HỘI ĐỒNG TÒA THÁNH CỔ VÕ SỰ HIỆP NHẤT CÁC KITÔ HỮU
CHO CÁC KITÔ HỮU HIỆP NHẤT VÀ CHO CẢ NĂM 2013
Ngài đòi hỏi chúng con điều gì, lạy Đức Chúa? (x. Mk 6, 6-8)
Do Hội đồng Tòa Thánh cổ võ sự hiệp nhất các Kitô hữu
và Ủy ban Đức tin và Hiến pháp của Hội đồng Đại kết các Giáo hội
đồng soạn thảo và phát hành
***
NGHI THỨC CỬ HÀNH ĐẠI KẾT
Dẫn vào nghi thức cử hành
Ngài đòi hỏi chúng con điều gì, lạy Đức Chúa? (x. Mk 6,6-8)
Nghi thức cử hành đại kết năm nay phản ánh sự tươi trẻ của Phong trào Sinh viên Kitô giáo Ấn Độ. Nghi thức này khởi đi từ cuộc sống thực tế của người Dalit và nó cũng là cơ hội để chúng ta được chia sẻ đời sống thiêng liêng của họ. Nghi thức cử hành này mượn một số yếu tố trong đời sống của người Dalit Ấn Độ trong đó có việc sử dụng trống và các bài hátbhajan, là cách hát đặc trưng của người Dalit và lời bài hát biểu lộ niềm tin vào Thiên Chúa. Phần thứ ba hoàn toàn đặc trưng đó là phần chia sẻ chứng từ đức tin hầu làm nổi bật đời sống thiêng liêng của người Dalit đó là tôn trọng công bình, yêu thích trung tín và trung thành bước đi với Chúa (x. Mk 6,6-8). Nghi thức cử hành kết thúc bằng một việc chia sẻ mà các cộng đoàn người Dalit vẫn thường làm: chia sẻ cho nhau các hạt giống hay một cây non tượng trưng cho lời mời gọi hãy hy vọng và biến đổi.
Trong suốt Tuần Cầu nguyện cho sự hiệp nhất các Kitô hữu, trong tình huynh đệ và đại kết, các Kitô hữu ở khắp nơi cùng nhau đào sâu ý nghĩa thế nào là tôn trọng công bình, yêu mến tín trung và khiêm tốn bước đi với Chúa. Chủ đề này được triển khai trong suốt tám ngày theo nghĩa ẩn dụ của những bước đi. Đối với người Dalit, bước đi hướng đến tự do không thể tách rời bước đi hướng đến hiệp nhất. Do đó, những bước đi của chúng ta cùng với những người Dalit và tất cả những ai khát mong công bình trong tuần cầu nguyện này chính là lời cầu nguyện đầy ý nghĩa cho sự hiệp nhất các Kitô hữu.
Cấu trúc nghi thức cử hành
Nghi thức cử hành gồm sáu phần liên tiếp nhau: mở đầu, ngợi khen và tạ ơn, thú nhận tội lỗi và hòa giải, Phụng vụ Lời Chúa và chứng nhân đức tin, lời nguyện, phép lành và sai đi.
1. Nghi thức cử hành được bắt đầu bằng một bài trống. Bài trống này, đối với các cộng đoàn Dalit ở Ấn Độ, vừa tượng trưng cho việc cử hành sự sống vừa tượng trưng cho cuộc chiến chống lại những áp bức bất công. Trống biểu hiện sức mạnh của tất cả các cộng đoàn chiến đấu cho công lý và tự do trên thế giới. Chúng ta có thể xem những bài trống mẫu của người Dalit tại địa chỉ sau:
Những cộng đoàn nào không có trống có thể thay thế bằng một cách thức hay một nhạc cụ nào đó thích hợp miễn là diễn tả được ý nguyện này. Chúng ta có thể dựa vào các tác phẩm của Rabindranath Tagore, nhà thơ từng đoạt giải Nobel nổi tiếng Ấn Độ, để làm lời nguyện mở đầu. Phần mở đầu kết thúc bằng một bài hát bhajan, đó là lời cầu nguyện (bằng tiếng Telugu) được chủ sự cất cao giọng hát lên và cộng đoàn lặp lại. Chúng ta có thể tìm các bài hát bhajan mẫu trên mạng internet.
