Đức Thánh Cha bắt đầu thăm Tây Ban Nha
Đây là lần thứ 3 ngài viếng thăm Tây Ban Nha: lần đầu hồi tháng 7 năm 2007 nhân dịp Đại hội các Gia đình Công giáo thế giới tại thành phố Valencia; lần thứ hai hồi tháng 11 năm ngoái tại thành phố Santiago de Compostela nhân dịp Năm Thánh Giacôbê Tông Đồ và tại Barcelona để thánh hiến Vương cung Thánh Đường Thánh Gia thất.
Cùng đi với ngài trong chuyến bay còn có 30 vị trong đoàn tùy tùng, đứng đầu là ĐHY Bertone, Quốc vụ khanh Tòa Thánh. Ngoài ra 56 ký giả Italia và quốc tế.
Họp báo
Trên máy bay, như thường lệ, ĐTC đã trả lời một số câu hỏi của giới báo chí. Trong lời giới thiệu cha Lombardi, Giám đốc Phòng Báo chí Tòa Thánh, cho biết 56 ký giả tháp tùng ĐTC sẽ cùng với gần 5 ngàn ký giả khác đã có mặt tại Madrid để theo dõi và tường thuật về cuộc viếng thăm của ĐTC và Ngày Quốc tế Giới trẻ. Thật là một kỷ lục đối với Tây Ban Nha.
– Trả lời câu hỏi về ý nghĩa các Ngày Quốc tế Giới trẻ trong “chiến thuật” mục vụ của Giáo hội hoàn vũ trong Ngàn Năm Thứ Ba này, ĐTC đáp:
“Sau hai Ngày Quốc tế Giới trẻ mà tôi đích thân trải qua (Koeln, Sydney), tôi chỉ có thể nói rằng đây thực là một linh hứng được ban cho ĐGH Gioan Phaolô 2, khi ngài kiến tạo thực tại cuộc đại gặp gỡ của giới trẻ và thế giới với Chúa. Tôi muốn nói rằng Ngày Quốc tế Giới trẻ là một dấu hiệu, một dòng thác ánh sáng, mang lại tính chất hữu hình cụ thể cho đức tin, cho sự hiện diện của Thiên Chúa trong thế giới và qua đó tạo ra sự can đảm làm tín hữu. Nhiều khi các tín hữu cảm thấy bị cô lập lẻ loi trong thế giới, hầu như bị mất hút. Ở đây người ta không thấy họ lẻ loi, có một mạng lưới đức tin lớn lao, một cộng đồng lớn các tín hữu trên thế giới, và thật là đẹp khi sống tình bạn đại đồng như thế…
Trả lời một câu hỏi khác về cuộc khủng hoảng kinh tế sâu đậm và Âu Mỹ cũng đang có những hiện tượng khó khăn về xã hội và luân lý, bất định về tương lai, tình trạng này thật là đau thương đối với người trẻ, ĐTC nhận xét rằng: “qua cuộc khủng hoảng kinh tế hiện nay, người ta thấy điều đã xảy ra trong cuộc đại khủng hoảng trước đây, đó là chiều kích luân lý đạo đức không phải là một điều ở ngoài các vấn đề kinh tế, nhưng là một chiều kích ở bên trong và cơ bản. Kinh tế không phải chỉ tiến hành với qui luật thị trường tự điều hành, nhưng còn cần một lý do luân lý đạo đức để mang lại lợi ích cho con người. Người ta thấy tái xuất hiện điều mà ĐGH Gioan Phaolô 2 đã nói trong thông điệp xã hội đầu tiên của ngài, rằng con người phải là trung tâm của kinh tế và không thể đo lường kinh kế theo mức lợi tức tối đa, nhưng theo thiện ích của tất cả mọi người, kể cả trách nhiệm đối với tha nhân, và kinh tế chỉ thực sự tiến hành tốt nếu nó hành động một cách nhân bản, trong niềm tôn trọng tha nhân…”
Tiếp đón
Sau 2 giờ bay, máy bay chở ĐTC đã đáp xuống phi trường quốc tế Barajas của Madrid lúc 11 giờ 45 phút. Đây là thành phố lớn nhất của Tây Ban Nha với 3 triệu rưỡi dân cư, và nếu kể cả vùng ngoại ô thì dân số lên tới hơn 5 triệu 500 ngàn người.
Tại Phi trường ngoài những đoàn quân danh dự còn có lối 2 ngàn tín hữu và đại diện các bạn trẻ được vào đây để đón tiếp ĐTC. Đặc biệt có gần 40 thiếu nhi mặc quân phục vệ binh Thụy Sĩ đứng dàn chào ngài. Thời tiết có phần dịu hơn so với những ngày nóng hầm trước đây.
Từ trên thang máy bay bước xuống, ĐTC đã được Quốc vương Juan Carlos, cùng với Hoàng hậu Sofia và ĐHY Rouco Varela tiếp đón.
