SỐNG TRONG HIỆN TẠI
Chuyện xưa kể rằng, ngày kia có người hỏi Đức Phật Thích Ca: “Cái gì làm cho một con người trở nên thánh thiện?” Đức Phật trả lời: “Mỗi giờ chia ra nhiều giây, và mỗi giây chia ra nhiều sao. Ai có thể sống hoàn toàn trong hiện tại, trong mỗi một sao thì người đó là một vị thánh”.
Rồi sách nay đã dẫn, chân phước Hồng y Fx. Nguyễn Văn Thuận viết: “Chấm này nối tiếp chấm kia, ngàn vạn chấm thành một đường dài. Phút này nối tiếp phút kia, muôn triệu phút thành một đời sống. Chấm mỗi chấm cho đúng, đường sẽ đẹp. Sống mỗi phút cho tốt, đời sẽ thánh” (Đường Hy Vọng số 978).
Ô hay! Thánh Giuse chính là hệ quả tất yếu của tư tưởng và trải nghiệm nói trên. Vì chính thánh Cả là hiện thân của kiểu thức sống trong hiện tại, là gương mẫu cho đời sống hôn nhân gia đình của mọi Kitô hữu!
*****
Thánh Giuse là một vị thánh được Phúc Âm trình bày rất ít, có thể nói là rất mờ nhạt, không có gì nổi bật dưới con mắt người đời. Ngài lại là một vị thánh sống rất âm thầm lặng lẽ, kiệm lời, đời sống có phần ẩn dật, thinh lặng, không có gì nổi bật nơi Ngài. Thế nhưng qua cuộc đời của thánh nhân, chúng ta nhận thấy cả một sức sống nội tâm mãnh liệt, một nhân cách sống độc đáo. Điều quan trọng muốn nói trong cuộc đời của thánh Giuse, không phải là những gì Ngài đã làm mà là những gì Ngài đã sống, đã thực thi sứ mạng được Thiên Chúa giao phó, đã sống và nên thánh trong từng phút giây hiện tại của đời mình. Qua đời sống của Ngài, chúng ta càng nhận diện rõ ràng và sâu sắc tình yêu bao la, sâu thẳm của Thiên Chúa đối với toàn thể nhân loại.
Thánh Giuse đã tận tụy gìn giữ gia đình Nadarét mà Chúa trao phó cho Ngài coi sóc, trông nom. Ngài đã hoàn thành sứ mạng Chúa trao với tất cả lòng tin mạnh mẽ, niềm trông cậy vững vàng, sự phó thác tuyệt đối vào Chúa quan phòng trong từng giây, từng phút của cuộc đời mình. Cuộc đời của Ngài chính là một chuỗi những ngày, tháng, năm kết hợp lại. Đó chính là chuỗi thời gian hiện hữu tuyệt vời trong một thực tại không gian lịch sử đặc biệt.
Trong kiếp nhân sinh, thời gian là một khái niệm diễn tả những ngày đã qua, những ngày đang có trước mắt, và những ngày sẽ đến; tức là quá khứ, hiện tại và tương lai. Nhưng đối với thánh Giuse thì thời gian chỉ duy nhất là phạm trù hiện tại. Vì Ngài đã đảm nhận trách nhiệm Cha nuôi của Chúa-Con và bổn phận gia-trưởng-thánh-thất trong từng khoảnh khắc thường nhật của đời mình bằng hiện tại (current method); tức Ngài đã hiểu rõ giá trị của cái-đang-hiện-hữu, để rồi khôn ngoan chọn đảm nhiệm cái-đang-hiện-hữu, mà thi hành một cách tận tâm, tận lực vì lòng tin tưởng, yêu mến hết lòng!
