SỐNG ĐỂ YÊU VÀ YÊU ĐỂ SỐNG
Nhân Ngày Quốc Tế Phụ Nữ, 8.3
1. Tình yêu và thời gian
Ngày xưa các vị Thần Hạnh Phúc, Khổ Đau, Tình Yêu, Giàu Sang và nhiều vị khác nữa cùng sống chung với nhau trên một hoang đảo. Một hôm, cơn đại hồng thuỷ tràn đến, hòn đảo xinh xắn sắp chìm trong biển nước. Tất cả các vị Thần đều chuẩn bị thuyền để vượt biển vào đất liền lánh nạn. Riêng Thần Tình Yêu vì quá nghèo nên không có nổi một chiếc thuyền để ra đi. Thần đành ngồi im lặng đợi chờ đến giây phút cuối cùng mới quyết định quá giang các vị Thần khác.
Khi Thần Giàu Sang đi ngang qua, Thần Tình Yêu xin: Anh mang tôi đi cùng với!
Không được đâu, tôi có biết bao vàng bạc quý giá phải mang theo, sao còn chỗ cho bạn.
Thần Đau Khổ đến gần. Thần Tình Yêu nài nỉ: Anh cho tôi đi với nhé!
Tôi bất hạnh và buồn chán quá, tôi chỉ muốn ở một mình thôi.
Thần Hạnh Phúc đi ngang qua cũng thế. Thần quá hạnh phúc đến nổi không nghe được tiếng kêu cứu của Thần Tình Yêu.
Bỗng nhiên có giọng nói của một cụ già: Này tình yêu, tôi sẽ đưa anh vào đất liền.
Thần Tình Yêu nghe thế liền chạy nhanh đến thuyền của cụ già. Quá vui mừng vì thoát nạn, Thần Tình Yêu quên hỏi tên cụ già tốt bụng.
Khi tất cả các vị thần đều đến được đất liền, cụ già lẳng lặng bỏ đi mất. Khi đó Thần Tình Yêu mới sực nhớ là đã quên cám ơn người đã giúp mình thoát nạn liền quay sang hỏi Thần Kiến Thức: Thưa ông, cụ già vừa giúp tôi khi nãy tên gì vậy?
Thần Kiến Thức đáp: Đó là Thần Thời Gian.
Thần Thời Gian ư? Nhưng vì sao ông ta lại giúp tôi?
Thần Kiến Thức mỉm cười: Vì chỉ có thời gian mới có thể hiểu được tình yêu vĩ đại như thế nào (Tuổi trẻ Chúa nhật, số 44/2000).
Tình yêu và thời gian là hai phạm trù khác biệt nhưng lại có tương quan chặt chẽ. Thời gian nuôi dưỡng tình yêu. Thời gian đo lường tình yêu. Tình yêu lớn lên hay lụi tàn theo thời gian. Sống trong thời gian là yêu để sống. Thời gian không có tình yêu sẽ lạnh lùng buồn chán. Tình yêu ý nghĩa hoá và thắp hồn cho thời gian. Bởi đó, kẻ đang yêu là người sống trong thời gian với đầy ắp niềm vui êm ả. Kẻ biết yêu là người biết nhìn thời gian như dòng ngọc bạc.
Những người yêu nhau, họ muốn đi đến kết hôn với nhau. Họ đã có một thời gian dài để quen biết. Tìm hiểu về gia phong, về tính tình,về sở thích của nhau. Chính qua thời gian họ hợp nhau. Tình yêu nảy nở. Ngày cưới, tình yêu của họ đơm hoa kết trái.
Tình yêu rất kỳ diệu. Nó gõ hồn ta vào những giờ không định như Xuân Diệu viết:
Làm sao cắt nghĩa được tình yêu.
Có nghĩa gì đâu một buổi chiều,
nó chiếm hồn ta bằng nắng nhạt,
bằng mây nhè nhẹ gió hiu hiu.
Tình yêu rất nhạy cảm. Chỉ một lần chạm tay nhau mà về nhà mang bệnh tương tư:
Hôm qua lỡ chạm tay nhau,
về nhà đó có bị đau không nào?
Riêng đây chẳng biết vì sao,
chạm tay lần ấy đau vào đến tim.
