Huấn từ của ĐTC Phanxicô trong buổi đọc kinh Truyền tin tại quảng trường thánh Phêrô, ngày 29/08/2021, Chúa nhật XXII Thường niên. Trong chủ đề hôm nay ĐTC nhắc nhở mọi người chớ nên bắt chước những người biệt phái và pharisiêu chỉ chú trọng cái vẻ bề ngoài mà không biết đặt đời sống đức tin vào trọng tâm của nó. Ngài cũng mời gọi chúng ta chớ kết tội người khác, tránh dùng thời gian để kết tội người khác, trái lại hãy biết tự cáo tội chính mình.
Anh chị em thân mến
Tin mừng của Phụng vụ hôm nay cho chúng ta thấy một số kinh sư và Pharisiêu ngạc nhiên trước thái độ của Chúa Giêsu. Họ đã phẫn nộ vì các môn đệ của Chúa Giêsu dùng bữa mà không thực hiện trước tập tục rửa tay theo truyền thống. Họ tự nghĩ: “cách làm này trái ngược với việc thực hành sống đạo” (x. Mc 7,2-5).
Chúng ta cũng có thể tự hỏi: Tại sao Chúa Giêsu và các môn đệ của Ngài lại làm ngơ với các truyền thống này? Về cơ bản chúng không xấu, mà là một thói tục tốt, đơn giản là rửa tay trước khi dùng bữa. Tại sao Chúa Giêsu không để ý đến nó? Bởi vì, đối với Chúa điều quan trọng là đưa niềm tin trở về tâm điểm của nó. Trong Tin mừng chúng ta luôn gặp thấy điều đó: đưa niềm tin trở về trung tâm. Và hãy tránh nguy cơ, áp dụng cho các kinh sư cũng như với chúng ta, tuân giữ các hình thức bên ngoài trong khi đặt trọng tâm của đức tin vào thứ yếu. Cũng vậy, rất nhiều lần chúng ta “trang điểm” cho linh hồn mình. Đó là hình thức bên ngoài chứ không phải là trọng tâm của đức tin: đây là mối nguy. Đó là mối nguy của lòng sùng đạo bề ngoài: bề ngoài trông đẹp nhưng bỏ qua việc thanh tẩy con tim. Luôn tồn tại sự cám dỗ “cơ cấu Thiên Chúa” với một số việc sùng kính bên ngoài, nhưng Chúa Giêsu không hài lòng với việc này. Chúa không muốn vẻ bề ngoài, Ngài muốn một niềm tin chạm đến con tim.
Thật vậy, ngay sau đó, Ngài lại gọi đám đông đến để nói về một chân lý rõ ràng: “Không có cái gì từ bên ngoài vào trong con người lại có thể làm cho con người ra ô uế được” (c.15). Nhưng trái lại “cái gì từ trong con người xuất ra, cái đó mới làm cho con người ra ô uế” (c. 21). Những lời này mang tính cách mạng, bởi vì trong tâm thức của họ lúc bấy giờ, họ nghĩ rằng một số thực phẩm hay những tiếp xúc bên ngoài làm cho người ta nên ô uế. Chúa Giêsu đảo ngược quan điểm này: không có gì từ bên ngoài vào làm cho người ta xấu đi, nhưng là những thứ phát sinh từ bên trong.
Anh chị em thân mến, chúng ta cũng nên quan tâm vấn đề này. Chúng ta thường nghĩ rằng điều xấu chủ yếu đến từ bên ngoài: từ cách cư xử của người khác, từ những người nghĩ xấu chúng ta, từ xã hội. Biết bao lần chúng ta kết tội người khác, kết tội xã hội, thế giới vì tất cả những gì đã xảy ra cho chúng ta! Đó luôn là lỗi của “người khác”: đó là lỗi của dân chúng, của nhà cầm quyền, của rủi ro… Dường như mọi vấn đề đều đến từ bên ngoài. Và chúng ta dùng thời giờ để kết tội; nhưng dùng thời giờ để kết tội người khác là lãng phí thời gian rồi. Bạn trở nên tức giận chua ngoa và làm cho Chúa cách xa tâm hồn. Giống như những người trong Tin mừng, họ phàn nàn, căm phẫn, tranh cãi và không tiếp đón Chúa Giêsu. Người ta không thể sống đạo cách chân thực trong sự phàn nàn: phàn nàn làm ta dơ bẩn, khiến bạn giận dữ, căm hận và buồn sầu, những điều đó khiến tâm hồn đóng mọi cách cửa với Thiên Chúa.
Hôm nay chúng ta cầu xin Chúa giải thoát chúng ta khỏi việc kết tội người khác – giống trẻ em: “không, con không làm như vậy! người khác cơ, người khác..”. Chúng ta xin ơn không để lãng phí thời gian làm ôm nhiễm thế giới bằng những lời phàn nàn, vì Kitô hữu không thể như vậy. Chúa Giêsu mời gọi chúng ta trước hết hãy nhìn vào cuộc sống và thế giới bắt đầu từ con tim của mình. Nếu chúng ta nhìn từ bên trong, chúng ta sẽ thấy hầu hết mọi thứ chúng ta ghê tởm ở bên ngoài. Và nếu, với lòng chân thành, chúng ta cầu xin Chúa thanh tẩy con tim, nhờ đó chúng ta sẽ bắt đầu làm cho thế giới tinh sạch hơn. Bởi vì có một cách không thể sai lầm để chiến thắng điều ác: hãy bắt đầu chinh phục nó từ trong chính mình. Các Giáo phụ đầu tiên của Giáo hội, các đan sĩ, khi được hỏi: “Con đường nên thánh là gì?” “Tôi phải bắt đầu như thế nào?” Họ trả lời – bước đầu tiên là cáo tội mình: tự cáo tội mình, cáo tội chính chúng ta. Mỗi ngày, có được bao nhiêu người trong chúng ta, vào một thời điểm trong ngày, trong tuần, có thể cáo tội bản thân mình? “Phải, người ta làm cho tôi điều này, làm cho tôi cái kia… đó là man rợ..”. Nhưng đối với tôi? Tôi làm giống vậy, tôi làm theo cách này… đó là khôn ngoan: Học cách tự cáo tội mình. Anh chị em hãy thử đi, sẽ giúp anh chị em tốt hơn. Đối với tôi thì ổn, khi tôi làm được, rất tốt, tốt cho tất cả mọi người.
Xin Đức Trinh Nữ Maria, đã thay đổi lịch sử nhờ trái tim vẹn sạch của Mẹ, giúp chúng ta thanh tẩy, trước hết là vượt qua tật xấu đổ lỗi cho người khác và phàn nàn về mọi thứ.
Giuse Võ Tá Hoàng
