Tin Mừng “Ngày thế Giới chống nghèo đói”
.
Lời Chúa: Lc 11, 42-46
Khi ấy, Đức Giêsu nói với những người Pharisêu rằng: “Khốn cho các người, hỡi các người Pharisêu! Các người nộp thuế thập phân về bạc hà, vân hương, và đủ thứ rau cỏ, mà xao lãng lẽ công bình và lòng yêu mến Thiên Chúa. Phải làm các điều này mà không được bỏ qua các điều kia. Khốn cho các người, hỡi các người Pharisêu! Các người thích ngồi ghế đầu trong hội đường, thích được người ta chào hỏi ở nơi công cộng. Khốn cho các người! Các người như mồ mả không có gì làm dấu, người ta giẫm lên mà không hay.”
Một người trong số các nhà thông luật lên tiếng nói: “Thưa Thầy, Thầy nói như vậy là nhục mạ cả chúng tôi nữa!” Ðức Giêsu nói: “Khốn cho cả các người nữa, hỡi các nhà thông luật! Các người chất trên vai kẻ khác những gánh nặng không thể gánh nổi, còn chính các người, thì dù một ngón tay cũng không động vào.”
.
Suy niệm
Tin Mừng ngày thứ Tư 17 tháng 10 năm 2018 cũng là “Ngày Thế Giới Chống Nghèo Đói”, “Đức Giêsu khiển trách các người Pharisêu và các nhà thông luật : Khốn cho các người, hỡi các người Pharisêu ! Các người nộp thuế thâp phân về bạc hà, vân hương, và đủ thứ rau cỏ, mà xao lãng lẽ công bình và lòng yêu mến Thiên Chúa. Các điều này phải làm, mà các điều kia cũng không được bỏ. Khốn cho các người, hỡi các người Pharisêu ! Các người thích ngồi ghế đầu trong hội đường, thích được người ta chào hỏi ở nơi công cộng. Khốn cho các người! Các người như mồ mả không có gì làm dấu, người ta giẫm lên mà không hay”.
“Một trong số các nhà thông luật lên tiếng: “Thưa Thầy, Thầy nói như vậy là nhục mạ cả chúng tôi nữa!” Đức Giêsu nói : “Khốn cho cả các người nữa, hỡi các nhà thông luật ! Các người chất trên vai kẻ khác những gánh nặng không thể gánh nổi, còn chính các người, thì dù một ngón tay cũng không động vào” (Lc 11,42-46).
Hai đối tượng bị Đức Giêsu chiếu tướng hôm nay là các người Pharisêu và các luật sĩ trong Đạo Do Thái. Các ông Pharisêu thì bị chỉ trích vì không công bình và thiếu lòng yêu mến Thiên Chúa. Các thầy thông luật thì bị chê trách là chất gánh nặng trên vai người khác, còn mình thì ung dung, nhẹ nhõm, vô tư.
Đức Giêsu đã can đảm vạch trần sự bất công trong xã hội lúc bấy giờ, sự bất công phần lớn phát sinh từ những lạm dụng của giai cấp lãnh đạo tôn giáo trong một xã hội mà tôn giáo hoàn toàn chi phối. Khi lên tiếng chỉ trích giai cấp lãnh đạo tôn giáo, Đức Giêsu đã chạm phải một thế lực cực kỳ bền vững và nguy hiểm : bền vững vì từ bao đời người ta vẫn giữ những lề lối mang đến những bất công nhưng luôn được coi như bất di bất dịch ; nguy hiểm vì một mình Ngài phải đương đầu, chịu trận trước cả một cơ chế, tổ chức khổng lồ, đầy quyền lực, chẳng khác nào “trứng chọi đá”. Bằng chứng là một thầy thông luật đã lập tức cảnh cáo Đức Giêsu với một giọng điệu rất đe doạ : “Ông nói như vậy là làm nhục cả chúng tôi nữa” (Lc 11,45).
Qủa thực, tuy không đi vào chi tiết hậu qủa của bất công, nhưng Đức Giêsu đã vẽ lên bức tranh sinh động của xã hội tôn giáo thời Ngài : có một giai cấp thống trị ăn không ngồi rồi và thụ hưởng kết qủa mồ hôi nước mắt của đám dân nghèo, vô danh ; có một thiểu số chỉ phe phẩy ra vẻ người quan trọng để vinh thân phì gia, lợi dụng lòng tốt, hoặc sự ngu dốt của đa số quần chúng ; có một số ít không làm gì, không “đổ mồ hôi xôi nước mắt”, nhưng hưởng hết lợi nhuận của đám đông. Tóm lại, có một xã hội rất bất công, ở đó, một thiểu số đã chất trên vai đa số những gánh nặng không thể gánh nổi, còn nhóm người ít ỏi ấy dù một ngón tay cũng không động vào.
