Chúng ta đã bước vào Mùa Chay. Phụng vụ Mùa Chay như một khoảng lặng trong bản nhạc cuộc đời. Không ồn ào, những sâu lắng. Bước vào Mùa Chay cũng là bước vào sa mạc với Chúa Giêsu để sống tinh thần khổ chế và cầu nguyện. Những thực hành đạo đức đều giúp chúng ta hồi tâm để gặp gỡ Chúa, gặp gỡ tha nhân và gặp gỡ chính mình. Tại sao lại phải hồi tâm? Có thể bạn sẽ đặt ra câu hỏi. Thưa, vì cuộc sống của chúng ta quá ồn ào bởi những âm thanh hỗn tạp. Đó là những lo toan cơm áo gạo tiền, những bon chen giành giật ăn thua trong chợ đời. Những tạp âm này làm cho chúng ta quên mất Chúa, và quên luôn cả lý tưởng cuộc đời. Có những người suốt đời bon chen tính toán, khi luống tuổi, thấy luyến tiếc vì mình bỏ ra cả tuổi thanh xuân mà chạy theo những điều vô nghĩa. Vì thế, lời mời gọi của Mùa Chay là: hãy trở về!

Trở về với Chúa để gặp gỡ Chúa và để nhận ra tình thương bao la của Ngài. Trong Bài Sách thánh thứ nhất, ông Môisen chỉ thị cho các tư tế Do Thái, mỗi khi dâng của lễ đầu mùa, phải nhắc lại quá khứ của dân tộc mình. Quá khứ này vừa kể lại thuở hàn vi nghèo khổ, vừa ghi đậm dấu ấn quyền năng vô biên của Thiên Chúa. Người Do Thái nhớ lại cha ông mình ngày xưa chịu cảnh lang thang phiêu bạt, nhờ quyền năng của Chúa, họ được định cư và phát triển đông đúc “như sao trên trời và như cát dưới biển”. Quá khứ đã qua của dân riêng Thiên Chúa vừa huy hoàng, vừa đau khổ. Lời cầu nguyện của vị tư tế cũng nhắc tới thời kỳ đen tối, dưới ách nô lệ của người Ai Cập. Lại một lần nữa, Chúa giang cánh tay uy quyền để giải thoát họ, đưa họ về miền đất hứa. Đó là lý do để người Do Thái, từ thế hệ này đến thế hệ khác, phải dâng của lễ để tôn vinh và tạ ơn Thiên Chúa (Bài đọc I).

Trở về để mang một trái tim mới và một tâm hồn mới. Lời sám hối của vua Đavít được xướng lên nhiều lần trong Phụng vụ Mùa Chay, như thôi thúc chúng ta nhìn nhận tội lỗi của mình, đồng thời cam kết với Chúa sống tốt lành thánh thiện hơn. Tội lỗi ta đã phạm luôn hiển hiện trước mắt chúng ta, ám ảnh chúng ta. Lòng nhân từ của Chúa sẽ tha thứ cho những ai thành tâm sám hối và trở về phục thiện. “Lạy Chúa Trời, xin tạo cho con một tấm lòng trong trắng, đổi mới tinh thần cho con nên chung thuỷ”. Lời kinh của vua Đavít cũng là lời kinh của chúng ta trong Mùa Chay. Đó là nguyện ước quên đi quá khứ lỗi lầm, với nỗi niềm ân hận và hối tiếc vì những điều mình đã làm, phạm đến lòng từ bi Chúa và đến anh chị em. Mùa Chay và Bí tích Hoà Giải sẽ giúp chúng ta có quả tim mới, tràn ngập yêu thương, chan hoà hạnh phúc. “Xin ban lại cho con niềm vui ơn cứu độ, và lấy tinh thần quảng đại đỡ nâng con”. Được ban quả tim mới, chúng ta lấy lại niềm vui và trỗi dạy để đi tiếp những chặng đường đời, với xác tín có Chúa luôn đồng hành và ban ơn thêm sức.

Cuối cùng, trở về để có thêm nghị lực chống lại những cơm cám dỗ trong cuộc đời. Khởi đầu Mùa Chay, Phụng vụ giới thiệu với chúng ta một hình ảnh rất độc đáo khác biệt về Chúa Giêsu, đó là Chúa chịu cám dỗ. Thì ra ma quỷ chẳng tha ai. Đến Chúa mà nó còn cám dỗ rủ rê, hầu mong Người chối bỏ sứ mạng Thiên Sai Chúa Cha trao phó. Những nội dung cám dỗ của ma quỷ là những khuynh hướng tham vọng xem ra rất đỗi quen thuộc với chúng ta trong cuộc sống thường ngày: đó là cơm bánh, là bổng lộc quyền hành trần gian và là sự thách thức Thiên Chúa. Quả vậy, bất kể thời nào, lứa tuổi và bậc sống nào, chúng ta cũng bị cám dỗ về ba thứ này. Trở về chính là nhận ra những cơn cám dỗ ấy, để khôn ngoan can đảm khước từ những lời mời gọi ngọt ngào nhưng chứa nọc độc. Cám dỗ giống như những viên thuốc độc bọc đường, bên ngoài thì đẹp đẽ, nhưng dễ dàng đầu độc và giết chết chúng ta.

Sau khi thất bại, quỷ rút lui và chờ đợi thời cơ – Thánh Luca kết thúc trình thuật như thế. Kể cả lúc chúng ta chiến thắng cám dỗ của ma quỷ, chúng ta vẫn phải luôn thận trọng. Tâm tình cầu nguyện, gắn bó với Lời Chúa sẽ giúp chúng ta sức mạnh để chiến thắng những tấn công của Satan. “Lời Chúa ở gần bạn, ngày trên miệng, ngày trong lòng”. Sức mạnh của chúng ta đến từ Lời Chúa và vào lòng trông cậy vững vàng nơi Ngài. “Tất cả những ai kêu cầu Danh Chúa sẽ được cứu thoát” (Bài đọc II).

“Nhân danh Đức Giêsu Kitô, chúng tôi nài xin anh em hãy làm hoà với Thiên Chúa”. Đó là lời năn nỉ của thánh Phaolô. Có cũng là điều Giáo Hội luôn mời gọi. Thiên Chúa như người Cha luôn giang rộng vòng tay chờ đợi. Muốn được ơn tha thứ, con người phải có can đảm lao mình vào vòng tay yêu thương ấy. Đừng mặc cảm tội lỗi mà nghĩ rằng tội tôi không được Chúa thứ tha, vì Thiên Chúa không mệt mỏi tha thứ cho chúng ta. Trong bài giảng tại Nhà nguyện Thánh Matta ngày 28-3-2014, Đức Thánh Cha Phanxicô đã chia sẻ: “Thiên Chúa là Đấng chờ đợi chúng ta, Thiên Chúa là Đấng tha thứ cho chúng ta. Ngài không mệt mỏi tha thứ cho chúng ta là những người luôn mệt mỏi cầu xin sự tha thứ.” “Bảy mươi lần bảy, luôn luôn là như thế. Chúng ta hãy tiến về phía trước với sự tha thứ của Ngài. Từ quan điểm kinh doanh, cán cân luôn luôn là âm. Ngài luôn luôn thua lỗ: Ngài thua lỗ trong cán cân chi thu nhưng chiến thắng trong tình yêu”. Thiên Chúa là người đầu tiên thực hiện giới răn yêu thương. Ngài yêu thương và không biết làm sao làm khác đi.

Để Mùa Chay sinh ơn ích thiêng liêng, mỗi chúng ta cùng vào sa mạc với Chúa Giêsu. Chắc chắn những cám dỗ vẫn còn đó, nhưng với sức mạnh của ân sủng, chúng ta sẽ chiến thắng cám dỗ. Xin Chúa chúc phúc cho thiện chí cố gắng của chúng ta.

Về mục lục

NHỮNG CƠN CÁM DỖ

Lm. Thái Nguyên.

Suy niệm

Bài Tin Mừng cho chúng ta biết rõ là Đức Giêsu được Thánh Thần dẫn vào hoang địa 40 đêm ngày để chịu quỷ cám dỗ. Hoang địa có hai ý nghĩa trong Thánh Kinh: thứ nhất là nơi gặp gỡ Thiên Chúa, nghĩa là nơi người ta có những trải nghiệm tích cực (positive); thứ hai, hoang địa cũng là nơi người ta trải nghiệm những điều tiêu cực (negative), như việc bị cám dỗ bởi ma quỷ hay thần dữ.

Cám dỗ đầu tiên là của ăn. Quỷ đánh thẳng vào điểm yếu của Đức Giêsu, vì Ngài đang đói sau khi chay tịnh 40 ngày. Cái đói đụng đến bản năng sinh tồn và làm tê liệt đời sống. Đức Giêsu không phủ nhận sự cần thiết của vật chất, nhưng con người không chỉ sống nhờ cơm bánh. Bánh quan trọng, nhưng tự do và lòng trung thành quan trọng hơn. Thực tế cho ta thấy: vì tự do và trung thành mà người ta thà chết chứ không chịu ăn uống, nhất là khi của ăn đó mang tính hèn hạ và ô nhục, đi ngược với niềm tin và lý tưởng của mình (x.1Mcb 1,62-63).

Phát triển kinh tế là điều quan trọng, nhưng nếu không nêu cao các giá trị văn hoá, luân lý, tôn giáo, thì đúng là hạ thấp con người xuống hàng sự vật, đồ vật. Vẫn luôn có những người tuyệt thực nhằm phản đối những bất công và bạo tàn để nêu cao một lẽ sống. Không tìm thấy ý nghĩa cho cuộc đời thì cơm bánh hay vật chất trở nên thừa thãi, vì vậy mà có những người rơi vào tuyệt vọng và tìm tới cái chết như một hy vọng. Lắm khi không phải vì đói khát hay thiếu thốn, nhưng vì ta để cho mình bị cồn cào bởi những thèm muốn vô độ, và nếu như vậy thì ta đã thất bại ngay trong cơn cám dỗ đầu tiên. Con người không chỉ sống nhờ cơm bánh, nhưng còn có những giá trị cao quí khác cần chú ý, chăm sóc và phát triển, thì mới xứng đáng với phẩm cách là người.

Cám dỗ thứ hai xem ra thô bạo và cuồng ngạo nhưng đầy hấp dẫn, đó là bái lạy ma quỷ để có được quyền lực và vinh quang. Cám dỗ này đụng đến sứ mạng của Chúa Giêsu là Đấng Cứu Thế, là Vua vũ trụ, là Đấng quy tụ muôn loài trong trời đất (x. Ep 1, 10). Đức Giêsu đã vượt thắng cám dỗ này vì nhận ra sự lừa bịp trắng trợn của ma quỷ. Vương quốc trần gian mà ma quỷ giới thiệu là một thứ vinh quang rất dễ tiêu tan, như thuật ngữ doxa trong tiếng Hy Lạp. Vinh quang đó chỉ là hình bóng, là bọt bèo. Nhiều người đã nhẹ dạ đã tin vào lời hứa hão huyền này. Bao đế quốc, bao vua chúa và các nhà độc tài cũng đã biến tan trong thoáng chốc. Xem ra lịch sử Giáo hội đã từng bị nhá nhem vì cám dỗ này. Đã có một thời thần quyền phải nép mình vào sự bảo đảm của thế quyền, và đức tin như một dụng cụ để phục vụ cho thế tục. Chẳng ai và chẳng có gì ngoài một mình Thiên Chúa để xứng đáng được ta bái lạy hay phụng thờ, vì tất cả đều là loài thụ tạo, và mọi sự sẽ chấm hết. Sự sống và vinh quang chỉ thuộc về Thiên Chúa mà thôi.

Cơn cám dỗ thứ ba là ma quỷ thách thức Chúa Giêsu gieo mình xuống từ nóc đền thờ, để chứng tỏ Ngài là Con Thiên Chúa. Cám dỗ này có vẻ đạo đức vì cậy dựa vào Thiên Chúa để tìm sự an toàn. Lý lẽ của cám dỗ này dễ thuyết phục hơn vì quỷ trích dẫn từ Kinh Thánh (Tv 91, 10-12). Chúa Giêsu cũng dùng Kinh Thánh để đối lại. Ẩn tàng trong cơn cám dỗ là sự ỷ lại, đưa mình vào tình huống ngặt nghèo để bắt Chúa hành động. Xem ra cám dỗ nào cũng mang tính ích kỷ và kiêu ngạo. Ma quỷ đã đánh vào chỗ yếu nhất của con người. Đức Giêsu là Đấng nhân ái và khiêm nhường nên ma quỷ đành chào thua.

Phải chăng ta vẫn thích được Chúa thực hiện những điều ngoạn mục cho đời mình? Phải chăng ta thích sống dưới cái nhìn của người khác? Phải chăng ta muốn thiên hạ cảm phục mình? Ít nhiều ai trong chúng ta cũng đã từng gặp những cám dỗ này, nhất là trong giai đoạn tuổi trẻ. Đó là những cách thức đánh lận con đen khiến ta dễ sa chước cám dỗ.

Thật ra mọi thứ trên trần gian như tiền tài, của cải, địa vị, chức quyền… đều đáng quí và có giá trị riêng của nó. Nhưng tất cả chỉ là tương đối, như một phương tiện chứ không phải mục đích. Nếu suy tôn những thứ tương đối đó lên hàng tuyệt đối, ta sẽ biến chúng thành ngẫu tượng, khiến cuộc sống ra thê lương, vì sai lạc với bản chất của sự vật và sai trái với bản tính của con người, khiến ta không đạt tới chính Thiên Chúa là nguồn bình an và hạnh phúc muôn đời của chính mình.

Cầu nguyện

Lạy Chúa Giêsu!
Những cám dỗ xưa kia Chúa phải chịu,
cũng chính là những điều đang quấy nhiễu,
làm cho cuộc sống con rối ren nhiều.

Cám dỗ nào xem ra cũng hấp dẫn,
ban đầu còn áy náy phân vân,
nhưng theo ngày tháng cũng quen dần,
khiến bản thân con đã bao lần thất thế,
cũng chỉ vì ham muốn với đam mê,
nên sa cơ lỡ bước lắm ê chề.

Đời con cũng chẳng thiếu thốn chi,
nhưng vẫn bị kéo ghì bởi vật chất,
muốn chạy theo lối sống phàm trần,
và tìm cách để thỏa mãn bản thân,
không thấy tinh thần mình thất bại,
và đức tin đang lâm vòng nguy hại.

Tuổi trẻ lại thích được tỏa sáng,
nên theo những hào nhoáng bên ngoài,
mà quên rằng cuộc sống đầy cạm bẫy,
chứ không như những gì chúng con thấy,
vì ma quỉ luôn giăng mắc họa tai,
khiến biết bao người ra điên dại.

Xin cho con nhìn ngắm Chúa vào đời,
rất cẩn trọng ở mọi lúc mọi nơi,
luôn khiêm tốn trên con đường đi tới,
biết tránh xa những đam mê danh lợi,
những thú vui và mời mọc của bạn bè,
phải luôn biết e dè và chừng mực.

Xin cho con chuyên cần trong bổn phận,
hăng say làm việc và kết nối tình thân,
luôn sống dưới tác động của Thánh Thần,
theo Ngài hướng dẫn để thắng cơn cám dỗ,
và đời con được bền đỗ đến cùng. Amen.

Về mục lục

DÁM LÊN TIẾNG

Jorathe Nắng Tím

Thiên Chúa là Thiên Chúa nói với con người, và Ngài muốn con người cũng nói với Ngài, nói với nhau, kể cả nói với chính mình, vì không phải ai cũng dám nói, nhất là khi nói ra để rồi chịu thiệt thòi, chống đói, bách hại, tiêu diệt như Đức Giêsu, Ngôi Lời của Thiên Chúa đã bị nhiều người lên án, đóng đinh vì nói sự thật của Thiên Chúa, hay như Gioan Tẩy Giả đã bị bắt giam, chém đầu vì dám lên tiếng khiển trách, ngăn cấm vua Hêrôđê lấy vợ của anh mình.

Nhưng dựa vào sức mạnh nào để dám lên tiếng?

Sách Đệ Nhi Luật của Cựu Ước dậy tín hữu dựa vào lich sử cứu độ của Dân Chúa để lên tiếng. Lịch sử cứu độ ấy được khởi đầu từ lúc Ápraham được Thiên Chúa chọn với Lời Hứa “trở thành tổ phụ một dân tộc lớn” cho đến ngày toàn dân được giải phóng khỏi ách nô lệ bên Ai Cập và vào Đất Hứa.

Sức mạnh cứu độ của cánh tay Thiên Chúa Giavê ấy đã được biểu hiện qua công trình giải phóng dân khỏi Ai Cập và ban cho dân miền đất phì nhiêu, “chảy sữa và mật ong”, vì có đất làm gia nghiệp là dấu chỉ của hồng ân Chúa ban, để được sống tự do, độc lập, hạnh phúc dưới sự hướng dẫn, che chở, phù trợ của Chúa, mà không còn phải làm thân nô lệ, tôi đòi như lời kinh của dân Do Thái trong ngày lễ dâng Thiên Chúa sản phẩm đầu mùa được ghi lại trong bài đọc thứ nhất: “Và bây giờ, lậy Đức Chúa, này con xin dâng sản phẩm đầu mùa của đất mà Ngài đã ban cho con” (Đnl 25,10).

