Tôi muốn gửi đến các bạn một tâm tình đơn sơ và nhỏ bé, xuất phát từ trái tim của tôi. Những gì đến từ con tim thì bao giờ cũng chân thành và chứa chan tình cảm. Tôi muốn nói với các bạn về một món quà mà các bạn – chỉ duy nhất các bạn thôi – đang được thụ hưởng cách tròn đầy và viên mãn nhất. Món quà ấy chỉ được ban cho mỗi con người một lần trong đời, trong một khoảng thời gian vô cùng ngắn ngủi, nhưng lại quyết định tất cả cho tương lai và cho cuộc sống của người ấy mãi đến về sau. Khi thời gian qua đi, khi những giăng mắc của cuộc đời kéo đến, nếu các bạn chợt nhận ra bấy lâu nay mình đã không biết tận dụng tất cả những cơ hội cho thỏa đáng, thì các bạn đã thật sự uổng phí nguồn năng lượng vô giá mà món quà kia mạng lại rồi: một sự nuối tiếc sẽ trồi lên, một cảm giác hối hận sẽ tràn đến… Tất cả chỉ còn là những bứt rứt ngập ứ con tim.
Các bạn đang sở hữu trong tay mình cái mà người ta vẫn gọi là TUỔI TRẺ. Một từ “trẻ” không thôi cũng đủ để khơi gợi lên những gì là năng động và tràn trề sức sống nhất. Ở lứa tuổi này, các bạn không còn là những đứa bé vô tư cười đùa ca hát, buồn thì oa oa khóc, đói thì đòi mẹ cho ăn. Sự ngây thơ và trong sáng của trẻ con là điều ai trong chúng ta cũng ao ước, nhưng dòng đời cay đắng chẳng bao giờ cho ta thỏa đáp niềm ao ước này. Ngày qua ngày tới, ta phải lớn lên. Chiếc áo nhỏ nhắn ngày xưa giờ đây không còn vừa vặn nữa. Món cháo hay viên kẹo ngọt ngày xưa không còn thích hợp nữa. Những đồ chơi chất chứa bao kỷ niệm cùng đành phải xếp vào ngăn nhỏ của ký ức xa xưa. Giờ đây, các bạn đã lớn lên rồi, lớn về thể lý lẫn tâm hồn và cảm xúc. Các bạn đang đứng trước ngưỡng cửa của cuộc đời. Các bạn đang chuẩn bị tham gia lộ trình giao thông của một chạy đua đi tìm hạnh phúc. Các bạn đang đứng ở đoạn đường cuối của tuổi thơ, phía bên kia là bắt đầu của một giai đoạn mới. Các bạn đã và đang làm gì để thực hiện một bước nhảy định mệnh cho cuộc đời mình chưa?
Hẳn là các bạn cũng có chút cảm nghiệm nào đó về sự sôi sục mà tuổi trẻ mang đến. Các bạn thấy mình không còn nhỏ nữa, thấy mình đã lớn lên, thấy nhãn quan của mình về cuộc sống được mở rộng, thấy mọi thứ chung quanh là cả một thế giới rộng lớn chứa đầy bao bí ẩn đang chờ mình khai mở, đúng không? Các bạn muốn chinh phục, muốn khẳng định mình, muốn thực thi nhiều dự án. Sự tò mò sẽ lôi cuốn và đưa đẩy các bạn đến chỗ muốn khám phá nhiều điều. Những trải nghiệm đầu đời đóng vai trò như những bước đệm giúp các bạn vừa thêm yêu cái “tuổi trẻ” này, vừa biết thêm về những hương vị mà bàn tiệc cuộc sống bày biện ra trước mắt. Sự rung động của con tim – cái mà đôi khi được gọi là tình yêu – cũng là một trải nghiệm mới mẻ mà các bạn thụ hưởng. Cảm giác yêu ai và được ai yêu, bao giờ cũng đong đầy tâm hồn và khối óc ta những mật ngọt thơm ngon và cảm giác êm đềm ấm áp nhất.
Có rất nhiều bạn trẻ đã tận dụng rất tốt thời gian này để trau dồi bản thân, tích lũy kiến thức, khuôn đúc đức hạnh làm hành trang cho mình khi chính thức vào đời. Những đêm khuya thức trắng vì bài vở chưa xong. Những bữa cơm đạm bạc vì phải dành tiền đóng học phí. Những mệt mỏi vì phải đạp chiếc xe cũ kỹ đến trường… Tất cả những khó khăn đó dường như không đủ để đánh bật ý chí kiên cường của người trẻ. Vất vả là thế, họ vẫn hăng hái tham gia các hoạt động nhân văn hữu ích. Họ chia sẻ những gì họ có cho những ai khốn khó hơn. Họ giúp đỡ những bạn bè cùng chung cảnh ngộ. Họ hy sinh những cuối tuần hay mùa hè nghỉ ngơi để đến những vùng xa xôi, kết thân với bao mảnh đời khổ ải, mang đến cho họ tiếng cười và niềm vui. Họ trải nghiệm tình yêu của mình cách chân thành và trong sáng. Khi đã yêu, họ yêu cách trọn vẹn rồi cố gắng đắp xây tình yêu ấy đi đến sự thành toàn… Với những điều tuyệt vời như vậy, họ làm cho sự hiện hữu của mình trở nên ý nghĩa hơn bao giờ hết. Họ không những giúp hoàn thiện chính mình mà còn làm cho cuộc sống của mọi người chung quanh được tràn trề hương hoa hạnh phúc.
