Trong cuốn “Ti voglio felice: Il centuplo in questa vita” (Tôi muốn bạn hạnh phúc: Gấp trăm lần trong cuộc đời này) xuất bản bằng tiếng Ý vào tháng 11. 2022 vừa qua, Đức giáo hoàng Phanxicô trình bày những phương thế để đạt được hạnh phúc và nhắc nhở rằng Thiên Chúa, Đấng dựng nên chúng ta, luôn muốn điều tốt nhất cho cuộc đời chúng ta. Trong chương đầu tiên, Đức Thánh Cha đưa ra 15 bước dẫn tới hạnh phúc.
1. Hãy đọc nội tâm của mình
Cuộc đời của chúng ta là cuốn sách quý giá nhất đã được trao ban cho chúng ta, và trong cuốn sách đó, chúng ta có thể tìm thấy sự thật và hạnh phúc mà chúng ta khao khát và tìm kiếm cách vô vọng.
Trích dẫn Thánh Augustine, “Hãy trở về với chính mình; sự thật ngự trị trong con người nội tâm”, Đức Thánh Cha mời tất cả mọi người, bao gồm cả bản thân ngài, hãy đọc cuộc đời và hành trình của chính mình “với sự tĩnh lặng, thanh thản”.
2. Hãy nhớ rằng bạn là duy nhất
Mỗi chúng ta sống trên trần gian để cảm nhận được yêu thương trong sự độc đáo của mình và yêu thương người khác như không ai khác có thể thay thế vị trí của chúng ta. Đừng đặt mình vào hàng ghế dự bị, trở thành dự phòng của ai đó. Mỗi người là duy nhất trong mắt Thiên Chúa, đừng để mình bị “tương đồng” vì chúng ta không được tạo ra hàng loạt, nhưng duy nhất. Chính nhờ sự duy nhất này mà chúng ta học để yêu thương. Mỗi chúng ta được mời gọi thể hiện một câu chuyện tình – câu chuyện tình với Thiên Chúa – để chấp nhận sự táo bạo của những lựa chọn mạnh mẽ, và dám mạo hiểm với những rủi ro tuyệt vời của tình yêu.
3. Hãy thể hiện vẻ đẹp của bạn
Thiên Chúa, Đấng là Chân, Thiện, Mỹ không thể tách rời, và vẻ đẹp là một trong những cách đặc quyền để vươn tới Ngài. Đó không phải là vẻ đẹp “theo thời trang của thế gian”; vẻ đẹp “tự thu mình lại” giống như Narcissus, say mê hình ảnh của chính mình, để cuối cùng bị chết đuối trong hồ nước nơi anh ta soi bóng; hoặc vẻ đẹp “dẫn đến thỏa thuận với điều ác” như Dorian Gray, người sau khi câu thần chú kết thúc, thấy mình có khuôn mặt biến dạng. Nhưng ở đây là vẻ đẹp không bao giờ tàn phai vì nó phản ánh vẻ đẹp thần linh.
4. Hãy học cách tự cười mình
Trong một thế giới không ngừng gây áp lực, buộc chúng ta phải trở nên hoàn hảo, do đó, sẽ rất hữu ích khi “Thỉnh thoảng bạn hãy soi gương và cười vào mình!”
5. Hãy sống sự khắc khoải lành mạnh
Đừng trở thành một Peter Pan không muốn trưởng thành và tự cô lập mình với thế giới bằng cách nhốt mình trong phòng, trái lại, chúng ta hãy luôn cởi mở và dũng cảm. Hãy sống sự khắc khoải lành mạnh trong những “ước muốn và quyết tâm” của mình. Vì “sự khắc khoải như thế luôn thúc đẩy bạn bước đi, để không bao giờ cảm thấy mình đã ‘đến đích’”.
6. Hãy học nói lời xin lỗi
Dù trong vai trò là người cha, người mẹ, người con, người bạn, … chúng ta đều cảm thấy rằng nhiều khi mình không đáp ứng được kỳ vọng hoặc khát vọng của bản thân cũng như của người khác. Thực tế cho thấy rằng, tất cả chúng ta đều “thiếu sót” cách nào đó, và chúng ta đều cần đến lòng thương xót. Hãy nhớ rằng bạn phải tha thứ, bạn cần được tha thứ, bạn cần kiên nhẫn. Và hãy nhớ rằng Thiên Chúa luôn đi bước trước và tha thứ cho chúng ta trước.
7. Hãy học cách đọc nỗi buồn
Trong một thế giới mà nỗi buồn bị coi là “một điều tệ hại và phải tránh nó bằng mọi giá”. Trái lại, nỗi buồn có thể là một “lời cảnh tỉnh không thể thiếu”, mời gọi chúng ta khám phá những cảnh quan phong phú và sâu sắc hơn mà tính nhất thời và chủ nghĩa thoát ly không cho phép. “Đôi khi nỗi buồn hoạt động giống như đèn giao thông, nó báo cho chúng ta biết: đèn đỏ, hãy dừng lại!”. Do đó, hãy nắm lấy cảm xúc thiết yếu này.
