Chính Thiên Chúa đã tạo ra ngày lễ và ban tặng nó cho toàn gia đình nhân loại, để con người biết có cái nhìn yêu thương và biết ơn đối với công việc được làm cách tốt đẹp, và ý thức mình là chủ, chứ không phải là nô lệ của lao động. Nô lệ lao động là chống lại Thiên Chúa và phẩm giá con người.
ĐTC Phanxicô đã nói như trên với tín hữu và du khách hành hương tham dự buổi tiếp kiến chung sáng thứ tư hôm qua trong đại thính đường Phaolô VI. Trong bài huấn dụ ngài đã nói về tiết nhịp cuộc sống trong gia đình bao gồm ngày lễ, lao động và cầu nguyện. Trước hết là ngày lễ. Chúng ta phải nói ngay rằng nó là một sáng chế của Thiên Chúa. Chúng ta hãy nhớ kết thúc trình thuật tạo dựng trong sách Sáng Thế viết rằng: “Ngày thứ bẩy Thiên Chúa đã hoàn thành công việc Người làm. Khi làm xong mọi công việc ngày thứ bẩy, Thiên Chúa nghỉ ngơi. Thiên Chúa chúc lành cho ngày thứ bảy và thánh hóa ngày đó, vì trong ngày đó Người đã nghỉ, ngưng làm mọi công việc sáng tạo của Người” (St 2,2-3). Chính Thiên Chúa dậy cho chúng ta biết sự quan trọng phải dành một thời gian để chiêm ngưỡng và nếm hưởng điều đã được thi hành tốt trong công việc làm. Tôi nói tới việc làm, dĩ nhiên không phải chỉ trong nghĩa của nghề nghiệp và việc làm chuyên môn, mà trong nghĩa rộng rãi hơn: mọi hoạt động qua đó các người nam nữ có thể cộng tác với công trình sáng tạo của Thiên Chúa. ĐTC minh xác ý nghĩa ngày lễ như sau:
Như thế ngày lễ không phải là sự ươn lười ngồi trong ghế bành, hay cái say sưa của một việc trốn tránh dại dột. Ngày lễ trưóc hết là một cái nhìn đầy tình yêu thương và biết ơn trên công việc đã đuợc làm tốt đẹp. Nó là thời gian để nhìn con cái hay cháu chắt đang lớn lên và nghĩ: thật đẹp biết bao! Nó là thời gian để chúng ta nhìn nhà cửa của mình, nhìn các bạn bè mà chúng ta cho trú ngụ, nhìn cộng đoàn chung quanh chúng ta và nghĩ: thật là điều tốt đẹp biết bao! Thiên Chúa đã làm như vậy. Và Ngài tiếp tục làm như thế, bởi vì Thiên Chúa luôn luôn tạo dựng, cả trong lúc này nữa!
Tiếp tục bài huấn dụ ĐTC nói : có thể xảy ra là một ngày lễ đến trong các hoàn cảnh khó khăn hay đau đớn, và người ta cử hành nó với «cổ họng tắc nghẽn”. Tuy nhiên, cả trong những trường hợp này nữa, chúng ta xin Thiên Chúa sức mạnh để đừng làm nó trống trỗng hoàn toàn. Anh chị em là cha mẹ, anh chị em biết rõ điều này: biết bao lần, vì yêu thương con cái, anh chị em có khả năng nuốt xuống các phiền muộn để cho chúng sống ngày lễ tốt đẹp, để chúng nếm hưởng ý nghĩa tốt lành của cuộc sống! Có biết bao nhiêu tình yêu thương trong đó!
Cả trong môi trường của việc làm đôi khi – không giảm sút với các bổn phận – chúng ta biết “để cho thấm nhập” vài biểu lộ của ngày lễ mừng: một ngày sinh nhật, một đám cưới, một đứa bé mới sinh, cũng như một giã từ hay một mới tới…. nó quan trọng. Đó các thời điểm của tình gia đình trong guồng máy của việc sản xuất: nó tốt cho chúng ta!
Nhưng thời gian đích thật của ngày lễ làm ngưng công việc chuyên môn, và nó thánh thiêng, bởi vì nó nhắc cho con người nam nữ biết rằng họ đã được tạo dựng giống hình ảnh của Thiên Chúa, là Đấng không nô lệ công việc nhưng là Chủ, và như thế cả chúng ta nữa chúng ta không bao giờ phải là nô lệ công việc làm, nhưng là các “chủ nhân”. Có một luật cho điều này, một luật liên quan tới tất cả mọi người, không trừ ai! ĐTC ghi nhận sự thật mâu thuẫn trong xã hội ngày nay như sau:
Nhưng trái lại chúng ta biết rằng có hàng triệu người nam nữ và cả trẻ em nữa là nô lệ của việc làm! Điều này chống lại Thiên Chúa và chống lại phẩm giá con người. Sự ám ảnh của lợi nhuận kinh tế và chủ trương duy hiệu năng của kỹ thuật gây nguy hiểm cho các tiết nhịp nhân bản của cuộc sống. Thời giờ nghỉ ngơi, nhất là nghỉ ngơi ngày Chúa Nhật, được chỉ định cho chúng ta để chúng ta có thể hưởng nếm cái không thể sản xuất và không thể tiêu thụ, không thể mua, cũng không thể bán. Nhưng trái lại, chúng ta thấy rằng ý thức hệ của lợi nhuận và tiêu thụ muốn ăn sống cả ngày lễ nữa: cả ngày lễ đôi khi cũng bị giản lược vào một “vụ làm ăn”, một kiểu để làm tiền và để tiêu tiền. Nhưng chúng ta làm việc cho điều này à? Cái ham hố của việc tiêu thụ bao gồm việc phung phí, là một vi rút xấu khiến cho cuối cùng chúng ta mệt mỏi hơn trước. Nó làm hại cho công việc đích thực và hao mòn cuộc sống. Các tiết nhịp vô luật lệ của ngày lễ gây ra các nạn nhân, thường là người trẻ.