Xã hội ngày xưa thế nào thì xã hội ngày nay cũng thế, nếu có khác thì khác về kỹ thuật bóc lột, kỹ năng khai thác bất công. Cũng thế, nếu ở thời Đức Giêsu, những người thống trị đã gây ra bất công mà hậu qủa là nhiều người đã vì họ rơi vào cảnh vất vả mà không đủ ăn, nhọc nhằn mà không đủ mặc, cơ cực mà không đủ sống, thì hôm nay, không ít người đã phải mang phận nghèo, chịu cảnh khổ, sống đời lầm than, “khố rách áo ôm”, “sống vô gia cư, chết không địa tang” cũng vì vô số bất công do một số ít người trục lợi bất công. Thống kê mới nhất của Liên Hiệp Quốc phải làm chúng ta phải bàng hoàng khi 90% sản lượng thế giới nằm trong tay 7% là những người giầu. Vì thế, sẽ chẳng bao giờ hết người nghèo, và đến tận thế, người nghèo khổ vẫn nhan nhản, đầy dẫy chung quanh ta, bởi bao giờ bất công không còn, bao giờ con người không còn bất công chất trên vai người khác những gánh nặng không thể gánh được, còn mình thì ung dung, tự tại, hưởng thụ thì thế giới mới hết người nghèo, thế giới mới bỏ được “Ngày Thế Giới Chống Nghèo Đói”.
Vâng, bất công là nguyên nhân gây ra nghèo đói, nhưng nguyên nhân gây ra bất công lại chính là thiếu lòng yêu mến Thiên Chúa, như Đức Giêsu đã khiển trách những người Pharisêu : “xao lãng lẽ công bình và lòng yêu mến Thiên Chúa” (Lc 11,42), bởi thiếu lòng yêu mến Thiên Chúa, con người sẽ chỉ yêu chính mình, và khi chỉ yêu chính mình, không ai sẽ không tìm đáp ứng mọi nhu cầu của mình, thoả mãn mọi đòi hỏi của mình, và để thực hiện điều này, người ta không thể tránh khỏi tham vọng bất chính là thống trị kẻ khác, áp đặt bất công trên người khác. Thiếu lòng yêu mến Thiên Chúa, người ta sẽ không còn đích tới nào khác ngoài “cái tôi”, không còn đối tượng nào lớn hơn “cái tôi”, cũng không còn lý tưởng nào khác ngoài “cái tôi”. Và từ “cái tôi”, đủ thứ tội sẽ phát sinh, mà một trong tội lớn thường phạm để thoả mãn “cái tôi”, chính là biến người khác thành phương tiện phục vụ mình, bắt tha nhân làm nô lệ của mình, và trong mọi trường hợp, người ta đều bất công với anh em mình. Thiếu lòng yêu mến Thiên Chúa, người ta sẽ không tránh khỏi bất công, vì khi đó lãnh đạo sẽ không còn là lãnh đạo phục vụ, nhưng lãnh đạo biến thành thống trị để được phục vụ, bởi trong bất cứ một tổ chức xã hội đạo, đời nào đều phải có người lãnh đạo và người được lãnh đạo, có giai cấp lãnh đạo và hàng ngũ những người được lãnh đạo. Chính vì phải có lãnh đạo, mà người lãnh đạo khi không có tình yêu Thiên Chúa để có thể yêu thương và phục vụ những người thuộc quyền lãnh đạo của mình, sẽ mau chóng biến thành lãnh chúa thống trị hà khắc vì thiếu yêu thương, và biến thái thành bạo chúa bóc lột bất công vì thiếu quên mình phục vụ.
Trong “Ngày Thế Giới Chống Nghèo Đói”, chúng ta hồi tưởng những bất công chúng ta đã áp đặt cách này cách khác trên anh em, và xin Chúa cho chúng ta hiểu thấu đáo mức độ trầm trọng của bất công, bởi túng bấn của anh em đang tố cáo những bất công của chúng ta ; nỗi nhục nhằn vì nghèo của anh em đang lên án trái tim vô cảm, băng giá, không yêu mến Thiên Chúa của chúng ta ; tháng ngày vất vưởng, trôi giạt vì đói của anh em đang lật tẩy nếp sống giả hình, ích kỷ, hưởng thụ của chúng ta ; thân phận làm người ăn xin vì đói giữa thế giới ăn nhậu phung phí đang đặt chúng ta trước câu hỏi mang tính vận mệnh : Anh em nghèo đói của ngươi đâu ? Tương tự câu hỏi mà Thiên Chúa Giavê đã đặt ra với Cain sau khi Cain giết chết Abel: “Em ngươi đâu ?” (St 4,9).
Jorathe Nắng Tím