Khi chọn sống tận tâm tận lực cho chương trình của Thiên Chúa trong hiện tại, thánh Giuse đã không để phí phạm những ngày giờ năm tháng mà Thiên Chúa ban cho cuộc đời của Ngài; cũng như không còn chỗ để thời gian dư thừa, vô nghĩa được dịp tạo ra sự đau buồn, thất vọng cho chính bản thân mình hoặc người khác. Chính cách sống trong hiện tại của thánh Giuse đã quán thông cho ý nghĩa kiếp nhân sinh: Mỗi phút giây cuộc đời con người đều ý nghĩa và không hề vô vị, dư thừa buồn chán, nếu biết tận dụng từng thời điểm hiện tại.
Chính khi tiếp xúc với hiện tại, sống trong hiện tại; con người sẽ gặp gỡ với Thiên Chúa ngay giờ phút ấy; từ đây xuất hiện một chiều kích mới vượt quá cái thường nhật, bình thường. Cốt lõi của tiếp xúc, là tuân phục cái-mà-Thiên-Chúa chờ đợi trong giờ phút hiện tại, rồi hoàn toàn phó thác cho Người liệu định; Người sẽ biến đổi, làm mới mọi sự: Biến đổi cái tầm thường thành cái phi thường, biến đổi cái thường nhật thành cái thường hằng, biến đổi điều phàm tục thành sự thánh thiện, biến đổi cái hay hư nát thành sự trường tồn, miên viễn…
Chính thánh Giuse đã quyết định sống trong hiện tại, tuân phục cái-Thiên-Chúa chờ đợi trong giờ phút hiện tại: Khi biết Đức Maria – người đã hứa hôn với mình – đang mang thai; Ngài đã quyết định “trả tự do” cho Mẹ bằng cách âm thầm kín đáo ra đi. Nghĩa là quyết định “từ bỏ hợp đồng” chứ không “hủy bỏ hợp đồng”! Quả là một quyết định cao thượng đầy nhân bản. Để rồi Ngài làm trổi vượt một nhân tâm an lạc, biết lắng nghe, biết nghiệm thức sống, và hành động theo thánh ý Chúa suốt cuộc đời mình qua những giấc mơ!
Thiên Chúa đã bước vào cuộc đời của Thánh Cả Giuse bằng những giấc mộng! Còn thánh nhân thì “ngộ ra” thánh ý của Người qua những lần “mộng, mơ” vậy! Sau những lần gặp gỡ thánh ý Thiên Chúa qua những cơn mơ, thánh Giuse không những bằng lòng lắng nghe, mà còn vâng lời thi hành lập tức (x. Mt1,18-24; Mt 2,13-14;19-20).
Linh đạo của thánh Giuse chung quy là trân quý, coi trọng giây phút hiện tại và điều mà hoàn cảnh hiện tại đòi hỏi; để từ đó vui hưởng hạnh phúc lớn lao, niềm hỉ lạc to lớn chính trong hiện tại một cách vô điều kiện; thấy rõ diễn tiến của sự việc và vui nhận chúng mà không suy nghĩ, đắn đo, chần chừ hay lưỡng lự.
Thánh Giuse đã chọn sống trong hiện tại chứ không phải là sống cho hiện tại. Đây là hai điều khác nhau. Người sống tronghiện tại là người thực tế, khôn ngoan; còn người sống cho hiện tại là người không có mục đích cho cuộc đời, nhưng chỉ sống cho những đòi hỏi tầm thường, tạm bợ.
Nguyên tắc chính yếu mà thánh Giuse dùng để sống trong hiện tại là cách sống yêu thương. Ngài đã dấn thân trọn vẹn trong vai trò người chồng, người cha cho gia đình thánh trong từng khoảnh khắc thường nhật một cách chăm chỉ, hết mực yêu thương và hết sức ân cần.
Vâng, chỉ có yêu thương làm nên động lực để thánh nhân chu toàn từng giây từng phút thánh ý của Thiên Chúa trong đời mình. Chỉ có yêu thương là động lực thúc bách thánh nhân “hiện thực hóa” những giấc mộng mình gặp, thành hiện tại cuộc sống của ngài trong từng giây từng phút.
Chính khi chu toàn bổn phận và trách nhiệm của mình trong hiện tại, thánh Giuse đã trở nên Đấng Công chính ngay bây giờ – trong hiện tại!
Cát Biển