Thánh Phaolô trong thư gửi giáo đoàn Rôma thì kêu gọi người Kitô hữu hãy dựa vào niềm tin ở Đức Giêsu Kitô, Đấng là Ngôi Lời Thiên Chúa đã sống lại từ cõi chết, mà lên tiếng rao giảng, lên tiếng làm chứng, lên tiếng tuyên xưng Đức Giêsu là Thiên Chúa cứu độ, Đấng làm cho chúng ta nên công chính, và “là Đấng qủang đại với tất cả những ai kêu cầu Người” (Rm 10,12).

Thánh nhân còn quả quyết: “Lời Thiên Chúa ở gần bạn, ngay trên miệng, ngay trong lòng” (Rm 10,8) để thúc đẩy chúng ta lên tiếng, khuyến khích chúng ta dám nói, mà không nao núng, sợ sệt, vì Lời Thiên Chúa là sự thật, “lời khơi dậy đức tin” và luật của Ngài giải thoát chúng ta khỏi xiềng xích nô lệ tội lỗi.

Và quan trọng nhất, khi chiêm ngắm Đức Giêsu, Ngôi Lời Thiên Chúa, chúng ta thấy: khi bị ma quỷ cám dỗ, Ngài đã không im lặng, dù là im lặng coi thường, im lặng bất cần hay im lặng thách thức, cũng không lẳng lặng bỏ đi, nhưng Ngài đã nói cho ma quỷ biết sự thật của Thiên Chúa, sự thật mà ma quỷ phải cúi đầu chân nhận và lủi thủi bỏ đi vì thua cuộc.

Như đã cám dỗ Đức Giêsu khi nói với Ngài: “Nếu ông là Con Thiên Chúa thì truyền cho hòn đá này hóa bánh đi” (Lc 4, 3), ma quỷ cũng đưa bả vật chất để quyến rũ chúng ta, nhất là giữa thời đại thực dụng và tiêu thụ, ở đó người ta chấm điểm, định giá nhau qua nhà cao cửa rộng, xe hơi đời mới, hột xoàn, kim cương; như đã cám dỗ Đức Giêsu khi nói vói Ngài: “Tôi sẽ cho ông toàn quyền cai trị cùng với vinh hoa lợi lộc của các nước này, vì quyền hành ấy đã được trao cho tôi, và tôi muốn cho ai tùy ý. Vậy, nếu ông bái lậy tôi, thì tất cả sẽ thuộc về ông” (Lc 4, 6-7), ma quỷ cũng lấy quyền lực thống trị và vinh quang bản thân để mồi chài chúng ta; như đã cám dỗ Đức Giêsu khi nói với Ngài: “Nếu ông là Con Thiên Chúa, thì đứng đây mà gieo mình xuống đi. Vì đã có lời chép rằng: Thiên Chúa sẽ truyền cho thiên sứ gìn giữ bạn. Lại còn chép rằng: Thiên sứ sẽ tay đỡ tay nâng cho bạn khỏi vấp chân vào đá”(Lc 4, 9-11), ma qủy cũng dụ dỗ chúng ta bỏ Thiên Chúa mà thờ ngẫu thần, làm tôi Xatan để được lợi lộc thế gian.

Và như Đức Giêsu khi bị cám dỗ đã cương quyết lên tiếng nói Lời Thiên Chúa, đã thẳng thắn cất tiếng nói sự thật đời đời của Thiên Chúa và Lời Thiên Chúa, tiếng nói của Thiên Chúa đã đánh gục Xatan và bè lũ, chúng ta cũng không thể làm khác hơn, nhưng noi gương Ngài mạnh dạn lên tiếng rao giảng Lời Thiên Chúa, qủa cảm làm chứng sự thật của Thiên Chúa, can trường tuyên xưng Sự Thật là Thiên Chúa trước mọi người trong mọi hoàn cảnh, vì chỉ có Lời Thiên Chúa mới là Lời giải thoát, chữa lành, đổi mới, như thánh Phaolô khẳng định: “Có tin thật trong lòng, mới được nên công chính; có xưng ra ngoài miệng, mới được ơn cứu độ” (Rm 10, 10).

Tuy vậy, trong cuộc sống đã có rất nhiều lý do chúng ta dựa vào để không lên tiếng, và có nhiều nguyên nhân cản trở việc chúng ta mở miệng làm chứng Thiên Chúa và nói lên những sự thật của Ngài.

Tất nhiên ma quỷ là nguyên nhân hàng đầu, chúng luôn rình rập cám dỗ chúng ta như đã cám dỗ Đức Giêsu để chúng ta chọn im lặng hèn nhát, im lặng đồng loã, im lặng đồng phạm. Bên cạnh ma quỷ là chính chúng ta, vì phải bảo vệ chỗ đứng quyền lực, giữ gìn các mối tương quan có sức mạnh bảo kê, củng cố các mạng lưới lợi thế, lợi nhuận, chúng ta tìm đủ lý do để im lặng, mượn đủ lý chứng để đánh lừa mình hầu không phải lên tiếng, dù việc lên tiếng là bổn phận phải làm, nghĩa vụ phải thi hành, đòi hỏi cấp bách phải kịp thời đáp ứng.

Tóm lại, người Kitô hữu chúng ta qua bí tích Rửa Tội được Thiên Chúa trao phó sứ mạng nói lên Lời hằng sống, lên tiếng cho những sự thật thuộc về Thiên Chúa vì hạnh phúc của con người. Nhưng để nói lên tiếng nói của Thiên Chúa, nói với muôn dân Lời của Thiên Chúa, Đấng Cứu Độ, và nói thay tiếng nói bị bức tử của những người nghèo khổ, yếu đuối, bị đàn áp là anh em bé mọn của Thiên Chúa (x. Mt 25), chúng ta cần dựa vào Lịch Sử Cứu độ của Dân Thiên Chúa, mà trên dòng lịch sử này, Thiên Chúa đã tỏ lòng khoan dung và thực hiện Lời Hứa của Ngài qua biết bao điều cao cả, kỳ diệu để nhận ra Thiên Chúa là Đấng trung tín, và “mọi kẻ tin vào Người sẽ không phải thất vọng” (Rm 10,11); đồng thời dựa vào chính Đức Giêsu, Ngôi Lời Thiên Chúa, bời nhờ sự chết và sống lại của Ngài, “tất cả những ai kêu cầu danh Đức Chúa đều sẽ được cứu thoát” (Rm 10,13), nhất là khi chúng ta bị ma quỷ dồn lực tấn công.

Về mục lục

PHƯƠNG THẾ ĐỂ THẮNG TÊN CÁM DỖ

Lm. Antôn Nguyễn Văn Độ

Hàng năm, cứ sau Lễ Tro khai mạc Mùa Chay Thánh chúng ta bước vào Chúa Nhật thứ I Mùa Chay, những đoạn Tin Mừng Nhất Lãm tùy theo năm phụng vụ kể về những lần Chúa Giêsu bị cám dỗ trong hoang địa. Sở dĩ vậy là vì Giáo Hội muốn nhắc nhở chúng ta rằng, nếu Chúa Giêsu Con Thiên Chúa mà con bị cám dỗ, huống hồ người Kitô hữu chũng ta bước theo Chúa, khó hòng thoát khỏi những bẫy giăng của Tên Cám Dỗ. Chúa Giêsu đã sẵn sàng đối mặt với Tên Cám Dỗ và đã chống trả quyết liệt với vũ khí là ý Chúa Cha, Người đã đánh bại hắn, còn chúng ta thì sao?

Ma quỷ với mưu mô, có khả năng hành động trên chúng ta với những cám dỗ của nó nhằm lôi kéo chúng ta về phía hắn và tìm cách đánh bại ta khiến chúng ta bị án phạt đời đời. Để chiến thắng, chúng ta phải ăn chay, cầu nguyện, sám hối và giục lòng tin, để cùng với ơn Chúa, chúng ta sẽ chiến thắng.

Tuyên xưng niềm tin vào Chúa

Dân Israel, với những cám dỗ về củ hành củ tỏi, hồi tưởng và mơ ước sống lại kiếp thân nô lệ cho người Ai cập đã tuyên xưng niềm tin vào Thiên Chúa, xin Chúa ban ơn để có thêm nghị lực tiến bước trên hành trình về Đất Hứa, hay đúng hơn là được sống tự do làm con cái Chúa (x. Đnl 26,4-10). Dân thành Rôma, để được cứu rỗi thì cũng phải mở miệng cất lời tuyên xưng niềm tin vào Đức Giêsu Kitô là Chúa và “tin rằng Thiên Chúa đã cho Người từ cõi chết sống lại” (x, Rm 10,9). Nên dù Do thái và Hy lạp nếu cùng cầu khẩn, cùng tuyên xưng thì tất cả đều được cứu độ (x. Rm 8,13).

Tin Mừng Chúa nhật I Mùa Chay trình bày cho chúng ta biến cố “Chúa Giêsu…được Thánh Thần đưa vào hoang địa ở đó suốt bốn mươi ngày, và chịu ma quỷ cám dỗ” (Lc 4,1-2). Chính Chúa Thánh Thần là Ðấng dẫn đưa Chúa Giêsu vào hoang địa để chịu ma quỷ cám dỗ (x. Lc 4,1-13). Chúng ta tin rằng, cũng chính Chúa Thánh Thần ấy hướng dẫn đời sống chúng ta. Chúng ta được mời gọi đương đầu với cuộc chiến đấu hằng ngày nhờ đức tin và ân sủng Chúa Kitô nâng đỡ.

Tên cám dỗ tìm cách kéo Chúa Giêsu ra khỏi kế hoạch của Chúa Cha, khỏi con đường hiến tế và tình yêu để đảm nhận một con đường dễ dàng hơn của thành công và quyền lực. Cả Chúa Giêsu và Satan đều trích dẫn Kinh Thánh. Thực ra, để kéo Chúa Giêsu ra khỏi con đường thập giá, quỷ đã bày ra trước mắt Chúa Giêsu một niềm hy vọng sai lạc về Ðấng Messia: sung túc về kinh tế, trong lời xúi giục hóa đá thành bánh; một kiểu biểu diễn và phép lạ thành công ngoại mục, với ý tưởng gieo mình xuống từ nóc đền thờ Giêrusalem và để Thiên Thần cứu mình; và cuối cùng là đánh đổi quyền lực và sự thống trị với việc thờ phượng Satan. Các chiêu ma quỷ dùng để cám dỗ Ađam và Evà (x. St 3,1-7), nó cũng dùng để cám dỗ Chúa Giêsu và chúng ta ngày hôm nay nữa.

Ba chiến thuật tinh vi

Bốn mươi ngày chay tịnh, Chúa Giêsu không ăn uống gì, khi sắp hết thời gian ăn chay, Tên Cám Dỗ, Satan, đã xuất hiện với ba chiến thật tinh vi.

Chiến thuật thứ nhất là ham muốn thành công: Với lý luận xảo trá, Satan khởi đi từ những nhu cầu tự nhiên nuôi sống bản thân “Nếu ông là Con Thiên Chúa, hãy truyền cho đá này biến thành bánh” (Lc 4,3). Từ “nếu” của Satan gợi lên sự không tin như khi cám dỗ Ađam và Evà ( x. St 3,1-7). Chúa Giêsu có thể hoàn tất các phép lạ mà không cần Chúa Cha. Nhưng Chúa Giêsu đã không làm thế, Người trích dẫn sách Đệ Nhị Luật “Có lời chép rằng: Người ta không phải chỉ sống bằng cơm bánh, mà còn bằng lời Chúa nữa” (Đnl 8,3). Người khẳng định làm mọi sự theo ý Chúa Cha.

Chiến thuật thứ hai là vinh quang trần thế: Satan chỉ cho Chúa Giêsu thấy vinh quang của nước thế gian và nói: “Tôi sẽ cho ông hết thảy quyền hành và vinh quang của các nước này, vì tất cả đó là của tôi và tôi muốn cho ai tuỳ ý. Vậy nếu ông sấp mình thờ lạy tôi, thì mọi sự ấy sẽ thuộc về ông! ” (Lc 4). Đâu có phải là của Satan mà nó nhận về nó, lại còn trao ban nữa. Đúng là chiêu trò ma quỷ, một khi quyền lực lên ngôi, tiền bạc và thành công bong bóng chế ngự đời ta, khiến ta tự phụ, Thiên Chúa không còn chỗ nhất để ta yêu mến và tôn thờ trên hết mọi sự trong lòng ta. Với chiêu cám dỗ này, Chúa Giêsu phán: “Có lời chép rằng: Ngươi phải thờ lạy Chúa là Thiên Chúa ngươi và chỉ phụng thờ một mình Người thôi” (Đnl 6,16).

Chiến thuật thứ ba là lợi dụng Thiên Chúa cho lợi ích của chính mình : Nó vừa nghe Chúa Giêsu trích dẫn Kinh Thánh, nó cũng làm như vậy: “Nếu ông là Con Thiên Chúa, thì hãy gieo mình xuống, vì có lời chép rằng: “Chúa sẽ truyền cho Thiên Thần gìn giữ ông!” Và còn thêm rằng: “Các vị đó sẽ giơ tay nâng đỡ ông khỏi vấp phải đá ” (Tv 91,11). Điều này có nghĩa là bắt Thiên Chúa phải thực hiện ý Chúa Giêsu trong khi Chúa Giêsu luôn làm theo ý Chúa Cha.

Phương dược thắng Tên Cám Dỗ

Tên cám dỗ tìm cách kéo Chúa Giêsu ra khỏi kế hoạch của Chúa Cha. Cả Chúa Giêsu và Satan đều trích dẫn Kinh Thánh. Để chiến thắng Tên Cám Dỗ, chúng ta hãy tin tưởng tuyệt đối vào tình yêu Thiên Chúa, chắc chắn Thiên Chúa là Cha hằng yêu thương chúng ta và ban ơn Thánh Thần để chúng ta chiến thằng. Đức Thánh Cha Phanxicô chỉ cho chúng ta bí quyết: “Trong khi chịu cám dỗ, Chúa Giêsu không tham gia vào cuộc đối thoại với tên cám dỗ mà chỉ đáp trả thách thức bằng Lời Chúa. Ðiều này dạy chúng ta rằng với ma quỷ không đối thoại, chỉ trả lời nó với Lời Chúa” (x. PHANXICÔ, Kinh Truyền Tin, 10/03/2019). Tuyệt đối không thử sức với các chiêu trò của ma quỷ, thế gian và xác thịt.

Lạy Mẹ Maria, xin Mẹ giúp chúng con biết từ chối các điều xấu. Amen.

Về mục lục

XIN CHỚ ĐỂ CHÚNG CON SA CHƯỚC CÁM DỖ

Bông hồng nhỏ

Mùa Chay như một điểm dừng đặc biệt để mỗi người trở về với lòng mình, để sám hối và canh tân đời sống. Mỗi người tín hữu đều được mời gọi cùng với Chúa Giêsu bước vào sa mạc nội tâm để nhận biết tình trạng của mình, mở lòng đón nhận Thánh Thần để được Người dẫn đi; mỗi người cũng gia tăng việc tập luyện nhân đức và sẵn sàng cùng với Chúa Giêsu chiến đấu chống lại những cơn cám dỗ của quỷ. Cuộc chiến đấu thiêng liêng ấy đòi hỏi mỗi người tín hữu phải để cho Lời Thiên Chúa ở gần, ngay trên miệng, ngay trong lòng”.

Thánh Luca thuật lại rằng: “Sau khi chịu phép rửa, Đức Giêsu được đầy Thánh Thần, từ sông Giođan trở về. Suốt bốn mươi ngày, Người được Thánh Thần dẫn đi trong hoang địa và chịu quỷ cám dỗ” (Luca 4, 1-2). Trước khi khởi sự rao giảng, Thầy Giêsu đã cùng với Thánh Thần đi vào trong hoang địa để cầu nguyện, gặp gỡ Chúa Cha. Người dành trọn bốn mươi ngày dài để ở lại với Cha. Trong những ngày đó, Người không ăn gì cả. Hết bốn mươi ngày thì Người thấy đói. Đói thì cần có bánh ăn, đó là nhu cầu tối thiểu, là phản ứng tự nhiên của cơ thể. Chúa Giêsu nhận biết cơn đói cồn cào ruột gan. Người cũng nhận ra tên quỷ đang đến gần để cám dỗ. Nó nói với Người: “Nếu ông là Con Thiên Chúa thì truyền cho hòn đá này hóa bánh đi!” Nhưng Đức Giêsu đáp lại: “Đã có lời chép rằng: Người ta sống không chỉ nhờ cơm bánh” (Luca 4, 3-4). Cơn cám dỗ này cũng tương tự như những cơn cám dỗ mà con người thường đã trải qua. Quỷ thường đánh vào những nhu cầu mà ta đang cần, nhưng điều quan trọng là nó làm cho ta sa vào cái bẫy “thể hiện bản thân”. Đã bao lần ta cũng đã dừng lại để suy nghĩ xem đâu là nhu cầu thực và đâu là nhu cầu giả tạo: Tôi có thực sự cần đến nó hay chỉ mua vì thấy thích, mua mà không cần sử dụng? Cũng có những lần quỷ cám dỗ ta thể hiện bản thân. Tôi là một tu sĩ, tôi làm việc bác ái nhưng việc làm của tôi có thực sự diễn tả tình thương mà tôi dành cho người nghèo không, hay cách tôi trao cho họ món quà lại làm tổn thương họ? Ta hãy dành thời gian để nhìn lại những suy nghĩ và hành động của mình để thấy tâm hồn mình đang cưu mang điều gì.

