Chị Isave (Êlisabét) đã chúc mừng cô Em họ Maria: “Em thật có phúc, vì đã TIN rằng Chúa sẽ thực hiện những gì Người đã nói với em” (Lc 1:45).
Cái tên Maria không có gì đặc biệt, chỉ là cái tên bình thường của các cô gái miền quê, nhưng thôn nữ Maria lại có những thứ đặc biệt mà không một thụ tạo nào có được. Chính Đức Mẹ cũng đã phải thốt lên: “Phận nữ tỳ hèn mọn, Người đoái thương nhìn tới; từ nay, hết mọi đời sẽ khen tôi diễm phúc. Đấng Toàn Năng đã làm cho tôi biết bao điều cao cả, danh Người thật chí thánh chí tôn!” (Lc 1:48-49).
Diễm phúc cao cả của Đức Mẹ là nhờ chính Đức Mẹ đã khiêm nhường, tín thác, và tuân phục: “Vâng, tôi đây là nữ tỳ của Chúa, xin Chúa cứ làm cho tôi như lời sứ thần nói” (Lc 1:38). Chính sự khiêm nhường với niềm tin và vâng phục tuyệt đối đó đã làm cho Đức Mẹ xứng đáng đón nhận ơn cao trọng nhất.
Kiếp sau chỉ còn đức mến, không còn đức tin và đức cậy. Như Thánh Phaolô nói: “Hiện nay đức tin, đức cậy, đức mến, cả ba đều tồn tại, nhưng cao trọng hơn cả là đức mến” (1 cr 13:13). Tuy nhiên, trên cuộc lữ hành trần gian, đức tin rất cần thiết, vì có tin tưởng thì người ta mới trông cậy và yêu thương. Chúa Giêsu đã xác nhận: “Phúc thay những người không thấy mà tin!” (Ga 20:29). Lời chúc phúc này có thể được coi là Mối Phúc Thứ Chín.
Về đức tin, Thánh Tiến sĩ Augustinô nói: “Bạn nói bạn tin, bạn nên đi làm theo cái bạn tin, đó mới là đức tin”. Còn Thánh Tiến sĩ Thomas Aquinô nói: “Công hiệu của năng lực cầu nguyện là đến từ đức ái, nhưng năng lực để cầu nguyện cho được hiệu quả, vẫn là do đức tin và đức cậy của mình”. Đặc biệt hơn, Thánh Tiến sĩ Têrêsa Avila nói: “Tất cả tội lỗi đều do thiếu đức tin mà ra”.
Đức Mẹ là Mẹ của đức tin, đức cậy và đức mến. Dù không một ngày đi tu, nhưng Đức Mẹ đã sống trọn ba lời khấn: Thanh tuân, thanh khiết, thanh bần (vâng lời, nghèo khó, khiết tịnh). Thánh Irênê nói: “Tội lỗi do sự bất trung của Bà Eva đã được chữa lành bằng đức tin của Đức Maria”. Đức Mẹ còn được đồng công cứu độ vì Đức Mẹ đã chịu tử đạo âm thầm, nhất là khi đứng bên Thánh Giá.
Thánh Augustinô nói: “Khi Đức Maria bằng lòng mang thai Ngôi Lời, bằng cách tin tưởng, Đức Mẹ đã mở Cửa Trời cho nhân loại”. Đức Mẹ là mẫu gương cho các phụ nữ làm mẹ và làm vợ, thậm chí có thể hoán cải người chồng ngoại giáo, như Thánh Phaolô nói:“Người vợ nào có chồng ngoại đạo mà người này bằng lòng ở với người ấy, thì người ấy đừng bỏ chồng. Thật vậy, chồng ngoại đạo được thánh hoá nhờ vợ, và vợ ngoại đạo được thánh hoá nhờ người chồng có đạo. Chẳng vậy, con cái anh em sẽ là ô uế, trong khi thật ra chúng là thánh” (1 Cr 7:13-14). Vai trò phụ nữ thật quan trọng, chính sự yếu mềm của họ lại khả dĩ trở thành sức mạnh bất khả kháng. Do đó, về phương diện đức tin, Thánh Êlidabét đã chúc mừng Đức Mẹ là người diễm phúc: “Em thật có phúc, vì đã TIN rằng Chúa sẽ thực hiện những gì Người đã nói với em” (Lc 1:45).