2. Ngợi khen và tạ ơn.
3. Thú nhận tội lỗi và hòa giải. Cộng đoàn được mời gọi thể hiện dấu chỉ hòa giải bằng cách đến chúc bình an cho nhau. Trong khi mọi người chúc bình an, có thể dạo một bản nhạc.
4. Phụng vụ Lời Chúa được bắt đầu bằng bài đọc của Tuần cầu nguyện (Mk 6,6-8). Tiếp theo là phần chứng từ đức tin, lấy từ câu chuyện có thực của một phụ nữ tên là Sarah, thành viên cộng đoàn Dalit. Chuyện xảy ra vào năm 2008, tại Khandamal, bang Orissa, miền Trung Ấn Độ. Những người Ấn Giáo quá khích đã tấn công các Kitô hữu (đa số là người Dalit). Bạo lực xảy ra trong suốt một tháng trời. Người ta tàn phá những nơi thờ tự và nhà ở của người Dalit. Orissa là một trong những vùng nghèo nhất Ấn Độ và cũng là khu vực có phân biệt đối xử xã hội lớn nhất. Bạo lực đã làm 59 người chết; 115 nhà thờ Công giáo bị phá hủy, nhà dân bị hư hại và 50.000 giáo dân phải chạy vào rừng tìm nơi trú ẩn và sau đó họ phải tìm đến trại di trú do chính phủ Ấn Độ dựng lên. Có khoảng 80 đến 90% những người Ấn Độ trở lại đạo Công giáo là người Dalit. Giống như hình ảnh Sarah, đa số những người Dalit trở lại Công giáo vì họ không còn gì để mất như thỉnh thoảng chúng ta vẫn thường nghe nói; nhiều người Dalit trở lại Công giáo sau khi họ đến các giáo xứ tìm nơi trú ẩn để thoát hệ thống áp bức đẳng cấp. Họ đến đó để tìm tự do vì họ nghĩ rằng nhờ sức mạnh chữa lành của Thiên Chúa Đấng giải thoát, họ sẽ có được tự do.
Có thể thêm một chứng từ đức tin tương tự khác nữa lấy từ chính bối cảnh của cộng đoàn mình.
Như vậy, trong khi lắng nghe Lời Chúa, cộng đoàn cũng được mời gọi đồng thời thinh lặng suy niệm về các chứng từ đức tin này.
5. Lời nguyện.
6. Phép lành và sai đi: trong các cộng đoàn người Dalit, người ta có thói quen rất đặc trưng là chia sẻ lương thực cho nhau. Do đó, chúng ta được gợi ý có thể chuẩn bị một bữa ăn nhẹ để mọi người dùng chung với nhau sau khi cử hành nghi thức này.
Diễn tiến nghi thức cử hành
Ngài đòi hỏi chúng con điều gì, lạy Đức Chúa? (x. Mk 6,6-8)
Cs: Chủ sự
Cđ: Cộng đoàn
I. Mở đầu
1. Dạo đầu (Bằng một bài trống của người Dalit hay một bản nhạc khác phù hợp)
(Chủ sự ngỏ lời chào cộng đoàn)
2. Mời gọi cầu nguyện
Cs: Chúa nói: “ Ở đâu có hai hay ba người họp lại nhân danh Thầy, thì có Thầy ở giữa họ”. Chúng ta hãy thinh lặng để nhận ra Chúa Ba Ngôi đang hiện diện giữa chúng ta.