Nơi khu vực khánh tiết của phi trường, có đông đảo các quan chức chính quyền, kể cả thủ tướng Zapatero, Chủ tịch Thượng Viện và Hạ Viện Tây Ban Nha, các HY Tây Ban Nha và các vị trong Ban thường vụ HĐGM nước này, chào đón ĐTC.
Trong lời chào mừng vị Quốc khách, Vua Juan Carlos nhận xét rằng đây là lần thứ ba ĐGH đến thăm Tây Ban Nha, trong 6 năm làm Giáo Hoàng, đó thực là một dấu chỉ quan tâm đặc biệt đối với đất nước này. Nhà Vua cũng nhắc đến thời kỳ hiện nay không dễ dàng đối với giới trẻ tại Tây Ban Nha, họ đang cần cơ hội và cả mẫu gương của người lớn nữa, và nhất là cần chấm dứt nạn người trẻ thất nghiệp, đây là điều không thể chấp nhận được.
Và Vua Juan Carlos kết luận rằng: “Đông đảo người trẻ đang hướng về giáo huấn của ĐTC để thực hiện một xã hội công bằng hơn”.
Diễn từ của ĐTC
Trong lời đáp từ, sau khi cám ơn Quốc vương, Hoàng hậu và tất cả mọi người vì sự tiếp đón nồng nhiệt, ĐTC nói:
“Tôi đến đây để gặp gỡ hàng ngàn bạn trẻ từ các nơi trên thế giới, người Công giáo, những người quan tâm đến Chúa Kitô hoặc những người đang tìm kiếm chân lý mang lại ý nghĩa chân thực cho cuộc sống. Tôi đến như người kế vị thánh Phêrô để củng cố mọi người trong đức tin, những người đang sống trong những ngày hoạt động mục vụ khẩn trương này để loan báo rằng Chúa Giêsu Kitô là Đường, là Sự Thật và là Sự Sống; Để đẩy mạnh quyết tâm xây dựng Nước Chúa trong thế giới, nơi chúng ta; Để nhắn nhủ người trẻ đích thân gặp gỡ Chúa Kitô là Người Bạn, và nhờ được bén rễ sâu nơi Chúa, họ trở thành những người trung thành theo Chúa và những chứng nhân can trường của Ngài.
“Tại sao và với mục đích gì đông đảo người trẻ đến Madrid? Tuy rằng chính các bạn trẻ ấy phải mang lại câu trả lời, nhưng người ta có thể nghĩ rằng họ muốn nghe Lời Chúa, như chủ đề của Ngày Quốc tế Giới trẻ này đã đề nghị với họ, để được bén rễ sâu nơi Chúa Kitô, họ biểu lộ đức tin kiên cường. Nhiều người trẻ đã nghe tiếng Thiên Chúa, nhiều khi chỉ như tiếng gió thổi nhẹ, thúc đẩy họ chuyên tâm hơn trong việc tìm kiếm Chúa và chia sẻ với tha nhân kinh nghiệm về sức mạnh mà họ có được trong cuộc sống. Sự khám phá này về Thiên Chúa hằng sống nuôi dưỡng người trẻ và mở mắt họ trước những thách đố trong thế giới họ đang sống, với những khả năng và giới hạn. Họ thấy sự hời hợt, chủ nghĩa duy tiêu thụ và duy khoái lạc lan tràn, bao nhiêu sự tầm thường khi sống tính dục, bao nhiêu sự thiếu liên đới và tham nhũng, hư hỏng. Và họ biết rằng nếu không có Thiên Chúa thì thật khó đương đầu với những thách đố ấy và khó hạnh phúc đích thực, và họ nồng nhiệt quyết tâm theo đuổi một cuộc sống chân thực. Với Chúa ở bên cạnh, họ sẽ được ánh sáng để tiến bước và những lý do để hy vọng, không lùi bước trước những lý tưởng cao cả nhất, thúc đẩy họ quảng đại dấn thân để xây dựng một xã hội trong đó phẩm giá con người và tình huynh đệ chân chính được tôn trọng. Tại đây, trong Ngày Quốc tế Giới trẻ này, họ có dịp tốt để chia sẻ những khát vọng chung, trao đổi với nhau nền văn hóa và kinh nghiệm phong phú của mình, khích lệ nhau trong hành trình đức tin của cuộc sống, trong đó một số người cảm thấy cô đơn và không được biết đến trong môi trường hằng ngày. Trái lại, họ không cô độc. Nhiều người đồng lứa với họ chia sẻ cùng những dự định và hoàn toàn tín thác vào Chúa Kitô, họ biết rằng họ thực sự có một tương lai trước mặt và không sợ những dấn thân quyết định để mang lại sự sung mãn cho trọn cuộc sống. Vì thế, đối với tôi, thật là một niềm vui vô biên khi được lắng nghe họ, cùng cầu nguyện và cử hành thánh lễ với họ. Ngày Quốc tế Giới trẻ mang lại cho chúng ta một sứ điệp hy vọng, như một làn gió thanh khiết và trẻ trung, với một làn gió canh tân cho chúng ta đầy tin tưởng đứng trước tương lai của Giáo hội và thế giới.
