DÒNG ĐỜI
1. Dòng Nước
Dòng đời nổi trôi ví tựa như dạt bèo trên dòng sông. Dòng sông luôn chảy và nước thủy triều vẫn cứ lên xuống đều hòa. Dòng sông bắt nguồn từ trên triền núi cao chảy dần xuống thấp vào dòng suối ra dòng sông rồi từ từ thoát ra biển cả. Dòng nước tinh tuyền khởi đi từ thượng nguồn chảy xuống thấm sâu vào lòng đất. Nước lạnh âm thầm thấm nhập trong đất để nuôi sống mọi loài thảo mộc phát triển sinh hoa kết trái. Nước còn là nguồn tươi mát giải khát cho mọi loài động vật và con người. Nước rửa sạch mọi nhơ nhớp, nhày nhụa và bẩn thỉu mà mọi loài đã sa thải. Sau cùng, dòng nước kéo theo tất cả những vẩn đục, rác rến và đồ phế thải trở về đại dương để thanh luyện. Nếu dòng nước ngưng đọng, nước sẽ bị tù túng trở nên tanh hôi và ô nhiễm.
Dòng đời của mỗi người cũng năm chìm bảy nổi. Sinh ra là đã mang kiếp phận con người. Có những trẻ em sinh ra ở đời đã được ấp ủ vỗ về trong bầu khí yêu thương của gia đình. Có những trẻ sinh ra trong bọc điều sung sướng có mẹ, có cha và có anh chị em. Có những mảnh đời mới bước vào cuộc sống đã mang thân phận tôi đòi, nô lệ. Có những trẻ sơ sinh mồ côi oa oa tiếng khóc chào đời. Có những bé thơ sinh ra trong cô đơn bị mẹ cha chối từ ghét bỏ như của nợ. Cũng có những em sinh ra trong lầm than vất vả và khổ cực trăm bề. Người ta thường gọi tất cả đó là số mệnh. Mỗi người có một vận mệnh khác nhau cũng như mười hai bến nước, có đục có trong. Số mệnh đời người như cánh bè dạt trôi và không ai biết chung cục đời mình sẽ ra sao. Ngay cả anh chị em cùng trong một gia đình cũng đã có nhiều cuộc sống khác nhau. Mỗi người một phận. Chúng ta không thể ngồi đó để so sánh hơn thiệt. Đã mang một kiếp sống là mang theo một định mệnh. Định mệnh nổi trôi như cánh bèo trên dòng nước.
2. Phận Người
Chúng ta có thể suy tư để nhận biết về cuộc đời như trăm hoa đua nở. Càng suy chúng ta càng thấy mỗi cuộc đời là một mầu nhiệm. Mỗi đời người là một công trình sáng tạo tuyệt vời của Thiên Chúa. Chúng ta không thể so sánh mà chỉ chấp nhận như một món qùa vô giá. Nhìn vũ trụ bao la, tự hỏi chúng ta là ai? Chúng ta đã làm được gì để lãnh nhận một cuộc sống qúa kỳ diệu. Chúng ta cùng hiện hữu với muôn vật trong thời gian và không gian. Chúng ta được nhìn ngắm và thưởng ngoạn tất cả những khoảng không và những vận hành trong vũ trụ. Mỗi người chúng ta đang lữ hành trong một không gian vô tận. Linh hồn linh thiêng gắn kết với thân xác giới hạn đang mở ra với một vũ trụ bao la. Chúng ta được hòa nhập với vũ trụ trong mọi chuyển động.
