Đề tài lòng thương xót của Thiên Chúa rất phong phú, dễ đánh động con tim và tâm tình đạo đức của người tín hữu. Vì thế mà từ khi Thánh Gioan Phaolô II khởi xướng và cổ võ hình thức cầu nguyện kính Lòng Chúa thương xót, trong Giáo Hội đã có biết bao người tham gia cầu nguyện và thực tế họ đã nhận được rất nhiều ơn lành.

Tuy vậy, trong quan niệm của nhiều người, cầu nguyện tôn vinh lòng lòng thương xót Chúa đi liền với xin ơn chữa lành, cho nên người ta đến cầu nguyện chỉ với mục đích được chữa khỏi bệnh tật, nhất là những bệnh nan y. Có người đã mất đức tin và bỏ cầu nguyện vì họ xin ơn chữa lành mà không được nhận lời. Thực ra, việc tôn kính lòng thương xót của Thiên Chúa không dùng lại ở những lời kinh, mà phải giúp cho con người thương xót tha nhân, tức là thực thi lòng thương xót trong cuộc sống hằng ngày. Nhận ra lòng thương xót của Chúa, mỗi chúng ta cũng phải có trái tim nhân hậu đối với đồng loại, để lòng thương xót như một dòng chảy yêu thương, đem an vui cho mọi người.

Thánh Luca đã tổng hợp ba dụ ngôn về lòng thương xót của Thiên Chúa ở chương 15. Mỗi dụ ngôn mang một sắc thái khác nhau, nhưng cả ba đều mang nội dung nói về tình thương bao la của Chúa. Trong ba dụ ngôn này, dưới ngòi bút của tác giả, Thiên Chúa rộng rãi bao dung đến mức “phung phí” lòng thương xót. Quả vậy, một con chiên lạc so với 99 con còn lại, một đồng bạc bị mất so với 9 đồng bạc vẫn còn thật chẳng đáng là bao, nhưng Chúa vẫn để ý tới và tìm cho bằng được. Khác với lối suy nghĩ của chúng ta. Nhiều khi chúng ta sẵn sàng bỏ đi những điều nhỏ mọn, nhưng Chúa lại quan tâm đến từng chi tiết.

Việc tìm thấy một con chiên hoặc một đồng bạc, xem ra đơn giản, mà lại là niềm vui lớn lao của người sở hữu chúng. Đó không chỉ là niềm vui của cá nhân, nhưng là niềm vui của cả một tập thể. Đó không chỉ là niềm vui dưới đất, nhưng là niềm vui trên trời. Chúa Giêsu đã nói rõ, một người trở về không chỉ là niềm vui của con người, nhưng là niềm vui của Thiên Chúa và triều thần thánh trên trời. Niềm vui ấy thật lớn lao, làm cho người mục tử quên hết mọi mệt nhọc trong việc tìm kiếm. Cả ba trường hợp, người mục tử, người phụ nữ và người cha, đều mời hàng xóm láng giềng đến để chia vui. Người cha trong dụ ngôn còn thết đãi cả làng với thịt con bê mà ông đã chăm sóc vỗ béo. Ông tin chắc có ngày cậu con trai hoang đàng sẽ trở về. Vì vậy, ông chuẩn bị sẵn nhẫn, giày, quần áo và những gì cần thiết cho một bữa tiệc. Những đồ trang sức này thường được dùng cho một tiệc cưới. Ngày cậu con trai trở về, cũng là một tiệc cưới, là niềm vui không chỉ cho người cha mà cho cả xóm làng. Niềm vui được nhân lên khi được chia sẻ với người khác.

Tuy vậy, niềm vui ấy xem ra không được trọn vẹn, vì theo thói đời, vẫn luôn có những ghen tỵ thù ghét. Đó là tâm trạng của người anh cả. Anh nổi giận vì sự trở về của người em. Có thể anh sợ người em sẽ chiếm gia tài. Lòng thù hận và tư lợi ngăn cản không cho người khác phục thiện. Con đường trở về, vừa phải gạt bỏ những mặc cảm thành kiến, vừa phải đối diện với những thù hận của chính những người thân. Lộ trình phục thiện xem ra đơn giản mà cũng lắm gian truân. Có những người vì lỡ lầm mà sa vào cảnh tù tội, sau khi mãn hạn tù, trở về quê hương muốn sống như một người bình thường cũng không được yên, vì con mắt dò xét và thành kiến của những người xung quanh. Những ngôn từ của người anh cả trong Tin Mừng cho thấy anh đã nung nấu mối hận thù. Anh không còn coi em mình là huyết nhục, mà như người dưng, thậm chí như kẻ thù. Vì thế, việc người em trở về làm cho anh thấy khó chịu.

Thiên Chúa là Cha của người tốt cũng như của người xấu. Ngài xót thương và không giáng phạt dân Do Thái phản nghịch (Bài đọc I). Vòng tay của Ngài vừa giang rộng đón người con thứ, vừa choàng lên vai của người con cả để anh cảm nhận được lòng xót thương. Ngài không muốn loại trừ ai, bất kể người đó như thế nào. Nước mắt của người cha nhỏ xuống khi người con thứ ra đi. Dòng lệ ấy cũng tuôn chảy khi người con cả bất bao dung với em mình. Trước khi trở lại, Phaolô là người hăng say tìm giết các Kitô hữu. Cuộc gặp gỡ Chúa Giêsu trên đường đi Damas đã biến đổi cuộc đời của ông Phaolô là chứng nhân của lòng Chúa thương xót (Bài đọc II). Ước chi mỗi chúng ta cũng hãy trở nên chứng nhân của lòng Chúa thương xót, để rồi, “nơi đâu có cộng đoàn tín hữu, là ở nơi đó có thành trì của lòng xót thương” (Đức Thánh Cha Phanxicô).

Về mục lục

TÌNH ĐẸP NHẤT

Lm. Jos. DĐH.

Tình yêu đẹp và nóng bỏng, mọi người đều cho rằng đó là cặp đôi: trai tài gái sắc, đại loại như, Sơn Tinh lấy được Mỵ Nương, Mỵ Châu lấy được Trọng Thuỷ. Tính bền vững và hạnh phúc không phai mờ trong tình yêu, nhiều người vẫn quan niệm là tuỳ vào sự thuỷ chung giữa đôi bên. Tình yêu đẹp và giá trị là tình yêu chân thật, là tình yêu không tính toán hơn thiệt, mà chỉ muốn tốt cho người mình yêu, đặc tính cao đẹp ấy, người ngoài cuộc lại cho rằng đó là sự mù quáng của tình yêu. Tiền nhân của chúng ta thật dồi dào kinh nghiệm khi nói về tình yêu: trăng khuyết rồi trăng lại tròn ; đá có mòn, nhưng tình không mòn đâu. Dù tình đôi lứa, hay tình máu mủ ruột thịt, đều để lại một cảm xúc thiêng liêng vô cùng to lớn, sống động trong tâm tư mỗi người.

Thời nào cũng thế, lời dễ nghe nhất bao giờ cũng là những lời ngọt ngào yêu thương, nghĩa cử đánh động lòng người hơn cả vẫn là những việc làm âm thầm, không phô trương. Năm xưa, có đủ mọi thành phần: người tốt lành, kẻ tội lỗi, cùng các luật sĩ, biệt phái, họ tìm gặp Đức Giêsu để được nghe, được xem tận mắt, bậc hiền tài mà thiên hạ gọi là Ngôn sứ, là Con Thiên Chúa. Rất có thể người nghèo đi tìm của ăn, người bệnh tìm thầy thuốc, kẻ thất nghiệp lang thang kiếm việc làm, và chắc chắn người giầu, người đạo đức, đi tìm bình an, tìm tình yêu. Suy nghĩ đơn giản nhất về đám đông hôm đó, không biết có phải do “thiếu tình”, chưa đủ hạnh phúc, hoặc vì tài đức của Thầy Giêsu quả là song toàn trước mọi đối tượng lúc bấy giờ ?

Nếu như ở ngoài xã hội người ta nói tình chỉ đẹp khi còn dang dở, nghe hơi “uỷ mị”, và có nguy cơ nhầm lẫn không còn biết thế nào là tình chuẩn mực ! Trong khi Đức Giêsu lại khẳng định với toàn thể nhân loại: tình đẹp là tình đơn sơ chân thành đến mức dại khờ, không phải vì không biết tính toán, nhưng vì yêu, người mục tử dám bỏ 99 con chiên trên núi đi tìm con chiên lạc. Cũng không phải bà già “lẩm cẩm” hay nhàn dỗi quá, đến độ hao tốn nhiều công sức tìm kiếm cho đến khi thấy được đồng bạc bị mất, khi mà Đức Giêsu muốn diễn tả tính thuỷ chung giữa vạn vật mà Thiên Chúa tạo thành. Tiếp đến, Đức Giêsu dẫn mọi người đi sâu vào gia đình nhân loại, đưa mọi phần tử xã hội xích lại gần hơn với “tình cha” yêu thương con trưởng, con thứ, dù chúng bất xứng hư hỏng.

Tình đẹp nhất nơi người mục tử tìm chiên lạc, là gặp được chiên, thuyết phục được chiên bướng bỉnh, và đưa chúng về đoàn tụ trong đồng cỏ Nước trời. Tình đẹp nhất nơi người phụ nữ tìm đồng bạc bị rơi rớt, là sự cao quý mà bà ta hiểu tiền nhỏ hay tiền to vẫn là tiền, đừng nghĩ đến giá trị lớn bé. Tình đẹp nhất, đáng ghi tâm nhất, đó là người cha già đã thức tỉnh được hai đứa con, và hạnh phúc đến độ: “hãy vui mừng vì con ta đây đã mất nay tìm thấy, đã chết nay sống lại”. Tình đẹp nhất nơi hai bạn trẻ đang yêu, không gì khác hơn là mơ ước được ở bên nhau, giữ mãi được mùi hương yêu thương. Tình đẹp nhất mà Đức Giêsu muốn nói với: người thu thuế, các luật sĩ, biệt phái, và đám đông chúng ta, chính là mau mau nhận biết Thiên Chúa giầu lòng thương xót, qua đó hãy sám hối tội lỗi bất xứng của mình để được thứ tha, yêu thương.

Truyện kể rằng: có một vị thí chủ tìm gặp lão Phật gia, ông hỏi: thưa lão Phật gia trước khi đắc đạo ngài làm gì ? Oh, bần đạo đốn củi, gánh nước, nấu cơm. Vậy sau khi đắc đạo, ngài làm gì ? Cũng đốn củi, gánh nước, nấu cơm. Vậy có gì khác nhau đâu ? Có khác đó thưa thí chủ: lúc trước đốn củi, bần đạo lo nghĩ tới việc gánh nước, rồi lúc gánh nước lại mải mê nghĩ tới việc nấu cơm ; còn bây giờ đốn củi cứ đốn củi, gánh nước thì cứ gánh nước, và nấu cơm cứ lo nấu cơm. Chính tình yêu biến đổi tâm tính của bần đạo đó. Tình yêu của con người từ xa xưa tới nay vẫn là tình yêu có chủ đích: muốn được, muốn nhiều hơn, muốn thụ hưởng một mình, cũng do sự giới hạn, mà con cái quên cả thân phụ mẫu, nét đẹp phu thê bị tàn phài. Trong khi tình yêu của Thiên Chúa là muốn cho đi, muốn ban phát rộng rãi, không phân biệt, không kỳ thị…, con người lại thiếu nhạy bén, dửng dưng, bất cần !

Tình yêu đẹp nhất là gì ? Có phải là muốn gì được đó không ? Hay là khi ta được sức khoẻ vô biên, tài trí sung mãn ? Câu trả lời cũng gần giống như khi ta muốn quên đi một mối tình giả dối, thì lý tưởng nhất phải là thời gian và người mới. Có thời gian, ta sẽ thấm nhuần, sẽ hiểu tại sao tình yêu lại cao đẹp và trân trọng hơn cả vàng bạc châu báu ? Con người có mới thật, tâm tính ổn định thật, ta sẽ đủ cảm nhận con người phát xuất từ cội nguồn yêu thương. Nếu thời gian và người mới vẫn chưa làm ta quên đi được tình cũ, con người cũ, thì phải xét lại, chắc chắn là thời gian chưa đủ dài và người mới của ta chưa thật là mới, là tốt. Tình đẹp nhất và linh thiêng nhất, chính là lúc mọi người biết sám hối ăn năn, hầu nhận ra Thiên Chúa là Cha quyền năng và đầy tràn yêu thương. Amen.

Về mục lục

LẠM DỤNG LÒNG THƯƠNG XÓT

Lm. Jos Tạ duy Tuyền

Chị Thảo, người đang nổi như cồn trên mạng xã hội khi khoe trên facebook mỗi năm chị đốt hết 20 tỉ của Bố, tức ông Nguyễn Mạnh Thắng – Bí thư Đảng ủy, chủ tịch HĐQT Sông Đà 7, đã 5 lần chị báo bố làm gỏi nhẹ nhàng 100 tỉ, ngọt như mía đường.

Tuy nhiên, ông Thắng không hề trách mắng mà chỉ nói: “Của con cả thôi. Lấy bao nhiêu thì lấy. Mở gì thì mở”. Cũng trên trang cá nhân, Thảo thường xuyên khoe cuộc sống xa hoa, tiêu tiền như nước, mới đây nhất còn sắm sửa xe Lexus đắt tiền. Mặc dù rất thích kinh doanh nhưng đa số Thảo đều thất bại. Dẫy vậy, ông Thắng vẫn không tiếc tiền đầu tư cho con chỉ vì “mong con gái trưởng thành hơn”.

Đúng đây là người con hoang. Nó chỉ biết xài và phung phí của cha nó. Nó biết cha nó thương nên càng tiêu xài phung phí. Nó cũng biết đây là đồng tiền tham nhũng rồi cũng “của thiên trả địa”, nên tha hồ hoang phí. Điều đáng buồn là người cha đã tham ô lại còn nuông chiều làm con hư. Nó đi lạc đường mà không dắt nó quay về. Đây là người mù dẫn mù thì cả hai sẽ có ngày xuống hố.

Lời Chúa hôm nay với ví dụ con chiên và đồng tiền đánh mất cũngtựa như cuộc đời của mỗi người chúng ta. Vì chạy theo danh vọng. Vì chạy theo những đam mê trần gian đã làm cho nhiều người lầm đường, lạc lối và đánh mất phẩm giá cao qúy của mình là hình ảnh Thiên Chúa. Thiên Chúa không bỏ rơi con người. Thiên Chúa dùng muôn nghìn cách để tìm lại chúng ta. Ngài sẽ làm tất cả để chuộc lại con người chúng ta. Đó cũng là cách mà Thiên Chúa đã thực hiện trong suốt dọc dài của lịch sử ơn cứu độ. Loài người luôn bất trung, bội tín, bội thề. Thiên Chúa thì luôn tín trung. Tình yêu của Ngài dành cho con người mãi mãi vẫn là một. Ngài không bao giờ thay đổi. Ngài có giận, giận trong giây lát nhưng yêu thương, yêu thương ngàn đời.

Tình yêu của Ngài hôm nay vẫn thế. Ngài vẫn đeo đuổi cuộc đời mỗi người chúng ta. Ngài sẽ đau khổ nếu chúng ta lạc xa tình Chúa. Ngài sẽ buồn nhiều nếu chỉ vì tiền tài và lạc thú mà chúng ta đánh mất phẩm giá làm người của mình. Phẩm giá con người lớn hơn những giá trị vật chất. Ngài không đang tâm đứng nhìn con người tự hạ thấp phẩm giá của mình để đổi lấy đồng tiền và lạc thú. Ngài càng không làm ngơ và bỏ mặc con người cho ma qủy lôi kéo vào hố diệt vong. Ngài sẽ làm muôn ngàn cách để đưa con người trở về nẻo chính đường ngay. Điều đó, Ngài đã thể hiện nơi cuộc đời của vua Đavít. Đavít là một con người được Chúa yêu thương nhưng lại vì đam mê lạc thú đã lỗi luật Chúa. Ông đã phạm tội ngoại tình với Batseva, là vợ của tướng Uria. Ông còn đang tâm đẩy Uria vào chỗ chết để chiếm lấy nàng Batseva. Thế nhưng, tình yêu Chúa còn lớn hơn tội của Đavít, Ngài đã không giáng phạt theo như tội Đavít đã làm. Ngài đã cho Đavít cơ hội làm lại cuộc đời. Qua tiên tri Nathan, Thiên Chúa đã thức tỉnh Đavít nhận ra lỗi lầm mà ăn năn trở về. Đavít đã sám hối ăn năn. Đavít đã cảm nhận tình thương Chúa dành cho ông quá to lớn đến nỗi mà ông phải thốt lên: “Nếu Chúa chấp tội nào ai rỗi được”. Chúa đã không chấp tội Đavít mà “lòng nhân từ của Chúa còn theo đuổi Đavít suốt cuộc đời”.

Tiếc thay, loài người lại cứ lợi dụng lòng thương xót Chúa để bỏ ngoài tai lời giáo huấn của Chúa. Họ biết Chúa nhân từ nên vẫn nhân danh Chúa để tìm tư lợi cho bản thân. Họ coi Chúa như ngân hàng để bòn rút ân lộc của Chúa. Có lẽ Chúa cũng buồn vì thế gian luôn có các tiên tri của Chúa nhắc nhở họ sám hối, thế nhưng, đồng tiền làm họ lu mờ lý trí để rồi vẫn cố tình đi sai đường lối Chúa.

Ước gì mỗi người chúng ta cũng nhận ra lòng Chúa xót thương để ăn năn sám hối trở về với Chúa, và cũng biết sống tình yêu đó cho anh em.Xin đừng u mê bỏ ngoài tai lời giáo huấn của Hội Thánh là những sứ giả đích thực Chúa gởi đến dậy dỗ chúng ta.Amen

Về mục lục

THIÊN CHÚA TÌM KIẾM CON NGƯỜI

Lm. Giuse Hoàng Kim Toan

Không phải con người đã đi tìm kiếm Thiên Chúa trước mà chính Thiên Chúa đã cất bước đầu tiên tìm kiếm con người. Thi sĩ Khalil Gibran viết: “Khi yêu, bạn đừng nói Thiên Chúa ở trong trái tim tôi, nhưng đúng hơn phải nói: Tôi ở trong trái tim Thiên Chúa”. Điều này diễn tả đúng câu trả lời tại sao Chúa lại đi tìm con chiên lạc.

Con người đi hoang.

Có thể đi ngược lại câu truyên ban đầu trong sách Sáng Thế khi Thiên Chúa tạo dựng nên con người. Tuy con người được tạo dựng trong mọi điều đều tốt đẹp, nhưng Thiên Chúa vẫn để cho có một tự do chọn lựa, hoặc vâng theo hoặc bất tuân phục. Tự do như thế vừa là một giới hạn, vừa đặt ra một ước mơ vô hạn. Con người muốn mở rộng ra vô biên, nhưng lại thiếu thốn thẳm sâu trong cõi lòng, dễ bị ma quỷ đánh lừa và dụ dỗ vào bất tuân Thiên Chúa.

Con người đi hoang bắt đầu từ chỗ đi tìm chính mình là ai đó ở giữa thế giới này. Câu hỏi về ý nghĩa luôn khoét sâu vào từng ngày sống. Một câu rất xưa trong Phạn ngữ đã từ tâm con người thốt ra: “Hỡi Người tự biểu lộ chính Mình. Xin Người hãy biểu lộ trong con” (Thực nghiệm tâm linh, R. Tagore). Như xưa Môi sê được tuyển chọn để dẫn dân Israel ra khỏi Ai Cập, điều Môi sê xin cho được biết Danh Người là ai? (Xem Xh 3, 13 – 14). Khát khao tìm vế chân lý và những bước chân đi thường lạc lối.

Giữa chân lý và sai lầm, giữa ánh sáng và bóng tối. Ở lại như 99 con chiên hay như một con chiên đi lạc, con chiên nào quan trọng hơn? Đối với Chúa, con chiên lạc quan trong hơn vì: “Con Người đến để đi tìm những gì hư mất” (Lc 19, 10). Sự kiện con chiên lạc, là con chiên đau khổ, khắc khoải, tìm những gì vượt xa hơn mình, hoặc vì những dục vọng đen tối làm lạc lối hơn cả, cho đến khi nhận ra mình như người con quá hoang đàng. Người con trong dụ ngôn “người cha nhân hậu”, từ sâu thẳm kêu lên: “Cha hỡi, trong lạc lối, tội lỗi, con đã xúc phạm đến cha!, con đã đứng về phe hữu hạn chống lại cha là Đấng vô hạn!”. Gục ngã trong sâu thẳm của tâm hồn của một con người cần được cứu vớt.

Nỗi nhọc nhằn của tình yêu cũng là niềm vui.

Tình yêu là khỏi chính mình để đi tìm người mình yêu. Như Gabriel Marcel viết: “yêu ai là muốn người ấy sống luôn mãi”. Thánh Gioan định nghĩa “Thiên Chúa là Tình Yêu” (1 Ga 4, 16). Thiên Chúa chấp nhận đau khổ và mầu nhiệm đau khổ của Người là biểu lộ tình yêu vô hạn. Thiên Chúa đi tìm kiếm bởi vì người con đã mất, đi gặp gỡ vì người con lẩn trốn, chết thay vì người con đã chết.

Tìm kiếm con người để Thiên Chúa nói chuyện tâm tình như Hô sê diễn tả: “Này Ta sẽ quyến rũ dân Ta, đưa nó vào sa mạc, để cùng nó thổ lộ tâm tình. Ở đó, nó sẽ đáp lại như buổi thanh xuân” (Hs 2, 16 – 17b). Đối thoại trong tình yêu để thổ lộ tâm tư, Thiên Chúa mở lòng mình ra trước để con người gặp gỡ lòng khoan dung, gặp gỡ trong lời sám hối muộn màng: “Cha ơi, con đã lỗi phạm đến trời và đến cha!” (Lc 15, 21)

Niềm vui của tình yêu khi vác chiên trở về như là ngày đón người mình yêu thương bệnh nặng trở về từ cõi chết, mạnh khoẻ. Niềm vui của người con trở về để thưa với cha: Xin cha hãy quét sạch trong con những mê lầm, lạc lối. Xin hãy cho con tràn đầy sự thiện, như là mặc áo mới cho con, như là thết đãi con bằng bữa tiệc lành thánh của cha.

Niềm vui chính là tình yêu, gặp gỡ được tình yêu như thể: “Hồn tôi hân hoan vui sướng hát khen Danh Ngài” (Magnificat). Đó là ngày trở về để sống lại ân tình của người con.

Về mục lục

CHUNG CHIA NIỀM VUI CỦA CHÚA

Bông hồng nhỏ

Tin Mừng hôm nay kể về một dụ ngôn mang tên: “Người Cha nhân hậu”. Câu chuyện kết thúc bằng lời khẳng định pha lẫn tiếng reo vui của người cha: “Chúng ta phải ăn mừng và hoan hỷ, vì em con đây đã chết, nay lại sống, đã mất, nay lại tìm thấy” (Lc 15, 32). Người cha có lý do để vui mừng bởi vì ông đã được thỏa lòng khi gặp lại đứa con mà mình hết lòng thương yêu. Người con có thể từng lìa bỏ cha, từ chối quyền làm con của mình nhưng người cha không bao giờ từ chối quyền làm cha, từ chối yêu thương con. Từ ngày đứa con rời đi, cũng từ ngày đó trái tim ông thổn thức và luôn hướng về con. Đó là hình ảnh thật đẹp để diễn tả lòng thương xót vô bờ bến của Thiên Chúa dành cho con người.

Khi thấy Thầy Giêsu ăn uống với người thu thuế và người tội lỗi, những người Pharisêu lấy làm chướng mắt và không thể hiểu được. Thầy Giêsu đã kể cho họ nghe về ba dụ ngôn: con chiên lạc, đồng tiền bị mất và dụ ngôn người cha nhân hậu. Người mục tử sẵn sàng để chín mươi chín con chiên lại để đi tìm cho kỳ được con chiên bị mất. Vì đối với ông, mỗi một con chiên đều có một vị trí rất đặc biệt, đều được ông yêu quý. Người đàn bà kia có mười đồng bạc nhưng lại đánh mất một đồng. Bà cất công tìm cho kỳ được đồng bạc ấy. Một con chiên so với chín mươi chín con thì chẳng là bao, hay một đồng bạc so với chín đồng còn lại thì nó chỉ là một phần mười, nhưng giá trị của cái rất nhỏ ấy lại không thể thay thế. Cũng thế, trong một gia đình, người ta không thể bỏ quên bất cứ một thành viên nào nhưng phải dành sự quan tâm và yêu thương cho từng người. Học cách quan tâm người khác sẽ bắt đầu bằng việc ta nâng niu, trân quý những hành động nhỏ bé mà ta làm cho người khác trong từng ngày. Nên thánh là khi ta có một trái tim biết yêu thương như Chúa vậy.

Ta không cần phải làm một việc thật phi thường thì mới có thể nên thánh, nhưng ta có thể làm từng việc nhỏ bé hằng ngày cho người khác bằng tình yêu chân thành. Việc nhỏ thường dễ làm nhưng cũng cần có một ý chí mạnh mẽ để kiên trì thực hiện. Có lúc vì thực hiện những việc nho nhỏ ấy mà ta phải để lại “chín mươi chín con chiên” khác ngoài đồng, phải vượt qua bao gian khó để thực hiện. Khi tìm một đồng bị mất thì cũng phải rất vất vả và mất thời gian. Khi ta làm một việc bác ái nho nhỏ nào đấy, ta cũng sẽ dễ cảm thấy mất thời gian quá. Thế nhưng, điều quan trọng là ta phải biết mình làm tất cả những việc nhỏ bé ấy vì điều gì. Nếu để diễn tả lòng yêu mến Chúa thì những việc nhỏ bé ấy khi đem cộng lại sẽ không nhỏ đâu. Khi trái tim hoàn toàn hướng về Chúa, ta sẽ có đủ sức mạnh để thực hiện từng hành động nhỏ.

Bức tranh thứ ba toát lên một vẻ đẹp tuyệt vời được phác họa bằng những gam màu sáng tối. Đó là ánh sáng từ hình ảnh người cha dang rộng đôi tay ôm lấy người con, đặt lên trán nó nụ hôn tha thứ; đối lập với ánh sáng ấy, ở nơi góc tối, người con cả đang giận dữ. Hãy nhìn xem bóng dáng cha hiền đang thấp thỏm lo âu. Ông thường ra ngõ ngóng con, người con đã bỏ ông mà đi, đã mang tất cả của cải, tình thương và nỗi nhớ mong của người cha về một miền đất lạ. Ở đó, anh đã phung phí tài sản của mình. Ở đó, anh mới nhận ra cha hết mực yêu thương anh. Anh đã trở về khi chỉ còn hai bàn tay trắng, anh trở về khi cuộc đời đã kéo anh rời xa vòng tay của cha để đẩy anh xuống cạnh cái máng heo. Bên máng heo, cơn đói cồn cào khiến anh nhớ đến gia đình. Kỷ niệm về cha cho anh thêm hy vọng. Anh nhận ra cha chính là niềm hy vọng cuối cùng có thể cưu mang anh như một người làm công. Nhưng vượt lên trên tất cả những gì anh mong đợi, những gì anh có thể mơ ước hay nghĩ tới, anh được cha ông trọn trong vòng tay yêu thương. Trước khi anh thấy bóng cha thì cha đã thấy anh. Trước khi anh chạy đến bên cha thì trái tim cha đã chạnh lòng, đôi chân cha đã chạy những bước khập khiễng để đến bên anh. Chắc hẳn, sau bao nhớ nhung mỏi mòn, thân xác cha cũng yếu hơn vì mất ăn mất ngủ. Lòng người cha hiểu rằng ở một phương trời nào đó, đứa con của mình đang đau khổ.

Cha đã tìm lại được đứa con của mình nhưng có một nỗi buồn khác làm cho ông phải khổ tâm: người con cả không chịu vào nhà vì ông đã mở tiệc đón mừng một đứa chẳng ra gì Anh cảm thấy bất công khi cha anh lại dành cho người em tất cả những gì là tốt đẹp. Anh không thấy vui mừng khi em trở về, càng không vui khi cha mở tiệc đón em. Người cha đã ra năn nỉ anh, mời gọi anh chia sẻ niềm vui hiện tại, mời gọi anh mở lòng đón nhận người em “đã chết mà nay sống lại, đã mất mà nay lại tìm thấy”.

Lạy Chúa! Chúa mời gọi con hãy mở rộng trái tim để yêu thương như Chúa đã yêu. Tình yêu đòi hỏi con phải dám chết đi cho chính mình, hy sinh thực hiện những việc bác ái dù nhỏ mọn vì lòng yêu mến Chúa. Chúa vẫn mời gọi con nhận ra niềm vui của Chúa khi một người trở lại, đón nhận niềm vui ấy như của chính mình – niềm vui mà chính Chúa đang muốn chia sẻ với con. Amen.

Về mục lục

CHIA SẺ NIỀM VUI

Anna Cỏ May

Những người Pharisêu và các kinh sư xầm xì với nhau về việc Chúa Giêsu đón tiếp người tội lỗi và ăn uống với họ. Đối với những người Pharisêu và các kinh sư, những người thu thuế và người tội lỗi là tầng lớp bị xa lánh, khinh chê và bỏ đi. Thế nhưng, Chúa Giêsu -một người được dân chúng tôn trọng- lại đón tiếp những người như vậy. Trước thái độ của họ, Chúa Giêsu đã kể cho họ hai dụ ngôn nói về người chủ đi tìm cái đã mất và một dụ ngôn nói về niềm vui của người cha khi người con trở về. Sau khi đã tìm thấy, người chủ và người cha hết sức vui mừng mời bạn bè hàng xóm lại cùng chung vui (x. Lc15,1-32). Phần chúng ta, chúng ta có hân hoan mời gọi mọi người đến chung vui khi tìm thấy những gì đã mất không? Khi thấy người anh em lầm lạc trở về, chúng ta có vui mừng chào đón hay chúng ta mang tâm trạng của người con cả là tức giận, trách móc với cha cùng khinh chê người em mình?

Thật sự, chúng ta khó đón nhận một người tội lỗi trở về. Chúng ta dễ có sự phân biệt hay kỳ thị về họ qua cách nhìn, lời nói hay hành động. Từ những thái độ ấy, tạo cho họ cảm giác bị xa lánh, và bị bỏ rơi, không được đón nhận. Họ dễ trở lại con đường lẫm lỡ mà họ biết hậu quả là thế nào. Còn trên trời, các triều thần Thiên Chúa, ai nấy vui mừng khi một người tội lỗi ăn năn sám hối và được tha, cùng mở tiệc ăn mừng và khôi phục lại địa vị làm con (x.Lc 15, 7.10). Đó là tình thương tuyệt vời và lạ lùng của Thiên Chúa. Ngày nay, Chúa Giêsu vẫn đang mời gọi mỗi người chúng ta hãy vui mừng vì người anh em được tha, được trở về. Vì tất cả mọi người là con Thiên Chúa là anh em của nhau trong gia đình đức tin. Mỗi người chúng ta điều có lỗi lầm, không ai hoàn hảo. Chúng ta được hoàn hảo khi hiệp nhất yêu thương và đón nhận nhau trong tình yêu của Chúa Giêsu. Vì Chúa Giêsu là tình yêu (x. 1Ga 4,16).

Hỡi tội nhân! Đừng vì ánh mắt hay một lời nói, cử chỉ của người khác mà nản lòng, nhưng hãy vượt lên chính mình và tin tưởng vào Đấng mà mình đã tin. Vì Ngài vẫn, đã và đang khôi phục vị trí là con Thiên Chúa cho ai trở về như người cha trong dụ ngôn. Đừng ngần ngại và chần chừ nữa, chúng ta hãy đón nhận nhau để giúp nhau sống hạnh phúc, hạnh phúc trên Nước Trời. Vì tất cả lề luật được nên trọn trong điều răn duy nhất này là: “Ngươi phải yêu người thân cận như chính mình” (Gl 5,14). Amen.

Về mục lục

HỐI CẢI.

Lm. Giuse Trần Việt Hùng

Cùng ngồi ăn uống đồng bàn,
Với người tội lỗi, dối gian ở đời.
Nhóm người biệt phái được mời,
Muộn phiền lẩm bẩm, đôi lời trách than.
Dụ ngôn Chúa dậy đừng van,
Một con chiên lạc, miên man trong rừng.
Chủ chiên tìm được vui mừng,
Trên vai vác nó, tưng bừng hát ca.
Quét nhà tìm bạc văng ra,
Tới khi tìm thấy, cả nhà chung vui.
Một người tội lỗi chôn vùi,
Tìm đường hối cải, ngậm ngùi ăn năn.
Thứ tha xóa hết tội căn,
Thiên thần đón tiếp, ghi danh Nước Trời.
Đứa con phung phá một thời,
Ăn chơi xa xỉ, một đời bê tha.
Cô đơn đói khát nhớ nhà,
Trở về sám hối, thứ tha tội đời.
Cha già rộng lượng cao vời,
Yêu thương con cái, rạng ngời tình cha.

Sự hối cải trở về luôn là mẫu gương đẹp. Trở về mang niềm vui đến cho nhiều người. Trở lại là dứt bỏ con đường cũ và bỏ lại sau lưng quá khứ lỗi lầm. Câu truyện người con phung phá trở về là câu truyện rất dễ thương. Hình ảnh người cha nhân hiền chạy ra ôm con làm ai cũng cảm động. Cha sẵn sàng tha thứ lỗi lầm, không phải bảy lần mà tha tất cả. Lời lẽ sám hối của người con: Lạy cha, con đã lỗi phạm đến trời và đến cha, con không đáng được gọi là con cha nữa. Như thế là đủ, con không cần nói thêm, cha đã hiểu và đã thứ tha cho con.

Người cha đối xử cách rất nhân từ và yêu thương đối với người em trở về. Trong khi người anh lớn lại hơi khó chịu vì sự so sánh và ghen tương. Anh cả ở nhà chu toàn bổn phận và không hề trái lệnh cha. Anh giống như những người Biệt phái giữ trọn lề luật, nhưng thiếu sự yêu thương tha thứ. Lề luật và bổn phận làm anh ra khô cằn, tính toán, rồi sinh ra khó chịu và ghen tức với em mình.

Mỗi người chúng ta chia xẻ tâm sự với người anh cả. Chúng ta vẫn tự hào, chúng ta chu toàn mọi bổn phận người con Chúa như thường tham dự thánh lễ Chúa Nhật, lãnh nhận các Bí tích hằng năm, giữ các giới răn và giữ đạo cả đời. Chúng ta đã thực hành tất cả các giới luật, nhưng lại thiếu đi cốt cõi là sự yêu thương tha thứ. Đôi khi chúng ta so đo và ghen tị với những ân huệ của người khác. Người cha yêu thương cả hai anh em, mặc dầu thái độ không đẹp của con cả. Người cha đã ra năn nỉ người con cả và xin anh vào nhà. Cha sợ con bị mất lòng.

Chúa đến để kêu gọi người tội lỗi, chứ không phải người công chính. Chúng ta là những người tội lỗi. Chúng ta cần trở về với tình yêu của Chúa. Truyện kể: Một bà mẹ có đứa con trai đi theo bạn bè xấu và bỏ bê việc thờ lễ. Bà mẹ lo lắng nhiều cho con. Bà tìm mọi cách để cảm hóa cậu nhưng vô hiệu. Vào một Chúa Nhật, thay vì dục con đi lễ, bà nhờ con chuyển gói quà cho một gia đình ở phố bên cạnh. Bà hứa sẽ không rầy rà con nữa. Để khỏi phải nghe mẹ giảng dạy, cậu nhận lời mẹ. Cậu đến nhà theo địa chỉ và bước vào nhà, cậu bỡ ngỡ nhìn một bà già đau ốm còn da bọc xương, cùng với ba cháu nhỏ rách rưới đang khóc lóc vì đói. Cậu vội đưa quà và bước ra. Bà cụ thều thào nói: Cậu ơi, cậu chưa thể đi ngay được. Cậu là ơn Chúa quan phòng và là tình thương của Chúa gởi đến gia đình tôi. Xin Chúa trả ơn cho cậu. Người thanh niên bị cảm xúc mạnh. Ngày hôm sau, không ai nhắc, cậu đã trở lại với gói quà giúp đỡ do chính tiền của mình. Sau đó, anh đã thay đổi cuộc đời. Lòng nhân hậu của hai bà mẹ đã cảm hóa anh.

Lạy Chúa, Chúa luôn giang rộng cánh tay đón chờ chúng con trở về. Về với lòng nhân hậu của Chúa, chúng con sẽ tìm thấy nguồn an vui đích thực.

Về mục lục

THÀ YÊU LẦM CÒN HƠN BỎ SÓT

Lm. Giuse Nguyễn Văn Nghĩa

Các bài đọc của Chúa Nhật Thứ 24 Mùa Thường Niên, Năm C, cách riêng bài Tin Mừng có vẻ khá quen thuộc với Kitô hữu, nhất là với những người chuyên chăm tham dự Thánh Lễ và xem trọng phần Phụng Vụ Lời Chúa. Thánh Kinh trình bày về tình yêu của Thiên Chúa thật phong phú và đa dạng. Tuy nhiên cũng có thể khẳng định rằng những dòng tin mừng theo thánh sử Luca ở chương XV mà Giáo Hội cho trích đọc một phần trong Thánh Lễ Chúa Nhật này quả là một mạc khải gây “chưng hửng” cho không chỉ nhiều người biệt phái năm xưa mà còn cho cả chúng ta hôm nay, dĩ nhiên là nếu chúng ta biết “suy đi nghĩ lại” như Mẹ Maria và biết đặt mình vào chính ngữ cảnh khiến Chúa Giêsu phán dạy những Lời ấy.

Ngữ cảnh: Giêsu thành Nagiarét, một vị tôn sư đầy quyền năng trong lời giảng dạy cũng như trong hành động (x.Mt 7,29; Mc 6,2), một người được dân chúng mến mộ tôn xưng vào hàng ngôn sứ (x.Mt 16,13-15)…, Người không chỉ chuyên chăm chữa lành bệnh tật cho dân chúng và xua trừ ma quỷ ra khỏi những người chúng ám, Người còn giảng dạy các chân lý về Nước Trời và mời gọi người ta hoán cải ăn năn. Thế mà Người lại thường xuyên lui tới và cùng ngồi ăn uống với những hại dân hại nước là “bọn thu thuế” và “phường bán thân nuôi miệng”. Bá nhân bá tánh, mười người trăm ý, chuyện miệng tiếng người đời thì làm sao lường cho xuễ. Cũng thế, việc một số người biệt phái và luật sĩ lảm bẩm, xầm xì và bình phẩm chuyện Chúa Giêsu thường xuyên lui tới và cùng ngồi ăn uống với người thu thuế và phường “tội lỗi” thì cũng không là vô cớ. Ngài Giêsu đã không từng giảng dạy rằng chớ có làm cho người ta vấp phạm đấy ư. Ngài còn mạnh miệng cho rằng nếu ai làm cớ vấp phạm cho một trong những kẻ bé mọn thì thà cột cối đá vào cổ người ấy mà liệng xuống biển còn hơn. Tuy nhiên chúng ta đừng quên cớ vấp phạm ở đây là cái nguyên nhân xấu. Còn những dữ kiện gây thắc mắc, gây tranh luận, gợi thao thức là việc khác hoàn toàn. Chính Chúa Giêsu đã từng ví Người là viên đá vấp cho nhiều người, đúng như lời tiên tri Simêon loan báo dịp cha mẹ Người đem Người lên Giêruslem để làm lễ tiến dâng theo Lề Luật (x.Lc 2,33-35).

Nguyên cớ gây thao thức: Tình yêu đón nhận mọi sự hạn chế, mọi sự bất toàn. Khi nghe đọc bài tin mừng về dụ ngôn người con hoang đàng hay đã được sửa lại là dụ ngôn người cha nhân hậu hoặc đã từng được đề nghị là dụ ngôn người con ganh tị. Đã từng một thời Kitô hữu được gợi ý là tập trung vào hình ảnh người con phung phá hoang đàng để nhận biết thân phận tội lỗi của mình để rồi sám hối, ăn năn. Cũng đã từng có lúc người ta tập trung vào hình ảnh người con cả của câu chuyện để mời gọi Kitô hữu cảnh giác với sự ganh tương đố kỵ như trường hợp một số người biệt phái ngày xưa, hoặc biết phản tỉnh với lối sống “người thì bên trong mà lòng thì bên ngoài”. Vì lắm khi chúng ta tuy mang danh con cái Chúa, nhưng chỉ là “hữu danh vô thực”. Thời gian gần đây ngưởi ta tập trung vào tình yêu bao la của người cha nhân hậu và có thể nói rằng đây chính là trọng tâm của lời mạc khải qua câu chuyện dụ ngôn mà Chúa Giêsu kể hôm ấy.

Nói đến sự bao la của tình yêu Thiên Chúa, một số đấng bậc có vẻ như ngại ngần vì cho rằng sẽ làm cớ cho đoàn tín hữu sống ỉ lại. Và rồi số vị ấy thích đề cao sự công thằng của Thiên Chúa hơn. Một số vị khác thì phân vân như đứng giữa ngã ba đường khi vừa nói đến lòng thương xót của Thiên Chúa vừa nói đến sự công thẳng của Người. Thiên Chúa là Đấng tốt lành vô cùng và cũng là Đấng công bình vô cùng. Khởi đầu triều đại giáo hoàng của mình Đức Bênêđictô XVI qua Thông Điệp Thiên Chúa là Tình Yêu đã nhấn mạnh hiện thực này: Thiên Chúa bày tỏ tình yêu của Người cho nhân loại chúng ta một cách như chống lại sự công minh của Người (x.số 10).

Người cha trong câu chuyện dụ ngôn Chúa Giêsu kể đã rộng tay chia gia tài cho các con. Ông chia gia tài cho đứa con mở miệng kêu xin và chia cho cả đứa con không xin. Ông ta quả là liều lĩnh và bất chấp các tình huống có thể xảy ra. Ông chẳng thể lường đứa con thứ kêu xin sẽ sử dụng gia tài ra sao. Ông cũng chẳng biết đứa con còn lại không xin vì không dám xin hay vì không muốn xin. Không lưỡng lự, ông đã chia cho cả hai.

Chắc chắn người cha nhân hậu biết rõ tình cảnh bi đát đến độ thua cả loài heo của đứa con đi hoang, vì chính người con cả đã khẳng định sự thật này (x.Lc30). Thế mà ông cứ ngày ngày ngóng trông đứa con “bất hiếu và hỏng hư” quay gót trở về. Lòng của ông vẫn ắp đầy niềm hy vọng sẽ có ngày thấy con mình “đã chết nay sống lại, đã mất nay lại tìm thấy”. Và kìa, nó đây rồi, nó đã trở về. Nó về vì thương cha già này hay là chỉ xót cái bụng rỗng của nó? Không sao cả, tình yêu không cần đặt điều kiện. Đứa con lớn đang ở trong nhà mà lòng như kẻ ăn người ở, ông cũng đón nhận hết tình. Không sao cả, rồi sẽ đến lúc nó hiểu rằng mọi sự của ông là dành cho nó, đã thuộc về nó, vì mọi sự của cha đều là của con (x.Lc 15,31).

Đã yêu thì không ngồi chờ người mình yêu hoàn thiện rồi mới đón nhận. Đón nhận người mình yêu cả trong sự hạn chế lẫn bất toàn của người mình yêu thì mới là tình yêu đích thực vô cầu, vô vị lợi, nghĩa là chỉ vì người mình yêu. Thánh tông đồ dân ngoại khẳng định chân lý này khi nói rằng Chúa Kitô đã chết vì chúng ta, ban ơn tha thứ cho chúng ta, đưa chúng ta về làm con cái Thiên Chúa ngay khi chúng ta còn là kẻ phản nghịch, nghĩa là ngay khi chúng ta đang còn trong cảnh tình tội lỗi.

Xin đừng sợ bị lợi dụng, chẳng thà yêu lầm còn hơn bỏ sót. Xin đừng ngồi chờ tha nhân hoàn thiện rồi chúng ta sẽ yêu thương. Chính tình yêu của chúng ta, một tình yêu vô điều kiện mới là động lực giúp tha nhân nên hoàn thiện. Đồng thời cũng chính tình yêu ấy sẽ giúp chúng ta hoàn thiện vì chúng ta đang ngày càng nên giống Cha, Đấng hoàn thiện ở trên trời, Đấng cho mưa rơi đều trên người lành lẫn kẻ bất lương, cho mặt trời mọc lên soi người công chính lẫn tội nhân (x.Mt 5,48).

Về mục lục

MÀU TÍM BUỒN VỚI NGƯỜI CON THỨ

Lm Giuse Nguyễn Hữu An

Ðọc bài Tin Mừng hôm nay, tôi thấy man mác một màu tím buồn với người con thứ.

Người con thứ đòi Cha chia gia tài rồi bỏ đi vô tình, rời khỏi ngôi nhà, nơi nó sinh ra, được nuôi dưỡng và lớn lên. Trong phong tục dân Do thái thì gia tài chỉ được chia sau khi cha chết; vì thế mới có chuyện một người đến xin Chúa Giêsu bảo người anh chia phần gia tài (x. Lc 12,13). Đòi lấy phần gia tài lúc cha còn sống tức là anh ta coi như cha đã chết. Thật buồn cho đứa con ngỗ nghịch! Trẩy đi miền xa, người thanh niên có một nỗi khát khao là ra khỏi luỹ tre làng, muốn nhìn xem thế giới mới lạ bên ngoài, thích miền xa hơn là ở quê nhà.

Người con thứ bỏ nhà ra đi với tiền bạc, không phải để làm ăn xây dựng tương lai, nhưng để “sống phóng đãng, phung phí tài sản của mình”. Khi trở về nó chẳng còn gì cả: tiền bạc, sức khoẻ, phẩm giá, lòng tự trọng, sự hối hận! mọi thứ đã bị nó tiêu xài hoang phí. Nó đã mất hết, may mà còn lại một điều duy nhất là “đứa con nhỏ của cha nó”.

Ở đời, người ta thường vinh quy bái tổ khi công thành danh toại, còn người con thứ khi trở về thì thân tàn ma dại, hai bàn tay trắng.

Ðộng lực nào đã khiến nó trở về ? Thánh Luca viết rõ: “Hồi tâm lại, nó nói: biết bao người làm công cho Cha tôi có dư thừa bánh ăn, còn tôi thì phải chết đói ở đây! Thôi dậy, tôi sẽ về cùng Cha tôi“. Như vậy động lực nó trở về là đói, cái đói cào cấu trong dạ dày làm cho nó hồi tâm. Trước khi bị đói chắc chắn nó không bao giờ nhớ đến Cha, không bao giờ sám hối vì bỏ Cha ra đi, không thấy băn khoăn hồi tâm về mái ấm gia đình, nơi còn có Cha già chẳng biết đau yếu ra sao, không thấy tiếc nuối vì phá tan cả sự nghiệp của Cha. Khi bị cơn đói hành hạ, phải đi chăn heo, nó mới băn khoăn tìm đường về. Cái hồi tâm, cái băn khoăn của nó là làm sao để được ăn.Nó dự tính nói với Cha là nó trót phạm lỗi nghịch với trời, nó không còn đáng gọi là con, nó chỉ xin được đối xử như người làm công. Ðó là một cuộc trở về trọn vẹn hay sao? Ðó là cuộc lên đường được thúc đẩy bởi lòng sám hối hay sao? Sự thống hối của nó chỉ là vị kỷ nhằm khả năng có thể sống sót mà thôi.

Nếu người con thứ thành công xây dựng cơ nghiệp, có lẽ sẽ không hiểu được tình Cha. Vì nếm mùi thất bại chua chát của cuộc đời nên nó lên đường trở về. Nó không đủ can đảm đi làm người ăn xin,không đủ liều mạng để đi trộm cướp, không dám đánh đổi cả cuộc đời để gây tiếng xấu. Nó sống bằng nghề lương thiện là đi chăn heo, dù sao cũng sống bằng sức lao động của mình. Từ kinh nghiệm của vực thẳm này nó mới hiểu được mặt trái cuộc đời. Đó không là chốn nương thân cho kẻ nghèo khổ, không là chỗ hạnh phúc cho kẻ khố rách áo ôm, không là chỗ cho kẻ cô thân cô thế. Vì vậy chỉ còn một con đường duy nhất là trở về xin tha thứ và làm công cho Cha để có cơm ăn áo mặc.

Tất cả ý nghĩa của cuộc trở về được diễn tả cách cô đọng trong những lời “Cha ơi… con không đáng gọi là con Cha nữa“.

Giuđa đã phản bội Chúa Giêsu. Phêrô đã chối Chúa. Cả hai đều đánh mất tình con thảo. Giuđa không còn tiếp tục tin tưởng mình vẫn là con Chúa, không tin vào lòng tha thứ của Chúa nên đã đi thắt cổ tự vẫn.Còn Phêrô khi ở giữ sự tuyệt vọng đã muốn nối lại tình Cha con với những giòng nước mắt thống hối. Giuđa chọn cái chết. Phêrô chọn sự sống.

Ðọc câu chuyện, tôi thấy động lực của sự trở về nơi người con thứ là cái đói hành hạ. Sự trở về lý tưởng phải là sự trở về của lòng sám hối với tình yêu chân thành. Những khi ngồi Toà Giải Tội, tôi gặp những hối nhân sau 5 năm, 10 năm thậm chí đến 20 năm, 30 năm mới trở về cùng Chúa. Mỗi người mỗi hoàn cảnh khác nhau. Những bầm dập của của cuộc đời, những gian truân vất vả, những thất bại chua chát đã cho họ rút kinh nghiệm là cần trở về với Chúa, nguồn mạch của bình an nội tâm, của niềm vui và hạnh phúc. Chính Chúa đã yêu thương, đã tác động và một khi nào đó như Chúa muốn họ trở về cùng Ngài. Như thế họ đã chọn lấy sự sống. Gặp gỡ những hối nhận đó tôi càng thấm thía hơn dụ ngôn “Ðứa Con Hoang Ðàng”.

