Chẳng ai trong chúng ta lại không mong muốn cho mình có được một cuộc sống an nhàn và sung túc. Nhưng dường như chẳng dễ dàng gì để chúng ta có được điều này. Ngày từng ngày, chúng ta phải vật lộn với cuộc sống để đánh đổi lấy miếng cơm manh áo cho mình và cho người thân. Những giọt mồ hôi nước mắt đổ ra như muốn thấm mềm của mảnh đất khô, vậy mà thành quả vẫn cứ ở đâu xa tít, tương lai ta vẫn lấm lem những vệt tối mơ hồ. Có đôi khi ta thấy số phận mình thật nghiệt ngã. Cái nghèo, cái lận đận sao cứ mãi đến với ta? Cuộc đời sao cứ mang đến cho ta quá nhiều những bất công và thử thách? Người ta thì cao sang lộng lẫy, cửa rộng nhà cao, sơn hào hải vị, còn ta thì ngay cả bát cơm trắng với cọng rau xanh thôi cũng phải đấu tranh từng ngày để giành lấy.
Ta thấy mình chơ vơ lạc lõng giữa dòng đời. Dẫu biết rằng được hiện hữu trên trần gian là một hồng phúc, nhưng cái hồng phúc này sao ta khó cảm nghiệm quá chừng. Phúc sao được, khi sáng trưa chiều tối, lúc nào ta cũng phải đánh đổi sức khỏe, hay thậm chí sinh mệnh của mình để tồn tại? Phúc sao được, khi gánh nặng trách nhiệm lo cho gia đình dường như lúc nào cũng đè nặng trên đôi vai vốn đã hao mòn theo năm tháng của ta? Đồng lương còm cõi mà ta cầm trên tay làm ta vui thì ít, nhưng khiến ta bận tâm thì nhiều. Phải trang trải làm sao cho cuộc sống? Phải chi tiêu thế nào để vừa vặn cho những ngày tới đây? Phải tích góp làm sao để ngày mai bớt đi phần lo lắng? … Rồi cứ thế, ta cứ thấy mình luôn lẩn quẩn trong cái vòng nghiệt ngã của phận nghèo mà chẳng tìm thấy được lối ra. Cái túng quẫn của mưu sinh đã cướp mất đi của ta mọi điều tốt đẹp nơi cuộc sống.
Giữa đêm khuya giá lạnh, nơi máng cỏ hôi tanh, vị Hoàng Tử Hòa Bình của trời cao đã giáng thế. Kỳ lạ thay! Ngài đã không đến dương gian này trong vị thế một quân vương quyền lực và giàu có. Vào đêm Ngài sinh ra, chỉ có tiếng hát Thiên Thần du dương ru ca, đưa Ngài vào giấc ngủ; chỉ có những con vật nhỏ bé thở hơi sưởi ấm Ngài; chỉ có những mục đồng lặn lội đường xa tìm đến Ngài kính viếng. Không kèn trống, không ồn ào, không tráng lệ xa hoa. Ngài đã chọn cho mình một cách thức ra đời như bao con người nghèo khác. Tiếng khóc oa oa của Ngài đã xé toang cái im lìm của chết chóc. Sự hiện diện của Ngài đã xua tan cái bóng tối u buồn của trầm luân. Nằm gọn trong vòng tay của Mẹ Maria là vị Thiên Chúa tối cao đã trút bỏ hết mọi sự. Ngài nằm đấy, đôi bàn tay, bàn chân nhỏ xíu, đang ngọ nguậy. Một Thiên Chúa vô hình đã trở nên hữu hình, có xương có thịt cho người ta chạm sờ, nhìn ngắm. Một Thiên Chúa quyền năng đã chấp nhận đi vào trong vòng xoay nghiệt ngã của cái nghèo mà chúng ta đang quay quắt mong tìm lối ra. Vì sao lại như thế?