Tình yêu rất mạnh mẽ. Khi yêu thì vượt qua tất cả mọi thử thách, mọi khó khăn để có nhau. Ca dao đúc kết:
Yêu nhau mấy núi cũng trèo, mấy sông cũng lội mấy đèo cũng qua.
Yêu nhau trăm sự chẳng nề, một trăm chỗ lệch cũng kê cho bằng.
Yêu nhau bất kể giàu nghèo, dù cho lên ải xuống đèo cũng cam.
Yêu nhau chẳng quản chiếu giường,
Một tàu lá chuối che sương cũng tình.
Thiếp xa chàng ăn vàng cũng đắng,
Thiếp gần chàng ăn muối trắng cũng ngon.
Tình yêu rất cần thời gian dành cho nhau.
Năng mưa thì nước năng đầy
Anh năng lui tới mẹ thầy em thương.
Tình yêu cho hai người nên một, vui buồn, hạnh phúc đau khổ luôn có nhau chia sẻ.
Lạ chưa vẫn ở bên em,
mà anh cứ nhớ cứ thèm gần hơn.
Cứ lo em giận em hờn,
mãi mê anh để cô đơn em buồn.
Cớ chi chắp được đôi hồn,
như chim đôi cánh lượn hôn mây trời.
Cớ chi đi suốt đường đời,
như hình với bóng sóng đôi tháng ngày.
Em cười anh cũng vui lây.
Em đau anh lại lệ cay xót thầm.
Qua bao xao động thăng trầm,
tâm ca đựơc mấy tri âm không lời.
Tình yêu là thế em ơi.
Hai người mà hoá một người trăm năm.
Tình yêu thật đẹp và thật kỳ diệu. Vì thế, quyết định sống chung với một người suốt đời là rất quan trọng. Quyết định mà không hiểu biết đó là liều lĩnh và mù quáng sẽ dẫn tới bất hạnh. Sự hiểu biết về mình và đối tượng mình chọn lựa luôn cần thời gian dài khá dài tìm hiểu, thử thách và đo lường.
Thời gian chính là thước đo tình yêu. Chân thật hay giả dối, thuỷ chung hay hời hợt chóng qua, thời gian sẽ xác định cho một tình yêu. Bởi vậy ông bà ta khôn ngoan khuyên con cháu cần phải có thời gian dài để tìm hiểu kỹ lưỡng rồi mới tiến tới hôn nhân.
Con người được sinh ra từ tình yêu, lớn lên trong thời gian rồi trở về với cội nguồn tình yêu. Trong kinh điển An giáo có lời chép: “Tất cả mọi hữu thể đều do tình yêu mà sinh ra, tất cả mọi hữu thể một khi đã sinh ra đựoc sống nhờ tình yêu nâng đỡ, tất cả mọi hữu thể khi chết đều trở về trong tình yêu” (Taittirya Upanisad III,6).
2. Nét đẹp của phụ nữ
Thời gian yêu nhau là thời gian đẹp nhất. Có nhiều yếu tố dệt nên tình yêu hạnh phúc. Phẩm chất đẹp nhất nơi người phụ nữ là dịu dàng, hiền thục. Phẩm chất đẹp nhất nơi người đàn ông đó là quãng đại, bao dung. Phẩm chất tốt đẹp ấy được kết tinh trong quãng đời sống với cha mẹ, được giáo dục trong gia đình đạo hạnh.
Ca dao khuyên con gái:
Chim khôn làm tổ lựa cành
Gái khôn tìm chốn trai lành gởi thân.
Và khuyên con trai:
Làm trai lấy được vợ hiền
Như cầm đồng tiền mua được của ngon.
Người vợ hiền thục được Thánh Kinh ca tụng.Sách Huấn Ca viết: Phúc thay ai cưới được vợ hiền. Vợ đảm đang làm cho chồng vui sướng. Vợ hiền là tốt số vận may dành cho ai biết kính sợ Chúa. Phúc thay ai cưới được vợ hiền, tuổi thọ người ấy sẽ tăng lên gấp đôi.Có người vợ hiền trong gia đình thì cửa nhà ngăn nắp. Người vợ hiền đẹp như vầng hồng trên chốn cao xanh của Đức Chúa (Hc 26,16-18).
Cha mẹ hiền lành là điều hạnh phúc cho con cái.