(Thinh lặng)
II. Ngợi khen và tạ ơn
(Trong phần cầu nguyện ngợi khen và tạ ơn này,
chủ sự mời gọi mọi người tham dự nắm tay nhau thành một khối hiệp nhất, vững mạnh)
Cs: Lạy Chúa là Thiên Chúa chúng con, chúng con ca ngợi Chúa đã tạo dựng nên chúng con cách vô cùng phong phú. Chúng con tạ ơn Chúa đã ban cho chúng con nhiều nền văn hóa, nhiều ngôn ngữ, nhiều cách thức biểu lộ đức tin, nhiều phong tục truyền thống và nhiều sắc tộc khác nhau. Chúng con tạ ơn Chúa đã ban cho Giáo hội nhiều truyền thống khác nhau và nhờ các truyền thống này mà sức mạnh và sức sống nơi các cộng đoàn của chúng con, kể cả nơi những cộng đoàn thiểu số, được duy trì. Xin dạy chúng con biết chấp nhận sự khác biệt về căn tính và truyền thống để chúng con xây dựng nên mối liên hệ thân tình và huynh đệ hầu dẫn chúng con đến sự hiệp nhất rộng lớn hơn.
Cđ: Ngọt ngào tốt đẹp lắm thay, anh em được sống vui vầy bên nhau.
Cs: Lạy Chúa Giêsu Kitô, chúng con ca ngợi Chúa vì Chúa đã chịu chết và đã phục sinh để giao hòa chúng con với Thiên Chúa và giao hòa chúng con với nhau và để dạy chúng con biết tôn trọng phẩm giá và giá trị của tất cả mọi người. Chúng con tạ ơn Chúa đã luôn hiện diện với chúng con trong cuộc sống hằng ngày và mời gọi chúng con liên đới với những người anh chị em đang bị các cơ cấu chính trị, xã hội và kinh tế tước mất nhân phẩm. Xin dạy chúng con biết luôn trông cậy vào Chúa để vượt lên tất cả sự dữ ở trần thế này.
Cđ: Ngọt ngào tốt đẹp lắm thay, anh em được sống vui vầy bên nhau.
Cs: Lạy Chúa Thánh Thần, chúng con ca ngợi Chúa vì Chúa đã tặng ban cho chúng con hồng ân là được phụ thuộc vào nhau, liên đới với nhau. Hồng ân này đã tạo nên một di sản chung của các dân tộc và của các Giáo hội. Xin dạy chúng con khi cầu khẩn Ngài ở lại với chúng con, cũng biết duy trì các mối liên hệ hiệp nhất mà chúng con đang có. Xin soi sáng cho chúng con con đường hướng đến hiệp nhất trọn vẹn hữu hình giữa chúng con với nhau cũng như giữa chúng con với tất cả các dân tộc và các phong trào đang đấu tranh để bảo vệ sự sinh tồn.
Cđ: Ngọt ngào tốt đẹp lắm thay, anh em được sống vui vầy bên nhau.
III. Thú nhận tội lỗi và hòa giải
Cs: Chúng ta biết rằng trong Đức Kitô tất cả chúng ta đã được trở nên một. Nhưng vì con người yếu đuối, chúng ta đã không sống và không làm chứng cho cho sự hiệp nhất ấy. Giờ đây chúng ta hãy xưng thú các tội đã gây ra chia rẽ của chúng ta và xin Chúa chữa lành.
(Thinh lặng)
Cđ: Ôi lạy Chúa, Thiên Chúa của chúng con. Chúng con khiêm tốn phủ phục trước nhan thánh Chúa và chúng con xin xưng thú những tội lỗi mà chúng con đã phạm và những chia rẽ mà chúng con đã gây ra. Chúng con nhìn nhận rằng chúng con vẫn còn tiếp tục gia cố bức tường ngăn cách giữa người với người mà sự phân biệt về đẳng cấp, giai cấp, sắc tộc, quyền lực và tất cả những gì kìm hãm người Kitô hữu trong sự chia rẽ, đã dựng lên. Chúng con xin Chúa thứ tha vì chúng con vẫn thường cứ lấy lý do lịch sử của chúng con và quá khứ của các cộng đoàn Giáo hội mà gây nên chia rẽ, bất hòa giữa chúng con và làm tổn thương đến sự hiệp nhất mà Chúa Kitô mời gọi. Xin tha thứ cho những chia rẽ nơi chúng con và xin giúp chúng con tiếp tục tranh đấu cho sự hiệp nhất nhân danh Đức Giêsu, Con Một Chúa. Amen.
Cầu khẩn
Cđ: Xin ngự đến giữa chúng con, lạy Chúa Giêsu và xin chữa lành những chia rẽ nơi chúng con. Xin dẫn chúng con đi trên những con đường công chính để tất cả chúng con tìm được sự sống.