Ta vẫn thấy người ta đua nhau xài hàng hiệu, thể hiện đẳng cấp qua trang phục, điện thoại, siêu xe. Có những người dành hết tình yêu để chăm sóc các thú cưng của mình nhưng lại hững hỡ trước một em bé bán vé số đang mong chờ anh ta mua giúp mình dù chỉ một tờ. Chăm sóc thú cưng không có gì xấu nhưng nếu bạn bỏ qua một người nghèo đang mong chờ sự giúp đỡ của bạn thì thật đáng buồn. Bạn xem trọng thú cưng của mình thì không có gì xấu cả nhưng nếu bạn xem thường một người nghèo đang ở trước mặt bạn thì bạn tự biến mình trở nên một người rất tệ. Con chó của bạn thật dễ thương nhưng nó vẫn chỉ là một con chó; người anh em đang đứng trước mặt bạn dù chỉ là một người nghèo khổ nhưng họ vẫn là một con người, một con người đáng để bạn yêu thương và nâng đỡ. Có bao người nghèo thiếu thốn những nhu cầu tối thiểu nhưng lại không được sẻ chia. Họ đang cần đến bạn. Mỗi người đều có một trái tim để yêu thương người khác. Khi cám dỗ con người thể hiện bản thân, quỷ cũng cám dỗ con người tìm kiếm danh lợi, tiền tài, quyền lực. Con người mải mê tìm kiếm những của chóng qua này và tôn thờ ngẫu tượng. Trước cơn cám dỗ này, Chúa Giêsu dạy ta hãy đáp lại rằng: “Đã có lời chép rằng: Ngươi phải bái lạy Đức Chúa là Thiên Chúa của ngươi, và phải thờ phượng một mình Người mà thôi” (Luca 4, 8). Ta hãy năng kêu cầu Thiên Chúa bằng những lời nguyện tha thiết, vì tất cả những ai kêu cầu danh Đức Chúa sẽ được cứu thoát (x. Rm 10, 13).

Quỷ không bỏ cuộc khi ta chưa bị nó đánh bại. Quỷ cũng đã tiếp tục cám dỗ Chúa Giêsu. Quỷ lại đem Đức Giêsu đến Giêrusalem và đặt Người trên nóc Đền Thờ, rồi nói với Người: “Nếu ông là Con Thiên Chúa, thì đứng đây mà gieo mình xuống đi! Vì đã có lời chép rằng: Thiên Chúa sẽ truyền cho thiên sứ gìn giữ bạn. Lại còn chép rằng: Thiên sứ sẽ tay đỡ tay nâng, cho bạn khỏi vấp chân vào đá.” Quỷ đã dùng Kinh Thánh để cám dỗ Chúa Giêsu thì nó cũng sẽ dùng chiến thuật này để cám dỗ những ai theo Chúa. Đó là khi ta dùng Lời Chúa theo ý muốn xấu của mình, muốn Chúa phải làm theo ý mình. Ta hãy dừng lại, phân định xem tiếng nói vừa vang lên có thực sự đến từ Thần Khí của Đức Kitô không? Quỷ có thể đội lốt thiên thần để lừa gạt ta. Hãy xem hoa trái sinh ra từ việc mình làm, chú tâm nhìn sâu vào lòng mình để biết được thần khí nào đang hướng dẫn ta. Hãy noi gương Chúa Giêsu, khắc ghi lời của Người: “Đã có lời rằng: Ngươi chớ thử thách Đức Chúa là Thiên Chúa của ngươi” (Luca 4, 13).

Về mục lục

ĐỂ THẮNG CÁM DỖ

Thiên San

Sau khi chịu phép rửa, được đầy Thánh Thần, Đức Giêsu vào hoang địa, chịu quỷ cám dỗ và Người đã dành chiến thắng. Chiến thuật của ma quỷ luôn tinh ranh, ngọt ngào và hấp dẫn. Nó không chỉ hấp dẫn mà còn rất hợp lý và đúng thời điểm. Đức Giêsu đã dành chiến thắng nhờ Lời và Thánh Thần Thiên Chúa. Sau khi đã xoay sở đủ cách, quỷ bỏ đi chờ thời cơ khác (x. Lc 4, 1-13).

Đầu tiên, xa tan đợi đến lúc Đức Giêsu cảm thấy đói mới tiến lại gần Người để cám dỗ. Lúc này, thân xác của Đức Giêsu đang cảm thấy đói và mệt. Tại sao quỷ không cám dỗ ngay từ đầu mà phải đợi đến cuối? Thật dễ hiểu, nó biết mình không thể làm gì được khi đối phương đang mạnh thế. Có thể nói, về điểm này, xa tan có vẻ rất “biết mình”. Nó tự biết sức mình đến đâu và phải làm gì để hạ gục đối phương. Khi bị cám dỗ, nếu để ý, chúng ta cũng sẽ thấy rõ điểm này. Ma quỷ chẳng bao giờ cám dỗ lúc ta đang sung sức, tràn đầy Thần Khí. Khi chúng ta bắt đầu yếu đi về thể lý hay tinh thần thì chính là lúc nó tấn công ta quyết liệt. Vậy chúng ta phải thật sự cẩn thận và tỉnh thức, nhất là khi chúng ta đang “yếu đi”. Hơn thế nữa, chúng ta cũng cần phải biết rõ mình đang ở trong tình trạng nào để không tự mãn mà sa chước cám dỗ.

Tiếp đến, xa tan không bao giờ bỏ cuộc khi nó chưa dùng hết chiến thuật của mình. Khi cám dỗ Đức Giêsu, ít là ba lần nó cám dỗ Ngài, càng lúc càng khôn khéo hơn. Ban đầu là lời mời gọi “để no cái bụng”, tiếp đến là lời mời gọi để “no lòng tham”, và sau cùng là lời mời gọi về “sự tín thác”. Đói thì cần phải ăn, đó là điều rất hợp lý. Tuy nhiên, Đức Giêsu đã rất khôn ngoan và sáng suốt khi đối lại: “Người ta sống không chỉ nhờ cơm bánh” (Lc 4, 4). Sau khi chỉ cho thấy các nước thiên hạ, vinh hoa phú quý, quỷ hứa ban tất cả những thứ đó nếu Đức Giêsu chịu bái lạy nó. “Ngươi phải bái lạy Đức Chúa là Thiên Chúa của ngươi, và phải thờ phượng một mình Người mà thôi” (Lc 4, 8). Đó là lời đối đáp của Đức Giêsu trước lời mời mọc đầy hấp dẫn của xa tan. Và cuối cùng, nó thách thức về sự tín thác của Đức Giêsu đối với Thiên Chúa là Cha của Người. Người đáp lại: “Ngươi chớ thử thách Đức Chúa là Thiên Chúa của ngươi’ (Lc 4, 12).

Đức Giêsu đã dành chiến thắng đầy tuyệt hảo: 3-0. Ma quỷ thay đổi chiến thuật rất nhanh chóng và ngày càng hấp dẫn. Còn Đức Giêsu, cả ba lần Người đều dùng Lời Chúa để đối đáp với chúng. Thực ra, trong chiến thuật của mình, ma quỷ cũng lấy Lời Chúa để cám dỗ ta. Nếu không nắm rõ, không hiểu biết và không yêu mến Lời Chúa thì chúng ta sẽ dễ bị xa tan đánh lừa và xỏ mũi, dắt chúng ta đến nơi nó muốn. Đồng thời, chúng ta cũng phải biết mình. Như đã nói ở trên, xa tan rất biết mình vì nó luôn biết cám dỗ đúng thời điểm và khôn ngoan trong việc dùng chiến thuật. Bởi đó, nếu muốn thắng được nó, chúng ta không chỉ cần sự am hiểu, yêu mến và thực thi Lời Chúa dạy mà còn phải thực sự “biết mình”, biết trung thành với ân sủng đã nhận lãnh từ Chúa Thánh Thần. Vì giả như chúng ta không biết mình, không ở trong ân sủng của Chúa thì chúng ta sẽ thất bại. Chúng ta phải biết mình để có chiến thuật phù hợp và khôn ngoan để đối lại chiến thuật của ma quỷ.

Là phận người, chúng ta không thể tránh khỏi sự tấn công của ma quỷ. Vậy chúng ta hãy noi theo gương Đức Giêsu để chiến đấu và dành phần thắng như Ngài. Để chiến thắng cám dỗ, chúng ta hãy cùng nhau thực hiện theo lời khuyên của thánh Phaolô tông đồ: “Sau cùng, anh em hãy tìm sức mạnh trong Chúa và trong uy lực toàn năng của Người. Hãy mang toàn bộ binh giáp vũ khí của Thiên Chúa, để có thể đứng vững trước những mưu chước của ma qủy. Vì chúng ta chiến đấu không phải với phàm nhân, nhưng với những quyền lực thần thiêng, với những bậc thống trị thế giới tối tăm này, với những thần linh quái ác chốn trời cao. Bởi đó, anh em hãy nhận lấy toàn bộ binh giáp vũ khí của Thiên Chúa; như thế, anh em có thể vận dụng toàn lực để đối phó và đứng vững trong ngày đen tối. Vậy hãy đứng vững: lưng thắt đai là chân lý, mình mặc áo giáp là sự công chính, chân đi giày là lòng hăng say loan báo tin mừng bình an; hãy luôn cầm khiên mộc là đức tin, nhờ đó anh em sẽ có thể dập tắt mọi tên lửa của ác thần. Sau cùng, hãy đội mũ chiến là ơn cứu độ và cầm gươm của Thần Khí ban cho, tức là Lời Thiên Chúa” (Ep 6, 10-17).

Về mục lục

MỘT NỬA SỰ THẬT

Lm Giuse Nguyễn Hữu An

Hàng năm, Phúc Âm Chúa Nhật I Mùa Chay đều nói về cám dỗ. Chúa Giêsu vào hoang địa. Sau bốn mươi đêm ngày ăn chay và cầu nguyện, Satan xuất hiện và cám dỗ. Chúa Giêsu đã chiến thắng Satan.

Nói đến cám dỗ, chúng ta thường nghĩ rằng ma quỷ xúi giục, dụ dỗ mình làm một điều xấu. Thật ra nếu biết điều đó là xấu thì mình cũng phải phân định, xem xét cân nhắc trước khi làm chứ!. Chiến thuật cám dỗ ma quỷ thường là nó làm cho người ta lầm tưởng cái giả là cái thật, cái thật là cái giả, coi cái không có là cái có và coi cái có là cái không có. Khi cám dỗ, ma quỷ luôn quảng cáo trước mắt chúng ta những điều thật, điều tốt và có lợi. Nhưng thật ra đó chỉ là “bánh vẽ”, nếu có thật chỉ là một phần rất nhỏ. Nó làm cho người ta mù quáng và không nhìn thấy những mặt xấu. Đó là những “chiêu” tinh vi ma quỷ dùng trong chiến thuật cám dỗ con người. Trong vườn địa đàng, ma quỷ xúi giục Adam-Eva ăn trái cấm. Nếu ma quỷ cho thấy hậu quả của việc ăn trái cấm, chắc hẳn hai ông bà phải xét lại đề nghị của ma quỷ? Ma quỷ trưng dẫn những mặt tích cực, mặt có lợi cho hai ông bà như ăn vào “mắt ông bà sẽ mở ra và sẽ bằng Thiên Chúa” (St 3,5). Ma quỷ cũng sử dụng “chiêu thức” này đối với Chúa Giêsu như nó đã cám dỗ Adam-Eva.

Một nửa sự thật.

Đức cha Phêrô Nguyễn Khảm gọi “chiêu thức” ma quỷ dùng để cám dỗ Chúa Giêsu là chiêu “một nửa sự thật”.

Khi đọc trình thuật Chúa Giêsu bị cám dỗ, chúng ta dễ nghĩ đây là những cám dỗ về mặt luân lý, đạo đức cá nhân, chẳng hạn như tội kiêu ngạo, tham lam của cải…Những suy nghĩ ấy rất tốt và rất cần, nhưng ở đây thử nhìn tới một viễn tượng lớn hơn bằng cách đặt câu hỏi: Chúa Giêsu chịu cám dỗ vào lúc nào? Thưa, vào lúc Ngài bắt đầu thi hành sứ vụ công khai. Cho nên, những cơn cám dỗ mà Chúa Giêsu đối diện không chỉ là cám dỗ về mặt đạo đức cá nhân, mà là những cám dỗ về sứ vụ cứu thế, về đường lối giải thoát nhân loại. Vậy đâu là đường lối cứu thế mà ma quỷ cám dỗ Chúa Giêsu và nó dùng chiến thuật nào để thuyết phục Người làm theo? Chiến thuật của ma quỷ là lấy chính Lời Chúa để đánh lừa và cám dỗ con người. Lời Chúa là lời Chân Lý, Lời sự thật nhưng ma quỷ chỉ trình bày một nửa sự thật để đánh lừa con người.

Trong cơn cám dỗ thứ nhất, sau 40 ngày không ăn gì cả, Chúa Giêsu thấy đói, ma quỷ nói với Người “Nếu ông là Con Thiên Chúa thì truyền cho hòn đá này hoá bánh đi”. Ấn trong lời đề nghị đó là quan niệm cho rằng cứ có tiền bạc, cứ có của cải vật chất là giải quyết tất cả. Điều đó có đúng không? Con người cần cơm bánh, cần của cải, cần được cung ứng những nhu cầu căn bản cho cuộc sống. Nhưng tiền bạc và của cải vật chất tuy cần thật nhưng không phải là tất cả. Trong thực tế đã có bao nhiêu gia đình giàu có nhưng lại tan nát và con cái là những người phải chịu hậu quả nặng nề nhất. Biết bao gia đình giàu có, nhưng con cái trong gia đình lại vướng vào tệ nạn xã hội, gây đau khổ cho mọi người. Đó là những kinh nghiệm cụ thể trong cuộc sống, chưa nói đến những kinh nghiệm của lịch sử thế giới dạy chúng ta điều đó.

Ở cơn cám dỗ thứ hai, ma quỷ nói với Chúa Giêsu: “Tôi sẽ cho ông toàn quyền cai trị cùng với vinh hoa lợi lộc của các nước, vì quyền hành ấy đã được trao cho tôi và tôi muốn cho ai tùy ý. Nếu ông bái lạy tôi thì tất cả sẽ thuộc về ông”. Hàm trong lời đề nghị đó là quan điểm cứ có quyền lực là có tất cả. Tiếc rằng, điều đó chỉ đúng có một nửa. Quyền lực là cần thiết cho người lãnh đạo, nhưng không phải là tất cả. Lịch sử thế giới làm chứng biết bao nhiêu người với quyền lực gần như tuyệt đối trong tay mà chỉ gieo sợ hãi, gieo đau khổ cho biết bao thế hệ.

Cơn cám dỗ cuối cùng mà ma quỷ đề nghị với Chúa Giêsu là lên trên nóc đền thờ gieo mình xuống… “vì có lời chép rằng Thiên Chúa sẽ truyền cho thiên sứ gìn giữ bạn. Lại còn chép rằng: Thiên Chúa sẽ tay đỡ tay nâng, cho bạn khỏi vấp chân vào đá”. Ở đây xuất hiện một cơn cám dỗ đặc thù trong thời đại chúng ta, thời đại của khoa học kỹ thuật. Ngày nay người ta nói đến kỹ thuật trị hay kỹ trị, với ý nghĩ rằng kỹ thuật giải quyết được hết mọi sự. Đúng là con người cần đến khoa học và kỹ thuật, nhờ đó cuộc sống được đầy đủ tiện nghi, thoải mái, an toàn, bảo đảm hơn. Những chuyện ngày xưa tưởng chỉ có trong chuyện khoa học viễn tưởng như máy bay, tàu ngầm, điện thoại, internet…nay đều thành sự thật, làm cho cuộc sống con người phong phú hơn. Thế nhưng câu hỏi đặt ra là liệu kỹ thuật có giải quyết được hết mọi sự không? Con người có khả năng khám phá nguyên tử, nhưng từ ngày đó, nhân loại lại sợ hãi nghĩ đến chiến tranh hạt nhân có thể bùng nổ và tiêu diệt tất cả. Từ ngày internet phát triển đến nay, các phương tiện truyền thông bùng nổ, nối kết con người trong ngôi làng toàn cầu, thế nhưng tình trạng gian dối, lừa đảo, khủng bố trên không gian mạng cũng gia tăng, liệu nhân loại có cảm thấy bình an và hạnh phúc hơn chăng?

Phân tích những cơn cám dỗ này để thấy chiến thuật của ma quỷ là trình bày sự thật, nhưng chỉ là một nửa sự thật. Đấy chính là lý do khiến chúng ta dễ sa vào cơn cám dỗ vì nó xuất hiện với dáng vẻ rất ngọt ngào, đẹp đẽ, hấp dẫn. Ẩn trong dáng vẻ hấp dẫn và đẹp đẽ đó là sự chết, là tội lỗi dẫn đến sự chết mà nhiều khi mình không tỉnh thức và cảnh giác đủ. (x.Lời Chúa và cuộc sống năm 2022, ĐGM Phêrô Nguyễn Khảm, suy niệm CN I Chay).