Chẳng tham nhà ngói ba toà
Tham vì một nổi mẹ cha anh hiền
Hay là:
Kiếm nơi cha thảo mẹ hiền
Gởi thân khua sớm bạc tiền chẳng tham.
Sự hiền lành, dễ thương dễ mến chính là nhân đức căn bản giúp người chồng, người vợ sống quãng đại, xây đắp tổ ấm gia đình. Chúa Giêsu mời gọi hãy học với Ngài: Hãy học cùng Thầy vì Thầy hiền lành và khiêm nhường trong lòng. Hiền lành và khiêm nhường là nền tảng của sự thánh thiện. Đó là con đường nên thánh của người Kitô hữu.
Nhân đức được rèn luyện qua dòng thời gian. Phẩm hạnh được kết tinh qua năm tháng được giáo dục. Con đường nên hoàn thiện cho mỗi người trải dài suốt dòng đời.
Có câu chuyện huyền thoại kể rằng: Một hôm Thiền Sư già kia, nói với đệ tử của mình rằng: “Này anh bạn, ta có một điều tệ nhất là: ta không hiểu biết gì về người phụ nữ cả. Hãy nói cho ta biết phụ nữ là gì đi?”
Người học trò mỉm cười nói rằng: “Thuở mới sinh ra trái đất, ông thợ Tạo Hóa chỉ dựng nên có một mình ông Ađam, ông lang thang một mình trong vườn địa đàng mênh mông rộng lớn, trong khi các loài vật khác đều có cặp có đôi quấn quýt bên nhau. Thấy ông cô đơn hiu quạnh, thơ thẩn đi vào đi ra. Tạo Hóa thấy thế mà thương, bèn nghĩ rằng: mình phải tạo dựng cho Ađam một người bạn đường thôi, để nó sống một mình cũng không tốt. Lúc ấy Tạo Hóa mới nhớ ra rằng: lúc trước mình tạo dựng muôn vật từ hư vô, nay mọi sự đã trở nên hiện hữu, sao mình không lấy chính cái hiện hữu để tạo thêm một vật nữa nhỉ?
Trong lúc nan giải, Tạo Hóa suy nghĩ một hồi lâu, rồi quyết định rằng sẽ tập trung tất cả vạn vật lại lấy mỗi thứ một tí để chế tạo ra người phụ nữ. Và Tạo Hóa đã lấy vẻ đầy đặn của mặt trăng tròn 16, đường cong của các loại dây leo, dáng run rẩy của hoa cỏ, nét mảnh khảnh của lau sậy, màu sắc rực rở trên cánh bướm, sự nhẹ nhàng của chiếc lá, sự tinh tế ở đầu vòi voi, cái nhìn ngây thơ của nai tơ, cái xúm xít của đàn ong mật, ánh sáng rực rỡ của mặt trời, nét xa xăm của tầng mây, sự lay động của làn gió, sự lộng lẫy kiêu sa của chim công, chất cứng rắn của kim cương, vị ngọt ngào của trái chín, lòng tàn nhẫn của hùm beo, sức thiêu đốt của ngọn lửa, khí lạnh lẽo của băng tuyết, tiếng kêu khắc khoải của chim quyên, tính nết dối trá của cò vạc v.v…, nói chung, tất cả mọi thứ, mỗi thứ một tí.
Tạo Hóa đem hết thảy những thứ đó, nhào nặn với khúc xương sườn của Ađam để tạo thành người phụ nữ (người phụ nữ phức tạp, với đầy đủ mọi sắc thái, mọi tinh chất của vũ trụ; nên không thiếu một thứ gì mà không có trong con người phụ nữ ấy) rồi tặng cho Ađam”.
Người học trò vừa kể đến đây, chưa kịp đưa ra câu kết, thì ông thầy già liền vội vàng ngăn lại: “Đừng nói gì thêm nữa… điều tệ nhất của ta đã hết hạn!”.
Vâng, người phụ nữ với đầy đủ mọi sắc thái, cá tính, không thiếu một tính chất gì của vũ trụ như thế; nên đã làm cho biết bao nhiêu người trong giới đàn ông, không biết phải đối xử thế nào cho phải, hay suốt đời đàn ông cứ phải chiều phụ nữ ăn đi ăn lại quả trái cấm… Mình nói như thế không biết có quá đáng không nhỉ?