Chúa Giêsu Ðã Trở Nên “Người Con Hoang Ðàng” Vì Chúng Ta

Anh Piere Marie người sáng lập Huynh Ðoàn Giêrusalem, một cộng đoàn các tu sĩ sống trong thành phố, đã suy niệm về Chúa Giêsu như người con hoang đàng theo Phúc Âm một cách thú vị. Xin trích dẫn tác phẩm “Người Cha Nhân Hậu” của Henri J. M. Nouwen, trong đó có một đoạn anh Pierre Marie đã viết:

“Ðức Giêsu được sinh ra không bởi dòng dõi, ước muốn hay ý chí của con người, nhưng bởi chính Thiên Chúa. Một ngày kia, Ngài đã để mọi sự dưới chân Người và ra đi với gia sản của Ngài, là tước hiệu làm Con Thiên Chúa của Ngài?

Với giá chuộc tất cả, Ngài đã ra đi tới miền xa… miền đất rất xa… nơi mà Ngài đã trở thành như con người và đã làm trống rỗng chính mình. Chính dân của Ngài cũng không nhận biết Ngài và cái giường đầu tiên của Ngài là một nệm rơm. Giống như một cây đâm rễ nơi đất khô cằn, Ngài trưởng thành trước chúng ta, đã bị khinh bỉ là hạng thấp nhất trong con người. Chẳng bao lâu Ngài đã nếm sự lưu đày, sự chống đối, sự cô độc… sau khi đã cho đi mọi thứ trong đời sống cách rộng rãi, của cải, bình an, ánh sáng, sự thật, chính đời sống của Ngài… mọi kho tàng hiểu biết, khôn ngoan và mầu nhiệm đã được giữ kín từ muôn đời.

Sau khi đã hạ mình xuống ở giữa những con cái hư mất của nhà Ítraen, Ngài đã phung phí thời giờ của Ngài với những người đau ốm tật nguyền, với những người tội lỗi, ngay cả với những gái điếm, Ngài cũng hứa cho họ vào Nước của Cha Ngài; sau khi đã bị đối xử như một tên tham ăn, như một bợm nhậu, như một người bạn của bọn thu thuế và tội lỗi, như một người Samaria, một người bị quỷ ám, một kẻ phạm thượng; sau khi đã hiến dâng tất cả mọi sự, ngay cả thân xác và máu Ngài; và khi linh hồn Ngài cảm thấy một nỗi buồn sâu xa, hấp hối, phiền sầu; sau khi đã đi tới đáy của sự tuyệt vọng, Ngài muốn mặc lấy nơi mình sự bị bỏ rơi bởi Cha, lìa xa ngưồn Nước Hằng Sống, Ngài đã kêu lên từ Thánh Giá nơi Ngài bị đóng đinh: “Ta khát”. Ngài đã yên nghỉ trong bụi đất và bóng đêm sự chết. Ba ngày sau Ngài Phục Sinh, chỗi dậy từ chiều sâu ngục tối nơi Ngài đã xuống, Ngài đã mang lấy tội lỗi của chúng ta, Ngài đã gánh hết những đau thương của chúng ta. Ðứng thẳng, Ngài kêu lên: “Phải, Ta lên Trời với Cha Ta cũng là Cha của con, là Thiên Chúa Ta cũng là Thiên Chúa các con”. Và Ngài đã trở lại Thiên Ðàng…

Trong sự thinh lặng chiêm ngắm tất cả con cái trong Người Con từ khi Người Con trở thành tất cả cho mọi người, Người Cha nói với các tôi tớ: “Nhanh lên, hãy mang áo đẹp nhất mặc cho cậu, hãy xỏ nhẫn vào tay cậu, giày vào chân cậu. Chúng ta hãy mở tiệc ăn mừng, vì con Ta đã chết nay sống lại, đã mất nay lại tìm thấy… Người Con Hoang Ðàng của Ta đã mang tất cả mọi ngươì trở về…”

Và tất cả bọn họ bắt đầu dự tiệc, mang trên mình chiếc áo trắng dài đã được giặt sạch trong máu của Con Chiên…”.

Về mục lục

NGƯỜI CHA NHÂN HẬU

Lm Giuse Nguyễn Hưng Lợi

Hình ảnh người Cha nhân hậu là khuôn mặt của một Thiên Chúa, khiêm nhường, yêu thương, giầu lòng thương xót. Đọc Tin mừng của Đức Giêsu, chúng ta khám phá ra gương mặt của một Thiên Chúa nhân từ, khiêm tốn, một Thiên Chúa quyền năng tuyệt đối nhưng lại luôn tôn trọng sự tự do của con người.

Nếu suy nghĩ về khía cạnh nhân loại, chúng ta không thể nào hiểu thấu : “ Tại sao Thiên Chúa quyền năng lại tỏ lòng nhân từ và tôn trọng tự do tuyệt đối của con người ?”. Người Do Thái xưa cứ tưởng rằng mình là dân được tuyển chọn, ơn cứu độ Thiên Chúa chỉ dành riêng cho họ…Họ đã lầm lớn, họ là dân được chọn nhưng họ lại từ chối ơn Chúa ban.Do đó, ơn cứu độ Thiên Chúa ban cho mọi người miễn là con người biết mở rộng lòng để đón nhận ơn cứu độ Chúa tặng ban. Thiên Chúa quyền năng vô cùng lớn lao vì Người là Thiên Chúa, nhưng Người vẫn chờ đợi mỗi người tự do đáp trả lại lời mời gọi đón nhận hay không đón nhận ơn cứu độ Chúa ban.

Hình ảnh của người Cha trong Tin Mừng đã chấp nhận chia gia tài cho người con thứ, mặc dầu người Cha biết rằng đứa con thứ sẽ phung phí và đi vào chỗ trụy lạc. Tuy nhiên lòng thương của người Cha dạt dào bao la rộng lớn đã làm cho người con hoang đàng nhận ra tình thương và sự tha thứ của người Cha.

Hình ảnh của người Cha trong đoạn Tin Mừng hôm nay là gương mặt yêu thương nhân từ, giầu lòng thương xót của Thiên Chúa khiêm tốn, nhân hậu. Loài người, con người chúng ta dù có tội lỗi yếu hèn, dù có phản nghịch, vô ơn bội nghĩa, Thiên Chúa vẫn chờ đợi.Thiên Chúa yêu thương hết lòng, yêu thương tha thiết, nên Ngài sẵn sàng tha thứ tội lỗi cho con người…Tình yêu của Ngài là tình yêu cứu độ. Sự tha thứ của Người trở nên dẫn chúng ta đến tình yêu dâng hiến trọn vẹn.

Thiên Chúa yêu thương tha thứ là Thiên Chúa đi ra để đón đứa con thứ trở về.Thiên Chúa cứu độ là Thiên Chúa đi ra để năn nỉ người con cả đi vô nhà để vui mừng với đứa em đi hoang trở về và nhân từ nói với người anh cả :” Tất cả những gì của Cha là của Con “. Thiên Chúa cứu độ, giầu lòng thương xót là một Thiên Chúa không sợ mất đi sự oai phong, lẫm liệt của một Thiên Chúa uy quyền để ra đón nhận người con đi hoang và người con cả đang ích kỷ, xeo nại vì người Cha đã quá yêu thương, nuông chiều người con.

Vâng, là Kitô hữu, chúng ta thuộc về Chúa. Chúng ta đừng sợ quay trở lại với Chúa mỗi khi chúng ta xa Chúa, mỗi khi chúng ta phản nghịch bội phản, vô ơn với Chúa. Bởi vì Thiên Chúa giầu lòng tha thứ, hết mực khoan nhân chờ đợi con người quay trở về với Ngài…Chúng ta hãy tuyệt đối tin tưởng vào Lòng Nhân Từ Thương Xót của Ngài.

Dụ ngôn hôm nay là hình ảnh sống động, một bức tranh tuyệt đẹp mà Thiên Chúa để lại cho con người. Hình ảnh này là hình ảnh của Một Thiên Chúa khiêm nhượng, nhân từ, luôn yêu thương thứ tha cho con người, đặc biệt cho các tội nhân biết ăn năn sám hối, quay trở về với Thiên Chúa.

Cho nên, là môn đệ của Chúa, chúng ta phải noi gương bắt chước lòng nhân hậu của Thiên Chúa. Chúng ta cũng không được phép thất vọng về sự yếu hèn của ta và của những người chung quanh mà luôn tin tưởng vào lòng nhân từ yêu thương tha thứ của Chúa.

Lạy Chúa Giêsu, xin giúp chúng con luôn biết hoán cải để tin vào Chúa nhân từ và sửa đổi để nên giống Thiên Chúa nhân từ. Amen.

GỢI Ý ĐỂ CHIA SẺ :

1.Hình ảnh người Cha nhân từ trong đoạn Tin Mừng của thánh Luca 15,1-32 là hình ảnh của ai ?
2.Người con thứ thế nào ?
3.Người con cả thế nào ?
4.Thái độ của chúng ta phải ra sao trước Lòng Nhân Từ của Thiên Chúa ?

Về mục lục

MẤT MÁT

Lm. Vũ Đình Tường

Ai trong chúng ta cũng có kinh nghiệm bị mất. Không phải chỉ con người bị mất mà ngay cả loài thú hoang cũng có kinh nghiệm bị mất. Nói một cách chung thì có hai loại mất cho con người đó là mất về mặt thể chất và mất về mặt tinh thần.

Về thể chất lại được chia làm hai loại. Mất những gì trong con người và mất những gì liên quan đến con người. Có những thứ mất trong ta thể hiện bản tính của ta. Thí dụ như mất tự chủ, hay nóng giận thể hiện bản tính con người. Mất trí nhớ, mắt kém, mất ăn, mất ngủ đều thể hiện trạng thái trong con người. Mất liên quan đến con người như vật kỉ niệm, quà tặng, giấy tùy thân, mất hướng đi, mất học. Tất cả đều ảnh hưởng đến cuộc sống.

Mất về mặt tinh thần được chia thành tinh thần và tâm linh. Mất về mặt tinh thần nguy hiểm hơn mất vật chất. Thí dụ như mất bạn hữu, mất nhận biết mình là ai. Mất tự tin, mất hy vọng vào cuộc sống, mất lòng tin vào anh em. Mất nguy hiểm nhất là mất đức tin bởi mất đức tin là mất tất cả, kéo theo cả sự sống trường sinh.

Mất ảnh hưởng đến cả cuộc đời là mất người thân và đây chính là kinh nghiệm của người cha trong Kinh Thánh nhắc đến. Nghe thoáng qua thì người ta thấy người cha này mất con. Khi suy nghĩ kĩ sẽ thấy người cha mất nhiều hơn là mất con. Truớc hết người cha không còn chọn lựa nào khác ngoại trừ chia nửa gia tài cho người con. Như thế ông ta mất rất nhiều của, nửa gia tài. Có của trong tay người con bỏ nhà ra đi như thế ông ta biết rõ con ông mất hướng đi tốt. Cách sống tốt lành ông dậy con, mong con thành người tốt, nhân đức bị con cho vào sọt rác. Ông là người thành công trên thương trường, có gia sản đồ sộ, có con ăn, đầy tớ, người làm nhưng ông thất bại trong gia đình, thất bại việc bày tỏ tình yêu cho con hiểu. Hai điều mất tiếp theo làm ông đau khổ hơn nhiều. Thứ nhất là việc người con bỏ nhà ra đi đánh mạnh vào cái tâm lí thất bại của người cha. Con bỏ nhà đi vì không chịu nổi cha. Ở đây không phán đoán đúng sai nhưng nói về cảm xúc người này cảm nhận về người kia. Người con cảm nhận cha anh không yêu anh. Tình cha con sứt mẻ không thể hàn gắn ngoài cách thoát li. Điều làm người cha đau khổ hơn nữa là vấn đề tâm linh của người con. Anh ta đi theo con đuờng ăn chơi, bê tha đời sống đức tin và ảnh hưởng đến sự sống trường sinh.

Người cha có quá nhiều kinh nghiệm đau thương, mất mát nhưng người cha không bao giờ mất hy vọng, không tuyệt vọng. Không biết điều gì khiến ông tin tưởng mãnh liệt ngày nào đó con ông sẽ trở về. Điều chắc chắn là tình yêu ông dành cho con lớn hơn lỗi lầm con mắc phạm- bỏ nhà ra đi, chê trách cha. Tình yêu ông dành cho con quan trọng hơn vật chất- nửa gia tài của ông. Niềm hy vọng của người cha luôn vững chắc và tin tưởng ngày nào đó con ông sẽ nhận ra sai lầm của mình và quay về. Người cha không chỉ hy vọng trong thầm lặng, hy vọng, ông chuẩn bị đón chờ ngày đó đến. Ông âm thầm cho vỗ béo bò chuẩn bị cho tiệc mừng con ông trở về. Bên cạnh đó ông còn sắm giầy cho cậu, mua áo mới cho cậu. Khi việc chuẩn bị tạm ổn, chiều chiều ông ngồi trước cổng nhìn về phía chân trời hy vọng trông thấy con thất thểu trở về. Niềm hy vọng của ông không tắt và ông được toại nguyện. Người con nhận ra mình sai lầm, nhận biết tình yêu của cha và anh đã từ giã bóng tối trở về ánh sáng tình thương. Người con trở về nhận lại tình yêu cha dành cho, ông ôm con trong lòng, tha thứ mọi lầm lỗi và mở tiệc mừng đón con.

Tình yêu và lòng xót thương Chúa dành cho ta khoan dung, đại lương hơn tất cả tội ta đã phạm. Xin ơn này để can đảm trở về.

Về mục lục

TÌM VỀ

Lm. Antôn Nguyễn Văn Tiếng

TÌM VỀ CHÍNH MÌNH

Khi con người sai lầm, con người phạm tội, con người “chạy trốn” chính mình! Khi ấy, con người không muốn nghe tiếng nói lương tâm, tiếng nói từ sâu thẳm lòng mình.

Nhiều kẻ lún sâu vào sai lầm, vào tội ác, nhưng vẫn sống an nhiên như người thánh thiện. Họ đã rời xa con người thật của họ. họ sống trong lớp vỏ bình an giả tạo. Với loại người này, họ không còn con đường về nẻo thiện lương. Họ đánh mất chính mình. Họ đánh mất nhân tính. Có những vụ án giết người, mà kẻ tội phạm kể lại tội ác mình làm khi đứng trước vành móng ngựa thật bình thản đến lạ lùng!

“Sai lầm là thường tình của con người”. Để “nhận ra mình sai lầm”, cần phải khiêm nhường.

Không khiêm nhường không thể thấy mình sai. Không thấy mình sai thì cứ cho mình đúng. Cứ cho mình đúng là kiêu ngạo. Mà kiêu ngạo thì đối nghịch lại khiêm nhường… cái vòng lẫn quẫn ấy cản trở con người bước vào con đường nội tâm. Không đi vào nội tâm, không thể tìm về chính mình được.

Đi vào nội tâm là lúc con người hồi tâm lại, và nhìn đoạn đường mình đã đi qua. Để xem mình đang đi về đâu. Có hồi tâm mới có hối hận. Không giọt nước mắt ăn năn sám hối nào rơi xuống mà con người không nhìn sâu vào tận đáy lòng mình. Đó chính là lúc tìm về chính mình thật sự.

TÌM VỀ GIA ĐÌNH

“Không ai là một hòn đảo”. Ngay cả những người đã “phủi bụi trần” để khép mình vào “bốn bức tường” tu viện, vẫn cần có tình người. Tìm về gia đình – hay đại gia đình – là mở rộng tấm lòng để sống có trách nhiệm với cha mẹ, anh em, người thân, tha nhân, đoàn thể, cộng đồng…

Trong câu chuyện Tin Mừng hôm nay, đứa con hoang đàng đã tìm về không phải vì nhớ thương cha mẹ hay anh em trong nhà, mà vì cái bụng đói, vì cuộc sống quá gian nan, nhục nhã. Lý do tìm về chỉ nhắm tới lợi ích riêng mình, còn rất ích kỷ. Khi ra đi với lý do ích kỷ, tìm về cũng với lý do ích kỷ. Động lực sám hối chưa sâu xa. Chính vì lý do đó mà người anh trong câu chuyện đã không thể chấp nhận được. “Còn thằng con của cha đó, sau khi đã nuốt hết của cải của cha với bọn điếm, nay tìm về, thì cha lại giết bê béo ăn mừng!” (Lc 15,30)

Nhưng, cũng chính vì lý do non nớt, trẻ con đó, mà tình cha càng nổi bật, càng lớn lao. Bất kể là vì lý do gì, miễn là đứa con biết ăn năn sám hối, biết tìm về gia đình. Người cha không nói rằng đứa con trai lớn đã nghĩ sai, nhưng chỉ nói lên lý do đứa con lầm lỗi cần được thương xót. Nó đang cần tình thương. Và dù cho thế nào, nó vẫn là đứa con mà ông hết mực thương yêu. Và tình yêu đó không có sức mạnh nào lay chuyển. Và người cha muốn đứa con trai lớn mình phải hiểu và chấp nhận em mình với tấm lòng bao dung cao cả như vậy. “Yêu thương em mình như tình cha”. Điều này, chúng ta gặp thấy nơi giới luật yêu thương của Chúa Giêsu: “Các con hãy yêu thương nhau như Thầy yêu thương chúng con”.

Và đó, chính là ý nghĩa của việc tìm về gia đình. Không có nơi nào con người nương tựa vững chắc như mái ấm gia đình. Trong sự bảo vệ, đùm bọc của tình cha nghĩa mẹ. Đó còn là hình ảnh của “gia đình Chúa Giêsu”, của “đại gia đình nhân loại”. Tình thương anh em phải được nâng cao lên, hơn tầm nhìn của người anh trong câu chuyện Tin Mừng này. Vì đó là Đại Gia Đình Thiên Chúa. “Một Đức Tin, một Phép Rửa, một Thiên Chúa là Cha”.

TÌM VỀ BÊN CHÚA

Trong cuộc đời, có những cuộc tìm về bị chối từ, nhưng với Thiên Chúa thì không, vòng tay của Ngài luôn rộng mở.

Điều Ngài muốn duy nhất, là con người biết ăn năn, sám hối. Sự sám hối có khi còn rất nông cạn, còn rất đời thường, còn rất vật chất, còn vì cái lợi trước mắt. Nhưng căn bản là nhận ra rằng Chúa chính là nơi con người nương tựa thật sự. Không tìm về nơi đâu khác, mà tìm về chính Thiên Chúa. Và tin tưởng rằng Chúa vẫn hằng yêu thương tha thứ.

Sự tìm về của Giuđa Ít-ca-ri-ốt là sự tìm về dang dở.

Giuđa biết “tìm về chính mình”. Anh ta đã “nhìn lại mình” và đau khổ. Anh có sám hối. Đó là một khởi đầu rất tốt. Giuđa thật can đảm. Sự tìm về với chính mình của Giuđa thật tuyệt vời. Nhưng thật đáng tiếc, những bước tiếp theo lại thất bại. Thật tội nghiệp cho Giuđa, anh đã không đến được với Chúa vì anh không hình dung được tình yêu Chúa bao la đến mức có thể tha thứ tội tày trời của anh!

Có người bảo rằng thật tiếc là kết thúc cuộc đời của Giuđa “không có hậu”. Nếu Giuđa tin vững vào Tình Yêu của Chúa, không ngã lòng trông cậy, phần kết luận sẽ khác! Thí dụ như Giuđa không tự tử, Giuđa khóc lóc hối hận một đời như thánh Phêrô. Rồi Giuđa sau này rao giảng về Chúa phục sinh, lời lẽ của Giuđa sẽ mạnh mẽ: “Tôi đã từng bán Chúa! Tôi đã chen vào đám đông và đứng chứng kiến người ta đóng đinh Chúa trên Thập Giá. Trong khoảnh khắc tình cờ từ trên Thập Giá Chúa đã nhìn thấy tôi. Đôi mắt Ngài nhân từ, đượm buồn nhưng rất âu yếm…”. Và cuối cùng, Giuđa đã bị treo cổ vì đã rao giảng về Giêsu đã chết và đã Phục Sinh, chứ không phải tự treo cổ vì tuyệt vọng! Kết thúc được như vậy cuộc đời Giuđa thật đẹp biết bao!

Có thể sự hối hận của Giuđa quá muộn màng. Cách sống của Giuđa quá biệt lập trong “gia đình các môn đệ”. Khi Giuđa biết “tìm về chính mình” và sám hối ăn năn, Giuđa lại cảm thấy lẻ loi, mang nặng mặc cảm tội lỗi với Chúa và với anh em. “Một trong các môn đệ của Chúa Giêsu là Giuđa Ít-ca-ri-ốt, kẻ sẽ nộp Người, liền nói: ‘Sao lại không bán dầu thơm đó lấy ba trăm đồng bạc mà cho người nghèo?’ Y nói thế, không phải vì lo cho người nghèo, nhưng vì y là một tên ăn cắp: y giữ túi tiền và thường lấy cho mình những gì người ta bỏ vào quỹ chung” (Ga.12.4-6). Bước tiếp theo “tìm về gia đình”, hòa nhập vào “cộng đoàn môn đệ” là không thể được. Giuđa không thể nào chịu nổi sự lạc lỏng, cô đơn, có khi là “búa rìu” của “dư luận” ngay trong “gia đình môn đệ”, không còn con đường tìm về bên Chúa được nữa, Giuđa đã chọn con đường tự tử. Giuđa không đủ niềm tin để chỗi dậy.

Hãy thử tưởng tượng đứa con trai hoang đàng trong câu chuyện Tin Mừng hôm nay đã “không dám” về gặp thẳng cha mình, mà về gặp anh mình để “thăm dò” xem cha mình có thể “nhận” mình không, thì người anh sẽ phản ứng ra sao? Dựa vào phần kết câu chuyện, chắc chúng ta cũng có thể suy ra những câu nói của người anh đối với em mình thế nào! Những câu nói có thể đại loại như: – “mầy còn vác mặt mày về đây hả?” – “Mày định về đây chia cái gì nữa đây?” – “ Mày làm tán gia bại sản chưa hài lòng chắc?” – “Ông già thất vọng về mày”… Và đứa con trai hoang đàng sẽ rút lui. Sự tìm về của nó thất bại. Nó sẽ lại bước vào dòng đời gió bụi. Nó sẽ chết ở xó kẹt nào đó, mang theo nỗi lòng đau khổ sám hối ăn năn mà không còn cơ hội nhận ra được người cha đang yêu thương chờ đợi nó.

Có rất nhiều vật cản trên “bước đường tìm về”. Có rất nhiều sương mù làm nhạt nhòa hình ảnh Thiên Chúa là Người Cha Nhân Hậu. Không phải chỉ ngày xưa, thời Pharisêu, Biệt Phái, mà trong cả thời nay, có khi ngay cả trong lòng Giáo Hội.

Chuyến tìm về của đứa con trai hoang đàng trong câu chuyện Tin Mừng hôm nay thành công, vì anh đã can đảm đến với cha mình. Anh trực tiếp thấy được dung nhan hiền từ của cha mình ngoài sức tưởng tượng của anh. Không có cánh tay trừng phạt giáng xuống anh, chỉ có vòng tay êm ái ôm chằm lấy anh. Không có những lời hạch tội quát mắng, chỉ có những lời ra lệnh mở tiệc ăn mừng. Không có những lời lên án, chỉ có những lời bênh vực. Không có bờ môi đay nghiến, chỉ có những nụ hôn. Không có chỗ ở để nhận thêm một đầy tớ, chỉ có chỗ ở dành cho đứa con bao năm chờ đợi trở về. Anh trực tiếp cảm nghiệm được lòng yêu thương của cha anh trổi vượt hơn vạn lần anh suy đoán. Anh nhận được ân huệ của cha anh lớn lao vạn lần hơn những gì anh van xin.

Sự vui mừng của cha anh cho anh lòng tự trọng. Cho anh vững bước tiến lên để xứng đáng với tình cha. Cha anh tin tưởng anh làm lại cuộc đời mới. “Nhưng chúng ta phải ăn mừng, phải vui vẻ, vì em con đây đã chết mà nay lại sống, đã mất mà nay lại tìm thấy.” (Lc.15,32).

Chỉ có Chúa Giêsu mới trả lời được vì sao “các người thu thuế và các người tội lỗi đều lui tới với Người”, và vì sao Người lại “đón tiếp phường tội lỗi và ăn uống với họ”. Các người thu thuế và các người tội lỗi đều lui tới với Đức Giêsu để nghe Người giảng. Những người Pharisêu và các kinh sư bèn xầm xì với nhau: “Ông này đón tiếp phường tội lỗi và ăn uống với chúng.” (Lc.15,1-32).

Chỉ có Chúa Giêsu mới diễn tả đúng mức thế nào là Thiên Chúa là Cha Nhân Từ. và thế nào là Tình Yêu Thiên Chúa dành cho nhân loại khi vòng tay của Người dang rộng trên Thập Giá. “Ông Philípphê nói: ‘Thưa Thầy, xin tỏ cho chúng con thấy Chúa Cha, như thế là chúng con mãn nguyện’. Đức Giêsu trả lời: ‘Thấy ở với anh em bấy lâu, thế mà anh Philíphê, anh chưa biết Thầy ư? Ai thấy Thầy là thấy Chúa Cha. Sao anh lại nói: ‘Xin tỏ cho chúng con thấy Chúa Cha’?” (Ga.14,8-9).

Lạy Chúa, Xin đừng làm rạng rỡ chúng con, vâng, lạy Chúa, xin đừng! nhưng xin cho danh Ngài rạng rỡ, bởi vì Ngài thành tín yêu thương. (Tv.115,1). Amen.

Về mục lục

XIN CHUNG VUI VỚI TÔI

Lm. Giuse Nguyễn An Khang

Hai dụ ngôn: con chiên lạc và đồng bạc bị mất giống nhau về hình thức, lời văn cũng như nội dung tư tưởng và giáo huấn, đến nỗi có thể gọi chúng là hai dụ ngôn sinh đôi. Thực vậy, hai dụ ngôn đó, Đức Giêsu lần lượt đưa ra một người đàn ông và một người đàn bà, một mục tử mất chiên và một nội trợ mất tiền. Có khác về con số nhưng cùng một giáo huấn:

Dụ ngôn chiên lạc

Một người chăn chiên có một trăm con, lạc mất một, người đó để chín mươi chín con nơi hoang vắng để đi tìm con lạc, việc đi tìm không phải dễ, giữa cảnh bao la rừng núi. Vả lại, một sánh với chín mươi chín có là gì. Thế mà với đôi chân trần đạp trên đá sỏ, ông đã chạy lang thang khắp nơi để tìm.

Tại sao? Vì yêu thương. Đối với tình yêu, số học không còn như cũ. Lúc đó có thể đặt dấu bằng ở giữa số một và số chín mươi chín (1=99). Như thế, bất cứ giá nào, ông cũng không để mất, dù một con. Một con được ông coi giá trị như chín mươi chín. Giống như đại tướng yêu binh lính, bất cứ giá nào cũng không để chết đi một người, dù là lính quèn. Một người lính được coi như cả một đoàn quân, chết một có thể chết cả đoàn.

Bởi thế, khi tìm thấy con chiên lạc, ông đã vui mừng chạy lại ôm lấy, vác trên đôi vai, cho dù con chiên có nặng, ông rất mệt, đã chạy nhiều giờ trên những ngọn đồi sỏi đá, dưới ánh nắng chói chang của mặt trời. Nhưng theo ông, một con chiên xa đàn, lang thang nhiều giờ, nó kiệt sức, cần ông vác. Khi về đến nhà, niềm vui như vỡ bờ, ông đã kêu bạn bè hàng xóm đến chia vui, niềm vui của ông tỏa rộng và lây sang người khác.

Đồng bạc bị đánh mất.

Đây là cảnh xảy ra bên trong nhà người dân xứ Palestin: Một căn phòng bằng đất nện, với vài chiếc chiếu, hay ít đồ đạc lỉnh kỉnh, ánh sáng không bao nhiêu và chỉ lọt qua cửa chính, giữa ban ngày cũng cần một ngọn đèn nhỏ để soi các góc xó. Một phụ nữ có mười đồng bạc, bị mất một, bà đã gia công tìm kiếm, soi đèn quét nhà, moi móc khắp nơi, tìm cho kỳ được, tìm được, lòng tràn ngập vui mừng, đồng tiền thế nào cũng được cất vào một nơi chắc chắn, bà cũng mời bạn bè hàng xóm đến chia vui.

Tại sao? Đối với bà một đồng trị giá bằng một ngày công, nhưng nó quá lớn. Mất đi một đồng, bà mất đi một ngày sống. Dụ ngôn con chiên lạc, một so với chín mươi chín là quá nhỏ. Ở đây một so với chín quá quan trọng. Vì thế người đàn bà này có lý vui mừng.

Giáo huấn của hai dụ ngôn

Qua hai dụ ngôn, Đức Giêsu dạy: Tội nhân muốn trở lại cần có sự hối cải, nhưng sự hối cải của họ không phải là điều kiện tiên quyết để được Thiên Chúa ân cần đón tiếp, như những người Pharisiêu và các Kinh sư chủ trương. Trái lại, sự hoán cải này trước tiên được Thiên Chúa thực hiện.

Các triết gia đã biến Thiên Chúa thành một hữu thể bất động, không thay đổi. Đức Giêsu cho chúng ta thấy một Thiên Chúa chuyển động, đang mở chiến dịch tìm kiếm cái Người đã mất. Đức Giêsu đặt trước mặt chúng ta: Người mục tử vùng đồi núi Galilê, chân trần trên đá sỏi đang chạy hết tốc độ, để tìm con chiên lạc; người đàn bà đang soi đèn quét tước tìm đồng bạc đã mất. Đức Giêsu bảo: Thiên Chúa là như thế. Không có người nào bị Thiên Chúa bỏ rơi, không có người nào bị mất hẳn, bởi vì có Đấng yêu thương không ngừng đi tìm người ấy. Thiên Chúa không chịu ngồi chờ kẻ tội lỗi trở về, Người ra đi tìm họ.

Đối với người chăn chiên, một con bằng chín mươi chín, với người đàn bà, một đồng bằng chín. Đối với Thiên Chúa, mỗi người đàn ông, mỗi người đàn bà, có một giá trị độc nhất vô giá. Một con chiên lạc mất đã chiếm hết ý nghĩ của người mục tử, một đồng bạc bị mất đã chiếm hết ý nghĩ của người đàn bà. Xem ra chỉ con chiên lạc, đồng bạc mất mới là đáng kể. Chúng ta có một Thiên Chúa như thế. Một Thiên Chúa tiếp tục nghĩ đến những ai đã bỏ rơi Ngài, một Thiên Chúa đau khổ vì một linh hồn hư mất, bởi mỗi người đều quý giá, đều chiếm chỗ quan trọng trong con tim Ngài.

Tuy giáo lý dạy, con người không thêm gì cho vinh quang và hạnh phúc nội tại của Thiên Chúa. Nhưng theo những dụ ngôn này, mỗi người chiếm địa vị thiết yếu trong tình yêu Ngài đến chừng nào. Nếu không có bệnh nhân, đâu có thầy thuốc. Nếu không có tội nhân, đâu có tình thương cứu độ. Nói thế, không có nghĩa đề cao tội lỗi. Đức Giêsu không bao giờ nói, tội lỗi không quan trọng. Trái lại, sự lên án của Người đối với tội lỗi thì mãnh liệt và không chút mơ hồ: “Nếu tay ngươi hoặc chân ngươi làm dịp tội cho ngươi, hãy chặt nó đi…” Như mọi ngôn sứ, Đức Giêsu đòi hỏi sự hoán cải và sám hối (Mc 1,15). Nếu các dụ ngôn này là một lời rao giảng về tình yêu Thiên Chúa, chúng cũng là một lời rao giảng về sự hoán cải cần thiết của kẻ tội lỗi.

Câu chuyện minh họa

Ngày 13-5-1981, giữa lúc hàng chục ngàn ngời chen chúc nhau tại quảng trường thánh Phêrô để đón đức giáo hoàng Gioan Phaolô II, thì một tiếng nổ chát vang lên làm mọi ngời đứng tim. đức thánh cha đã ngã gục trên chiếc xe mui trần, máu vọt lên tung tóe. Lần đầu tiên trong lịch sử nhân loại, một vị giáo hoàng bị mu sát. Ali Agaca, hung thủ tội ác, bị bắt ngay tại chỗ. Người thanh niên Thổ Nhĩ Kỳ này bị giam tại nhà tù Rebiblia ở Rôma, cả thế giới kinh hoàng về tội ác tày trời này. Năm 1984, thế giới còn kinh ngạc hơn nữa. Đấng bị thảm sát đã đến nói chuyện với kẻ sát hại mình. Không ai biết hai bên nói gì. Nhưng người ta rất cảm động, thấy đức thánh cha bắt tay Ali Agaca, với nụ cười rất trìu mến. Phải chăng đây là hình ảnh sống động nhất về tình yêu Đức Giêsu niềm nở đón tiếp các tội nhân. Đức thánh cha, vị đại diện Đức Giêsu, bị bắn gục, vẫn tỏ lòng rất nhân từ đối với kẻ tội ác. Ali Agaca đã nhập vào đoàn hành hương của đoàn chiên lành đang vui mừng chào đón chủ chiên đến thương yêu, chăm sóc, nuôi dưỡng tinh thần bằng lời hằng sống. Ali Agaca như con chiên ghẻ, như đứa con phung phá xô đến giết chủ chăn, giết cha mình. Nhưng người cha hiền, người mục tử nhân hậu đã sẵn sàng liều chết đến cứu đứa con hư, sẵn sàng tha thứ hòa giải và vui mừng ôm lấy đứa con trở về.

Về mục lục

MẤT – TÌM – MỪNG

Lm. Vũ Xuân Hạnh

Trong cuộc đời truyền giáo, Chúa Giêsu có nhiều dịp tiếp xúc nhiều hạn người, nhiều tầng lớp xã hội. Theo Tin Mừng, Chúa đặc biệt ưu ái người nghèo, nghèo vật chất và nhất là nghèo phẩm giá. Chúa lui tới, gặp gỡ, ăn uống với họ. Chúa bày tỏ tình yêu đối với họ là tình yêu thương xót, thông cảm, bao dung, tha thứ và đón nhận. Chúa đi ngược hẳn lối suy nghĩ của những người lãnh đạo trong đạo, ngoài đời của xã hội Dothái đương thời. Họ khinh miệt những người nghèo. Họ xa tránh và gọi những người nghèo ấy là “phường tội lỗi”.

Hôm nay, bằng ba dụ ngôn, Chúa dạy những “nhà lãnh đạo Dothái” bài học của lòng yêu thương thông cảm.

I. MẤT – TÌM – MỪNG

Bài Tin Mừng hôm nay, với ba dụ ngôn, để diễn tả nỗi lòng yêu thương cao cả của Thiên Chúa, có nhiều động từ được Chúa Giêsu lặp đi lặp lại, đó là những động từ: “mất” (6 lần), “tìm” (8 lần), “mừng” (8 lần).

Người ta bị mất, người ta đi tìm. Tìm thầy, người ta vui mừng.

Cái bị mất càng quý giá, càng phải tìm. Tìm thấy, nỗi vui mừng càng lớn.

Con người lưu lạc khỏi vòng tay Thiên Chúa, Thiên Chúa lạc mất con người. Cả dòng lịch sử cứu độ trải dài hàng thế kỷ là hành động của Thiên Chúa tình yêu đi tìm con người. Bởi thế, dòng lịch sử cứu độ đã ghi một dấu ấn tích cực, đó là dấu ấn của cả Hội Thánh Chúa và biết bao nhiêu anh chị em đã đáp lại sự tìm kiếm của Chúa.

Con người, đối với Thiên Chúa, đó là quà tặng quý giá dành cho chính bản thân Người. Bởi con người đáng quý, cho nên sự bội nghĩa vong ân của họ gây nên nỗi đau lớn nơi lòng Thiên Chúa. Một khi Thiên Chúa đã tìm thấy con người qua sự đáp trả của họ, đó là một niềm mừng vui không xiết. Chúa Giêsu diễn tả niềm vui này bằng nhiều hình ảnh:

– Người chủ chiên, sau khi tìm thấy con chiên tự ý bỏ đàn ra đi, đã “vui mừng vác chiên lên vai, trở về nhà, kêu bạn hữu và những người lân cận mà nói rằng: ‘Anh em hãy chia vui với tôi, vì tôi đã tìm thấy con chiên lạc”.

– Người phụ nữ cất mọi công sức đi tìm đồng bạc bị lạc mất: “Đốt đèn, quét nhà, tìm kỹ lưỡng cho đến khi tìm thấy”. Khi tìm thấy, “bà mời các chị em bạn và những người láng giềng đến mà rằng: ‘Chị em hãy vui mừng với tôi, vì tôi đã tìm thấy đồng bạc tôi bị mất”.

– Nhất là người cha nhân hậu, sau bao năm mỏi mòn trông đợi đứa con phụ nghĩa bạc tình, ông vui mừng hết sức khi tìm thấy con ông trở về. Niềm vui của ông vỡ òa trong ngày chính ông được chạm đến cuộc đời đứa con hư hỏng: “Mau mang áo đẹp nhất ra đây và mặc cho cậu, hãy đeo nhẫn vào ngón tay cậu, và xỏ giày vào chân cậu. Hãy bắt con be béo làm thịt để chúng ta ăn mừng, vì con ta đây đã chết, nay sống lại, đã mất nay lại tìm thấy”.

Ba động từ MẤT – TÌM – MỪNG xuyên suốt ba dụ ngôn, trở thành một tình ca hay, ca ngợi lòng yêu thương vừa kỳ diệu, trường kỳ, sâu thẳm trong hành động tìm kiếm con người của Thiên Chúa, vừa cho thấy: Tội lỗi đáng ghét, đáng loại trừ, nhưng người có tội, dù tội của họ nặng đến mức độ nào, vẫn đáng thương, đáng được tha thứ một khi họ biết ăn năn.

Một con chiên lạc, một đồng bạc bị mất, một đứa con hư hỏng. Thực ra đó là hình ảnh của loài người tội lỗi, là linh hồn con người cần được tình yêu tha thứ của Chúa đón nhận. Linh hồn còn quý giá hơn bội lần đối với con chiên, quý giá hơn đồng bạc, quý giá hơn đứa con hoang đàng. Bởi vậy, một khi tìm lại được linh hồn con người, thì không phải chỉ cả nhà vui, người chủ vui, hàng xóm vui, nhưng cả thiên đàng đều vui: “Trên trời sẽ vui mừng vì một người tội lỗi hối cải”.

II. THÁI ĐỘ NÀO CHO CHÚNG TA?

Thứ nhất: Biết mình có tội.

Cả vô tình lẫn cố ý, nhiều lần ta trở thành “người anh cả” trong dụ ngôn thứ ba, đã không thể thông cảm, không thể đón nhận anh em mình đứng lên sau khi đã vấp ngã, lại còn ganh ghét, lên án, kết tội. Đó là thái độ của những biệt phái và luật sĩ mà bài Tin Mừng nhắc đến nói riêng, các nhà lãnh đạo trong đạo ngoài đời của xã hội Dothái nói chung. Chính thái độ loại trừ một cách độc ác này đã “bị” Chúa dạy liên tiếp bằng ba dụ ngôn đáng giá, để nhắc nhở họ về tình trạng tội lỗi của chính họ. Họ cũng cần được tha thứ, cũng cần được Thiên Chúa yêu thương đón nhận như mọi người. Họ phải khôn ngoan nhìn mình để khám phá con người thực của mình hơn là nhìn người anh em để đổ vạ, để lên án.

Hơn bao giờ hết, chính lúc này đây, lúc mà ta đang lắng nghe và suy niệm Lời Chúa, hãy biết rằng, Chúa dạy ta đừng xét đoán, đừng lên án anh em, bởi không phải anh em có tội, nhưng là chính bản thân ta có tội. Chúa đang dạy ta hãy cúi đầu nhìn nhận mình tội lỗi mà ăn năn tội và cầu xin ơn tha thứ như lời thú nhận của người con thứ trong dụ ngôn thứ ba: “Thưa Cha, con thật đắc tội với Cha”.

Thứ hai: Đừng đánh mất hy vọng.

Dù ta xấu thế nào, tội nặng đến đâu, ta vẫn không có quyền thất vọng. Hãy tin mãnh liệt rằng, trước khi ta trở về, Chúa đã đi tìm ta. Chẳng những Chúa không bỏ rơi người có tội, ngược lại Chúa chủ động đi tìm. Chúa tìm đến lúc tìm được mới thôi. Ngày nào ta còn xa Chúa, ngày ấy Chúa còn mòn mỏi trông ngóng, chờ đợi, đau khổ. Chúa tìm ta, Chúa cần ta, Chúa thương ta, Chúa nâng niu ta. Một khi đã tìm lại được ta, Chúa không chỉ đón nhận như đón nhận người con ân hận trở về. Nhưng lòng Chúa mở hội, lòng Chúa vui mừng khôn tả.

Ta không có quyền thất vọng trước tình yêu hãi hà của Chúa. Tại sao ta lại thất vọng trong khi Chúa đang tha thiết chờ đợi ta trở về cùng Chúa? Tại sao ta không xác tín rằng, với ơn Chúa, ta sẽ có đủ nghị lực đứng lên trở về với Chúa? Người con hoang đàng trong dụ ngôn thứ ba toàn làm điều xấu, chỉ duy nhất có một hành động đẹp mà thôi: Đứng lên trở về cùng cha. Dẫu chỉ một, nhưng hành động ấy quá đủ để anh lại được ngự giữa tình yêu của cha. Dù ta phạm tội đến mức độ nào đi nữa, thì cũng hãy dứt khoát thực hiện một hành động rất đẹp mà người con hoang đàng đã thực hiện: Ra đi, trở về cùng Cha và thưa với Cha rằng: Lạy Cha, con đã lỗi phạm đến Cha. Hãy nhớ một điều rất quan trọng: Thất vọng là động lực nguy hiểm lôi kéo ta càng ngày càng xa Chúa. Do đó, thất vọng càng nhấn chìm ta. Càng đẩy ta lún sâu vào vũng bùn dơ bẩn của tội lỗi. Thất vọng là giết chết cuộc đời mình, giết chết tương lai vĩnh cửu của mình, giết chết cơ hội trở về với tình yêu của Chúa.

Thứ ba: Tin vào khả năng mình sống thánh thiện.

Ai trong chúng ta cũng có khả năng làm việc thiện. Đó là thực tế. Ngay cả một người dù bậm trợn nhất, xấu xa nhất, thì nội tâm anh ta vẫn khao khát hướng về sự thiện.

Tin vào khả làm việc thiện, sẽ đưa ta tới một niềm tin quan trọng khác: Ta có thể đứng lên thay đổi đời sống và hoán cải lòng mình. Hình tượng người con hoang đàng quyết trở về với cha của anh là bằng chứng mà Chúa đã dùng để nhắc ta hãy tin vào khả năng mình nên thánh thiện. Lịch sử Hội Thánh đã ghi nhận nhiều tấm gương sống đúng như Lời Chúa dạy qua hình ảnh người con hoang đàng. Chẳng hạn: thánh Phêrô, thánh Âugustinô, Thánh Phanxicô Asisi, á thánh Charles de Foucauld… Tất cả những con người thánh ấy, đều đã có một thời gian sai phạm, nhưng đã tự tin đứng lên về cùng Chúa. Họ đã thành công. Họ đã nên thánh. Chính tình yêu của Chúa đã trao cho họ động lực hoán đổi đời mình. Cũng vậy, Chúa vẫn bao bọc đời ta bằng tình yêu triều mến của Chúa. Tin tưởng Chúa không bỏ ta, ta sẽ đủ nghị lực, đủ mạnh mẽ mà dứt khoát giả từ tội lỗi, trở về cùng Chúa.

Về mục lục

CHIÊM NGẮM TÌNH YÊU CHÚA CHA: TRÁI TIM RA MỞ RA

Lm. Đaminh Hương Quất

Ngôi Lời Nhập Thể, đặc biệt trong sứ vụ công khai, Chúa Giêsu nổi bật dung mạo Thiên Chúa đầy yêu thương nhân từ. Tình yêu của Người quá kỳ lạ, quá lớn lao, thật khác thường.

Chúa Giêsu chính là Hiện thân của Thiên Chúa Vô hình, Thiên Chúa tình yêu (Cl 1,15). Trái tim Chúa Giêsu dành yêu thương hết mọi người, đặc biệt người nghèo khổ, bệnh tật, bọn thu thuế, đĩ điếm… nói chung họ thuộc thành phần tội lỗi, thuộc đối tượng cảnh giác, bị tôn giáo gạt lề. Do đó họ bị xã hội Do Thái ghét ra mặt, khinh khi ra mặt, tẩy chay ra mặt; tệ hơn còn ra luật vạ tuyệt thông: cấm tiếp xúc, ai tiếp xúc đều lây tội.

Một người Do Thái giáo đạo đức thời Chúa Giêsu không bao giờ nói chuyện, tiếp xúc chứ đừng nói chuyện ăn chung bàn với người mà họ cho là quân tội lỗi.

Khi còn tại thế, nhiều người Do Thái công nhận Chúa Giêsu là bậc thầy, là sư phụ không chỉ uyên thâm Lời Chúa, giảng dạy như Đấng có uy quyền mà còn là nhà đạo đức số một.

Chúa Giêsu nhà đạo đức số một, ấy thế mà!…

Người ta bắt đầu nghi ngờ về đạo đức của Chúa Giêsu, nhất là nhóm Biệt phái- luật sĩ là những bậc thầy đạo đức của người Do Thái, khi thấy Chúa Giêsu đối xử tử tế, nhân hậu với người tội lỗi như người bình thường, xem ra còn ưu ái hơn người bình thường. Khó chịu nhất cảnh Người trò chuyện thân tình, đồng bàn ăn với họ.

Tin Mừng hôm nay, thánh sử Luca cho thấy phản ứng khó chịu, thái độ nghi ngờ đạo đức Chúa Giêsu của nhóm Biệt phái luật sĩ. Họ xầm xì: nếu Thầy Giêsu đạo đức tại sao ngài đón tiếp những kẻ tội lỗi và cùng ăn uống với chúng?.

(Ở đây ta lại đụng phải thành kiến vững chắc, cố chấp của họ. Nhất định cho mình đúng, cái gì không như mình nghĩ là sai. Xét cho cùng đấy là thái độ kiêu ngạo. Chính trong thái độ không chịu sám hối- thay đổi lối nhìn ấy mà người Do Thái chưa nhận ra Chúa Giêsu là Đấng Messia)

Để trả lời nghi vấn của họ, Chúa Giêsu kể ba dụ ngôn: con chiên lạc, đồng tiền mất và đứa con hoang đàng.

Tất cả những dụ ngôn này đều đề cao hình ảnh một Thiên Chúa giàu lòng thương xót. Ngài xót xa khi một người lầm đường rơi vào tội lỗi, tha thiết tìm cứu người tội lỗi. Khi cứu được một người tội lỗi, Ngài rất vui mừng.

Mặt khác, Chúa Giêsu cho thấy rõ giá trị Tin Mừng của một người tội lỗi biết ăn năn sám hối trở về với Chúa.

Như người Mục tử tìm được chiên lạc, như người đàn bà tìm được đồng tiền mất, như người cha tìm được đứa con hoang- họ đã không vui một mình, niềm vui quá lớn không thể vui một mình, đòi hỏi cần phải có người chia sẻ, phải mở tiệc ăn mừng- Họ đã rủ người khác đến chia sẻ niềm vui:

Người Mục tử tìm được chiên lạc: “Anh em hãy chia vui với tôi, vì tôi đã tìm thấy con chiên lạc…

Người Đàn bà tìm được đồng tiền: “Chị em hãy vui mừng với tôi, vì tôi đã tìm được đồng bạc tôi đã mất…

Người Cha khi thấy con trở về nhà: Hãy bắt con bê béo làm thịt để chúng ta ăn mừng, vì con ta đây đã chết, nay sống lại, đã mất nay lại tìm thấy. Và người ta bắt đầu ăn uống linh đình”

Cha chúng ta trên trời của cũng thể, một người tội lỗi có nguy có mất ơn cứu độ sám hối trở về Nhà Cha không chỉ có mình Thiên Chúa vui mà cả triều thần thiên quốc mừng vui. “Các thiên thần của Thiên Chúa sẽ vui mừng vì một người tội lỗi hối cải…Trên trời sẽ vui mừng vì một người tội lỗi hối cải hơn là vì chín mươi chín người công chính không cần hối cải.”

Tất cả là hình ảnh để diễn tả Tình yêu của Thiên Chúa, một Tình yêu quá tuyệt vời, mà bất cứ ai trong chúng ta một khi đã chạm đến Tình yêu ấy, một lần gặp gỡ có kinh nghiệm về Tình yêu ấy không thể thờ ơ, không thể không trở về với Cha.

Nói rõ hơn, Chúa không chỉ xót xa khi thấy những người con yêu dấu của Ngài phạm tội, mà còn tha thiết tìm cứu người tội lỗi. Khi cứu một con chiên lạc, một người tội lỗi Chúa không nản chí vì bất kỳ lý do nào, không mệt nhọc hoặc hiểm nguy. Ngài dùng mọi cách để đánh động, để báo động tình trạng tội lỗi của mình, Ngài luôn nói với ta qua tiếng lương tâm (bởi thế khi phạm tội, nhất là tội trọng lương tâm ta bất an), nếu ai đó lương tâm khô khan hơn, Ngài đánh động chúng ta mạnh hơn, chẳng hạn qua một biến cố tai nạn, qua biến cố đau thương nào đó….

Đặc biệt trong Giáo hội và qua Giáo hội Tông truyền, Thiên Chúa luôn đồng hành, hằng ngày nói với chúng ta qua Lời Chúa; gia tăng ân sủng qua các Bí tích để ta có thêm, có dư đủ sức mạnh chiến thắng những cám dỗ của ma quỷ- thế gian và xác thịt.

Đến hết cách mà chúng ta nhân danh tự do từ chối lòng Thương xót của Chúa thì Chúa cũng đành… bó tay. Bởi Ngài không thể và không bao giờ xâm phạm tự do mà Ngài đã đặc ban cho con người- thụ tạo được dựng nên giống Hình Ảnh Chúa. Đấy là lúc ta chạm ngưỡng tội phạm Chúa Thánh Thần, điều mà Chúa cảnh báo: “mọi tội, kể cả tội phạm thượng cũng sẽ được tha cho con người, chứ tội phạm đến Cha Thánh Thần sẽ chẳng được tha” (Mt 12,31). Tội phạm Thánh Thần là gạt bỏ ơn tha thứ của Thiên Chúa, cố tình chai lì sống tội lỗi, không chịu sám hối trở.