Trộn sự thật với dối trá

Linh mục Minh Anh (TGP Huế) gọi ‘chiêu’ cám dỗ của ma quỷ là “Trộn sự thật với dối trá”.

Thánh Maccô kể chuyện: “Người đã chữa lành nhiều bệnh nhân, khiến ai ai có bệnh cũng đổ xô đến để sờ vào Người. Còn các thần ô uế, hễ thấy Đức Giêsu, thì sấp mình dưới chân Người và kêu lên: ‘Ông là Con Thiên Chúa’” (Mc 3,7–12).

Thật bất ngờ, ma quỷ vừa bái phục Ngài, vừa nói cho biết; đúng hơn, nó tuyên xưng, “Ngài là Con Thiên Chúa!”. Thế nhưng, sẽ bất ngờ hơn, khi “Ngài nghiêm cấm chúng không được tiết lộ gì về Ngài”. Tại sao? Phải chăng Ngài biết, chúng là một chuyên gia ‘trộn sự thật với dối trá?’.

Chúa Giêsu ra lệnh cho các thần ô uế giữ im lặng về Ngài; bởi lẽ, lời chứng của chúng không đáng tin, nhất là một lời chứng về sự thật Ngài là ai. Điều quan trọng chúng ta cần hiểu ở đây là, ma quỷ thường lừa dối người khác bằng cách nói ra một số sự thật theo một cách thức pha lẫn dối trá. Vì thế, không thể tin chúng được; chúng luôn ‘trộn sự thật với dối trá’; chúng không xứng đáng để nói bất cứ một sự thật nào về Chúa Giêsu.

Ma quỷ tuyên xưng Chúa Giêsu là Con Thiên Chúa, nhưng lại đi nghịch với Tin Mừng của Ngài; Nó bái phục, nhưng lại tìm mọi cách để cám dỗ Ngài đi theo đường lối nó. Đây là điều Ngài đã cảnh báo: “Dân này kính Ta bằng môi miệng, nhưng lòng chúng thì lại xa Ta. Chúng thờ kính Ta cách giả dối”. Chúa Giêsu muốn chúng ta sống sự thật, chọn sự thật và làm chứng cho sự thật.

Sống trong thời đại internet, thật không dễ để chúng ta phân biệt giữa sự thật và dối trá; giữa thế giới thực và thế giới ảo; đâu là ý kiến dẫn dắt con người, đâu là thao túng lương tri. Cách chung, Tin Mừng hôm nay sẽ cho chúng ta một cái nhìn sâu sắc về việc lắng nghe. Được lắng nghe, được rao giảng là một điều tốt, nhưng không phải mọi điều chúng ta nghe, đọc hoặc xem…đều đáng tin cậy; vì lẽ, sẽ có vô số ý kiến, lời khuyên, thầy dạy mà đôi khi những người thuyết giảng sẽ nói một điều gì đó khá đúng; nhưng sau đó, vô tình hoặc cố ý, họ ‘trộn sự thật với dối trá’, dù thoạt đầu, những sai sót ấy xem ra rất nhỏ. Điều này sẽ gây thiệt hại lớn và dẫn đến lầm lạc. Vì vậy, phải luôn lắng nghe, đọc và xem một cách cẩn thận, hầu phân biệt điều đó có hoàn toàn phù hợp với những gì Chúa Giêsu đã bày tỏ không. Đây là lý do mà chúng ta phải luôn dựa vào giáo huấn của Chúa Giêsu qua huấn quyền của Hội Thánh; Chúa Giêsu bảo đảm, chân lý của Ngài được nói qua Hội Thánh. Do đó, Giáo Lý Hội Thánh Công Giáo, cuộc đời các thánh và sự khôn ngoan của Đức Thánh Cha và các Giám Mục phải luôn luôn được sử dụng làm nền tảng cho tất cả những gì chúng ta thụ huấn.

Thứ đến, trong mọi đấng bậc, chúng ta là những người rao giảng; chúng ta chịu trách nhiệm về điều mình rao giảng. Lời rao giảng của chúng ta phải đặt nền tảng trên thẩm quyền của Hội Thánh, cụ thể là đấng bản quyền; nội dung chúng ta rao giảng là Chúa Giêsu, Lời Ngài và Giáo Lý Hội Thánh Công Giáo. Nhờ hiệp thông với Hội Thánh và cầu nguyện, những gì chúng ta rao giảng phải được phân định và chiếu soi bởi Thánh Thần. Từ đó, chúng ta đọc, nghe và nói Lời Thiên Chúa trên ‘đầu gối’ của Hội Thánh và không được phép nhập nhằng ‘trộn sự thật với dối trá’ dù là vô tình; bởi lẽ, một phần sự thật, hoặc sự thật không toàn phần, không phải là sự thật.

Ngày kia, Satan đang đi cùng một trong những thuộc hạ của nó; cả hai nhìn thấy một người đàn ông đi trước nhặt một thứ gì đó bóng loáng. Thuộc hạ của Satan hỏi, “Không biết người ấy nhặt được cái gì?”; “Một mảnh của sự thật”, Satan trả lời. “Ngài không lấy làm tiếc và khó chịu khi người ấy chỉ tìm được một mảnh của sự thật sao?”, thuộc hạ hỏi. Satan trả lời, “Không! Ta sẽ giúp nó, ta sẽ ‘trộn sự thật với dối trá’ và tạo nên một tôn giáo mới từ mảnh chân lý quý giá ấy”.

Thật may mắn, Mẹ Hội Thánh của chúng ta không nhặt được một mảnh của sự thật, nhưng được trao ban một chân lý toàn vẹn bởi một Đấng là Đường, là Sự Thật và là Sự Sống; đó là Con Thiên Chúa, Đức Giêsu Kitô, vị “Thượng Tế thánh thiện, vô tội, tinh tuyền, tách biệt khỏi kẻ tội lỗi và đã được nâng cao trên các tầng trời” như thư Do Thái hôm nay nói đến. Ngài là “Ánh Rạng Ngời Chân Lý” như tên của một thông điệp mà Thánh Giáo Hoàng Gioan Phaolô II đã viết; chân lý của Ngài không bao giờ ‘trộn sự thật với dối trá’.

Đang ở trong tuần lễ cầu nguyện cho sự hiệp nhất các Giáo Hội Kitô, chúng ta cầu xin Thánh Thần ban cho các Giáo Hội được hiệp nhất trong đức tin, hiệp nhất trong chân lý vẹn toàn, hiệp nhất trong Lời Chúa và hiệp nhất với Thánh Thần trong thân thể mầu nhiệm Chúa Kitô. (Lm. Minh Anh, suy niệm ngày 20.1.2021).

Hãy tỉnh thức và cầu nguyện.

Chúa Giêsu đã chiến thắng mọi cám dỗ của Satan bằng Lời Sự Thật và đời sống chay tịnh cầu nguyện, luôn tín thác vào Chúa Cha.

Lời Chúa là Sự Thật nguyên tuyền, là lẽ sống thần linh và là lời ban sự sống. Đọc và suy gẫm Thánh Kinh sẽ đem lại cho chúng ta sức mạnh để chiến thắng tội lỗi. Mỗi lần ma quỉ đưa ra một chước cám dỗ, Chúa Giêsu lại lấy một lời của Kinh Thánh mà đẩy lui chước cám dỗ ấy:

-Có lời chép rằng: người ta không sống bằng cơm bánh mà còn bằng lời của Thiên Chúa nữa.(Lc 4,5)

-Có lời chép rằng:ngươi phải thờ lạy Chuá là Thiên Chúa ngươi và chỉ phụng thờ một mình Người.(Lc 4,8)

-Có lời chép rằng: ngươi đừng thử thách Chúa là Thiên Chúa ngươi.(Lc 4, 11).

Dường như suốt cả cuộc đời, Chúa Giêsu luôn bị Satan tấn công : “Sau khi đã xoay hết cách để cám dỗ Người, quỹ bỏ đi, chờ đợi thời cơ ” (Lc 4,13). Nhất là vào những giây phút cuối đời của Người. Trong vườn Giêtsêmani, khi đối diện với khổ nạn và cái chết đang cận kề, Chúa Giêsu không khỏi sợ hãi đến nỗi mồ hôi đổ ra như máu. Người đã thân thưa cùng Chúa Cha đến hai lần: “Lạy Cha, nếu có thể được, xin cho con khỏi phải uống chén này. Tuy vậy, xin đừng theo ý con, mà xin theo ý Cha ” (Mt 26, 39b) ; “ Lạy Cha, nếu con cứ phải uống chén này mà không sao tránh khỏi, thì xin vâng ý Cha ” (Mt 26, 42b).

Chúng ta đang sống trong một xã hội có quá nhiều cám dỗ. Một xã hội đầy dẫy các tệ nạn, nhiều gian dối mưu mô lọc lừa, nhiều chiêu trò “một nửa sự thật” và “trộn sự thật với dối trá”, có nhiều lối sống buông thả. Đó là môi trường là cơ hội thuận tiện cho ma quỷ ẩn núp và tấn công. Cám dỗ ngày càng nhiều và ngày càng tinh vi dưới muôn hình dáng vẻ. Thánh Phêrô dùng một hình ảnh đáng sợ để ám chỉ Satan: “Ma quỷ là thù địch của anh em, nó như sư tử gầm thét, rảo quanh tìm mồi cắn xé” (1Pr 3,8). Với lời trên, thánh Phêrô quả quyết Satan cám dỗ chỉ để làm hại con người mà thôi. Vì thế, lời dặn dò của Chúa Giêsu ngày càng khẩn thiết: “Hãy tỉnh thức và cầu nguyện kẻo sa chước cám dỗ”.

Để tỉnh thức và cầu nguyện, chúng ta cần sống theo sự hướng dẫn của Chúa Thánh Thần và ánh sáng soi dẫn của Sự Thật Lời Chúa.

Mùa Chay là thời gian đặc biệt để ngưới tín hữu xét mình, để sám hối canh tân bản thân dưới ánh sáng Lời Chúa và ơn soi sáng của Chúa Thánh Linh theo gương Chúa Giêsu, nhờ đó mà sống đẹp lòng Thiên Chúa mỗi ngày.

Về mục lục

CƠN CÁM DỖ CỦA HIỀN THÊ ĐỨC KITÔ

Lm. Giuse Nguyễn Văn Nghĩa

“Xin chớ để chúng con sa chước cám dỗ” (Mt 6,13). Đây là một trong những lời cầu của Kinh Lạy Cha mà chúng ta vốn thuộc nằm lòng và cũng thường xuyên đọc hằng ngày. Thiên Chúa không muốn và cũng không nỡ để bất cứ ai phải sa chước cám dỗ. Cầu nguyện là nâng tâm hồn lên, kết hiệp với Thiên Chúa để yêu mến Người, nhận biết thánh ý Người mà thực thi. Có đó không ít người hễ cầu nguyện là chỉ biết cầu xin và thậm chí còn như muốn bắt Chúa làm theo ý của mình. Thiên Chúa đã biết rõ những gì chúng ta cần ngay trước khi chúng ta cầu xin. Đấng Cứu Thế dạy chúng ta cầu nguyện: “xin chớ để chúng con sa chước cám dỗ” là để chúng ta biết rằng Thánh ý Cha trên trời muốn chúng ta phải cẩn trọng với các chước mưu cám dỗ của ma quỷ cũng như của những người xấu và những thế lực đen tối.

Biết cẩn trọng để rồi biết đề phòng các chước cám dỗ bằng cách xa lánh và tìm cách chiến đấu, chống trả cách hữu hiệu khi phải đương đầu với chúng. Để thực hiện mục đích này thì tiên vàn cần nắm rõ chiến thuật, chiến lược của ma quỷ và các thế lực xấu. Đồng thời, chúng ta cũng cần phải biết một cách nào đó các lãnh vực xung yếu mà ma quỷ thích tấn công, cám dỗ chúng ta. Sự thường, môn đệ thì không hơn thầy. Cách thế và những lãnh vực ma quỷ đã cám dỗ Chúa Giêsu thì nó cũng dùng để tấn công chúng ta. Vậy không gì hơn, chúng ta hãy xem xét những chước cám dỗ mà Chúa Giêsu đã chịu trong thời gian chay tịnh ở hoang mạc cũng như trước giờ tử nạn để nhận rõ chước mưu cám dỗ của ma quỷ.

Chiến lược: Nói đến chiến lược thì hầu như chúng ta nghĩ ngay đến sự trường kỳ, lâu dài. Thánh sử Luca cho ta thấy sự thật này: “Sau khi đã xoay hết cách để cám dỗ Đức Giêsu, ma quỷ bỏ đi và chờ đợi thời cơ” (Lc 4,13). Trong ba năm rao giảng, Chúa Giêsu đã không ít lần bị ma quỷ cám dỗ. Nó không chỉ cám dỗ Người khi Người chay tịnh 40 đêm ngày trong hoang mạc mà còn cám dỗ Người nhiều lần và nhiều cách thế khác nhau. Sau khi Người hóa bánh ra nhiều thì ma quỷ dùng quần chúng để cám dỗ Người làm vua (x.Ga 6,1-15). Nó cũng dùng cả người môn đệ thân tín của Người là Phêrô để cám dỗ Người đừng lên Giêrusalem chịu khổ nạn (x.Mt 16,21-23). Ngay phút giây Người hấp hối trên thập giá thì ma quỷ vẫn không buông tha (x.Mc 15,29-39).

Chiến thuật: Qua câu chuyện Chúa Giêsu chịu cám dỗ trong hoang mạc, chúng ta nhận ra một trong những chiến thuật tinh ranh của ma quỷ là đánh ngay vào chính khả năng của người mà nó cám dỗ. Một kiểu đánh quả là độc chiêu. Không ai lại không ít nhiều tự hào về khả năng của mình. Khi hướng được khả năng của ai đó đi theo chiều của mình, theo cung cách của mình thì chúng ta hầu chắc nắm phần thắng trong tay. Ma quỷ xúi giục Chúa Giêsu sử dụng khả năng, uy quyền của Người theo cách thế nó bày vẽ ra và dĩ nhiên là trái với thánh ý Chúa Cha. Cái tinh xảo của ma quỷ ở chỗ nó không minh nhiên làm đổi hẳn mục tiêu mà Chúa Giêsu nhắm đến. Nó chỉ làm lệch đi một chút hoặc xúi giục Chúa Giêsu đạt đến mục tiêu theo cách thức không đẹp lòng Chúa Cha mà thôi. Chiến thuật xảo quyệt của ma quỷ lộ diện cách rõ nét qua các chước cám dỗ trong hoang mạc và những giờ trước khi Chúa Giêsu chịu tử nạn. Chiến thuật này có thể xem là chiến thuật mang tính tổng lực và toàn diện.

Ngạn ngữ “biết người – biết ta, trăm trận trăm thắng” có thể nói là một quy luật mang tính phổ biến trong các cuộc chiến. Chúng ta biết về ma quỷ thì chẳng bao nhiêu, nhưng chắc chắn ma quỷ biết chúng ta nhiều và rõ hơn chúng ta biết về nó. Ma quỷ thừa biết khả năng cũng như quyền hạn của các mục tử trong giáo hội. Một điều chắc chắn đó là nó sẽ không hề bỏ lỡ một cơ hội dù nhỏ để cám dỗ chúng ta hành quyền cách lệch lạc. Dĩ nhiên nó sẽ không dại gì cám dỗ chúng ta hành quyền kiểu đi ngược đường lối của Thiên Chúa cách tức khắc, một lần, nhưng chỉ lệch một tí thôi. Từng lần, mỗi lần lệch một chút, lệch vài độ nhỏ, thì rồi sẽ đến lúc lệch 180 độ.

Trong vai vị lãnh đạo mà hành xử quyền bính cách độc đoán, độc tài, thì sẽ làm cho đoàn chiên phân đàn, chia cánh, cắn xé lẫn nhau. Sự nguy hại này thường tồn tại lâu dài và cũng rất khó khắc phục ngày một ngày hai. Lịch sử Giáo hội cho chúng ta bài học đau thương này: để gây chia rẽ, để làm đổ vỡ thì rất dễ. Trái lại để hàn gắn các đổ vỡ, xây dựng lại sự hiệp nhất thì quả là vô vàn khó khăn và đòi hỏi thời gian rất lâu dài. Lẽ thường từ chỗ độc đoán, độc tài ắt sẽ dẫn đến sự độc ác, dù nhiều khi không có chủ ý xấu nhưng hậu quả thì khó lường. Người ta thường dễ lượng thứ cho sự yếu đuối và cả sự mê muội, nhưng sự độc ác thì rất khó mà tha thứ hay bỏ qua. Tin Mừng cho thấy, ba năm theo Thầy, các tông đồ thường xuyên bị cám dỗ về quyền bính.

Căn cứ vào những lời Chúa Giêsu dùng để chống trả chước cám dỗ, đặc biệt các chước cám dỗ thưở đầu đời công khai rao giảng của Người và phút giây hấp hối trong vườn dầu cũng như trên núi sọ, chúng ta có thể thấy được các lãnh vực mà ma quỷ tấn công Người.

