CHÚA NHẬT LỄ LÁ
Đến giờ lễ, giáo dân tập hợp tại một địa điểm xứng hợp. Mọi người cầm lá trong tay. Chủ tế mặc áo :
Người Hướng Dẫn (NHD) : Hôm nay Hội Thánh tưởng niệm việc Chúa Kitô long trọng vào thành thánh Giêrusalem, để hoàn tất mầu nhiệm vượt qua của Người. Vì thế chúng ta hãy hân hoan vui mừng, kỷ niệm cuộc khởi hoàn của Chúa. Chúng ta hãy tin tưởng và ca mừng Vua Giêsu, Người đến thăm viếng linh hồn ta. Hãy tung hô Người là Vua quản trị muôn loài, nguyện suốt đời trung thành và mến yêu Người. Hôm nay chủ tế mặc phẩm phục đỏ chỉ sự vui mừng, chúng ta hãy chung lòng ca mừng Chúa.
Chủ tế bước ra. Mọi người hát ca nhập lễ:
Hoan hô Con Vua Đavit…
Sau lời nhắn nhủ của chủ tế :
Bây giờ chủ tế sẽ làm phép lá và rảy nước thánh trên lá. Chúng ta giơ cao cành lá để người làm phép.
Sau rảy nước thánh :
Chủ tế sẽ đọc bài Tin Mừng thuật lại việc Chúa long trọng vào thành thánh.
Sau Tin Mừnghoặc sau bài giảng :
Bây giờ chúng ta hãy hân hoan rước Chúa Giêsu. Chúng ta hãy bắt chước các trẻ em Dothái tung hô Người.
Thứ tự đoàn rước…..
Cuộc rước có thể hát (bài gì thích hợp).
Chủ tế vào cung thánh là cuộc rước hết.
Cuộc rước qua đi rất mau chóng, chủ tế bái kính bàn thờ, xông hương, rồi đọc lời nguyện của thánh lễ. Khi xông hương có thể hát bài ngắn (như ca nhập lễ).
Sau câu xướng Tin Mừng :
Mời cộng đoàn đứng lên nghe Bài Thương khó…
(Chú ý : không xông hương, không nến chầu, và không ghi dấu thánh giá.)
Sau câu “Nhưng Chúa Giêsu kêu một tiếng lớn và trút hơi thở”. Chúng ta hãy quỳ xuống nhớ lại giây phút Chúa trút linh hồn.
“Quỳ chốc lát” : chúng ta hãy đứng dậy.
Sau bài thương khó hoặc bài giảng :
Chúng ta hãy đứng dậy tuyên xưng Đức Tin của chúng ta. Và từ đây nghi lễ trở về như thường lệ. Chúng ta cũng đừng quyên tâm tình hân hoan ca mừng Chúa khởi hoàn hôm nay và cuộc tử nạn của Chúa.
ĐỒ CHUẨN BỊ:
Áo lễ đỏ, hoặc Cappa đỏ, tùy chủ tế, thánh giá, nến, bình và tàu hương, hai bình cắm lá tươi, lá đủ cho cộng đoàn, nước phép, giá sách, sách lễ.
(Nếu chủ tế mặc Cappa thì khi lên cung thánh phải thay áo lễ).
THỨ NĂM TUẦN THÁNH
ĐỒ CHUẨN BỊ:
– Phòng Thánh Thể trang hoàng đẹp đẽ, hoa nến cân xứng.
– Bàn thờ chính nhà tạm không Thánh Thể.
– Cần trang hoàng bàn thờ chính sao cho dễ dỡ. Thau nước, ấm, dây thắt lưng.
– Áo lễ trắng, hai bình hương, nến, phương du hay lọng, khăn choàng vai, thánh giá, trống con, đội trắc.
* Nếu có thể nên tổ chức đoàn tung hoa trước kiệu Thánh Thể.
Chủ tế mặc áo :
Hôm nay là ngày kỷ niệm Chúa Giêsu lập phép Thánh Thể. Người dâng lễ trước nhất dưới trần gian, trước khi dâng chính Mình trên thánh giá. Thật là ngày vui mừng. Chủ tế mặc áo trắng, có hát kinh Vinh danh. Ngay từ Ca nhập lễ, chúng ta đã thấy sự vui mừng, vì Chúa đã lối lại một hy lễ mới, một bàn tiệc yêu thương và thánh giá biểu hiện ơn cứu chuộc. Tuy nhiên trong cảnh vui mừng không khỏi vấn vương một nỗi buồn mam mác, Thầy Chí Thánh sắp lìa môn đệ để đi chịu chết. Vì thế khi hát kinh Vinh danh, chuông trống reo mừng, nhưng rồi im bặt thay bằng những tiếng trắc cô đơn.
