“Tại sao bạn buồn?” Làm thế nào chúng ta trả lời câu hỏi này vào bất kỳ thời điểm nào? Rất có thể chúng ta sẽ đổ lỗi cho nỗi buồn của mình về một số trải nghiệm hoặc điều kiện không thuận lợi trong quá khứ, hiện tại hoặc sắp xảy ra. Nhưng chúng ta hầu như không kiểm tra xem cách lựa chọn hiện tại của chúng ta góp phần vào nỗi buồn của chúng ta như thế nào.
Lm. John Hardon, Dòng Tên, đã định nghĩa nỗi buồn là nỗi đau gây ra bởi nhận thức riêng về sự dữ đã trải qua. Điều này ngụ ý rằng nỗi buồn của chúng ta phụ thuộc vào những gì chúng ta trải qua trong cuộc sống, cách chúng ta giải thích chúng là xấu xa, và cách chúng ta phản ứng với chúng như thế nào. Tóm lại, cách lựa chọn mà chúng ta tự do và lặp đi lặp lại sẽ quyết định hạnh phúc của chúng ta nhiều hơn là những điều kiện hoặc kinh nghiệm của chúng ta trong cuộc sống. Mặc dù chúng ta không thể kiểm soát những trải nghiệm này, chắc chắn chúng ta vẫn có thể chọn cách giải thích và phản ứng với chúng.
Người thanh niên giàu có trong Mc 10:17-30 đến với Chúa Giêsu với niềm hân hoan, phấn khởi, tràn đầy nghị lực và nhiệt huyết. Anh ta hạnh phúc vì đang có cách lựa chọn tốt trong cuộc sống, tức là cách lựa chọn mà Thiên Chúa muốn anh ta thực hiện cho hạnh phúc của mình – để sống theo tất cả các điều răn. Nói về các điều răn, anh ta nói: “Thưa Thầy, tất cả những điều đó, tôi đã tuân giữ từ thuở nhỏ.”
Mặc dù trung thành với các điều răn, anh ta muốn nhiều hơn nữa. Anh ấy thực sự muốn hạnh phúc viên mãn với Chúa mãi mãi: “Thưa Thầy nhân lành, tôi phải làm gì để được sự sống đời đời làm gia nghiệp?” Anh ta ít nhận ra mình đang nói chuyện với Thiên Chúa, Đấng duy nhất thôi thúc hạnh phúc đích thực trong chúng ta và có thể làm cho chúng ta thực sự hạnh phúc bây giờ và mãi mãi với Ngài trên Thiên Đàng.
Niềm hạnh phúc của chàng thanh niên chuyển sang nỗi buồn khi anh ta không có cách lựa chọn tốt mà Thiên Chúa đang yêu thương yêu cầu anh ta đưa ra vào thời điểm chính xác đó để có hạnh phúc tiếp tục: “Anh chỉ thiếu có một điều, là hãy đi bán những gì anh có mà cho người nghèo, anh sẽ được một kho tàng trên trời. Rồi hãy đến theo tôi.” Anh cố chấp giữ những ý tưởng và ước muốn của mình, không lựa chọn những gì Thiên Chúa đã chọn cho anh.
Nỗi buồn đã xâm chiếm trái tim anh và vượt qua anh ngay khi anh chọn làm ngơ lời mời gọi của Chúa Giêsu đối với anh. Anh ta đã đánh mất hạnh phúc của mình khi chọn giữ tài sản của mình và bỏ đi khỏi Chúa Giêsu: “Anh ta sa sầm nét mặt và buồn rầu bỏ đi, vì anh ta có nhiều của cải.” Anh vẫn có mọi thứ – của cải, tuổi trẻ, sắc đẹp, phẩm hạnh,… nhưng giờ đây anh buồn vì anh đã không có cách lựa chọn tốt, cách lựa chọn mà tình yêu đối với Thiên Chúa đòi hỏi ở anh. Anh đã để cho ước muốn hạnh phúc trọn vẹn của cuộc sống vĩnh cửu bị nhấn chìm bởi ước muốn giữ của cải và sự an toàn của mình.
Chúng ta hãy tự nhắc nhở mình rằng Thiên Chúa đã đặt ước muốn hạnh phúc đó trong lòng chúng ta, chỉ một mình Ngài có thể thực hiện ước muốn đó và làm cho chúng ta thực sự hạnh phúc ngay bây giờ và mãi mãi với Ngài trên Thiên Đàng: “Đối với loài người thì không thể được, nhưng đối với Thiên Chúa thì không phải thế, vì đối với Thiên Chúa mọi sự đều có thể được.” Chúng ta không thể tìm thấy hạnh phúc đích thực và lâu dài ngoài Chúa Giêsu và cách lựa chọn của Ngài dành cho chúng ta tại mỗi thời điểm.