Xin ngự đến giữa chúng con, lạy Chúa Giêsu; và xin dạy chúng con biết lắng nghe những tiếng kêu than của tất cả những người bị đẩy ra bên lề xã hội.
Xin ngự đến giữa chúng con, lạy Chúa Giêsu. Xin soi sáng cho chúng con biết cộng tác với tất cả những người đang tranh đấu cho tự do để chúng con cùng nhau xây dựng sự hiệp nhất nơi thân thể đầy thương tích của Ngài. Amen.
Hòa giải
Cs: Nếu chúng ta thú nhận tội lỗi, Thiên Chúa là Đấng trung thành và công chính sẽ tha tội cho chúng ta, và sẽ thanh tẩy chúng ta sạch mọi điều bất chính (1Ga 1,9).
(Chủ sự mời gọi tất cả các thành viên của cộng đoàn tham gia nghi thức này
và mọi người tiến tới chúc bình an cho nhau.
Trong khi đó, có thể dạo một bản nhạc)
IV. Phụng vụ Lời Chúa
Bài đọc I: Mk 6,6-8
Chứng từ đức tin
Khi họ đến tìm bắt Sarah Digal thì chị không còn ở nhà. Chị cùng mẹ chồng và năm đứa con đã chạy trốn vào rừng cách đó chừng một cây số trong chiếc thùng xe. Do đó họ đã đốt tất cả những gì chị để lại trong nhà: một khung ảnh Đức Giêsu, một cuốn Kinh thánh bằng tiếng oriya, các dụng cụ làm bếp, vài bộ quần áo, vài cái chiếu và một số vải vóc. Khi chắc chắn đã an toàn, chị rón rén trở về, căn nhà của chị khi ấy cũng đã bị phóng hỏa chỉ còn lại một đống than hồng, tro bụi và khói tỏa. Hàng xóm đã đến chia sẻ cảm thông với chị. Sarah lướt nhìn, đứng thẳng, kéo áo sari che đầu. Chị bắt đầu cầu nguyện: “Lạy Chúa, xin tha thứ tội lỗi chúng con. Lạy Chúa Giêsu chỉ có Chúa là Đấng thánh. Xin cứu chúng con khỏi sự dữ. Xin giải thoát chúng con, lạy Chúa”. Những lời này đầy thúc bách. Các con của chị cũng dần dần hiệp ý với chị. Chị bật khóc mà cầu xin Thiên Chúa giải thoát chị. Những người hàng xóm và những người khác chung quanh cũng đến bao quanh chị. Mối liên hệ cảm thông đơn sơ đầy tình người này cũng đồng thời cho thấy một cách mạnh mẽ rằng không gì có thể chia cắt người ta ra khỏi Thiên Chúa của họ. Sarah đã nói trong nước mắt: “Con muốn thà chết hơn thà bỏ đạo”. Một người tín hữu nữ Dalit trung thành và can đảm như vậy đó!
(Có thể nói thêm về các chứng nhân đức tin khác)
Cs: Giờ đây chúng ta hãy thinh lặng suy niệm về những chứng nhân đức tin và lòng kiên trung trên đây. Khi chiêm ngưỡng đức tin của người chị em Sarah và của nhiều chứng nhân khác, chúng ta cũng hãy tự hỏi về con đường đức tin của chính chúng ta.
(Thinh lặng)
Thánh vịnh 86, 11-16
Xin dạy con đường lối Ngài, lạy CHÚA,
con vững bước theo chân lý của Ngài.
Xin Chúa hướng lòng con,
để con biết một niềm kính tôn Danh Thánh.
Đường công chính đem lại sự sống.
Lạy Chúa là Thiên Chúa con thờ, con hết lòng cảm tạ,
Thánh danh Ngài, con mãi mãi tôn vinh,
vì tình Chúa thương con như trời như biển,
Ngài đã kéo con ra khỏi vực thẳm âm ty.
Đường công chính đem lại sự sống.
Lạy Thiên Chúa, phường kiêu ngạo nổi lên chống đối,
bè lũ hung tàn tìm hại mạng sống con:
chúng đâu có kể chi đến Ngài.