Chủ tế bước ra, hát ca nhập lễ :
Chúng ta phải được vinh dự….
Sau kinh Thương xót lần cuối :
Bây giờ chủ tế xướng kinh Vinh danh, chuông trống reo vui ca mừng Chúa.
Sau Tin Mừng, hoặc bài giảng :
Chuẩn bị cho nghi lễ rửa chân, cũng như Chúa Giêsu xưa, chủ tế cởi áo lễ, lấy khăn trắng thắt lưng. Rồi đến đổ nước rửa chân cho tưng người đã được chọn và lấy khăn lau cho họ.
Thật là một cử chỉ yêu thương, Chúa Giêsu – Thầy Chí Thánh tự hạ mình để rửa chân cho các môn đệ. Còn có gì hơn nữa sao. Ôi lòng Chúa vô biên : “Các con hãy rửa chân cho nhau, Như Thầy đã rửa chân cho các con”.
Ghế dọn cho các tông đồ nên để nơi thích hợp, để mọi người có thể nhìn thấy. Trong khi rửa chân có thể hát về bác ái yêu thương…
Sau rửa chân :
Bây giờ mời cộng đoàn đứng lên, cùng góp lời cầu nguyện. Xin Chúa Giêsu Thánh Thể thương đến mọi người chúng ta.
Sau chịu lễ :
Hôm nay không có phép lành và lời chúc cuối lễ. Chủ tế đặt Thánh Thể trên bàn thờ, tráng chén, đọc lời nguyện hiệp lễ. Xong lời nguyện, chủ tế bỏ hương, quì gối xông hương Thánh Thể. Rồi người bước lên rước Thánh Thể sang bàn thờ cạnh. Từ đây nghi lễ đượm màu buồn bã u sầu. Chúa Giêsu sắp phó mình trong tay kẻ dữ. Chúa rời phòng Tiệc ly ấm cúng, để bước vào vườn Giệt lạnh lẽo cô đơn đau buồn và hấp hối. Giuđa sắp dùng cái hôn để phản bội Thây mình, các môn đệ bỏ trốn, đến nỗi Chúa phải thốt lên : “Các con không thể thức với Thầy được một giờ sao?”.
Kiệu Thánh Thể dài ngắn thế nào tùy ý. Hát các bài về Thánh Thể.
Khi chủ tế đặt Thánh Thể trên bàn thờ, người bỏ hương và xông hương Thánh Thể. (Xướng bài “Con thờ lạy hết tình”).
Sau bài hát thờ lạy Thánh Thể :
Chủ tế quỳ gối thờ lạy Thánh Thể một chốc, rồi người để Thánh Thể vào nhà tạm. Người im lặng ra về với đoàn giúp lễ và những cây nến tắt. Sau đó người sẽ trở ra để bắt đầu nghi lễ lột trần bàn thờ, giúp chúng ta nhớ lại cảnh khổ nhục ê chề của Chúa Giêsu. Người bị tước bỏ mọi vinh quang và bị trơ trọi một mình. Hầu như Đức Chúa Cha cũng đòi phạt Người như kẻ có tội.
Từ giờ phút này chúng ta hãy canh thức bên Thánh Thể để yên ủi Chúa đang bị cô đơn hiu quạnh (cám ơn chịu lễ).
* Khi lột bàn thờ cần chú ý bố trí người ở hai bên. Khi chủ tế đụng đến đồ vật nào thì dỡ cất đi, kể cả các tòa khác. Những ảnh tượng có thể bọc được thì bọc vải tím, song không cần lắm. Chỉ cần bọc những tượng thánh giá đang dùng ở trên bàn ngắm.
Khăn thắt lưng phải dài đủ.
Tốt nhất là chầu Thánh Thể đêm nay cho đến sáng, cùng lắm là đến nửa đêm.
THỨ SÁU TUẦN THÁNH
ĐỒ CHUẨN BỊ:
– Bàn thờ trống không. Khoảng ba giờ chiều.
– Áo lễ đỏ, nệm gối, lọng, thánh giá để hôn chân, khăn bàn thờ, giá sách, nến hai hoặc bốn cây, bình nước rửa tay sau khi chịu lễ, đĩa chịu lễ, khăn nhà tạm, bao khăn thánh…
Chủ tế mặc áo :
Ngày buồn sầu vô hạn, toàn thể Giáo Hội để tang Chúa Giêsu. Nhà thờ lạnh lẽo, phủ một màu tang tóc… Bàn thờ không hoa, không nến, không khăn bàn.