Chước cám dỗ về lòng mến: Một trong những sứ mạng chính yếu của Chúa Kitô khi đến thế gian đó là mạc khải cách hoàn hảo chân dung Thiên Chúa là Đấng toàn năng và đầy lòng thương xót cho nhân loại. Chân dung của Đấng Toàn Năng chí ái được biểu lộ qua chính con người, cuộc đời, những lời giảng dạy, việc làm của Người, Giêsu Kitô, vị mục tử nhân lành luôn hết tình vì đàn chiên và từng con chiên đến độ sẵn sàng hy sinh cả mạng sống mình. “Ai thấy Thầy là thấy Chúa Cha” (Ga 14,9). Ma quỷ đâu có cám dỗ Chúa Giêsu không yêu thương con người, nhưng nó cám dỗ Người yêu thương cách “phiếm diện”. Nếu ông là Con Thiên Chúa thì hãy truyền cho hòn đá này hóa thành bánh đi. Chúa Giêsu đã đáp lại: “Người ta sống không chỉ nhờ cơm bánh nhưng còn nhờ mọi lời do miệng Thiên Chúa phán ra” (Mt 4,3-4).

Không riêng gì Kitô hữu, bà con lương dân, anh chị em khác đạo, kể cả người vô thần đều công nhận rằng người ta không chỉ sống bằng cơm bánh. Ngoài chuyện cơm áo gạo tiền thì con người cũng cần đến nhiều điều khác như học hành, giải trí, nghệ thuật, tâm linh… Tuy nhiên, chúng ta cũng có thể nói ngược lại câu trích dẫn của Chúa Giêsu mà không sợ sai lầm. Người ta sống không nguyên chỉ nhờ lương thực tinh thần mà còn phải cần đến bánh, cơm, gạo, tiền… Con người là hữu thể xác hồn duy nhất hay nói như các triết gia là tinh thần nhập thể. “Không ai là một hòn đảo”. Con người không hiện hữu đơn độc mà còn có tính xã hội. Để sống, tồn tại và phát triển thì con người luôn cần đến nhau, cần đến các cơ chế, luật lệ… Như thế để yêu thương con người cách toàn diện thì chúng ta không chỉ nghĩ đến luơng thực vật chất hay tinh thần mà còn phải biết nghĩ đến môi trường sống, một lãnh vực nền tảng để con người tồn tại, phát triển và đạt được hạnh phúc vốn được gọi là công ích.

Ma quỷ thừa biết điều này và nó đã, đang cũng như sẽ mãi cám dỗ con người, đặc biệt cám dỗ Hiền Thê Đức Kitô sống đức ái cách phiếm diện. Chước cám dỗ xui khiến chúng ta yêu thương nhau là chỉ giúp nhau về vật chất của cải thì dễ nhận ra. Bởi chưng cái hậu quả của việc sa chước cám dỗ này thường nhãn tiền và dễ thấy. Dòng lịch sử Giáo hội ghi lại không ít hiện tượng này đó đây. Tuy nhiên, chước cám dỗ xui khiến chúng ta yêu thương nhau là chỉ lo phần hồn, lo chuyện thiêng liêng thì quả thật khó nhận diện. Ngay cả với Mẹ Giáo hội, từ thế kỷ XIX, khi chủ nghĩa tự do chính trị bành trướng, đã dần mất hết các quyền lực trần thế thì đã tự co cụm lại trong pháo đài của mình. Chính trong hoàn cảnh này thì chước cám dỗ ma quỷ giăng ra lại hướng mục tiêu vào ngay bản thân Giáo hội. Bị hạn chế về các hoạt động trần thế thì chúng ta quay về với chuyện thiêng liêng. Vì thế Giáo hội đã quá nghiêng chiều về việc chỉ lo cứu rỗi các linh hồn. Chỉ lo cứu các linh hồn hay chỉ lo chuyện thiêng liêng thì cũng là một cách sa chước cám dỗ. Nếu chỉ thương xót linh hồn thì chưa phải là yêu thương con người đúng nghĩa.

Con người không phải là linh hồn. Hơn nữa khi chủ trương rằng chỉ lo chuyện linh hồn thì vô tình chúng ta rơi vào quan niệm nhị nguyên, chưa kể đến chuyện đánh lận con đen, tranh tối tranh sáng, khó bề kiểm chứng. Cũng có khi vì cái cớ lo chuyện linh hồn mà chúng ta đã thoái thác nhiều nghĩa vụ yêu thương phải thực thi theo giới luật mới mà Thầy Chí Thánh truyền dạy. Xin đừng quên Chúa Giêsu đã từng cụ thể hóa luật yêu thương bằng câu chuyện người Samaritanô nhân hậu (x.Lc 10,29-37). Đọc Tin Mừng chúng ta thấy rõ điều này: Chúa Giêsu trong ba năm rao giảng, công việc chính của Người là giảng dạy, chữa lành bệnh tật và xua trừ ma quỷ. Và khi sai các môn sinh đi thực tập truyền giáo, Người cũng truyền cho các vị thực thi những điều ấy: rao giảng tin mừng, chữa lành bệnh tật và xua trừ ma quỷ.

Con người không chỉ sống bằng cơm bánh, con người cũng không chỉ sống bằng nguồn dinh dưỡng tinh thần, nhưng con người còn sống nhờ tha nhân, xã hội, các thể chế chính trị, các đường lối phát triển kinh tế, xã hội… Đã yêu con người thì cần phải quan tâm đến con người cách toàn diện. Thời gian gần đây, Giáo hội đã có nhiều nỗ lực thể hiện sự quan tâm của mình trong các lãnh vực được gọi là trần thế như: lao động, công bình, công ích…, đặc biệt từ sau Công Đồng Vatican II, với các hoạt động của thánh Bộ Công Lý và Hòa Bình. Tuy nhiên chước cám dỗ vẫn còn đó với nhiều Giáo hội địa phương khi mà dường như chuyện trần thế còn được xem như là không phải công việc của mình. Quả thật, không thể nói mình yêu thương nhau khi chúng ta còn hững hờ hay bỏ qua một khía cạnh căn bản nào đó trong đời sống của nhau. Những vấn đề về xã hội đã được Giáo hội lên tiếng hướng dẫn. Nhưng thử hỏi có được bao nhiêu vị trong hàng linh mục, tu sĩ đã đọc Thông điệp Rerum Novarum của Đức Lêô XIII. Gần đây Bộ Công Lý và Hòa Bình đã tổng hợp giáo huấn của Giáo hội về các vấn đề xã hội trong quyển “Compendium of the social doctrine of the Church” xuất bản năm 2004 thì đã được bao nhiêu người nắm được nội dung. Giới linh mục và tu sĩ còn vậy, thế thì anh chị em tín hữu giáo dân sẽ ra sao đây?

Chước cám dỗ về Đức Cậy: “Ngươi chớ thử thách Đức Chúa là Thiên Chúa của ngươi” (Mt 4,7; Lc 4,12). Khi nghe Chúa Giêsu dùng câu trích Lời Chúa trên đây để chống lại ma quỷ thì chúng ta dễ nhận ra trọng tâm của chước cám dỗ là hướng vào Đức trông cậy. Giáo lý Công Giáo dạy rằng có hai tội phạm đến Đức trông cậy: một là tuyệt vọng, thiếu tin tưởng vào tình thương của Chúa và hai là chỉ dựa vào sức mình hoặc quả ỷ lại vào tình thương của Chúa. (x.GLCG chung số 2090-2091).

Bị cám dỗ tuyệt vọng hay thiếu tin tưởng vào tình thương của Chúa thì vẫn có đó, nhưng xét cho cùng chước cám dỗ này tương đối dễ nhận ra. Chẳng biết ma quỷ có thành công nhiều trong chước mưu cám dỗ này đến đâu, tuy nhiên chúng ta thấy trong đoàn con cái Chúa, số người tuyệt vọng không mấy nhiều, nếu xét hình thức bên ngoài. Giả như có ai đó có biểu hiện tuyệt vọng thì bà con đồng đạo sớm nhận ra ngay và dĩ nhiên sẽ động viên giúp đỡ nhau cách này cách khác. Người rơi vào tình trạng này rất dễ nhận được sự cảm thông và lòng thương xót của tha nhân. Chẳng hạn với các trường hợp tự vẫn thì ngày nay người ta đã có thái độ khoan dung hơn nhiều, vì nhờ biết cảm thông hơn.

Sa vào chước cám dỗ chỉ dựa vào sức riêng mình thì tai hại khôn lường. Không riêng người Kitô hữu mà bà con lương dân, anh chị em khác đạo cũng dễ dàng thấy được cái nguy cơ của những người chỉ dựa vào sức mình. Không chỉ bất cần đến sự che chở, phù trì của trời cao, những người chỉ dựa vào sức riêng mình cũng bất cần cả sự giúp đỡ của tha nhân. Những người này thường hứng nhận hậu quả hay quả báo nhãn tiền ngay ở đời này. Chính vì thế chúng ta không quá khó nhận ra chước mưu cám dỗ của quỷ ma.

Trái lại, chước cám dỗ xui khiến chúng ta quả ỷ lại vào tình thương và quyền năng của Thiên Chúa thì thật tinh tế và xảo quyệt. Chước cám dỗ này thường xuất hiện dưới nhiều hình thức bên ngoài với dáng vẻ đạo đức, thành kính, kể cả cậy trông! Khi rơi vào chước cám dỗ này, đương sự khó nhận biết và tha nhân cũng khó phát hiện. Ai lại không cảm phục người tin tưởng vào quyền năng và tình thương của Thiên Chúa? Thế nhưng chính khi rơi vào chước cám dỗ này, một cách nào đó chúng ta đã thử thách Chúa là Thiên Chúa chúng ta. Bắt Thiên Chúa phải làm thay, giao khoán tất cả cho Thiên Chúa bằng việc phủi tay, thoái thác trách nhiệm hoặc bằng cách chỉ biết cầu nguyện, cầu xin mà thôi thì vô tình hay hữu ý chúng ta đã để mình chiều theo chước cám dỗ lỗi đức trông cậy. Có thể xác quyết rằng những người đạo đức theo “truyền thống”, những người vị trọng, chức cao trong Giáo hội rất dễ rơi vào tình trạng này. Và cái nguy hiểm lớn nhất đó là những người đang ở trong chước cám dỗ này lại chẳng biết, chẳng hay. Và rồi người ta có cớ để ẩn mình trong thái độ thụ động, thiếu dấn thân, không dám quên mình, đặc biệt khi công lý đòi hỏi phải được bảo vệ.

Người biết sống Đức Cậy không phải là chỉ biết chuyên chăm cầu nguyện, cầu xin, nhưng còn phải biết tận dụng những hồng ân Chúa ban là các khả năng trí khôn, sức khỏe, thời giờ, tiền bạc…để làm cho Danh Chúa được cả sáng, Nước Chúa trị đến, Ý Chúa được thể hiện… Tin Mừng cho chúng ta thấy rõ đó là Chúa Giêsu chuyên chăm cầu nguyện, tìm kiếm Thánh Ý Chúa Cha để rồi tích cực thực thi. Điểm đến của việc cầu nguyện là để kết hiệp với Chúa, yêu mến Chúa, nhận biết Thánh ý mà thực thi, dĩ nhiên là trong niềm tin vào tình yêu và ân sủng của Người.

Xin được nhắc lại rằng thái độ chỉ biết cầu nguyện trong sự thụ động khoanh tay cứ để cho mình hoặc mặc cho tha nhân ở lâu trong “tình trạng cheo leo” (khốn khổ, bất công, bị tước đoạt nhân vị cùng với những quyền lợi chính đáng…) rồi ngồi chờ hoặc cách nào đó “bắt” Thiên Chúa phải ra tay can thiệp, chính là một sự nghiêng chiều theo chước cám dỗ lỗi đức Trông Cậy.

Chước cám dỗ về Đức Thờ Phượng: “Ngươi phải bái lạy Đức Chúa là Thiên Chúa của ngươi, và phải thờ phượng một mình Người thôi” (Mt 4,10; Lc 4,8). Mẹ Giáo hội dạy chúng ta: “Hành vi đầu tiên của nhân đức thờ phượng là thờ lạy Thiên Chúa, nghĩa là nhận biết Người là Thiên Chúa, là Đấng Sáng Tạo và Cứu Chuộc, là Chúa và là Thầy của mọi loài, là Tình Yêu vô biên và giàu lòng thương xót…Thờ lạy Thiên Chúa là tôn kính và tuyệt đối thần phục Người vì nhận biết “tính hư không của thụ tạo”, biết sự hiện hữu của chúng ta, hạnh phúc vĩnh hằng của chúng ta hoàn toàn nằm trong tay Người…Việc thờ lạy Thiên Chúa duy nhất, giải thoát con người khỏi thái độ khép kín, khỏi nô lệ tội lỗi và sự sùng bái thế giới ngẫu tượng.”(x.GLCG chung sô 2096-2097).

Sùng bái các loài thụ tạo, suy tôn các thế lực thụ tạo chính là hành vi lỗi phạm đến đức thờ phượng. Một trong những chước cám dỗ ma quỷ xúi giục Chúa Giêsu năm xưa cũng như xúi giục Hiền Thê của Người qua mọi thời là tin vào quyền năng của các thế lực thụ tạo. Lịch sử Giáo hội một cách nào đó cho chúng ta thấy ảnh hưởng của chước cám dỗ. Từ năm 313 với sắc chỉ Milan, Giáo hội dường như thấy được sự hữu hiệu của thế lực trần thế nên đã có phần cậy dựa vào nó. Không chỉ cậy dựa mà có khi Giáo hội còn lợi dụng thế quyền cho việc đạo và có khi chính mình hành xử như một thế lực trần tục. Với sự trở lại của Vua Clovis năm 498 khiến cho toàn dân nước Pháp bấy giờ cùng theo đạo thì chước cám dỗ như tăng phần mãnh lực.

Để có hiệu năng, có thành quả lớn trong việc thiêng thánh thì người ta cũng dễ bị cám dỗ thỏa hiệp cách nào đó với các thế lực thụ tạo, và chúng ta đã “sùng bái” thụ tạo cách vô tình mà chẳng hay. Những cuộc thánh chiến, những lần theo đoàn viễn chinh để đi truyền giáo phải chăng không cho thấy sự cậy dựa của chúng ta vào các mãnh lực trần thế này khiến cho Đức Thánh Giáo Hoàng Gioan Phaolô II đã nhiều lần thành khẩn xin lỗi công khai? Nói rằng chúng ta đã suy tôn chúng thì quả là hàm hồ nhưng xem chúng là một trong những động lực chính của sự thành công thì dường như không sai. Chuyện “xì căng đan” của hàng giáo sĩ Hội Thánh Ba Lan trong thời cộng sản đã từng là chuyện thời sự và cũng là bằng chứng về sự hiện hữu của chước cám dỗ tinh vi và độc hại này. Hy vọng rằng bài học đau thương này không tái diễn nơi các giáo hội địa phương khác.

Đến khi không nắm được các thế lực trần gian thì chúng ta lại rơi vào việc tự thần thánh hóa chính mình. Giáo hội là một xã hội hoàn hảo (Societas Perfecta). Cái khái niệm được xem là “tự huyễn hoặc” này đã từng kéo dài cho đến Công Đồng Vatican II. Mình không thể sai lầm, chỉ có mình mới nắm giữ trọn vẹn chân lý cũng là một trong những cách thế đặt mình thành ngẫu tượng. Chước cám dỗ ấy còn len lõi vào trong cung cách sống đạo. Nhiều anh em luơng dân hay bà con khác đạo nghĩ rằng “cứ nói nhiều là sẽ được nhận lời” (Mt 6,7). Nghĩa là khi đã thực hiện đủ một số công thức, kinh kệ nào đó thì thần minh phải thực hiện điều mình muốn. Bắt Thiên Chúa tự động (automatic) thực hiện điều mình quy định hay kiểu thức mình đặt ra đúng là một cám dỗ lỗi đức thờ phuợng tinh tế. Chước cám dỗ kiểu dạng ma thuật vẫn phảng phất đâu đó trong các cử hành bí tích, á bí tích. Nếu không tỉnh táo, cẩn mật đề phòng thì cả đến đấng bậc được xem là có thánh chức cũng sa vào, nhất là với cái nhìn “bí tích học” về tính tại sự (ex opere operato) một cách máy móc.

Điều quan trọng là xem xét thánh ý Thiên Chúa. Nếu ỷ lại vào các quy chế do chính chúng ta đặt định để cho rằng mình có quyền ban ân lộc thánh thiêng thì cũng là một cách ngẫu tượng hóa bản thân. Chuyện còn tính thời sự đó là nhiều cuộc tấn phong giám mục tại Trung Quốc dù cho là có “thành sự” (valide) nhưng không “hợp pháp” (licite), dĩ nhiên bị tuyệt thông tiền kết (GL Đ.1382). Đây là tình trạng xấu, thế nhưng chỉ sau một “hiệp ước” giữa Tòa Thánh với Chính quyền dân sự thì tình trạng ấy từ xấu trở thành “tốt ngay”! Thiết nghĩ rằng nếu “dùng đức tin mà bù lại” thì cũng có phần khiên cưỡng cách nào đó. Ngẫu tượng hóa bản thân thì vẫn còn dễ nhận biết, nhưng ngẫu tượng hóa tập thể hay cơ chế thì khó phát hiện. Tôn vinh một cơ chế nào đó, một tập thể nào đó lên hàng muôn năm, lên hàng bất diệt là sa vào chước cám dỗ thờ ngẫu tượng. Chước cám dỗ xưa đã khuất phục tổ tiên chúng ta nay như mãi đeo đẳng con cái loài người, kể cả Hiền Thê Đức Kitô.