Nói cách khác, trực diện trước Tình yêu của Chúa Cha trong Chúa Con nhờ sức mạnh của Chúa Thánh Thần, trái tim của mỗi chúng ta không thể không mở ra, không thể không sinh ra hoa trái hiệp thông và bác ái.

Ở đây ta không nói về chiên lạc, đồng tiền mất, hay đứa con hoang trở về mà nói về Người Mục tử mất chiến- người đàn bà mất đồng tiền- người cha mất con.

Nghĩa là ta nói về Cha trên trời của chúng ta, chiêm ngắm về Tình yêu giàu lòng Thương xót của Cha chúng ta dành cho mỗi ta, cho cả nhân loại, đặc biệt dành cho những người tội lỗi biết sám hối trở về. Điều mà chúng ta đáng học- đáng noi theo hơn cả nơi các dụ ngôn này là Tình yêu thương của Người Cha của chúng ta.

Đấy là điều Chúa Giêsu muốn khi Ngài kêu mời: “Các con hãy ở nhân từ như Cha các con là Đấng nhân từ”;

Đấy là điều Chúa Giêsu muốn khi Người công khai đòi hỏi môn đệ học theo Ngài: “hãy học nơi Ta vì Ta hiền lành và khiêm nhường”.

Đấy là điều Chúa Giêsu dạy chúng ta khi khẩn nguyện: “Lạy Cha chúng con ở trên trời… Xin Cha tha tội chúng con như chúng con cũng tha kẻ có nợ chúng con”

Đấy là điều Chúa Giêsu muốn, trước khi ra đi chịu chết đã trăn trối giơi răn mới yêu thương làm nền tảng, thuộc bản chất cho Kitô giáo: “các con hãy yêu thương nhau như Thầy yêu thương các con”.

Nghĩa là con của Thiên Chúa được gọi là Tình yêu; mang danh Kitô hữu- có Chúa Giêsu hiện diện nơi mình chúng ta phải là những Sứ giả của Tình yêu Thiên Chúa; là hiện thân của Tin Mừng cứu độ là Chúa Giêsu.

Đánh mất Tình yêu, chúng ta đánh mất quyền làm con Chúa, không còn Kitô hữu đích thực nữa. Thực tế biến chất, mất chất ‘Kitô hữu’ mà vẫn mang danh Kitô hữu, nguy hiểm cho ta và cho xã hội. Sự hiện diện của ta chẳng khác gì cáo đội lốt chiên; chẳng khác gì, miệng nam mô mà bụng một bồ dao găm…

Năm Thánh Lòng Chúa Thương Xót đã bước vào trong những tháng cuối cùng. Vậy ta đã sống và Loan báo Lòng Chúa Thương xót chưa? Đôi khi đơn giản là nụ cười cảm thông, lời nói trân trọng dễ nghe, lời cầu nguyện cho những người mình….dễ ghét….

Bài Tin mừng hôm nay có thể coi là một trong những bài Tin Mừng làm nổi bật Lòng Thương Xót của Cha trời. Chiêm ngắm Lòng Xót Thương của Thiên Chúa là Cha, liệu trái tim ta có mở ra, có Thương xót như Cha không?

Là Sứ giả Tình yêu, vậy chúng ta phải yêu thế nào?

Thánh Phaolô về Tình yêu Kitô giáo: “Đức mến thì nhẫn nhục, hiền hậu, không ghen tương, không vênh vang, không tự đắc; không làm điều bất chính, không tìm tư lợi, không nóng giận, không nuôi hận thù; không mùng khi thấy sự gian ác,nhưng vui khi thấy điều chân thật. Đức mến tha thứ tất cả , tin tưởng tất cả; hy vọng tất cả, chịu đựng tất cả” (1Cr 13, 4-7)

Lời thánh Phaolô trên, có thể nói như bản ‘xét mình’ về Giới răn yêu thương.

Lạy Chúa xin cho chúng con luôn biết tin tưởng vào lòng nhân từ của Chúa, biết sam hối ăn năn, đổi mới cuộc sống để chúng con trở thành Sứ giả Tình yêu của Chúa giữa trần thế. Amen.

Về mục lục

NIỀM NỞ TIẾP ĐÓN NGƯỜI TỘI LỖI

Lm. Giuse Vũ Khắc Nghiêm

Ngày 13/05/1981 giữa lúc hàng chục ngàn người chen chúc nhau tại công trường Thánh Phêrô để đón Đức Giáo Hoàng Gioan Phaolô II, thì một tiếng nổ chát chúa vang lên làm mọi người đứng tim, Đức Thánh Cha đã ngã gục trên chiếc xe mui trần, máu vọt lên tung tóe. Lần đầu tiên trong lịch sử nhân loại: một vị Giáo hoàng bị mưu sát. Ali Agca, hung thủ tội ác, bị bắt ngay tại chỗ. Người thanh niên Thổ Nhĩ Kỳ này bị giam tại nhà tù Rebibbia ở Rôma, cả thế giới kinh hoàng về tội ác tầy trời này. Năm 1984, thế giới còn kinh ngạc hơn nữa: Đấng bị thảm sát đã đến nói chuyện với kẻ sát hại mình. Không ai biết hai bên nói gì. Nhưng người ta rất cảm động thấy Đức Thánh Cha bắt tay Ali Agca với nụ cười rất trìu mến.

Đây là hình ảnh sống động nhất về tình yêu Đức Giêsu niềm nở đón tiếp các tội nhân. Đức Thánh Cha, vị đại diện Đức Giêsu, bị bắn gục, vẫn tỏ lòng rất nhân từ đối với kẻ tội ác. Ali đã nhập vào đoàn hành hương của đoàn chiên hiền lành đang vui mừng chào đón chủ chiên đến thương yêu, chăm sóc, nuôi dưỡng tinh thần đoàn chiên bằng lời hằng sống. Ali như con chiên ghẻ, như đứa con phung phá, xô đến giết chủ chiên, giết cha mình, nhưng người cha hiền, người mục tử nhân hậu đã sẵn sàng liều chết đến cứu đứa con hư, sẵn sàng tha thứ, hòa giải và vui mừng ôm lấy đứa con trở về.

Bài Tin Mừng nói lên tình yêu của Đức Giêsu đối với những người tội lỗi qua ba dụ ngôn: Chiên lạc, đồng tiền mất và đứa con đi hoang. Mỗi dụ ngôn diễn tả một sắc thái đậm tình sâu thẵm.

1- Dụ ngôn chiên lạc: Ông chủ có 100 con chiên, chỉ lạc một con giữa cảnh bao la rừng núi, biết đâu mà tìm, thế mà với đôi chân trần đạp trên sỏi đá, gai gốc, ông đã chạy lang thang khắp nơi để tìm con chiên lạc. Một con sánh với 99 con còn lại thì chỉ như số không, không đáng gì, đâu có làm ông nghèo đi chút nào! Việc làm của ông chứng tỏ hùng hồn rằng: Bất cứ giá nào, ông cũng không để mất, dù một con. Một con được ông cho giá trị như 99 con. Nó giống như Đại tướng bất cứ giá nào cũng không để chết đi một người lính quèn, một người lính được coi như cả một đoàn quân. Chết một tên lính gác, có thể chết cả đoàn quân.

Đức Giêsu như chủ chiên, mỗi người dù chẳng đáng gì, nhưng đều được Người thương yêu đặc biệt nhưng không. Người cứu độ từng người với bất cứ giá nào. Người thương một người tội lỗi như yêu tất cả các thánh. Người đánh giá mạng sống mỗi người hơn tất cả lời lãi thế gian. Vì thế, “cả triều thần thiên quốc, ai nấy sẽ vui mừng vì một người tội lỗi ăn năn sám hối”. Đức Giêsu còn đặc biệt tôn trọng từng người tội lỗi: Người ăn uống với họ, tọa đàm với họ và còn vui mừng vác họ lên vai.

Thực ra, tình yêu Thiên Chúa đối với con người không thể so sánh với bất cứ dụ ngôn nào được. Chủ với chiên cũng chỉ là loại thụ tạo, còn Thiên Chúa với con người cách xa nhau vô cùng. Thiên Chúa là Đấng tạo hóa, con người là thụ tạo. Thiên Chúa thánh thiện cao sang vô cùng, con người tội lỗi và thấp hèn như bùn đất. Thế mà, Thiên Chúa đã bỏ trời vinh quang xuống thế chịu chết, cứu vớt con người. “Tình yêu của Thiên Chúa đối với tội nhân không ai hiểu thấu”.

2- Dụ ngôn “Người phụ nữ có mười đồng bạc, chẳng may đánh mất một đồng”. Chúng ta tiếp tục chiêm ngưỡng một khía cạnh khác của tình yêu Thiên Chúa đối với tội nhân. Ở dụ ngôn chiên lạc, con số 1 cực kỳ nhỏ mọn so với số 99 cực kỳ lớn lao. Còn ở đây 1 so với 10 khá quan trọng. Nếu gói gọn cuộc đời của bà vào 10 đồng: Mất 1 đồng là mất sống một ngày, chỉ còn sống chín ngày. Vậy mất một đồng là một thiệt hại lớn đến chừng nào! Thiên Chúa mất đi một linh hồn là Thiên Chúa mất đi một ngày sống, chỉ còn chín ngày nữa thôi. Dụ ngôn nói lên sự khẩn thiết của con người được sống trong tình yêu thương Thiên Chúa. Thiên Chúa coi con người thiết yếu cho sự hiện diện tình thương của Thiên Chúa, giáo lý dạy: Con người không thêm gì cho vinh quang và hạnh phúc nội tại của Thiên Chúa. Nhưng theo dụ ngôn này, mỗi người chiếm một địa vị thiết yếu trong tình yêu của Thiên Chúa đến chừng nào! Nếu không có bệnh nhân, thì đâu có thầy thuốc. Nếu không có tội nhân, thì đâu có tình thương cứu độ nữa. Một kẻ tội lỗi như Phaolô trở lại, quan trọng đến chừng nào cho Thiên Chúa. Thánh Phaolô đã tâm sự với môn đệ Timôthêu rằng: “Trước kia, cha đã từng nói phạm thượng, ngược đãi và lăng nhục Người. Thế mà Đức Giêsu Kitô đã đến thế gian để cứu những người tội lỗi, mà người thứ nhất là cha. Sở dĩ cha được thương xót là vì Đức Giêsu Kitô muốn tỏ bày tất cả lòng khoan dung của Người, trước hết nơi cha, mà đặt cha làm gương cho những ai sẽ tin vào Người, để được sống muôn đời”. “Ôi tội Adam cần thiết thay để Thiên Chúa ban Đấng Cứu độ trần gian”

3- Dụ ngôn: Một người kia có hai con trai, nói lên tình yêu Thiên Chúa càng tuyệt diệu hơn nữa đối với người tội lỗi. Người cha có hai con trai: một đứa đi hoang, một đứa ở nhà chẳng coi cha ra gì, lại ghen ghét giận dữ cha và muốn đứa em chết đi. Thế là người cha kể như mất cả hai con. Ông sẽ bị rêu rao là kẻ bạc phước, neo đơn, cô độc, tuyệt tự. Ông không còn được ai gọi là cha nữa.

Nếu xếp cả nhân loại vào hai hạng đứa con đó, thì Thiên Chúa không còn ai để ca tụng Thiên Chúa là Cha nữa, vì “nơi cõi chết, ai nhớ đến Người; chốn âm ty, ai sẽ chúc tụng Người (Tv. 6,6). Hơn nữa, quỷ sẽ rêu rao xỉ nhục Người như Môsê đã nói với Chúa rằng: “Chúa đã đưa dân này ra khỏi Ai Cập … mà lại tiêu diệt chúng … thì Ai Cập sẽ rêu rao rằng: Chúa đã manh tâm đưa chúng ra đi để giết chúng nơi sơn cước và tận diệt chúng khỏi mặt đất” (Xh. 7, 12 Bài đọc II).

Không, không bao giờ, tình yêu của Thiên Chúa không cho phép xẩy ra như vậy, vì “Thiên Chúa không phải là Thiên Chúa của kẻ chết, nhưng là Thiên Chúa của kẻ sống” (Lc. 20, 38). Thiên Chúa đã dựng nên và cứu độ con người để họ được sống vinh quang hạnh phúc muôn đời, để tình yêu Thiên Chúa được cả sáng.

Lạy Chúa, Chúa đã ban phúc cho chúng con nhưng không. Xin cho chúng con biết trao lại cho nhau nhưng không. Mạng sống của chúng con thiết yếu nhờ vào sự cứu độ của người khác, xin cho mọi người chúng con cứu độ nhau để chúng con được cứu độ và tôn vinh lòng thương xót của Chúa đến muôn đời.

Về mục lục

THIÊN CHÚA ĐI TÌM

Lm. Gioan M. Nguyễn Thiên Khải

Thưa anh chị em,

Tin mừng hôm nay là một trong những trang Tin mừng đẹp nhất. Đẹp vì tác giả Tin mừng trình bày cho chúng ta thấy được tấm lòng Thiên Chúa là Đấng giàu lòng xót thương. Đẹp vì ba dụ ngôn nói đến lòng thương xót của Thiên Chúa đi tìm con người, để tha thứ và chữa lành.

Đức Giêsu là hiện thân khuôn mặt vô hình của Thiên Chúa Cha Đấng giàu lòng thương xót, Ngài chủ động đến trần gian để đi tìm con người như lời Ngài nói: “Ta đến để tìm kiếm và cứu chữa những gì đã hư mất” (Lc 19,10).

Ngài đi tìm một Giakêu thấp bé, để hoán cải ông và gia đình ông được ơn cứu độ.

Ngài đi tìm một Lêvi đang khi ông ngồi nơi bàn thu thuế, để đưa ông trở về viết sách Tin mừng.

Ngài đi tìm một Mađalêna tội lỗi, để rồi biến đổi bà sau này trở thành chứng nhân Tin mừng phục sinh.

Ngài đi tìm một Phaolô trên đường lầm lạc bắt đạo, biến đổi ông trở thành tông đồ dân ngoại.

Chúa là người mục tử nhân lành đi tìm con chiên lạc.

Là người phụ nữ quét nhà tìm đồng bạc đánh rơi.

Là người cha nhân hậu ngày ngày ra đầu ngõ trông tìm đứa con hư hỏng trở về. Và cuộc đi tìm không mấy dễ dàng.

Để đi tìm con chiên lạc, người chăn chiên phải vượt núi băng rừng, bất kể ngày đêm, thời tiết nắng mưa, bất chấp nguy hiểm tìm cho bằng được.

Để tìm lại đồng bạc bị mất, người phụ nữ phải thắp đèn soi mọi ngỏ ngách trong nhà tìm cho bằng được.

Để mong người con hoang đàng trở về, người cha nhân hậu phải vượt lễ giáo gia phong, chấp nhận tính ghen bì của người con cả.

Cũng vậy, để đi tìm con người, Đức Giêsu phải từ bỏ trời cao đi xuống đất thấp; phải từ bỏ địa vị Thiên Chúa để đến với con người. Phải từ bỏ mạng sống để cho con người được sống.

Quả thật, Thiên Chúa không ngồi chờ chúng ta trở về để rồi mới tha thứ, nhưng Ngài tha thứ trước khi chúng ta xin lỗi Ngài. Ngài đi tìm trước khi chúng ta trở về với Ngài.

Mỗi người chúng ta cho dù bé nhỏ tầm thường đến đâu đi nữa, đều là đối tượng của lòng Chúa thương xót. Tại sao vậy? Thưa, vì chúng ta là hình ảnh của Chúa; là giá máu cứu chuộc của Chúa; là chi thể của Chúa và là đền thờ của Chúa Thánh Thần.

Một con chiên lạc có đáng gì đâu so với 99 con chiên còn lại.

Mất một đồng tiền có đáng kể gì so với 9 đồng.

Người con bỏ nhà đi hoang, phung phí hết tiền của, làm sao sánh được đứa con luôn ở nhà với Cha.

Tình thương Chúa cao hơn ngàn tội lỗi, như lời Chúa nói qua miệng ngôn sứ Ezêkiel: “Ta không muốn kẻ gian ác phải chết, nhưng muốn nó ăn sám hối và được sống” (Ez 18, 23).

Tình thương Thiên Chúa không dừng lại nơi đây, nhưng còn vượt xa hơn nữa. Là sau tìm kiếm để tha thứ, để chữa lành thì Ngài còn vui mừng biết bao.

Hãy chia vui với tôi, vì tôi đã tìm thấy con chiên lạc. Hãy chia vui với tôi, vì tôi đã tìm được đồng bạc đã mất. Hãy mở tiệc ăn mừng, vì em con đã chết nay sống lại; đã mất nay lại tìm thấy. Cũng vậy, cả triều thần thánh vui mừng, vì một người tội lỗi hối cải hơn là 99 người công chính không cần hối cải.

Thực là mầu nhiệm tình thương ngàn đời ai hiểu thấu. Thiên Chúa không biết mệt mỏi tha thứ cho con người, trừ khi con người ngại ngùng không muốn đến kín múc lòng thương xót của Thiên Chúa mà thôi.

Anh chị em thân mến,

Cánh cửa tấm lòng nhân hậu của Thiên Chúa luôn rộng mở không bao giờ đóng. Vậy tất cả chúng ta hãy mau mắn trở về với Chúa. Trở về để được yêu thương; trở về để được tha thứ. Trở về để được chữa lành.

Không tội lỗi nào mà Ngài không tha thứ; không vết thương nào mà Ngài không chữa lành. Không nỗi buồn nào mà Ngài không an ủi. Bởi vì muôn ngàn đời Chúa vẫn trọn tình thương. Amen.

Về mục lục

NGHỊCH LÝ CỦA TÌNH YÊU THIÊN CHÚA

Lm. Phêrô Lê văn Chính

Có một nét đẹp đầy cảm động của Thiên Chúa mà con người cần học khám phá và trải nghiệm đó là lòng thương xót tha thứ. Đặc trưng của tình yêu là rất đòi hỏi, nhưng vẻ đẹp của tình yêu là lòng thương xót tha thứ. Thiên Chúa vừa rất đòi hỏi trong tình yêu, người cũng lại rất bao dung tha thứ. Khi con người tội lỗi muốn quay trở về với Thiên Chúa, người mở rộng vòng tay yêu thương bao dung chờ đón con người. Trong tương quan với Thiên Chúa, tình yêu về phía con người không hoàn toàn trơn tru bằng phẳng, vì con người yếu hèn, hay thay đổi, nên đã phản bội, bất xứng trong tình yêu. Tội là khuôn mặt của tính kiêu căng của con người với sự mẫu thuẫn trong chọn lựa làm con người thay vì chọn Thiên Chúa lại chọn lựa thụ tạo. Lịch sử của dân Israel đã cho thấy nhiều lần họ phản bội Thiên Chúa. Trong bài đọc sách Xuất hành đã cho thấy Thiên Chúa nổi giận vì Israel phản bội khi họ thờ bò vàng. Dân tộc Israel khi sống giữa các dân tộc khác trong vùng Canaan đã dễ dàng bị ảnh hưởng bởi tôn giáo của các dân tộc chung quanh. Lúc bấy giờ các dân tộc chung quanh Israel thực hành hình thức tôn giáo phồn thực với những lễ hội ăn uống và giao hoan cách công khai. Hình thức lễ hội này tôn thờ tình dục vì họ cho rằng đó là một chúc lành của trời đất dành cho con người để sinh sôi nảy nở và tồn tại, đồng thời cũng là vì họ chưa có một quan niệm rõ nét về sự thánh thiện của Thiên Chúa. Israel đã thờ con bò vàng và đi theo những hình thức tôn giáo này. Thiên Chúa đã nổi giận đối với dân người và có ý định tiêu diệt dân Israel, nhưng Môisen đã đứng ra can thiệp cho dân với lời cầu nguyện tha thiết và sau cùng được Chúa nhậm lời. Điều đáng ghi nhận là lời cầu nguyện của Môisen làm Thiên Chúa nguôi giận và không còn nghiêm khắc muốn tiêu diệt Israel nữa, và Thiên Chúa lại yêu thương chăm sóc cho dân. Thánh vịnh 50 là lời cầu nguyện chân thành của người tội lỗi, cho chúng ta trải nghiệm tâm tình của người tội lỗi được tràn ngập niềm vui hạnh phúc được tha thứ và trở về với Thiên Chúa : “Ôi lạy Chúa, xin tạo cho con quả tim trong sạch và canh tân tinh thần cương nghị trong người con. Xin đừng loại con khỏi thiên nhan Chúa và chớ thu hồi Thánh Thần Chúa ra khỏi con”.

Bài Tin mừng theo thánh Luca chương 15 cho chúng ta thấy tình yêu thương tha thứ lạ lùng của Thiên Chúa. Những người biệt phái là những người rất chú tâm thực hành lề luật, nhưng lại có một quan niệm rất là khe khắt với người tội lỗi. Họ cho rằng cần phải xa tránh người tội lỗi để bảo vệ sự thánh thiện của mình, bởi vì tiếp xúc với người tội lỗi sẽ bị lây nhiễm sự ô uế của họ. Khi thấy Chúa Giêsu tiếp xúc gần gũi với những người thu thuế họ phê bình người. Chúa Giêsu liền kể cho họ hai dụ ngôn người chăn chiên và người đàn bà lạc mất đồng bạc. Người chăn chiên có một trăm con chiên, lạc mất một con, đã bỏ lại 99 con chiên để đi tìm con chiên lạc cho đến khi tìm gặp, ông vui mừng vác chiên trên vai trở về nhà và mời bạn bè chia vui với mình. Người đàn bà nghèo có 10 đồng bạc, lỡ mất một đồng, đã thắp đèn tìm kỹ lưỡng cho đến khi tìm gặp lại đồng bạc, bà vui mừng và mời láng giềng chia vui với mình. Đây quả thực là những tình cảm rất chân thật của con người. Đối với người chăn chiên hay đối với người đàn bà, con chiên và đồng bạc rất là thân thiết với họ và họ đã bỏ công sức để tìm kiếm lại để bảo vệ nguyên vẹn đoàn chiên cũng như đồng bạc. Đối với Thiên Chúa, con người thuộc về Thiên Chúa, thực là thân thiết và quí giá đối với Thiên Chúa là Đấng hằng sống và chân thật, luôn có những tình cảm yêu thương chân thành và trung tín ngàn trùng.

Chúa Giêsu còn mở rộng chủ đề này bằng câu chuyện dụ ngôn về người Cha có hai người con. Nói cho đúng, tình yêu của Thiên Chúa dành cho con người là tình phụ tử thâm sâu và không có điều gì có thể cản trở tình yêu tha thiết chờ đợi của tình phụ tử này. Người con thứ là hình ảnh của con người tội lỗi thiếu kinh nghiệm, dại dột phiêu lưu theo những đam mê cám dỗ ngọt ngào của trần thế. Anh nghĩ thế gian có nhiều tình bạn đẹp và khi dấn thân vào trần gian, anh sẽ tràn ngập hạnh phúc với biết bao nhiêu bạn bè tốt thay vì tù túng ở trong nhà cha. Nhưng sau những trải nghiệm vội vã thụ hưởng với bạn bè, anh đã lâm cảnh túng thiếu và bị bỏ rơi đến mức đi chăn heo với bao nhục nhã đói rách. Với nhiều suy nghĩ đắn đo, anh đã hồi tâm và cương quyết trở về nhà cha để xin lỗi cha già. Người con trưởng là một hình ảnh thứ hai nói lên những khía cạnh tương phản của tương quan con người với Thiên Chúa. Nếu như người con thứ là hình ảnh con người tội lỗi, ngông cuồng dại dột, thì người con trưởng lại là hình ảnh của người đạo đức mẫu mực. Anh luôn ở trong nhà cha, cần mẫn làm việc và không hề trái lệnh cha điều gì. Nhưng điều thiếu sót của anh là anh rất khác với cha. Anh không chia sẻ niềm vui của cha khi đón nhận người em thứ trở về. Anh trở nên khó chịu với cha vì lòng thương xót tha thứ của cha đối với người em phung phá trở về để rồi trở nên nóng nảy, tức giận và phê phán cha vội vàng. Cha anh phải giải thích cặn kẽ cho anh lý do cần phải vui mừng đón tiếp người em thứ trở về: “chúng ta phải ăn tiệc mừng vì em con đã chết nay đã sống lại, đã mất nay lại tìm thấy”.

Chúa Giêsu đã vận dụng nhiều dụ ngôn để giải thích cho những người biệt phái hiểu được lòng thương xót tha thứ kỳ diệu của Thiên Chúa. Tội lỗi thực là nặng nề và xấu xa, nhưng lòng thương xót tha thứ chữa lành của Thiên Chúa còn lớn hơn gấp bội. Người chăn chiên dám bỏ 99 con chiên để đi tìm con chiên lạc, người đàn bà cẩn thận thắp đèn quét nhà để tìm đồng bạc mất, người cha già kiên nhẫn chờ đợi con trở về. Biết bao nhiêu hình ảnh thực là gần gủi để nói lên điều kỳ diệu của tình yêu thương xót tha thứ của Thiên Chúa. Có một động lực nội tâm kỳ diệu mà chúng ta không lý giải bằng những suy nghĩ hẹp hòi được. Động lực nội tâm này là tình yêu dạt dào vô bờ bến của Thiên Chúa đối với con người được diễn tả quả lời giải thích ngắn gọn của Cha: “chúng ta phải ăn tiệc mừng vì em con đã chết nay đã sống lại, đã mất nay lại tìm thấy”. Quả thực, người cha có lý để chờ đợi và hy vọng vì sau những tháng ngày nông nổi yếu đuối, người con đã trở về hạnh phúc trong nhà cha, anh trở nên cương nghị và trách nhiệm hơn, anh đã trở nên hiểu biết nhiều hơn. Anh đã tìm được sự sống. Hoá ra, người anh lớn mới là kẻ lạc loài, xa lạ với tình yêu thương xót của Cha vì anh còn để mình đóng kín trong những suy nghĩ hẹp hòi nóng nảy giận hờn, anh chưa thực sự trải nghiệm được niềm vui của sự sống của Thiên Chúa. Nghịch lý của tình yêu là như thế, vừa rất đòi hỏi nhưng cũng rất chân thành cho dù phải trải nghiệm những sóng gió vùi dập. Thánh Phaolô là người đã cảm nghiệm thực sự điều này trong đời mình và đã chia sẻ trong bức thư gửi cho Timôthêô: “Đức Giêsu Kitô đã đến trong thế gian này để cứu độ những người tội lỗi, trong số ấy, cha là người thứ nhất”. Cảm nghiệm này làm cho thánh nhân trở nên con người rất hiểu biết và trách nhiệm, chia sẻ niềm vui được tha thứ này cho mọi người để mọi người đón nhận được sự sống của Thiên Chúa nơi người con một là Đức Giêsu Kitô.

Về mục lục

HÃY CHIA VUI VỚI CHÚA

PM. Cao Huy Hoàng

Khi nói đến “Con chiên lạc”, có thể bạn, tôi, chúng ta nghĩ ngay đến một số thành phần không mấy tốt đẹp, không mấy đàng hoàng trong Hội Thánh. Có người nghĩ ngay đến những người rối vợ, rối chồng công khai, hoặc nghĩ đến ả giang hồ ở cuối xóm, tên du thử du thực lang thang chè chén tối ngày ở đầu phố. Người khác lại nghĩ đến cụ già đôi ba vợ kia đã đến lúc sắp hết hơi rồi mà chưa chịu xưng tội rước lễ, hoặc nghĩ đến bao người nay ăn nên làm ra rồi, khá giả rồi, ở nhà thoải mái, bỗng trở nên cao ngạo, ươn lười, nguội lạnh với Nhà Thờ Nhà Thánh…

Nghĩ như thế là do bởi lòng kiêu ngạo xúi giục tự nhận mình là thánh thiện hơn bao nhiêu người khác và gắn cho mình con mắt, cõi lòng đầy thành kiến xấu xa về tha nhân.

Nghĩ như thế, thì thiết tưởng chính mình là… con chiên lạc trước tiên. Lạc mà không biết mình lạc. Còn lầm lạc hơn nữa, khi tỏ ra bất bình với một số người nhiệt thành trong Hội Thánh Chúa, mặc lấy tấm lòng nhân hậu của Chúa, luôn nghiêng về phía những người đau khổ, tội lỗi, thấp kém.

Nghĩ như thế thì có khác gì người Pharisêu đã từng suy nghĩ và lẩm bẩm về việc Chúa Giêsu làm trong Tin Mừng hôm nay: “Ông này đón tiếp phường tội lỗi và ăn uống với chúng”.

Cả hai dụ ngôn “Con chiên lạc” và “Đồng bạc bị đánh mất” được Chúa nói cho cả hai đối tượng: người Pharisêu và người thu thuế, kẻ tội lỗi.

Đối với người Pharisêu, hai dụ ngôn ấy là một lời cảnh tỉnh trực diện để họ phải nhận ra rằng chính họ mới là “con chiên lạc”, là “đồng bạc bị đánh mất”. Lạc vì họ đang sống kiêu căng, sống thiếu tình khoan dung, yêu thương; lạc vì họ không muốn hiểu đường lối của Chúa, vì không muốn mặc lấy tình thương của Chúa trong con tim mình… Bài học dành cho người Pharisêu là đừng lầm tưởng mình đạo đức, nếu không mặc lấy đức khiêm cung và lòng nhân hậu mà đối xử với tha nhân. Họ cần có cái nhìn mới mẻ hơn đối với người tội lỗi, cái nhìn của Thiên Chúa, cái nhìn của lòng thương xót xoáy vào sâu thẳm hơn, để cảm thông hơn vì bao nỗi bất hạnh, không phải cái nhìn nông cạn bề ngoài để rồi sinh ra ganh tỵ, xét đoán…

Còn đối với người tội lỗi, cả hai dụ ngôn là Lời rất vui mừng cho họ, vì:

– Lời mặc khải cho họ biết một Thiên Chúa vô cùng khiêm cung, và yêu thương. Lòng thương xót, khoan dung, nhân hậu của Ngài luôn luôn lớn hơn tội lỗi, thân phận của họ.

– Lời xóa tan nỗi ám ảnh bị khinh bỉ, phân biệt, có khi còn bị trừng phạt dã man cho đến chết vì luật xua đuổi khỏi cộng đồng, luật ném đá…

– Lời khơi dậy cho họ một niềm hy vọng, mở ra cho họ một con đường sống và nhất là tái lập cho họ một tương quan quí giá đối với Thiên Chúa, tái lập cho họ một nhân vị xứng đáng là con cái Thiên Chúa.

– Và cũng qua hai dụ ngôn, cả người Pharisêu và người tội lỗi có thể nhận ra một điều kỳ diệu là Thiên Chúa luôn đi bước trước đối với những tội nhân.

Đề cập đến bước trước, tôi nhớ câu chuyện về Đức Tin đơn sơ của cụ Biên ở phía sau nhà tôi. Cụ luôn là người khôi hài vui vẻ. Đến lúc gần chết cũng còn vui vẻ. Năm 1979, trong cơn hấp hối, khi nghe một anh Legio giữ kẻ liệt cầm sách mục lục đọc kinh cho cụ, đọc sai chỗ nào, cụ đập nhẹ bàn tay, bảo: “Đọc lại, đọc lại, đọc sai làm sao Chúa hiểu”. Đêm cuối cùng, cụ chỉ cho mọi người biết là cụ đang chết từ dưới chân lên đến giữa lưng rồi. Rồi cụ nói: “Còn nói được mấy câu nữa thôi, cho tôi nói với Chúa. Chúa đã lỡ bước xuống đời rồi, thì còn ngại ngần gì mà không bước tới đây đưa con về với Chúa. Chúa ơi, con tin”. Rạng sáng hôm ấy, cụ đã về với Chúa.

“Chúa đã lỡ bước xuống, thì còn ngại ngần gì mà không bước tới”. Câu nói đơn sơ mà cho thấy cả một xác tín. Hôm nay, nghe lại dụ ngôn “Con chiên lạc”, mới ngộ ra là không chỉ Chúa chẳng ngần ngại gì mà không bước tới, mà còn dám bước trước, và bước kiên trì nữa: “Người nào trong các ông có một trăm con chiên mà bị mất một con, lại không để chín mươi chín con kia ngoài đồng hoang, để đi tìm cho kỳ được con chiên bị mất ?”

Vâng đó là một bước trước, và kiên trì: “Đi tìm cho kỳ được” Quả là kỳ diệu ! Nếu trước đây chưa ai dám tiếp xúc với những người thu thuế tội lỗi, vì sợ nhơ bẩn con người, thanh danh của mình, thì Chúa Giêsu đã bước một bước trước đến với họ.

Hai dụ ngôn hôm nay còn vén màn một chi tiết độc đáo của tình thương Thiên Chúa, đó chính Người đích thân đi tìm con chiên lạc, gọi đích danh, tha thứ vô điều kiện, âu yếm ẵm trong vòng tay, vui mừng vác chiên lên vai, mở tiệc tưng bừng. Thiên Chúa mời mọi người đến chia vui vì “trên trời cũng thế, ai nấy sẽ vui mừng vì một người tội lỗi ăn năn sám hối, hơn là vì chín mươi chín người công chính không cần phải sám hối ăn năn”.

Người ta mở tiệc ăn mừng những dịp cưới hỏi, tân gia, sinh nhật, thi đỗ, thoát nạn… Trong đời tôi, lại được tham dự một bữa tiệc lạ thường. Chuyện là thế này: Giáo Xứ tôi có một người tên là T. được rửa tội năm 1972 tại Thủ Đức khi anh lập gia đình với chị N. Anh kể với các anh chị Legio, anh đã giữ đạo sốt sắng hơn 7 năm. Đến năm 1979, anh sa đà đủ món ăn chơi trên trần gian này. Chị N. bỏ anh đi. Anh càng lún sâu vào con đường tội lỗi. Bỏ lễ, bỏ các Bí Tích. Năm 1996, anh em Legio thăm và khuyên bảo anh xưng tội, anh nói: “Nhiều quá, làm sao xưng cho hết ! Chúa không thể tha một lúc nhiều như vậy đâu !” Sau hơn 3 năm, cha sở và các anh chị Legio kiên trì cầu nguyện cho anh, năm 1999, anh quyết định đi xưng tội. Cha sở FX. Lê Quang Diễn đã yêu thương lắng nghe anh nói chuyện tòa ngoài với ngài hết một buổi sáng và thêm nửa buổi chiều. Chiều hôm đó, anh xưng tội. Ngày hôm sau, anh mở tiệc mừng. Có khoảng 3 bàn tiệc. Anh nói mấy câu trước khi vào tiệc: “Con cảm ơn cha, cảm ơn mọi người, xin CHIA VUI VỚI CON, và xin CHIA VUI VỚI CHÚA”. Từ đó, anh đổi mới hoàn toàn, thật sốt sắng với Chúa và dễ thương với mọi người. Anh đã qua đời năm 2008. Linh hồn Phaolô.

Mọi người bất ngờ về câu nói của anh: “xin CHIA VUI VỚI CON, và xin CHIA VUI VỚI CHÚA”. Thiết tưởng, anh không chỉ cảm nghiệm được niềm vui của mình là được trở về, mà với Đức Tin, anh còn dám cảm nghiệm được “niềm vui của Chúa’, của Chúa Chiên, người đã bỏ chín mươi chín con chiên tốt lành kia trong ràn, mà đi tìm anh, con chiên lạc.

Cảm nghiệm được niềm vui của Chúa phải là người đang sống thông hiệp mật thiết với Chúa lắm, như hai người tình đang kết hợp toàn tâm toàn ý với nhau, và dĩ nhiên, niềm vui không của riêng chỉ một người. Suy tư ấy có thể là suy tư cách rất con người, rất chủ quan thôi. Nhưng rõ ràng, thử hỏi ai trong chúng ta, những người vỗ ngực xưng tên mình là đạo đức, đã có bao giờ có được cái cảm nghiệm “chia vui với Chúa” cách trọn vẹn, nếu không đặt trọn niềm tin vào lòng thương xót của Chúa, nếu không mặc lấy tình thương xót ấy mà xót thương bao kẻ tội lỗi, khốn cùng.

Lạy Chúa Giêsu, xin ban cho chúng con Đức Tin vào lòng thương xót của Chúa để biết mình là con chiên lạc được Chúa tìm về, và mặc lấy tình thương ấy mà cộng tác với Chúa, chia vui với Chúa khi có người anh em tìm được hạnh phúc được Chúa thứ tha. Amen.

Về mục lục

NIỀM VUI KHI TÌM GẶP LẠI

Lm Nguyễn Ngọc Long

Niềm vui khi tìm gặp lại, thiết tưởng ai cũng đã sống trải qua trong đời. Cha mẹ gặp lại con cái sau lâu ngày đi làm hay đi học xa nhà. Vợ chồng gặp lai nhau, vì hoàn xa cách do chiến tranh gây ra, do tỵ nạn di cư mỗi người lạc một nơi. Bạn bè tìm thấy nhau sau thời gian cùng chung học mỗi người lưu lạc mỗi phương trời…

Còn nỗi vui mừng nào lớn lao hơn nữa, khi gia đình, bạn bè, đồng hương được xum hợp, đất nước được thống nhất không còn chia cắt hai miền Nam Bắc năm xưa ở bên quê nhà Việt Nam, năm 1989 khi bức tường Bá Linh sụp đổ không còn chia cắt hai miền đất nước Đông Tây nữa, khi người Đại Hàn ở miền Nam được sang tìm gặp lại thân nhân của mình ở miền Bắc nước Triều Tiên…

Đức Mẹ Maria và bà thánh Elisabét vui mừng hân hoan gặp lại nhau. Họ mừng rỡ chúc tụng nhau và cảm tạ Thiên Chúa (Lc 1:39-45)

Đức Mẹ Maria và Ông thánh Giuse lo lắng âu sầu đi tìm trẻ Giêsu đi lạc. Khi tìm gặp lại con mình, niềm vui mừng của Ông Bà biểu lộ qua sự ngạc nhiên, vì thấy con mình chững chạc ngồi nói chuyện với những người thông thái. Hai Ông Bà thở ra nhẹ nhàng và thốt lên lời biểu lộ niềm vui mừng âu yếm thương con: “Con ơi, sao con lại xử với Cha Mẹ như vậy? Con thấy không, cha con và mẹ đây đã phải cực lòng tìm con!” (Lc 2:41-48)

Khi tìm gặp lại người thân yêu hay đồ vật quí báu đã lâu ngày thất lạc, tưởng như đã mất, lúc đó niềm vui mừng hân hoan không chỉ dào dạt trong trái tim trí não, nhưng hiện lộ ra trên gương mặt, nơi khoé mắt.

Niềm vui mừng đó có thể biến thành giòng nước mắt sung sướng hạnh phúc vì quá cảm động không nói nên lời và chỉ còn biết giang tay đón nhận. Như người cha con nhân lành mừng mừng tủi tủi giang đôi tay ôm hôn cậu ấm trở về bình an. (Lc 15:11-32).

Niềm hạnh phúc đó biến đổi gương mặt thành sáng rực đỏ chói, không phải vì xấu hổ, nhưng là dấu hiệu của sung sướng hạnh phúc đang sôi sục dâng tràn trong tâm hồn.

Niềm hân hoan sung sướng có thể là tiếng cười dòn đã vang tiếng, là lời khoe báo tin mừng cho mọi người. Như người mục đồng tìm thấy lại con chiên, con trâu, con bò, con dê của mình đi lạc đàn. Như một bà lão sống cảnh đạm bạc nghèo khó chiu chắt tiết kiệm từng đồng xu cắc bạc, lo âu quét nhà soi đèn mò mẫm tìm thấy lại đồng bạc đã mất. Vì đồng bạc này có thể giúp bà mua được gạo, được thức ăn cho ngày sống (Lc 15:1-10).

Vui mừng sung sướng hạnh phúc vì của châu báu hay người mình quý mến thương yêu đã thất lạc xa vắng, nay lại tìm gặp thấy.

Đó cũng là nỗi vui mừng hân hoan của Thiên Chúa, Đấng sinh thành nuôi dưỡng đời con người, khi chúng ta từ bỏ điều xấu xa tội lỗi sống theo điều thiện, theo giới răn Tình Yêu như Chúa muốn: “Triều Thần Thiên Chúa, ai nấy vui mừng vì một người tội lỗi ăn năn sám hối”. (Lc 15:10).

Về mục lục

LẠC LỐI

Lm Bùi Quang Tuấn

Theo một bản thống kê được đăng trên tờ Tablet (12/1996): hàng năm tại Anh quốc có khoảng 250 ngàn người thuộc mọi lứa tuổi bị mất tích, vì đủ thứ lý do. Một cơ quan bác ái chuyên về tìm người thất lạc được thành lập năm 1992, hoạt động liên tục 24 giờ một ngày, 365 ngày một năm, và hiện nay vẫn đang phát triển không ngừng.

Riêng tại Hoa kỳ, mỗi năm, có khoảng 50 ngàn đứa bé được ghi nhận mất tích. Trong số đó, 5 ngàn em bị thiệt mạng trước khi được tìm thấy xác. Tại nhiều quốc gia, người ta không thể đưa ra con số chính xác về các vụ mất tích. Có nơi chính phủ chỉ thành lập các chương trình tìm kiếm xe mất cắp, các đồ vật bị đánh rơi, hay quà cáp thư từ bị giao sai chỗ, chứ không hề có chương trình tìm người thất lạc.

Nguyên nhân gây nên tình trạng mất tích hay thất lạc thì vô số, nhưng các chuyên gia xã hội tóm tắc vào ba điều căn bản sau đây: 1) bị bắt cóc bởi các cha mẹ không còn chung sống với nhau; 2) là nạn nhân của các tội ác bạo động trong xã hội; 3) bỏ nhà ra đi vì không tìm thấy hạnh phúc gia đình.

Dù khởi đi từ nguyên nhân nào, sự thất lạc cũng đều gây cho người ở lại một nỗi xót xa nuối tiếc. Của thất lạc càng quí thì niềm tiếc nuối càng da diết, càng thúc đẩy một cuộc kiếm tìm. Càng tha thiết gắn bó với của bị mất bao nhiêu càng làm cho nỗi vui mừng thêm chất ngất khi tìm gặp lại bấy nhiêu.

Nhớ nhung, xót xa, nuối tiếc, kiếm tìm, hân hoan, hạnh phúc… tất cả diễn tả tâm tình của một người Cha nhân từ đối với đứa con “bị lạc” nhưng nay lại “tìm thấy,” “bị chết” mà nay đã “phục sinh.” Nỗi niềm đó được trình bày trong ba dụ ngôn: “Con Chiên Lạc,” “Đồng Bạc Mất,” và “Người Con Hoang Đàng.”

Các dụ ngôn, với cấp độ đi lên, từ con vật đến đồng tiền rồi đến con người, và cấp số giảm xuống từ 100 đến 10 rồi còn 2, đã nói lên giá trị quí báu của từng con người trong đôi mắt yêu thương của Thiên Chúa. Đối với Ngài, ai cũng có một phẩm giá riêng biệt. Không phải vì con số 99 quá lớn mà chấp nhận bỏ đi số “1” nhỏ nhoi.

Với người giàu, một đồng nào có nghĩa lý gì, công đâu bỏ ra để bới tìm một đồng cho phí giờ, nhọc thân. Trên thế gian có biết bao nhiêu sinh linh, hà cớ chi phải lao đao vất vả vì một kẻ tội đồ. Chắc hẳn những người biệt phái nghĩ thế. Nhưng Chúa Giêsu nghĩ khác. Ngài ví mình như một người rất nghèo, thiếu thốn những tâm hồn sám hối, khao khát tìm lại những gì thất lạc để đưa về với nẻo chính đường ngay. Phải chăng vì “nhà Cha Ta có nhiều chỗ ở”, hay vì lòng Cha quá quảng đại bao dung mà thêm một tâm hồn lầm lạc trở về, thì lòng Ngài lại mừng vui sung sướng: “Bà con hãy chia vui với tôi… Bà con hãy vui mừng cùng tôi… Chúng ta phải ăn khao mới được” (Lc 15:6,9,23).

Những “con chiên lạc đàn” được ví như những chiếc tàu không bánh lái hay mất hướng đi. Hành trình lầm đường này có thể xảy ra do sự u mê của chính nó, nhưng cũng có khi vì không được quan tâm chỉ dẫn đúng mức.

Có những con chiên xa đàn lạc lối, nhưng cũng có những con đang sống trong đàn mà chẳng phải là chiên. Có đứa con bỏ nhà xa cha, nhưng cũng có đứa con tuy sống gần cha mà lòng dường như đi hoang từ lâu. Nó coi cha không khác gì ông chủ hà khắc keo kiệt, chẳng hề bố thí cho một con dê để vui vầy với chúng bạn. Như vậy, có thứ lạc đàn thể lý và cũng có thứ lạc đàn tâm linh. Có những người không đi nhà thờ vì lòng họ xa Chúa, song cũng có những người không bỏ nhà thờ nhưng lòng cũng chẳng gần Chúa hơn được bao nhiêu. Có lẽ vì tâm trí họ đang đi lạc trong khu rừng có nhiều tieng ca của danh vọng, hương sắc của đồng tiền, hung khí của hận thù, giọng ríu rít đầy lôi cuốn của xác thịt.

Sai lạc nào cũng cần chỉnh đốn. U mê nào cũng cần ánh sáng chiếu soi. Nhưng có thứ ánh sáng nào ấm đẹp cho bằng yêu thương. Vì có yêu thương mới có tìm kiếm chiên, cõng lên vai, đem về nhà. Có yêu thương, người ta mới ngóng trông, đón nhận, dung thứ, ăn mừng. Nhờ yêu thương mà chiên lạc thành chiên ngoan và con đi hoang lại tìm được mái ấm gia đình.

Cách đây không lâu, Nhật báo Người Việt có đăng một bản tin: Vào một ngày tối trời tháng Ba năm 1999, đang lúc xem TV trong nhà, bà Huỳnh P. T. Vân tại Bà điểm Hóc môn chợt nghe tiếng chó sủa dữ dội. Bà vội mở cửa xem thì khám phá một em bé trai sơ sinh trần trụi, đang nằm dưới hàng dậu trước nhà. Đứa bé dường như mới chào đời, cuống rốn còn nguyên chưa ai cắt, mình mẩy dính đầy cát, kiến đang bắt đầu bu lại, và đôi chân tím bầm.

Hốt hoảng, bà vội bế đứa bé vào nhà và tìm cách đưa ngay đến bệnh xá trong huyện. Sau khi được y tá cắt cuống rốn cùng chữa trị đôi chân, bà Vân đưa đứa bé về nhà, đặt tên Trần Minh Phúc.

Nhiều người dân trong vùng muốn nhận em làm con nuôi, thậm chí có người xin tặng bà Vân ba lượng vàng để có được cháu bé. Thế nhưng bà Vân vẫn không tha thiết với lời đề nghị kia. Bà tâm sự: “Nhìn mặt cháu tự nhiên thấy thương như con đẻ của mình. Thức với nó mấy đêm, thương lắm rồi, không xa được.” Nhà tuy nghèo nhưng bà khẳng định sẽ giúp cháu sau này ăn học đàng hoàng.

Xót xa làm sao khi người mẹ ruột đành đoạn đánh mất con mình trong mớ bung xung của áp lực xã hội, danh dự gia đình, và nỗi yếu đuối cá nhân. Nhưng cảm động và đáng phục biết bao khi có những con người bất chấp tình cảnh túng nghèo, vượt thoát áp lực của một xã hội chuyên lấy đồng tiền và quyền lực làm thước đo mọi giá trị, để làm nỗi bật phẩm chất cao quí của yêu thương. Nhờ tình thương, sự sống đã được bảo tồn và nâng cao.

Lắm khi vì tiếng gọi ngọt ngào của hưởng thụ, phóng túng, đam mê, ích kỷ mà người ta đã bán đứng nhân phẩm và bước vào con đường lầm lạc, nhưng nhờ tình thương và lòng quảng đại từ ái mà bao tâm hồn tìm được mái ấm và bước chân hoang can đảm trở về.

Lạy Chúa, xin giúp chúng con biết gieo yêu thương trên mọi lối đi của cuộc đời, để tha nhân có thể gặp được dấu mà bước vào, và lần tìm về với Chúa là cội nguồn của yêu thương tha thứ. Chúng con tin rằng: đi theo Chúa, hạnh phúc sẽ không hề tắt; ở bên Ngài, hoan lạc sẽ chẳng hề phai bao giờ.

Về mục lục

TÔI ĐÃ TÌM THẤY CON CHIÊN LẠC

Lm. Cao Tấn Tĩnh

Suy nghiệm kỹ hai bài Phúc Âm, bài của Chúa Nhật XXIII Mùa Thường Niên Năm C tuần trước và bài của Chúa Nhật XXIV Mùa Thường Niên Năm C tuần này, chúng ta thấy ý nghĩa của hai bài Phúc Âm này rất ăn khớp với nhau. Nếu trong bài Phúc Âm tuần trước Chúa Giêsu khuyên dạy đối tượng muốn theo Người phải “từ bỏ chính bản thân mình”, thì trong bài Phúc Âm tuần này, Người lại diễn tả tâm tưởng của Người về đối tượng không chịu “bỏ mình” theo Người, tức lạc xa Người, là “Tôi đã tìm thấy con chiên thất lạc… tôi đã tìm thấy đồng bạc bị mất”. Đúng thế, theo lời Chúa Giêsu ở bài Phúc Âm tuần trước, con người có trách nhiệm phải chủ động bỏ mình đi và vác thập giá mới có thể theo Người, tức mới có thể đến cùng Cha, mới có thể hiệp thông với Thiên Chúa. Trái lại, trong bài Phúc Âm tuần này, dù con người không thể hay không chịu theo Chúa, không thể hay không chịu đến với Người, vì không chịu hay không thể bỏ mình và vác thập giá theo Người, mà chính Người đã phải chủ động và tích cực đi tìm họ cho đến khi gặp được họ, để có thể dẫn họ về với Cha, nghĩa là Người đã tự bỏ mình và vác thập giá theo đuổi họ, thay vị họ phải bỏ mình và vác thập giá mà theo Người. Chính vì thế, trong bài chia sẻ tuần trước, chúng ta đã cùng nhau cảm nghiệm là: “Thiên Chúa chẳng những đã ‘bỏ mình đi’, khi ban Con Một Ngài cho chúng ta, để có thể đến với chúng ta nơi Mầu Nhiệm Nhập Thể, Ngài còn phải ‘vác thập giá’, khi phó nạp Con Ngài vì chúng ta qua Mầu Nhiệm Vượt Qua, để có thể cứu độ chúng ta và ban Thánh Linh hiệp thông cho chúng ta”.