8. Hãy có Hoài bão
Hoài bão là cách thế giúp chúng ta có thể nắm lấy vẻ đẹp của cuộc sống. Đức Chúa không muốn chúng ta thu hẹp tầm nhìn của mình, hoặc dừng lại bên lề cuộc đời, nhưng hướng tới những mục tiêu cao cả với niềm vui và lòng can đảm. Chúng ta không được tạo ra chỉ để mơ về những ngày lễ hay kỳ nghỉ cuối tuần, mà để biến những giấc mơ của Thiên Chúa thành hiện thực trên thế giới này, một cách cụ thể mỗi ngày trong cuộc sống.
9. Đừng nghe những kẻ bán ảo tưởng
Ước mơ là một chuyện, ảo tưởng lại là chuyện khác. Bất cứ ai nói về những ước mơ và bán ảo tưởng đều là kẻ thao túng hạnh phúc. Chúng ta được dựng nên cho niềm vui lớn hơn.
10. Hãy làm cách mạng, lội ngược dòng
Trong nền văn hóa tạm thời, tương đối, nhiều người loan truyền rằng điều quan trọng là “tận hưởng” những khoảnh khắc, rằng không đáng để dấn thân, đưa ra những lựa chọn cụ thể và dứt khoát, bởi vì người ta không biết ngày mai sẽ ra sao. Chúng ta hãy trở thành “những nhà cách mạng, hãy nổi dậy chống lại nền văn hóa mà từ sâu thẳm bên trong, bạn tin rằng bạn không có khả năng chịu trách nhiệm. Hãy can đảm để đạt được hạnh phúc”.
11. Hãy chấp nhận rủi ro, ngay cả khi bạn sai lầm
Để được hạnh phúc, chúng ta phải chủ động trong cuộc sống và đừng dửng dưng quan sát cuộc sống “từ ban công”. Đừng nhầm lẫn hạnh phúc với một chiếc ghế sofa. Đừng là “một chiếc xe đang đỗ”, hãy để ước mơ đơm hoa kết trái và đưa ra quyết định. Đừng chỉ sống với một tâm hồn bị mê hoặc và đừng nhìn thế giới như thể bạn là một khách du lịch. Hãy chấp nhận rủi ro và vượt thắng nỗi sợ hãi đang làm tê liệt bạn. Hãy cho mình những điều tốt đẹp nhất của cuộc sống!
12. Hãy bước đi với người khác
Thật buồn chán khi đi một mình. Việc có một cộng đoàn và các mối tương quan gắn bó chặt chẽ là những yếu tố quan trọng tạo điều kiện giúp chúng ta hạnh phúc. Hãy bước đi với cộng đoàn, với bạn bè, và với những người yêu thương chúng ta. Điều này giúp chúng ta đạt được mục tiêu của mình. Và nếu bị ngã, hãy đứng dậy. Đừng sợ thất bại. Trong nghệ thuật bước đi, điều quan trọng không phải là không vấp ngã, mà là không “nằm lại trong cú ngã”.
13. Hãy sống quảng đại
Hãy học nơi Thiên Chúa, Đấng luôn ban tặng nhưng không, ngay cả đối với những người bất trung. Chúng ta đừng tính toán về những gì mình cho đi và nhận lại. Lãnh nhận sự sống cách nhưng không, chúng ta cũng hãy cho đi mà không chờ đợi điều gì đó. Và đó là ý nghĩa của một cuộc sống viên mãn.
14. Hãy nhìn vượt lên trên bóng tối
Hãy phấn đấu để có đôi mắt sáng dù trong bóng tối, không ngừng tìm kiếm ánh sáng giữa bóng tối mà chúng ta vẫn thường mang trong tâm hồn và nhìn thấy xung quanh mình. Hãy “nhìn lên” không phải để chạy trốn, mà để “vượt thắng sự cám dỗ tiếp tục lưu lại trong nỗi sợ hãi”. Đây là mối nguy hiểm: nỗi sợ hãi kìm hãm chúng ta; khép kín lối nghĩ của chúng ta, và luôn tạo cảm giác nuối tiếc cho bản thân.
15. Hãy nhớ rằng bạn được định sẵn cho điều tốt nhất
Thiên Chúa muốn điều tốt nhất cho chúng ta: Ngài muốn chúng ta hạnh phúc. Thiên Chúa không đặt ra giới hạn, không đòi hỏi bất cứ điều gì mà chỉ muốn lưu lại trong tâm hồn chúng ta một niềm vui trọn vẹn và không vụ lợi. Đó không bao giờ là một niềm vui nhạt nhẽo, nhưng là một niềm vui mang lại sự đổi mới, và không bao giờ vơi cạn.
Tác giả: Isabella H. de Carvalho – Nguồn: Aleteia (26/12/2022)
Chuyển ngữ: Nt. Anna Ngọc Diệp, OP – Dòng Đa Minh Thánh Tâm