Có thể nói Đức thờ phượng là hiện thực hóa Đức Tin. Chân lý nền tảng chúng ta tin nhận đó là chỉ có một Thiên Chúa duy nhất là Đấng Tạo Thành và là Cha của hết mọi người, vì thế chúng ta phải tôn thờ, thần phục và yêu mến chỉ mình Người trên hết mọi sự, hết lòng, hết linh hồn, hết trí khôn và hết sức lực. Ngoài Người ra thì không có thần minh nào hết. Thế nhưng trong thực tế nhiều khi chúng ta lại suy tôn nhiều thực thể nhân loại lên hàng thần thánh! Kinh tin kính thời các thánh Tông đồ chỉ rõ ngay đến Giáo hội cũng chỉ là đối tượng của sự tin có chứ không phải là tin kính.

Thế nhưng hình như vẫn có đó việc vô tình hay vô tri, chúng ta vĩnh cửu hóa một phương thế Chúa Giêsu thiết lập vốn mang tình thời gian. Có nhiều đấng bậc cảm thấy bị xúc phạm khi nghe nói đến chước cám dỗ của Hiền thê Chúa Kitô, trong khi đó vẫn thấy bình thường khi nghe đề cập đến các chước cám dỗ của chính Đấng Sáng lập nên Giáo hội. Phải chăng đã có lúc, có khi chúng ta nói về Giáo hội nhiều hơn là nói về Thiên Chúa, nhất là khi chúng ta đón nhận một vị trí, vai trò chủ chăn nào đó? Việc đánh lận con đen cũng là một lỗi nghịch với đức thờ phượng, với đức tin. Chống cha là chống Chúa, nói đụng đến giám mục là chống phá Giáo hội, là xúc phạm đến Thiên Chúa. Những lập luận trên đây không luôn hữu lý mà nhiều khi lỗi đức thờ phượng vì chúng ta vô tình thờ ngẫu tượng mà chẳng hay.

Cơn cám dỗ cuối cùng: Ở đây, không chủ ý nói đến cuốn tiểu thuyết “Cơn cám dỗ cuối cùng của Chúa Kitô” (The last temptation of Christ) của nhà văn Hy Lạp Nikos Kazantkasis. Tuy nhiên, đọc Tin Mừng chúng ta phải chân nhận rằng quảng thời gian Chúa Kitô bị cám dỗ quyết liệt nhất đó là những giờ trong vườn dầu và trên cây thập giá. Có lẽ viễn ảnh khổ giá là một thử thách to lớn đối với Chúa Giêsu. Thế nhưng trong thời gian rao giảng, Người đã thoáng hình dung khổ hình thập giá sẽ chịu. Theo thiển ý, có lẽ điều cám dỗ Chúa Giêsu nặng nề nhất đó là sự thất bại, mất cả chì lẫn cả chài,“xôi hỏng, bỏng tay”. “Êlôi, Êlôi, lamasabacthani ! Lạy Thiên Chúa, Thiên Chúa của con, sao Ngài bỏ rơi con!” (Mc 15,34).

Nói đến chước cám dỗ về hiệu năng. Mong nhìn thấy kết quả là chước cám dỗ phổ biến nơi nhiều người, cách riêng với những ai có chút tài và chút tâm. Dẫu biết rằng “thất bại là mẹ thành công” nhưng cũng thật khó lòng đón nhận thất bại cách thanh thản, nhất là khi vì sự thất bại ấy mà ta dường như mất tất cả. Đã làm điều gì đó thì ai cũng mong sẽ thành công, sẽ đạt kết quả. Chính vì thế, ma quỷ khôn ranh cho chúng ta thoáng thấy sự uổng công, sự thua cuộc và cả sự thất bại để rồi chúng ta e ngại, dừng bước, khoanh tay.

Đứng trước tình trạng nhiễu nhương của xã hội hôm nay, tình cảnh chiến tranh loạn lạc của thế giới, nhiều hiện tượng bất ổn trong Giáo hội, đặc biệt liên quan đến hàng giáo sĩ từ cấp nhỏ đến cấp lớn, có đó không ít người có chút tâm và chút tài đã ngần ngại, e dè vì thoáng thấy sự thất bại trước mắt nếu can đảm lội dòng nước ngược. Một con chim én khó có thể và như không thể làm nên mùa xuân. Và số phận của nó chắc gì còn cánh, còn lông! Không chừng còn bị chê bai là thiếu khôn ngoan, là nóng vội, là bốc đồng, là hiếu thắng. Có khi lại bị quy chụp là phản động, là rối đạo. Và khi đã bị thua cuộc thì rất có thể bị dè bỉu rằng nếu nó làm đẹp lòng Chúa thì Chúa phải bênh đỡ nó chứ! (x.Mt 27,39-44).

Đã không thành công lại còn có thể mất thanh danh, mất chức vị, quyền hạn… thì thật là điều khó vượt qua. Dù rằng đã phải khuất phục trước Chúa Kitô, trước các thánh tử đạo… nhưng ma quỷ cũng đã nhiều lần thành công trong chước cám dỗ này với Hiền Thê của Người theo dòng lịch sử. Cơn cám dỗ cuối cùng luôn có đó với từng người chúng ta. Mùa chay thánh lại về, theo lời mời gọi của các vị cha chung của Giáo hội, Thánh Giáo Hoàng Gioan Phaolô II, Đức Bênêđictô XVI đang nghỉ hưu, và Đức đương nhiệm, Phanxicô, chớ gì ta chuyên chăm ngắm nhìn thập giá mà học biết yêu thương trong sự can đảm chết đi để được phục sinh, can đảm đón nhận sự thất bại để cùng chiến thắng với Người.

Vai trò của người lãnh đạo trong các cuộc chiến:
Trong các cuộc chiến người ta dễ nhận ra quy luật này: “mạnh ở tướng chứ mạnh gì quân”. Đêm Tiệc Ly, Chúa Giêsu đã từng nói rằng khi chủ chăn bị đánh tơi tả thì đàn chiên sẽ bị tan tác (x.Mt 26,31). Xin mạo muội đề nghị một giải pháp dành riêng cho các mục tử để chiến đấu với thần dữ trước các chước mưu cám dỗ của nó, đó là quy chiếu Giao ước mới, Giao ước vĩnh cửu: Mầu nhiệm Thánh Thể Chúa Kitô.

Nói đến Giao ước chúng ta có thể hiểu cách phổ thông như là một bản ký kết, một bản hợp đồng giữa hai bên tự nguyện chịu trách nhiệm một hay nhiều phận vụ nào đó và dĩ nhiên sẽ được hưởng một hay nhiều quyền lợi kèm theo. Qua bản hợp đồng thì quyết định tự do đầy tinh thần trách nhiệm được cụ thể hóa cách dứt khoát. Và rồi chính bản hợp đồng là căn cứ, là cơ sở để giải quyết những thiếu sót hay những sự tắc trách vì vô tình hay chủ tâm của bên này hay của phía kia. Các hợp đồng dân sự giữa các pháp nhân tư hay pháp nhân công thì đều có tính giới hạn. Chúng có thể bổ sung, thay đổi hay hết hiệu lực vì nhiều lý do như hết thời hạn hoặc một phía hoàn toàn không có khả năng thực hiện hoặc mất tư cách pháp nhân…

Chúa Kitô đã mình nhiên thiết lập Giao ước mới, Giao ước vĩnh cửu bằng chính thịt máu của Người. Đây là một “hợp đồng” có giá trị cho đến khi trời mới đất mới xuất hiện. Giao ước này chính là cuộc chiến thắng chung cuộc của Chúa Kitô trên thần dữ. Một hành vi được viên đầy giá trị ngay chính khi được quyết định cách dứt khoát. Giáo hội tin rằng khi lập Bí tích Thánh Thể trong đêm Tiệc Ly là lúc Chúa Kitô quyết định cách dứt khoát vâng phục thánh Ý Chúa Cha, thể hiện một tình yêu đến cùng là hiến dâng mạng sống vì nhân loại mà hy tế thập giá là điểm đến hay là sự biểu hiện. Chính vì thế mà mỗi lần Bí tích Thánh Thể được cử hành thì Giáo hội nhìn nhận là Hy tế thập giá Chúa Kitô được hiện tại hóa. Chính yếu tố “hiện tại hóa” Hy tế cứu độ của Bí Tích Thánh Thể giúp chúng ta đủ sức trường kỳ chiến đấu với thần dữ mưu ma.
“Các con hãy làm việc này mà nhớ đến Thầy”. Giáo hội căn cứ những lời trên đây để xác quyết việc Chúa Kitô lập bí tích truyền chức thánh. Không dám mạn bàn về thần học bí tích, tuy nhiên khi nhìn vào nội hàm của lời truyền Đấng Cứu Độ đêm Tiệc Ly thì chỉ có hàng giám mục và linh mục là những người có năng cách thực thi những điều được truyền là cử hành nhiệm tích Thánh Thể mà không có hàng phó tế, dù cũng là thuộc bí tích truyền chức thánh. Xin được bỏ qua vấn đề này để tập chú vào mối liên hệ hữu cơ giữa hàng tư tế thừa tác với Giao ước mới, Giao ước vĩnh cữu. Sự hiện hữu của hàng tư tế thừa tác theo ý Đấng Cứu thế, là để cho Giao ước mới hiện diện và phát huy hiệu quả theo dòng thời gian. Chính các thừa tác viên Thánh Thể là những người thể hiện Giao ước này. Hội Thánh khẳng định chân lý này khi tuyên bố rằng lúc giám mục hay linh mục đọc lời truyền phép là đọc trong tư cách Chúa Kitô (in personna Christi) (Không đọc: “Này là Mình Chúa Kitô” mà đọc “Này là Mình Thầy”…Trước đây dịch: “Này là Mình Ta”).

Nếu lỡ vì lý do nào đó mà các tư tế thừa tác sa chước cám dỗ thì thiển nghĩ rằng không gì hơn hãy trở về với “bản hợp đồng vĩnh cửu” để quy chiếu hầu chỉnh sửa những sai lầm. Chính khi biết hiến dâng trọn xác thân của mình trong tình liên đới với nhân loại tội lỗi (Này là Mình Thầy sẽ bị nộp vì anh em), thì chúng ta đang thể hiện tình yêu mến Thiên Chúa qua sự vâng phục Thánh ý Người là chọn lấy phương thế tuyệt hảo để bày tỏ tình yêu của Người cho nhân loại. Ai yêu mến Chúa thì thực thi lời người chỉ dạy. “Anh em hãy làm việc này mà nhớ đến Thầy”. Nội hàm của “việc này” là noi gương Thầy Chí Thánh nhiệt thành giảng dạy chân lý, gắng công vuông tròn phận vụ người mục tử, và hơn nữa, người tư tế thừa tác cần biết can đảm dùng chính máu thịt của mình để cho tha nhân đón nhận sự sống và ơn tha thứ của Thiên Chúa. Sống bí tích Thánh Thể là một cách thế biểu lộ lòng mến và sự cậy trông tuyệt hảo.

Mọi sự lành đều bởi Chúa mà ra. Ơn cứu độ là quà tặng hoàn toàn nhưng không. “Mọi sự đã hoàn tất” (Ga 19,30). “Con xin phó dâng linh hồn con trong tay Cha”(Lc 23,46). Giao ước mới minh định rằng những gì chúng ta đang có, đang là, đều do bởi lãnh nhận. Việc Chúa Kitô hiến dâng toàn thân cho Chúa Cha nhắc nhớ cho chúng ta chân lý nền tảng của đức tin để rồi biết cách thế thờ phượng Thiên Chúa cho xứng, cho phải đạo. Mọi sự đều là của Thiên Chúa và phải dâng về cho Thiên Chúa. Giáo hội khẳng định chân lý này khi dạy chúng ta rằng Thánh Lễ là trung tâm của đời sống Kitô hữu và là đỉnh cao của hành vi thờ phuợng.

Xin chớ để chúng con sa chước cám dỗ: một lời cầu xin mãi luôn mang tính hiện sinh và cảnh tỉnh chúng ta, mọi lúc, mọi nơi, trong mọi hoàn cảnh. Cầu xin là để nhận biết chước cám dỗ để mà xa lánh hay đề phòng, nhất là để biết cách thế chống trả hữu hiệu. Thánh Tông đồ cả Phêrô cảnh giác chúng ta rằng ma quỷ như sử tử gầm gừ rảo quanh chúng ta rình chờ cắn xé (x.1P 5,8). Vấn đề đặt ra đó là rất nhiều khi chính chúng ta không nhận ra tình trạng sa chước cám dỗ của mình. Là Kitô hữu, đặc biệt là những tư tế thừa tác, không gì hơn hãy luôn bám sát “bản hợp đồng” là Giao Ứớc mới, Giao Ước vĩnh cửu để chấn chỉnh, sửa sai và để biết cách thế chống trả chước mưu cám dỗ của thần dữ. Tin rằng một tư tế thừa tác thường xuyên ý thức và sống nội hàm những gì mình cử hành trong hy tế Thánh Thể hằng ngày thì chắc chắn sẽ khó lạc đường, sa chước cám dỗ mà nếu có thì cũng nhanh chóng chỗi dậy và trở về.

Về mục lục

CHÚA NHẬT 1 MÙA CHAY_C

Lm GB Phạm Hồng Thái

Năm nay từ ngày Tết Nguyên Đán tới Thứ Tư lễ Tro kéo dài cả tháng trời nên chắc chắn mọi người đã có tâm tình sẵn sàng bước vào Mùa Chay.

Chúa nhật I mùa Chay Phụng vụ luôn cho chúng ta nghe tường thật về những cám dỗ mà Chúa Giêsu phải trải qua sau khi Chúa ăn chay cầu nguyện 40 ngày trên núi trước khi Chúa ra rao giảng Tin Mừng.

Cám dỗ đầu tiên là cám dỗ về Bánh ăn. Satan lợi dụng lúc Chúa Giêsu đói sau thời gian dài chay tịnh đã cám dỗ Chúa bằng lời như sau: “Nếu ông là Con Thiên Chúa, thì hãy truyền cho đá này biến thành bánh đi”. Quỉ biết Chúa Giêsu là Con Thiên Chúa đúng như khi chịu phép Rửa, Chúa Cha đã tuyên bố: “Đây là Con Ta yêu dấu, rất đẹp lòng Ta”. Chúa Giêsu có thể làm được điều này, nhưng Chúa không bao giờ làm một Phép lạ để mưu lợi cho bản thân, vì thế Chúa đối lại bằng việc trích dẫn lời Chúa trong sách Đệ nhị luật 8,3: “Người ta không phải chỉ sống bằng cơm bánh, mà còn sống bằng lời Chúa nữa”.

Cám dỗ thứ II là cám dỗ về quyền hành danh vọng trần gian. Tất nhiên điều này diễn ra nơi tâm trí Chúa Giêsu về quyền được cai trị các nước trần thế như quan niệm của người Do thái về Đấng Messia có tính cách chính trị, quỉ yêu cầu Chúa sấp mình thờ lạy nó thì nó sẽ hiến tặng cho Chúa quyền hành này. Nhưng Chúa Giêsu đã khước từ và dạy phải thờ lạy Thiên Chúa và chỉ phụng thờ một mình Chúa chớ không thờ ma lạy quỉ.

Cám dỗ thứ Ba là cám dỗ về sự liều lĩnh thử thách Thiên Chúa khi Satan đề nghị Chúa gieo mình từ góc tường cao đền thờ xuống sân nơi thường có đông người tụ tập. Chúa Giêsu đã chống lại bằng trích dẫn lời Chúa trong Đnl 6,16: “ngươi đừng thử thách Chúa là Thiên Chúa ngươi”.

Những cám dỗ Satan bày ra không chỉ nhắm vào nhu cầu của Chúa Giêsu lúc đó như đói ăn, như muốn được quyền hành và nổi tiếng mà chủ yếu là quỉ muốn Chúa bỏ con đường cứu chuộc khiêm hạ theo ý Chúa Cha để đi theo con đường đấng Messia quyền lực giầu sang phú quí như ước mong của người Do Thái, nhưng Chúa Giêsu đã dứt khoát từ chối lúc này và về sau Chúa tiếp tục khước từ ngay cả khi các tông đồ cám dỗ Chúa hoặc khi các thủ lãnh Do thái thách thức Chúa xuống khỏi thập giá để họ tin.

Điều đặc biệt chúng ta cần ghi nhận đó là quỉ dùng chính Lời Chúa trong kinh thánh để dụ dỗ Chúa và Chúa Giêsu cũng dùng lời kinh thánh để đối lại. Quỉ dùng lời Chúa không chính xác khi trích dẫn không theo văn mạch và nó vặn vẹo theo ý nó, còn Chúa Giêsu trích dẫn chính xác nên quỉ không nói gì thêm được. Vì thế theo gương Chúa Giêsu, chúng ta cần học hỏi Lời Chúa, trang bị cho mình có ít nhiều vốn liếng Kinh thánh để lời Chúa là đèn soi cho bước chân chúng ta đi và là khí giới hữu hiệu chống lại ma quỉ.