Ở đây, qua bài Phúc Âm hôm nay, Giáo Hội muốn chúng ta cảm nghiệm được tình yêu Thiên Chúa hơn là nhấn mạnh đến phản ứng của tội nhân đối với Ngài. Sự kiện đề cao thái độ chủ động của Thiên Chúa khoan dung, hơn là phản ứng của tội nhân trong bài Phúc Âm hôm nay, được hiện tỏ qua hai bài đọc một và hai. Đó là lý do, Giáo Hội chỉ buộc đọc hai dụ ngôn, dụ ngôn thứ nhất về việc chủ chiên tìm thấy con chiên lạc duy nhất trong đàn 100 con, và dụ ngôn thứ hai về người đàn bà tìm thấy đồng bạc bị mất duy nhất trong 10 đồng. Ngoài ra, chúng ta cũng có thể đọc dụ ngôn thứ ba về người con hoang đàng, nhưng lại là đoạn Phúc Âm được Giáo Hội để trong ngoặc đơn, nghĩa là không buộc đọc. Tại sao? Theo tôi, tại vì hai lý do sau đây. Thứ nhất là vì dụ ngôn thứ ba liên quan đến thái độ chủ động thống hối của người con hoàng đàng hơn thái độ thứ tha của người cha, do đó mới có lý do thứ hai, lý do là vì dụ ngôn thứ ba này nói đến thái độ người cha chờ con về chứ không tự động đi tìm kiếm nó, như thái độ của người chủ chiên đi tìm chiên lạc hay như thái độ của người đàn bà tìm của mất ở hai dụ ngôn trước. Tuy nhiên, nếu chỉ để ý đến khía cạnh Thiên Chúa chấp nhận con người, dù con người tội lỗi đi nữa, thì dụ ngôn về người con hoang đàng cũng hợp với dụ ngôn chiên lạc và đồng bạc mất. Thật vậy, qua bài Phúc Âm của Chúa Nhật XXIV Năm C tuần này, chúng ta thấy được giá trị hết sức cao cả của bản thân mỗi một con người tạo vật chúng ta trước nhan Thiên Chúa hằng sống vô cùng toàn thiện. Việc Thiên Chúa yêu thương tìm kiếm con người nói chung và từng người nói riêng cho chúng ta thấy con người tạo vật chúng ta, chung cũng như riêng, thực sự là loài được dựng nên theo hình ảnh Thiên Chúa và tương tự như Ngài. Không phải hay sao, nếu Thiên Chúa Duy Nhất nhưng lại một Thiên Chúa Duy Nhất có Ba Ngôi là Cha và Con và Thánh Thần, thì con người cũng thế, cho dù đều là con người như nhau, song mỗi con người lại là một ngôi vị riêng biệt, một chủ thể biệt lập, chứ không phải chỉ là một khối đồng thể như nơi loài thú vật?

“Thiên Chúa là tình yêu”, như Vị Tông Đồ được Chúa Giêsu yêu định nghĩa trong Thư Thứ Nhất của mình ở đoạn 4 câu 8 và 16, đã chẳng những “yêu (chung) thế gian đến ban Con Một mình” (Jn 3:16), mà còn yêu riêng từng người đến trong thế gian nữa; và Ngài chẳng những yêu họ khi họ đã vào đời mà còn yêu họ ngay cả trước khi họ nhập thế nữa, khi họ còn trong lòng mẹ nữa, như chính Ngài đã phán cùng tiên tri Giêrêmia, vị đã ghi nhận sự thật cảm kích này ở đoạn 1 câu 5: “Trước khi Ta hình thành ngươi trong lòng mẹ, Ta đã biết ngươi, trước khi ngươi được sinh ra, Ta đã thánh hiến ngươi, Ta đã chỉ định ngươi làm tiên tri cho các dân nước”. Chưa hết, “Thiên Chúa là tình yêu” chẳng những yêu thương mỗi một người chúng ta chỉ vì chúng ta là tạo vật của Ngài, một tạo vật được Ngài dựng nên hoàn toàn tốt lành ngay từ ban đầu, nghĩa là khi chúng ta còn ngây thơ vô tội chưa biết đến tội lỗi là gì, mà còn yêu thương chúng ta cả khi chúng ta “là những tội nhân” nữa, như Vị Tông Đồ Dân Ngoại xác nhận trong Thư gửi Giáo Đoàn Rôma ở đoạn 5 câu 8. Đó là lý do, ngay sau khi sa ngã phạm tội, hai nguyên tổ của loài người chúng ta, lúc hai vị còn đang đổ lỗi cho nhau, không hề biết mở miệng xin Chúa thứ tha, thì chính Ngài đã tự động tuyên hứa cứu độ cho chính thành phần tạo vật phản nghịch Ngài rồi, như Sách Khởi Nguyên ghi lại ở đoạn 3 câu 15. Trường hợp “Thiên Chúa là tình yêu” yêu thương chúng ta khi chúng ta “là những tội nhân” còn được thể hiện tỏ tường qua việc Ngài tha không tận diệt dân Do Thái nữa, đám dân đã thực sự bỏ Ngài là Đấng họ đã tận mắt chứng kiến thấy Ngài ra tay uy quyền để cứu họ ra khỏi cảnh làm tôi Ai Cập, mà quay đầu đi tôn thờ con bò vàng đúc do họ tạo nên, như Sách Xuất Hành thuật lại trong bài đọc thứ nhất hôm nay. “Thiên Chúa là tình yêu” yêu thương chúng ta khi chúng ta “là những tội nhân” chẳng những được thể hiện qua việc thứ tha cho cả loài người ngay từ ban đầu, hay cho cả một dân tộc, như trường hợp Dân Do Thái trong bài đọc một hôm nay, mà còn cho từng con người chúng ta nữa, như trường hợp của chính Vị Tông Đồ Dân Ngoại, qua những gì ngài chia sẻ với Timôthêu trong bài đọc thứ hai hôm nay: “Chúa Giêsu Kitô đến thế gian để cứu các tội nhân. Trong số đó, cha là đệ nhất tội nhân”.

Ôi, như thế thì Thiên Chúa đã chẳng yêu thương chung loài người tạo vật vô cùng thấp hèn chúng ta và mỗi con người tội nhân vô cùng bất xứng của chúng ta cho đến cùng hay sao? Mức độ “cho đến cùng” nơi tình yêu Thiên Chúa tỏ ra qua Chúa Giêsu Kitô đây, như Thánh Ký Gioan viết trong Phúc Âm của mình ở đoạn 13 câu 1, theo tôi, không liên quan đến chủ thể yêu là Thiên Chúa, mà là đến đối tượng yêu là tội nhân chúng ta. Bởi vì, đối với “Thiên Chúa là tình yêu” thì một khi yêu là Ngài yêu bằng cả tấm lòng của Ngài, một tình yêu tuyệt đối thủy chung, yêu từ đầu đến cuối, “yêu đến cùng”, chứ không yêu dang dở, yêu từ từ, yêu có hạn, yêu bập bềnh lên xuống tùy theo đối tượng có đáng yêu chăng, hay đáng yêu bằng nào hoặc đáng yêu lúc nào v.v. Đó là lý do Thiên Chúa vẫn yêu loài người chúng ta cả khi chúng ta “là những tội nhân”. Và cũng chính vì Thiên Chúa đã yêu chúng ta “là những tội nhân” mà Người đã yêu “cho đến cùng”. “Cho đến cùng” ở đây không phải chỉ được hiểu “Thiên Chúa là tình yêu” tỏ lòng xót thương với chung loài người tội lỗi chúng ta, mà còn được hiểu là Ngài yêu thương cho đến tội nhân cuối cùng trong chúng ta, hay cho đến con người “đệ nhất tội nhân” trong chúng ta nữa. Đó là lý do Thánh Ký Gioan, sau khi cảm nhận “Người đã yêu thương thành phần thuộc về mình trên thế gian và muốn tỏ cho họ thấy Người yêu họ cho đến cùng”, liền nói ngay đến tông đồ Giuđa Ích-Ca: “Ma quỉ đã cám dỗ Giuđa trong việc phản nộp Người”, rối chính thánh nhân dùng câu “không phải mọi người đều sạch cả đâu”, câu Chúa Giêsu nói với tông đồ Phêrô, để ám chỉ về tông đồ Giuđa là: “vì Người biết kẻ phản nộp mình”. Như thế, Chúa Giêsu “đã yêu những kẻ thuộc về mình trên thế gian và Người cho họ thấy rằng Người yêu họ cho đến cùng” ở đây có nghĩa là Chúa Giêsu yêu cả Giuđa là kẻ Người biết trước là sẽ phản nộp Người, bằng việc Người cũng cúi mình xuống rửa chân cho cả Giuđa nữa vậy.

Nếu qua Lời Nhập Thể là Chúa Giêsu Kitô, “Thiên Chúa là tình yêu” đã yêu thương nhân loại tội nhân chúng ta “cho đến cùng”, tức là cho đến con người “đệ nhất tội nhân” trong chúng ta, hay cho đến con chiên lạc duy nhất trong đàn 100 con, cho đến đồng bạc duy nhất bị mất trong số 10 đồng bạc, thì quả thực, như Chúa Giêsu quả quyết với các môn đệ của Người trong Bữa Tiệc Ly, ở Phúc Âm Thánh Gioan đoạn 14 câu 1 và 2, là: “Lòng các con đừng bối rối. Hãy tin vào Thiên Chúa và hãy tin tưởng nơi Thày. Trong nhà Cha thày có nhiều chỗ ở lắm”. Chúng ta hãy nhớ rằng, Chúa Giêsu phán lời này ngay sau khi Người báo trước cho Phêrô biết sự việc Phêrô sẽ chối bỏ Người. Như thế có nghĩa là, dù chúng ta là ai và có tội lỗi đến đâu đi nữa, Thiên Chúa vẫn yêu thương chúng ta, yêu thương từng người chúng ta, tức mỗi một người tội nhân chúng ta bao giờ cũng có chỗ của mình trong cung lòng yêu thương vô biên bất tận của Thiên Chúa. Miễn là, phải, miễn là tội nhân chúng ta biết hết lòng tin tưởng vào tình yêu vô cùng nhân hậu của Ngài, đừng bao giờ hồ nghi tình Ngài yêu thương chúng ta “cho đến cùng”. Như thế, “hãy tin vào Thiên Chúa và hãy tin tưởng nơi Thày” chính là lời Con Thiên Chúa mời gọi “người ta từ đông sang tây, từ bắc chí nam đến ngồi vào chỗ của mình trong bữa tiệc vương quốc Thiên Chúa” vậy. Thành phần từ đông tây nam bắc được Chúa Giêsu nhắc đến trong Phúc Âm Thánh Luca Chúa Nhật Thường Niên XXII Năm C cách đây 2 tuần này không phải là thành phần “khi được mời thì đến ngồi vào chỗ thấp nhất” hay sao? Điển hình là con người đã thành thực cảm nhận trong bài đọc thứ nhất hôm nay: “Chúa Giêsu Kitô đến thế gian để cứu các tội nhân. Trong số đó, cha là đệ nhất tội nhân”, hay con người thu thuế trong dụ ngôn hai người lên đền thờ cầu nguyện ở Phúc Âm Thánh Luca đoạn 18 câu 13: “không dám ngẩng đầu lên trời. Chỉ biết đấm ngực mà thưa: ‘Ôi lạy Chúa, xin thương xót tôi là kẻ tội lỗi’”.

Vấn đề thực hành sống đạo: Bài Phúc Âm Chúa Nhật XXIV Mùa Thường Niên Năm C theo Phúc Âm Thánh Luca hôm nay cho chúng ta thấy Thiên Chúa thực sự yêu thương con người tạo vật chúng ta “cho đến cùng”. Ở chỗ, qua Con Một của mình, Ngài đã đến để tìm kiếm chung loài người chúng ta cũng như riêng từng người chúng ta trong khi chúng ta “là những tội nhân”. Vì mỗi một con người chúng ta là một ngôi vị, một chủ thể, chứ không phải là thú vật, là một khối đồng thể, (tức là loài có thể cloning hay có thể được tạo sinh theo phương pháp vô tính dục), do đó, Thiên Chúa không thể yêu thương thế gian mà lại không yêu thương từng người chúng ta, hay yêu thương riêng cá nhân hơn tập thể loài người, như Ngài có vẻ tỏ ra như thế trong bài đọc một hôm nay. Tuy nhiên, dù là một ngôi vị riêng biệt, chúng ta cũng là một con người thuộc về loài người, loài được Thiên Chúa yêu thương đến nỗi đã làm người như loài người chúng ta. Phải chăng vì thế mà chúng ta phải yêu thương nhau như Ngài đã yêu chúng ta, và phải tha thứ cho nhau như Ngài đã thứ tha cho chúng ta?

Về mục lục

THIÊN CHÚA THƯƠNG XÓT VÀ THA THỨ

Lm Giuse Đinh lập Liễm

A. DẪN NHẬP.

Chủ đề của ba bài đọc hôm nay là Thiên Chúa thương xót những người tội lỗi. Trong bài đọc 1, chúng ta thấy ngay sau khi dân Do thái ký Giao ước với Thiên Chúa đã quay ra phản bội, họ đã bỏ Chúa mà đi tìm một thần tượng khác làm hộ mạng, tức là thờ lạy con bê vàng. Thiên Chúa nổi cơn thịnh nộ định tiêu diệt dân này để lậïp một dân lớn hơn, trung thành hơn, nhưng nhờ lời cầu xin của ông Maisen, Thiên Chúa đã nguôi giận và tha tội cho dân. Thực ra, sứ điệp mà Thiên Chúa muốn gửi đến cho chúng ta qua bài đọc 1 này là Thiên Chúa rộng lòng thương xót sẵn lòng tha thứ cho những kẻ tội lỗi.

Lòng thương xót và tha thứ của Thiên Chúa được thể hiện một cách cụ thể trong Đức Giêsu Kitô. Sự kiện Đức Giêsu đã đón tiếp và cùng ăn với những người tội lỗi làm cho những người biệt phái phẫn nộ. Họ là những người “biệt phái” tránh né mọi tiếp xúc với những người tội lỗi. Họ cho rằng những kẻ tội lỗi là những đồ bỏ đi. Phản ứng lại những lời chỉ trích của nhóm họ, Đức Giêsu đã chỉ ra cho họ một Thiên Chúa giầu lòng thương xót, chậm bất bình và hết sức khoan dung, Ngài sẵn sàng tha thứ cho mọi lỗi lầm của con người, bằng cách đưa ra ba dụ ngôn : con chiên đi lạc, đồng tiền bị mất và đứa con hoang đàng. Cả ba dụ ngôn đều nhấn mạnh đến việc Thiên Chúa quan tâm đến một người hư mất và niềm vui của Ngài khi tìm lại được một người hư mất.

Theo gương Đức Giêsu, chúng ta phải thay đổi cách nhìn của chúng ta đối với người tội lỗi. Họ không phải là những hạng người bỏ đi như người biệt phái vẫn nghĩ thế; trái lại, họ là một con người, một con người cao qúi trước mặt Chúa không thể để hư mất. Nếu họ hư đi thì phải nỗ lực đi tìm kiếm như người chăn chiên bỏ 99 con mà đi tìm con chiên lạc, đem về cùng chung vui vì một người tội lỗi đã trở lại.

B. TÌM HIỂU LỜI CHÚA.

+ Bài đọc 1 : Xh 32,7-11.13-14.

Ngay sau khi Thiên Chúa ký Giao ước với dân Israel, họ đã vi phạm Giao ước. Vì ông Maisen ở lâu trên núi, nên dân đâm ra sợ hãi và tự tạo cho mình một thần tượng để hộ mạng. Đó là dân đã đúc con bê vàng và thờ lạy trước tượng đó. Sự bất tín này làm Thiên Chúa nổi giận và muốn tiêu diệt dân, đồng thời Ngài lại hứa với Maisen như xưa đã hứa với Abraham là sẽ làm cho ông nên tổ phụ của một dân tộc lớn. Nhưng ông Maisen đã khẩn khoản xin Chúa tha tội cho dân, và cuối cùng Thiên Chúa nguôi giận không giữ ý định tiêu diệt Israel nữa.

Mặc dầu Thiên Chúa hứa tạo cho ông một dân tộc mới, ông đã không lìa bỏ dân tộc mình, vẫn liên đới gắn bó với dân như trước. Chính ông van xin Thiên Chúa tha thứ và được Ngài nhận lời vì Thiên Chúa kiên nhẫn và trung tín.

+ Bài đọc 2 : 1Tm 1,12-17.

Trước khi nói cùng ông Timôthê yêu dấu, thánh Phaolô muốn nhắc lại cách Thiên Chúa đối xử với loài người. Nếu không có điều ấy, ơn gọi của chính ngài khó mà giải thích được : Thiên Chúa tha thứ. Ngài tạ ơn Chúa vì lòng nhân từ thương xót của Chúa.

Trước kia, ngài là người bắt đạo và ngạo ngược nhưng đã được Chúa xót thương. Sự trở lại của ngài là một thí dụ điển hình về ơn tha thứ Thiên Chúa dành cho mọi người.

+ Bài Tin mừng : Lc 15,1-32.

Thấy Đức Giêsu hay gần gũi với những người tội lỗi, nhóm biệt phái và luật sĩ tỏ ra rất khó chịu, lẩm bẩm với Ngài. Nhân dịp này Đức Giêsu đưa ra ba dụ ngôn nói lên lòng thương xót và tha thứ của Thiên Chúa đối với tội nhân : con chiên bị lạc, đồng tiền bị mất và đứa con hoang đàng. Tất cả đều nói lên Thiên Chúa là người Cha nhân hậu.

Để ý nhận xét, đồng tiền là một vật nhỏ nhất mà cũng mất công tìm tòi kỹ lưỡng, điều này nói lên sự quan tâm rất mực của Thiên Chúa đối với tội nhân. Dụ ngôn đứa con hoang đàng trở về càng làm nổi bật lòng nhân hậu, thứ tha của Thiên Chúa, Ngài là người Cha không bao giờ bỏ rơi con cái bạc bẽo. Chi tiết này càng làm cho người tội lỗi vững tâm trở về cùng Chúa.

C. THỰC HÀNH LỜI CHÚA.

I. THIÊN CHÚA KÊU GỌI NGƯỜI TỘI LỖI

Hòan cảnh đưa đến dụ ngôn.

Đối với Đức Giêsu, người ta có hai thái độ trái ngược nhau : đối với những người biệt phái và luật sĩ, họ cho mình là người công chính nên khinh thường và tẩy chay Ngài. Còn những người tội lỗi thì lại đến gần Ngài, nghe Ngài giảng và sửa đổi con người của mình. Người Do thái rất khó chịu khi thấy Đức Giêsu giao du với những người tội lỗi và lại còn đồng bàn với họ nữa. Người ta khó chịu với Đức Giêsu vì họ thấy Ngài cư xử ngược với quan niệm của họ.

Đạo sĩ Do thái đã xếp tất cả những ai không tuân giữ lưật pháp vào chung một hạng, họ gọi những người đó là “Dân của đất”. Có một hàng rào ngăn cách dứt khoát giữa những đạo sĩ Do thái và người “Dân của đất”. Gả con gái cho một người dân của đất thì chẳng khác gì trói cô gái ấy nộp cho sư tử. Luật của đạo sĩ Do thái dạy rằng : Khi có một người là dân của đất, thì đừng trao tiền cho nó, đừng lấy chứng của nó, đừng nói điều bí mật cho nó, đừng đặït nó coi kẻ mồ côi, đừng để nó giữ của bố thí, đừng đi đường với nó”.

Có luật cấm đạo sĩ Do thái không được mời một người dân của đất đến dùng bữa, cũng không được nhận lời mời của ai trong hạng người đó. Luật cấm đạo sĩ Do thái không được giao dịch thông thường với họ, không được mua gì của họ hoặc bán gì cho họ. Các đạo sĩ Do thái quyết tâm tránh hẳn mọi liên hệ với đám dân của đất, tức là những người không giữ đủ các chi tiết tỉ mỉ trong luật pháp.

Trước thái độ kỳ thị ra mặt của các đạo sĩ Do thái đối với người bị coi là tội lỗi, Đức Giêsu mới kể cho họ ba dụ ngôn để nói về lòng nhân từ thương xót của Thiên Chúa, Ngài muốn tìm kiếm và cứu vớt những gì đã lạc mất.

Ba dụ ngôn của Đức Giêsu.

a) Dụ ngôn con chiên đi lạc.

Trước tiên ta cần lưu ý là hình ảnh người chăn chiên và bầy chiên là chủ đề cổ điển trong Cựu ước nói lên tương quan giữa Thiên Chúa và dân Ngài (St 48,15 : Lc 12.32). Dụ ngôn này cũng có trong Tin mừng Matthêu, nhưng trong lúc Matthêu áp dụng vào trách nhiệm những vị lãnh đạo Giáo hội, còn Luca nói lên việc Thiên Chúa tìm kiếm người tội lỗi.

Trong dụ ngôn này, người mục tử đã bỏ 99 con kia, dĩ nhiên là được canh giữ cẩn thận, để đi tìm con chiên lạc. Con chiên lạc này mất vì lý do nào đó không được nêu ra trong dụ ngôn. Nhưng có một đều chắc chắn là nó đang sống những giây phút khốn cực, cần sự giúp đỡ của chủ chăn. Chủ chăn đã phải bỏ 99 con trong hoang địa mà đi tìm con chiên lạc. Một con sánh với 99 còn lại thì chỉ như số không, không đáng gì, đâu có làm cho ông nghèo đi chút nào. Việc làm của ông chứng tỏ hùng hồn rằng : bất cứ giá nào, ông cũng không để mất, dù một con. Một con đây cho giá trị như 99 con. Ý nghĩa này nói lên tầm mức quan trọng và tự do sự trở về của tội nhân : Quan trọng đến nỗi bất cứù giá nào, người tội lỗi đó cũng phải được trở về, điều đó chứng tỏ lòng thương xót của Thiên Chúa đối với tội nhân.

Còn một chi tiết làm cho chúng ta cảm động :”vác con chiên trên đôi vai”, vì khi con chiên đi lang thang nhiều giờ hay nhiều ngày xa đàn chiên, nó kiệt sức và nằm xuống. Thật ra phải vác nó lên thôi. Và một con chiên nặng đấy ! Nhất là khi người chăn chiên cũng đã chạy nhiều giờ trên những ngọn đồi đầy sỏi đá dưới ánh nắng mặt trời… Chính người chăn chiên cũng rất mệt nhọc ! Nhưng, Đức Giêsu nói hoàn toàn vui mừng, người đó quên đi sự mệt nhọc của mình, bế nó lên tay và vác nó.

Chính Thiên Chúa giới thiệu với chúng ta như thế ! Vả lại hình ảnh ấy không mới mẻ. Toàn thể Thánh Kinh đã thể hiện Thiên Chúa dưới những đường nét của “người chăn chiên” (Is 40,11-49, 10 …(Quesson).

b) Dụ ngôn đồng tiền bị mất.

Đức Giêsu lại tiếp nối tư tưởng bằng một dụ ngôn khác. Đồng tiền nói ở đây là một đồng tiền nhỏ, dễ bị mất trong nhà dân quê xứ Palestina, và có khi phải mất rất nhiều thì giờ mới tìm lại được. Nhà của người Do thái thường tối om, vì chỉ có một cửa sổ tròn đường kính khỏang 45 phân. Nền nhà thì bằng đất nện được phủ bằng những tấm liếp sậy và cành cây khô. Tìm kiếm một đồng bạc trên một nền nhà như thế khác nào tìm một cây kim trong đống rác. Nhưng người đàn bà quét đi quét lại, tìm cho bằng được.

Một đồng bạc ở đây có giá trị tương đương với một ngày làm công (Mt 20,2). Ở đây muốn nói lên sự mất mát dù chỉ có một đồng cũng là điều quan trọng khiến cho chủ cũng phải tốn công tìm kiếm. Điều này cũng muốn ám chỉ lòng thương yêu của Thiên Chúa không muốn để ai bị hư đi, nhưng muốn cứu vớt mọi người.

Ngoài lý do vì nhu cầu cần tìm đồng tiền bị mất, lại còn có một lý do khác thơ mộng hơn. Tại Palestina, dấu hiệu của người đàn bà có chồng là một chiếc vành trên đầu làm bằng 10 đồng tiền nhỏ bằng bạc xâu lại với nhau bằng một sợ dây bạc. Trong nhiều năm, một cô gái làm lụng và để dành cho đủ 10 đồng tiền nhỏ đó. Bởi vì cái chuỗi trên đầu của nàng cũng đáng giá gần bằng chiếc nhẫn cưới. Khi nàng đã sắm được nó thì trở nên của riêng nàng, đặc biệt đến nỗi người khác không thể đoạt lấy của nàng món nữ trang đó để trừ nợ. Có thể người đàn bà trong dụ ngôn đánh mất một đồng bạc thuộc loại đó, và bà ta đã tìm kiếm nó như bất cứ người nào khác cũng làm như thế khi đánh mất cái nhẫn cưới vậy.

Vì thế, chúng ta dễ hiểu nỗi vui mừng của người đàn bà khi tìm lại được đồng bạc bị mất. Đức Giêsu cho biết : cũng thế, Thiên Chúa và các thiên sứ vui mừng khi một người ăn năn trở về, như khi một gia đình vui mừng tìm lại được đồng bạc quyết định cái no hay cái đói của họ, hay cũng giống người đàn bà đánh mất một tài sản có giá trị hơn tiền bạc rồi lại tìm lại được.

c) Dụ ngôn đứa con hoang đàng.

Niềm vui lạ lùng này được sáng tỏ hơn trong dụ ngôân đứa con hoang đàng. Ông chủ chỉ có hai người con trai, tưởng rằng được sống bình yên trong tuổi già với hai con. Nhưng người con thứ tính phóng khoáng, thích tụ tập, muốn xin cha chia gia tài cho anh.

Theo luật Do thái, người cha không được chia gia tài tùy ý mình thích, đứa con cả đương nhiên được hưởng 2/3, đứa con thứ được 1/3 gia tài (x. Đnl 21,17). Không phải là một việc lạ khi một người cha phân chia gia tài ngay khi còn sống nếu ông muốn được nghỉ ngơi khỏi bận tâm buôn bán làm ăn. Nhưng có một sự trơ tráo nơi đứa con thứ khi chính nó đề xuất việc chia gia tài. Khi nó nói với cha nó :”Cha hãy cho tôi ngay bây giờ phần gia tài mà trước sau gì tôi cũng lãnh được sau khi cha chết, và hãy để tôi ra khỏi nhà này”. Người cha không tranh luận gì, ông hiểu rằng nếu con ông cần một bài học thì nó sẽ có một bài học đắt giá, và ông đã chia gia tài cho nó. Tức khắc đứa con lấy phần dành cho nó và bỏ nhà ra đi.

Tuy nhiên, việc xin chia gia tài này có hợp lý không, thì không rõ, chỉ biết rằng sau này chính người con thứ đã hối hận vì hành động trên.

Đi xa nhà một thời gian, nó đã nhanh chóng xài hết tiền và kết thúc bằng việc chăn heo, một công việc đáng nguyền rủa của người Do thái… Trong cảnh khốn cùng, nó hồi tâm suy nghĩ lại và quyết định ra đi về với cha nó mà chỉ xin được coi như kột đứa đầy tớ thôi, chứ không dám nhận là con nữa. Nó trở về, cha nó chạy ra ôm chằm lấy mà hôn. Cha nó không để nó kịp mở miệng xin làm đầy tớ, ông đã lên tiếng trước. Ông đã phục hồi địa vị làm con cho nó bằng những cử chỉ đầy ý nghĩa :

. Xỏ giầy vào chân cậu : . Xỏ giầy vào chân chứng tỏ ông đã tha thứ hoàn toàn cho cậu. Vào thời Kinh Thánh thuở xưa, mang giầy là dấu chỉ của một người tự do, còn đám nô lệ thì đi chân trần. Xỏ giầy vào đôi chân trần của cậu con tức là xóa đi dấu hiệu thằng con ấy từng là nô lệ của một người nào đó, và đồng thời trả lại cho cậu ta dấu chỉ cậu là đứa con trai trong gia đình.

. Trao nhẫn cho cậu. Gắn nhẫn vào ngón tay cậu chứng tỏ ông bố phục hồi trọn vẹn cho cậu tình trạng trước khi cậu bỏ nhà ra đi. Đeo nó vào đồng nghĩa với được quyền hành xử như một thành viên trong gia đình.

Và như thế, khi choàng tay ôm, xỏ giầy, đeo nhẫn cho đứa con trai, người bố đã cho thấy ông hoàn toàn nồng nhiệt tiếp đón cậu ta, tha thứ hoàn toàn và phục hồi cho cậu ta trọn vẹn tình trạng trước khi cậu bỏ nhà ra đi.

Truyện : Vải trắng trên cây táo.

Richard Pindell có viết một chuyện ngắn nhan đề “Đứa con trai của một người nào đó” (somebody’s son). Câu chuyện mở đầu với một cậu bé tên là David bỏ nhà ra đi sống bụi đời. Vì khó quá, không chịu nổi, cậu bèn viết một lá thư gửi về nhà cho mẹ bày tỏ niềm hy vọng được ông bố cổ hủ tha thứ cho cậu và chấp nhận cậu làm con trở lại. Lá thư như sau :”Mẹ kính mến, trong một vài ngày nữa con sẽ đi ngang qua nhà. Nếu bố bằng lòng nhận con trở lại, thì mẹ yêu cầu bố cột một miếng vải trắng lên cây táo hồng ở miếng đất cạnh nhà chúng ta.

Vài ngày sau, David lên xe lửa đi về. Trong lúc tầu hỏa lao nhanh đến nhà thì hai hình ảnh cứ chớp lòe liên tục hiện ra trong trí cậu ta. Khi thì trên cây có cột một miếng vải trắng, khi thì trên cây chẳng có một miếng vải trắng nào. Xe lửa càng tiến gần nhà, trái tim David càng đập nhanh hơn. Không bao lâu nữa cây táo sẽ hiện ra nơi khúc quẹo, nhưng David không dám tự mình nhìn tới vì sợ nhỡ không có miếng vải trắng cột ở đó. Thế là cậu quay sang người đàn ông bên cạnh ấp úng nói :”Thưa ông, ông có thể làm ơn giúp cháu một việc không? Vào khúc quẹo bên tay mặt, ông sẽ thấy một cái cây. Ông làm ơn cho cháu biết trên cành cây có cột một miếng vải trắng không nhé”.

Khi chiếc xe lửa rầm rầm lướt qua cây táo, David nhìn chăm chăm về phía trước. Đoạn run run giọng cậu hỏi người đàn ông :”Thưa ông, có một miếng vải trắng treo ở một cây nào đó không”? Ông ta sửng sốt trả lời :”Ồ, này cậu bé, cành cây nào ta cũng thấy có cột một miếng vải trắng cả”(Mark Link).

II. THIÊN CHÚA THƯƠNG XÓT VÀ THA THỨ.

Tấm lòng của người Cha.

Người cha trong dụ ngôn phải là một ông chủ giầu sang, đầy quyền lực và oai nghi đúng với đặc điểm của một phú ông miền Đông phương. Đứng trước sự ngông cuồng của người con thứ, người cha đã chia gia tài cho các con không phải vì ông nhu nhược mà vì ông tôn trọng quyền tự do của con. Ngày người con thứ ra đi cũng chính là ngày ông bắt đầu ngóng chờ với niềm tin sẽ có ngày con ông trở về. Quả đúng như vậy. Mặc dù tuổi già sức yếu, người cha vẫn nhìn ra người con từ rất xa. Có thể nói chính ông đã phá tan dáng vẻ oai nghi đường bệ của một phú ông Đông phương để hồ hởi chạy ra với người con tựa như trẻ thơ mong mẹ về.

Nỗi mừng vui cũng như hàng loạt mệnh lệnh dồn dập của người cha làm cho chúng ta có cảm nghĩ hẳn ông đang chuẩn bị tiếp đón một nhân vật quan trọng. Mà không quan trọng sao được khi ý nghĩa của những mệnh lệnh trên hàm chứa một tình yêu vô bờ bến ông dành cho người con “phá gia” trở về mà không một ngôn từ nào có thể diễn tả hết được.

Chiếc áo mới nhất mà ông mặc cho người con hẳn phải là chiếc áo dành cho ngày Đại lễ. Bởi chỉ có ngày Đại lễ, dịp lễ hội, người ta mới mặc áo mới, mới có dịp để chưng diện mà thôi. Chưa dừng lại ở đó. Chúng ta biết rằng đối với người Do thái, chiếc nhẫn không chỉ là kỷ vật, là món đồ trang sức, không chỉ là biểàu trưng của tình yêu mà nó còn là cái ấn đóng dấu nhằm xác nhận tư cách của một người con và đồng thời cũng xác nhận tư cách của một người được thừa hưởng quyền kế thừa tài sản. Như thế, bằng việc xỏ nhẫn và xỏ dép vào tay chân của người con, người cha trong Tin mừng đã xác nhập mối tương quan cha-con, đồng thời cũng xác nhập quyền thừa kế và trả lại quyền tự do cho nó – điều mà người con thứ không bao giờ nghĩ tới. Chưa hết, người cha còn ra lệnh giết bê đã vỗ béo để ăn mừng cho sự trở về này. Như thế đã rõ, bê chỉ vỗ béo để chờ dịp Đại lễ. Ngày người con trở về và người cha đã hạ bê béo để ăn mừng chẳng phải là dịp Đại lễ mà từ lâu ông hằng ôm ấp mong chờ để có được ngày hôm nay sao ?

Truyện : Thiền sư Sengai.

Có rất nhiều đệ tử đang tu luyện thiền học dưới sự hướng dẫn của thiền sư Sengai. Trong số đó có một đệ tử thường hay thức dậy ban đêm, lẻn trốn một mình trèo tường ra phố rong chơi dạo mát cho thỏa thích. Và một đêm kia, thiền sư Sengai đi kiểm tra phòng ngủ các đệ tử, thấy vắng mặt một người và cũng khám phá ra chiếc ghế đẩu mà anh ta thường dùng để leo qua tường ra ngoài. Sau khi suy nghĩ, thiền sư Sengai liền dời chiếc ghế đi chỗ khác và đứng thay vào chỗ đó. Một lát sau, anh chàng ham rong chơi trở về không biết rằng thầy mình là chiếc ghế, cứ thản nhiên đặt chân vào đầu thầy mình để nhảy xuống đất. Đúng lúc đó mới khám ra sự thể động trời của mình, anh ta hoảng hốt sợ đến ngất xỉu. Nhưng thiền sư Sengai nhỏ nhẹ bảo anh :”Sáng sớm trời lạnh lắm, con hãy cẩn thận kẻ bị cảm đấy”. Và từ đó, người đệ tử hoang đàng ấy không bao giờ dám ra ngoài chơi ban đêm nữa.

Tình thương tha thứ của Thiên Chúa.

Thiên Chúa được Đức Giêsu mạc khải là một người Cha. Cha nào mà chẳng thương yêu con bằng một tình thương tự nhiên, vô điều kiện, nghĩa là bất chấp con cái tốt xấu, hay dở, có lợi hay gây hại cho mình, bất chấp cả việc chúng đối xử với mình tệ bạc đến đâu. Tình thương đích thực luôn luôn tự động biểu lộ thành hành động. Bản chất của tình thương là như thế, nếu không như thế thì không phải là tình thương đích thực. Tình thương không biểu lộ bằng hành động chỉ là tình thương ngoài môi miệng (x. Gc 2,16.26). Và hai cách biểu lộ rõ rệt nhất của tình thương là sự tha thứ vô điều kiện và sẵn sàng chấp nhận sự đau khổ hoặc chết cho người mình yêu thương. Tình yêu của Thiên Chúa đối với con người đã được biểu lộ qua hai cách ấy nơi con người Đức Kitô :”Đức Kitô đã chết vì chúng ta, ngay khi chúng ta còn là người tội lỗi. Đó là bằng chứng Thiên Chúa yêu thương chúng ta”.

Trở lại dụ ngôn đứa con hoang đàng, ta hỏi động lực nào đã làm cho đứa con quay trở về nhà mình ? Chắc chắn không phải vì thương cha mình, mà vì sự khốn khổ nó đang phải chịu do sự ngu xuẩn và bất hiếu của nó. Tóm lại, nó về là vì nó thương bản thân nó hơn là thương cha. Chắc chắn khi thấy nó trở về với “thân tàn ma dại”, cha nó biết nó về với động lực gì. Nhưng đối với ông, điều đó không quan trọng. Điều quan trọng là nó đã trở về, vì nó tưởng như “đã chết mà nay sống lại, đã mất mà nay lại tìm thấy”. Động lực khiến người cha tha thứ và vui mừng đón nhận nó trở về hoàn toàn vì yêu thương con, vì muốn cho nó hạnh phúc, bất chấp quá khứ lầm lỗi của nó. Đó cũng chính là tâm tình của Thiên Chúa đối với những người tội lỗi. Chỉ cần người tội lỗi quay trở về với Chúa trong sự hối hậân về đời sống quá khứ của mình.

Truyện : Tình mẹ tha thứ.

Ở Batna, có một gia đình nằêm vào địa điểm hẻo lánh, gồm bà mẹ với các con, mà thằng con lớn phản bội vô số kể, tên là Sidi Melkassen, ưa a tùng với côn đồ du đãng, bị mẹ khiển trách hằng ngày. Mất tự do, thằng đó bực tức, nhất định hai mẹ con không đội trời chung. Liền bắt mẹ đem giam cầm vào một nhà cô tịch tăm tối. Lấy sợi xiềng xích lớn mà xiềng hai chân mẹ nó lại, đoạn đục vách tường gắn móc khóa lại và giữ chìa khóa trong túi. Đành lòng đóng cửa lại trước những tiếng kêu la, khóc lóc, van nài của mẹ.

Trên ba năm trời tồi túng, nóng nực, lạnh lẽo. Không mền, không chiếu, bữa đói bữa no, người mẹ than khóc đã khô nước mắt, kêu không ai nghe, buồn không một lời an ủi.

Chiều nọ, một nàng dâu thảo giật được chìa khóa và mở cửa, tháo xiềng giải thoát cho người mẹ vô phúc. Bà đi ra giữa thanh thiên bạch nhật, không còn hình tượng người nữa, ai nấy đều thương hại. Việc này thấu đến tai nhà chức trách, thằng con bất hiếu bị bắt và kêu án sáu tháng tù ở. Ai nấy đều vỗ tay ca tụng công lý. Chỉ có bà mẹ quên tội của con, cất tiếng lên vừa than khóc vừa xin tòa đừng tống giam con mình tội nghiệp.

Ôi, tình mẹ bao la !

Có sự nghịch lý trong ba dụ ngôn chăng ?

Bài Tin mừng hôm nay gồm tới 3 dụ ngôn. Dụ ngôn đầu xem ra không hợp lý : ai lại bỏ 99 con chiên để đi tìm một con chiên lạc ? Dụ ngôn thứ hai cũng chẳng có tính thuyết phục bao nhiêu : một đồng xu có đáng là bao so với công sức mà người đàn bà kia bỏ ra để tìm lại nó ? Nhưng rồi tất cả đều trở nên hợp lý khi ta đọc dụ ngôn thứ ba : Ý của Chúa Giêsu không nhằm tới con chiên, cũng không nói tới tiền bạc mà nói tới con người. Trước mặt Thiên Chúa, mỗi một con người đều có giá trị vô cùng, bởi vì mỗi một con người, dù là tội lỗi, cũng đều là con của Ngài.

Tuy nhiên có mấy ai chia sẻ tâm ý của Chúa ? Những người biệt phái và luật sĩ thấy Chúa Giêsu bỏ công lui tới với những người tội lỗi thì họ cho là mất công vô ích nên xầm xì phản đối. Đối với họ, việc làm của Chúa Giêsu là không đáng, bởi vì những kẻ tội lỗi là hạng đáng vất đi. Nhưng đối với Chúa Giêsu, đó là những con người, những giá trị. Một đồng xu qúi giá thế nào đối với người đàn bà nghèo khổ, một người con quí giá thế nào đối với tấm lòng người cha, thì một người tội lỗi cũng đáng giá thế ấy đối với tấm lòng của Thiên Chúa.

Thế còn việc bỏ 99 con chiên trong đàn để đi tìm con chiên lạc thì sao ? Vì con chiên ấy cần được săn sóc hơn 99 con kia : nó cô đơn, nó bơ vơ, nó đói khát hơn, nó bị nguy hiểm nhiều hơn. Vì thế nên người mục tử nhân lành không thể ở yên mà chờ nó tìm được đường về, mà phải đích thân ra đi tìm nó. Đức Giêsu đã làm như người mục tử ấy : Ngài không chờ đợi kẻ tội lỗi đến với mình, nhưng được bước trước đến với họ. Ngài kết thân với họ trong tình trạng của họ còn đang là tội nhân, còn đang lầm lạc. Chính đó là cách đối xử khác những người biệt phái và luật sĩ, và chính đó là lý do khiến họ xầm xì phản đối. Nhưng chính cái đối xứ này đã hoán cải được một người biệt phái nổi tiếng là thánh Phaolô (Trích Carôlô, Sợi chỉ đỏ A, tr 710-711).

III. CHÚNG TA CŨNG PHẢI CƯ XỬ NHƯ VẬY.

Phải thay đổi cách cư xử.

Giáo hội là Mẹ của chúng ta đã từng có cách cư xử như Đức Giêsu, tạo điều kiện để lôi kéo những con chiên lạc đàn trở về với Chúa. Chẳng hạn , Augustinô, một thanh niên đã từng sống trụy lạc, ăn chơi, và có những đứa con rơi rớt không kém gì đứa con hoang đàng trong Tin mừng. Thế mà khi trở về với Giáo hội, Giáo hội đã mở rộng vòng tay đón nhận. Sự đón nhận trở nên hoàn toàn khi Giáo hội chấp nhận chàng vào tu viện, và khi thấy chàng xứng đáng, đã phong chức Giám mục cho chàng. Nhờ sự tha thứ quảnng đại ấy của Giáo hội, Augustinô đã trở nên một vị thánh.

Chúng ta cũng phải bắt chước Giáo hội mà phải thay đổi cách nhận định và thái độ cư xử đối với tội nhân. Nghĩa là đừng quá quan trọng hóa nết xấu, lỗi lầm của anh em, đừng nuôi lòng thích thú khi thấy anh em sa ngã, lỡ lầm, đừng giả đò thương hại khi đưa lỗi lầm của anh em ra bàn tán và đừng bao giờ tỏ vẻ khinh khi, ruồng bỏ anh em bằng lời ăn tiếng nói, bằng cử chỉ ánh mắt, nhưng hãy bắt chước Chúa biết thông cảm với nỗi khổ tâm của anh em, biết thao thức lo lắng giúp anh em sửa mình, biết tôn trọng, bênh vực anh em, biết cầu nguyện cho anh em.

Ý thức mình cũng là tội nhân được tha thứ.

Có những con chiên xa đàn lạc lối, nhưng cũng có những con đang sống trong đàn mà chẳng phải là chiên. Có đứa con bỏ nhà xa cha, nhưng cũng có đứa con tuy sống gần cha mà lòng dường như đi hoang từ lâu. Nó coi cha không khác gì ông chủ hà khắc keo kiệt, chẳng hề bố thí cho một con bê để vui vầy với chúng bạn. Như vậy, có thứ lạc đàn thể lý và cũng có thứ lạc đàn tâm linh. Có những người không đi nhà thờ vì lòng họ xa Chúa, song cũng có những người không bỏ nhà thờ nhưng lòng họ chẳng gần Chúa hơn được bao nhiêu. Có lẽ vì tâm trí họ đang đi lạc trong khu rừng có nhiều tiếng ca của danh vọng, hương sắc của đồng tiền, hung khí của hận thù, giọng ríu tít đầy lôi cuốn của xác thịt.

Vậy chúng ta có phải là con chiên đích thực không hay chỉ là hữu danh vô thực ? Chắc chắên không ai trong chúng ta dám xưng mình là người công chính như luật sĩ và biệt phái, chúng ta vẫn xưng mình là kẻ có tộâi, và nếu đã biết mình có tội thì phải có lối cư xử với người khác bằng tình thương yêu.

Nếu Thiên Chúa tỏ lòng nhân hậu và tha thứ cho chúng ta, thì Ngài muốn chúng ta cũng hãy tha thứ cho nhau như người cha nhân hậu xin ông anh cả tha thứ cho đứa em lỗi lầm.

Người ta chỉ có thể dễ dàng tha thứ cho kẻ khác khi ý thức thân phận mỏng dòn yếu đuối của mình. Có nhận ra mình hay lầm lỗi, con người mới dễ cảm thông tha thứ cho những lỗi lầm của anh em. Đừng bắt người có tội phải bị trừng phạt mới hả dạ. Đừng đòi hỏi cho được sự công bằng mới thôi, vì Martin Luther King có viết :”Nếu cứ áp dụng luật “mắt đền mắt” thì mọi người trở nên mù lòa”.

Về mục lục

MẦU NHIỆM THÁNH THIỆN VÀ TỘI LỖI

Lm. Thiện Duy

Đức nguyên Giáo hoàng Bênêđictô XVI viết trong Tự Sắc Cửa Đức Tin số 13 như sau: “Một điều quan trọng trong Năm Đức Tin này là điểm lại lịch sử đức tin của chúng ta, được ghi dấu bằng mầu nhiệm lạ lùng về sự đan xen giữa thánh thiện và tội lỗi”.

Phụng vụ lời Chúa hôm nay là dịp để mỗi người chúng ta điểm lại lịch sử lạ lùng về mầu nhiệm thánh thiện và tội lỗi của nhân loại cũng như của từng người chúng ta.

I. PHỤNG VỤ LỜI CHÚA

Bài Đọc I: Xh 32, 7-11.13-14

Thiên Chúa đã yêu thương, chọn một dân bơ vơ, vất vưởng, rày đây mai đó làm dân riêng của mình: “Ta sẽ nhận các ngươi làm dân riêng của Ta, và đối với các ngươi, Ta sẽ là Thiên Chúa” (Xh 6, 7). Ngài đã sử dụng “cánh tay quyền lực của Ngài” để “quyến rũ” dân, không phải vì Ngài cần được người ta tôn thờ, nhưng bởi vì: “Thiên Chúa nhớ lại giao ước của Ngài với các tổ phụ Apraham, Isaac và Giacop” (Xh2, 24). Sau khi dùng Môsê đưa dân vượt qua biển Đỏ, thoát khỏi ách nô lệ của người Ai Cập, Thiên Chúa đã gặp gỡ riêng tư với ông để có những kế hoạch dành cho dân tộc Israel: “Người gọi ông Môsê lên đỉnh núi và ông đi lên” (Xh20, 20b).

Thế nhưng sự việc xảy ra là: “Dân thấy ông Môsê lâu quá không xuống núi, bèn tụ họp bên ông Aaron và nói với ông: “Xin ông đứng lên, làm cho chúng tôi một vị thần để dẫn đầu chúng tôi, vì chúng tôi không biết chuyện gì đã xảy ra cho cái ông Môsê này, là người đã đưa chúng tôi lên từ đất Ai Cập” (Xh 32, 1).

Thiên Chúa nhìn thấy cảnh tượng đó nên đã “méc” ông Môsê: “Hãy đi xuống, vì dân ngươi đã hư hỏng rồi. Chúng đã vội đi ra ngoài con đường Ta truyền cho chúng đi. Chúng đã đúc một con bê rồi sụp xuống lạy nó, tế nó và bảo: đây là thần của chúng ta” (x. Xh 32, 7-9). Chúng ta phải đặt mình trong hoàn cảnh của Thiên Chúa, để thấy được sự nỗi giận của Thiên Chúa là hoàn toàn đúng.

Một người mới cưới vợ, cô vợ này xấu xí lắm, nhưng anh chồng vẫn thương lạ thương lùng. Một thời gian sau, anh chồng có công việc phải đi vắng, cô vợ này ở nhà rước một người thanh niên khác về và bảo: đây là chồng tôi. Cô vợ này ôm ấp, tình tứ với người thanh niên “mà cô gọi là chồng” ngay trước mặt người chồng cũ của mình, thì thử hỏi người chồng đó có chịu nỗi không? Trời đất ơi, chắc tức, giận, và có cả sự kinh tởm không thể tưởng tượng được!

Thiên Chúa đã đòi tiêu diệt dân này, và sẽ thay thế bằng nhà của ông Môsê. Nhưng chúng ta để ý thái độ của ông Môsê, quả thật là một con người tuyệt vời. Nếu là chúng ta, hổng chừng chúng ta sẽ nói: “Được đó, Chúa giết sạch hết đi, chừa lại nhà của con thôi, con sẽ làm cho Chúa được vinh quang, rạng rỡ…”. Đằng này: “Ông lại cố làm cho nét mặt Đức Chúa dịu lại”. Chắc có lẽ ông cũng dùng những lời nói chơi, những lời xoa dịu cho Chúa mát bụng: “Thôi Chúa ơi, có gì đâu mà giận dữ vậy, Chúa phải vất vả lắm mới đưa được dân này ra khỏi đất Ai Cập. Với lại tụi nó mới quá mà. Bây giờ giả dụ tụi nó có làm gì sai, thì thây kệ tụi nó, Chúa chỉ cần nhớ đến mấy người lớn, ông Apraham, Isaac, Giacop, bạn thân của Ngài không hà, nể họ mà tha cho dân lần này đi nghe Chúa!”. Nhờ vậy mà: “Đức Chúa đã thương, không giáng phạt dân Người như Người đã đe”.

Qua câu chuyện này, chúng ta thấy được 3 điều:

Thứ nhất, không phải dân chúng bỏ Chúa, không tin Chúa nên sụp lạy con bò vàng, mà bởi vì họ muốn một vị Thiên Chúa có hình ảnh cụ thể, một vị Thiên Chúa như họ muốn. Hay nói cách khác, họ muốn một Thiên Chúa vừa với tầm nhìn của họ.