ĐTC nói thêm rằng:
“Chắc chắn là những khó khăn không thiếu. Những căng thẳng và xung đột vẫn hiện hữu tại bao nhiêu nơi trên thế giới, thậm chí máu vẫn đổ. Công lý và giá trị cao cả của con người dễ bị lùi bước trước những lợi lộc ích kỷ, vật chất và ý thức hệ. Môi sinh và thiên nhiên mà Thiên Chúa đã sáng tạo với bao nhiêu tình thương không được tôn trọng đúng đắn. Hơn nữa, nhiều người trẻ lo lắng nhìn tương lai của họ đứng trước khó khăn trong việc tìm được công ăn việc làm xứng đáng hoặc đã bị mất việc hoặc công việc hiện nay của họ bấp bênh và không được bảo đảm. Có những người khác đang cần được giúp đỡ để khỏi rơi vào mạng lưới ma túy, họ cần được trợ giúp hữu hiệu nếu chẳng may họ đã rơi vào cái vòng đó. Nhiều người khác đang chịu kỳ thị vì niềm tin nơi Chúa Kitô, sự kỳ thị này đưa tới sự coi rẻ hoặc bách hại công khai hay ngấm ngầm, đang diễn ra tại một số miền tại một số quốc gia. Họ bị yêu cầu xa lìa Chúa Kitô, bị tước đoạt mất những dấu hiệu về sự hiện diện của Chúa trong đời sống công cộng, và buộc Danh Chúa phải im lặng. Nhưng ngày nay, tôi lập với các bạn trẻ, bằng tất cả sức mạnh trong tâm hồn tôi, rằng không điều gì và không ai làm cho các bạn mất an bình! Các bạn đừng xấu hổ vì Chúa! Chúa chẳng nề hà điều gì khi trở thành một người trong chúng ta và cảm nghiệm nỗi lo âu của chúng ta để nâng chúng ta hướng về Thiên Chúa, và nhờ đó cứu độ chúng ta”.
“Trong bối cảnh đó, cần cấp thiết giúp các môn đệ trẻ của Chúa Giêsu tiếp tục kiên vững trong đức tin và đảm nhận một cuộc phiêu lưu tươi đẹp loan báo Chúa và công khai làm chứng cho Chúa bằng chính cuộc sống của mình. Một chứng tá can đảm và đầy yêu thương đối với người anh em mình, vừa quyết liệt và khôn ngoan, không dấu diếm căn tính Kitô của mình, trong bầu không khí tôn trọng những chọn lựa khác và đồng thời cũng yêu cầu người khác tôn trọng các xác tín của mình.”
Sau cùng, ĐTC bày lòng quí chuộng và gần gũi đối với tất cả các dân tộc Tây Ban Nha, cũng như lòng ngưỡng mộ đối với một quốc gia rất phong phú về lịch sử và văn hóa, với đức tin sinh động mang lại bao nhiêu vị thánh nam nữ trong mọi thời đại, bao nhiêu người nam nữ, giã từ quê hương để mang Tin Mừng tới tận bờ cõi trái đất, những người ngay chính, liên đới và tốt lành của đất nước Tây Ban Nha. Đó thực là một kho tàng lớn lao cần được chăm sóc bằng một thái độ xây dựng cho công ích ngày nay và để mang lại một chân trời rạng ngời cho các thế hệ trẻ. Tuy ngày nay có những lý do để lo âu, nhưng đà tiến của dân Tây Ban Nha vẫn mạnh mẽ hơn, với lòng nhiệt thành cố hữu của mình, để vượt thắng những khó khăn ấy và điều góp phần nhiều nhất chính là những căn cội Kitô sâu xa, rất phong phú qua dòng lịch sử.
Rời phi trường, ĐTC đã về tòa Sứ Thần Tòa Thánh ở thủ đô Madrid cách đó 20 cây số. Khi đoàn xe chở ngài vào khu vực trung tâm, có hàng ngàn tín hữu đứng hai bên đường chào đón và tung những bông giấy để chào mừng. Gần tòa Sứ Thần, cũng có những toán bạn trẻ trong y phục cổ truyền ca hát, và múa những điệu vũ cổ truyền.
Chiều ngày 18-8-2011, lễ nghi đón tiếp ĐTC diễn ra tại Quảng trường Cibeles với sự tham dự của nửa triệu bạn trẻ, theo ước lượng của ban tổ chức.
G. Trần Đức Anh OP