Ma quỉ có thật và ngày nay quỉ vẫn cám dỗ chúng ta như lời thánh Gioan Kim Khẩu: “Trên đời này không ai mà không bị cám dỗ”. Cha Gioan Maria Vianey bị ma quỉ quấy phá suốt 35 năm vì ngài giải tội đưa được rất nhiều người ăn năn trở lại. Quỉ chỉ ngưng quấy phá ngài một năm trước khi ngài qua đời. Ngày nay ma quỉ không có xuất đầu lộ diện mà nó thường cám dỗ ta qua bạn bè xấu, qua xì ke ma túy, phim ảnh đồi trụy… Có những trường hợp quỉ ám người nào đó và dùng người đó để nói năng, làm việc nọ việc kia thay cho nó. Chúa Giêsu đã ban quyền trừ quỉ cho các tông đồ và ngày nay Giáo hội vẫn được thừa hưởng quyền đó, nhưng Chúa dạy ta để được thành công trong việc trừ quỉ thì phải cầu nguyện và ăn chay.

Cũng để thắng được các chước cám dỗ theo sứ điệp Mùa Chay của Đức Giáo hoàng Fanxicô năm nay là chúng ta hãy làm điều thiện: bao lâu Chúa còn cho có cơ hội thì chúng ta hãy làm điều thiện cho mọi người: đừng có sờn lòng nản chí!

Câu chuyện : Một chàng thanh niên bị lên án tử hình: Gần tới giờ hành quyết, người ta cột anh vào ghế điện để khi có hiệu lệnh sẽ bật công tắc là thân xác anh dính vào ghế điện và sẽ chết ngay. Nhưng trước giây phút đó, họ cho anh gặp linh mục vì anh là người công giáo. Anh tâm sự với cha như sau như sau: “Tất cả tội lỗi của con đều bắt đầu từ một đồng 50 xu ăn cắp của mẹ hồi còn bé. Lớn lên, con tiếp tục ăn trộm từ trong nhà rồi ra ngoài đường phố, càng ngày càng ăn trộm những món đồ lớn hơn. Cần tiền tiêu xài, con đi ăn cắp cả ở tiệm vàng. Lần cuối cùng con rủ hai anh bạn mới ra tù đi ăn cắp ở một ngân hàng. Ngân hàng có nhân viên bảo vệ, nên con bắn chết người này. Kết cuộc là con bị bắt và bị kết án tử hình về tội cướp đoạt tài sản và giết người”. May mắn cho anh là giờ phút cuối cùng anh được lãnh nhận bí tích hòa giải. Hi vọng Chúa sẽ đón nhận anh như Chúa đã ban nước Thiên đàng cho kẻ trộm cùng bị đóng đinh bên tay hữu Chúa xưa kia!

Chúng ta dùng thời giờ Mùa Chay thánh này để noi gương Chúa Giêsu ăn chay cầu nguyện, làm việc thiện và chống lại các chước cám dỗ để được trung thành với Chúa cho đến cùng. Amen

Về mục lục

CÙNG TIẾN BƯỚC

Lm. Jos DĐH.

Các hiền nhân của chúng ta nói rằng: thành công không phải là đích đến cuối cùng, thất bại cũng không phải là vực sâu thăm thẳm, chẳng qua, tất cả chỉ là động lực giúp ta vững vàng hơn trên con đường sắp bước. Sinh ra làm người, ai chẳng có mơ ước thành đạt, thành danh, muốn được, muốn có, muốn nhìn thấy cả lũ cháu đàn con mình cũng có tiếng và có miếng. Biết đầu tư, biết nhắc nhau làm việc thiện, sống tình sống nghĩa, mà đạt tới phúc vinh ở phía trước: cha là núi mẹ là sông, anh em hiếu thuận, dòng tộc an vui. Vì chưng, sự khác biệt giữa thành công và thất bại, giữa đau khổ và hạnh phúc, không phải ở sức mạnh, kiến thức, mà tuỳ thuộc niềm tin và ý chí quyết tâm của ta.

Đức Giêsu được Thánh Thần soi sáng hướng dẫn đến sa-mạc cầu nguyện, Ngài đã cho các môn đệ và chúng ta biết, phương thế hữu hiệu để chiến thắng đói cơm bánh, quyền lực, niềm tin, chính là Lời Chúa. Hành trình đời người tín hữu: đầy chông gai, giông bão bủa vây, hết sức đáng sợ, sẽ ảnh hưởng đến việc cầu nguyện và sống thánh ý Chúa của chúng ta. Việc chay tịnh cầu nguyện, sống bác ái, lúc nào cũng đẹp ý Chúa, nhưng thánh sử Luca cho biết “tên cám dỗ”, luôn rình rập và bằng những chiêu trò tinh quái nhằm hại Đức Giêsu và chúng ta: “nếu ông là con Thiên Chúa, … nếu ông sấp mình thờ lạy tôi, ….”. Có thể ai cũng phải đối diện với những khổ đau thập giá, hoặc phải chiến đấu với “cám dỗ” mỗi ngày, do đó ai cũng cần ơn ban, sức mạnh và tình yêu của Chúa để chiến thắng “ma quỷ”, sự xấu.

Đức Giêsu tiến vào sa-mạc có tình yêu Thánh Thần, các môn đệ và người tin hữu hôm nay bước vào hành trình đời người, ơn gọi và sứ vụ của mình, hẳn chúng ta vẫn có sự hiện diện của Đức Kitô và tình yêu Thánh Thần. Cùng tiến bước trong tin yêu, lạc quan, trước sức mạnh của lời cầu nguyện hiệp thông, khởi đi từ Đức Giêsu Đấng chiên thắng “ma quỷ”, bằng Lời hằng sống trong tình yêu Chúa Cha và Thánh Thần. Đức Giêsu từ chối việc biến “sỏi đá” thành của ăn thức uống, không ngã lòng trước vinh hoa phú quý ở đời này, và cho thấy rõ niềm tín thác vào tình yêu Chúa thật chính đáng: “chớ thử thách Chúa là Thiên Chúa ngươi”. Người môn đệ theo Chúa phải có ý chí chiến đấu, trước là để thắng mình, sau mới nói đến thắng kẻ thù: người bi quan luôn thấy khó khăn trong mọi cơ hội, người lạc quan thì nhìn được mọi cơ hội trong từng giây phút khó khăn.

Nếu sự thành công ở đời này không phải là tiền quyền, nếu sự trưởng thành của người ta không phải là ở tuổi tác, hẳn thành công là được nhiều người mến thương, hiểu thấu đáo về cái được, cái mất, hầu sở hữu đúng vẻ đẹp của sự trưởng thành. Ngày hôm nay, biết bao người than thở xung quanh ta thật giả lẫn lộn, không thể phân biệt đâu là quỷ ma, đâu là thần thánh ! Đúng, phải sử dụng mắt tâm hồn, lấy tình yêu thương giải toả hờn ghen oán ghét, đừng nói suông mà hãy làm, đừng huyên thuyên mà hãy hành động, đừng hứa nhưng hãy chứng minh, nhất định thiên hạ sẽ nhận biết Đức Kitô đang ở trong ta. Nếu Đức Giêsu nhắc nhớ: “người ta sống không chỉ nhờ cơm bánh, nhưng còn nhờ bởi Lời Chúa dưỡng nuôi”, hẳn sự thành toàn thực sự sẽ rõ ràng hơn, khi ta tựa nương vào sức mạnh và tình yêu Chúa.

Cùng tiến tới công thành danh toại, người đời cho rằng: có gì cũng được, trừ có bệnh; không có gì cũng được, trừ không có tiền; thiếu gì cũng được, trừ thiếu sức khoẻ; sức khoẻ không phải là tất cả, nhưng không có sức khoẻ, sẽ chẳng có thứ gì. Cùng tiến bước tới đích điểm hạnh phúc, người môn đệ Đức Giêsu không thể không từ bỏ mình, chắc chắn phải có liên đới hiệp thông, dạt dào tình yêu Chúa và tha nhân. Những lời nói hơn nói kém, những tư tưởng xấu, việc làm mờ ám, hoặc những cử chỉ không đẹp, thường vẫn bị gán ghép là do ma quỷ làm, chuẩn hay không, chính xác thế nào, tuỳ mức độ ta kết hiệp cầu nguyện, sống tín thác vào tình yêu Chúa. Vâng hãy là chính mình, bình thường nhưng không tầm thường, cậy dựa vào sức mạnh của Chúa để thắng cám dỗ, nhưng “đừng thử thách Chúa là Thiên Chúa ngươi”.

Cùng dìu nhau tiến bước đến bến bờ hạnh phúc, cuộc đời và sứ mạng làm chứng nhân, ta sẽ không cô đơn, Chúa chúng ta đã thắng thế gian, Chúa chúng ta đang đồng hành với hoàn cảnh của mỗi người. Hãy cám ơn đời, hãy tạ ơn trời, lúc ta gặp khó khăn, bởi nếu không khó khăn, làm sao ta có cơ hội để hiểu mình, làm sao được trải nghiệm bằng chính con tim và khối óc của mình. Một số nào đó vẫn thắc mắc tự hỏi, nếu Đức Giêsu không vào sa-mạc, Ngài đâu bị quỷ ma cám dỗ, hoặc ma quỷ đâu ngờ Đức Giêsu lại không té ngã trước sự xấu ? Cùng tiến bước với Đức Giêsu, người ta sẽ thấy sự kỳ diệu về tình yêu và sức mạnh chiến thắng cám dỗ là sự thật. Đức Giêsu vẫn đang lưu ý những ai cùng Ngài tiến bước vào sa-mạc cõi lòng, đều phản ánh được chân lý đức tin: không có hạnh phúc nào to lớn bằng, có Một Vị đồng hành hợp lý luôn sánh bước cùng ta. Amen.

Về mục lục

SA MẠC NỘI TÂM

Lm Vũđình Tường

Không ai tránh khỏi cám dỗ. Cám dỗ xảy ra hàng ngày và dưới nhiều dạng thức khác nhau. Khi thì cám dỗ núp bóng hào quang, danh vọng trần thế. Lúc khác, cám dỗ núp dưới hình thức, bề ngoài xem ra có vẻ tốt lành, thánh thiện. Thực chất bên trong là hành động kiêu căng, tự phụ, kiêu ngạo. Cám dỗ là cuộc chiến nội tâm giữa hai í muốn. Một là chiều theo dục vọng thân xác, hai là quyết tâm theo đường tâm linh. Chiều theo dục vọng, tham muốn thân xác là con đường ma quỉ dụ dỗ con người theo chúng. Quyết tâm, phấn đấu đi theo con đường tâm linh chính là đi theo đường lối Chúa. Ma quỉ cám dỗ Đức Kitô ba lần. Cả ba lần chúng đều bắt đầu và Đức Kitô đáp trả lại chúng.

Nhận đầy ơn Thánh Thần, và Thánh Thần hướng dẫn Đức Kitô vào samạc chay tịnh bốn mươi đêm ngày. Suốt thời gian đó Ngài không ăn gì. Ma quỉ đến cám dỗ Đức Kitô. Bởi Đức Kitô và Thánh Thần cùng chung bản tính nên í nghĩ của Đức Kitô cũng là í nghĩa của Thánh Thần; và í nghĩ của Thánh Thần cũng là í nghĩ của chính Đức Kitô. Theo tinh thần đó, Thánh Thần hướng dẫn Đức Kitô vào samạc cũng chính là do Đức Kitô tự chọn sống trong hoang địa. Trong thời gian này Đức Kitô trải qua hai kinh nghiệm lớn. Kinh nghiệm thứ nhất, Ngài chay tịnh bốn mươi đêm ngày không ăn gì thẩm định mức chịu đựng giẻo dai, bền bỉ của thân xác. Điều này minh chứng một lần nữa khi Đức Kitô vác thập giá lên đồi Can vê. Kinh nghiệm thứ hai bao gồm ba lần ma quỉ cám dỗ. Mỗi một cám dỗ ma quỉ chú trọng tấn công một trong Ba Ngôi Thiên Chúa.

Cám dỗ thứ nhất ma quỉ nhắm đến Ngôi Cha, chúng mong tạo nên sự ngờ vực về tình yêu không gì làm sứt mẻ tình yêu Chúa Cha dành cho Chúa con. Cám dỗ thứ hai ma quỉ tấn công chính Đức Kitô khi chúng kêu gọi Ngài hãy chọn cuộc sống tự lập, độc lập, không để bị lệ thuộc vào Chúa Cha. Cám dỗ thứ ba ma quỉ chú tâm tấn công Thánh Thần Thiên Chúa. Chúng đặt vấn đề liệu Thánh Thần Chúa còn năng động như từng loan báo.

Đáp lại cám dỗ thứ nhất về mối liên hệ bất khả phân li giữa Chúa Cha, Chúa Con. Ma quỷ nêu nghi vấn nếu Chúa Cha yêu thương Chúa Con sao Ngài có thể ‘bỏ rơi’ Chúa Con một mình trong hoàn cảnh khắc nghiệt nơi hoang địa suốt thời gian dài bốn mươi đêm ngày, không hề thăm nuôi. Đức Kitô đáp lại, ma quỉ không có lòng mến, không biết tình yêu Thiên Chúa nên ma quỉ rất mù mờ về tình yêu Thiên Chúa. Đức Kitô nói rõ cho ma quỉ biết. Ma quỉ chỉ biết lo cho cái bụng phệ, cái bao tử. Có phải bao tử no đầy, dạ ắp thực phẩm mang lại hạnh phúc chăng? Nhiều người no dạ, nhưng giấc ngủ chập chờn. Nghe tiếng động cũng lo, nghe tim mình đập loạn xạ vì tâm bất an, tinh thần hoảng loạn, lương tâm cấu xé. Thực tế, về phương diện vật chất, thân xác Đức Kitô đói rét. Về phương diện tâm linh Đức Kitô hoàn toàn no thoả. Kinh Thánh ghi: ‘Đức Kitô được đầy Thánh Thần’ Lc 4:1. Được đầy Thánh Thần cùng nghĩa no thoả, không thiếu thốn chi, và cũng không lo lắng gì, dù có sống một mình trong hoang địa cũng an tâm. Chính Đức Kitô xác nhận khi Ngài đáp lại ma quỉ ‘Người ta sống không chỉ nhờ cơm bánh, nhưng còn nhờ mọi lời do miệng Thiên Chúa phán ra’ Mt 4:4

Đức Kitô sống bằng Lời Chúa là Lời ban sức sống siêu nhiên. Sức sống siêu nhiên ban cho con tim bình an, tâm hồn thanh thản, tâm trí an vui, cõi lòng yêu mến thiết tha. Đức Kitô mặc khải sức sống siêu nhiên tốt hơn ngàn lần cơm bánh trần gian.

Ma quỉ không hề biết xấu hổ, mắc cở. Chúng tiếp tục mặt trơ, mày đá cám dỗ tiếp. Lần này chúng mời gọi Đức Kitô sống tinh thần độc lập. Nói rõ hơn là tính chia rẽ tình Cha Con. Ma qủi đưa lời mời gọi Đức Kitô sống tự lập, làm vua một vương quốc riêng biệt, tách rời khỏi Chúa Cha. Ma quỉ hứa chúng sẽ giúp Đức Kitô thực hiện được í định đó. Ma quỉ hứa cho Đức Kitô vinh quang và vương quyền trần thế làm gia nghiệp nếu Ngài quì thần phục chúng. Khi hứa điều này ma quỉ đã vô tình vạch trần, để lộ chân tướng gian xảo, bản tính quỉ quyệt dối trá của chúng. Ma quỉ là sư phụ của mọi giảo hoạt, gian trá, lừa dối. Thứ nhất chúng nói mọi vinh quang trần thế và vương quyền trần gian ban cho chúng. Ai ban, chúng nói trống không. Chúng không thể nêu rõ danh tính ai ban cho chúng. Thứ hai, trái đất và mọi sự tốt lành đều do Chúa tạo thành. Ma quỉ không hề có khả năng làm điều đó. Chúng không có quyền hứa cho những gì không thuộc về chúng. Như thế những lời hứa kia đều là trống rỗng, vô căn cứ bởi chúng không thể cho những gì chúng không có. Có lần Philatô kiêu căng nói với Đức Kitô:

‘Ông không biết tôi có quyền tha và cũng có quyền đóng đinh ông vào thập giá sao? Đức Kitô đáp: ‘Ngài không có quyền gì đối với tôi, nếu trời chẳng ban cho Ngài’. Gn 19:10-11.

Điều trên xác định một sự thật mọi sự ta có dù vật chất hay quyền hành đều do trời ban. Sống phụ lòng trời ban sẽ không tránh khỏi trách nhiệm trời ban.

Sau ba lần cám dỗ

‘ma quỉ thất bại bỏ đi, và hứa sẽ trở lại ở thời điểm khác, chờ đợi thời cơ Lk 4:13.

Có lẽ thời cơ chính là lúc Đức Kitô đáp lại Philatô khi ông chất vấn Đức Kitô. Một lần nữa Đức Kitô khẳng khái đáp của cải, danh vọng trần gian Ngài đều không muốn.