Đường công chính đem lại sự sống.
Phần Ngài, muôn lạy Chúa,
Ngài là Thiên Chúa nhân hậu từ bi,
Ngài chậm giận, lại giàu tình thương và lòng thành tín.
Xin đoái nhìn và xót thương con,
ban sức mạnh của Ngài và xuống ơn cứu độ
cho tôi tớ Ngài đây, con của nữ tỳ Ngài.
Đường công chính đem lại sự sống.
Bài đọc II: Galata 3, 26-28
(Có thể hát lời công bố Tin mừng)
Tin mừng: Luca 24, 13-35
(Có thể hát một bài thánh ca thích hợp)
Bài giảng
Lời cầu
Cs: Khi chúng ta đi bước đi trong đối thoại, chúng ta sẽ nhận ra tất cả những cố gắng mà phong trào đại kết thực hiện đều nhằm đưa đến sự hiệp nhất mà Chúa Kitô muốn cho Giáo hội của Ngài.
Cđ: Xin sai Thánh Thần Chúa đến để Người củng cố những cố gắng của chúng con, để Người soi dẫn những cuộc đối thoại của chúng con và để lời Chúa Giêsu cầu xin cùng Chúa Cha cho chúng con được trở thành hiện thực.
Cs: Khi chúng ta bước đi với thân thể đầy thương tích của Chúa Giêsu, chúng ta sẽ đau đớn ý thức rằng chúng ta vẫn bất lực không thể quy tụ hiệp thông với nhau trong nghi lễ bẻ bánh. Ước mong chúng ta sớm có ngày được hiệp thông trọn vẹn nơi bàn tiệc của Chúa.
Cđ: Xin đốt lên trong lòng chúng con ước nguyện vượt lên tất cả những chia rẽ để qua chính những thương tích của chúng con, chúng con có thể nhận ra Đức Kitô duy nhất.
Cs: Khi chúng ta bước đi hướng tới tự do, chúng ta sẽ nhớ đến các cộng đoàn Dalit và tất cả những ai đang chịu những hình thức phân biệt tương tự: ước chi sự hiệp nhất của Giáo hội trở thành dấu chỉ hy vọng cho các tình trạng bất công này.
Cđ: Xin củng cố những dấn thân của Giáo hội để Giáo hội dọn đường cho các cộng đoàn xã hội và giáo hội, và xin giúp các cộng đoàn biết sống đúng nhân phẩm và tự do của mình. Xin hãy dùng chính những ơn mà Chúa ban cho họ và sự hiện diện của họ mà biến đổi chúng con.
Cs: Khi chúng ta bước đi như những người con của đất mẹ, chúng ta sẽ hiểu rằng chúng ta là những lữ khách đang bước đi trên trái đất, một món quà tuyệt vời trong các tạo vật mà Chúa đã dựng nên cho chúng ta. Xin Chúa giúp chúng con biết tôn trọng trái đất mà Ngài đã dựng nên cho chúng con và xin giúp chúng con biết nhạy cảm với những bổn phận mà chúng con phải có đối với trái đất.
Cđ: Xin sai Thánh Thần Chúa đến để Người đổi mới tạo vật và giúp chúng con biết quan tâm đến những người khổ đau không có đất đai nhưng luôn biết khôn ngoan tôn trọng trái đất và các tài nguyên của đất.
Cs: Khi chúng ta bước đi như bạn hữu của Đức Giêsu, chúng ta sẽ hiểu chúng ta cần đồng hành với những con người đang bị hất ra bên lề thế giới, những con người mà Đức Giêsu đã chọn lựa đồng hóa, hầu thoát khỏi những thế kỷ nhục nhã đấu tranh cho tự do và nhân phẩm.
Cđ: Xin giúp chúng con gia tăng và đi sâu vào tình thân và tình bạn với Chúa và với nhau để chúng con luôn chân thực và trung tín với lời mời gọi của Chúa.
Cs: Khi chúng ta bước đi vượt lên những trở ngại, chúng ta sẽ xây dựng nên những cộng đoàn công bình và hiệp nhất.