Chúa Giêsu không muốn chúng ta buồn về bất cứ điều gì, kể cả vì những điều kiện và hoàn cảnh của chúng ta trong cuộc đời này. Ngài muốn chúng ta thực sự hạnh phúc hơn cả những gì chúng ta mong muốn. Đó là lý do Ngài trở nên con người giống như chúng ta, chia sẻ tất cả kinh nghiệm của chúng ta, chết trên Thập Giá và sống lại từ cõi chết. Ngài đã làm tất cả những điều này để xứng đáng cho tất cả chúng ta cần tìm thấy hạnh phúc đích thực và lâu dài bằng cách lựa chọn giống như Ngài đã thực hiện vì tình yêu thương đối với Chúa Cha.
Chúng ta không bao giờ có thể hạnh phúc thực sự và mãi mãi chỉ từ những gì chúng ta có hoặc trải qua trong cuộc đời này. Càng nhận được nhiều và trải nghiệm những điều tốt đẹp này, chúng ta càng muốn nhiều hơn nữa. Giống như người thanh niên giàu có, chúng ta có thể có mọi điều tốt đẹp đáng mơ ước nhưng vẫn buồn bã một cách vô vọng. Tin Mừng nghĩa là Chúa Giêsu chắc chắn vẫn ban cho chúng ta những gì chúng ta cần để được hạnh phúc thực sự và mãi mãi, bất kể những gì chúng ta trải nghiệm trong cuộc đời này. Chúng ta phải tận dụng tất cả những điều đó để luôn có cách lựa chọn thành kính.
Dưới đây là một số lựa chọn tốt mà chúng ta có thể thực hiện trong tất cả các trải nghiệm trên đời để tiếp tục hạnh phúc của chúng ta trong thế giới này và trong tương lai.
- Luôn lựa chọn tuân giữ mọi điều răn của Thiên Chúa là yêu cầu đầu tiên của Chúa Giêsu đối với người thanh niên: “Anh đã biết các điều răn.” Chúng ta không thể tìm thấy hạnh phúc thực sự khi chọn sống trong tội lỗi, biện minh cho mình, thỏa hiệp với các tiêu chuẩn của Thiên Chúa, giải thích lại và vi phạm các điều răn, và tự lừa dối mình rằng các điều răn không là tuyệt đối. Nỗi buồn của chúng ta thường là một lời mời thiêng liêng để chuyển đổi sâu hơn và trung thành giữ các điều răn.
- Luôn lựa chọn cầu nguyện với Chúa mọi lúc. Vua Salômôn nói: “Tôi nguyện xin, và Thiên Chúa đã ban cho tôi sự hiểu biết. Tôi kêu cầu, và thần khí Đức Khôn Ngoan đã đến với tôi.” (Kn 7:7) Khi chúng ta luôn chọn cầu nguyện, chúng ta thấy sự lựa chọn của Thiên Chúa dành cho chúng ta tại mỗi thời điểm. Chúng ta bắt đầu nhìn mọi thứ nhiều hơn khi Thiên Chúa nhìn thấy chúng, định giá chúng dưới ánh sáng của sự vĩnh cửu và vinh quang trên trời. Đây là cách mà Thánh Phaolô có thể nói những điều như thế này: “Tôi nghĩ rằng những đau khổ chúng ta chịu bây giờ sánh sao được với vinh quang mà Thiên Chúa sẽ mặc khải nơi chúng ta.” (Rm 8:18) Nỗi buồn bắt đầu tan biến khi lời cầu nguyện của chúng ta khiến chúng ta coi trọng mọi việc và sự kiện như Thiên Chúa làm. Chúng ta không bao giờ được chọn bất cứ điều gì mà không cầu nguyện trước và cầu xin: “Lạy Chúa, xin cho con biết cách lựa chọn của Ngài dành cho con.”