Vì Chúa thấu hiểu những nỗi lòng của chúng ta, Chúa biết chúng ta đang khốn đốn vất vả giữa đường đời như thế nào, Ngài biết chúng ta đang khao khát được nghỉ yên và mong muốn có một cuộc sống hạnh phúc ra sao. Thiên Chúa đã trở nên nghèo đi, vì Ngài muốn đồng hành cùng chúng ta là những con người nghèo thật sự. Ngài muốn trở nên không có gì, là để được làm bạn với những người không có gì như chúng ta. Cái nghèo của chúng ta cũng nhờ đó mà được trở nên một phúc phần, vì đó chính là nơi ta có thể gặp gỡ Thiên Chúa. Chính cái nghèo mang chúng ta đến với Chúa, giúp gia tăng niềm cậy tin của ta nơi Thiên Chúa, làm cho chúng ta thấy mình được gần Thiên Chúa hơn.
Giữa những bộn bề của cuộc sống, trong cái giá lạnh của nhân gian, Thiên Chúa đã đến bên ta như một người bạn. Có thể Ngài không đến để ban cho ta của cải vật chất. Ngài cũng chưa hẳn giúp chúng ta vượt thoát khỏi cảnh nghèo đang đọa đày ta. Nhưng Ngài đến để nói với chúng ta rằng dù chúng ta có ở trong hoàn cảnh nào đi chăng nữa, Ngài vẫn luôn ở cùng chúng ta. Chúng ta không đơn côi giữa dòng đời, chúng ta không bị bỏ rơi trên con đường đi tìm hạnh phúc. Nỗi vất vả của ta, những mệt mỏi và chán chường của ta, Chúa thấu hiểu hết và đang âm thầm chúc phúc cho ta. Ngài lao động cùng với ta, Ngài vui với ta niềm vui khi nhận lãnh thành quả lao công của mình, Ngài lo cùng ta những nỗi lo về gạo tiền cơm áo, Ngài chia sẻ với ta những bữa cơm đạm bạc nhưng chan chứa tình yêu thương.
Ngài cũng muốn nhắn nhủ với ta rằng “đói cho sạch, rách cho thơm.” Hãy lao động để kiếm đồng tiền nuôi sống bản thân, nhưng đừng để đồng tiền làm chúa tể của mình. Ta có thể nghèo, bụng ta có thể đói, nhưng lòng ta lúc nào cũng phải đầy ắp niềm hy vọng và tình yêu. Cuộc sống có thể đè ta xuống vũng lầy, bóp nghẹt ta với biết bao lọc lừa giả dối, nhưng tâm hồn ta phải luôn hướng về trời cao, với những giá trị thâm thúy và chân thực. Người giàu có không phải là người có nhiều, nhưng là người có khả năng cho đi nhiều. Nếu chúng ta có một lòng quảng đại, dám chia sẻ những gì ít ỏi mà chúng ta có thì ân sủng của Thiên Chúa sẽ dồi dào tuôn đổ trên chúng ta. Lúc đó, chúng ta sẽ khám phá ra rằng hạnh phúc đơn giản chỉ là khi ta có thể cười được và sống hết mình trong mọi nghịch cảnh, chứ không cần gì phải lắm của nhiều tiền hay cung vàng điện ngọc.
Các bạn thân mến, trong bầu không khí có chút giá lạnh của trời đông, các bạn có thấy lòng mình có chút ấm lên khi biết rằng Chúa đã đến thế gian này là vì các bạn, và Chúa đã trở nên nghèo cũng là vì các bạn không? Hãy trao dâng mọi sự cho Ngài, hãy để Ngài đến bên đời các bạn, Ngài sẽ đong đầy cuộc sống của các bạn bằng tình thương và ân sủng mà Ngài mang xuống tự trời cao.
“Vinh danh Thiên Chúa trên trời, bình an dưới thế cho người thiện tâm”.
Pr. Lê Hoàng Nam, SJ