Tôi được sinh ra vào ngày giờ và năm tháng đó. Khoảng thời gian và không gian của sự vận hành có những dấu khắc ghi như năm đó có động đất, có núi lửa phun, có sóng thần, có bão tuyết và có nắng hạn… Khoảng thời gian quá khứ đã in ghi trong cuộc sống sẽ không bao giờ thay đổi. Mọi biến cố xảy ra sẽ đi vào đời đời cùng với thời gian chúng ta hiện hữu. Vũ trụ và thế giới vẫn tiếp tục vòng xoay dù có sự hiện hữu của chúng ta trên trái đất này hay không. Chúng ta chẳng có ảnh hưởng gì đối với việc vận hành của vũ trụ, nhưng chúng ta vẫn cảm thấy như mình đang chia phần nhỏ bé trong sự lưu chuyển này. Sự có mặt của chúng ta trong vũ trụ càn khôn là một sự hiện hữu trường tồn. Chúng ta hiện hữu và qua đi cùng với thời gian và không gian.
3. Định Mệnh
Định mệnh của mỗi sinh linh đều ẩn chứa một mầu nhiệm. Mầu nhiệm của sự sống và sự chết. Có người kéo dài cuộc sống trên 100 năm, có những cuộc sống vỏn vẹn có một giờ hay một ngày. Dòng đời ngược xuôi, xuôi ngược. Có những người có cuộc sống an nhàn tự tại và thảnh thơi. Có những nguời bon chen, bận rộn và làm việc quần quật suốt ngày. Có những cuộc sống trên nhung lụa, tiền rừng bạc bể và của cải đầy dư. Có những kẻ phải bôn ba vất vả, giãi dầu nắng mưa và tần tảo ngược xuôi kiếm sống từng ngày. Có những người khổ đau, bệnh hoạn tật nguyền và cơ cùng đói khổ. Có những cuộc đời tự do thoải mái và du hành khắp nơi. Có những cuộc sống bị giam hãm đọa đầy trong quản thúc tù tội. Theo kinh nghiệm chung của người đời thì không ai sướng mãi và cũng không ai khổ mãi. Cùng tắc biến, biến tắc thông. Có khi cuộc sống sung mãn dư tràn vật chất nhưng tinh thần lại cô đơn, buồn tẻ. Có khi đời người đói khổ cơ bần nhưng tâm hồn lại thanh thoát nhẹ nhàng. Có khi bị tù đầy giam hãm nhưng tinh thần lại an bình và thư thái. Người đời thường nói: Lửa thử vàng, gian nan thử đức. Khổ đau tôi luyện ý chí sắt đá và kiên tâm nhẫn nại.
Dòng đời vẫn cứ trôi cũng như thời gian qua đi như thoáng mây. Trôi theo dòng đời là sống ngụp lặn trong thời gian. Cuộc đời năm chìm bảy nổi, chín cái lênh đênh. Ai trong chúng ta cũng nghiệm thấy sự sống là sự nối kết kéo dài trong thời gian và không gian. Bước vào cuộc đời nếu may mắn thì thông dòng bến giọt. Đầu xuôi thì đuôi lọt. Một khi đã lỡ chuyến tầu, kéo theo nhiều sự lầm lỡ. Cái lỡ này kéo theo cái lỡ khác, làm cho cuộc đời giang dở nửa vời. Tiến thoái lưỡng nan. Bỏ thì thương, vương thì tội. Bám cái cũ, với cái mới cũng chẳng thành. Bởi vậy, người ta mới nói: Lỡ rồi, xảy một li, đi một dặm.
4. Cuộc Đời
Có biết bao nhiêu cuộc đời là có bấy nhiêu câu truyện tình riêng lẻ. Mỗi một hành trình cuộc sống đều mang một mầu sắc riêng biệt. Không có cuộc đời nào giống ai cuộc đời nào. Mỗi người đều có niềm vui và nỗi buồn chia sẻ trong cuộc sống. Đôi khi chính người trong cuộc lại không khổ đau và lo lắng bằng người ngoài cuộc. Cha mẹ sinh con, trời sinh tính. Như cha mẹ lo lắng đêm ngày cho con cái, trong khi con cái thì cứ nhởn nhơ và phây phây vui sống. Nước mắt luôn chảy xuống. Nên mỗi người cũng cần cảm thông, xót thương cho chính thân phận mình và đi cho trọn con đường. Cuộc đời kết thúc như những dòng nước tuôn chảy ra biển cả, sẽ được nước biển ướp mặn, thanh tẩy và bốc hơi biến đổi thành một vòng sinh mới. Thân xác con người chúng ta sẽ trở về tro bụi tan biến trong lòng đất nhưng linh hồn được tinh luyện trở về linh thiêng nguồn cội.