Hôm nay không cử hành thánh lễ, mà cử hành nghi lễ tưởng niệm cuộc tử nạn của Chúa. Lễ nghi gồm 4 phần :
- Phụng vụ lời Chúa
- Cầu nguyện trọng thể
- Thờ lạy thánh giá
- Rước lễ
Chủ tế bước ra
Chủ tế mặc áo đỏ, chỉ Máu Thánh Chúa đã đỏ chan hòa trong dinh Philatô, trên núi Canvê. Không có Ca nhập lễ. Người im lặng phủ phục trước bàn thờ, nhớ lại giờ này Chúa Giêsu đang nằm trên giường cực dữ là cây thánh giá, chỉ vì yêu thương chúng ta, chỉ vì tội lỗi chúng ta mà Chúa phải chịu khổ hình, phải chết thảm thương. Chúng ta hãy cúi sâu mình thống hối mọi tội lỗi và xin Chúa lấy Máu Thánh Người tẩy xóa lòng chúng ta.
Chủ tế chỗi dậy :
Chủ tế sẽ về ghế đọc một lời nguyện xin Chúa bảo vệ và thánh hóa chúng ta.
Sau lời thưa Amen :
Bây giờ đến phần phụng vụ Lời Chúa, có hai bài Sách Thánh. Rồi đến bài Thương khó Chúa Giêsu. Chúng ta cố gắng đứng lắng nghe.
Sau câu “…trút hơi thở cuối cùng”.
Chúng ta hãy qùy gối xuống, cung kính thờ lạy Chúa đang tắt thở vì chúng ta.
Sau Tin Mừng hoặc giảng :
Bây giờ đến phần thứ hai cầu nguyện trọng thể. Có 10 lời nguyện : cầu cho Giáo Hội, cầu cho Đức Giáo Hoàng, cầu cho các phẩm chức và toàn thể giáo hữu, cầu cho các dự tòng, cầu cho hợp nhất, cầu cho dân Dothái, cho những người không tin Chúa Kitô, không tin Thiên Chúa, cầu cho chính quyền và cầu cho mọi người đau khổ. Đúng như Lời Chúa phán : “Khi nào treo Ta lên thì Ta kéo mọi người lên cùng Ta”.
Cầu nguyện cho mọi người
I. Cho Hội Thánh
Anh chị em thân mến, ta hãy cầu nguyện cho Hội Thánh Chúa. Xin cho Hội Thánh được hiệp nhất và bình an, được Chúa bảo toàn ở khắp nơi trên hoàn cầu. Xin Chúa cũng ban cho ta được an cư lạc nghiệp hầu tôn vinh Người là Cha toàn năng.
Thinh lặng cầu nguyện. Rồi đọc:
Lạy Thiên Chúa toàn năng hằng hữu, Chúa đã cho muôn dân được thấy vinh quang Chúa tỏ hiện nơi Ðức Ki-tô, là Ðấng yêu thương gầy dựng Hội Thánh Chúa. Cúi xin Chúa bảo vệ giữ gìn, để Hội Thánh đang hiện diện khắp nơi, luôn tin kính một niềm mà xưng tụng danh Chúa. Chúng con cầu xin…
II. Cho Ðức Thánh Cha
Ta hãy cầu nguyện cho Ðức Thánh Cha T… Chính Chúa đã chọn người giữa hàng giám mục, xin Chúa cũng ban cho người luôn an khang để lãnh đạo toàn thể dân thánh.
Thinh lặng cầu nguyên. Rồi đọc:
Lạy Thiên Chúa toàn năng hằng hữu, Chúa an bài mọi sự cách khôn ngoan lạ lùng. Chính Chúa đã tuyển chọn Ðức T… và trao cho người nhiện vụ lãnh đạo dân thánh Chúa. Xin nhận lời chúng con cầu nguyện, mà ân cần săn sóc giữ gìn người; để nhờ người, đức tin của mọi tín hữu luôn bền vững sắt son. Chúng con cầu xin…
III. cho hàng giáo sĩ và giáo dân
Ta hãy cầu cho Ðức Giám Mục T. của Giáo Phận chúng ta, cho hàng Giám Mục, linh mục, phó tế, cũng như mọi người phục vụ dân thánh, và cho toàn thể cộng đoàn tín hữu khắp địa cầu.