Nhưng tiếc thay, cũng có rất nhiều bạn trẻ đã đánh mất cuộc đời mình chỉ vì những phút bốc đồng nông nỗi, những lúc ham chơi, chẳng chịu phấn đấu. Chẳng phải vất vả dãi nắng dầm sương, trái lại còn được bố mẹ trang bị cho mọi thứ đầy đủ, ấy vậy mà suốt ngày họ cứ lêu lổng chốn ăn chơi này, chỗ đồi trụy nọ để buông thả bản thân, chiều theo những lời gọi mời đầy quyến rũ. Học hành không lo, nhân đức không luyện. Họ chẳng có gì trong đầu, mà cứ luôn nghĩ mình là người giỏi nhất. Họ chẳng có gì trong tay, mà cứ luôn cho mình là người giàu nhất. Họ tự hào cách ngông cuồng rằng mình vừa tham gia vào một trận ẩu đả. Họ hạnh phúc vì mình chẳng cần học mà cũng được điểm cao. Họ hăng say trong những chuyện dối trá. Họ vui mừng vì thấy mình giống những anh hùng “bất cần đời” mà họ thấy trên phim. Rồi họ cũng yêu, nhưng tình yêu của họ hệt như một con nước, nhạt nhẽo và chẳng đi tới đâu. Trái tim của họ có thể yêu đến năm bảy người. Các bạn nam thì trổ tài chinh phục. Càng chinh phục nhiều người đẹp thì càng tự hào về chính bản thân. Các bạn nữ thì dễ tin người, buông thả bản thân, để rồi sẵn sàng giết chết chính đứa con đang dần dần thành hình trong bụng mình không thương tiếc… Không hoài bão, không dự tính, chẳng tầm nhìn. Họ vô ơn với cha mẹ, phụ nghĩa với thầy cô, bất tín với bè bạn. Họ tưởng rằng mình đang hạnh phúc, nhưng họ đâu ngờ rằng với lối sống như vậy, họ đang hăng hái tự đào cho mình một hố huyệt sâu, chôn sống chính bản thân mình vào nơi ấy!
Các bạn trẻ thân mến,
Chúng ta chỉ được Tạo Hóa ban cho một cuộc đời tại thế này để làm người thôi. Mất đi rồi, sẽ chẳng bao giờ có lại được nó. Đã đành môi trường chung quanh vốn đầy dẫy những cám dỗ, khiến ta có thể bị sa ngã. Nhưng ngay khi phát hiện, ta hãy dừng lại ngay để làm lại cuộc đời. Nguồn sức lực dồi dào của tuổi trẻ đang nằm trong tay các bạn, đừng lãng phí nó, đừng đánh mất nó, đừng lạm dụng nó, nhưng hãy biết tận dụng nó để xây đắp cuộc sống cho chính mình. Được gì đâu khi ta cứ lao đầu vào những cuộc tìm kiếm hư danh mờ ảo? Chuyện học hành và trau dồi đạo đức quan trọng đấy, sao các bạn không biết đầu tư thật nghiêm túc vào? Sự hiện hữu của các bạn không chỉ dành riêng cho một mình các bạn đâu. Nếu các bạn sống có ích, các bạn sẽ mang lại niềm vinh hạnh cho cả gia đình, bạn bè và người thân của mình nữa. Còn ngược lại, các bạn không những đánh mất mình mà còn gây ra đau đớn cho những người khác – một tên tội đồ!
Tương lai của thế giới chúng ta, Giáo Hội chúng ta, đất nước chúng ta, xã hội chúng ta, gia đình chúng ta đang nằm trong tay của các bạn. Tôi muốn kết thúc những tâm tình của tôi bằng một lời nhắn nhủ như thế. Hãy là một người trẻ năng động, hăng say, nhiệt thành, phục vụ những giá trị chân, thiện, mỹ, vì chính các bạn, và vì chính những người các bạn yêu thương, những người đang mong chờ các bạn “làm được điều cao cả”, cũng như vì tất cả mọi người, các bạn nhé!”
Pr. Lê Hoàng Nam, SJ