Có một người từng sống cách tôi hơn mấy thế kỷ, nhưng gần đây ngài xuất hiện trong cuộc sống của tôi rất nhiều khiến tôi không thể không lưu tâm. Ngài là trưởng nam của một gia đình quyền quý nhưng ngài không màng của cải, tài sản của cha mẹ mà ngài đã bỏ lại sau lưng và hăng say hoạt động trong cánh đồng truyền giáo vùng Viễn Đông với ý hướng tôn vinh Thiên Chúa và vì ơn cứu độ cho con người. Ngài chính là Đức cha Lambert de la Motte, Đấng sáng lập Dòng Mến Thánh Giá, ngài là tấm gương và thầy dạy cho tôi về con đường yêu mến Thánh Giá Chúa. Ngài chỉ thiết tha một điều là chết đi cho trần gian và sống cho một mình Thiên Chúa.
Đọc tiểu sử của ngài, trong lòng tôi không ít xót xa. Gia đình ngài có bảy anh chị em nhưng ba người em của ngài mất đi khi ngài chưa được chín tuổi. Ngài còn mồ côi cha lúc 11 tuổi rưỡi, chịu tang bà nội khi 14 tuổi và mồ côi mẹ khi mới 16. Những biến cố đau thương này đã ảnh hưởng không nhỏ trong việc hình thành nên một cậu thanh niên trầm lắng, nhạy cảm. Từ nhỏ, ngài đã rất đạo đức, thánh thiện và có lòng bác ái. Ngài còn có nội tâm sâu sắc, hết lòng nghĩ cho người khác và yêu thương mọi người, đặc biệt là những người nghèo khổ. Cuộc sống của ngài gặp không ít khó khăn nhưng ngài vẫn tin tưởng vào Thiên Chúa. Sau này, khi ngài đã nhận thiên chức Linh mục và luôn bận rộn với những công việc hằng ngày tại trung tâm xã hội nhưng ngài vẫn quan tâm đặc biệt đến đời sống tâm linh. Ngài thường bớt giờ ngủ để dành bốn hoặc năm tiếng cho việc nguyện ngắm. Ngài cử hành Thánh Lễ như việc khởi đầu cho một ngày mới và chầu Thánh Thể để kết thúc cuối ngày. Trong một ngày sống, dường như Chúa luôn hiện diện, đồng hành và soi sáng cho những công việc ngài làm. Ngài đã sống trong sự quan phòng và tình yêu của Thiên Chúa.
Chúa nhân từ đã thương chọn ngài từ rất sớm, ban cho một ơn soi sáng đặc biệt về một hạng người có đời sống hoàn thiện nhất mang tên Những Người Yêu Mến Thánh Giá vào năm 1633 – khi ngài chỉ mới 9 tuổi. Ngài hết sức ngưỡng mộ và muốn sống theo lý tưởng ấy, nghĩa là yêu mến Thánh Giá Chúa Kitô. Sau 30 năm, trong dịp tĩnh tâm 40 ngày theo thói quen của ngài, ngài xác tín lại kinh nghiệm thiêng liêng ngài đã nhận được và ngài đã có thêm ý tưởng về việc thành lập Hội Tông Đồ, nhằm quy tụ một nhóm người ưu tú với ơn gọi Thừa sai đặc thù cho Giáo hội. Sau đó không lâu, ngài đã viết bản luật cho Hiệp hội nam nữ Mến Thánh Giá và thành lập tại Đàng Ngoài. Từ những yếu tố căn bản ngài đã đặt ra cho hiệp hội, sau này từ tiền đề ấy, ngài đã thành lập Dòng Nữ Mến Thánh Giá.
Cuộc đời truyền giáo của ngài gặp rất nhiều gian truân thử thách nhưng ngài không bao giờ nản lòng. Ngài vẫn luôn sống kết hiệp với Chúa Giêsu qua đời sống cầu nguyện liên lỉ, hy sinh. Có thể nói càng gặp thử thách, gian nan thì đức tin của ngài càng mạnh mẽ hơn. Tình yêu ngài dành cho Chúa Giêsu Kitô Chịu Đóng Đinh được triển nở và đạt đến đỉnh cao, bởi vì ngài đã đón nhận thập giá đời thường với một tình yêu phi thường. Ngài không những đã sống triệt để tình yêu với Chúa Giêsu Kitô Chịu Đóng Đinh, mà còn ước ao cho có thật nhiều người hiểu biết và sống linh đạo này. Trước khi ngài mất, ngài phải chịu cơn hấp hối kéo dài 10 tháng vì bệnh tật mãi không dứt nhưng sâu thẳm bên trong tâm hồn, ngài vẫn cảm thấy bình an. Ngài muốn được yên tĩnh để cầu nguyện và kết hợp mật thiết với Chúa Giêsu Kitô Chịu Đóng Đinh. Trong cơn bệnh, ngài thường tự nhủ: “Can đảm lên, giờ gần đến, ta hãy chịu khổ vì Chúa muốn như vậy”; ngài không ngừng dâng lời tạ ơn: “Đến muôn đời con ca ngợi lòng từ bi Chúa.”. Trong những cơn đau khủng khiếp lúc hấp hối, ngài không ngớt kêu lên: “Lạy Chúa, xin gia tăng đau đớn, xin ban thêm sức chịu đựng cho con”. Ôi thật là một tấm gương đáng ngưỡng mộ, một tấm lòng cao cả, chịu đựng tất cả vì tình yêu Đức Kitô.
Làm sao để có thể đặt Chúa Giêsu Kitô Chịu Đóng Đinh là đối tượng duy nhất của lòng trí con như lời cha đã dạy? Làm sao để có thể chịu đựng những đau đớn, những khó khăn xảy đến trong đời của con? Nhìn vào cuộc đời của cha, tấm gương của cha, con thấy mình thật nhỏ bé. Cha đã gợi mở trong con một linh đạo, một tinh thần và một bậc sống cao quý. Nhờ ơn Chúa và sự đồng hành của cha, xin hướng dẫn con bước theo con đường Thập giá mà Chúa đã đi. Xin hãy cho con lòng can đảm, sự nhiệt thành và chuyên tâm cầu nguyện, nhờ đó con có thể giúp ích được những người Chúa gửi đến cho con. Ở trên Thiên quốc, xin cha hãy nhớ đến con.
Maria Ngọc Ánh, Thanh Tuyển sinh MTG. Thủ Đức
*Bài viết có tham khảo “Tiểu sử Đức cha Francois Pallu & Đức cha Pierre de la Motte” – Hội đồng Giám mục Việt Nam