‘Nước tôi không thuộc về thế gian này’ Gn 18:36

Cám dỗ thứ ba, ma quỉ thách Đức Kitô nhảy xuống từ đỉnh nóc đền thờ xem Thánh Thần có đến cứu Ngài không. Làm thế nào để chứng minh điều gì đó đang hoạt động. Đức Kitô nhận đầy ơn Thánh Thần sau khi Ngài nhận Phép Rửa từ Gioan tại sông Giođan. Đức Kitô được Thánh Thần hướng dẫn vào hoang địa. Thánh Thần luôn hoạt động trong Ngài. Cũng không cần phải minh chứng Thiên Tính của Đức Kitô. Ngài là Con Thiên Chúa, Ngôi Hai Thiên Chúa. Sự thật trên không phải để minh chứng, làm sáng tỏ mà để tin và nhận sự sống Ngài ban. Hai lần Chúa Cha loan báo niềm tin đó. Lần thứ nhất sau khi nhận phép rửa, Đức Kitô lên khỏi bờ liền có tiếng từ trời cao loan báo:

‘Con là Con của Cha; ngày hôm nay, Cha đã sinh ra Con’ Lc 3:22.

Lần thứ hai xảy ra trên núi thánh trong ngày Đức Kitô biến hình:

‘Đây là Con Ta, Người đã được Ta tuyển chọn, hãy vâng nghe lời Người’. Lc 9:35

Ma quỉ thích trình diễn. Chúng lấy lời Kinh Thánh thách Đức Kitô. Thực ra chúng biết rất ít về Kinh Thánh. Ba lần cám dỗ, Đức Kitô dùng Kinh Thánh đáp lại chúng. Ma quỉ dùng Kinh Thánh có một lần duy nhất, lần cám dỗ thứ ba, chúng dùng Kinh Thánh để tỏ ra chúng cũng biết Kinh Thánh. Dùng một đoạn Kinh Thánh để tranh biện, lí luận mong thắng khi cãi lí cho biết không có lòng kính trọng và tin lời Kinh Thánh. Đức Kitô hoàn toàn đặt tin tưởng vào sức mạnh Lời Chúa. Ngài thực sự, thành tâm yêu mến và tin Lời Chúa.

Đức Kitô dậy Kitô hữu đừng ỉ vào sức mình, tài trí mình, nhưng hãy dùng sức mạnh lời Chúa chống lại các cám dỗ. Mùa chay giúp Kitô hữu nhìn vào con tim mình nhận ra sai trái cần hoán cải, sửa đổi. Chuẩn bị con tim trong sạch, xứng đáng nơi ơn Chúa ngự trị

Về mục lục

MA QUỶ CŨNG DỄ THƯƠNG

Lm. JB Nguyễn Minh Hùng

“Ma quỷ xứng đáng với tên gọi “cha đẻ của sự gian dối”. Trong phần kết bài giảng ngày 13.10.2016, Đức Thánh Cha Phanxicô đã thốt lên như thế.

Nó gian dối trong mọi hoàn cảnh, mọi nơi, mọi góc cạnh, mọi vấn đề, mọi thái độ, mọi cách hành xử của cả đời người và của từng con người.

Có lần thánh Marcô ghi nhận: Đang lúc Chúa Giêsu giảng dạy, thì “trong hội đường có một người bị thần ô uế ám, nên thét lên rằng: Hỡi ông Giêsu Nagiarét, có chuyện gì giữa chúng tôi và ông? Ông đến để tiêu diệt chúng tôi sao? Tôi biết ông là ai, là Ðấng Thánh của Thiên Chúa” (Mc 1, 23-24).

– Như nhà thờ của các Kitô hữu, hội đường là nơi thánh thiêng của người Do thái. Nhưng ma quỷ không bỏ qua. Nó xuất hiện trong hội đường.
– Nó cũng không bỏ qua hoàn cảnh xem ra đang rất thánh thiện, bầu khí đang rất sốt sắng: Chúa đang giảng. Nó xuất hiện ngay cả nơi Chúa hiện diện và ban Lời sự sống.

Còn hôm nay, khởi đầu cho sứ vụ rao giảng, không những Chúa Giêsu là chính Thiên Chúa Ngôi Hai, mà còn đang tham dự hoàn cảnh thánh thiện không còn gì thánh thiện bằng. Chúa đang trong bầu khí tĩnh tâm, chay tịnh, cầu nguyện, gặp gỡ Thiên Chúa, kết hợp cùng Thiên Chúa.

Vậy mà ma quỷ vẫn không tha. Cám dỗ nó dành cho Chúa là cám dỗ có tính toán, có kế hoạch, có thứ tự. Cám dỗ ấy dẫn tới cả một chân trời hồng. Người được “mời tham dự” cơn cám dỗ cũng được nó gieo sự tự tin, lòng can đảm để có thể từng bước đạt những viễn ảnh tốt đẹp mà nó đang vẽ ra.

Chúng ta lướt qua từng cơn cám dỗ, sẽ nhận ra điều ấy:

1. Đối với cơn cám dỗ thứ nhất, bởi ăn chay thì phải đói. Vì thế cần lương thực, cần bánh ăn. Thế là xuất hiện lời dụ dỗ ngọt ngào: “Hãy biến đá này thành bánh mà ăn đi”.

Một cơn cám dỗ đầy tính thực dụng: Cứ đói, cho bánh; Nghèo, phải làm mọi cách để thoát nghèo, bất chấp là lương thiện hay không. Thiếu vắng hạnh phúc, phải mau chóng đòi cho bằng được hạnh phúc cá nhân…

Một cơn cám dỗ thực tiễn đến nỗi thực dụng. Nó dễ đánh ngã dù người đó được xem là mạnh mẽ, vì nó đụng trực tiếp vào chính sự sống.

2. Cơn cám dỗ thứ hai tập trung vào quyền lực. Bởi con người dễ ham muốn quyền lực, muốn mình hơn người khác, cho nên cơn cám dỗ quyền lực xoáy đúng chỗ yếu của con người: “Tôi sẽ cho ông quyền thống trị cả thế giới này, nếu ông quỳ xuống mà lạy tôi”.

Hấp dẫn quá. Chỉ cần một cái lạy, một thái độ khuất phục, chịu lụy, không mất một công sức nào, không mất một xu lẻ, trong nháy mắt, mọi quyền hành nằm trong tay mình.

Nhưng bạn và tôi không bao giờ được quyền quên một sự thật: khi lụy phục ai, kẻ nắm quyền chính là người đã được lụy phục.

Bởi thế, ta có được chút quyền hành nào không, không biết. Nhưng chắc chắn, nghe theo sự dữ, ta thuộc về sự dữ, sự dữ thống trị lòng ta.

Tổ tông ham muốn quyền hành đến nỗi dù ảo tưởng vẫn ham muốn: đòi bằng Đấng Tạo Hóa. Tổ tông chìu theo sự dữ, vì thế tổ tông đã phải cúi đầu nô lệ sự dữ.

Đó là chưa kể kẻ có quyền, dễ lạm quyền, dễ hành xử theo quyền hành. Bởi lạm quyền, kẻ có quyền mới có thể khẳng định cái uy, cái mạnh của mình. Vì thế, quyền lực dễ làm người ta đánh mất tính người, quên hết tình người. Càng có quyền bao nhiêu, càng sử dụng quyền để thống trị người khác bấy nhiêu.

3. Cơn cám dỗ thứ ba mà Chúa Giêsu phải chịu là cơn cám dỗ danh vọng.

Cũng như quyền lực, địa vị, ai cũng thích danh vọng, trọng vọng. Nhiều khi danh đó chỉ là danh ảo, vẫn ham hố. Vì dù ảo, vẫn tìm được sự nổi nang, tiếng tăm, ảnh hưởng và thế giá nào đó. Dù ảo, bản thân vẫn có thể được nhiều người biết đến, vẫn nhận được sự tôn vinh nào đó, dẫu chỉ là tôn vinh hình thức.

Nếu Chúa Giêsu chiều theo lời cám dỗ đầy ham hố danh vọng: “Ông hãy nhảy từ trên núi cao xuống, vì Thiên Chúa sẽ truyền cho các thiên thần gìn giữ ông”, thì sau đó Chúa nhận được gì?

Ta cứ tưởng tượng, nếu Chúa sa chước cám dỗ, nhảy từ trên núi xuống thật, nhờ các thiên thần gìn giữ được bình yên vô sự, chắc chắn ngay lập tức, Chúa nổi như cồn. Chắc chắn, Chúa không cần bôn ba rao giảng chi cho cực lòng. Thiên hạ sẽ ào ạt kéo theo vị thầy thuộc hàng siêu nhân của họ.

Như thế, thành công cuối cùng chẳng thuộc về Chúa, lại thuộc về ma quỷ, vì thực chất, ta theo Chúa, nhưng đàng sau đó, thực quyền lại chính là ma quỷ. Chỉ tưởng tượng, ta đã rùng mình. Vì trên danh nghĩa là theo Chúa, nhưng đúng hơn, ta cùng với Chúa nô lệ ma quỷ.

Nhưng đó chỉ là tưởng tượng. Qua cơn cám dỗ của mình, Chúa Kitô để lại cho ta tấm gương tuyên chiến với ma quỷ, quyết liệt chống trả cám dỗ. Chúa còn để lại bài học luôn sống Lời Chúa, biết đặt niềm tin vào Lời Chúa, lấy Lời Chúa làm nghị lực, làm sức mạnh vượt lên trên mọi cám dỗ, dẫu đó là những cám dỗ căn bản nhất của cuộc đời con người.

Rõ ràng, ma quỷ cám dỗ có chiến thuật. Nó không ồn ào, không làm giật mình, không gây “sốc”. Nó nhẹ nhàng, từng tí, từng tí một đi vào và thống trị dần từ sinh hoạt, cách hành xử, tương quan, đến suy nghĩ, não trạng, lối sống, nếp sống của con người.

Có thể nói, đường lối của nó đi từ… “dễ thương” này đến… “dễ thương” khác, khiến con người vừa không cảnh giác, vừa dễ hướng chiều theo nó.

Chính Đức Thánh Cha cũng từng chỉ ra sự “dễ thương” quỹ quyệt này của ma quỷ. Ngài nói: Ma quỷ rất ngọt ngào và quyến rũ. Nó xâm nhập vào linh hồn con người rất nhẹ nhàng: “gõ cửa, xin phép, bấm chuông, rất lịch sự”…

“Nó bước vào trong thinh lặng, bắt đầu trở thành một phần của đời sống. Với ý tưởng và những thúc đẩy của nó, nó giúp con người sống tốt hơn, và từ đó, bước vào đời sống, tận bên trong, bắt đầu thay đổi họ, nhưng âm thầm không gây ra tiếng ồn.

Ma quỷ từ từ thay đổi những tiêu chuẩn của chúng ta, đưa chúng ta đến tình trạng thế tục. Nó ngụy trang theo cách hành động của chúng ta và hầu như chúng ta không thể nhận ra điều đó” (bài giảng ngày 13.10.2016).

Để đối đầu cùng ma quỷ, người tín hữu cần quay về với nền tảng đạo đức của Hội Thánh.

– Như Chúa Kitô, lắng nghe và suy niệm Lời Chúa, áp dụng Lời Chúa vào đời sống để sống với Lời Chúa luôn luôn.
– Siêng năng xét mình, xưng tội, quyết tâm chừa tội. Có đời sống nghiêm túc, biết tránh cám dỗ và lánh xa tội lỗi cũng như những con đường dẫn đến phạm tội.
– Luôn kết hợp với Chúa Giêsu Thánh Thể. Chúa sẽ là sức mạnh thần linh của đời sống chúng ta.
– Luôn tìm cách nghĩ tốt, nói tốt, phản ứng tích cực trước mọi người, mọi hoàn cảnh.
– Siêng năng tham dự thánh lễ, cầu nguyện, chầu Mình Thánh, lần chuỗi, nguyện tắt, thực thi bác ái, thực thi các việc lành thánh…

Rất nhiều phương thế thiêng liêng để ta áp dụng mà sống trong ân nghĩa của Chúa. Chỉ xin nêu vài nguyên tắc truyền thống của Hội Thánh, mong tất cả chúng ta có thể tránh xa và không bao giờ mắc bẫy sự “dễ thương” quỹ quyệt của ma quỷ.

Hy vọng chúng ta trở thành dễ thương thật trước mặt Chúa và trước mặt nhau…

Về mục lục

BỀN GAN CHIẾN ĐẤU ĐẾN CÙNG

Lm. Inhaxiô Trần Ngà

Vô vàn cám dỗ phát xuất từ tiền tài, danh vọng, địa vị chức quyền, lạc thú… vây bọc quanh ta và liên tục tấn công từ mọi phía.

Cám dỗ rất mạnh mẽ
Cám dỗ có thể từ bên ngoài thâm nhập vào con người qua các giác quan.
Cám dỗ cũng ẩn sâu trong cõi lòng và tác động từ bên trong như tham lam, kiêu căng, giận hờn, ghen ghét…

Cám dỗ xô đẩy con người xuống vực sâu tội lỗi bằng hai lực: lực kéo và lực đẩy, vừa lôi kéo từ bên ngoài vừa thúc đẩy từ bên trong; vì thế, con người khó lòng chống cự nổi.
Thế là con người phải luôn luôn đương đầu với vô vàn cám dỗ mạnh mẽ có sức hủy diệt nhân cách và phẩm chất của mình.

Cám dỗ rất đáng sợ

Cám dỗ có thể xui khiến con cái giết cha mẹ để chiếm đoạt tiền bạc, có thể khiến anh em một nhà chia rẽ xích mích vì tranh chấp đất đai tài sản, biến những công chức thanh liêm trở thành quan tham, thậm chí có thể biến những nhà tu hành thành người bất chính…
Cám dỗ có thể biến đổi người lương thiện trở thành những tên đạo tặc, cướp của giết người;

Cám dỗ có thể khiến nhiều tuổi thơ trong trắng sớm trở thành người hư hỏng sa đọa, biến người hiền lành trở nên độc ác…

Khủng khiếp nhất là cám dỗ có thể biến các lãnh tụ độc tài tham lam trở thành những tên xâm lược, sẵn sàng thí bỏ hàng triệu sinh mạng con người để củng cố quyền lực và xâm chiếm tài nguyên.

Cám dỗ không buông tha bất cứ ai

Cám dỗ không chừa bất cứ ai. Các môn đệ Chúa Giê-su ngày xưa cũng bị cám dỗ ngồi bên tả, bên hữu chiếc ngai vàng mà họ tưởng là Thầy Giê-su sắp chiếm lấy (Mc 10,37).

Ngay cả Chúa Giê-su cũng không thoát khỏi những cơn cám dỗ trong cuộc đời. Mặc dầu Ngài thực sự là Thiên Chúa nhưng đồng thời Ngài cũng hoàn toàn là con người như chúng ta, nên “cũng phải chịu trăm chiều thử thách y như ta” (Do-thái 4,15).

Bài Tin mừng hôm nay đề cập đến ba cơn cám dỗ Chúa Giê-su phải chịu trong hoang địa.
Cám dỗ thứ nhất là sử dụng quyền lực thần linh để biến đá thành cơm bánh (Lc 4,3).

Cám dỗ thứ hai là làm vua toàn thế giới, “toàn quyền cai trị các nước thiên hạ cùng với vinh hoa lợi lộc của các nước này” (Lc 4, 5-7). Cám dỗ nầy còn được lặp lại khi dân chúng muốn tôn Chúa Giê-su làm vua (Gioan 6,15).

Cám dỗ thứ ba là dùng quyền phép để thu phục nhân tâm, chẳng hạn như đứng trên “nóc Đền thờ Giê-ru-sa-lem rồi gieo mình xuống” an toàn, khiến cho mọi người khâm phục và tin theo (Lc 4, 9-11).

Dù bị cám dỗ về mọi mặt y như chúng ta, nhưng Chúa Giê-su không bao giờ thua trận. Ngài chiến thắng tất cả mọi thứ cám dỗ cách vẻ vang.

Tỉnh thức và cầu nguyện cho khỏi cơn cám dỗ

Vì cám dỗ có thể đến từ mọi phía nên chúng ta phải luôn tỉnh táo để không bị chúng bất thần xông tới hủy diệt chúng ta.

Vì cám dỗ có tính cách trường kỳ, chỉ chấm dứt khi con người tắt thở nên chúng ta phải thường xuyên rèn luyện để có thể bền gan chiến đấu đến cùng.

Vì cám dỗ có thể hủy diệt những phẩm chất cao đẹp của con người và biến người ta thành nô lệ cho dục vọng đen tối, cho bản năng hư hèn… nên chúng ta phải luôn cầu nguyện xin Chúa giúp sức, không để cho mình ngã gục.

Lạy Chúa Giê-su,
Khi bị cám dỗ trong hoang địa, Chúa đã vận dụng lời Kinh thánh như một vũ khí lợi hại để chiến đấu và chiến thắng. Xin cho chúng con noi gương Chúa, siêng năng suy niệm Lời Chúa hằng ngày, để Lời Chúa trở nên vũ khí bảo vệ và che chở chúng con khi phải đối mặt với bao cám dỗ trong cuộc đời. Amen.

Về mục lục

{{post_title}}

CÁC BÀI SUY NIỆM CHÚA NHẬT I MÙA CHAY. NĂM C_2022

TIN LIÊN QUAN

Loading…

Here are the results for the search: "{{td_search_query}}"

No results!

{{post_title}}

TIN LIÊN QUAN