- Luôn lựa chọn dâng hiến cuộc đời cho Chúa Giêsu Kitô với tư cách là môn đệ của Ngài. Chúa Giêsu sẽ ban cho chúng ta ánh sáng để chúng ta lựa chọn thành kính như chúng ta đã chọn theo Ngài và luôn luôn thực hiện ý muốn của Ngài: “Tôi là ánh sáng thế gian. Ai theo tôi, sẽ không phải đi trong bóng tối, nhưng sẽ nhận được ánh sáng đem lại sự sống.” (Ga 8:12) Làm sao nỗi buồn có thể thắng được khi chúng ta được tiếp cận đầy đủ với ánh sáng và niềm hy vọng của Chúa Giêsu?
- Luôn lựa chọn chăm chú lắng nghe lời Chúa. Thiên Chúa bày tỏ cho chúng ta tấm lòng thật của chúng ta và biến đổi chúng bằng lời của Ngài: “Lời Thiên Chúa là lời sống động, hữu hiệu và sắc bén hơn cả gươm hai lưỡi: xuyên thấu chỗ phân cách tâm với linh, cốt với tuỷ; lời đó phê phán tâm tình cũng như tư tưởng của lòng người.” (Dt 4:12) Lời Chúa xua tan bóng tối của nỗi buồn khi chúng ta lắng nghe với trái tim của Đức Mẹ: “Bà Maria hằng ghi nhớ mọi kỷ niệm ấy, và suy đi nghĩ lại trong lòng.” (Lc 2:19)
- Luôn lựa chọn cách buông bỏ những điều tiêu cực giết chết và làm tổn thương tình yêu trong trái tim chúng ta. Nỗi buồn của chúng ta càng trầm trọng và kéo dài khi chúng ta cố chấp những thứ như oán giận, hối tiếc, hận thù, không tha thứ,… Thánh Gioan cho biết: “Ai ghét anh em mình thì ở trong bóng tối và đi trong bóng tối mà chẳng biết mình đi đâu, vì bóng tối đã làm cho mắt người ấy ra mù quáng.” (1 Ga 2:11) Hãy tưởng tượng bóng tối và sự mù quáng trong tâm hồn của những kẻ thù ghét anh chị em vô tội chưa chào đời của chúng ta đến mức từ chối cho họ cơ hội sống!
Hỡi anh chị em thân yêu của tôi trong Đức Kitô, có rất nhiều điều có thể làm cho chúng ta buồn trong thế giới ngày nay. Tất cả những đau đớn, đau khổ, sợ hãi và cái chết thực sự có thể khiến chúng ta cảm thấy buồn. Chúng ta dễ trở nên chán nản trước tình trạng của Giáo Hội, sự tan vỡ của chính chúng ta, những đau khổ của những người thân yêu và viễn cảnh những điều xấu xa sẽ xảy đến trong tương lai.
Chúng ta hãy nhớ rằng Thiên Chúa không muốn chúng ta buồn vì những điều này. Chúa Giêsu muốn nhìn thấy trong chúng ta có niềm hy vọng vui mừng với tư cách là con cái yêu dấu của Ngài trên hành trình trở về với Ngài trên Thiên Đàng. Ngài mong muốn chúng ta hạnh phúc trong lòng, không phụ thuộc vào các điều kiện và kinh nghiệm của chúng ta.
Qua Bí tích Thánh Thể, Chúa Giêsu ban cho chúng ta ơn soi sáng mà chúng ta cần chia sẻ trong viễn cảnh của chính Ngài về mọi sự để chúng ta có thể đánh giá đúng những gì chúng ta cho là xấu xa và gây ra nỗi buồn của chúng ta. Ngài cũng dành cho chúng ta tất cả các ân sủng chúng ta cần để luôn có những lựa chọn tốt trong mọi lúc. Chúng ta không chỉ đơn giản là chờ đợi những điều kiện và trải nghiệm thuận lợi hơn trong cuộc sống để chúng ta hạnh phúc. Đó là thời gian và thời điểm cho hạnh phúc đích thực như ý muốn của Thiên Chúa.
Xin cho chúng ta trung thành sử dụng các ân sủng và sự soi sáng của Bí tích Thánh Thể để luôn luôn có những lựa chọn tốt, tức là những lựa chọn của Chúa, những lựa chọn mà Chúa soi dẫn chúng ta tại mỗi thời điểm của cuộc đời chúng ta. Đó là cách chúng ta có thể vượt qua nỗi buồn và thực sự hạnh phúc ngay bây giờ và hạnh phúc vĩnh viễn với Ngài trên Thiên Đàng.
LM. NNAMDI MONEME, OMV
TRẦM THIÊN THU (chuyển ngữ từ CatholicExchange.com)