Thứ hai, hình ảnh ông Môsê, một khi đã nhận nhiệm vụ lãnh đạo dân, ông coi dân như chính bản thân mình, gắn bó với dân, không màng chi đến những lợi lộc cá nhân, coi tội lỗi của dân chính là tội lỗi của mình.

Điểm thứ ba quan trọng hơn, đó là tình yêu của Thiên Chúa dành cho những ai Ngài đã tuyển chọn. Sẽ có những lúc họ làm cho Thiên Chúa nỗi giận, nhưng giận thì giận mà thương thì vẫn thương. Ngài sửa dạy họ để mỗi ngày họ nên tốt hơn. Đó là mầu nhiệm tội lỗi và thánh thiện nơi con người và từng người chúng ta.

Đáp ca: Tv.50

Đây là thánh vịnh nổi tiếng về lòng ăn năn sám hối. Nó là tâm tình của vua Đavit sau khi được Thiên Chúa cho biết những tội lỗi tày trời của ông. Ông đã phạm tội ngoại tình, hơn thế nữa, để ngoại tình ông đã bày mưu giết người, mà người đó lại là một vị tướng giỏi của ông. Ông không che giấu, không biện minh, mà chỉ biết nói: “Nguyện xót thương con theo lòng nhân hậu của Chúa, nguyện xóa tội con theo lượng cả đức từ bi Người”. Mầu nhiệm thánh thiện và tội lỗi được đan xen nơi con người vua Đavit.

Bài Đọc II: 1Tm 1, 12-17

Thánh Phaolô trong thư gửi cho ông Timôthêô đã nói rất rõ ràng: “Đức Giêsu Kitô đã đến thê gian để cứu những người tội lỗi”, ông cũng không ngần ngại xác nhận: “Mà kẻ đầu tiên là tôi’’ (1Tm1, 15). Ông không giấu diếm về quá khứ của mình: “Trước kia tôi là kẻ nói lộng ngôn, bắt đạo và ngạo ngược” (1Tm1, 13). Tuy nhiên: “Đức Giêsu Kitô Chúa chúng ta đã ban cho tôi đầy tràn ân sủng, cùng với đức tin và đức mến của một kẻ được kết hợp với Người” (1Tm1, 14). Có ai ngờ một người bắt đạo lại trở thành một người giảng đạo cách nhiệt thành. Đó là mầu nhiệm thánh thiện và tội lỗi nơi cuộc đời Phaolô, vị tông đồ dân ngoại.

Tin mừng: Lc 15, 1-32

3 dụ ngôn trong đoạn Tin mừng hôm nay làm nổi bật khuôn mặt thật của Thiên Chúa: Thiên Chúa chúng ta là Đấng giàu lòng thương xót.

Chúng ta nhớ bối cảnh của bài Tin Mừng hôm nay là Chúa Giêsu đang trên đường lên Giêrusalem, đổ máu mình ra để chuộc tội cho muôn người. Tuy nhiên, những người biệt phái và Pharisêu thì lại bực bội, khó chịu khi thấy Chúa Giêsu “đón tiếp phường tội lỗi”. Hơn thế nữa còn “đồng bàn với quân thu thuế và phường tội lỗi”, nghĩa là tỏ ra mình thuộc về phe của những người đó.

Để trả lời cho bức xúc của những người được cho là đạo đức, thánh thiện, Chúa Giêsu đã kể một loạt 3 dụ ngôn về lòng Thương Xót của Thiên Chúa.

Cả 3 dụ ngôn đều làm nổi bật sáng kiến của Thiên Chúa. Chính Ngài đi bước trước để tìm kiếm những thứ đã hư mất, những gì là lạc loài và những con người tội lỗi. Một mục tử băng rừng vượt suối để đi tìm con chiên lạc. Một bà góa đốt đèn, quét nhà để tìm đồng tiền đánh mất. Một người cha chiều chiều ra ngõ ngóng đứa con trở về, và khi thấy nó về thì chạy lại ôm chầm lấy nó.

Tác giả Cousin đã nhận xét về 3 dụ ngôn này như sau: “Tình yêu ấy của Thiên Chúa dành cho tất cả những ai chẳng được yêu và cũng chẳng đáng yêu, gián tiếp lên án sự cứng cỏi và khắc nghiệt mà những con người “đàng hoàng” hơn kia đã đối xử với họ”.

Lòng Thương Xót của Thiên Chúa làm cho cuộc đời của chúng ta trở thành một mầu nhiệm. Mầu nhiệm không phải là sự thánh thiện, càng không thể là tội lỗi; mà mầu nhiệm ở chỗ “đan xen giữa thánh thiện và tội lỗi”.

II. MẦU NHIỆM ĐAN XEN GIỮA THÁNH THIỆN VÀ TỘI LỖI

Đâu là sự đan xen giữa thánh thiện và tội lỗi, khiến nó trở thành một mầu nhiệm? Thưa đó chính là lòng hoán cải phát xuất từ một tình yêu chân thành.

Hoán cải là nhìn lại mình:

Nơi mỗi con người, ranh giới giữa sự thánh thiện và tội lỗi chính là sự trở về. Chính con tim sẽ đẩy lùi tội lỗi và hướng đến thánh thiện. Hay nói cách khác nhờ tình yêu mà chúng ta sẽ quyết tâm từ bỏ những gì bất xứng để hướng đến những gì là xứng hợp. Các nhà tu đức nói: “Không có thánh nhân nào mà không có quá khứ, cũng như không có tội nhân nào mà không có tương lai”. Với thân phận mỏng dòn của một con người, chắc chắn chúng ta sẽ bị ma quỷ cám dỗ để đi nghịch lại đường lối của Thiên Chúa. Nhưng cảm nghiệm tình yêu của Thiên Chúa sẽ giúp chúng ta biết vươn lên, vượt thoát khỏi những cạm bẫy của ma quỷ.

Tình trạng bi thảm của con người là không nhận ra được lỗi lầm của mình. Vì vậy mà đức Giáo hoàng Gioan Phaolô II đã nói: “Tội lỗi lớn nhất của con người là cho rằng mình không có tội”. Luôn luôn nghĩ rằng mình công chính, thánh thiện. Luôn luôn cho rằng mình không làm gì sai.

Người ta kể quỷ đến trách Chúa: “Tại sao con người làm biết bao nhiêu tội mà Chúa cũng tha thứ hết, còn tôi chỉ phạm một tội thôi mà Chúa không tha?” Chúa hỏi nó: “Thế có bao giờ ngươi xin Ta tha thứ cho ngươi chưa?” Nghe đến đó, quỷ ngoảnh mặt bỏ đi.

Ngạn ngữ Đức có câu: “Sa ngã vào tội chính là con người, nhưng ở lại trong tội chính là quỷ sứ”.

Chúng ta hãy thường xuyên nhìn lại những suy nghĩ, lời nói và việc làm của mình; nhìn lại những dự tính, những chương trình của chúng ta; nhất là nhìn lại đời sống đức tin của mỗi cá nhân để kịp thời chỉnh đốn những sai lỗi và sai xót.

Hoán cải là rộng lượng với người khác.

Thiên Chúa biết được quá khứ tội lỗi của chúng ta, nhưng Ngài cũng biết cả tương lai của chúng ta nữa. Như người cha biết chắc sẽ có ngày con trai mình trở về nên chiều chiều ra ngõ ngóng trông. Trong việc chờ mong của người cha đã có ý định tha thứ. Tuy nhiên người con cả trong nhà lại không muốn cha mình tha thứ cho đứa em. Thái độ đó hoàn toàn đi ngược lại với lòng nhân từ của Thiên Chúa.

Chúng ta muốn Thiên Chúa, muốn người khác tha thứ cho mình, mà mình lại không muốn tha thứ cho người khác. Vì vậy hoán cải là chúng ta biết rộng lượng tha thứ cho người khác. Khi chúng ta tha thứ cho người khác là chúng ta đang mở đường để Thiên Chúa tha thứ cho mình: “Xin Cha tha nợ chúng con như chúng con cũng tha kẻ có nợ chúng con”. Đừng bao giờ đặt dấu chấm hết cho một người, dù cho người đó có cố chấp, có đang trong tình trạng tội lỗi. Đó là con đường của Đức Giêsu Kitô. Ngài đồng bàn với tội nhân, tự xem mình thuộc về phe của họ.

Nói tóm lại, phụng vụ lời Chúa hôm nay cho chúng ta thấy được mầu nhiệm thánh thiện và tội lỗi luôn đan xen trong cuộc đời chúng ta. Dù chúng ta có tội lỗi, và tội tày trời: “không đáng là con cha nữa”, thì tình yêu của Thiên Chúa cũng tha thứ, mở ngõ, chờ đợi để được ôm ấp chúng ta vào lòng, miễn là chúng ta biết hoán cải để quay trở về. Đồng thời cũng phải biết rộng rãi tha thứ cho những lỗi lầm của người khác.

Về mục lục

QUYẾT TÂM TRỞ VỀ

Lm. Giacôbê Phạm Văn Phượng

Một hôm, Sa-tan ra lệnh cho một người kia phải thi hành một trong ba điều nó yêu cầu, nếu không nó sẽ đoạt linh hồn người đó. Ba điều đó: một là giết cha, hai là hành hạ người em, ba là uống rượu. Người đó ngẫm nghĩ: giết cha, đánh đập em là điều trái với đạo lý, anh không thể nào làm được, còn uống rượu thì dễ quá ai mà làm không được. Sau khi cân nhắc mọi hơn thiệt, anh đi mua rượu về uống. Lúc đầu anh còn tự chủ được, nhưng về sau, không còn làm chủ được mình nữa, anh đã say túy lúy, và kết quả đã diễn ra đúng như Sa-tan mong đợi, anh đã giết cha và hành hạ người em.

Câu chuyện trên có lẽ không chỉ là chuyện ngụ ngôn mà là thực tế xảy ra từng ngày trước mắt chúng ta. Tội ác nằm trong máu của con người, rơi vào một hoàn cảnh nào đó, ai cũng có thể là một tên sát nhân. Thế nhưng câu chuyện trên không phải chỉ nêu lên mặt trái của con người, nó còn nói lên nét cao quý trong lòng con người nữa. Người thanh niên trong câu chuyện, chúng ta thấy anh đã không lao vào tội ác như một phản ứng bình thường, đạo lý và lẽ phải đã đến với anh trước tiên. Điều đó cho chúng ta thấy: từ thâm cung của lòng mình, con người luôn hướng về điều thiện. Con thú cắn xé rồi lăn ra ngủ yên, nhưng con người thì không như thế, có kẻ sát nhân nào mà không cảm thấy bị cắn rứt trong lương tâm, có hành động xấu nào mà không dày vò lòng dạ con người. Con người sinh ra vốn hướng về điều thiện: “Nhân chi sơ, tính bản thiện”. Không có một tâm hồn nào hư đốn hoàn toàn, không có một con người nào xấu xa tuyệt đối, đâu đó trong tâm hồn mỗi người luôn vang vọng lời mời gọi của thiện hảo.

Vì thế, con người dù lầm lỗi thế nào chưa quan trọng, điều quan trọng hơn là có biết cải thiện sửa đổi hay không, và trong việc cải thiện đời sống hay ăn năn trở lại, có ít là ba giai đoạn: Thứ nhất là nhận biết hay nhìn nhận tình trạng sai lỗi của mình. Không nhìn nhận mình là tội nhân thì làm sao có thể nghĩ đến việc trở lại. Thứ hai là quyết định trở lại, quyết tâm sửa đổi như người con hoang đàng: “Thôi, tôi sẽ lên đường trở về cùng cha tôi”. Chúng ta dễ dùng dằng, lần lữa từ tháng này qua tháng khác, năm này qua năm khác là chuyện quá thường, là cơn cám dỗ quen thuộc của ma quỷ để ngăn cản việc cải thiện đời sống. Thứ ba là thi hành điều quyết định trở về như người con hoang đàng: “Anh đã chỗi dậy mà về nhà cha anh”. Đó là bước quyết liệt đòi nhiều can đảm và hy sinh để dứt bỏ mọi quyến rũ của đối phương. Người Âu châu thường nói: “Bước khó khăn nhất là bước qua ngưỡng cửa”, tức là bước quyết định. Vì khó, nên cần ơn trợ giúp của Chúa. Thay đổi tóc trên đầu đen thành trắng hay trắng thành đen còn làm được huống nữa là thay đổi tâm hồn từ tội lỗi trở nên thánh thiện, chỉ cần tỏ thiện chí tối thiểu là lập tức có đủ ơn trợ giúp để cải thiện đời sống.

Mỗi người khi dấn thân đổi mới cuộc đời, từ bỏ tật xấu, tập nhân đức và lớn lên trong các nhân đức đòi hỏi ba yếu tố: Thứ nhất là sự kiên quyết, thứ hai là ơn trợ giúp của Thiên Chúa, thứ ba là sự giúp đỡ của những người chung quanh.

Không ai có thể tự mình chừa bỏ tật xấu, tự mình luyện tập nhân đức, sự quyết tâm là điều cần thiết, nhưng cũng còn cần đến sự trợ giúp của ơn Chúa và sự giúp đỡ của những người chung quanh.

Ơn Chúa chắc chắn luôn luôn được ban cho mỗi người, vì Thiên Chúa nhân từ, hằng muốn mọi người ăn năn trở về với Ngài: “Ta không kết án con”. Ngài là Đấng vui mừng mạc khải cho chúng ta biết: toàn thể thiên đàng hân hoan vì một người tội lỗi ăn năn trở lại hơn 99 người công chính không cần trở lại. Còn lại hai yếu tố: sự nhất quyết của cá nhân và sự giúp đỡ của những người chung quanh. Mỗi người có quyết tâm cải thiện đời sống hay không, và có được những người chung quanh thông cảm, nâng đỡ để giúp nhau sửa đổi đời sống hay không? Rồi đến lượt chúng ta, mỗi người có trở thành một người giúp đỡ kẻ khác, để khuyến khích họ trở về với Chúa không? Hay chúng ta lại nghiêm khắc xét đoán, lên án, khinh thường và loại bỏ người anh em đang thành tâm chiến đấu với tật xấu của họ để đổi mới cuộc đời. Cùng chia sẻ thân phận tội lỗi, chúng ta dễ dàng thông cảm, tha thứ và giúp đỡ nhau để cùng nhau đổi mới đời sống.

Xin Chúa thương gọi chúng ta trở về với Ngài, đổi mới cuộc đời cho tốt đẹp hơn, và giúp chúng ta trở thành một người bạn thay vì là một quan tòa, một người bạn đầy thông cảm, nâng đỡ anh chị em chung quanh, để chúng ta biết giúp đỡ nhau và nương tựa nhau sửa đổi đời sống mỗi ngày tốt đẹp hơn.

Về mục lục

NIỀM VUI KHI TÌM ĐƯỢC NHỮNG GÌ ĐÃ MẤT

Lm Trần Bình Trọng

Trong đời sống hàng ngày, ta có thể đã có kinh nghiệm khi tìm lại được những gì đã mất, nhất là những vật qúi giá và cần thiết. Ai mà không vui thích khi tìm lại được cặp kiếng đeo mắt. Ai mà không thích thú khi tìm lại được chùm chìa khoá. Ai mà không hí hửng khi tìm lại được ví tiền có chứa đựng những giấy tờ cần thiết. Ai mà không vui mừng khi tìm lại được cái nhẫn cưới. Tìm lại được tình yêu hôn nhân đã chết trong con tim mà nay được đổi mới lại, đã khiến cho những cặp vỡ chồng vui mừng cảm động khóc ra nước mắt.

Cái tâm trạng vui mừng của những người khi tìm lại được những vật đã mất cũng là cái tâm trạng của người chăn chiên trong Phúc âm hôm nay khi tìm thấy con chiên lạc, hay của người đàn bà chỉ có mười đồng bạc mà mất một đồng, nay lại tìm thấy, hay của người cha có hai đứa con mà một đứa đi lưu lạc, nay lại trở về. Vậy tìm thấy được vật đã mất, lưu lạc rồi trở về, phạm tội rồi được tha thứ, xa cách rồi làm hoà, bằng cách này hay bằng cách khác là đề tài chung của ba bài đọc Thánh kinh hôm nay.

Bài trích sách Xuất hành ghi lại câu chuyện con bò vàng. Khi người Do thái trong hoang địa không còn kiên nhẫn đủ về sự vắng mặt lâu dài của Môsê trên núi Sinai, thì họ kêu trách Chúa đã đem con đi bỏ chợ. Vì thế họ xin Aaron để đúc con bò vàng cho họ tôn thờ thần tượng vô tri vô giác thay vì tôn thờ một Thiên Chúa. Vì tội bất trung của dân chúng, Thiên Chúa nổi giận định huỷ diệt họ. Nhưng Môsê van xin Thiên Chúa tha thứ và Chúa đã nguôi giận tha phạt dân chúng. Lòng thương xót của Chúa còn được tỏ hiện qua việc trở lại của Thánh Phaolô.

Trong thư gửi cho Timôthêô, Phaolô viết: Đức Kitô Giêsu, đã đến trong thế gian, để cứu những người tội lỗi, mà kẻ đầu tiên là tôi (1Tm 1:15). Cả ba ngụ ngôn trong Phúc âm hôm nay nói lên lòng nhân từ hay thương xót của Chúa. Nếu người chăn chiên bày tỏ nỗi vui mừng với người lân cận, và người đàn bà mời chị em đến chia vui vì đã tìm thấy đồng bạc, nếu người cha biểu lộ nỗi vui mừng khi thấy đứa con hoang lạc trở về, thì trên trời cũng có sự vui mừng khi có người tội lỗi ăn năn trở lại.

Thính giả nghe bài Phúc âm từ chính miệng Chúa giảng là những người Biệt phá và Luật sĩ. Họ phàn nàn là Chúa thường lui tới, ăn nhậu với phường tội lỗi và thâu thuế. Họ không muốn thấy Chúa lai vẵng tới xóm nhà lá. Vì thế khi thấy Chúa làm quen với những thành phần bị coi là căn bã của xã hội, họ lấy làm vấp phạm. Chúa trả lời cho họ là: Con Người đến để tìm và cứu những gì đã mất (Lc 19:10).

Hôm nay mỗi người cần tự hỏi, có khi nào ta đã đi lưu lạc, lìa bỏ đàn chiên của Chúa? Ta đi lạc khỏi đàn chiên khi ta sa phạm tội, bất trung với lời giao ước khi chịu phép Rửa tội. Ta trở thành những chiên lạc khi ta không sống theo đường lối phúc âm, không tuân giữ giới răn Chúa. Thiết tưởng ít ai muốn chối bỏ đức tin vào Chúa. Tuy nhiên ta có thể quên Chúa khi ta tạm gác bỏ việc thờ phượng qua một bên, hoặc khi ta nhốt Chúa vào góc xó nhà của tâm hồn. Điều quan trọng là khi ta sa ngã phạm tội, ta có can đảm tìm đường trở về nhà Cha, hay ta vẫn chần chừ trong bóng tối của đam mê, của tham vọng hão huyền hay của nghi ngờ thất vọng?

Về mục lục

HÃY CHIA VUI VỚI TÔI

G. Nguyễn Cao Luật

Có lẽ có người cho rằng các dụ ngôn được kể lại trong bài Tin Mừng hôm nay hơi có tính cách cường điệu. Có mục tử nào dám bỏ lại chín mươi chín con chiên trên cánh đổng rổi đi tìm con chiên bị lạc mất? Có ai lại bỏ công tìm cho kỳ được đổng bạc trong khi mình còn chín đổng nữa? Hay có người cha nào sẵn sàng đợi chờ, tha thứ cho đứa con đã đòi chia gia tài và bỏ nhà ra đi?

Quả vậy, theo quan điểm của con người, ít có khi nào xảy ra những điều như thế. Nhưng đối với Thiên Chúa, chẳng có gì là cường điệu. Những câu chuyện này cho thấy thế nào là tình yêu, là lòng thương xót của Thiên Chúa.

Tình thương không giới hạn

Con người được Thiên Chúa tạo dựng do lòng yêu thương. Thế nhưng, con người đã từ khước tình yêu ấy qua việc ăn trái cấm. Và Thiên Chúa đã không bỏ mặc con người dưới quyền thống trị của tội lỗi, của sự chết. Nếu Thiên Chúa có trừng phạt con người thì cũng là việc xứng đáng. Nhưng Thiên Chúa không xử sự như thế. Một tình yêu đích thực không thể bằng lòng với việc trợ giúp cách chung chung, để rổi khi bị từ khước thì bỏ rơi không còn đoái hoài gì tới. Nếu Thiên Chúa hành động như thế thì khó có người được cứu, và Đức Giê-su đã không được sai đến trần gian.

Đàng khác, Thiên Chúa cũng chẳng tính toán những hổng ân Người đã ban. Thiên Chúa không đưa cho con người một bản tỗng kết những gì Người đã ban cho họ: ân sủng của Người tuôn chảy không ngừng, tình yêu thương chẳng bao giờ vơi cạn. Nếu có kể ra những hổng ân, điều đó chỉ có mục đích nhắc nhở con người hãy sống xứng đáng với hổng ân đã lãnh nhận để rổi tiếp tục nhận được những ân huệ khác. Cả khi con người đi lang thang phiêu lãng, Thiên Chúa vẫn đuỗi theo. Không có chỗ nào con người ở một mình cả. Chẳng bao giờ con người có thể tự nhủ Thiên Chúa bỏ rơi mình rổi. Một người thợ săn kiên nhẫn, rình chờ con mổi, một người câu cá âm thầm chờ đợi. Thiên Chúa như thế đó.

Thật vậy, chính lòng yêu thương đã thúc đẩy Thiên Chúa tìm kiếm con người. Thiên Chúa đã tạo dựng con người, không phải như một đổ vật, nhưng là để họ tham dự vào sự sống của Người, để sống trong tình yêu thương. Nếu Thiên Chúa chỉ coi con người là một đổ vật, thì khi bị lạc mất, Người có thể tiếc nuối, những rổi thôi, Người có thể lại có cái khác, hay hơn, tốt đẹp hơn, và nhiều hơn nữa. Ở đây, các dụ ngôn cho thấy tính cách lớn rộng của tình yêu: quan tâm đến tất cả, nhưng không bỏ rơi bất cứ ai, dù người đó có thế nào chăng nữa. Vì tình yêu, Thiên Chúa không bao giờ cảm thấy mệt mỏi, chán nản, chỉ cần là Người tìm lại được người tội lỗi, chỉ cần là họ cảm nhận được tình thương của Thiên Chúa. Vì thế, trong tình thương của Thiên Chúa, không có ai là người bị bỏ quên. Mỗi người đều được Thiên Chúa quan tâm săn sóc, mỗi người đều ở trong trái tim của Thiên Chúa, không có ai bị đẩy ra ngoài, không có ai nhận được ít tình thương…

Hãy chia vui với tôi

Trong cả ba dụ ngôn, Đức Giê-su đều kết thúc bằng những lời nói đến niềm vui. Người chăn chiên tìm được chiên lạc thì vác chiên lên vai, và mời bạn hữu láng giềng đến chia vui; người đàn bà tìm thấy đổng bạc đã mất cũng vậy; và người cha có đưa con đi hoang trở về thì mở tiệc lớn ăn mừng.

Lý do của việc ăn mừng này đã rõ ràng. Nhưng sau đó, Đức Giê-su muốn cho thấy niềm vui của Thiên Chúa khi người tội lỗi hối cải. Ở dụ ngôn thứ nhất, “trên trời sẽ vui mừng vì một người tội lỗi hối cải”; ở dụ ngôn thứ hai, “các thiên thần của Thiên Chúa sẽ vui mừng vì một người tội lỗi hối cải”; và ở dụ ngôn thứ ba, “phải ăn mừng, vì em con đây đã chết, mà nay lại sống; đã thất lạc, mà nay lại tìm thấy”.

Tội nhân hối cải, không những được tha thứ, nhưng còn được chờ đợi, được đón tiếp. Niềm vui của Thiên Chúa thật lớn lao khi người tội lỗi biết từ bỏ con đường xấu xa, để trở về sống trong tình thương của Thiên Chúa.

Có thể nói, Thiên Chúa không có niềm vui nào khác ngoài việc con người sống thân mật với Người. Dù cho có thế nào chăng nữa, Người vẫn chờ đợi họ, vẫn mở rộng vòng tay đón tiếp. Đây thực là một lời an ủi và nhắc nhở cho con người. Là một lời an ủi, vì con người biết rằng Thiên Chúa vẫn yêu thương họ và mong họ trở về với Người. Thiên Chúa vẫn đi tìm họ, dù họ cố tình tránh né. Thiên Chúa vẫn thi ân giáng phúc, dù họ từ khước không nhận. Là một lời nhắc nhở, vì nếu như tội lỗi đã làm Thiên Chúa phiền lòng, thì Người sẽ còn phiền lòng hơn biết mấy khi con người từ chối tình thương Người dành cho họ, mong họ trở về sống trong tình thương.

Hơn nữa, ở đây còn có lời mời gọi chia sẻ niềm vui với Thiên Chúa vì người tội lỗi đã trở về. Kẻ từ chối chia vui với Thiên Chúa cũng chính là kẻ phải trở về, phải sám hối. Kẻ từ chối chia vui với Thiên Chúa cũng chính là người không nhận ra tình thương đích thực, và như thế là họ đã từ khước tình thương của Thiên Chúa.

* * *

Ở giai đoạn đầu của lịch sử cứu độ, sau khi con người phạm tội, Thiên Chúa đã lên tiếng hỏi, đang khi họ chạy trốn: “Ngươi đang ở đâu?” Ngày nay, Thiên Chúa đã mở tiệc để thết đãi họ. Nhờ sự tuân phục của Đức Giê-su Ki-tô, nhân loại đã được cứu thoát, đã được chữa lành khỏi mọi thương tích, đã được tha thứ.

Đó là niềm vui của Thiên Chúa, hãy chia vui với Người.

* * *

Phải tin vào Thiên Chúa

vì Người đã tin tưởng chúng ta.

Người đã làm cho chúng ta tin vào Người,

khi trao cho chúng ta Người Con duy nhất.

Phải tin vào Thiên Chúa

vì Người đã tín nhiệm chúng ta

đã làm cho chúng ta tin vào Người.

Chẳng lẽ sự tín nhiệm của Thiên Chúa

dành cho chúng ta

lại không được đặt đúng chỗ?

Thiên Chúa đã làm bừng lên nơi chúng ta niềm hy vọng

Người đã khởi đầu.

Người mong rằng kẻ tội lỗi

sẽ làm một chút gì đó

cho ơn cứu độ của mình.

Một chút! chỉ cần một chút thôi!

phỏng theo Charles Péguy

Về mục lục

YÊU THƯƠNG, THA THỨ LÀ BẢN CHẤT CỦA THIÊN CHÚA

Jos.Vinc. Ngọc Biển

Trong cuộc sống, chúng ta vẫn thường nghe đâu đó những lời bàn tán: “tại sao Thiên Chúa không phạt nhãn tiền những kẻ tội lỗi, kiêu căng, tự phụ và làm những chuyện gian ác! Thiên Chúa phải chăng dung túng cho những kẻ bất lương, để họ tha hồ lộng hành và ‘tác oai tác quái…?’” Khi có những suy nghĩ như vậy, chúng ta quên mất một điều căn bản về Thiên Chúa. Nếu Thiên Chúa làm những chuyện ngược lại với bản chất của Ngài, thì Ngài không còn là mình nữa, bởi vì “Thiên Chúa là Tình Yêu”.

Phụng vụ Lời Chúa hôm nay trình bày cách tiệm tiến cho chúng ta thấy rất rõ về lòng thương xót vô bờ của Thiên Chúa qua các bài đọc.

Ý Nghĩa Lời Chúa

Khởi đi từ bài đọc I: sách Xuất hành trình thuật cho chúng ta biết, sau khi rời khỏi Aicập, dân Do Thái là một toán người ô hợp, nên Thiên Chúa đã thiết lập Giao Ước với họ để củng cố trật tự cho dân. Chiếu theo những điều khoản trong quy định của luật Giao Ước, Thiên Chúa chọn dân Israel làm dân riêng của mình và dân chúng thì tôn thờ Thiên Chúa, trung thành với điều luật đã được ký kết. Tuy nhiên, không lâu sau khi ký kết Giao Ước, dân đã bội thề với Chúa, đã đúc và thờ bò vàng là một thứ ngẫu tượng thay thế Thiên Chúa. Tệ hơn và xúc phạm đến Thiên Chúa cách nặng nề là họ đã coi bò vàng như là Đấng đã giải thoát họ ra khỏi ách nô lệ bên Aicập. Thiên Chúa nổi nóng và muốn diệt trừ, nhưng qua Môsê, ông đã xin Chúa tha thứ cho dân, Ngài đã đồng ý và sẵn sàng tha, không còn có ý định tiêu diệt dân nữa.

Sang bài đọc II: thánh Phaolô nhắc lại cho ông Timôthê về lòng thương xót mà Thiên Chúa đã ban cho ông. Nếu Chúa không tha thứ, thì ông không thể được phần phúc biết và rao giảng về Đức Kitô Giêsu, bởi chưng trước kia ông là một người phỉ báng danh Chúa như chính ông đã bộc lộ: “Người đã kể cha là người trung tín, khi đặt cha thi hành chức vụ: dù trước kia cha là kẻ nói phạm thượng, bắt đạo và kiêu căng, nhưng cha đã được Thiên Chúa thương xót, vì cha vô tình làm những sự ấy trong lúc cha chưa tin”.

Đỉnh cao là bài Tin Mừng: bài Tin Mừng thuật lại việc Đức Giêsu thường xuyên tiếp xúc với những người thu thuế và những người tội lỗi, vì họ rất thích nghe Ngài giảng. Thấy được điều đó, những người Pharisiêu và những người Biệt Phái liền xầm xì với nhau, đồng thời bàn tán về hành động của Đức Giêsu đang làm. Thấy vậy, Ngài mới kể cho họ nghe một loạt dụ ngôn, nhằm giúp cho họ nhận ra bản chất của Thiên Chúa.

Bắt đầu từ dụ ngôn “chiên lạc”: qua dụ ngôn này, Thiên Chúa được ví như người mục tử, sẵn sàng bỏ 99 con còn lại để đi tìm 1 con thất lạc. Con chiên lạc này mất vì lý do nào ta không biết, chỉ biết là nó đã tách ra khỏi đàn và biến mất khi chiều về. Tuy nhiên, chúng ta cũng có thể hiểu được rằng: nó đang trong hoàn cảnh cùng cực, lấm lem và đối diện với sự nguy hiểm vì không nhận được sự chăm sóc của chủ nó cũng như không có sự bảo vệ tập thể. Thấy được nỗi sợ hãi, bơ vơ… của chiên bị lạc và với bản chất của người chủ chiên tốt lành, ông đã lên đường đi tìm. Nếu xét về góc độ toán học thì ông chủ này quả là vô lý khi chấp nhận bỏ lại 99 con để chỉ đi tìm 1 con bị lạc. Vô lý vì 1 so với 99 thì 1 không có ảnh hưởng đến kinh tế là mấy. Mất 1 ông cũng không nghèo đi chút nào cả. Tuy nhiên, với ông thì sự giàu nghèo thua thiệt về số lượng không quan trọng, điều quan trọng chính là mỗi một con chiên đều có giá trị trước mặt ông, vì thế ông không thể để mất nó được. Một hành động hết sức gợi cảm, đó là ông chủ tìm được rồi thì vác nó lên vai. Hành động vác trên vai thể hiện sự trân trọng, yêu mến và nâng niu. Chấp nhận tha thứ tất cả và thể hiện tình thương trọn vẹn cho nó. Thiên Chúa là thế đó.

Tiếp theo là dụ ngôn “đồng bạc bị mất”: 1 đồng bạc ở đây chỉ có giá trị bằng một ngày công thời bấy giờ. Mất một đồng tức là bị mất một phần rất nhỏ về giá trị vật chất. Nhưng lạ kỳ thay, khi mất một đồng như vậy, người đàn bà đã làm mọi cách để tìm cho bằng được đồng bạc đã mất. Nào là thắp đèn, quét nhà, moi móc, và khi tìm được rồi thì vui mừng mời hàng xóm láng giềng đến chung vui. Hành vi này của người đàn bà trong dụ ngôn lại trở nên khó khăn hơn rất nhiều, bởi vì nhà của người Do Thái thời đó rất thiếu ánh sáng, trật trội. Còn nền nhà thì làm bằng đất và được phủ lên bằng những tấm liếp được đan bằng sậy và cành cây đã khô. Tìm một đồng bạc như vậy chẳng khác gì “mò kim đáy biển…”. Tuy nhiên, bà vẫn cố tìm, khi tìm được, bà sẵn sàng mời mọi người đến chung vui. Tìm được một đồng, mà lại mời hàng xóm đến chung vui thì quả là một người không biết tính toán. Nhưng không, bà nghĩ đồng bạc tìm thấy là cái gì đó gắn liền với bà, nên tìm được rồi thì niềm vui nhân lên gấp nhiều lần chi phí phải trả để mời bạn bè. Thiên Chúa là thế đó.

Cuối cùng là dụ ngôn “người con hoang đàng”: với người Do Thái thì việc xin cha mẹ chia gia tài cho mình lúc còn sống chính là một điều bất kính, chẳng khác gì mong cho cha mẹ chết sớm. Dụ ngôn cho thấy, ông chủ có hai người con, và lẽ dĩ nhiên hai người con của ông chính là điểm tựa lúc về già. Ấy vậy mà người con thứ đã ngạo ngược xin cha chia gia tài cho mình. Vì tình thương, và tôn trọng sự tự do, người cha không nghĩ gì cho mình, nên đã sẵn sàng chia gia tài theo ý con của mình xin. Có được tiền bạc trong tay, người con thứ ra đi, ăn chơi, đàn điếm và phung phí hết tiền bạc, kết cục bằng việc phải đi làm mướn bằng nghề chăn nuôi heo. Đây là công việc mà người Do Thái cho là ghê tởm và đáng bị nguyền rủa, bởi vì loài heo là loài ô uế và hình ảnh của Ma Quỷ. Sống trong tình trạng cơ cực như vậy, nó mới hồi tâm và quyết định trở về với cha mình. Khi nó trở về, người cha không hề oán trách tại sao mày ra nông nỗi này, hay tiền có còn hay hết, hoặc mày muốn đi thì cho đi luôn, đừng quay trở lại nữa. Không! Người cha đã trông mong nó trở về từ lâu, ngày nó ra đi cũng là ngày người cha sống trong hy vọng được gặp lại nó. Quả thật, khi nó quay về, ông vui mừng khôn siết, không cần suy nghĩ gì cả, và việc đầu tiên ông làm là ôm hôn nó. Sau đó là phục hồi nhân phẩm cho đứa con tội nghiệp của mình. Nào là: xỏ giầy vào chân cậu, đây là dấu chỉ của người được tự do, không còn là nô lệ cho ông chủ nào đó mà con ông đã từng bị bắt phải chăn heo. Trao nhẫn vào tay cho cậu, hành vi này thể hiện sự phục hồi hoàn toàn nhân phẩm cho đứa con một thời dại dột. Và, cuối cùng, ông đã mở tiệc ăn mừng vì việc con ông trở về. Sự trở về của người con thứ được ví như “đã mất mà nay tìm thấy, đã chết mà nay sống lại”. Thiên Chúa là thế đó.

Sứ Điệp Lời Chúa

Như vậy, qua các bài đọc hôm nay, phụng vụ Lời Chúa làm toát lên bản chất của Thiên Chúa, một vị Thiên Chúa luôn yêu thương con người; Ngài là Đấng luôn luôn tha thứ, cảm thông và sẵn sàng chết cho người mình yêu. Thật vậy, bình thường, không một ai lại bất thường đến độ bỏ 99 con chiên để đánh đổi 1 con; mất một đồng bạc lại tốn công hại sức để đi tìm và tìm được rồi lại mở tiệc khao xóm giềng chỉ vì tìm được một đồng. Nhưng những điều xem ra nghịch lý đó được trở nên hợp lý khi chúng ta bước sang dụ ngôn thứ ba nói về người cha nhân hậu. Thật vậy, Thiên Chúa luôn luôn tha thứ và sẵn sàng chấp nhận tất cả, miễn là con người có sự trở về và tỏ lòng sám hối. Với Chúa, hình ảnh 1 con chiên và đồng bạc là một cái gì đó quý giá trước mặt Ngài, bởi vì mỗi người đều là một hữu thể duy nhất trước mặt Chúa, nên cần được Chúa yêu thương. Tấm lòng của Thiên Chúa là tấm lòng của một người cha nhân từ, tha thứ. Người Cha này không thể ngủ yên khi con của mình đang thiếu thốn tình thương, đang sống trong tình trạng nguy hiểm. Một người chủ chiên không thể nào “bình chân như vại” khi biết trước được vận mệnh của con chiên đi lạc. Một người phụ nữ không thể nào chấp nhận mất đi cái mà mình luôn coi trọng vì nó gắn liền với cuộc sống của bà. Thiên Chúa là như thế đó. Ngài đã yêu là yêu đến cùng. Thật vậy, tận cùng của tình yêu là yêu không giới hạn.

Sống Lời Chúa Trong Cuộc Sống Hôm Nay

Chúng ta thật hạnh phúc vì có một vị Thiên Chúa giàu lòng xót thương, một vị Thiên Chúa luôn đồng hành, tha thứ và xóa bỏ hết những tội lỗi cho chúng ta cho dù tội của chúng ta có nặng tới đâu: “dù tội con có đỏ như son, Ta cũng làm cho trở nên trắng như tuyết. Có thẫm tựa vải điều, Ta cũng làm nên trắng như bông”. Vì thế, noi gương Chúa, chúng ta cần phải có thái độ tha thứ và nhận định đúng về người anh chị em của chúng ta. Không ai là xấu hết, cũng như không ai là tốt hết. Đã là con người, ai cũng có những sự bất toàn của mình. Thái độ của chúng ta đôi khi cũng giống như những người Biệt Phái và Kinh Sư khi xưa là tìm cách bắt bẻ anh chị em mình để “bới lông tìm vết” và vạch trần những tội lỗi của anh chị em. Đôi khi lại còn thích thú khi thấy người khác sa ngã, vì đây là cơ hội để mình lên mặt dạy đời, hay có những khi tỏ vẻ nhân từ để sửa lỗi cho anh chị em mà lại vô tình đẩy anh chị em chúng ta vào chỗ chết.

Thật vậy, Lời Chúa ngày hôm nay dạy cho chúng ta phải có lòng nhân từ đích thực như Thiên Chúa, phải vui mừng vì thấy người anh chị em chúng ta sám hối trở về, đừng bao giờ vội kết luận người khác là “đồ bỏ”. Muốn làm được điều đó, thiết nghĩ mỗi chúng ta cũng cần nhận ra mình là kẻ tội lỗi và đã được Chúa yêu thương. Biết bao lần nếu Chúa không cho chúng ta có cơ hội để làm lại thì ta đã mất ơn nghĩa với Chúa từ lâu rồi. Trong kinh Vực Sâu có viết: “Nếu Chúa chấp tội thì nào ai rỗi được”.

Thật vậy, trước mặt Chúa, chúng ta phải thành thật mà thú nhận rằng: đôi khi chúng ta không phải là đứa con đi hoang, ra khỏi nhà để sống một cuộc sống trụy lạc như người con thứ, song nhiều lúc, chúng ta lại đi hoang trong cõi lòng. Môi miệng thì đọc kinh, hằng ngày vẫn đi lễ, nhưng hành động và thái độ yêu thương lại quá xa vời hay hời hợt với tinh thần của Chúa. Có những người nói là con chiên ngoan đạo, nhưng không thể hướng một ánh mắt thân thiện, một nụ cười cởi mở, một cái bắt tay chân tình với những người mà ta không ưa. Như vậy, chúng ta chính là những người đang đi hoang, lạc đàn về tâm linh như người con cả. Ở trong nhà cha mà bấy lâu anh ta cứ tưởng mình như người làm công cho cha mà thôi, và tệ hơn nữa là có những hành xử thiếu tình gia đình với em của mình.

Như vậy, nếu Thiên Chúa đã tỏ lòng nhân hậu với chúng ta, mặc dù chúng ta đáng tội chết, thì đến lượt chúng ta, chúng ta cũng phải yêu thương và sẵn lòng tha thứ cho những người xúc phạm đến ta. Kinh nghiệm cho thấy, chúng ta không thể tha thứ được cho người khác là vì chúng ta luôn nghĩ mình tốt lành hơn họ. Nhưng trong thực tế, đôi khi tội của ta còn nặng hơn gấp bội lỗi của anh chị ta, chỉ có điều tội của ta thì không ai biết nên ta dễ dàng vênh vang và tự phụ, nhưng Chúa biết cả. Bao lâu chúng ta nghĩ mình cũng là người yếu đuối và đã được Thiên Chúa yêu thương thì chúng ta cũng cần tha thứ cho nhau như Chúa đã tha thứ cho chúng ta.

Lạy Chúa là Cha giàu lòng thương xót. Xin tha thứ cho những thiếu xót của chúng con; đồng thời xin ban cho mỗi chúng con cũng có một trái tim, ánh mắt nhân từ như Chúa, để chúng con sẵn sàng tha thứ cho người khác khi họ xúc phạm và có lỗi với chúng con. Amen.

Về mục lục

THƯƠNG VÀ XÓT

Trầm Thiên Thu

CHẠNH LÒNG NHƯ CHÚA LUÔN TRẮC ẨN

THƯƠNG XÓT GIỐNG NGÀI MÃI NHÂN TỪ

Kinh Thánh nhiều lần xác định: “Muôn ngàn đời Chúa vẫn trọn tình thương.” (1 Sb 16:34 và 41; 2 Sb 5:13; 2 Sb 7:3 và 6; 2 Sb 20:21; Er 3:11; 1 Mcb 4:24; Tv 100:5; Tv 106:1; Tv 107:1; Tv 118:1-4, 29; Tv 136:1-26). Tình thương thật kỳ diệu và lớn lao! Nếu không có tình thương thì cuộc sống vô nghĩa, sống mà như chết. Trong cuộc sống đời thường, người ta còn biết coi trọng chữ Tình, huống chi trong đời sống tâm linh, đời sống tôn giáo – các tín nhân Kitô giáo (nói chung) và các tín nhân Công giáo (nói riêng), bởi vì “Thiên Chúa là tình yêu.” (1 Ga 4:8 và 16)

Đối với tình yêu đôi lứa, có vẻ nhiêu khê theo cảm nhận của NS Lê Dinh: “Chữ tình rắc rối lắm ai ơi, chữ tình khúc mắc quá đi thôi, chữ tình là số kiếp thương đau con người. Chữ tình là vô vàn nước mắt, chữ tình là đêm dài thức trắng, cuối cùng vòng tay rã rời là buồn nhiều hơn vui.” (Chữ Tình) Thật là khốn khổ! Còn NS Trần Thiện Thanh lại thấy tình yêu thế này: “Tình là tình nhiều khi không mà có, tình là tình nhiều lúc có như không…” (Tình Có Như Không) Trái tim phàm nhân “lôi thôi” lắm, thế nên tình yêu có lúc kỳ lạ, có lúc kỳ cục, hiếm khi kỳ diệu.

Có lẽ một trong những mối tình “kỳ ảo” nhất là T.T.KH. bí ẩn, gần trăm năm qua vẫn không ai biết bà là ai. Chỉ với 4 bài thơ, đặc biệt là bài “Hai Sắc Hoa Ti-gôn”, bà đã khiến bao con tim rung động thời ấy vì chuyện tình đau thương của bà. Cái đau và cái buồn không ai thích, nhưng nó lại quyến rũ và khiến người ta nhớ mãi. Phải chăng đó là điều kỳ diệu của tình yêu?

Thế nhưng, dù có thế nào thì đó cũng vẫn là dạng tình yêu bình thường, cấp thấp, bởi vì vẫn ẩn chứa phần ích kỷ. Trong tình yêu bình thường, gọi là CHO nhiều hơn NHẬN, nhưng thực chất vẫn vì mình hơn vì người mình yêu. Sự vị kỷ được che đậy khéo léo, vốn dĩ là tình-yêu-vị-kỷ. Nhưng tình yêu theo phong cách của Đức Kitô thì hoàn toàn khác, đó là tình-yêu-vị-tha, vì yêu cả kẻ thù – nên không cần đề cập vấn đề “yêu người yêu mình”. Chính Đức Kitô đã minh chứng dạng tình-yêu-vị-tha này. Nói chung, tình yêu loại nào cũng có cái “rắc rối” đặc thù, không hề đơn giản!

Là con người có trái tim biết rung động nên liên quan cả Tình và Tội – vì có Tội nên luôn cần Tình, mà ai cũng có Tội, do đó mà ai cũng cần Tình. Mối liên kết tuyệt vời, vừa mặc nhiên vừa minh nhiên. Càng tuyệt vời hơn đối với tình yêu của Thiên Chúa: “Ta đã yêu ngươi bằng mối tình muôn thuở, nên Ta vẫn dành cho ngươi lòng xót thương.” (Gr 31:3) Có Tình nên thấy Thương, càng Thương càng thấy Xót.

TỘI TẠI TÔI

Tất cả chỉ tại tôi: Lỗi tại tôi mọi đàng. Chắc chắn chẳng tại ai khác. Thiên Chúa đã truyền cho ông Môsê: “Hãy đi xuống, vì dân ngươi đã HƯ HỎNG rồi, dân mà ngươi đã đưa lên từ đất Ai-cập. Chúng đã vội ĐI RA NGOÀI con đường Ta truyền cho chúng đi. Chúng đã đúc một con bê, rồi sụp xuống lạy nó, tế nó và nói: ‘Hỡi Ít-ra-en, đây là thần của ngươi đã đưa ngươi lên từ đất Ai-cập.’” (Xh 32:7-8) Dân Ít-ra-en “hư hỏng”, tức là phạm tội, chính là hình ảnh của chính mỗi chúng ta. Bò vàng ngày nay không phải là con bò thật hoặc bằng vàng, mà là những mánh lới tinh vi đủ kiểu – và đa dạng mê tín dị đoan khác, người ta tôn thờ và bị lệ thuộc mà lại tưởng là không. Loại “bò vàng” này còn nguy hiểm hơn nhiều.

Sẽ là quá hủ lậu nếu chúng ta ngày nay còn đúc bò vàng để thờ. Không, chúng ta “văn minh” lắm rồi, chúng ta “khôn khéo” hơn xưa nên “đúc” nhiều loại ngẫu tượng tinh xảo lắm, khó mà biết được thật – giả. Nghĩa là cách phạm tội của chúng ta cũng tinh vi hơn, với rất nhiều loại ngẫu tượng mà chúng ta lại cho đó không là tội lỗi – dạng tê liệt cảm thức tội lỗi. Tuy nhiên, ngay cả khi chúng ta sùng kính các tượng thánh cũng có thể là tôn sùng ngẫu tượng, nếu chúng ta cuồng tín hoặc lệch lạc niềm tin. Kính mến Chúa ở đâu cũng được, sao lại cứ chạy đua theo số đông, chỉ vì ông kia hay bà nọ? Thật nguy hiểm biết bao với “phong cách tin” như vậy!

Thời nào cũng có kiểu riêng của thời đó. Ảo tưởng và mê muội nên khoái “bỏ mồi bắt bóng”, lấy cái giả mà bỏ cái thật, theo cái phụ mà quên cái chính. Ngày xưa, chính Thiên Chúa đã nói với ông Môsê: “Ta đã thấy dân này rồi, đó là một dân CỨNG ĐẦU CỨNG CỔ. Bây giờ cứ để mặc Ta, cứ để cơn thịnh nộ của Ta bừng lên phạt chúng, và Ta sẽ tiêu diệt chúng. Nhưng Ta sẽ làm cho ngươi thành một dân lớn.” (Xh 32:9-10) Con người ngày nay cũng chẳng hơn gì, vẫn rất cứng đầu cứng cổ, rất bướng bỉnh, rất ương ngạnh, cứ tái đi phạm lại biết bao lần trong hành trình cuộc sống, càng sống lâu càng phạm tội nhiều. Thực tế ấy không thể chối cãi. Thế nên đừng vội cho rằng trường thọ là tốt, nếu không sám hối thì còn khốn hơn người đoản thọ hoặc yểu mệnh!

Thiên Chúa đã nổi giận khi thấy dân Ít-ra-en có những cái cổ xơ cứng, lòng chai dạ đá. Thấy Chúa như vậy, ông Môsê cố làm cho nét mặt Thiên Chúa của ông dịu lại. Ông chân thành thân thưa: “Lạy Đức Chúa, tại sao Ngài lại bừng bừng nổi giận với dân Ngài, dân mà Ngài đã giơ cánh tay mạnh mẽ uy quyền đưa ra khỏi đất Ai-cập?” (Xh 32:11) Và rồi ông khôn ngoan viện dẫn để cậy nhờ công nghiệp của các Tổ phụ: “Xin Ngài nhớ đến các tôi tớ Ngài là Ápraham, Isaác và Ítraen; Ngài đã lấy chính danh Ngài mà thề với các vị ấy rằng: Ta sẽ làm cho dòng dõi các ngươi đông đúc như sao trên trời, và sẽ ban cho dòng dõi các ngươi tất cả miền đất ấy, là miền đất Ta đã hứa; chúng sẽ được thừa hưởng miền đất ấy đến muôn đời.” (Xh 32:13) Thánh nữ Margaret Maria Alacoque (1647-1690) đã lý luận: “Một linh hồn công chính có thể xin được ơn tha thứ cho cả ngàn tội nhân.”

Đúng vậy. Kinh Thánh cũng đã xác định: “Đức Chúa đã thương, không giáng phạt dân Người như Người đã đe.” (Xh 32:14) Ôi, lòng thương xót của Chúa thật kỳ diệu! Lời cầu nguyện không chỉ hiệu quả đối với chính người cầu nguyện, mà còn hiệu lực đối với người được người khác nguyện giúp cầu thay.