Thinh lặng cầu nguyên. Rồi đọc:
Lạy Thiên Chúa toàn năng hằng hữu, Thánh Thần Chúa luôn hướng dẫn và thánh hoá toàn thể Hội Thánh. Này chúng con tha thiết nguyện cầu: xin Chúa thương cho mỗi thành phần Hội Thánh biết theo ơn đặc sủng Chúa ban để trung thành phụng sự Chúa. Chúng con cầu xin…
IV. Cầu Cho Dự Tòng
Ta hãy cầu cho anh Chị Em dự tòng (có mặt nơi đây). Xin Chúa thương soi sáng tâm hồn họ, để họ được hiểu biết Chúa hơn. Xin Người mở lượng từ bi ban cho họ ơn tái sinh nhờ bí tích Thánh Tẩy, để họ được thứ tha tội lỗi và trở thành chi thể của Chúa Kitô.
Thinh lặng cầu nguyện. Rồi linh mục đọc:
Lạy Thiên Chúa toàn năng hằng hữu, Chúa làm cho Hội Thánh không ngừng sinh thêm nhiều con cái. Xin cho anh chị em dự tòng (có mặt nơi đây), được thêm lòng tin kính và hiểu biết Chúa hơn, hầu xứng đáng lãnh nhận ơn tái sinh nhờ bí tích Thánh Tẩy, và gia nhập đoàn nghĩa tử của Chúa. Chúng con cầu xin…
V. Cho mọi tín hữu được hiệp nhất
Ta hãy cầu cho mọi anh chị em cùng tin vào Ðức Kitô, và đang cố gắng sống theo sự thật, xin Chúa thương quy tụ và gìn giữ tất cả trong Hội Thánh duy nhất của Người.
Thinh lặng cầu nguyện. Rồi linh mục đọc:
Lạy Thiên Chúa toàn năng hằng hữu, Chúa muốn làm cho những ai ly tán được trở về đoàn tụ, và những kẻ sum vầy được luôn luôn hiệp nhất. Xin Chúa thương nhìn đến đoàn chiên của Ðức Kitô, và cho mọi người đã lãnh nhận bí tích Thánh Tẩy được mãi mãi đoàn kết với nhau, nhờ sống cùng một đức tin toàn vẹn, và chia sẻ một đức ái vững bền. Chúng con cầu xin…
VI. Cầu cho người Do-thái
Ta hãy cầu cho người Do-thái. Cha ông họ là những người đầu tiên đã được nghe lời Chúa phán dạy. Giờ đây xin Chúa làm cho họ ngày càng mến yêu danh thánh Chúa và trung thành với giao ước của Người.
Thinh lặng cầu nguyện. Rồi linh mục đọc:
Lạy Thiên Chúa toàn năng hằng hữu, Chúa đã hứa ban ơn cứu độ cho tổ phụ Áp-ra-ham và con cháu của người. Xin Chúa thương nghe lời Hội Thánh cầu nguyện cho dân tộc Chúa đã chọn xưa kia cũng được hưởng nhờ ơn cứu độ viên mãn của Ðức Kitô, Ðấng hằng sống và hiển trị muôn đời.
VII. Cho người ngoài Kitô giáo
Ta hãy cầu cho những người ngoài Kitô giáo. Xin Chúa Thánh Thần soi sáng dẫn đưa họ vào đường cứu độ.
Thinh lặng cầu nguyện. Rồi linh mục đọc:
Lạy Thiên Chúa toàn năng hằng hữu, xin cho những người tuy không tin vào Ðức Kitô, nhưng trước mặt Chúa vẫn ăn ngay ở lành, được hồng ân tìm thấy chân lý. Xin cũng ban cho chính chúng con, ngày càng biết tương thân tương ái và thiết tha sống kết hợp với Chúa, để trước mặt thế gian, chúng con có thể minh chứng rằng Chúa chính là tình thương. Chúng con cầu xin…
VIII. Cho người vô thần
Ta hãy cầu cho những người không nhận biết Thiên Chúa, nhưng vẫn sống theo lương tâm ngay thẳng: xin cho họ một ngày kia được gặp thấy Người.