Cđ: Xin ban cho chúng con lòng can đảm để vượt lên những cản trở về văn hóa hay cơ chế xã hội đang làm cho chúng con không nhận ra Chúa và không nhận ra nhau.
Cs: Khi chúng ta bước đi trong sự liên đới với những người phụ nữ như chị Sarah và những nạn nhân của phân biệt hay bất công khác, chúng ta sẽ vứt bỏ được tính chây ỳ của chúng ta.
Cđ: Xin quy tụ chúng con trong tình yêu Ngài vì chúng con xác tín rằng mỗi người mà chúng con gặp gỡ đều là hình ảnh của Chúa. Xin giúp chúng con biết loại bỏ những cơ cấu gây ra những bất công hầu xây dựng một xã hội công bình.
Cs: Khi chúng ta bước đi trong cử hành, chúng ta sẽ khám phá ra rằng sự hiệp nhất trong cộng đoàn chúng ta sẽ làm cho những chứng từ Tin mừng của chúng ta về niềm tin và niềm hy vọng được trở nên sâu sắc.Vì khi sống tinh thần hiệp nhất, chúng ta cũng sẽ vui mừng về những khác biệt phong phú của chúng ta, những khác biệt phong phú được bày tỏ trong đời sống của Ba Ngôi Thiên Chúa.
Cđ: Xin giúp chúng con biết sống sự đa dạng kỳ diệu trong cuộc sống nhân loại, một sự đa dạng được trổ sinh từ những cuộc đấu tranh chống lại những áp bức để bảo vệ nhân phẩm và để tồn tại. Xin giúp chúng con nhận ra nơi các cuộc đấu tranh đó những dấu chỉ sự trung thành không lay chuyển của dân Ngài.
Cs: Lạy Chúa, chúng con xin dâng lên Chúa tất cả những ước nguyện ấy nhân danh Đức Giêsu Kitô, Chúa chúng con.
Cđ: Amen.
Kinh Lạy Cha
Phép lành và sai đi
Cs: Lạy Chúa Ba Ngôi, Đấng tăng cường sức mạnh cho chúng con, xin hãy đi trước chúng con và xin hướng dẫn chúng con trên con đường tiến tới hiệp nhất.
Cđ: Amen.
Cs: Lạy Chúa Ba Ngôi, Đấng phù hộ chúng con, xin mời gọi chúng con đến với sự sống dồi dào của Chúa vì này chúng con đang quy tụ nơi đây và chúng con đang khẩn cầu Chúa ban cho chúng con sự sống ấy.
Cđ: Amen.
Cs: Anh em hãy ra đi khắp thế giới để chữa lành và được chữa lành.
Cđ: Tạ ơn Chúa.
Bài hát kết thúc
(Phần sau cùng, chúng tôi gợi ý mọi người tham dự
chia sẻ với nhau bữa ăn nhẹ như là dấu chỉ sự hiệp nhất trong Đức Kitô).
––––––––––––––––––––––
KINH CẦU CHO HIỆP NHẤT
(Đức giáo hoàng Phaolô VI biên soạn)
Lạy Chúa Giêsu,
trước ngày chịu chết vì chúng con,
Chúa đã nguyện cầu
cho các Tông đồ và tất cả mọi người
được liên kết với nhau nên một,
như Con ở trong Cha và như Cha ở trong Con.
Xin cho chúng con cảm thấy xót xa đau buồn
về những thất tín, chia rẽ nơi chúng con.
Xin cho chúng con biết thẳng thắn nhìn nhận,
và có lòng cam đảm để khai trừ mọi lãnh đạm,
lòng nghi ngờ và tính đố kỵ tiềm ẩn nơi chúng con.
Xin cho chúng con được gặp nhau trong Chúa
hầu cho tâm hồn và môi miệng chúng con
luôn vang lên lời nguyện cầu hiệp nhất như lòng Chúa ước ao.
Lạy Thiên Chúa Tình Yêu hoàn hảo,
xin giúp chúng con tìm thấy nơi Chúa
con đường dẫn đưa đến Hiệp Nhất trong đức Vâng Phục,
đến Yêu Thương và Sự Thật. Amen.
(Còn tiếp)