Thật là tuyệt vời, bởi vì nhờ “thủ trưởng” Môsê mà dân lại được Thiên Chúa xót thương để có thể được tiếp tục sống. Tương tự, nhờ Đức Mẹ Maria, nhờ Đức Thánh Giuse và nhờ chư thần chư thánh mà chúng ta lại được Thiên Chúa xót thương để có thể được sống tiếp tục cho đến giây phút này. Quả thật, Hồng Ân Thiên Chúa bao la, chúng ta phải tự nhận thức mà cảm tạ Ngài mãi mãi, bởi vì có những điều rất ư bình thường và giản dị nhưng lại là thứ cụ thể vô cùng quan trọng: Không Khí.

Chắc hẳn đã có kinh nghiệm về tình trạng phạm tội nhưng biết sám hối, mà Thánh Vịnh gia van xin Thiên Chúa: “Lạy Thiên Chúa, xin lấy lòng nhân hậu xót thương con, mở lượng hải hà xoá tội con đã phạm. Xin rửa con sạch hết lỗi lầm tội lỗi con, xin Ngài thanh tẩy.” (Tv 51:3-4) Rất rõ ràng, nếu không có lòng thương xót của Chúa thì chúng ta tiêu tùng hết. Nhưng Thiên Chúa không nỡ lòng!

Không có gì không bởi Thiên Chúa ban cho. Tất cả là hồng ân. Và ngay cả lòng sám hối của chúng ta cũng là hồng ân Chúa ban: “Lạy Chúa Trời, xin tạo cho con một tấm lòng trong trắng, đổi mới tinh thần cho con nên chung thuỷ. Xin đừng nỡ đuổi con không cho gần Nhan Thánh, đừng cất khỏi lòng con thần khí thánh của Ngài.” (Tv 51:12-13) Thật vậy, sống nhờ thần khí, và chỉ có thần khí làm cho sống. (x. Ed 37:14; Ga 6:63)

Thiên Chúa hứa: “Ta sẽ ban tặng các ngươi một quả tim mới, sẽ đặt thần khí mới vào lòng các ngươi. Ta sẽ bỏ đi quả tim bằng đá khỏi thân mình các ngươi và sẽ ban tặng các ngươi một quả tim bằng thịt.” (Ed 36:26) Thật là diễm phúc vì Thiên Chúa đã biến trái-tim-đá của chúng ta thành trái-tim-thịt mềm mại để chúng ta có thể kịp ăn năn sám hối sau mỗi lần lỡ bước sa chân. Ân tình thương xót của Ngài quá lớn. Vì thế, chúng ta phải biết thi hành bổn phận chúc tụng và trách nhiệm tạ ơn đối với Ngài: “Lạy Chúa Trời, xin mở miệng con, cho con cất tiếng ngợi khen Ngài.” (Tv 51:17) Và thiết tha tâm nguyện: “Ca ngợi Danh Thánh Chúa, từ rạng đông tới lúc chiều tà!” (Tv 113:3)

Mọi sự là của Chúa – hữu hình và vô hình, Ngài có tất cả, Ngài không cần gì, ngay cả lời chúc tụng của chúng ta cũng không thêm chút gì cho Ngài, nhưng lại có thể sinh ơn cứu độ cho chúng ta. Thật kỳ lạ! Điều Ngài muốn ở chúng ta cũng là điều khác lạ: “Chúa chẳng ưa thích gì tế phẩm, con có thượng tiến lễ toàn thiêu, Ngài cũng không chấp nhận. Lạy Thiên Chúa, tế phẩm dâng Ngài là tâm thần tan nát, một tấm lòng tan nát giày vò, Ngài sẽ chẳng khinh chê.” (Tv 51:18-19) Chúng ta tồi tệ thế mà Chúa vẫn yêu quý. Hạnh phúc cho chúng ta biết bao! Thú nhận tội lỗi là động thái khiêm nhường, mà càng khiêm nhường thì càng được Thiên Chúa xót thương. Rất lô-gích. Ngược lại, Ngài không chỉ ghét mà còn triệt hạ kẻ kiêu căng, ngạo mạn. (x. 1 Sm 2:7b; Tv 147:6; Lc 1:52)

Thánh Phaolô đã cảm nhận sâu sắc ân tình của Thiên Chúa và công nhận: “Tôi tạ ơn Đức Kitô Giêsu, Chúa chúng ta, Đấng đã ban sức mạnh cho tôi, vì Người đã tín nhiệm mà gọi tôi đến phục vụ Người. Trước kia, tôi là kẻ nói lộng ngôn, bắt đạo và ngạo ngược, nhưng tôi đã được Người thương xót, vì tôi đã hành động một cách vô ý thức, trong lúc chưa có lòng tin.” (1 Tm 1:12-13) Dám nói ra cái xấu của mình là khiêm nhường, đã thực sự sám hối.

Và không thể không nói ra, Thánh Phaolô trần tình thêm: “Đức Kitô Giêsu, Chúa chúng ta, đã ban cho tôi đầy tràn ân sủng, cùng với đức tin và đức mến của một kẻ được kết hợp với Người. Đây là lời đáng tin cậy và đáng mọi người đón nhận: Đức Kitô Giêsu đã đến thế gian, để cứu những người tội lỗi, mà kẻ đầu tiên là tôi. Sở dĩ tôi được thương xót, là vì Đức Giêsu Kitô muốn tỏ bày tất cả lòng đại lượng của Người nơi tôi là kẻ đầu tiên, mà đặt tôi làm gương cho những ai sẽ tin vào Người, để được sống muôn đời.” (1 Tm 1:14-16) Quả thật, đó là những lời tự thú, là xưng tội, nhờ vậy mà được Chúa tha thứ và xót thương. Chúng ta cũng phải vậy, không còn cách khác.

Cũng đã từng được thương xót và tha thứ, mỗi chúng ta cũng phải noi gương Thánh Phaolô cất lời tuyên xưng và tôn vinh: “Kính dâng Vua muôn thuở là Thiên Chúa bất diệt, vô hình và duy nhất, kính dâng Người danh dự và vinh quang đến muôn thuở muôn đời. Amen.” (1 Tm 1:17) Thế thì thật tuyệt!

XÓT VÌ THƯƠNG

Vô tri bất mộ. Vì mến mà yêu, vì yêu mà thương, vì thương mà xót. Trình thuật Lc 15:2-32 là bản “hợp xướng thương xót” gồm ba đoạn: Con Chiên Lạc, Đồng Bạc Mất, và Đứa Con Hoang Đàng.

Từ khi nghe nói về Đức Giêsu, các người thu thuế và tội lỗi đều lui tới với Ngài để nghe Ngài giảng thuyết. Thấy thế, nhóm biệt phái và kinh sư xầm xì với nhau, cho rằng Chúa Giêsu là “dân chơi” nên mới giao du và ăn uống với phường tội lỗi. Ác khẩu quá, độc miệng quá, đúng là bản chất khó dời! Tuy nhiên, đừng vội trách họ mà tự mãn, bởi vì chúng ta cũng chưa chắc tốt bụng hơn lũ ác nhân đó đâu. Đôi khi miệng nói lời hay mà đầy vị cay!

Lòng Thương Xót của Thiên Chúa vô tận và khôn tả. Cả ba dụ ngôn Chúa Giêsu kể đều đầy ắp ân tình thương xót khiến chúng ta phải kinh ngạc.

Thật vậy, ai đời có một trăm con chiên, nhưng chỉ mất một con, thế mà dám để chín mươi chín con ở đó rồi đi tìm cho kỳ được con chiên bị mất. Tìm được rồi thì mừng rỡ vác lên vai, sau đó làm tiệc mời người ta đến cùng chia vui. Theo kiểu nói khôi hài của ĐHY F.X. Nguyễn Văn Thuận, dụ ngôn này cho thấy Chúa Giêsu “không biết tính toán”. Nhưng cũng phải chân nhận rằng chính nhờ Chúa “không biết làm toán” mà chúng ta mới được cứu và được sinh tồn.

Còn nữa, có được mười đồng nhưng chẳng may mất một đồng, phụ nữ này thắp đèn, quét nhà, moi móc tìm cho kỳ được. Tìm được rồi thì vui vẻ mời những người thân quen đến cùng ăn mừng. Cũng theo kiểu nói khôi hài của ĐHY F.X. Nguyễn Văn Thuận, dụ ngôn này cho thấy Chúa Giêsu “không biết làm kinh tế”. Nhưng rồi cũng phải chân nhận rằng nhờ Chúa “không biết làm kinh tế” mà chúng ta mới được bảo toàn mạng sống.

Còn dụ ngôn “Đứa Con Hoang Đàng” (nói tích cực hơn là dụ ngôn “Người Cha Nhân Hậu”). Đây là câu chuyện “nổi tiếng” nhất về Lòng Chúa Thương Xót, chắc hẳn Kitô hữu nào cũng biết – và thuộc lòng. Dụ ngôn này cũng là dụ ngôn “độc quyền” trong Phúc Âm theo Thánh Luca.

Quả thật, Chúa Giêsu làm toàn những “chuyện ngược đời”, thật là “khó hiểu”, kỳ lạ hóa kỳ diệu chứ không kỳ cục hoặc kỳ quặc. Một đứa con coi cha mình không ra gì, ngang ngược đòi chia gia tài rồi đi ăn chơi xả láng, trác táng. Đến khi cùng đường, thân tàn ma dại rồi mới nhớ tới cha mình. Nếu là người cha trần gian chắc rằng ông sẽ từ nó ngay. Thế nhưng cũng phải chân nhận rằng nhờ Chúa “ngược đời” như vậy mà chúng ta vẫn được tha thứ bất cứ lúc nào. Lòng Chúa Thương Xót thật là mầu nhiệm!

Thường thì chúng ta chỉ soi mói và xỉa xói thằng em, vì nó đi hoang công khai. Nhưng chính thằng anh cũng đâu hơn gì, có khi còn tệ hơn thằng em, vì thằng anh đi hoang ngay trong gia đình, không chỉ tức giận với em mà còn dám so đo với người cha. Tội thằng anh chẳng nhỏ, cũng chẳng ít, thế mà người cha vẫn điềm tĩnh.

Chúng ta không thể hiểu thấu Tình Yêu Thiên Chúa nên cũng không thể diễn tả rạch ròi. Nhưng đối với Ngài, Một vẫn to hơn và nhiều hơn Một Trăm. Hãy can đảm đứng dậy, tự động viên và tin tưởng: “Mạnh bạo lên, can đảm lên!” (Đnl 31:6-7, 23; Gs 1:6 và 9; Gs 10:25) Cách tốt là mỗi chúng ta phải nỗ lực sống yêu thương, đoàn kết, bảo vệ công lý và kiến tạo hòa bình, làm nhân chứng của Thiên Chúa giữa đời thường. Phàm nhân rất yếu đuối, nhưng quan trọng là không bao giờ thất vọng về Lòng Thương Xót của Thiên Chúa.

Chúa Giêsu đã thẳng thắn chỉ trích các người biệt phái và kinh sư: “Khốn cho các người! Các người giống như mồ mả tô vôi, bên ngoài có vẻ đẹp, nhưng bên trong thì đầy xương người chết và đủ mọi thứ ô uế” (Mt 23:27). Ước gì không ai trong chúng ta phải nghe lời nguyền rủa nặng nề như vậy!

Lạy Thiên Chúa giàu lòng thương xót, tạ ơn Ngài luôn tha thứ và từ bi. Xin biến đổi chúng con nên khí cụ yêu thương và bình an của Ngài qua việc chu toàn bổn phận hằng ngày vì yêu mến Ngài. Chúng con cầu xin nhân danh Thánh Tử Giêsu, Đấng Cứu Độ duy nhất của nhân loại. Amen.

Về mục lục

NIỀM VUI HOÁN CẢI

Phêrô Nguyễn Văn Hương

Phụng vụ Lời Chúa hôm nay giới thiệu với chúng ta chương 15 của Tin Mừng Luca, được coi là chương của lòng thương xót. Trong đó, bài Tin Mừng là sưu tập ba dụ ngôn mà Chúa dùng để trả lời cho sự phàn nàn của những người Biệt Phái và Luật Sĩ đã phê phán hành vi của Người, khi họ nói rằng: “Con người này đón tiếp những người tội lỗi và ngồi ăn với họ” (Lc 15,2).

Với ba câu chuyện này, Chúa Giêsu muốn mạc khải cho chúng ta biết rằng Thiên Chúa Cha là người đầu tiên đã có thái độ đón tiếp và thương xót đối với các tội nhân. Thiên Chúa hành xử như thế trong thái độ của Người.

1. Thiên Chúa đến tìm kiếm

Trong dụ ngôn thứ nhất, Thiên Chúa được trình bày như là một người chăn chiên có một trăm con chiên mà bị mất một con, ông đã để 99 con chiên kia ngoài đồng, để đi tìm cho kỳ được con chiên bị lạc mất.

Trong dụ ngôn thứ hai, Thiên Chúa được ví như một người phụ nữ có mười quan tiền, mà chẳng may đánh mất một đồng, bà thắp đèn, rồi quét nhà, moi móc cho kỳ được.

Trong dụ ngôn thứ ba, Thiên Chúa được hình dung như một người cha luôn trông chờ đứa con hoang đàng, ông vui mừng đón tiếp khi nó trở về. Hình ảnh người cha mạc khải trái tim thương xót của Thiên Chúa, được bày tỏ qua dung mạo của Chúa Giêsu.

Cả ba dụ ngôn đều có một điểm chung là diễn tả niềm vui mừng khi tìm được những gì đã mất. Cả ba dụ ngôn không nói đến nỗi buồn, mà chỉ nhấn mạnh đến niềm vui và lúc phải vui mừng. Người chăn chiên gọi các bạn hữu, những người hàng xóm và nói: “Hãy chung vui với tôi vì tôi đã tìm thấy con chiên bị lạc mất” (câu 6).

Người phụ nữ gọi bạn bè và những người hàng xóm lại và nói: “Xin chung vui với tôi, vì tôi đã tìm được đồng quan tôi đã đánh mất” (câu 9).

Và người cha nói với đứa con cả rằng: “Giờ đây chúng ta phải liên loan và vui mừng, bởi vì em con đã chết nay sống lại, đã mất nay lại tìm thấy” (câu 32).

Trong hai dụ ngôn đầu, điểm nhấn là niềm vui quá lớn lao không thể diễn tả được nên phải chia sẻ với “bạn bè và hàng xóm.” Trong dụ ngôn thứ ba, điểm nhấn là niềm vui trào dâng từ trái tim của người cha nhân hậu và cần phải chia sẻ cho mọi người trong gia đình. Thiên Chúa vui mừng khi có một ai đó hoán cải trở về với Người.

2. Thiên Chúa kiên nhẫn đợi chờ

Với ba dụ ngôn này, Chúa Giêsu giới thiệu cho chúng ta khuôn mặt đích thật của Thiên Chúa, một Thiên Chúa với vòng tay luôn mở rộng, một vị Thiên Chúa đến với những người tội lỗi bằng sự dịu hiền và cảm thông. Đây là dụ ngôn đánh động mỗi người chúng ta nhất bởi vì nó diễn tả tình yêu vô biên của Thiên Chúa – là tình yêu của người cha, người đã chạy ra ôm lấy cổ người con và hôn lấy hôn để vì nó mất nay lại tìm thấy. Đây là điều đánh động chúng ta nhất không phải là câu chuyện đáng buồn của một người trẻ bị gặp cảnh khốn cùng, nhưng đúng hơn là những lời đầy kiên quyết này: “Tôi sẽ đứng lên và trở về với Cha tôi” (c. 18).

Con đường trở về nhà Cha là con đường hy vọng cho đời sống mới. Thiên Chúa chờ đợi chúng ta trở về theo hành trình này. Người kiên nhẫn đợi chờ, chủ động ra đón, rồi ôm lấy chúng ta và Người tha thứ cho chúng ta. Đây là vị Thiên Chúa của Kitô giáo. Người là người Cha nhân hậu của chúng ta. Người xóa bỏ mọi lỗi lầm quá khứ và tái sinh chúng ta trong tình yêu và ân sủng của Người. Thiên Chúa quên quá khứ tội lỗi của chúng ta. Người cứu chữa và đón chúng ta vào nhà Người.

3. Thiên Chúa vui mừng

Chính Chúa Giêsu trong bài Tin Mừng hôm nay nói rằng: “Trên trời cũng thế, ai nấy sẽ vui mừng vì một người tội lỗi ăn năn sám hối, hơn là vì chín mươi chín người công chính không cần phải sám hối ăn năn” (Lc 15,7).

Chúng ta hãy đặt ra câu hỏi: Có bao giờ anh chị em nghĩ đến cả thiên đàng vui mừng như thế nào mỗi lần chúng ta đi xưng tội? Có bao giờ anh chị em nghĩ đến điều đó không? Điều đó thật đẹp đẽ!

Ngoài ra, chúng ta hãy chạy đến với Đức Maria, vì Mẹ là nơi ẩn náu của các tội nhân, để xin Mẹ thắp sáng lên trong lòng chúng ta niềm tin của người con hoang đàng: “Tôi sẽ đứng lên và trở về với cha tôi và tôi sẽ thưa với cha, “thưa Cha, con đã lỗi phạm đến trời và đến cha” (c. 18).

Tất cả những suy niệm trên mang lại cho chúng ta một niềm hy vọng lớn lao để hoán cải bởi vì lòng thương xót Chúa lớn hơn tội lỗi chúng ta và mọi sự đều có thể với ơn Chúa! Chúng ta hãy bắt đầu lại sau khi đã sa ngã. Amen!

Về mục lục

LÀM CON THEO GƯƠNG CHÚA GIÊSU

Lm JB Nguyễn Minh Hùng

Đoạn Kinh Thánh hay dụ ngôn về Người cha nhân hậu là đoạn Kinh Thánh hay dụ ngôn mượn hình ảnh người cha để nói đến tấm lòng của Thiên Chúa.

Dụ ngôn gây nhiều cảm động vì cảm nhận tình yêu sâu đậm mà Thiên Chúa dành cho người tội lỗi biết ăn năn, một tình yêu lớn hơn mọi thác ghềnh, vượt trên mọi tội lỗi. Đó là tình yêu mà đất không thể sánh, trời không thể ví. Một tình yêu mà dù núi cao, dù biển rộng không có gì có thể đo lường.

Dụ ngôn mô tả cuộc đời lầm lỗi của đứa con trai vừa phản bội và xúc phạm nặng tình cha, vừa giẫm nát cuộc đời mình, vừa gây đổ vỡ mọi tương quan cùng Thiên Chúa cũng như loài người, vừa gây nên bao nhiêu đớn hèn đối nghịch hẳn với tình yêu của người cha già cao cả, mạnh mẽ đến nỗi dường như chỉ có yêu mà không hề có bất cứ tính toán, đong đo nào.

Chúa Giêsu kể: Anh là đứa con trai thứ trong hai đứa con mà người cha hết lòng yêu mến. Anh ra đi bụi đời sau khi đòi cha chia gia tài cho anh.

Vừa khi nhận phần gia tài, người con thứ đã thể hiện ngay bộ mặt xấu xa của mình: Chẳng những anh không biết ơn cha, không có một lời cảm tạ cha, mà anh còn cho thấy, anh xem gia đình mình như một thứ nhà tù cho bước chân “yêu đời” của anh, là thứ đập nước ngăn cản sức sống đang lên của anh.

Cuối cùng anh quyết định lựa chọn con đường riêng mà không thèm bàn hỏi gì với người cha già chỉ biết có yêu thương và chiều chuộng con.

Điều lạ ở đây là, người cha ngay lập tức đồng ý phân chia gia tài, dù biết rõ tính tình của đứa con. Người cha như phần nào thông cảm “cho đứa con không thể răn bảo được.”

Dụ ngôn cho thấy, dù bất cứ chuyện gì xảy ra, thì người cha vẫn tôn trọng tự do của con ông. Lòng thương tràn bờ của ông không nỡ để con thoát ly khỏi nhà mình, thoát ly khỏi vòng tay của mình với hai bàn tay trắng.

Còn đứa con, một khi quyết tâm ra đi, nó đã dại dột giày xéo dưới chân quyền làm con và từ chối quyền làm cha của cha nó.

Nhưng “cáo chết 3 năm quay đầu về núi”, hay “Lá rụng về cội”, “nước đổ về nguồn”. Đứa con ông mù quáng trong dục vọng, từ địa vị một đứa con gia giáo trở thành đứa chăn heo ở miền ngoại bang.

Tình trạng sa sút của anh quá sâu, sâu đến nỗi anh phải ăn đồ ăn của heo để cầm hơi sự sống. Sự sống của người con thứ, giờ đây được đặt ngang hàng với bầy heo, có khi kém giá hơn, vì heo còn có ăn, còn anh thì “muốn ăn đồ heo ăn, mà chẳng ai cho…”.

Chỉ khi rơi vào cảnh túng khổ tuyệt đối mới làm cho người con tội lỗi suy nghĩ lại. Nghĩa là dù anh có trở về, thì lý do đầu tiên vẫn không hề là nhớ về tình yêu của cha, hình ảnh tội nghiệp của cha đang ngày đêm mong chờ.

Anh chỉ trở về với cha vì bản thân mình, vì cái bụng đói cồn cào của mình, vì sự ích kỷ của bản thân: Anh nghĩ, trong nhà cha hàng ngày của ăn dư dật, ngay cả đầy tớ mà còn được hưởng thụ, còn anh thì đang chết đói, đang khổ sở tứ bề…

Những bước chân nặng nề, với tấm lòng rối bời tội lỗi và mặc cảm… người con phản bội quỳ sụp dưới chân cha mình: “Lạy cha, con đã lỗi phạm đến trời và đến cha…”. Đó là lần xưng tội công khai, đó là sự ăn năn muộn màng.

Dù chỉ là sự thú tội, lòng ăn năn của một tâm hồn ích kỷ, người con thứ vẫn nhận được tình yêu bao dung, tình yêu bền vững trước sau như một của cha mình…

Người con trở về, dù là khoác lớp áo nào để trở về đi nữa, thì cuộc trở về ấy vẫn làm cho cả trời và đất vui mừng, gia đình vui mừng, họ hàng tuôn đến chia vui.

Đó là hình bóng đời người chúng ta. Một khi xa Thiên Chúa, con người ngày càng vong thân, mất mọi giá trị làm người, làm con Chúa và làm anh em giữa muôn người.

Một khi nhận ra lầm lỗi, sự yếu đuối, sức bạc nhược của mình mà trở về với Chúa bằng việc trung thành, hiếu thảo và chuyện trò cùng Chúa trong sự siêng năng cầu nguyện, chúng ta sẽ lấy lại nghị lực, tăng cao giá trị làm người và làm con Chúa của mình.

Mỗi người cần rút ra bài học từ Lời Chúa hôm nay mà sống sao, để từng ngày mỗi sát gần sự thánh thiện như Chúa muốn. Hãy là hình ảnh của Người Con mang tên Giêsu với Cha, chớ đừng là hình ảnh của những người con hư hỏng trong dụ ngôn.

Về mục lục

BÀI HỌC VỀ LÒNG XÓT THƯƠNG

Lm. Anmai

Có người nói rằng, xếp quyển Thánh Kinh lại, chỉ để lại trang Luca chương 15 mà hôm nay chúng ta được nghe. Chương 15 của Luca là một trong những chương sách đẹp nhất của toàn bộ Thánh Kinh Tân Ước.

Cả chương sách bừng lên niềm vui chan chứa, niềm vui của tình yêu mà những ai sống trong quỹ đạo của ích kỷ không cảm nếm được. Bối cảnh là những người thu thuế và tội lỗi đến với Chúa Giêsu để nghe Người giảng, làm cho người Pharisêu và các kinh sư khó chịu. Bối cảnh đó làm nổi bật lòng thương xót của Thiên Chúa đối với tội nhân và là lời cảnh giác cho những kẻ tự hào mình là người công chính.

Trang Tin Mừng Tin Mừng Lc 15,1-3.11-32 đã từng được gọi là dụ ngôn đứa con hoang đàng. Với sự quyến định trở về của mình, người con này được đề cao hơn cả cuộc đời hoang đàng của anh ta. Ngày nay, người ta lại chuyển hướng và nhìn vào hình ảnh từ bi đại hải của người cha. Nhìn như thế để như là trách khứ tấm lòng không bao dung, không nhân hậu và miệt thị của người anh cả.

Dẫu sao đi nữa, dụ ngôn ngôn trên đây có ý nghĩa rất phong phú liên quan đến cách sống và cách xử sự của cả ba nhân vật: Người cha và hai người con. Dường như nhân vật nổi bật của dụ ngôn là người anh cả. Bởi vì trong câu chuyện, những nhân vật đang nghe Đức Giêsu kể dụ ngôn có cách sống và cách xử sự giống như người con cả.

Nét độc đáo nổi bật trong chân dung của Luca về Chúa Giêsu đó là lòng thương xót. Trong sách Tin Mừng thứ ba, Chúa Giêsu thường xuyên quan tâm đến người nghèo, các tội nhân, những người bị gạt ra bên lề xã hội. Không phải các đạo sĩ nhưng chính những người chăn chiên mới là người đến máng cỏ đầu tiên (2,8-18); Chúa đón tiếp người phụ nữ tội lỗi nhưng có lòng thống hối (7,36-50); Chúa nói những điều tốt lành về người Samaria (10,30-37); Chúa đến thăm người thu thuế (19,1-10); Chúa kể những dụ ngôn tuyệt vời về lòng thương xót (chương 15). Các phụ nữ cũng chiếm vị trí đặc biệt trong Tin Mừng Luca. Vào thời đó, phụ nữ chỉ là công dân hạng hai và bị coi thường, nhưng Chúa Giêsu lại trân trọng họ (10,38-42), đón nhận sự giúp đỡ của họ (8,1-3), và cho thấy đức tin kiên cường của các bà trong những giai đoạn thử thách nhất (23,49; 24,1; Cv 1,14).

Tin Mừng Luca chương 15 được gọi là các dụ ngôn về lòng thương xót, chương này gồm một lời mở đầu và ba dụ ngôn. Lời mở đầu có tầm quan trọng đặc biệt, vì đó là chìa khoá để hiểu Đức Giêsu nói dụ ngôn trong bối cảnh nào, có ẩn ý gì và nói cho ai. Người thuật chuyện cho biết bối cảnh và lý do Đức Giêsu kể các dụ ngôn ở Lc 15,1-3: “1Các người thu thuế và các người tội lỗi đều lui tới với Đức Giêsu để nghe Người giảng. 2Những người Pharisêu và các kinh sư bèn xầm xì với nhau: ‘Ông này đón tiếp phường tội lỗi và ăn uống với chúng.’ 3Đức Giêsu mới kể cho họ dụ ngôn này:…”

Lc 15,1-3 cho biết nhiều chi tiết liên quan đến lý do Đức Giêsu kể các dụ ngôn. Trước hết là những người thu thuế và những người tội lỗi đến với Đức Giêsu để nghe Người giảng. Tiếp đến là lời xầm xì của những người Pharisêu và các kinh sư: “Ông này đón tiếp phường tội lỗi và ăn uống với chúng.” Lời xầm xì này cho biết thêm hai yếu tố mới. Không chỉ là việc những người thu thuế và tội lỗi đến với Đức Giêsu và nghe Người giảng, mà chính Đức Giêsu tiếp đón họ và ăn uống với họ. Nghĩa là sự đón nhận đến từ hai phía. Về phía Đức Giêsu, Người tiếp đón và ăn uống với những người thu thuế và tội lỗi. Về phía họ, họ đến với Đức Giêsu để nghe Người giảng.

Dụ ngôn “Tìm chiên lạc” (câu 4-7) mô tả Thiên Chúa như người mục tử bỏ 99 con chiên lại để đi tìm chiên lạc, và niềm vui tràn bờ khi Ngài tìm lại được con chiên lạc, đến nỗi vác nó lên vai đem về, và mời mọi người đến chung vui vì đã tìm lại được con chiên bị mất. Trong mắt của Chúa, mỗi một con người, bất kể yếu đuối và tội lỗi đến đâu, đều là một nhân vị độc đáo và không thể thay thế. Vì thế, Ngài chăm sóc từng con chiên và đau đáu đi tìm khi nó lạc bầy. Chính vì thế, không ai có quyền thất vọng về tình thương của Chúa vì tình thương ấy dứt khoát lớn hơn tội lỗi của chúng ta. Điều duy nhất cần thiết là sám hối ăn năn, nghĩa là thay đổi cách nhìn, cách nghĩ và cách sống của mình.

Trong chùm dụ ngôn về lòng thương xót, dụ ngôn “Người con hoang đàng” vẫn là dụ ngôn nổi tiếng nhất, cả về văn chương lẫn nội dung (15,11-32). Không phải vô lý mà có tác giả đã đề nghị đặt tên cho dụ ngôn này là “Người cha phung phí” thay vì “Đứa con hoang đàng”. Bởi lẽ trọng tâm của dụ ngôn không phải là sự phung phí của cải vật chất của đứa con thứ, mà chính là lòng thương xót của người cha dành cho cả hai đứa con, lòng thương xót vô bờ đến độ không thể hiểu nổi… cho nên được gọi là ‘phung phí’ tình yêu.

Con đầu lòng được hưởng gấp đôi phần gia sản theo luật lệ của người Do thái (Đnl 21,17). Và bởi thế, người con út trong dụ ngôn được chia một phần ba sản nghiệp. Việc phân chia tài sản phải đợi đến khi người cha qua đời theo lẽ thường của sự đời. Nếu như việc chia gia tài tiến hành trước thời gian thì có những khoản về hình phạt đi theo đó. Tuy nhiên điều quan trọng của luật ở khía cạnh tinh thần chứ không nằm ở khía cạnh lề luật. Người con út đã đoạn tuyệt với gia đình, không thương tiếc cha mình, anh mình sau khi có tài sản trong tay. Bất chấp tất cả, anh ta đòi hỏi chia gia tài rồi bỏ nhà đi,. Với quyết định như thế, anh ta đem mọi sự theo mình và không có hi vọng gì sẽ trở lại. Dĩ nhiên đây là sự mất mát lớn đối với gia đình, cách riêng với người cha.

Phải chăn heo, đó là kết cục bi tham cho cuộc sống phóng đãng và phung phí dẫn người con út. Chăn heo, với người Do thái, gợi lên ý tưởng ô uế, “lạc đạo” và như thế, người con út đã đánh mất tư cách là thành viên trong gia đình cũng như trong Dân Chúa. Trong dụ ngôn, người con út thậm chí còn tệ hơn cả heo, vì “ao ước lấy đậu muồng heo ăn mà nhét cho đầy bụng nhưng chẳng ai cho”.

Người con út hồi tâm khi đối diện với nỗi cơ cực đến tột cùng. Được trở về nhà trong tư cách kẻ làm thuê, đó là ước muốn của anh ta. Để cuộc trở về được thành công theo ước muốn, anh chuẩn bị kỹ lưỡng những gì phải thưa thốt với cha mình, và lường trước sẽ bị mọi người tiếp nhận bằng cái nhìn soi mói và nghi ngờ. Chuyện đặc biệt là dù thế nào đi chăng nữa nhưng cha anh vẫn thương anh. Ông vẫn ngày đêm trông ngóng, và khi thấy con ở đàng xa, “ông chạy ra ôm cổ anh ta và hôn lấy hôn để” (câu 20) đến độ người con không kịp nói hết bài diễn văn đã soạn sẵn! Cuộc đoàn tụ này rất giống với cuộc đoàn tụ của Esau và Giacóp (St 33,4). Giacóp nhớ đến tội ác mình đã phạm chống lại anh, nhưng giống như người cha trong dụ ngôn này, Esau chỉ nghĩ đến hoà giải. Người cha ra lệnh cho gia nhân chăm sóc mọi sự cho đứa con của mình, nào là áo, nào là nhẫn, nào là bê béo… tất cả diễn tả sự nhìn nhận đây là đứa con của chủ nhà chứ không phải tôi tớ. Không có chuyện hỏi tội, không có chuyện tra khảo, cũng không có chuyện bàn bạc xem thằng con hư hỏng này có xứng đáng được tha tội không… chỉ có điều quan trọng duy nhất là: “con ta đã chết mà nay sống lại, đã mất mà nay lại tìm thấy” (câu 24).

Câu chuyện đẹp tưởng chừng đã hạ màn với cảnh đẹp tuyệt vời như thế, không ngờ lại thêm cảnh khác xen vào. Người con cả đã nổi đóa lên. Anh đã cố gắng, đã tự nhủ rằng anh đã cố gắng sống công chính đến thế: “Đã bao năm con hầu hạ cha và chẳng khi nào trái lệnh” (câu 29), thế mà “chưa bao giờ cha cho lấy một con dê con để ăn mừng với chúng bạn”. Và nhân danh sự công chính đó, anh khước từ việc chia sẻ niềm vui với gia đình khi “thằng con của cha” (chứ không phải đứa em của tôi) trở về. Lại một lần nữa, tình yêu và lòng thương xót của người cha bừng sáng và xua tan mọi hận thù ghen ghét. Ông đã bước ra đón đứa con hoang đàng thì ông cũng bước ra đón người con cả, vì ông mong muốn cả hai đứa con đều được hạnh phúc. Anh con cả chỉ nhìn thấy gia tài và nỗ lực làm việc của bản thân anh. Người cha không từ chối điều đó, nhưng những điều đó đều không quan trọng bằng điều này là: một đứa con và một người anh em đã chết nay sống lại, đã mất nay lại tìm thấy. Vì thế, mọi chuyện khác đều phải dẹp sang một bên để “chúng ta phải ăn mừng, phải vui vẻ” (câu 32). Lại một lần nữa, tâm trí ta nhớ đến câu chuyện Giacóp. Giống như Esau, đến giai đoạn cuối đời, Giacóp khám phá ý nghĩa và tầm quan trọng của đoàn tụ, nên khi nghe tin Giuse vẫn còn sống, ông quên hết những tội ác mà chính những anh em trong nhà đã gây ra cho Giuse, và chỉ nhớ một điều: “Thế là đủ. Giuse con ta vẫn còn sống” (St 45,28).

Thiên Chúa, là Cha giàu lòng thương xót, Ngài mãi mãi xót thương chúng ta. Chúng ta, có quay về với Chúa như người em và chúng ta có bao dung cho em chúng ta khi em chúng ta lầm lỗi hay không, vẫn là lời mời gọi lòng bao dung thương xót của mỗi người chúng ta.

Về mục lục

TÔI SẼ CA TỤNG LÒNG CHÚA THƯƠNG XÓT TỚI MUÔN ĐỜI

Lm. Đa-minh Trần đình Nhi

Lắng nghe sứ điệp Lời Chúa (Xh 32:7-11, 13-14; 1 Tm 1:12-17; Lc 15:1-32)

Mối tương quan giữa Thiên Chúa và con người là đề tài lặp đi lặp lại trong Kinh Thánh. Phụng vụ Lời Chúa hôm nay không chỉ đề cập đến liên hệ giữa Ít-ra-en với Thiên Chúa, mà còn trình bày sự liên hệ giữa Chúa với từng cá nhân chúng ta. Mỗi lần Ít-ra-en bỏ Thiên Chúa để đi theo các thần ngoại và Thiên Chúa toan từ bỏ họ thì Người đều “nghĩ lại” mà nguôi cơn giận và tha thứ cho họ. Vậy bao nhiêu lần tha thứ ấy nói lên điều gì về Thiên Chúa nếu không phải là lòng thương xót của Người? Cũng vậy, trong mối tương quan giữa Chúa và cá nhân chúng ta, ta cũng có thể nghiệm thấy điều ấy khi bước ra khỏi tòa giải tội và tâm hồn được bình an đích thực. Điều này cũng gặp thấy trong cảm nghiệm “trở lại” của thánh Phao-lô. Tuy nhiên đặc biệt nhất chính là lời giảng của Chúa Giê-su về lòng thương xót khi Người dùng dụ ngôn để mô tả lòng nhân hậu vô bờ của Thiên Chúa.

Vậy trước hết bài trích sách Xuất Hành nói gì với chúng ta về lòng thương xót tha thứ của Thiên Chúa? Sau khi dẫn con cái Ít-ra-en ra khỏi Ai-cập, ông Mô-sê luôn phải đương đầu với thái độ bất trung của họ đối với Thiên Chúa. Ông được Thiên Chúa gọi lên núi để Người ban cho ông Lề Luật khắc trên hai tấm bia đá. Trong khi ông vắng mặt khá lâu, dân chúng sinh tật, hùa theo thói dân ngoại nên cùng nhau quyên góp nữ trang để đúc một con bê bằng vàng. Họ gọi vật vô tri ấy là “Thiên Chúa” của họ và phụng thờ nó. Chúa bảo ông Mô-sê: “Ta đã thấy dân này rồi, đó là một dân cứng đầu cứng cổ. Bây giờ cứ để mặc Ta, cứ để cơn thịnh nộ của Ta bừng lên phạt chúng, và Ta sẽ tiêu diệt chúng”. Thế là ông Mô-sê lại một phen van nài Chúa đừng hủy diệt dân Người. Ông còn khéo léo nhắc nhở Chúa về những lời Người đã hứa với các tổ phụ dân Ít-ra-en, để Người giữ lời hứa, nguôi cơn giận và khỏi phải “mất sĩ diện” của Người trước các dân tộc khác! Lời chuyển cầu Mô-sê dâng lên Thiên Chúa đã đụng tới trái tim nhân hậu của Người, nên Người đã tha thứ, bỏ quyết định hủy diệt Ít-ra-en và tiếp tục giúp họ trở về Đất Hứa. Ôn lại bài học về lòng nhân hậu tha thứ của Thiên Chúa, tác giả Thánh Vịnh đã nhiều lần kêu lên: “Con sẽ ca tụng lòng Chúa thương xót đến muôn đời!”

Nhưng cốt lõi của Phụng vụ Lời Chúa hôm nay nằm trong bài Tin Mừng rất quen thuộc và cảm động, đó là ba dụ ngôn Chúa Giê-su kể để nói lên lòng nhân hậu của Thiên Chúa sẵn sàng tha thứ tội lỗi chúng ta nếu ta quay về với Người và nỗi vui mừng của Thiên Chúa vì Người nối lại được mối tương quan với chúng ta. Dụ ngôn con chiên lạc và đồng bạc đánh mất vừa diễn tả niềm vui của người chủ chúng, vừa nói lên giá trị tình cảm người chủ dành cho chúng. Như vậy hai dụ ngôn này dường như muốn nhấn mạnh rằng sở dĩ con chiên lạc và đồng bạc đánh mất đều có giá trị là vì tình cảm chủ dành cho chúng. Xét theo giá trị bình thường, một con chiên lạc không thể sánh với chín mươi chín con còn lại, cũng thế, đồng bạc đánh mất không thể bằng chín đồng tiền còn lại. Cho nên người chủ khổ công đi tìm kiếm cho được những cái đã mất là vì người ấy dành cho chúng một tình cảm đặc biệt mà thôi!

Hai dụ ngôn nhỏ ở trên được Chúa kể để chuẩn bị cho dụ ngôn lớn, dụ ngôn người cha nhân hậu. Nếu con chiên lạc và đồng tiền đánh mất còn đáng để chủ của chúng đi tìm, thì chúng ta là con cái Chúa lại chẳng đáng cho Người đi tìm và đưa chúng ta trở về sao? Dựa trên cách sắp đặt thứ tự ba dụ ngôn này, chúng ta càng dễ cảm nhận được Chúa Giê-su muốn đề cao lòng nhân hậu của người cha, tức tình yêu và lòng thương xót của Thiên Chúa, cao cả ngần nào! Câu chuyện thứ ba đã quá quen thuộc với chúng ta, nhưng không vì thế mà chúng ta rơi vào cái bẫy “biết rồi, khổ lắm, nói mãi!” Vậy hôm nay chúng ta sẽ tìm được điều gì mới trong dụ ngôn này? Trước kia người ta thường đặt đầu đề cho câu chuyện là “dụ ngôn đứa con hoang đàng”. Nhưng bây giờ thì ai cũng thích cái đầu đề “dụ ngôn người cha nhân hậu” hơn! Như vậy là chúng ta hiểu được ý của Chúa Giê-su rồi! Quả thực Người thích rao giảng về Thiên Chúa như người cha nhân hậu, nào là trong kinh Lạy Cha, nào là trong bài giảng trên núi khai triển ý niệm về Thiên Chúa quan phòng… Không những qua lời giảng, mà ngay trong đời sống hằng ngày, Chúa Giê-su đã đối xử với dân chúng bằng lối sống nhân hậu. Người tiếp nhận các người thu thuế và những kẻ tội lỗi đến với Người. Người để ý hơn đến những người bị xã hội loại bỏ hoặc khinh dể. Người bỏ ngoài tai những lời phê bình Người “đi lại với quân tội lỗi và phường thu thuế”. Các dụ ngôn trong bài Tin Mừng hôm nay cũng là để nhằm biện hộ cho lối sống nhân hậu của Người (Lc 15:1-3).

Sống sứ điệp Lời Chúa

Ta có thể rút bài học của sứ điệp Lời Chúa hôm nay qua câu chuyện thánh Phao-lô. Đây không còn là câu chuyện dụ ngôn, nhưng là chuyện đời ngài. Ngài thích ôn lại chuyện cũ, nhất là việc ngài trở lại với Chúa Giê-su. Ngài không xấu hổ khi kể lại cho môn đệ Ti-mô-thê nghe dĩ vãng xấu xa, vì đây là cơ hội rao giảng lòng Chúa từ bi nhận hậu đối với cá nhân ngài. Chúa đã quên hẳn dĩ vãng của Phao-lô rồi, cho nên Phao-lô mạnh dạn “quên đi chặng đường đã qua, để lao mình về phía trước” (Pl 3:13)!

Về mục lục

SUY NIỆM CHÚ GIẢI LỜI CHÚA-CHÚA NHẬT 24 TN_C

Lm. Inhaxio Hồ Thông

Chúa Nhật XXIV Thường Niên Năm C mời gọi suy niệm về tấm lòng nhân hậu của Thiên Chúa, Người sẵn sàng tha thứ cho những kẻ tội lỗi biết sám hối

“Ôi lạy Chúa, nếu như Ngài chấp tội,

nào có ai đứng vững được chăng?

Nhưng Chúa vẫn rộng tha thứ

để chúng con biết kính sợ Ngài” (Tv 130: 3-4).

Xh 32: 7-11, 13-14

Nhờ lời chuyển cầu tha thiết của ông Mô-sê, Thiên Chúa đã nguôi giận và tha thứ tội lỗi của dân.

1Tm 1: 12-17

Thánh Phao-lô viện dẫn cuộc hoán cải của chính mình để làm chứng “tất cả lòng đại lượng” của Đức Ki-tô, Đấng “đã chết, hơn nữa, đã sống lại, và đang ngự bên hữu Thiên Chúa mà chuyển cầu cho chúng ta” (Rm 8: 34).

Lc 15: 1-10

Chúa Giê-su trả lời cho lời phàn nàn của người Biệt Phái tại sao Ngài giao du với những người tội lỗi qua hai dụ ngôn ngắn: “Con chiên bị lạc đàn” và “Đồng bạc bị đánh mất”. Qua hai dụ ngôn này, Đức Giê-su hiện thân tấm lòng đầy xót thương của Thiên Chúa.

BÀI ĐỌC I (Xh 32: 7-11, 13-14)

Trong khi ông Mô-sê còn lưu lại trên núi, dân chúng bắt ép ông A-ha-ron đúc cho họ một vị thần linh mà họ có thể thấy và chạm được – loại thần linh mà các dân tộc chung quanh đang phụng thờ. Bản văn nhấn mạnh sự kiện con bê được đúc bằng bạc vàng do bàn tay con người, chỉ là một sản phẩm của các nghệ nhân, có tai mà không nghe, có miệng mà không nói, có mắt mà không thấy (x. Tv 105: 19-20; 115: 5tt). Bản văn cũng nói đến “lễ hội” (32: 5) có thể hàm ý đến những nghi lễ cúng tế thần linh bắt chước những gì dân Do thái thấy ở nơi các dân tộc chung quanh.

Cơn thịnh nộ của Thiên Chúa(32: 7-10)

Thiên Chúa báo tin dữ cho ông Mô-sê và ngỏ ý muốn tiêu diệt dân phản nghịch, dân mà Ngài không còn gọi là “dân Ta” một cách thân tình nữa, nhưng là “dân ngươi” (32: 7) một cách xa lạ. Tội này quá nghiêm trọng, đáng bị trừng phạt bằng họa diệt vong. Nhưng vì công lao khổ nhọc của ông Mô-sê, Thiên Chúa hứa với ông Ngài sẽ làm nên một dân tộc khác, lớn hơn dân Do thái, xuất từ ông để dân ấy thừa hưởng lời hứa (32: 10).

Lời chuyển cầu của ông Mô-sê (32: 13-14)

Ông Mô-sê tuy rất buồn giận dân, nhưng lòng thương của ông dành cho dân khiến ông không muốn dân bị hủy diệt. Ông chuyển cầu cho dân. Ông gợi lên hai lý do để xin Chúa tha thứ. Lý do thứ nhất, tiêu diệt dân có thể khiến cho người ta hiểu lầm lòng tốt của Thiên Chúa: người Ai-cập có thể lấy cớ đó mà rêu rao rằng “chính vì ác tâm mà Thiên Chúa đã đưa chúng ra, để giết chúng trong miền núi và tiêu diệt chúng khỏi mặt đất” (32: 12). Lý do thứ hai, tiêu diệt dân thì đi ngược lại với những lời Thiên Chúa đã hứa với các tổ phụ: “Ngài đã lấy chính danh Ngài mà thề với các vị ấy rằng: Ta sẽ làm cho dòng dõi các ngươi đông đúc như sao trên trời, và sẽ ban cho dòng dõi các ngươi tất cả miền đất ấy, là miền đất Ta đã hứa, chúng sẽ thừa hưởng miền đất ấy đến muôn đời” (32: 33; x. St 22: 16-18).

Có lẽ hai lý do này không đủ làm nguôi cơn thịnh nộ của Thiên Chúa cho bằng chính hành vi chuyển cầu của ông cho dân. Ông là một phàm nhân mà còn không muốn dân phải chết dù tội của dân đáng phải chịu như thế, Thiên Chúa lại không mở rộng lòng mà tha thứ cho dân sao? Vai trò chuyển cầu của ông Mô-sê cho toàn dân được nhắc đi nhắc lại nhiều lần trong bộ Ngũ Thư: tại Ai-cập (Xh 5: 22-23; 8: 4; 9: 28; 10: 17), nhất là nơi hoang địa (Xh 32: 11-14, 30-32; Ds 11: 2; 14: 13-19; 16: 22; 21: 7; Đnl 9: 25-29), còn được nhắc lại ở Gr 15: 1; Tv 99: 6; 106: 23; Hc 45: 3, và báo trước vai trò chuyển cầu của Đức Giê-su sau này.

BÀI ĐỌC II (1Tm 1: 12-17)

Lời phát biểu chủ chốt trong đoạn trích này là “Đức Ki-tô đã đến thế gian, để cứu những người tội lỗi” (1: 15). Trong tâm tình tri ân, thánh Phao-lô nhắc lại cho ông Ti-mô-thê, người môn đệ thân tín của mình, cuộc hoán cải của thánh nhân (x. Gl 1: 13-16; 1Cr 15:9; Ep 3: 8) và trình bày nó như mẫu gương cho những người khác. Nếu Thiên Chúa đã ban cho thánh nhân tràn đầy ân sủng, Thiên Chúa cũng ban tràn đầy ân sủng cho bất kỳ ai. Không ai tự coi mình là không thể sống sự sống của Đức Ki-tô.

Chúng ta không thể kỳ vọng lòng thương xót của Thiên Chúa tác động trong chúng ta, nếu chúng ta vẫn cứ cố chấp trong tội khi mà chúng ta biết đó là tội (x. Rm 2: 4). Thánh Phao-lô “đã hành động một cách vô ý thức, trong lúc chưa có lòng tin” (1: 13). Chúng ta nhớ lại lời cầu nguyện của Đức Giê-su: “Lạy Cha, xin tha cho họ, vì họ không biết việc họ làm” (Lc 23: 34). Nhưng ngay cả khi không biết việc mình làm, thánh Phao-lô cũng ý thức rằng: “Đức Ki-tô Giê-su, Chúa chúng ta, đã ban cho tôi đầy tràn ân sủng, cùng với đức tin và đức mến của một kẻ được kết hợp với Người” (1: 14). Chính đó là đức tin và đức mến mà hiện nay Đức Ki-tô đổ tràn đầy trên thánh nhân (x. Gl 2: 16; Rm 5: 15-20), vì “tôi sống, nhưng không còn phải là tôi, mà là Đức Ki-tô sống trong tôi” (Gl 2: 20).

Ân sủng Thiên Chúa ban đã là mẫu gương khuyến khích mọi người, và hiện nay chính là sứ vụ của thánh Phao-lô (1: 12; x. 2Cr 3: 5-6; 4: 1; 5: 18; 6: 3; Rm 11: 13; Cl 1: 7, 23), quyền năng của sứ vụ đến từ Thiên Chúa chứ không từ thánh Phao-lô (1: 12; x. 2Cr 12: 9; Pl 4: 13), đó là kể cho mọi người biết điều này, ngõ hầu họ cũng trải nghiệm cùng ân sủng tràn đầy như vậy.

Cuộc hoán cải của thánh Phao-lô làm chứng cho “tất cả lòng đại lượng” của Đức Ki-tô, Ngài sẽ không bao giờ ngừng theo đuổi chúng ta. Đấng yêu thương chúng ta là Đấng “đã chết, hơn nữa, đã sống lại, và đang ngự bên hữu Thiên Chúa mà chuyển cầu cho chúng ta” (Rm 8: 34). Thánh Phao-lô hy vọng rằng thánh nhân sẽ là mẫu gương để không ai còn phải thất vọng. Chúng ta không thể giả vờ như thử không nhận ra tội lỗi tác hại như thế nào, để rồi vẫn cứ ở lỳ trong tội. Nhưng dù chúng ta đã làm bất kỳ điều gì, quá khứ của chúng ta đã như thế nào, Ngài vẫn một mực yêu thương chúng ta. Ngài đã hiến thân mình cho chúng ta và sẽ không bao giờ ngừng kêu mời chúng ta sám hối và tin tưởng vào lòng thương xót của Ngài (1: 16; x. Rm 9: 33; 10: 11), nhờ đó chúng ta được vui hưởng cuộc sống đời đời với Ngài. Tư tưởng này khiến thánh Phao-lô cất lên lời ca ngợi Thiên Chúa bất diệt (Rm 1: 23), vô hình (Cl 1: 15) và duy nhất (Ep 4: 6).