Sau cùng thời gian ngày lễ thánh thiêng, bởi vì Thiên Chúa ở trong đó một cách đặc biệt. Bí tích Thánh Thể Chúa Nhật đem lại cho ngày lễ tất cả ơn thánh của Chúa Giêsu Kitô: sự hiện diện của Ngài, tình yêu của Ngài, hy tế của Ngài, việc biến chúng ta trở thành cộng đoàn, sự kiện Ngài ở với chúng ta… Và như vậy mỗi thực tại nhận được ý nghĩa tràn đầy của nó: công việc làm, gia đình, các niềm vui và các mệt nhọc của mỗi ngày, cả nỗi khổ đau và cái chết nữa; tất cả đều được biến đổi bởi ơn thánh của Chúa Kitô.
Gia đình được trang bị một khả năng chuyên môn ngoại thường để hiểu, hướng dẫn và nâng đỡ giá trị đích thật của thời điểm ngày lễ, và cách riêng của ngày Chúa Nhật. Chắc chắn không phải là một trường hợp nếu các ngày lễ trong đó có chỗ cho toàn gia đình lại là những lễ thành công nhất!
Chính cuộc sống gia đình, đưọc nhìn với con mắt đức tin, xuất hiện tốt đẹp hơn các mệt nhọc chúng ta phải chịu. Nó xuất hiện như một tuyệt tác của sự đơn sơ, xinh đẹp bởi vì không giả tạo, không giả dối, nhưng có khả năng bao gồm mọi khía cạnh của cuộc sống thật. Nó xuất hiện như một điều “rất tốt”, như Thiên Chúa đã nói sau khi tạo dựng người nam và người nữ (St 1,31). Ngày lễ là một món qua qúy báu Thiên Chúa đã ban cho gia đình nhân loại: chúng ta đừng làm nó hư hỏng đi!
ĐTC đã chào nhiều nhóm hành hương hiện diện, trong đó có nhóm bạn trẻ Pháp thuộc hiệp hội Claire Amitié, các đoàn hành hương đến từ Zimbabwe, Philippines, Trinidad và Tobago. Ngài chúc các gia đình cử hành tình yêu và lòng thương xót Chúa mọi ngày và là dấu chỉ sự hiện diện liên lỉ của Chúa trong thế giới này.
Chào các đoàn hành hương Ba Lan ĐTC nói thứ bẩy tới đây là lễ trọng Đức Mẹ hồn xác lên trời. Trong dịp này nhiều tín hữu Ba Lan được các linh mục tu sĩ nam nữ hướng dẫn đi hành hương Đền thánh Đức Bà Jasna Gora để kính viếng Mẹ và xin Mẹ bầu cử cho các ý chỉ của từng người. Tôi xin hiệp ý với cuộc hành hương của anh chị em ở đền thánh cũng như ở đây trong lời cầu nguyện cho anh chị em và gia đình của anh chị em.
Trong số các đoàn hành hương Italia ĐTC chào các nữ tu dòng thánh nữ Marta đang họp tổng tu nghị và khích lệ các chị tiếp tục tươi vui dấn thân phục vụ Chúa Giêsu nơi người nghèo, và noi gương đấng sáng lập là chân phưóc Tommaso Reggio, người thường nói: “Lòng bác ái có cánh dưới chân, các con hãy bay tới nơi nào sự nghèo khó của người nghèo nhất xin điều đó”. Ngài cũng chào các tham dự viên Trại hè quốc tế của hiêp hội Giới trẻ “Giorgio La Pira” và các tham dự viên đại hội “Luân lý đạo đức và nền Dân chủ”. Ngài cũng chào các nữ tu dòng Đức Bà Thiên Chúa Tình Yêu đang họp tu nghị. ĐTC chúc các chị canh tân dấn thân sống linh đạo tông đồ phục vụ.
Chào giới trẻ, người đau yếu và các đôi tân hôn ĐTC nhắc cho mọi người biết thứ ba vừa qua Giáo Hội kính nhớ thánh nữ Clara thành Assisi, mẫu gương rạng rỡ của người trẻ biết sống can đảm và quảng đại gắn bó với Chúa Kitô. Ngài thúc giục các bạn trẻ noi gương thánh nữ đáp trả lại lời mời gọi của Chúa. Ngài khích lệ các người đau yếu kết hiệp với Chúa Kitô mỗi ngày trong khổ đau để mưu cầu ơn cứu độ cho mọi người. Sau cũng ĐTC nhắn nhủ các đôi tân hôn luôn là tông đồ tình yêu trong gia đình họ.
Buổi tiếp kiến đã kết thúc với Kinh Lậy Cha và phép lành toà thánh ĐTC ban cho mọi người.
Linh Tiến Khải