Thinh lặng cầu nguyện. Rồi linh mục đọc:
Lạy Thiên Chúa toàn năng hằng hữu, Chúa đã đặt vào trái tim con người niềm khát vọng đi tìm kiếm Chúa, khiến con người chỉ được bình an khi đã gặp thấy Chúa. Xin cho mọi người khắp thế gian, dù đang sống giữa muôn vàn nghịch cảnh, vẫn có thể nhận ra những dấu chỉ của tình yêu Chúa; và khi thấy các tín hữu sống đời bác ái yêu thương, họ sẽ vui mừng tin nhận duy có Chúa là Thiên Chúa đích thực và là Cha của hết mọi người. Chúng con cầu xin…
IX. Cho những nhà lãnh đạo quốc gia
Ta hãy cầu cho những nhà lãnh đạo quốc gia. Xin Chúa thương soi trí mở lòng để họ biết hành động theo thánh ý mà tận tình lo cho dân nước được an cư lạc nghiệp và vui hưởng tự do.
Thinh lặng cầu nguyện. Rồi linh mục đọc:
Lạy Thiên Chúa toàn năng hằng hữu, Chúa làm chủ lòng người, và bảo vệ quyền lợi của nhân dân các nước. Xin ghé mắt nhân từ mà ban ơn soi sáng trợ lực cho những nhà lãnh đạo quốc gia, để họ biết cùng nhau làm cho thế giới được hoà bình, muôn dân được thịnh vượng, và mọi người được hưởng tự do tôn giáo. Chúng con cầu xin…
X. Cho những người đau khổ
Anh chị em thân mến, ta hãy cầu xin Thiên Chúa là Cha toàn năng, dủ lòng thương giải thoát thế giới khỏi mọi sai lầm, khử trừ muôn bệnh tật, xua đuổi cơn đói kém, mở cửa ngục tù, bẻ tan xiềng xích, giữ gìn lữ khách được bình an, đưa kẻ tha hương về xứ sở, chữa lành các bệnh nhân, ban ơn cứu độ cho người đang hấp hối.
Thinh lặng cầu nguyện. Rồi linh mục đọc:
Lạy Thiên Chúa toàn năng hằng hữu, Chúa hằng an ủi kẻ ưu phiền, ban sức mạnh cho người vất vả lầm than. Xin nghe tiếng nhân loại khổ đau nài van Chúa, và ban cho những người lâm cơn hoạn nạn được vui mừng cảm thấy Chúa nhân hậu phù trì. Chúng con cầu xin…
Sau lời thưa Amen lần cuối :
Đến phần thứ ba, chúng ta long trọng thờ lạy thánh giá.
Chú ý : có hai cách biểu dương thánh giá.
Cách một :
Chủ tế cùng đoàn giúp lễ xuống cuối nhà thờ rước thánh giá lên (thánh giá để trần). Người tiến lên mỗi chặng và giới thiệu rằng : “Đây là gỗ thánh giá, nơi treo Đấng Cứu Độ trần gian”, vừa giới thiệu người vừa nâng thánh giá lên cao để mọi người trông xem, mỗi lần tiếng giới thiệu càng cao giọng. Chúng ta đứng lên hướng về thánh giá và bai vừa đáp lại : “Chúng ta hãy đến thờ lạy”.
Cách hai :
Chủ tế và đoàn gíup lễ sẽ vào nhà thánh, rước thánh giá ra, người tiến về phía trước tả bàn thờ (tượng phủ khăn tím). Người bước lên từng cấp, lần lượt mở đầu tượng, mở cánh phải, lần thứ ba người mở toàn tượng, giúp chúng ta nhớ lại giờ phút Chúa chịu chết trần truồng, bao nhiêu áo xống Người đều bị kẻ thù tước bỏ và chia nhau. Người vừa tiến lên mỗi chặng vừa giớ thiêụ rằng : “Đây là gỗ thánh giá, nơi treo Đấng Cứu Đôn trần gian”. Chúng ta bái và đáp lại : “Chúng ta hãy đến thờ lạy”. Mỗi lần giọng hát lại càng cao lên.
Chủ tế bước ra :
Chúng ta hãy đứng dậy đón tiếp thánh giá Chúa.
Sau lần đáp thứ ba :
Bây giờ chủ tế sẽ cởi giày và bước lên hôn kính bàn chân Chúa. Rồi đến những người giúp lễ. Chúng ta hãy có tâm tình thống hối và tin tưởng vào thánh giá Chúa. (Cần bố trí lên cho có trật tư).
Đang khi mọi người hôn kính Thánh giá thì có thể hát các bài thích hợp, kinh Vật mọn.
Nếu quá đông thì có thể hôn kính Thánh giá bằng cách : chủ tế cầm tượng trao cho từng người, hoặc tùy cha xứ.