Trong cuộc sống của mình, thánh Phao-lô luôn bày tỏ tình yêu kỳ diệu của Đức Ki-tô (1: 16), được lập đi lập lại như một điệp khúc trong thư gửi tín hữu Ê-phê-xô: “ngợi khen vinh quang của Người” (Ep 1: 6, 12, 14). Đó là kế hoạch của Thiên Chúa đối với toàn thể nhân loại (Ep 1: 3-14). Đó là sứ điệp trọng tâm mà thánh Phao-lô muốn ông Ti-mô-thê bảo đảm thường hằng giảng dạy cho các cộng đoàn Ki-tô hữu khắp miền Ê-phê-xô.

TIN MỪNG (Lc 15: 1-10)

Trong chương 15 này, thánh Lu-ca kể lại ba trong số những dụ ngôn trong đó Chúa Giê-su mô tả niềm vui của Thiên Chúa khi thấy những người tội lỗi hối cải. Tin Mừng dạy rằng không ai bị loại ra ngoài ơn tha thứ của Thiên Chúa, vì thế những tội nhân có thể trở thành những người con yêu dấu của Thiên Chúa nếu họ ăn năn hối cải. Thiên Chúa ước mong những tội nhân hối cải đến mức mỗi một dụ ngôn này đều kết thúc với một điệp khúc kể về niềm vui lớn lao trên trời khi thấy một tội nhân hối hận ăn năn.

Những phàn nàn của người Biệt Phái (15: 1-3)

Đây không là lần đầu tiên những người thu thuế và những người tội lỗi năng lui tới với Đức Giê-su (15: 1; x. Mt 9: 10). Họ bị hấp dẫn bởi chính lời rao giảng của Đức Giê-su và tấm lòng rộng mở của Người đối với họ. Trái lại, những người Biệt Phái và các kinh sư vấp phạm vì thấy Chúa Giê-su giao du và bầu bạn với những người tội lỗi, những người mà chẳng những họ không chỉ khinh bỉ mà còn cấm không được giao thiệp để khỏi bị ô uế.

Câu trả lời của Đức Giê-su (15: 4-10)

Trước đây, Đức Giê-su đã gặp phải phản ứng bất bình như thế và đã trả lời ngắn gọn và đanh thép: “Người khỏe mạnh không cần thầy thuốc, người đau ốm mới cần. Tôi không đến để kêu gọi người công chính, mà để kêu gọi người tội lỗi sám hối ăn năn” (Lc 5: 31-32). Ở đây, Đức Giê-su phát biểu ý kiến của mình theo cách khác, gợi hình và cụ thể, qua ba dụ ngôn, hai dụ ngôn ngắn: “Con chiên bị lạc đàn” (15: 4-7), “Đồng bạc bị đánh mất” (15: 8-10) và một dụ ngôn dài: “Người Cha nhân hậu” (15: 11-32). Phụng Vụ Lời Chúa hôm nay chỉ trích dẫn hai dụ ngôn ngắn: “Con chiên bị lạc đàn” (15: 4-7) và “Đồng bạc bị đánh mất” (15: 8-10).

Hai dụ ngôn ngắn này được gọi là “cặp dụ ngôn sinh đôi” vì có cùng một cấu trúc song song với nhau. Cả hai dụ ngôn đều bắt đầu với một câu hỏi giả thiết, một lời đáp trả khẳng định. Một cái gì đó “bị mất” (lập lại đến năm lần) mà người ta “đã tìm lại được” (sáu lần). Sau khi đã tìm lại được, người ta chia sẻ niềm vui với người chung quanh. Như vậy, cặp dụ ngôn sinh đôi này không quan tâm đến tới cách thức đã xảy ra sự mất mát; ngay cả việc tìm thấy cái đã mất cũng thuộc về quá khứ. Việc tìm kiếm ít được nhấn mạnh hơn là lời mời gọi cùng chia sẻ niềm vui cả ở dưới thế lẫn ở trên trời. Như thế, việc Chúa Giê-su thường giao du với các kẻ bị loại trừ được biện minh bởi hành động của Thiên Chúa. Và hai dụ ngôn này như muốn nêu lên cho các người Biệt Phái, các kinh sư và cả độc giả một câu hỏi: Các bạn có thể chung vui với Đức Giê-su khi thấy “những người tội lỗi đều lui tới với Đức Giê-su để nghe Ngài giảng” không?

Dụ ngôn: “Con chiên lạc bị lạc đàn”(15: 4-7)

Công việc của người chăn chiên tại xứ Pa-lét-tin là một công việc khó nhọc và nguy hiểm. Đồng cỏ thì hiếm. Cánh đồng cao nguyên ở giữa xứ chỉ rộng chừng vài dặm thôi, còn địa thế phần nhiều là những khe trũng dốc đứng và cảnh sa mạc hoang vu, chiên dể đi lạc. Những người chăn chiên có tài theo dấu vết cách đặc biệt, có thể theo dõi dấu chân của một con chiên đi lạc hằng dặm qua núi đồi.

Tác giả của sách suy niệm “Hosanna” đã quảng diễn niềm vui của người chăn chiên khi gặp được con chiên bị lạc như sau: “Vui với tôi bạn nhé, tôi lại tìm thấy được tình yêu. Đôi mắt tôi không còn nhìn anh em với những thành kiến hẹp hòi. Lời nói tôi thôi làm bạn đau đớn. Tai tôi biết lắng nghe bạn trân trọng, cảm thông. Bàn tay tôi trong tay bạn, ấm nóng yêu thương nhiệt thành. Và tôi đến với bạn với cả tấm lòng của kẻ nhận ra mình được Thiên Chúa yêu thương. Người đặt tình yêu của mình trong hình ảnh bạn và trong đôi mắt tôi. Tạ ơn Chúa đã cho con hạnh phúc của người tìm lại được tình yêu bị lãng quên. Xin Cha cho con luôn biết gìn giữ, trân trọng tình yêu của Người”.

Phải chăng lời phát biểu của Đức Giê-su: “Hơn là chính mươi chín người công chính không cần phải sám hối ăn năn” là một lời mỉa mai nhằm ngụ ý nhắn gửi đến các người Pha-ri-sêu và kinh sư, vì họ phải biết rằng không ai tự cho mình là công chính trước mặt Thiên Chúa mà tẩy chay và kết án người khác (x. Rm 3: 10tt), vì thế chính họ cũng cần hoán cải? Hay phải chăng đây là một cách nhấn mạnh tận mức, như trong chính dụ ngôn ở câu 4, giá trị khôn sánh của từng cá nhân đối với Thiên Chúa khi họ quay về với Ngài? Điều này không có nghĩa rằng Chúa Giê-su không đánh giá cao sự kiên trung bền vững của những người công chính. Người đơn giản nhấn mạnh niềm vui của Thiên Chúa và các thánh về sự hoán cải của người tội lỗi. Đây rõ ràng là lời kêu gọi ăn năn sám hối, đừng bao giờ nghi ngờ Thiên Chúa sẵn lòng tha thứ.

Công Đồng Vatican II áp dụng dụ ngôn này vào phương cách các linh mục tiến hành công việc mục vụ của mình: “Linh mục hãy nhớ rằng mình phải tỏ cho các tín hữu và lương dân, cho người công giáo và ngoài công giáo thấy gương mặt tử tế và mục vụ của một thừa tác viên thật sự, phải minh chứng cho mọi người thấy chân lý và sự sống. Như mục tử tốt lành, linh mục còn phải đi tìm (x. Lc 15: 4-7) những người đã lãnh nhận phép rửa trong Giáo Hội Công Giáo nhưng đã xao lãng không lãnh nhận các Bí tích hay nhất là đã mất đức tin” (Vatican II, Lumen gentium, 28). Tuy nhiên, mỗi một tín hữu cũng phải có chung một mối bận lòng này – được diễn tả một cách huynh đệ – đối với anh chị em của mình, đối với mọi người trên con đường tiến bước đến sự thánh thiện và ơn cứu độ.

Dụ ngôn: “Đồng bạc bị đánh mất”(15: 8-10)

Một người đàn bà chong đèn quét nhà moi móc tìm cho bằng được một đồng bị đánh mất rõ ràng là hình ảnh của một bà mẹ quê tần tảo chắt chiu từng đồng xu mà chúng ta thường gặp thấy ở bất kỳ đất nước nào. W. Baclay cung cấp cho chúng ta một lý do khác, một khía cạnh văn hóa thi vị như sau. Tại Pa-lét-tin, dấu hiệu của một người phụ nữ có chồng là một chiếc vành trên đầu làm bằng mười đồng tiền nhỏ bằng bạc xâu lại với nhau bằng một sợi dây bạc. Trong nhiều năm, một cô gái làm lụng để dành cho đủ mười đồng tiền nhỏ đó, bởi vì xâu chuỗi tiền trên đầu của nàng cũng đánh giá ngang bằng chiếc nhẫn cưới. Khi nàng đã sắm được nó, thì nó là của riêng nàng, đặc biệt đến nỗi người khác không thể đoạt được của nàng, và nếu có đánh mất một đồng tiền nhỏ thì phải tìm kiếm nó như bất cứ người nào khác cũng làm thế khi đánh mất chiếc nhẫn cưới (Trích từ “Tin Mừng theo Thánh Lu-ca”, 191).

Tác giả “Hạt Giống Nẩy Mầm” đã suy niệm hai dụ ngôn ngắn này cách sâu xa như sau: “Thật cảm động thái độ ân cần của người chăn chiên đối với con chiên bị lạc: chỉ vì một con chiên nhỏ trong bầy một trăm con mà đành bỏ mọi việc để chỉ làm một việc là đi tìm nó, tìm thấy rồi thì vác nó trên vai, mời bạn bè và hàng xóm đến chung vui. Thái độ của người đàn bà mất tiền cũng thế: chỉ một đồng quan mà tìm rất cực khổ và kỹ lưỡng: thắp đèn quét nhà, moi móc, và cũng mời bạn bè hàng xóm chung vui khi tìm thấy. Nhưng cảm động hơn nữa là cảnh trên thiên đàng: ‘Giữa triều thần Thiên Chúa, ai nấy sẽ vui mừng, vì một người tội lỗi ăn năn sám hối’. Chúng ta hãy im lặng. Không cần suy nghĩ, chỉ chiêm ngưỡng, cảm xúc và cảm tạ tình thương vô biên của Chúa đối với tội nhân”.

Về mục lục

SUY NIỆM LỜI CHÚA CHÚA NHẬT 24 TN_C

Lm. Antôn

Có câu chuyện về một thiếu nữ sống trong tội lỗi lâu năm. Một ngày kia, người thiếu nữ này quyết định tự tử, bởi vì cô nghĩ rằng cuộc đời của mình quá tội lội, không còn có giá trị hay ý nghĩa gì nữa, vì thế không có một lý do gì để kéo dài thêm. Cô đi bộ tới một bờ biển và dự tính sẽ bơi ra thật xa và sau đó để cho biển cả định đoạt số phận. Nhưng trước khi bơi ra, cô đi dọc bờ biển vắng lặng, nói những lời từ biệt với mọi người thân thuộc. Bỗng nhiên cô nghe được một giọng nói thật rõ ràng ra lệnh cho cô dừng lại, quay về phía sau và nhìn xuống dưới đất. Cô quay đầu lại và nhìn về phía sau, nhưng cô chỉ thấy những dấu chân của chính cô để lại trên cát, sau đó bị những làn sóng đánh vào bờ xóa đi không còn dấu tích gì nữa. Cô tiếp tục bước đi và một lần nữa, cô nghe chính giọng đó nói với cô: “Như những làn sóng biển xóa đi nhưng dấu chân dưới cát, Ta cũng sẽ xóa hết những tội lỗi ở quá khứ của con. Ta muốn con sống và yêu thương chứ không chết.” Dựa vào linh tính, cô tin một cách chắc chắn đó là giọng nói của Chúa với cô. Sự việc này đã thay đổi quyết định của cô và cũng là một sự bắt đầu một cuộc sống mới của cô.

Câu truyện trên đây là một minh chứng hùng hồn cho sứ điệp lòng thương xót và nhân từ của Chúa trong các bài Kinh thành hôm nay. Thiên Chúa biết rõ mỗi người chúng ta và tội lỗi của chúng ta hơn chúng ta biết chúng ta. Mặc dầu vậy, Thiên Chúa vẫn luôn yêu thương, và kêu mời chúng ta ăn năn quay trở về để được tha thứ. Thật vậy, trong các bài đọc hôm nay, chúng ta nghe những câu truyện tuyệt đẹp về Thiên Chúa và lòng thương xót của Người. Bài đọc một trích sách Xuất hành, cho chúng ta thấy vừa ngay sau khi được Chúa cứu thoát khỏi cuộc sống nô lệ lầm than khổ cực ở Ai cập, và ngay sau khi ký một giao ước với Thiên Chúa, dân Do thái đã quay lưng lại phản bội Chúa, thờ một thần tượng ngoại giáo là con bò vàng. Thiên Chúa đã nổi cơn thịnh nộ định tiêu diệt dân này để lập một dân khác trung thành hơn, nhưng nhờ lời cầu xin của ông Môisen, Thiên Chúa đã nguôi giận và rộng lòng thương xót tha thứ cho họ.

Trong bài đọc 2, chúng ta nghe câu truyện về cuộc đời của thánh Phao-lô. Ngài minh chứng cho chúng ta thấy tình yêu, lòng nhân từ và thương xót của Chúa đối với chính ngài. Từ một người tội lỗi sống trong lầm lạc, đi bắt bớ, hành hạ và bỏ tù những người theo Ki-tô giáo, ngài đã được chính Chúa Giê-su Ki-tô Phục sinh thương xót tha thứ, sau đó đã biến đổi ngài trở thành một tông đồ, và giao phó sứ vụ rao giảng Tin mừng của Người cho dân ngoại. Thật vậy, sau đó Thánh Phao-lô đã hy sinh, trung thành và can đảm chu toàn sứ vụ Chúa trao phó. Ngài đã cảm nghiệm được tình yêu và lòng thương xót của Chúa, cho nên ngài khẳng định rằng: “Ðức Giêsu Kitô đã đến trong thế gian này để cứu độ những người tội lỗi, cha là người thứ nhất”, như chúng ta vừa nghe.

Trong bài Tin mừng, chúng ta nghe ba câu truyện dụ ngôn về tình yêu và lòng thương xót của Thiên Chúa cho chúng ta. Trong ba dụ ngôn trong bài Tin mừng, chúng ta thấy dụ ngôn đầu xem ra không hợp lý, bởi vì ai lại bỏ 99 con chiên để đi tìm một con chiên lạc. Dụ ngôn thứ hai cũng chẳng có sức thuyết phục bao nhiêu, vì một đồng xu có đáng là bao so với công sức, thời giờ mà người đàn bà kia bỏ ra để tìm lại nó. Nhưng khi chúng ta lắng nghe dụ ngôn thứ ba thì chúng ta mới hiểu được ý của Chúa Giêsu là không nhằm nói tới con chiên, cũng không nói tới tiền bạc mà nói tới con người. Thật vậy, người con hoang đàng tội lỗi ấy không ở đâu xa, mà có thể là chúng ta, là người đang ở bên cạnh chúng ta, ở giữa chúng ta.

Những người Pharisêu và kinh sư thấy Chúa Giêsu thường xuyên lui tới với những người tội lỗi thì họ cho là mất công vô ích nên xầm xì phản đối. Đối với họ, việc làm của Chúa Giêsu là không chính đáng, bởi vì những kẻ tội lỗi là hạng đáng bỏ đi. Nhưng đối với Chúa Giêsu, đó là những con người, những con người có những giá trị cao quí.

Một điểm quan trọng mà chúng ta để ý là: trong 2 dụ ngôn đầu “Chiên lạc” và “Đồng tiền đánh mất”, người đàn bà và chủ chiên đi tìm đồng bạc và chiên lạc cho đến khi tìm được. Nhưng trong dụ ngôn thứ 3, “Người con hoang đàng”, người cha không đi tìm nhưng kiên nhẫn chờ đợi đứa con sớm hồi tâm quay trở về mà thôi. Cũng vậy Chúa kiên nhẫn chờ đợi cho đến khi chúng ta hồi tâm, thật lòng ăn năn quay trở về với Người.

Qua những câu truyện dụ ngôn trên, chúng ta khám phá ra rằng: con người dù tội lỗi đến đâu cũng còn cơ hội để làm lại cuộc đời, sự hư mất chỉ vì sự từ chối của chúng ta mà thôi. Thiên Chúa luôn yêu thương và kêu mời chúng ta trở về với Người để lãnh nhận ơn tha thứ. Chúa là Đấng giàu lòng thương xót và tha thứ. Lòng nhân từ thương xót của Chúa làm cho chúng ta xác tín và vui mừng. Do đó chúng ta đừng bao giờ thất vọng, cho dù chúng ta có tội lỗi đến đâu, là những Ki-tô hữu chúng ta cũng phải tín thác vào tình yêu thương bao la và tha thứ của Chúa. Đây là sứ điệp mà chúng ta cần phải nghe thường xuyên và lập đi lập lại nhiều lần. Hy vọng rằng qua sự lập đi lập lại, chúng ta sẽ thấm nhuần tình yêu và lòng thương xót của Chúa vào trong trí óc, vào trong tâm hồn và cuộc sống chúng ta.

Về mục lục

NIỀM VUI CỦA TRỜI

TGm. Giuse Vũ Văn Thiên

Trong hai dụ ngôn người chủ chiên đi tìm con chiên lạc và người đàn bà tìm đồng bạc đánh mất, Đức Giêsu đều nói đến “niềm vui của trời”. “Trời” ở đây là triều thần thiên quốc, là chính Thiên Chúa. Thật lạ lùng! sự trở lại của một cá nhân, xem ra chỉ là vô danh tiểu tốt mà lại là niềm vui của cả cõi trời. Điều này chứng minh cho chúng ta thấy mỗi người dù nhỏ bé đều có giá trị trước mặt Chúa và hết thảy đều được Ngài yêu thương. Chính vì yêu thương như thế, nên Chúa sẵn sàng bỏ lại chín mươi chín con chiên ngoài đồng hoang để đi tìm cho kỳ được một con chiên bị lạc. Đối với quan niệm thông thường của chúng ta, nếu có một trăm con chiên, mà lạc một con, thì chẳng có nghĩa lý gì, và cũng chẳng đáng phải cất công đi tìm vất vả. Cũng vậy, nếu có mười đồng mà chẳng may rơi mất một đồng thì cũng dễ dàng bỏ qua. Tuy vậy, đối với Thiên Chúa thì lại khác: Ngài cất công đi tìm con người, đưa họ ra khỏi lầm lạc, cho họ hưởng niềm vui của sự phục hồi. Con người trở về là niềm vui của chính Thiên Chúa. Hiểu như thế, chúng ta sẽ thấy tình yêu thương quan phòng của Chúa đối với chúng ta thật chu đáo, lớn lao như tình thương của cha mẹ dành cho con cái mình.

Niềm vui của trời còn được diễn tả qua nhân vật người cha trong dụ ngôn người cha nhân hậu. Một trong những nét đẹp của nhân vật người cha là sự chờ đợi. Người cha nuối tiếc khi đứa con bỏ nhà ra đi. Ông luôn nghĩ đến nó. Trong suy nghĩ của ông, chưa bao giờ nó vắng mặt. Ông hiểu những gì đang xảy ra cho nó ở nơi xa xôi. Ông vẫn hàng ngày chờ đợi và biết chắc có ngày nó trở về, nên ông đã chuẩn bị sẵn giày dép, nhẫn quý và cả con bê béo sẵn sàng thết đãi láng giềng. Sự mong mỏi ấy được biến thành niềm vui vỡ òa khi cậu út trở về. Đối với người cha, việc người con trở về là sự kiện quan trọng, như đã chết mà sống lại, đã mất mà nay tìm thấy. Người cha đã gặp lại con mình. Mặc dù nó thân tàn ma dại, nhưng điều quan trọng là nó đã trở về và đang đứng trước mặt ông. Đó là niềm vui lớn nhất của đời ông. Cũng giống như người mục tử và người phụ nữ trong hai dụ ngôn trước, ông mời bạn bè đến chung chia niềm vui, để niềm vui ấy được nhân lên, lớn mãi.

Thánh Luca cho chúng ta biết rõ bối cảnh của những dụ ngôn này. Đó là lúc những người Biệt phái và Pharisiêu phàn nàn chỉ trích Chúa và xầm xì với nhau: “Ông này đón tiếp phường tội lỗi và ăn uống với chúng” (Lc 15,2). Chính vì thế, qua ba câu chuyện dụ ngôn, Chúa muốn gửi một thông điệp tới những người tự cho mình là thánh thiện, công chính rằng: các bạn hãy cẩn thận khi xét đoán nhận định người khác. Có thể họ đang là những người lầm lạc, nhưng nếu được khuyên bảo, họ sẵn sàng phục thiện. Nếu các bạn chỉ trích phê phán người khác, có thể các bạn dìm họ xuống sâu hơn trong vũng bùn lầy. Mặc dù họ tội lỗi, khi thành tâm sám hối trở về, họ vẫn được Thiên Chúa đón nhận. Nếu Thiên Chúa là Đấng Chí Thánh giang rộng vòng tay đón người tội lỗi trở về, thì các bạn lại là ai mà không biết mở lòng đón nhận những anh chị em đồng loại (hoặc đồng đạo) của mình? Nhân vật người con cả phản ánh sự cố chấp và ganh tỵ của những người tự cho là thánh thiện. Anh không bỏ nhà đi. Anh luôn sống với cha, mà lòng anh xa lắc xa lơ. Tại sao anh khước từ đứa em ruột của mình? Có thể anh sợ nó về sẽ chiếm đoạt tài sản. Có thể vì anh chưa hết thù hận thành kiến về một đứa em lầm lạc. Anh đã từ chối mối tương quan huyết nhục khi tuyên bố với cha mình: “Thằng con của cha kia…” (câu 30). Vì lý do nào chăng nữa thì cách hành xử của anh cũng cho thấy anh là một người cố chấp và ghen tỵ. Anh không cảm nhận được niềm vui qua sự trở về của người em để cùng gia đình sum họp. Tấm lòng bao dung của người cha với lối suy nghĩ của anh thật cách biệt xa vời. Đó cũng là sự khác biệt giữa ý định của Thiên Chúa và những dự tính của loài người. Chắc chắn những người Pharisiêu và các kinh sư đều nhận ra hình ảnh của họ nơi người anh cả.

Các bài đọc trong thánh lễ Chúa nhật này đều diễn tả tình thương của Thiên Chúa, và có ý nghĩa đặc biệt trong Năm Thánh Lòng Thương Xót này. Khi thấy thấy Thiên Chúa giận dữ trước sự bất trung của dân Do Thái, vì họ đã bỏ Ngài mà đi thờ con bò vàng, Ông Môisen đã cầu nguyện với Chúa và lời cầu nguyện của ông đã làm Chúa nguôi cơn giận (Bài đọc I). Thiên Chúa là Đấng “nổi giận chỉ trong giây lát, nhưng yêu thương suốt cả đời”. Ngài đã tỏ tình thương đối với dân Do Thái. Sau này, trong hành trình sa mạc, còn nhiều lần dân bất trung phản nghịch cùng Chúa, nhưng Ngài vẫn tha thứ và không chấp tội họ.

Năm Thánh Lòng Thương Xót không phải là những hoạt động văn hóa giải trí, nhưng là thời điểm của hồng ân để mỗi chúng ta cảm nhận lòng thương xót của Chúa đối với bản thân mình. Thánh Phaolô, người ý thức rõ về thân phận tội lỗi lầm lạc của mình trước khi được Chúa “tìm thấy” trên đường đi Damas, đã khẳng định: “Đức Kitô đã đến thế gian để cứu những người tội lỗi, mà kẻ đầu tiên là tôi” (Bài đọc II). Năm Thánh cũng giúp chúng ta tìm lại niềm vui của đời sống tín hữu. Đó là niềm vui được tuôn chảy từ trời, nơi có Thiên Chúa và triều thần thiên quốc. Niềm vui ấy lan tỏa xuống cõi trần và gắn kết chúng ta trong tình hiệp thông, để rồi mỗi chúng ta là những người loan báo và kiến tạo niềm vui trong cuộc sống hôm nay.

Về mục lục

THIÊN CHÚA GIÀU LÒNG THƯƠNG XÓT

Tgm. Giuse Ngô Quang Kiệt

Bài Phúc Âm vừa nghe là một trong những trang đẹp nhất của Tin Mừng. Có thể gọi đó là Tin Mừng của Tin Mừng. Vì chương 15 Phúc Âm Luca này được coi như bản tóm tắt tất cả Phúc Âm. Tin Mừng đó là Thiên Chúa Cha giàu lòng thương xót. Lòng thương xót của Thiên Chúa thực vô biên, dài, rộng, cao, sâu khôn lường, ta không thể nào hiểu thấu. Những bài sách thánh hôm nay hé mở cho ta mấy nét của lòng thương xót vô biên đó.

Nét thứ nhất của lòng thương xót vô biên của Thiên Chúa là: sự tha thứ

Tình yêu đích thực không được đo bằng đam mê nồng cháy. Bởi những đam mê nồng cháy mau qua như một cơn bão lốc. Bão lốc qua đi chỉ để lại đổ vỡ điêu tàn.

Tình yêu đích thực không được đo bằng hy sinh tận cùng. Người ta có thể hy sinh mạng sống vì của cải, danh vọng. Hy sinh như thế có thể chỉ vì bản thân mình chứ không phải vì người khác.

Tình yêu đích thực được đo bằng sự tha thứ. Chỉ có yêu thực lòng, yêu tha thiết mới có thể tha thứ. Khi yêu người ta dám cho đi tất cả. Nhưng ít có ai cho đi sự tha thứ. Chính tha thứ mở cho ta cánh cửa dẫn vào thâm cung nhiệm mầu của tình yêu.

Tha thứ là đặc tính của tình yêu Thiên Chúa. ta hãy đọc lại lịch sử dân Israel. Biết bao lần dân chúng phản bội, chống lại Thiên Chúa. Nhưng Chúa vẫn nhân từ tha thứ. Khi Môsê cầu nguyện trên núi, dân Do Thái đã phản bội, gom góp vàng bạc đúc tượng bò mà thờ. Chúa nổi giận muốn phạt họ. Nhưng khi Môsê nài xin Chúa, Chúa đã nguôi giận mà tha thứ cho dân.

Phaolô ghét đạo Chúa, đi tìm bắt những người theo Chúa. Nhưng Chúa đã thương hoán cải ông. Hơn nữa, Chúa còn chọn ông làm Tông đồ cho Chúa.

Người con bỏ nhà ra đi, phung phí hết tiền của cha, nhưng người cha già vẫn yêu thương chờ đời, tha thứ hết khi nó trở về.

Sự tha thứ của Thiên Chúa đối với con người, nhất là người tội lỗi thực là vô biên. Sự tha thứ ây minh chứng tình yêu của Thiên Chúa đối với con người lớn lao biết chừng nào.

Nét thứ hai của lòng thương xót vô biên của Thiên Chúa. Đó là: sự đi tìm.

Thiên Chúa sẵn sàng tha thứ, nhưng Người không chỉ ngồi đó chờ kẻ có tội trở về xin lỗi rồi mới thứ tha. Không, chính Thiên Chúa chủ động, có sáng kiến đi tìm con người. Đó là nét độc đáo trong tình yêu thương tha thứ của Thiên Chúa.

Chính Chúa đi tìm Phaolô khi ông đang trên đường lầm lạc, có sáng kiến làm ông té ngựa để đưa ông trở lại với Chúa. Chính Chúa là người chăn chiên đi tìm con chiên bị lạc. Là người ra ngõ tìm đứa con bỏ nhà đi hoang. Cuộc đi tìm không phải dễ dàng. Người chăn chiên phải băng đồi vượt sông, luồn lách qua gai góc, dẫm đạp sỏi đá, chịu đựng nắng mưa, bất chấp thú dữ rình rập. Người phụ nữ phải thắp đèn soi vào mọi ngóc ngách trong nhà, lùa chổi vào những khe nứt nhỏ bé, kiên nhẫn moi móc tìm kiếm niềm hy vọng mong manh. Người cha phải vượt qua những thành kiến xã hội, lòng tự ái bị thương tổn, trái tim đau đớn vì yêu thương.

Đi tìm là yêu thương. Còn hơn thế, đi tìm là đã tha thứ. Quả thật Chúa đã yêu thương ta trước. Người yêu thương ta trước khi ta biết Người. Người tha thứ cho ta trước khi ta xin lỗi. Người đi tìm ta trước khi ta trở về.

Nét thứ ba của lòn thương xót vô biên của Thiên Chúa. Đó là: Thiên Chúa yêu thương từng người, dù rất bé nhỏ.

Trong đời sống xã hội, những người bé nhỏ nghèo hèn thường bị bỏ quên: sống cô đơn, chết cô độc, chìm vào quên lãng. Nhưng trong trái tim Thiên Chúa, mỗi người đều chiếm một vị trí quan trọng. Mỗi người đều là duy nhất độc đáo, không thể thay thế được đối với Thiên Chúa. Càng bé nhỏ nghèo hèn lại càng chiếm vị trí quan trọng trong tình yêu Thiên Chúa.

Một con chiên lạc có gì so với 99 con chiên còn lại. Giữ 99 con còn lại vừ nhàn nhã lại vừa có lợi. Đi tìm một con đi lạc vừa mệt nhọc lại vừa thiệt thòi. Nhưng trong tình yêu làm gì có tình toán thiệt hơn. Một con chiên nhỏ bé lạc loài đã chiếm hết trái tim của người mục tử nhân từ. Bao lâu chưa tìm được con chiên nhỏ bé gầy gò, lạc bầy ấy, lòng người mục tử ấy vẫn còn khắc khoải lo âu.

Đứa con bỏ nhà ra đi, xài phí hết gia sản cha mẹ làm sao sánh được với đứa con trai ngoan ngoãn ở nhà, biết chăm lo công việc, luôn hiếu thảo phụng dưỡng mẹ cha. Ấy vậy mà người cha ăn không ngon, ngủ không yên, tắt tiếng cười, mắt mờ lệ, bao lâu đứa con hư hỏng chưa trở về.

Thật kỳ diệu tình thương của Thiên Chúa. chính vì những tâm hồn bé nhỏ, tội lỗi, yếu đuối ấy mà Thiên Chúa đã sai Con Một Người xuống trần gian như lời Chúa Giêsu nói: “Những người bệnh mới cần đến thầy thuốc”.

Thực là vô biên lòng thương xót của Thiên Chúa. lòng thương xót ấy lớn hơn cả trái tim của ta. Ơn lành của Thiên Chúa lớn hơn cả tội lỗi của ta. Sự tha thứ của Thiên Chúa lớn hơn cả trí tưởng tượng của ta. Tất cả chúng ta hãy đến với Người. Hãy mang theo những yếu đuối lầm lỡ của ta. Hãy cho Người xem vết thương từ lâu gặm nhấm trái tim ta. Hãy tâm sự nỗi buồn vô vọng của ta. Thiên Chúa Cha chúng ta Đấng giaù lòng thương xót. Không có tội lỗi nào Người không tha thứ,không có vết thương nào Người không chữa lành. Không có nỗi buồn nào Người không an ủi.

KIỂM ĐIỂM ĐỜI SỐNG

Kể ra vài nét của lòng thương xót của Chúa.
Tại sao tha thứ là dấu chỉ rõ nhất của tình yêu?
Cảm nhận được tình yêu và đáp lại tình yêu của Thiên Chúa. bạn có coi điều này là hệ trọng nhất trong đời không?

Về mục lục

SỐNG CHỮ NHÂN

Lm. Jos Tạ Duy Tuyền

Cha ông ta nói rằng:

Chữ nhẫn là chữ tương vàng
Ai mà nhẫn được thì càng sống lâu

Sự nhẫn nại sẽ giúp chúng ta sống bao dung hơn với anh em. Sự nhẫn nại sẽ giúp chúng ta kìm chế tính nóng giận hay nổi nóng với anh em. Sự nhẫn nại sẽ giúp chúng ta “sống dĩ hòa vi quý” để gìn giữ sự hòa thuận với nhau.

Có một thầy giáo vừa mở cửa bước ra thì đụng ngay một người đàn ông có bộ râu quay nón, cú va chạm mạnh và bất ngờ khiến cặp kính của thầy rơi vỡ vụn và mắt bị bầm tím. Ông ta đã không xin lỗi mà còn lớn tiếng quát: Ai bảo ông đeo kính làm gì? Ông thầy đồ vẫn đáp lại sự vô lý của người đàn ông bằng nụ cười rất hiền hòa khiến hắn kinh ngạc hỏi:
– Này, sao ông không tức giận?
Thầy đồ mới nói:
– Tức giận vừa không gắn được cặp kính đã vỡ, vừa không xoá được vết bầm trên mắt ta. Vả lại nếu ta tức giận mắng chửi anh hoặc động đến chân tay, ắt gây ra cãi vã lớn hơn thậm chí hại đến thân mà vẫn không hoá giải được sự việc. Chi bằng cứ vui vẻ chấp nhận cho xong!

Ông ta nghe xong rất cảm động về bài học đầy tình người này và rồi tiếp tục lên đường. Bẵng đi một thời gian , một hôm thầy đồ nhận một bức thư như sau: “Rất cảm ơn thầy đã khai sáng cho con, hôm đó nhờ đụng phải thầy mà sau nầy con đã cứu được 3 sinh mạng. Sự thể là thế nầy: một hôm đi làm con quên cặp tài liệu nên quay về nhà lấy, không ngờ bắt gặp vợ con đang hú hí với ngươi đàn ông khác. Con rất tức giận, chạy vào bếp cầm dao định giết họ sau đó tự sát để chấm dứt mọi chuyện. Không ngờ người đàn ông đó kinh hoàng quay đầu lại, cặp kính đeo mắt rơi xuống đất vỡ toang… con bỗng nhớ đến thầy và câu nói của thầy “Tức giận không giải quyết được vấn đề” giúp con bình tĩnh lại và thấy rằng oán báo oán , oán lại chập chùng… Con đã tha thứ tất cả. Hiện nay cả nhà chúng con sống hạnh phúc hòa thuận, công việc làm ăn thuận lợi. Gương sáng của thầy đã thay đổi nhận thức của con. Ngàn lần tri ân thầy.

Vâng, đã là con người thì bất cứ ai cũng sẽ mắc sai lầm trong cuộc đời. Vì thế hãy khoan dung với những ai biết hối hận, biết sửa chữa. Hãy cho nhau cơ hội được tha thứ. Vì chắc chắn cuộc đời ta cũng cần những cơ hội như thế. Có tha thứ thì tâm mới bình yên và lòng mới thanh thản. Tha thứ cũng chính là liệu pháp chữa lành tâm hồn chúng ta khỏi nỗi đau của vô ơn, của phản bội . . .

Thiên Chúa vẫn nhẫn nại với lỗi lầm của con người. Ngài còn ân cần với từng người chúng ta. Ngài ví cuộc đời chúng ta như con chiên đi lạc, như đồng tiền đã mất. Ngài đã tức tốc đi tìm mà không màng đến những con chiên còn lại và cũng không tiếc sót mở tiệc ăn mừng khi tìm thấy đồng tiền đã mất. Ngài còn ví tình yêu của Ngài như người cha nhân ái bao dung. Một người cha đã chia gia tài cho con, thế nhưng nó lại dùng của cải để ăn chơi, để vượt ra khỏi mái nhà của cha. Nó đàn điếm đến nỗi thân tàn ma dại. Thế mà, chỉ cần thấy nó trở về, Cha đã quên hết quá khứ tội lỗi của con, và còn ban lại quyền làm con mà nó đã tự đánh mất.

Cuộc sống nơi các gia đình sẽ đẹp biết bao nếu chúng ta biết sống chữ nhẫn này.
+ Cha con biết nhẫn nhịn , gia đạo mới an vui.
+ Vợ chồng biết nhẫn nhịn, gia đình mới không bị đổ vỡ.
+ Anh em biết nhẫn nhịn, gia đình êm ấm bình yên.
+ Bạn bè biết nhẫn nhịn, tình nghĩa mãi không phai mờ.
+ Tự mình biết nhẫn nhịn, được mọi người yêu mến.

Ước mong năm thánh Lòng Thương Xót là dịp chúng ta theo gương Chúa mà nhẫn nhịn nhau. Xin đừng ăn thua đủ với nhau. Xin hãy đối xử khoan dung với nhau. Ước gì chúng ta biết làm sáng danh Chúa khi họa lại chân dung Lòng Thương Xót Chúa trong thế giới hôm nay. Amen

Về mục lục

THIÊN CHÚA YÊU THƯƠNG VÀ ĐỢI CHỜ

Lm. Antôn Nguyễn Văn Độ

Chúng ta đang tiến gần đến giai đoạn cuối của của Năm Thánh Lòng Thương Xót, ba dụ ngôn trong Tin Mừng hôm nay làm nổi bật hình ảnh ba chiều về Lòng Thương Xót Chúa: Lòng thương xót của Thiên Chúa là vô cùng vô tận; Chúa thương xót hết mọi loài; Chúa hành động vì xót thương.

Dụ ngôn : “Con chiên lạc” (x. Lc 15, 4-7); ” Đồng bạc bị đánh mất” (x. Lc 15, 8-10); cụ thể hơn cả là dụ ngôn “Tình phụ tử ” (x. Lc 15, 11-32) thể hiện niềm vui viên mãn tràn đầy. Nếu như hai dụ ngôn trước nói về sự vui mừng hay chung vui, thì dụ ngôn “Tình phụ tử là phải ăn tiệc và vui mừng”. Vì đồng bạc vô tình bị đánh mất, con chiên lạc có thể cố gắng tìm thấy đàn của mình, và người mất chiên cũng có thể tìm lại được chiên, nhưng không một trường hợp nào hồi tâm trở về với chính mình. Nên người tội lỗi trở về, Chúa Cha khao tiệc ăn mừng. Chúng ta không thể vui mừng sao được, khi có Thiên Chúa là Cha, Đấng Giầu Lòng Thương Xót, rất mực yêu thương chúng ta như thế.

Cả thiên đàng vui mừng khi ta tội lỗi trở về cùng Chúa

Người cha mất con, ngày ngày ngóng chờ con trở về là hình ảnh của Thiên Chúa là Cha luôn cháy lửa tình yêu đối với nhân loại, cha ôm con vào lòng, không đơn giản chỉ là tội nhân, nhưng là kẻ có tội biết ăn năn : “Tôi sẽ trỗi dậy và trở về với cha tôi” (Lc 15,18). Vì thế, cuộc gặp gỡ giữa người cha và người con, khơi dậy sự trở về trong ân sủng của người con, cuộc gặp gỡ này mang dấu ấn của vòng tay cha và sự hoán cải của người con tìm thấy được tình yêu trìu mến của cha.

Cha Marko I. Rupknik S.I tác giả Logo của Năm Thánh Lòng Thương Xót họa vẽ Chúa Giêsu đang vác con người lầm lạc trên vai, là một minh hoạ tuyệt vời về lòng thương xót Chúa.

Lòng Thương Xót đã trở nên người, mặt Chúa và mặt người giống hệt nhau. Khi vác con người trên vai, Thiên Chúa và con người hướng về nhau, đến nỗi có chung một con mắt. Như thế, Thiên Chúa nhìn con người bằng chính mắt con người, để cảm thông, yêu thương và hoán cải con người. Từ nay con người nhìn vũ trụ vạn vật bằng đôi mắt của Thiên Chúa, mà hiểu được Lòng Thương Xót vô biên của Thiên Chúa, để sống trong vũ trụ theo chương trình ban đầu của Thiên Chúa là đem lại hạnh phúc cho con người.

Con người bỏ Chúa ra đi, lầm đường lạc lối, đi vào ngõ cụt, bị thương tích. Thiên Chúa vẫn yêu thương mang về. Logo Năm Thánh diễn tả, Chúa tay chân vẫn còn mang thương tích vì bị con người đóng đinh. Nhưng Chúa không quan tâm đến vết thương đau đớn của chính mình, vẫn vội vã, chân thấp chân cao đi tìm con người. Tìm được rồi, Chúa không lên án lỗi lầm, Chúa vác con người trên vai mang về mở tiệc ăn mừng. Đó là tình yêu thương vô biên, yêu thương đến tha thứ những phản bội, yêu thương đến quên mình, dám chết vì người mình yêu. Lòng Thương Xót của Chúa thật vô biên, không ai hiểu thấu, không lý luận nào có thể cắt nghĩa được.

Có người nghi ngờ về lòng thương xót ấy nên mới nói : Tôi tội lỗi lắm, vào xưng tội, cho dù cha có tha, không biết Chúa có tha cho tôi không ?

Xin thưa : Để lãnh ơn tha thứ, cần phải có tội, và cho dù tội có đỏ như son Chúa vẫn tha thứ, vì Chúa là Đấng tha thứ không biết mệt mỏi. Thứ tha là việc của Chúa, lỗi lầm là của con người chúng ta. Con người tha cho nhau còn nhớ lại. Thiên Chúa tha thứ là xóa sạch tội khiên. Đức Thánh Cha Phanxicô khuyên: nếu xưng tội xong lại phạm, hãy đến tòa giải tội để lĩnh ơn tha thứ. Xin bật mí, ấn tín tòa giải tội luôn được cha giải tội trân trọng giữ gìn, nghe xong quên luôn là việc các cha phải làm.

Có người còn hỏi : Khi ta phạm tội, ta xin Chúa tha thứ, Ngài thứ tha, vậy cần gì phải đến xưng tội với cha cho mất thời gian và thêm phiền toái ?

Quả thật, sau khi phạm tội chúng ta thật lòng hối cải ăn năn tội cách trọn thì đã được Thiên Chúa tha thứ rồi, nhưng nếu ta không đến tòa giải tội, ta không lĩnh nhận được cách trực tiếp ơn tha thứ ấy. Cũng như người con thứ bỏ nhà ra đi, cha anh ở nhà đã sắm cho anh nhẫn vàng, áo đẹp và giầy sang, những thứ đó là của anh, nhưng nếu anh không về thì anh chưa nhận được trực tiếp.

Tìm lại chính mình và trở về với tha nhân

Người con trưởng tuy ở hằng ở cùng cha, nhưng anh đã đánh mất chính mình, tự nhận mình là kẻ làm tôi “con đã làm tôi cha” (Lc 15,29), đánh mất em, em mình mà anh gọi là “thằng con con của cha kia” (Lc 15,30). Và giờ đây anh ta tố cáo cha đã không bao giờ cho anh một con dê con để mừng lễ với bạn bè. Tội nghiệp người cha! Một đứa con bỏ nhà, đứa kia thì lại đã không bao giờ gần gũi cha thực sự! Ông đã mất cả hai thằng con. Cái khổ đau của người cha giống nỗi khổ đau của Thiên Chúa, khi chúng ta rời xa, hay bởi vì chúng ta ở xa hoặc vì chúng ta ở gần nhưng lại không gần. Người anh cả cũng cần phải trở về. Những người công chính, những người tin rằng mình công chính cũng cần lòng thương xót.

Đạo của chúng ta không phải là đạo ghen tị, được thua mà là đạo của tình thương. Chúng ta buồn vì anh em thành công, được ưu đãi hơn mình, tìm cách hạ bệ, thậm trí đối xử với đồng loại, cả đồng đạo, tệ hơn nữa là coi cha mẹ, anh em ruột thịt mình như kẻ thù, không bằng người dưng nước lã. Lúc ấy cần phải sám hối trở về với chính mình và anh em.

Vậy, hãy trở về với Chúa bằng lòng thống hối ăn năn, lao mình vào vòng tay của Chúa, để cho tình thương lân tuất của Chúa làm ta hồi sinh.

Lạy Mẹ Maria, người mẹ khoan nhân, Mẹ của Lòng Thương Xót, xin giúp đỡ chúng con. Amen.

Về mục lục

HÃY CHIA VUI VỚI TÔI

Lm Giuse Nguyễn Hữu An

Trong ba dụ ngôn của bài Tin Mừng hôm nay, Chúa Giêsu đều kết thúc bằng những lời nói đến niềm vui. Người chăn chiên tìm được chiên lạc và vác chiên lên vai rồi về nhà mời bạn hữu láng giềng đến chia vui; người đàn bà tìm thấy đồng bạc mất cũng mời lối xóm đến chia vui; người cha có đưa con đi hoang trở về liền mở tiệc ăn mừng.

Ba dụ ngôn đều đề cao hình ảnh một Thiên Chúa giàu lòng thương xót. Ngài xót xa khi một người lầm đường rơi vào tội lỗi. Do đó Ngài tha thiết tìm cứu người tội lỗi. Khi cứu được một người tội lỗi, Ngài rất vui mừng.

Chúa Giêsu bày tỏ niềm vui của Thiên Chúa khi người tội lỗi hối cải. Ở dụ ngôn thứ nhất, “trên trời sẽ vui mừng vì một người tội lỗi hối cải“; ở dụ ngôn thứ hai “các thiên thần của Thiên Chúa sẽ vui mừng vì một người tội lỗi hối cải“; và ở dụ ngôn thứ ba “phải ăn mừng, vì em con đây đã chết, mà nay lại sống, đã thất lạc mà nay lại tìm thấy“.

Tội nhân hối cải, không những được tha thứ, nhưng còn được chờ đợi, được đón tiếp. Niềm vui của Thiên Chúa thật lớn lao khi người tội lỗi biết từ bỏ con đường xấu xa, trở về sống trong tình thương của Thiên Chúa.

Hôm nay xin suy niệm về “Dụ ngôn người cha nhân hậu”. Đại văn hào người Anh, Charles Dickens, xem dụ ngôn này là câu chuyện hay nhất, là hạt ngọc đẹp nhất của Tin mừng.

Tình thương của cha đối với hai con, nổi bật nơi người con thứ.

Người con thứ

Người con thứ đòi Cha chia gia tài rồi bỏ đi vô tình, rời khỏi ngôi nhà, nơi mình sinh ra, nơi mình được nuôi dưỡng và lớn lên. Trẩy đi miền xa, người trai trẻ mang nổi khát khao mãnh liệt là ra khỏi luỹ tre làng, muốn nhìn xem thế giới mới lạ bên ngoài, thích miền xa hơn là gần gũi quê nhà. Người con thứ bỏ nhà ra đi với tiền bạc và lòng kiêu ngạo, quyết sống riêng khỏi gia đình và cộng đoàn. Anh ta ra đi không phải để học hành, tìm việc làm mà là ăn chơi đàng điếm, phung phí hết tài sản, sức khoẻ, bất kể đó là mồ hôi nước mắt của cha mẹ, bất chấp tiếng tốt của gia đình. Chơi bời nên mau chóng suy sụp. Anh ta trở nên hèn hạ khi đi chăn heo và muốn ăn thức ăn của heo. Heo là con vật người Do thái ghê tởm.

Khi trở về chẳng còn gì: tiền bạc, sức khoẻ, danh giá, lòng tự trọng… mọi thứ đã bị tiêu xài hoang phí. Anh ta chỉ còn lại một điều duy nhất là “đứa con nhỏ của cha nó”.

Động lực nào đã khiến nó trở về ? Thánh Luca viết rõ: “Hồi tâm lại, nó nói: biết bao người làm công cho Cha tôi có dư thừa bánh ăn, còn tôi thì phải chết đói ở đây ! Thôi, đứng lên, tôi sẽ về cùng Cha tôi”. Như vậy động lực nó trở về là đói, vì miếng ăn. Trước khi bị đói chắc chắn nó không bao giờ nhớ đến Cha, không bao giờ sám hối vì bỏ Cha ra đi, không thấy băn khoăn hồi tâm về mái ấm gia đình, nơi còn có Cha già chẳng biết đau yếu ra sao, không thấy tiếc nuối vì phá tan cả sự nghiệp của Cha. Khi bị cơn đói hành hạ, phải đi chăn heo, nó mới băn khoăn tìm đường về. Cái hồi tâm, cái băn khoăn của nó là làm sao để được ăn. Nó dự tính nói với Cha là nó trót phạm lỗi nghịch với trời, nó không còn đáng gọi là con, nó chỉ xin được đối xử như người làm công.

Đó phải chăng là một cuộc trở về trọn vẹn ? Đó là cuộc lên đường được thúc đẩy bởi lòng sám hối hay sao ? Sự thống hối của nó chỉ là vị kỷ nhằm khả năng có thể sống sót thôi. Nếu người con thứ thành công xây dựng cơ nghiệp, có lẽ sẽ không hiểu được tình Cha. Vì nếm mùi thất bại chua chát của cuộc đời nên nó lên đường trở về. Nó không đủ can đảm đi làm người ăn xin, nó không đủ liều mạng để đi trộm cướp, nó không dám đánh đổi cả cuộc đời để gây tiếng xấu. Nó sống bằng nghề lương thiện là đi chăn heo, sống bằng sức lao động của mình. Từ kinh nghiệm của vực thẳm này, nó mới hiểu được mặt trái cuộc đời. Đó không là chốn nương thân cho kẻ nghèo khổ, không là chỗ hạnh phúc cho kẻ khố rách áo ôm, không là chỗ cho kẻ cô thân cô thế. Vì vậy chỉ còn một con đường duy nhất là trở về xin tha thứ và làm công cho Cha để có cơm ăn áo mặc. Tất cả ý nghĩa của cuộc trở về được diễn tả cách cô đọng trong những lời “Cha ơi… con không đáng gọi là con Cha nữa”.

Đọc câu chuyện, tôi nhận thấy sự trở về của người con thứ chẳng phải là mẫu mực. Sự trở về lý tưởng phải là sự trở về của lòng sám hối với tình yêu tha thiết. Nhưng trong thực tế cuộc sống, khi ngồi giải tội có nhiều hối nhân sau 5 năm, 10 năm thậm chí đến 20 năm, 30 năm mới trở về cùng Chúa; mỗi người mỗi hoàn cảnh khác nhau. Những bầm dập của của cuộc đời, những gian truân vất vả, những thất bại chua chát… đã cho họ rút kinh nghiệm là cần trở về với Chúa, nguồn mạch của bình an nội tâm, của niềm vui và hạnh phúc. Chính Chúa đã yêu thương, đã tác động và một khi nào đó như Chúa muốn họ trở về cùng Ngài. Như thế họ đã chọn lấy sự sống. Gặp gỡ nhiều người như thế, tôi cảm thông với người con thứ.