Đâu ai thấu tỏ lòng người khác đang dự định gì và nghĩ gì. Sự thể hiện bên ngoài chỉ là một phần mười của cuộc sống, ví như những tảng băng chìm dưới nước chín phần. Cuộc đời dào dạt nổi trôi, va qua chạm lại và lênh đênh thăng trầm bến đục bến trong. Có người cả đời luôn may mắn thành công trong mọi sự như học hành, sự nghiệp, tình duyên và gia đạo. Cha mẹ hiền lành đạo đức, con cháu hiếu thảo. Đúng là cha mẹ hiền lành để đức cho con. Theo thuyết nhân qủa, cây tốt thì sinh trái tốt. Trái lại, có những người lận đận suốt đời. Cái nghèo lại mắc cái eo. Họ bị bước hụt, luôn luôn là người tới sau. Có người phó mặc cho số phận để rồi nắm lấy thất bại, nghèo khó, chán nản và buông xuôi. Dẫn đến bần cùng sinh đạo tặc. Bỏ buông cuộc đời trôi xuôi theo dòng nước. Thuyền không lái biết trôi về đâu. Cha mẹ mà mất hướng thì con cái sẽ lãnh đủ. Người ta thường nói: Cha nào con đấy. Đời cha ăn mặn, đời con khát nước. Cuộc đời có những hệ lụy riêng: Gieo gió thì gặt bão.
5. Lý Tưởng
Cuộc đời nào cũng cần có lý tưởng, có hướng đi và có cùng đích. Thuyền nào cũng cần có bánh lái, tuy dù bánh lái nhỏ bé nhưng sẽ hướng tầu đi về bến. Chúng ta hân hoan bước vào dòng đời được gia đình và xã hội đón nhận. Mỗi người có một thẻ căn cước riêng để xác định như là một thành viên trong đại gia đình nhân loại. Mỗi người đều có dấu ấn riêng tư để phân biệt với người khác. Cuộc sống được tiếp nối qua những thế hệ trẻ. Trẻ thì lúc nào cũng tươi mát và đầy nhựa sống. Thế hệ trẻ của ngày hôm nay là tương lai của xã hội ngày mai. Thế hệ này nối tiếp thế hệ kia trong sinh hoạt xã hội. Theo luật đào thải, tre già măng mọc. Thế hệ cha chú rồi cũng sẽ qua đi, tháng năm không đợi chờ ai cả. Thời gian vẫn cứ trôi, tuổi đời mỗi ngày chồng chất. Con người sẽ già nua và ai nấy lần lượt đi về cõi vĩnh hằng.
Ai cũng phải làm giầu cho cuộc đời mình. Càng học biết thì càng hiện hữu nhiều hơn. Cuộc đời dài vắn không qúa quan trọng. Quan trọng nhất là làm sao chúng ta sống có ý nghĩa và nên người hữu ích. Chúng ta đã lãnh nhận muôn vàn thành quả từ người khác, nên chúng ta cũng có bổn phận góp phần làm thăng tiến con người và xã hội. Chúng ta không nên hoang phí thời gian của cuộc sống vào những giá trị phù vân giả trá. Làm giầu cho cuộc sống là hãy tìm kiếm những giá trị đích thực để tiến thân. Mục đích chính của cuộc đời là giúp nhau nhận biết Đấng đã yêu thuơng tác tạo muôn loài. Lý tưởng của chúng ta là cùng nhau xây dựng một xã hội tốt đẹp để ngày sau cùng chung hưởng hạnh phúc đời đời.
Lm. Giuse Trần Việt Hùng
Bronx, New York