Nhân loại ngày nay đang biến chuyển nhiều, đang từ từ trả lại cho phụ nữ chỗ đứng và phẩm giá của mình. Mặc khải trong Kinh Thánh cũng đã phần nào soi sáng chúng ta về quá trình biến chuyển trên. Là “Ađam mới”, là “Trưởng Tử trong mọi loài thọ sinh”, Chúa Giêsu qui tụ mọi người lại thành một khối, đàn ông cùng với đàn bà, vượt lên trên mọi ranh giới mà xã hội loài người đã dựng lên trước đó.
Nhờ vậy, con người dù là nam hay nữ hằng ngày khám phá rằng mình nằm trong một mạng lưới gồm vô số tương quan với thế giới xung quanh, trong đó có Thiên Chúa và có anh em. Trong mạng lưới ấy, mỗi người, nam hay nữ, đều góp phần của mình. Bước thăng tiến này của nhân loại là do Đức Kitô dẫn đầu và điều khiển, vì Người là “Anpha và Ômêga”. Nhờ vậy, “không còn chuyện Do thái hay Hy lạp, nô lệ hay tự do, đàn ông hay đàn bà, nhưng tất cả chỉ là một, trong Đức Kitô” (Gl 3, 28).
Trong đời sống thiêng liêng của người Kitô hữu, Đức Maria là người phụ nữ tuyệt vời hơn mọi người phụ nữ: “Em được chúc phúc hơn mọi người phụ nữ, và người con em đang cưu mang cũng được chúc phúc” (Lc 1,42). Đức Maria là gương mẫu của mọi người phụ nữ, nét đẹp từ trong tâm hồn, lời nói và đời sống của Mẹ nâng cao phẩm giá giới phụ nữ.
Kính mừng Maria đầy ơn phúc, Đức Chúa Trời ở cùng Mẹ, Mẹ có Phúc hơn mọi người phụ nữ. Mẹ là Nữ Hoàng của mọi người phụ nữ… Người Phụ Nữ được Thiên Chúa ưu ái đặc tuyển của muôn đời đã từng rất thương đau, nhưng cuối cùng vẫn uy hùng bước vào vinh quang như đạo binh xếp hàng vào trận. Dòng dõi của Người Nữ Diễm Phúc luôn mãi ngời sáng giữa lòng nhân loại hôm nay.
3. Sống để yêu và yêu để sống
Thiên Chúa là tình yêu và là thời gian. Sống giữa cuộc đời để yêu thương nhau. Đó là hồng ân diệu vợi mà Thiên Chúa ban tặng cho mỗi con người. Thánh Gioan đã khẳng định điều đó khi viết: “Anh em thân mến, chúng ta hãy yêu thương nhau, vì tình yêu bắt nguồn từ Thiên Chúa. Phàm ai yêu thương, thì đã được Thiên Chúa sinh ra và người ấy biết Thiên Chúa” (1Ga 4,8).
Sống để yêu và yêu để sống. Tình yêu cho cuộc sống màu xanh. Thời gian luôn đong đầy hạnh phúc. Vì thế phải yêu cho thật tình đừng dối gian nhau. Yêu cho thật nhiều không hề toan tính. Chúa Giêsu đã tha thiết kêu mời: Hãy yêu nhau “Như Thầy đã yêu anh em” (Ga 15,12). Chúa đã yêu bằng hành động cụ thể là hy sinh cho người mình yêu. Khi yêu nhau, người ta có thể hy sinh cho nhau thời giờ, tiền bạc, sức khỏe, công việc… Hy sinh cao cả nhất là hy sinh mạng sống “Không có tình yêu nào cao cả hơn tình yêu của người đã hy sinh tính mạng vì bạn hữu của mình”. Chúa đã thực thi sự hy sinh cao độ ấy “Đức Kitô đã chết vì chúng ta” (Rm 5,6; Ep 5,2; 1Ga 3,16), để chúng ta yêu thương “Nếu Thiên Chúa đã yêu thương chúng ta như thế thì chúng ta phải thương yêu nhau” (1 Ga 4,19), nhờ đó mà “niềm vui được nên trọn vẹn” (Ga 15,9). Tình yêu thật vĩ đại cho những ai sống theo gương Chúa Giêsu trong hành trình cuộc đời mình.
Lm Giuse Nguyễn Hữu An
