Tantum ergo
“Tantum Ergo” là những từ mở đầu của trong bài Pange Lingua, một bài Thánh ca quen thuộc vẫn dùng để chầu Mình Thánh Chúa. Đây là bài Thánh ca thời Trung cổ, thể loại bình ca. “Tantum Ergo” là câu mở đầu của bài Thánh ca Pange Lingua, nhưng khi nói tới thì người ta vẫn nói là bài “Tantum Ergo”. Bài này được hát khi tôn kính và chúc tụng Thánh Thể trong Giáo hội Công giáo – và các Giáo hội có thực hành việc sùng kính này. Tuy bài này thường được hát, nhưng cũng có thể đọc.
Lời La ngữ:
Tantum ergo Sacramentum, Veneremur cernui: Et antiquum documentum, Novo cedat ritui: Praestet fides supplementum Sensuum defectui.
Genitori, Genitoque, Laus et jubilatio, Salus, honor, virtus quoque, Sit et benedictio: Procedenti ab utroque, Compar sit laudatio. Amen.
Lời Anh ngữ:
Down in adoration falling, Lo! the sacred Host we hail, Lo! o’er ancient forms departing, Newer rites of grace prevail; Faith for all defects supplying, Where the feeble senses fail.
To the everlasting Father, And the Son Who reigns on high, With the Holy Ghost proceeding Forth from Each eternally, Be salvation, honor, blessing, Might and endless majesty. Amen.
Bài Thánh ca này ngắn gọn nhưng chân thành diễn tả sự thờ lạy Chúa ngự trong Bí tích Thánh Thể. Đây là bài Thánh ca mà Giáo hội yêu thích được dùng để tôn kính Thánh Thể.
Tại Việt Nam, trước đây dùng bản Lantin, nhưng sau đó hầu như không dùng, nếu có cũng rất hiếm, và thường thay thế bằng bài “Đây Nhiệm Tích” (Đây nhiệm tích vô cùng cao quý, nào chúng ta phục bái tôn thờ….). Ngày nay, “Tantum Ergo” thi thoảng được dùng khi chầu Mình Thánh Chúa – ví dụ, một số nơi đã dùng bản Latin trong giờ hiệp nhất Chầu Thánh Thể của toàn Giáo hội Công giáo trong đêm lễ Mình Máu Thánh Chúa Giêsu (Corpus Christi, Corpus Domini), ngày 2-6-2013. Và lâu lắm rồi tôi mới có dịp cùng cộng đoàn hát lại bài Thánh ca bất hủ này. Đây là một trong những bài Thánh ca cổ nổi tiếng còn tồn tại tới ngày nay.
Có thể ít người biết rằng tác giả của bài Thánh ca “Pange Lingua” bất hủ lại chính là Thánh Thomas Aquinas, Tiến sĩ Giáo hội Công giáo. Thật vậy, ngài không chỉ là Tiến Sĩ Thiên thần mà còn là một Nhạc sĩ tài năng. Chính sự thanh khiết như thiên thần và sự thánh thiện của ngài đã đưa ngài tới rất gần Thiên Chúa.
Một linh mục khác là bạn thân của Thánh Thomas Aquinas cũng đã cố gắng sáng tác một bài Thánh ca để chầu Thánh Thể. Khi Thánh Thomas hoàn tất, ngài chia sẻ bài Thánh ca đó với anh bạn linh mục kia, người bạn linh mục đã kinh ngạc về sự sang trọng và cách diễn tả lạ lùng của bài Thánh ca. Linh mục này liền xé bài hát của mình, vì nghĩ rằng bài mình viết chẳng là gì so với bài của anh bạn Thomas Aquinas.
TRẦM THIÊN THU