Qua Kinh Thánh, chúng ta nhận thấy có 4 điều đặc biệt ở Đức Mẹ:
1. Trọn đời đồng trinh. Đức Mẹ thụ thai và sinh Chúa Giêsu bởi quyền phép Chúa Thánh Thần, chứ không do ý muốn nhục dục của loài người, đó là chân lý mặc khải của Kinh Thánh (Mt 1:18-25; Lc 1:26-38). Dù sinh con nhưng Đức Mẹ vẫn hoàn toàn đồng trinh. Kinh Thánh nói rằng Chúa Giêsu có 4 anh em họ là Gia-cô-bê, Giô-xếp, Si-môn và Giu-đa (Mt 13:55-56) chứ không nói anh em ruột.
Thế kỷ thứ VI, cả Luther, Zwingli, và Calvin cũng đã chân nhận đặc tính trọn-đời-đồng-trinh của Đức Maria. Sự trinh tiết của Đức Maria là tấm gương trung tín với lời mời gọi trở thành Thánh Mẫu của Chúa Giêsu. Quả thật, Đức Maria vô cùng diễm phúc vì đã mang thai Đấng Cứu Thế – gọi là Theotokos.
2. Vô nhiễm Nguyên tội. Đức Maria được đặc ân không mắc Tội Nguyên Tổ. Đức Maria là đối tượng chọn lựa của Thiên Chúa trong Đức Kitô, được chuẩn bị để làm Mẹ của Chúa Giêsu. Đức Maria là mẫu gương sống thánh thiện, mọi thế hệ đều ca khen Đức Maria. Đức Mẹ Vô Nhiễm là tín điều của Công giáo, nhưng các Giáo hội Đông phương không chấp nhận và được Tây phương tranh luận trước và sau cuộc cải cách.
Nhưng Kinh Thánh nói rằng lời mời gọi cứu độ của Thiên Chúa có thể xảy ra trước khi thụ thai và trước khi sinh: “Trước khi cho ngươi thành hình trong dạ mẹ, Ta đã biết ngươi; trước khi ngươi lọt lòng mẹ, Ta đã thánh hoá ngươi, Ta đặt ngươi làm ngôn sứ cho chư dân” (Gr 1:5). Thánh Phaolô cũng xác nhận: “Thiên Chúa đã dành riêng tôi ngay từ khi tôi còn trong lòng mẹ, và đã gọi tôi nhờ ân sủng của Người” (Gl 1:15). Ngay lúc truyền tin, Sứ thần đã nói với Đức Maria: “Thánh Thần sẽ ngự xuống trên Chị, và quyền năng Đấng Tối Cao sẽ rợp bóng trên Chị, vì thế, Đấng Thánh sắp sinh ra sẽ được gọi là Con Thiên Chúa” (Lc 1:35).
3. Hồn xác lên trời. Tín điều Mông Triệu áp dụng cho Đức Mẹ là điều trong Kinh Thánh đã xảy ra với các ngôn sứ Ênóc và Êlia – hồn và xác được đưa lên trời khi kết thúc cuộc đời trần thế.
Theo cách này, Đức Maria tin mình được tham dự vào những gì mà các thánh sử nói tới như trạng thái xuất thần của Giáo hội khi Chúa Giêsu trở lại. Sự kiện Đức Mẹ hồn xác lên trời bao hàm nhiều điều thuộc lĩnh vực tuyên tín Kitô giáo: Thực tế của Nước Trời; các thánh cùng thông công; chiến thắng sự chết; thân xác sống lại; Đức Kitô chiến thắng tội lỗi, hỏa ngục và tử thần; tin Đức Kitô tái lâm trong vinh quang; sự tốt lành của công cuộc sáng tạo; sự kết hợp đời đời của linh hồn và thân xác.
Năm 1950, trong Hiến chế Munificentissimus Deus (Thiên Chúa Đại Lượng Vô Cùng), ĐGH Piô XII đã công bố tín điều Mông Triệu – về trời mà không phải qua cửa sự chết, chết mà như ngủ. Nếu Đức Maria được đưa về trời mà không phải chết, theo cách như Ênóc và Êlia, thân xác của Đức Maria không thể hư nát, do đó không có “lương bổng mà tội lỗi trả cho người ta, là cái chết” (Rm 6:23).