Chủ tế sẽ lên giữa bàn thờ, cầm thánh giá quay về phía giáo dân và giơ cao để chúng ta thờ lạy. Chúng ta hãy kính cẩn ngắm nhìn thân hình tan nát của Chúa bởi những làn roi, những mũi gai, những cái tát và những thương tích Người đã chịu vì chúng ta. Rồi đó hãy ngắm xem cây khổ giá là giường Cha Cả muôn vật nằm khi sinh thì. Lạy Chúa Kitô chúng con thờ lạy và ngợi khen Người vì đã dùng cây thánh giá mà cứu chuộc thế gian.
Sau hôn phần hôn kính Thánh giá :
Bây giờ chủ tế sẽ đặt thánh giá trên bàn thờ và nghi lễ bước sang phần thứ tư : Rước Lễ.
Người sẽ cùng đòan giúp lễ sang bàn thờ cạnh rước Thánh Thể về. Chúng ta hãy giục lòng tin, cậy, mến và ước ao rước Chúa vào linh hồn ta để ta được kết hợp với Người.
Rước tới bàn thờ chính :
Chủ tế đặt Thánh Thể trên khăn thánh, rồi cùng với giáo dân đọc kinh Lạy Cha để don mình rước lễ. (Có “Đây Chiên Thiên Chúa”).
Đang khi rước lễ thì hát…
Rước lễ xong :
Chủ tế để Thánh Thể vào nhà tạm. Rồi để cám ơn Chúa, người sẽ đọc một lời nguyện.
Sau lời thưa Amen :
Hôm nay không có phép lành và nghi thức giải tán. Chủ tế sẽ dang tay trên chúng ta và đọc một lời nguyện, xin Chúa củng cố ơn cứu chuộc muôn đời trên dân Chúa.
Nghi lễ kết thúc. Chủ tế trở về, rồi người sẽ trở ra âm thầm kiệu Thánh Thể đi. Nhà thờ trở lại cảnh cô đơn và lạnh lẽo, nhà chầu trống rộng. Duy chỉ có cây thánh giá đứng trên cao để chúng ta tin tưởng. Bởi vì Chúa Kitô đã toàn thắng sự chết.
CANH THỨC VƯỢT QUA
ĐỒ CHUẨN BỊ:
– Cây nến phục sinh, các cây nến con cho người giúp lễ, thánh giá, bình và tàu hương, một bếp than đỏ, giá sách, một bàn, bút viết, năm nụ đinh, nước phép, áo lễ trắng, bàn thờ được trang trí. Chất đốt.
– Lưu ý : Nên khuyên giáo dân dự lễ hôm nay mang theo nến, càng nhiều càng tốt.
– Đoàn rước từ nhà thánh : bình hương tắt, thánh giá có hai nến nhưng tắt. Mọi người ở trong cảnh đêm tối mù mịt, bàn có trải khăn, giá sách, năm nụ đinh, tàu hương, bút viết… để trên bàn ngoài nhà thờ chỗ xứng hợp. Cây nến phục sinh phải làm vừa cỡ, có hình thánh giá, có chữ Anpha và chữ Omega, có niên hiệu trên các cánh thánh giá. Nên trang trí cây nến đẹp. Bếp than đỏ, khi chủ tế đến bên bàn thì thổi lửa lên. Đến vinh danh thì có giật màn, kéo chuông trống.
Chủ tế mặc áo :
Ngày thứ Bảy Tuần Thánh là ngày âm thầm nhất cả năm. Sáng không có thánh lễ, không có rước lễ, chiều cũng vậy.
Mãi tới quãng 8 giờ đêm, toàn thể giáo dân tập hợp tới thánh dường. Cảnh âm thầm buổi tối, nhắc chúng ta nhớ lại xưa cũng giờ, Chúa Giêsu đang nằm trong mồ lạnh lẽo. Buổi tối hôm nay bao hàm ý nghĩa tượng trưng sâu xa.
Hoặc đọc :
Trong ngày thứ Bảy Tuần Thánh, Giáo Hội dừng bước trước cửa mộ Chúa Giêsu Thầy Chí Thánh, suy niệm cuộc khổ nạn, và sự chết của Người, nên bàn thờ không trải khăn.
Chú ý : bàn thờ được trang hoàng, nhưng cần lưu ý làm cách khéo léo, tốt nhất là cuốn cả, sau kinh Vinh danh thì buông xuống.
Cho tới quảng 8 giờ đêm mới cử hành thánh lễ vọng phục sinh. Sau lễ vọng này, chúng ta mới tận hưởng dồi dào niềm hân hoan phục sinh của Chúa chúng ta.
