Trong bài huấn dụ ngắn, ĐTC đã diễn giải ý nghĩa của Tin Mừng Chúa Nhật thứ 33 thường niên, dụ ngôn những nén bạc. Ngài mời gọi mọi người hãy sử dùng những nén bạc Chúa trao để phụng sự Chúa và phục vụ tha nhân. Sau đây là nguyên văn bài huấn dụ của Đức Thánh Cha.
“Anh chị em thân mến, mến chào anh chị em!
Tin Mừng Chúa Nhật hôm nay theo thánh Mát-thêu là dụ ngôn về những nén bạc. Dụ ngôn kể về ông chủ, trước khi lên đường đi xa, cho gọi các đầy tớ đến và giao phó cho họ tài sản của ông qua những nén bạc, tiền tệ có giá trị lớn thời xưa. Ông chủ này giao phó cho người đầy tớ thứ nhất năm nén bạc, người thứ hai hai nén, và người thứ ba một nén. Trong thời gian ông chủ đi vắng, ba đầy tớ này phải làm cho những tài sản này sinh lợi. Người đầy tớ thứ nhất và thứ hai, mỗi người làm lợi gấp đôi số vốn được trao ban đầu; tuy nhiên, người thứ ba, vì sợ mất trắng, nên đã chôn vùi nén bạc đã nhận trong lỗ. Đến khi chủ trở về, hai người đầy tớ đầu tiên nhận lãnh được lời khen và phần thưởng, trong khi người thứ ba, thì chỉ hoàn trả lại số tiền đã nhận, nên đã bị khiển trách và trừng phạt.
Ý nghĩa của dụ ngôn này thật rõ ràng. Ông chủ trong dụ ngôn này là Chúa Giêsu, những đầy tớ là chúng ta và những nén bạc là tài sản mà Thiên Chúa đã giao phó cho chúng ta. Những tài sản nào? Lời Chúa, Thánh Thể, và niềm tin vào Cha trên trời, sự tha thứ của Người…tóm lại, rất nhiều thứ, những điều thiện hảo quý giá nhất của Người. Đây là tài sản mà Người đã ủy thác cho chúng ta. Không chỉ để chúng ta trông coi, nhưng còn phải làm cho sinh lời. Trong khi việc sử dụng từ “tài năng” cách chung diễn tả một đặc tính cá nhân đặc biệt – chẳng hạn như tài năng về âm nhạc, về thể thao,…- trong dụ ngôn những tài năng hay nén bạc tượng trưng cho những điêu thiện hảo của Thiên Chúa, mà Ngài đã ủy thác để chúng ta làm cho chúng sinh lời. Cái hố được đào dưới đất bởi người “đầy tớ xấu xa và biếng nhác” (26) diễn tả nỗi sợ sự rủi ro là thứ đã bóp nghẹt sự sáng tạo và sự phong nhiêu của tình yêu. Vì nỗi sợ rủi ro trong tình yêu sẽ bóp nghẹt chúng ta. Chúa Giêsu không yêu cầu chúng ta phải bảo quản ân ban của Ngài trong két sắt! Chúa Giêsu không yêu cầu chúng ta như thế, nhưng mong muốn rằng chúng ta sử dụng nó để sinh lợi cho tha nhân. Tất cả những điều thiện hảo mà chúng ta nhận lãnh là để trao ban cho tha nhân, và như thế là sinh lợi. Như thể Ngài nói với chúng ta rằng :“Đây là lòng thương xót của Ta, sự âu yếm của Ta, sự tha thứ của Ta: hãy nhận lấy và sử dụng chúng một cách hào phóng.” Và chúng ta đã làm được những gì? Chúng ta phải làm lan truyền đức tin cho ai? Chúng ta đã động viên bao nhiêu người với niềm hy vọng của chúng ta? Chúng ta đã chia sẻ bao nhiêu tình yêu đến cho những người xung quanh? Chúng là những câu hỏi sẽ làm cho chúng ta trở nên hoàn thiện. Dù trong môi trường nào, thậm chí là nơi xa xăm nhất và bất khả thi nhất, đều có thể trở nên nơi chốn làm cho những nén bạc sinh lời. Chẳng có hoàn cảnh và nơi chốn riêng biệt nào có thể ngăn cản sự hiện diện và những chứng tá của Kitô hữu. Những chứng tá mà Chúa Giêsu đòi hỏi chúng ta không phải để đóng kín, nhưng là mở rộng, tùy thuộc vào chúng ta.
Dụ ngôn này khuyến khích chúng ta không được che giấu niềm tin và sự thuộc về Chúa Kitô của chúng ta, không được chôn vùi Lời Chúa, nhưng phải để nó lan truyền trong đời sống của chúng ta, trong những tương quan, trong những hoàn cảnh cụ thể, như là sức mạnh nâng đỡ giữa khủng hoảng, để tinh lọc, để đổi mới. Như thế thậm chí sự tha thứ, mà Thiên Chúa đã ân ban cách đặc biệt cho chúng ta trong Bí tích Hòa Giải: đừng chỉ giữ khư khư nơi bản thân chúng ta, nhưng hãy để sức mạnh của Thiên Chúa lan tỏa, một sức mạnh giúp đạp đổ những bức tường mà cái tôi của chúng ta đã dựng lên, giúp chúng ta chủ động trong các tương quan tan vỡ, để nối lại những cuộc đối thoại ở những nơi không còn sự truyền thông… Phải làm như thế. Phải làm cho những tài năng, những món quà, những ân ban mà Thiên Chúa đã ủy thác cho chúng ta, đến được với tha nhân, lớn lên, và kết trái, cùng với chứng tá của chúng ta.
Cha tin rằng hôm nay sẽ là một cử chỉ tốt đẹp để mỗi người trong chúng con mang Tin Mừng về nhà, Tin Mừng theo Thánh Mát-thêu, chương 25, từ câu 14 đến 30, Mt 25, 14-30, hãy đọc Tin Mừng, và hãy suy niệm một chút: “Những nén bạc, sự dư dật, tất cả những điều thiêng liêng, lòng tốt và cả Lời Chúa mà Người đã trao ban, tôi sẽ làm cho chúng sinh lợi cho tha nhân như thế nào đây? Hay là chỉ cất giấu chúng trong két sắt?”
Hơn nữa, Thiên Chúa không trao ban cho tất cả mọi người mọi thứ theo cùng một cách thức như nhau: Ngài thấu hiểu chúng ta một cách cá vị và trao ban cho chúng ta điều phù hợp; nhưng trong tất cả, trong tất cả có một thứ ngang bằng nhau: sự tín nhiệm to lớn và như nhau. Thiên Chúa đã tin cậy chúng ta, Thiên Chúa hy vọng nơi chúng ta. Và đây là điều như nhau cho tất cả. Đừng làm cho Người thất vọng! Đừng để mình bị lừa dối bởi sợ hãi, nhưng hãy đáp lại sự tin cậy bằng sự tin cậy! Đức Trinh Nữ Maria là hiện thân tiêu biểu của thái độ này với một cách thức viên mãn và đẹp đẽ nhất. Mẹ đã nhận lãnh và đón tiếp tặng phẩm tuyệt vời nhất, Đức Giêsu làm Người, và đến lượt mình Mẹ đã tặng ban cho loài người Chúa Giêsu với cả con tim quảng đại. Hãy van nài Mẹ phù giúp chúng ta trở thành “những đầy tớ tốt lành và trung tín”, để xứng đáng vào hưởng “niềm vui của Thiên Chúa chúng ta.”
Jos. Nguyển Huy Mai
R. Vatican