4. Lời cầu của Đức Mẹ. Kinh Thánh chú trọng sự kiện truyền tin và thăm viếng, chúng ta cũng tôn sùng và yêu mến Đức Mẹ. Chúng ta tôn vinh Chúa với Đức Mẹ và vì Đức Mẹ, cùng với Sứ thần Gbriel và Thánh Êlidabét, chúng ta chúc tụng Đức Mẹ là Mẹ Thiên Chúa nhờ tác động của Chúa Thánh Thần. Trong Kinh Magnificat (Kinh Ngợi Khen), chúng ta nhận thấy chứng cớ tiên tri đối với việc cứu độ của Thiên Chúa trong lịch sử cứu độ, đặc biệt là mối quan tâm của Ngài đối với những người khốn cùng và bị áp bức. Chúng ta phải học cách cầu nguyện của Đức Mẹ với tinh thần tin cậy mến như Đức Mẹ, vui mừng vì tình yêu đặc biệt Thiên Chúa dành cho Đức Mẹ, tình yêu ấy được trải rộng từ Hang Belem tới Đồi Canvê. Hợp lời với Giáo hội hoàn vũ, với các thiên thần và các thánh, và cùng với Đức Mẹ, chúng ta tán dương và chúc tụng Một Thiên Chúa Ba Ngôi chí thánh và giàu lòng thương xót.
Chúng ta hãy nghe lời Thánh Phaolô khuyên nhủ: “Hãy đồng lao cộng khổ như một người lính giỏi của Đức Kitô Giêsu. Trong nghề binh, không ai vướng mắc vào những việc thuộc đời sống dân sự; có thế mới đẹp lòng người đã tuyển mộ. Người tham dự điền kinh cũng vậy, không đoạt giải nếu không thi đấu theo luật lệ. Còn người nông dân làm việc vất vả, thì phải là người đầu tiên được hưởng phần hoa lợi” (2 Tm 2:3-6). Qua Chúa Thánh Thần, Thiên Chúa đã dùng ân sủng và việc loan báo Tin Mừng để lôi kéo những người đã hư mất đến với Đấng Cứu Độ. Quả thật, Thiên Chúa không muốn bất kỳ ai phải vào hỏa ngục đời đời.
Tháng Mười được Giáo hội dành để tôn sùng Đức Mẹ Mân Côi. Chuỗi Mân Côi là Bản Tóm Lược Phúc Âm. Chúng ta hãy nhớ lại ba điều nhắn nhủ của Đức Mẹ tại Fatima, qua ba trẻ (Luxia, Giaxinta và Phanxicô): Cải thiện đời sống, lần hạt Mân Côi, tôn sùng Mẫu Tâm. Tất cả để tôn vinh Thiên Chúa, vì vinh quang chỉ thuộc về một mình Thiên Chúa – Soli Deo Gloria!
Trong tâm tình tin cậy mến, chúng ta hãy cùng Đức Mẹ đồng thanh chúc tụng Thiên Chúa:
Linh hồn tôi ngợi khen Đức Chúa, thần trí tôi hớn hở vui mừng
vì Thiên Chúa, Đấng cứu độ tôi.
Phận nữ tỳ hèn mọn, Người đoái thương nhìn tới;
từ nay, hết mọi đời sẽ khen tôi diễm phúc.
Đấng Toàn Năng đã làm cho tôi biết bao điều cao cả, danh Người thật chí thánh chí tôn!
Đời nọ tới đời kia, Chúa hằng thương xót những ai kính sợ Người.
Chúa giơ tay biểu dương sức mạnh, dẹp tan phường lòng trí kiêu căng.
Chúa hạ bệ những ai quyền thế, Người nâng cao mọi kẻ khiêm nhường.
Kẻ đói nghèo, Chúa ban của đầy dư;
người giàu có, lại đuổi về tay trắng.
Chúa độ trì Ít-ra-en, tôi tớ của Người, như đã hứa cùng cha ông chúng ta,
vì Người nhớ lại lòng thương xót
dành cho tổ phụ Áp-ra-ham, và cho con cháu đến muôn đời. (Lc 1:46-55)
Lạy Hiền Mẫu Maria, xin nâng đỡ và hướng dẫn chúng con suốt hành trình đức tin nơi trần thế, hết lòng loan báo Hồng ân Cứu độ, xin cho chúng con được chết lành trong tay Mẹ và được thưởng cùng Mẹ trên Thiên Quốc. Chúng con cầu xin nhân danh Thánh Tử Giêsu Kitô, Thiên Chúa cứu độ chúng con. Amen.
TRẦM THIÊN THU