Theo truyền thống xa xưa, đêm nay là đêm đặc biệt của Chúa, nên các tín hữu tập hợp, tay cầm nến sáng. Giống như những người trông chờ Chúa đến. Người nhìn thấy đang tỉnh thức chờ đọi. Người sẽ gọi họ vào dự tiệc cưới với Người.
Thánh lễ gồm 4 phần chính :
1. Lễ mừng ánh sáng. Cả vũ trụ như nằm trong đêm tối, và đang mong đợi ánh sáng, nhân loại tội lỗi đang trông chờ ơn giải thoát. Từ ngoài thánh đường, chủ tế làm phép lửa mới, rồi người làm phép cây nến phục sinh, tượng trưng Chúa Kitô sống lại. Các đèn nến trong nhà thờ đều tắt, mọi người cùng đều ở trong cảnh đêm tối dày đặc. Cây nến phục sinh sáng chói từ ngoài cửa tiến vào : “Ánh sáng Chúa Kitô”, một lời hô và muôn tiếng đáp lại “Tạ ơn Chúa”. Cuối cùng ánh sáng đã bừng lên, một cảnh vô cùng cảm động và hùng vĩ. Một hân hoan mới, hân hoan Chúa sống lại và của giáo dân hồi sinh. Chủ tế dâng lời hân hoan ca tụng đêm thánh và báo Tin mừng Phục sinh.
2. Phần phụng vụ Lời Chúa. Trong đêm cực thánh này, giáo dân hãy suy nghĩ về ơn cứu độ mình đã được và lịch trình ơn đó qua dòng lịch sử. Bởi vậy, chúng ta hãy lắng nghe Lời Chúa và thực hành Lời Chúa. Sau mỗi bài sách lại có một bài ca và một lời cầu nguyện. Tất cả có 9 bài ; 7 bài Cựu Ước, một bài thư thánh Phaolô và bài cuối cùng là bài Tin Mừng (mỗi năm A, B, C có bài khác nhau).
3. Sau phần phụng vụ Lời Chúa là phần Phụng vụ phép rửa. Chủ tế sẽ đứng ra trước mặt chúng ta mà nhận lời chúng ta tuyên hứa lại khi chịu phép rửa tội.
4. Ánh sáng đã chiếu soi mọi người, ánh sáng đã hiện lên soi vũ trụ. Lời Chúa đã bén rễ trong đất tốt, mưa thiêng đã gội nhuần trong phép rửa tội. Mọi người đã được tái sinh. Bây giờ là phần phụng vụ Thánh Thể. Hãy hân hoan vui mừng trước bàn tiệc đêm nay.
Chủ tế bước ra :
Chủ tế mặc phẩm phục trắng. Người sẽ cùng đoàn giúp lễ xuống cuối nhà thờ để làm phép lửa mới và nến phục sinh. Chúng ta đứng dậy hướng về người, nhưng ai nấy cứ đứng tại chỗ của mình cho có trật tự.
Chủ tế đến giá sách :
Chủ tế sẽ chào giáo dân và đọc lời nguyện làm phép lửa. Mọi đèn nến đều tắt cả.
Sau Amen : Chủ tế làm phép nến phục sinh. Người vẽ hình thánh giá trên cây nến và viết chữ Alpha ở trên, chữ Ômêga ở dưới chỉ Chúa là đầu hết và cùng đích mọi loài. Rồi người viết niên hiệu vào bốn cánh của thánh giá. Đang khi đó người đọc “Năm tháng ngày giờ là của Chúa”. Rồi người xông hương nến.
Thắp nến phục sinh :
Chủ tế lấy lửa vừa làm phép thắp vào cây nến và người giơ cao cây nến rồi tiến lên và giới thiệu “Ánh sáng Chúa Kitô”. Chúng ta đáp lại “Tạ ơn Chúa”.
Sau lời Tạ ơn Chúa lần một :
Ánh sáng từ cây nến phục sinh được chuyền sang những cây nến của những người giúp lễ.
Sau lần hai thì thắp nến toàn thể giáo dân.
Sau lần ba, ánh sáng lung linh đã chiếu tỏa khắp mọi nơi trong thánh đường. (Có bao nhiêu đèn trong thánh đường đều thắp lên hết).
Rước lên cung thánh : bây giờ chủ tế bỏ hương vào bình, và xông hương cây nến. Sau đó người công bố Tin Mừng Phục Sinh và ca ngợi đêm cực thánh. Một bài ca hùng tráng, một điệu nhạc hỉ hoan. Đêm cực thánh, ôi ánh sáng huy hoàng và đẹp đẽ biết bao. Chúng ta cầm nến cháy trong tay đứng lắng nghe tiếng kèn chiến thắng tội lỗi.
Chú ý hướng dẫn những câu thưa trong bài này, xem Exsultet.
Xong bài công bố:
Phần một của lễ nghi đã kết thúc. Bây giờ bước sang phần hai là đọc sách thánh, tức là phần phụng vụ Lời Chúa. Sau mỗi bài sách đều có một bài ca và một lời nguyện, chúng ta tắt nến ngồi xuống :
Bài thứ nhất : Thiên Chúa tạo thành trời đất và loài người.
Sau mỗi bài sách và đáp ca thì : chúng ta hãy đứng dậy dâng lời cầu nguyện.
Sau Amen .
Bài đọc thứ hai : lễ hiến tế của Abraham tổ phụ chúng ta. Chúng ta ngồi xuống. (Sau mỗi bài đáp ca, mời cộng đoàn đứng).
Bài thứ ba : Con cái Israel đi giữa lòng biển khô cạn. (Bài này không có lời xướng “Đó là lời Chúa”).
Bài thứ tư : Trong tình yêu vĩnh cửu Chúa cứu chuộc đã xót thương người.
Bài thứ năm : Hãy đến cùng Ta và hồn các ngươi sẽ vui mừng ; Ta sẽ ký kết với các ngươi một giao ước vĩnh cửu.
Bài thứ sáu : Ngươi hãy đi trong đường ánh sáng của Chúa.
Bài thứ bảy : Ta sẽ đổ trên các ngươi nước trong sạch, và sẽ ban cho các ngươi quả tim mới.
Sau Amen của Lời nguyện thứ bảy.
Đã hết phần sách trích trong Cựu Ước. Để ca ngợi Thiên Chúa, chủ tế sẽ xướng kinh Vinh danh. Mọi chuông trống đều reo vang ca ngợi Chúa và mọi quả tim đều hân hoan trong tình yêu thương của Chúa.
Chú ý : bố trí chuông trống, nếu có thể tung hoa, giật màn.
Sau Vinh danh.
Bấy giờ chủ tế dâng lời nguyện của chính thánh lễ vọng phục sinh, chúng ta đứng dậy hợp ý với người.
Sau Amen :
Chúng ta ngồi xuống nghe bài sách trích trong thư thánh Phaolô : Chúa Kitô một khi từ cõi chết sống lại, Người sẽ không chết nữa.
Sau tạ ơn Chúa :
Tiếng Allêluia, hân hoan mừng Chúa mà suốt cả mùa chay này đã im lìm lặng lặng. Từ đây chủ tế sẽ long trọng xướng lên, chúng ta vô cùng hân hoan đứng dậy để đáp lại.
Sau thư thánh Phaolô, hát Allêluia rồi đến đáp ca, sau đáp ca là bài Tin Mừng.
Sau Allêluia lần cuối, chủ tế sẽ bỏ hương vào bình và tiến đến giảng đài đọc Tin Mừng. (chỉ xông hương chứ không mang nến chầu).
Sau Tin Mừng : Giảng.
Sau giảng :
Hôm nay không có kinh Tin kính, nhưng chúng ta sẽ tuyên xưng lại Đức Tin của chúng ta khi chịu phép rửa tội. Đây cũng chính là phần thứ ba của nghi lễ. Chủ tế sẽ làm phép nước thánh. Rồi người tiến ra trước mặt chúng ta để nhận lời tuyên hứa của chúng ta. Chúng ta hãy thắp nến, đứng dậy sẵn sàng tuyên xưng Đức Tin của chúng ta.
Chú ý hướng dẫn giáo dân thưa các câu cho đúng.
Sau Kinh Lạy Cha :
Chủ tế sẽ rảy nước thánh trên chúng ta, cũng như dòng nước thanh tẩy đã đổ trên đầu chúng ta lúc chúng ta chịu phép rửa tội.
Đang khi rảy nước thánh thì hát : tôi đã thấy…
Sau rảy nước thánh :
Chủ tế sẽ đọc lời nguyện giáo dân, chúng ta hãy hợp ý với người.
Sau lời thưa Amen :
Phần thứ bốn :
Phụng vụ Thánh Thể. Từ đây là phần trọng nhất của thánh lễ sẽ cử hành như mọi thánh lễ khác. Chúng ta hãy chú ý đến kinh Tiền tụng, một ca vãn sốt sắng và trang nghiêm, chúng ta tắt nến và ngồi xuống….