Người con cả

Hiếu thảo, vâng phục cha, không đi hoang, không ăn chơi. Con người lao động cần cù có tinh thần trách nhiệm, không rượu chè trác táng, chỉ lo ruộng rẫy nương vườn. Anh là con người mẫu mực. Thế nhưng, biến cố đứa em trở về đã bộc lộ con người thật của anh.Tuy ở trong nhà cha nhưng lại xa trái tim cha. Tại sao cha đãi tiệc bê béo cho thằng em bất hiếu, còn anh một con bê nhỏ để vui với bạn bè cũng không có. Anh tức giận vì thấy quyền lợi bị xúc phạm. Anh chẳng chịu vào nhà. Hoá ra cả hai người con vừa khác lại vừa giống nhau. Cả hai đều ở ngoài nhà cha. Con thứ không thấy hạnh phúc bên cha nên ra đi. Con cả không chia sẽ được hạnh phúc của cha nên không vào nhà. Anh thiếu bao dung và thiếu sự tha thứ cho em. Thái độ của người con cả là thái độ tiêu biểu của người biệt phái, luật sĩ hôm qua và hôm nay. Ích kỷ cho quyền lợi riêng mình. Tự mãn về cách giữ luật “con không hề trái lệnh cha một điều nào”, tự hào về cách sống đạo “ không như thằng con của cha” Chỉ muốn kẻ lỗi lầm không được cứu thoát mà phải chết.

Lúc sự giận dữ bùng nổ đến cực điểm, anh cả gặp lại tình cha. Cha đi ra năn nỉ, anh chẳng chịu nghe. Cha bộc bạch tâm tình với anh: “con ơi, mọi sự của cha đều là của con, chúng ta phải ăn mừng vì em con đã chết nay sống lại, đã mất nay lại tìm thấy”. Lời cha làm anh bàng hoàng xúc động vì anh hiều rằng mình quá ích kỷ, quá nhỏ mọn. Cái ích kỷ làm anh tẩy chay sự trở về của đứa em. Cái nhỏ mọn làm anh làm anh xua tan lòng bao dung của cha. Tình cha lớn hơn cuộc đời anh, lớn hơn tính ích kỷ trong anh.

Hình ảnh người con cả thật gần với chúng ta. Phụng dưỡng cha mẹ với trách nhiệm, chứ chưa phải là tình thương. Không chia sẽ nổi buồn, nổi khổ tâm, nổi âu lo của cha mẹ. Chỉ biết than trách và đòi quyền lợi cho mình thật nhiều. Ghen tị, chỉ trích phê bình, đặt mình là tiêu chuẩn cho mọi việc đạo đức. Thiếu lòng bao dung, không chịu tha thứ. Hình ảnh đó thật giống tinh thần biệt phái, có đạo mà không có đức.

Cả hai người con cần phải trở về. Sám hối chính là trở về với tình cha, trở lại với tình yêu, tìm lại niềm vui và sự sống.

Người cha

Khi chia gia tài cho con lòng cha đau đớn. Vì tôn trọng tự do của con chứ không phải cha nhu nhược. Ngày nhìn con ra đi, bóng nó nhạt dần cuối chân trời như cánh chim bay, lòng cha thấy trống trải, muộn phiền vì thiếu vắng hình bóng con. Ngày ngày cha ngóng trông đợi con trở về. Thế rồi một ngày kia, đứa con trở về thật. Nó về trong dáng vẻ thất bại thảm hại, thất thểu rách nát. Thua cuộc đời nó về làm dấy lên những lời bình phẩm của làng xóm. Giả như nó không về, người ta sẽ lãng quên. Nay nó trở về nhắc cho bà con làng xóm thấy sự thất bại của gia đình ông. Con ông về trong thất bại chua cay là câu chuyện đám tiếu đầu làng cuối xóm. Vậy mà ông mở tiệc ăn mừng. Thật lạ lùng!

Ở đời, khi con thi đậu đại học, khi con công thành danh toại vinh quy bái tổ, khi con là Việt kiều về thăm, cha mẹ mở tiệc ăn mừng, mời bà con làng xóm đến chia vui. Người ta thường dấu kín chuyện thất bại của con cái, người ta mắc cở không dám kể về đứa con bất hiếu, ngổ nghịch, ăn chơi đàng điếm. Người ta chỉ khoe đứa con ngoan, tự hào đứa con học hành thành đạt, vui mừng khi con có việc làm có sự nghiệp. Thế mà, người cha lại mở tiệc lớn. Mừng đứa con trở về thất bại tả tơi. Khách mời ngỡ ngàng khi chủ nhà giới thiệu con ông về nhà sau những ngày chăn heo đói khổ. Thế nhưng, người hiểu tình yêu là gì, tình phụ tử là gì thì thông cảm và chia vui với người cha. Cha đã tha thứ cho con trước khi con tự thú. Cha vui vì đứa con đã chết nay sống lại, đã mất nay tìm thấy.

Dung mạo người cha đó, chính là Thiên Chúa, Đấng giàu lòng xót thương. Thái độ người cha đối với hai đứa con là thái độ của Thiên Chúa đối với con người. Trong trái tim Thiên Chúa chỉ có tình thương. Người không có trí nhớ về tội lỗi con người.

Cha yêu con dù con hư hỏng, bất trung. Cha yêu con không vì con ngoan được việc, cha yêu con chỉ vì con là con. Cha không muốn mất một đứa con nào. Thiên Chúa của Đức Giêsu mạc khải là người cha nhân hậu, hiền từ, bao dung, hay tha thứ.

Hành trình thiêng liêng của cuộc đời, cả hai người con trong dụ ngôn đều có mặt trong mỗi con người chúng ta. Nhiều lần ta nghe theo cơn cám dỗ của thế gian xác thịt mà nên hoang đàng, hoang phí, gặp thất bại đau khổ mới hối hận trở về với Chúa. Nhiều lần ta là con cả tưởng mình đạo đức mà lên án tẩy chay người khác. Cần trở về với Cha, về với Thiên Chúa, Đấng giàu lòng xót thương.

“Hãy chia vui với tôi”

Đức Thánh Cha Phanxicô nói rằng, niềm vui chính là vẻ đẹp của Tin Mừng: “Niềm vui Tin Mừng tràn ngập tâm hồn và đời sống tất cả những ai gặp gỡ Chúa Giêsu. Những ai tiếp nhận đề xuất cứu rỗi của Người đều được giải thoát khỏi tội lỗi, buồn sầu, trống rỗng và cô đơn nội tâm. Với Chúa Kitô, niềm vui luôn luôn trổ sinh như mới”. (x.Tông Huấn Niềm Vui Tin Mừng).

Hạnh phúc là niềm vui, khi người ta vui thì hạnh phúc, khi người ta hạnh phúc thì người ta vui. Rất đơn sơ và rất dễ hiểu. Niềm vui là hoa trái của Chúa Thánh Thần. Những niềm vui làm thành cuộc đời. Niềm vui làm cho mỗi tâm hồn trở nên ấm cúng. Niềm vui chỉ thực sự có khi yêu thương. Khi không có tình yêu thì không có niềm vui thực sự.

Niềm vui là nét tiêu biểu của người Kitô hữu. Sống ở đời ai cũng mong mình có được niềm vui sống và nỗ lực đi tìm niềm vui. Người Kitô hữu xác tín rằng, niềm vui đích thực chỉ có nơi Thiên Chúa. Một khi biết mình đã có Chúa thì mọi âu lo buồn phiền sẽ không còn. Càng khám phá ra sự hiện diện của Thiên Chúa trong cuộc đời, càng gia tăng niềm vui sống. Càng gặp gỡ Chúa trong cuộc sống, niềm vui sống càng sâu sắc bền vững. Niềm vui trong Chúa luôn là một niềm vui gia tăng sức mạnh cho tâm hồn trước những nghịch cảnh, đau khổ của kiếp người. Niềm vui trong Chúa cũng là niềm vui biến đổi đau thương thành hạnh phúc. Niềm vui trong Chúa giúp cho mỗi người có nghị lực vươn lên vượt qua nghịch cảnh.

“Hãy chia vui với tôi”, Thiên Chúa vui mừng khi con người sống thân mật với Ngài trong tình cha con.

“Hãy chia vui với tôi”, đó cũng là lời mời gọi mỗi kitô hữu chia sẻ niềm vui đức tin với anh em mình trong cuộc sống hàng ngày.

Về mục lục

HUYỀN NHIỆM YÊU THƯƠNG

Trầm Thiên Thu

Tình yêu của con người (tình mẫu tữ, tình phụ tử, tình phu thê, tình bạn, tình láng giềng,… chỉ là tình yêu phàm tục, thế mà chúng ta còn khó lý giải xác đáng, huống chi là tình yêu của Thiên Chúa, Lòng Thương Xót của Thiên Chúa.

“Tình yêu thương con người là tài sản quý giá nhất” (tục ngữ Ả Rập). Tình yêu chân chính không xói mòn theo thời gian và cũng chẳng biến đổi theo hoàn cảnh. Tình yêu luôn huyền diệu, tính túy và thuần khiết, không biến động theo ý muốn của chúng ta. Có thể ví tình yêu như chiếc đồng hồ cát có hai ngăn, ngăn lý trí và ngăn trái tim, ngăn này đầy thì ngăn kia trống.

Mẹ Thánh Teresa Calcutta (1910-1997) nói về tình yêu với những lời giản dị mà sâu sắc: “Bạn có thể làm gì để xây dựng hòa bình thế giới? Hãy về nhà và yêu thương gia đình của mình. Chúng ta hãy luôn gặp nhau với nụ cười, bởi nụ cười là điểm bắt đầu của yêu thương. Nếu bạn phán xét người khác, bạn chẳng còn thời gian để yêu thương họ nữa. Những lời tử tế có thể ngắn và dễ nói, nhưng tiếng vọng của chúng thực sự vĩnh cửu. Điều chúng ta cần là yêu mà không mệt mỏi. Việc tốt là những mắt xích tạo nên sợi xích tình yêu”.

Giáo hội Công giáo đã long trọng tuyên thánh cho Mẹ Teresa ngày 4-9-2016. Mẹ là một phụ nữ có vóc dáng nhỏ nhắn nhưng lại có trái tim vĩ đại khả dĩ chứa đựng cả thế giới. Ngay khi còn sinh thời, Mẹ đã nổi tiếng khắp thế giới về lòng nhân hậu, đến nỗi Australia tỏ lòng kính phục Mẹ nên đã làm tem in hình Mẹ Teresa, sản xuất tháng 10-2015, ghi nhớ dịp Mẹ được chính phủ tặng Huân Chương năm 1982. Mẹ Teresa đã đến Australia 12 lần, Việt Nam cũng được diễm phúc đón Mẹ 3 lần (tháng 9/1991, tháng 11/1993, tháng 4/1994). Mẹ đã đến nhà thờ Thanh Đa – TGP Saigon, nhà thờ Thái Hà – Bắc Việt, và một số nơi khác).

Tình yêu thương là một huyền nhiệm – huyền bí và mầu nhiệm, nghĩa là chúng ta không tài nào hiểu thấu với trí tuệ phàm nhân. Tuy không hiểu thấu và không thể có một định nghĩa trọn vẹn, nhưng ai cũng khả dĩ thể hiện và cảm nhận. Thật là kỳ diệu biết bao!

Từ ngàn xưa, Thiên Chúa đã chứng tỏ Lòng Thương Xót với dân Ít-ra-en, nhưng họ luôn cứng đầu cứng cổ. Thiên Chúa phải nói thẳng với ông Môsê: “Hãy đi xuống, vì dân ngươi đã hư hỏng rồi, dân mà ngươi đã đưa lên từ đất Ai Cập. Chúng đã vội đi ra ngoài con đường Ta truyền cho chúng đi. Chúng đã đúc một con bê, rồi sụp xuống lạy nó, tế nó và nói: ‘Hỡi Ít-ra-en, đây là thần của ngươi đã đưa ngươi lên từ đất Ai Cập’. Đức Chúa lại phán với ông Môsê: “Ta đã thấy dân này rồi, đó là một dân cứng đầu cứng cổ. Bây giờ cứ để mặc Ta, cứ để cơn thịnh nộ của Ta bừng lên phạt chúng, và Ta sẽ tiêu diệt chúng. Nhưng Ta sẽ làm cho ngươi thành một dân lớn” (Xh 32:7-11).

Thương mới cho roi vọt, thương mới sửa trị, thương mới nói tới, nhưng người ta thường cảm thấy khó chịu. Đó là cứu vớt, đó là thương xót. Ngược lại, không thương thì mặc kệ, không cần quan tâm, muốn ra sao thì sao, nhưng người ta không biết rằng như vậy mới đáng sợ. Đó là lòng thương xót bị làm ngơ, không được đáp lại.

Tuy nhiên, ông Môsê thân thưa: “Xin Ngài nhớ đến các tôi tớ Ngài là Áp-ra-ham, I-xa-ác và Ít-ra-en; Ngài đã lấy chính danh Ngài mà thề với các vị ấy rằng: Ta sẽ làm cho dòng dõi các ngươi đông đúc như sao trên trời, và sẽ ban cho dòng dõi các ngươi tất cả miền đất ấy, là miền đất Ta đã hứa; chúng sẽ được thừa hưởng miền đất ấy đến muôn đời” (Xh 32:13). Quả thật, “Đức Chúa đã thương, không giáng phạt dân Người như Người đã đe” (Xh 32:14). Điều này chứng tỏ rằng lời cầu nguyện của người khác là điều cần thiết đối với chúng ta, và việc cầu nguyện cho người khác rất hiệu quả.

Trước khi được Trời cứu thì phải tự cứu mình, trước khi được người khác cầu thay nguyện giúp thì phải biết chân thành cầu nguyện: “Lạy Thiên Chúa, xin lấy lòng nhân hậu xót thương con, mở lượng hải hà xoá tội con đã phạm. Xin rửa con sạch hết lỗi lầm tội lỗi con, xin Ngài thanh tẩy” (Tv 51:3-4).

Ai cũng là tội nhân, không ai là người công chính trước mặt Thiên Chúa. Vì thế, cầu nguyện liên lỉ, sám hối không ngừng, ăn năn không ngớt luôn là điều cấp bách và cần phải kiên trì: “Lạy Chúa Trời, xin tạo cho con một tấm lòng trong trắng, đổi mới tinh thần cho con nên chung thuỷ. Xin đừng nỡ đuổi con không cho gần Nhan Thánh, đừng cất khỏi lòng con thần khí thánh của Ngài” (Tv 51:12-13).

Cầu nguyện liên lỉ là cầu nguyện mọi nơi và mọi lúc, ngay khi mở mắt thức dậy và khi nhắm mắt nghỉ ngơi: “Lạy Chúa Trời, xin mở miệng con, cho con cất tiếng ngợi khen Ngài” (Tv 51:17). Có nhiều cách ca tụng Thiên Chúa, không nhất thiết phải nói ra bằng lời. Càng tội lỗi càng phải tín thác vào Thiên Chúa, vì tội nhân là “đối tượng” số một của Lòng Chúa Thương Xót. Vả lại, “ở đâu tội lỗi đã tràn lan thì ở đó ân sủng càng chan chứa gấp bội” (Rm 5:20). Vấn đề quan trọng là ĐỪNG NẢN CHÍ hoặc TUYỆT VỌNG. Hãy tin tưởng vào sự thật minh nhiên này: “Lạy Thiên Chúa, tế phẩm dâng Ngài là tâm thần tan nát, một tấm lòng tan nát giày vò, Ngài sẽ chẳng khinh chê” (Tv 51:19).

Mỗi người có một ơn gọi riêng, tất cả là để vinh danh Thiên Chúa mà thôi. Trong thư gởi cho ông Timôthê (1 Tm 1:12-17), ông Phaolô cho biết cách suy nghĩ của ông về ơn gọi của mình, đồng thời cũng là lời tự thú của ông:

“Tôi tạ ơn Đức Kitô Giêsu, Chúa chúng ta, Đấng đã ban sức mạnh cho tôi, vì Người đã tín nhiệm mà gọi tôi đến phục vụ Người. Trước kia, tôi là kẻ nói lộng ngôn, bắt đạo và ngạo ngược, nhưng tôi đã được Người thương xót, vì tôi đã hành động một cách vô ý thức, trong lúc chưa có lòng tin. Đức Kitô Giêsu, Chúa chúng ta, đã ban cho tôi đầy tràn ân sủng, cùng với đức tin và đức mến của một kẻ được kết hợp với Người. Đây là lời đáng tin cậy và đáng mọi người đón nhận: Đức Kitô Giêsu đã đến thế gian để cứu những người tội lỗi, mà kẻ đầu tiên là tôi. Sở dĩ tôi được thương xót vì Đức Giêsu Kitô muốn tỏ bày tất cả lòng đại lượng của Người nơi tôi là kẻ đầu tiên, mà đặt tôi làm gương cho những ai sẽ tin vào Người để được sống muôn đời”.

Rất chân thành, và cũng rất can đảm. Chúng ta cũng phải can đảm thú nhận, đừng tránh né, đừng bao che, đừng giấu giếm, đừng biện hộ. Càng chân thành thì càng được giải án tuyên công. Đó là huyền nhiệm của tình yêu thương, là huyền nhiệm của Lòng Chúa Thương Xót, hãy giữ vững niềm tín thác vào Thiên Chúa! Tại sao? Bởi vì Ngài tuyệt đối từ bi và nhân hậu: “Cây lau bị giập, Người không đành bẻ gãy, tim đèn leo lét, chẳng nỡ tắt đi” (Mt 12:20). Kinh Thánh cho thấy Lòng Thương Xót của Thiên Chúa vô cùng huyền nhiệm!

Trình thuật Lc 15:1-32 trình bày ba dụ ngôn về Lòng Thương Xót của Thiên Chúa: “Con Chiên Bị Mất” (tương đương Mt 18:12-14), “Đồng Bạc Bị Đánh Mất” và “Người Cha Nhân Hậu”.

Các người thu thuế và các người tội lỗi đều lui tới với Đức Giêsu để nghe Người giảng. Nhóm Pha-ri-sêu và các kinh sư bèn xầm xì với nhau: “Ông này đón tiếp phường tội lỗi và ăn uống với chúng”. Đúng là lắm chuyện!

Đức Giêsu đặt vấn đề với họ: “Người nào trong các ông có một trăm con chiên mà bị mất một con, lại không để chín mươi chín con kia ngoài đồng hoang, để đi tìm cho kỳ được con chiên bị mất?”. Tìm được rồi, người ấy mừng rỡ vác lên vai, về nhà rồi mời thân hữu đến chung vui vì ông đã tìm được con chiên thất lạc. Ngài nói với họ: “Tôi nói cho các ông hay: trên trời cũng thế, ai nấy sẽ vui mừng vì một người tội lỗi ăn năn sám hối hơn là vì chín mươi chín người công chính không cần phải sám hối ăn năn”.

Ngài nói với họ dụ ngôn khác về một phụ nữ có mười đồng quan và đánh mất một đồng. Bà thắp đèn, quét nhà, moi móc tìm cho kỳ được. Tìm được rồi, bà mời thân hữu cùng chia vui vì bà tìm được đồng quan đã mất. Rồi Ngài xác định rằng, giữa triều thần Thiên Chúa, ai nấy sẽ vui mừng vì một người tội lỗi ăn năn sám hối.

Hai con số đối lập: một đối với chín hoặc chín mươi chín – nhỏ và lớn, ít và nhiều. Tuy nhiên, số ít lại quan trọng hơn số nhiều. Cuối cùng là dụ ngôn đặc biệt: Người Cha Nhân Hậu và Đứa Con Hoang Đàng (Lc 15:11-32), một dụ ngôn thâm thúy và rất quen thuộc. Đứa con hoang đàng là ai? Chắc chắn không ai xa lạ, đó là chính mỗi chúng ta. Chính Con Thiên Chúa đã chuộc chúng ta về bằng giá máu của Ngài (x. Kh 5:9).

Chúng ta vừa là đứa con thứ, vừa là đứa con trưởng. Là đứa con thứ thì dễ hiểu, vì ai trong chúng ta cũng là tội nhân, là kẻ hoang đàng. Nhưng có lẽ chúng ta ít thấy mình là đứa con trưởng. Thật ra đứa con trưởng cũng chẳng tốt lành gì: so đo với người cha, ghen tỵ với đứa em, và kiêu căng – tự nhận mình là đứa con ngoan. Một lúc phạm cả ba tội, thế mà vẫn mạo nhận là công chính. Quá ảo tưởng!

Mẹ Thánh Teresa (1910-1997) đặt vấn đề về cách yêu thương hiệu quả: “Nếu bạn phán xét người khác, bạn chẳng còn thời gian để yêu thương họ nữa”. Người con trưởng đã phán xét người khác nên khó thể hiện lòng yêu thương với chính đứa em ruột của mình, thậm chí kể cả với người cha.

Yêu thương người yêu thương mình, hợp ý mình, cùng phe với mình thì quá dễ dàng, nhưng yêu thương người đối lập với mình thì thật khó biết bao! Nhưng phải yêu thương tới mức đó mới đúng là Kitô hữu. Người cha nhân hậu giải thích với người con trưởng: “Chúng ta PHẢI ăn mừng, PHẢI vui vẻ, vì em con đây đã CHẾT mà nay lại SỐNG, đã MẤT mà nay lại TÌM THẤY”. Ước mong mỗi chúng ta có thể “sáng mắt” khi được giải thích như vậy.

Lạy Thiên Chúa, xin giúp con biết yêu thương vô điều kiện, không mệt mỏi. Xin giúp con gặp được Ngài khi con giao tiếp với tha nhân, và xin cho mọi người cũng gặp được Ngài khi họ giao tiếp với con, mọi nơi và mọi lúc. Con cầu xin nhân danh Thánh Tử Giêsu, Đấng cứu độ nhân loại. Amen.

Về mục lục

THIÊN CHÚA LÀ ĐẤNG THƯƠNG XÓT VÀ HAY THA THỨ

Lm. GB. Trần Văn Hào

Đặc nét của Kitô giáo chính là tình yêu thương. Không một tôn giáo nào có thể gọi Thần linh của họ là ‘Cha’ giống chúng ta. Hơn nữa,Thiên Chúacủa chúng ta còn là một người Cha nhân hậu, luôn sẵn sàng thứ tha những phản bội và bất trung nơi con người. Cao điểm diễn bày lòng thương xót chính là cái chết của Đức Giêsu trên Thập Giá. Điều này đã được chính Chúagợi nhắc trong cuộc đàm đạo với Nicôđêmô. “Thiên Chúa yêu thế gian đến nỗi đã ban Con Một Ngài, để ai tin vào Con của Người thì khỏi phải chết, nhưng được sống muôn đời” (Ga. 3,16). Các bài đọc Lời Chúa hôm nay xoáy sâu vào chủ đề này, đặc biệt trong bối cảnh của năm nay, năm thánh tôn vinh Lòng Thương Xót Chúa. Sứ điệp Lời Chúa gợi nhắc chúng ta ba điều: Mỗi người đều là tội nhân đáng phải chết; Thiên Chúa luôn sẵn sàng bao dung và tha thứ; Cuối cùng chúng ta cũng phải quảng đại tha thứ cho nhau để diễn bày lòng thương xót như Thiên Chúa.

Mọi người đều là tội nhân

Cervantes, một biên kịch gia khá nổi tiếng đã nói một câu để đời: “Trong các sinh vật trên mặt đất, loài có khuôn mặt đẹp nhất chính là con người, và loài có khuôn mặt xấu xa bỉ ổi nhất cũng là chính con người.” Tội lỗi làm méo mó khuôn mặt chúng ta, vốn được dựng nên giống họa ảnh của Thiên Chúa. Chắc chắn không ai trong chúng ta dám vỗ ngực tự hào nói mình vô tội. Chúng ta nhớ lại giai thoại được thánh Gioan kể lại khi Chúa được mời tham dự phiên tòa xét xử người phụ nữ bị bắt quả tang phạm tội ngoại tình. Ngài nói với đám đông : “Ai trong các ông sạch tội, hãy cầm đá mà ném trước đi” (Ga. 7,7). Sau khi được Chúa lay động lương tâm, tất cả đám đông ‘biến’ sạch, từ những tay già đầu nhất. Chúng ta đừng vội kết án người khác, nhưng trước tiên hãy nhìn lại chính mình. Hãy can đảm bới tìm những xấu xa bẩn thỉu, sâu tận bên trong tâm hồn mỗi người. Kinh nghiệm của thánh Phaolô mà Giáo hội đọc lên trong phụng vụ hôm nay (bài đọc 2) cũng là một kinh nghiệm rất thực tế để giúp chúng ta xét mình và lục soát lương tâm mỗi ngày. Ngài viết “Đức Giêsu Kitô đã đến thế gian để cứu những người tội lỗi, mà kẻ đầu tiên là tôi.” (1Tm15).

Thiên Chúa là Đấng khoan dung và hay tha thứ.

Cả ba dụ ngôn trong bài Tin Mừng hôm nay đều diễn bày phẩm tính cao đẹp này nơi Thiên Chúa. Đây là ba dụ ngôn độc sáng của thánh Luca. Những hình ảnh rất đời thường nơi một người chăn chiên đi tìm con chiên lạc, nơi một người đàn bà thắp đèn để kiếm tìm đồng bạc bị mất, nhất là qua dung mạo của một người cha ngày đêm mong ngóng đợi chờ đứa con đi hoang trở về, đã được Chúa Giêsu vay mượn để lột tả chân dung lòng thương xót của Chúa Cha. Thay vì kết án, Ngài tha thứ. Thay vì ruồng bỏ, Ngài lại đi kiếm tìm. Xét về kinh tế, Chúa Giêsu tính toán rất tồi. Ai lại dám liều lĩnh bỏ lại chín mươi chín con chiên giữa rừng vắng để đi kiếm một con ốm yếu lỡ đi lạc. Xét về bình diện toán học, Ngài làm tính cũng quá dở, khi coi con số 1 lớn hơn con số 9. Một đồng bạc lỡ đánh mất đáng là gì. Nhưng Thiên Chúa của chúng ta không phải là một kinh tế gia, cũng không phải là một nhà toán học. Ngài là một người Cha giàu lòng lòng thương xót đối với phận người tội lỗi. Vì thế, Đức Giêsu đã nói với các học trò : “Anh em phải có lòng thương xót như Cha anh em trên trời là Đấng xót thương” – Misericordes sicut Pater (Lc. 6.36). Đây cũng là chủ đề của năm nay, năm thánh Lòng Thương Xót.

Bài học về sự tha thứ

Tháng 03 năm 1981, Đức Thánh Giáo hoàng Gioan Phaolô II bị một thanh niên Thổ Nhĩ Kỳ mưu sát tại quảng trường Thánh Phêrô. Anh ta tên là Ali Agca. Đức Thánh Cha thoát chết như một phép lạ, và cảnh sát bắt giữ chàng thanh niên ngay lập tức. Sau khi ra khỏi bệnh viện, Ngài đã sắp xếp thời gian để đến nhà tù Rebibbia gặp anh ta. Vị đại diện của Chúa đã hoàn toàn tha thứ cho kẻ sát nhân. Cái bắt tay chân tình, vòng ômhôn thắm thiết và ánh mắt dịu dàng của Đức Thánh Cha làm cả thế giới xúc động. Vài năm sau, vợ của kẻ sát nhân đã đích thân sang Rôma để bày tỏ lòng biết ơn đối với Người đã tha thứ cho chồng mình. Còn chính đương sự sau khi mãn hạn tù, cũng nài nỉ xin nhập quốc tịch Vatican và tự nguyện xin làm đàn em của Đức Thánh Cha. Đức Thánh Giáo hoàng đã không hề đưa ra một triết lý mới, hay một cung cách ứng xử đặc thù, nhưng đây chính là cốt lõi của Tin Mừng mà Ngài sao chép lại. Trên Thập Giá, Chúa Giêsu đã giang tay cầu nguyện: ‘Xin tha cho họ vì họ không biết việc họ làm’. Chúa Giêsu cũng dạy chúng ta lời cầu nguyện với kinh Lạy Cha : ‘Xin Cha tha cho chúng con như chúng con cũng tha kẻ mắc lỗi với chúng con’. Đó là những bài học rất căn bản, mời gọi chúng ta quảng diễn lòng thương xót và sự tha thứ như Thiên Chúa.

Một cha xứ nọ đã kể cho chúng tôi nghe một kinh nghiệm đau đớn, xảy ra nơi giáo xứ của ngài. Hai đứa bé chơi với nhau và đánh nhau, chuyện rất nhỏ vẫn thường hay xảy ra. Nhưng chuyện trẻ em dần dần lây lan thành chuyện của người lớn. Cả hai gia đình xúm vào cãi nhau, lúc đầu chỉ lời qua tiếng lại, sau đó dẫn đến tranh chấp. Đấu bằng miệng không đủ, chuyển sangđấu đá bằng tay chân. Khổ nỗi,vị đứng đầu một trong hai gia đình lại là trùm xứ, có tiếng là đạo đức và rất siêng năng trong việc chung. Một buổi tối nọ khi trời nhá nhem tối, hai gia đình lại xô xát. Ông trùm cầm một cây gậy lớn phang vào đầu đối thủ, chẳng may đập ngay vào đầu đứa con trai mình. Thằng bé chết trên đường chuyển đến bệnh viện. Từ đó, trong lòng ông, sự căm thù ngày càng dâng cao và ông quyết tâm trả thù. Cha xứ khuyên can thế nào ông cũng chẳng nghe. Lúc ông lâm trọng bệnh và hấp hối chờ chết, người nhà mời cha xứ đến để giải tội và xức dầu. Một lần nữa cha xứ lại hết lời khuyên lơn xin ông làm hòa để tìm lại bình an trong tâm hồn, nhưng ông nhất định không. Cha xứ không thể nào giải tội và ban Bí tích Xức dầu cho ông ta. Tâm hồn ông vẫn còn mang nặng một khối đá lớn cản che ơn thánh, đó là sự hận thù. Ông ta chết đi, đôi mắt vẫn luôn trợn ngược và không thể nhắm lại. Một kinh nghiệm thật đáng buồn.

Kết luận

Nói về lòng khoan dung và sự tha thứ thì dễ, nhưng thực hành không phải là chuyện giản đơn. Con người chúng ta ai cũng có tự ái và không dễ thứtha một cách vô điều kiện như Chúa mong muốn. Trong năm thánh Lòng Thương Xót, chúng ta xin Chúa giúp chúng ta biết trải nghiệm và thấm sâu lòng thương xót của Ngài, để chúng ta cũng biết quảng đại tha thứ cho nhau. Misericordes sicut Pater.

Về mục lục

TUYỆT ĐỈNH TÌNH CHA

AM. Trần Bình An

Nhà thơ Allan Peterson kể câu chuyện: “Tôi đọc câu chuyện một bé trai ngày nào cũng đi học về trễ. Một ngày nọ, cha mẹ em cảnh cáo, em phải đi học về đúng giờ. Vậy mà ngày hôm đó em lại về trễ hơn mọi hôm. Mẹ em đứng đợi ngoài cửa và không nói gì. Tối hôm đó, em nhìn vào đĩa cơm của mình. Chỉ có một lát bánh mì và một ly nước. Em nhìn qua đĩa cơm của bố, một đĩa đầy đồ ăn, rồi em nhìn bố, bố em im lặng. Em quá buồn.

Người cha chờ em nhận ra trong chính sâu thẳm lòng mình, hệ quả nào cho lỗi của mình, rồi ông lẳng lặng lấy đĩa cơm của em để trước mặt ông, còn đĩa cơm đầy đồ ăn của ông để trước mặt em và cười với em. Đứa bé lớn lên để trở thành một người đàn ông. Ngày hôm nay, ông nói: “Suốt đời tôi, tôi hiểu thế nào là Chúa qua những gì cha tôi làm tối hôm đó.”

Cũng vậy, vì tội bất tuân của chúng ta lặp đi lặp lại, Chúa Giêsu trả giá bằng từ bỏ vinh quang của mình, Ngài cho chúng ta bằng cách mang lấy sự khốn cùng và tội lỗi của chúng ta. (Marta An Nguyễn dịch, “Điều kỳ diệu qua tình yêu của Chúa!”)

Lòng Thương Xót quảng đại

Các con số trong ba dụ ngôn giảm dần rất ý nghĩa, từ số 100, đến 10, cuối cùng chỉ còn số 1. Chủ chăn bỏ lại 99 con chiên đi tìm 1 con chiên lạc đàn, người phụ nữ để lại 9 đồng bạc, đi tìm 1 đồng mất, người cha nhân hậu trông ngóng 1 đứa con đi hoang trở về. Thiên Chúa chẳng hề bỏ mất một ai. Ngài không loá mắt trước số lượng ấn tượng, mà bỏ quên đơn vị nhỏ bé, tầm thường.

“Cha của anh em, Đấng ngự trên trời, không muốn cho một ai trong những kẻ bé mọn này phải hư mất.”(Mt 18, 14) Mỗi cá nhân, mỗi phận người đều được Đức Giêsu tận tình quan tâm, chăm sóc và cứu giúp, vì Đức Chúa Cha đã trao phó cho Người. Hơn nữa, Người còn ra sức chiến đấu, bảo vệ từng người thoát khỏi vòng kiểm toả của sự dữ: “Cha tôi, Ðấng đã ban chúng cho tôi, thì lớn hơn tất cả, và không ai cướp được chúng khỏi tay Chúa Cha.” (Ga, 10, 29)

Lòng Thương Xót tìm kiếm

Người không dửng dưng, hờ hững, thụ động, ngồi chờ những thân phận yếu đuối, lạc đường, lấm lem tội lỗi, đầy mặc cảm tự ti, muốn trở về với Chúa. Nhưng Người tích cực hy sinh, vất vả, lặn lội, tìm kiếm.“Ai trong các ông có một trăm con chiên, và nếu mất một con, lại không để chín mươi chín con khác trong hoang địa mà đi tìm con chiên lạc, cho đến khi tìm được sao?” Vượt qua gian lao, hiểm nguy, gai góc, sói dữ, Người chẳng nề hà tìm cho bằng được. Người cũng cần kiệm như bà cụ nghèo chắt chiu từng đồng bạc: “Hay là người đàn bà nào có mười đồng bạc, nếu mất một đồng, mà lại không đốt đèn, quét nhà và tìm kỹ lưỡng cho đến khi tìm thấy sao?”

Đó chính là sứ vụ Cứu Thế cao cả của Người đến thế gian: “Vì Con Người đến để tìm và cứu những gì đã hư mất.” (Lc 19, 10) Người ân cần tìm kiếm những người tự cảm nhận, khiêm tốn thấy mình hèn mọn, bệnh tật, yếu đuối, tội lỗi, chứ Người không đến với những kẻ kiêu căng, tự phụ, cao ngạo. Bởi chưng: “Người khoẻ mạnh không cần thầy thuốc, người đau ốm mới cần. Tôi không đến để kêu gọi người công chính, mà để kêu gọi người tội lỗi sám hối ăn năn”. (Lc 5, 31-32)

Lòng Thương Xót tha thứ

Chiều nào, Người Cha Nhân Từ cũng lóng ngóng ra đầu ngõ, mòn mỏi ngóng chờ đứa con đi hoang trở về. “Khi nó còn ở đàng xa, cha nó chợt trông thấy, liền động lòng thương; ông chạy lại ôm choàng lấy cổ nó hồi lâu.” Người đã hoàn toàn tha thứ, khi vừa nhác thấy bóng dáng tiều tuỵ, thất thểu của chàng trai.

Thiệt khó tin, vì xem ra Người Cha kém trí nhớ, chẳng hề nghĩ đến những tội tày trời của đứa con hoang đàng. “Chúng ta thấy ở đây trí nhớ của Chúa Giêsu dường như không còn làm việc nữa! Ngài quên vô điều kiện, quên tức khắc tất cả quá khứ không hay không tốt của ta, mỗi khi chúng ta quay trở về. Ngài chỉ nhớ mỗi người là con Cha Ngài, là em Ngài, nên khi ta quay lại gặp Ngài, thì tức khắc ta lại được mặc áo vinh hiển sự sống của Thiên Chúa.” (ĐTGM Fx Nguyễn Văn Thuận, 10 Khuyết điểm của Chúa Giêsu)

Hân hoan trùng phùng

Cả ba dụ ngôn đều kết thúc có hậu. Nhờ Lòng Thương Xót, con chiên lạc lối được tìm thấy, đồng bạc nhân phẩm được tái hiện, nhất là người con hoang đàng trở về với Người Cha Nhân Từ. “Cả thiên đàng vui mừng vì một người tội lỗi ăn năn sám hối, hơn là vì 99 người công chính không cần phải sám hối ăn năn.” (Lc 15, 7) Làm sao diễn tả cho đủ niềm hân hoan trùng phùng, giữa Người Cha và đứa con sám hối trở về nhà Cha.

Lạy Chúa Giêsu Kitô, Chúa đã dạy chúng con phải thương xót như Cha trên trời, và cho chúng con biết: Ai thấy Chúa là thấy Chúa Cha. Xin tỏ cho chúng con thấy nhan thánh Chúa và chúng con sẽ được cứu thoát…(Kinh Năm Thánh LTX)

Khấn xin Mẹ Maria, cầu bầu cho chúng con mãi cảm nhận sâu sắc Lòng Thương Xót vô bến bờ của Thiên Chúa, để sau những lầm lỡ, vấp phạm, chúng con có thể tỉnh ngộ, sám hối trở về Nhà Cha Nhân Từ. Amen.

Về mục lục

THIÊN CHÚA LÀ TÌNH YÊU

Lm Trầm Phúc

Thiên Chúa vẫn luôn đi tìm con người vì Ngài đã mất con người là những đứa con Ngài rất mực yêu thương. Khi Ađam phản bội, Thiên Chúa đã đi tìm con người trong vườn địa đàng : “ Ađam, con ở đâu” ? Và trong suốt lịch sử dân Do thái, Ngài vẫn luôn đi tìm vì dân Itraen là một dân cứng cổ. Ngài đã sai nhiều tiên tri đến kêu gọi dân trở về và cuối cùng Ngài sai chính Con Một của Ngài đến trần gian tìm kiếm những gì đã hư mất.

Thiên Chúa là Tình Yêu. Đó là khuôn mặt đáng yêu của Ngài và tình yêu của Ngài bền vững muôn năm. Ngài không bỏ mặc con người trong vũng lầy phản bội của họ, nhưng vẫn tìm hết mọi cách để đưa họ về trong tình yêu của Ngài.

Ba dụ ngôn mà Chúa Giêsu nói cho mấy ông Pharisêu xưa kia hôm nay vẫn còn giá trị đối với chúng ta. Đây chính là Tin Mừng của niềm vui, niềm vui tìm thấy những gì đã mất.

Cũng trong một bữa ăn. Chúa Giêsu dùng bữa với những người thu thuế và tội lỗi làm cho các ông Pharisêu khó chịu. Đối với họ, những người thu thuế là những người tội lỗi đáng kinh tởm nhất vì họ vừa làm việc cho Đế Quốc Rôma, là phản bội dân tộc, vừa là những người bóc lột chính đồng bào của mình, làm giàu trên xương máu của đồng bào mình. Những người tội lỗi khác, thánh Luca không nói rõ là hạng người nào. Các ông Pharisêu không cho ai đến nhà bọn thu thuế. Chúa Giêsu lại ăn uống với họ. Vào nhà một người thu thuế là một điều cấm kỵ rồi, ăn uống vui chơi với họ lại là một điều đáng kinh tởm. Chúng ta không hiểu được tâm lý của những ông Pharisêu nầy. Có lẽ chúng ta chỉ nghe nói rằng họ nghiêm ngặt đến tối đa thôi. Đây là một điều họ không thể chấp nhận được. Họ không hiểu được thái độ của Chúa Giêsu. Họ đặt những rào cản giữa họ với những người khác. Họ là những người đạo đức còn những người khác là hạng tội lỗi. Chúa Giêsu vượt qua những rào cản đó. Trước mặt Ngài, mọi người đều có giá trị như nhau, mọi người đều được yêu thương như nhau. Những người được xem là tội lỗi lại là những người được yêu thương hơn.

Chúa đi tìm người tội lỗi và ăn uống với họ, như người phụ nữ kia mất một đồng tiền đã dùng hết cách để tìm cho được đồng tiền đã mất, như người chăn chiên kia, mất một con, đã để 99 con trong chuồn để chạy tìm con chiên lạc. Và khi tìm được rồi, anh vui mừng vác con chiên trên vai và đưa về.

Dụ ngôn nầy là dụ ngôn của niềm vui. Niềm vui tìm thấy được những gì đã mất. Niềm vui ấy trào tràn đến nỗi không thể vui một mình mà phải mời mọi người chung quanh cùng vui. Thiên Chúa là như thế : “ Tôi nói cho các ông hay ; trên trời ai nấy sẽ vui mừng vì một người tội lỗi ăn năn sám hối, hơn là chín mươi chín người công chính không cần phải sám hối ăn năn”. Chúng ta có hiểu được niềm vui của Chúa không ? Tại sao Chúa vui đến như thế ? Vì trước mặt Chúa chúng ta rất quí giá. Vì Chúa thương chúng ta hơn chúng ta tưởng. Chúa không muốn mất một người nào dù một người cũng vậy. Những người công chính cũng được yêu thương gìn giữ như con ngươi mắt Chúa. Nhưng Chúa vui khi Chúa tìm lại được một người hư mất.

Dụ ngôn thứ ba : người kia có hai đứa con trai. Đứa con út khi trưởng thành đã xin cha chia gia tài và rời gia đình đi phương xa làm ăn, nhưng thay vì làm ăn, cậu đã phung phí hết tài sản, trở thành nô lệ, phải chăn heo để có thể sống còn. Cậu đã sa đọa đến tột cùng. Theo luật Do thái, khi đã trưởng thành, mười tám tuổi, con cái có thể xin cha mẹ chia gia tài. Ở đây người cha sẽ chia cho cậu một phần ba tài sản, hai phần kia là của cha và người con cả. Tại sao người cha không ngăn cản mà lại bằng lòng chia gia tài cho đứa con út ? Thánh Luca không kể hết mọi chi tiết và chúng ta có thể hiểu rằng có lẽ người cha đã thuyết phục con mình, nhưng cậu không nghe. Đó là điều đáng trách.

Khi đã rơi vào cảnh bần cùng nhục nhã đến tột cùng, cậu út mới hồi tưởng lại thời vàng son của mình, khi còn ở trong gia đình. Và cậu quyết định trở về với cha, mong rằng cha sẽ cho mình làm đầy tớ thôi, vì cậu đã mất quyền làm con. Sự trở về của cậu cũng không tốt đẹp gì và có tính cách vụ lợi chứ không vì thương cha. Thế nhưng tình thương của người cha đã làm cậu nghẹt thở. Cậu cũng e sợ khi phải đối mặt với cha, nhưng ngược lại, cậu đã được tiếp nhận như một người con. Tình thương của cha vẫn nguyên vẹn như ngày nào. Người con bạc tình kia được tiếp đón với tất cả niềm vui. Không một lời trách mắng, không một ánh mắt phiền não. Tất cả đều bất ngờ ! Áo đẹp, nhẫn mới, dép mới, tất cả được hoàn lại cho người con khốn khổ. Phải ăn mừng ! Chúng ta có thể tưởng tượng được những gì xảy ra trong tâm hồn đứa con bội bạc đó không ? Đứa con bội bạc đó là ai ? Phải chăng là mỗi người chúng ta ? Là chính chúng ta đấy !

Biết bao lần chúng ta đã không yêu mến Cha, không muốn sống với Cha, chúng ta ham mê những thứ phù phiếm giả tạo , vùi đầu vào những thú vui trần gian. Chúng ta phung phí biết bao nhiêu ơn lành Cha đã ban để làm tổn thương tình yêu. Thế nhưng, mỗi lần chúng ta trở về là chúng ta được tha thứ, được hoàn lại mọi hồng ân. Chúng ta có thấy chúng ta được yêu thương đến mức độ nào không ? Chúng ta có một người Cha tuyệt vời như thế, chúng ta có cảm thấy yêu mến Cha không ? Hay chúng ta như người con cả, khư khư giữ đặc quyền của mình và loại trừ người em khốn khổ của mình ?

Thái độ của người con cả là thái độ loại trừ, khinh miệt, bất bao dung của người Pharisêu. Có thể phần cuối của dụ ngôn, Chúa Giêsu muốn nói với người Pharisêu, là những người cho mình là trọn lành không cần ăn năn sám hối, là những người con ngoan của Thiên Chúa, phục vụ Chúa như người anh cả : “Đã bao nhiêu năm con phục vụ cha”, còn thằng con kia của cha…” Người cha cũng hiểu được thái độ của người con cả và ra năn nỉ anh cùng chung vui với ông vì con ta đã chết mà nay sống lại, đã mất mà nay đã tìm thấy. Tình thương của Cha trên trời là vô biên, Ngài không để ý tới sự yếu đuối của chúng ta, chỉ vui mừng vì chúng ta và mời gọi chúng ta cư xử với nhau như Ngài đã cư xử với chúng ta. Ngài không mõi mệt tha thứ cho chúng ta, chúng ta cũng hãy tha thứ cho nhau như thế. Chúng ta dễ rơi vào thói quen bao dung cho chính mình mà không biết cảm thông sự yếu đuối của người khác. Trong các giáo xứ vẫn có những thành phần Pharisêu thường thích lên án anh em mình, loại trừ những người yếu đuối, tội lỗi. Chúa Giêsu luôn mời gọi chúng ta vượt biên, ra khỏi những thành kiến cá nhân để biết nhìn anh em với lòng thương yêu chân thành và tìm hết mọi cách để cảm thông những lỗi lầm của anh em mình. Thế giới chúng ta đang sống là một thế giới vô cảm, không lẽ chúng ta lại vô cảm như những người khác sao ? Chúng ta là con của Thiên Chúa Tình Yêu, chúng ta phải là nhân chứng cho tình yêu, nếu không chúng ta sẽ làm cho người khác thóa mạ Chúa chúng ta. Thánh Phaolô cũng đã dạy ; “ Trong Chúa Kitô, không còn phân biệt người Hy Lạp hay Do thái”.

Sau hơn hai mươi thế kỷ sau Chúa Kitô, những rào cản giữa con người với nhau càng ngày càng dày đặc: sắc tộc, kinh tế, chính trị, tôn giáo… Chúa Giêsu mời gọi chúng ta vượt ra khỏi những rào cản đó để trở thành người nhà của Thiên Chúa, trong đó mọi người đều được yêu thương như nhau. Thánh Phaolô cũng bảo chúng ta gánh vác lẫn nhau, những người mạnh nâng đỡ những người yếu đuối. Như thế chúng ta mới thực sự là con Cha trên trời.

Phải ăn mừng vì con ta đã chết nay sống lại, đã mất nay được tìm thấy”. Chúng ta hãy ăn mừng vì chính chúng ta đã chết trong tội , nay được sống lại với Chúa Kitô. Chúa Giêsu đến mở tiệc vui hôm nay và chúng ta được mời gọi tham dự vào niềm vui của Chúa và chúng ta được mời ăn lấy Thịt Con Chiên đã chết và đã sống lại. Hãy đến chung vui với Chúa trong bữa tiệc Thánh Thể vì Chúa đã đến viếng thăm và cứu chuộc dân Người. Hãy ăn lấy Chúa để cùng với Chúa, chúng ta đi tìm những con chiên thất lạc, tìm người anh em đang sống trong ách nô lệ tội lỗi, đưa họ về trong một đàn chiên duy nhất. Như thế, chúng ta mới làm cho niềm vui của Chúa được trọn vẹn, vì Ngài đã đến để cứu vớt những gì đã mất.

Về mục lục

LÒNG BAO DUNG CỦA THIÊN CHÚA

Lm. Inhaxiô Trần Ngà

Để đối phó với những người phạm tội, luật hình sự tại các quốc gia quy định nhiều hình phạt khác nhau: phạt tiền, giam nhốt trong các nhà tù hay xà lim, lưu đày biệt xứ hoặc trong trường hợp phạm tội nghiêm trọng thì đem ra xử tử để vĩnh viễn loại trừ người lỗi phạm khỏi thế giới loài người.

Trong khi đó, để đối phó với tội nhân, Thiên Chúa không muốn trừng phạt mà chỉ muốn giúp tội nhân ăn năn hối cải quay về đường lành. Từ ngàn xưa, Thiên Chúa phán qua miệng ngôn sứ Ê-dê-kiên: “Ta không muốn kẻ gian ác phải chết nhưng muốn nó ăn năn sám hối mà được sống” (Ê-dê-kiên 18, 23 và 33, 11)

Đối với Thiên Chúa, mỗi một người đều có giá trị rất cao nên cần phải được trân trọng và yêu thương. Dù con người có đắm chìm trong lầm lạc và tội lỗi, Thiên Chúa không bỏ rơi, không hủy diệt họ, nhưng tìm mọi cách đưa họ trở về đàng lành.

Dụ ngôn người đi tìm chiên lạc trong Tin mừng Luca (Lc 15, 4-7) chứng tỏ cho chúng ta thấy điều đó:

Người chăn chiên tốt hết lòng yêu thương, quý mến từng con trong đàn, bất kể đó là chiên tốt hay chiên xấu, mập hay gầy, khoẻ mạnh hay đau bệnh. Và khi phát hiện ra một con chiên lạc đàn, anh ta bôn ba, tất tả kiếm tìm cho bằng được con chiên lạc với bất cứ giá nào. Một khi đã tìm thấy, anh vác chiên lên vai, mừng vui hớn hở trở về, kêu mời bà con làng xóm đến chia mừng với anh.

Qua dụ ngôn trên đây, Chúa Giê-su tỏ cho chúng ta thấy Thiên Chúa xem mỗi người chúng ta là báu vật vô giá, nên nếu có bất kỳ ai “lạc mất”, thì Ngài phải tìm về cho bằng được.

Tìm kiếm, cảm hoá và chết thay

Phương cách xử trí của Thiên Chúa đối với tội nhân gồm ba việc chính là tìm kiếm, cảm hoá và chết thay.

Tìm kiếm: Thay vì trừng trị hoặc trừ khử các tội nhân như các tòa án khắp nơi thường làm, Thiên Chúa Ngôi Hai đã rời bỏ ngai trời vinh hiển, vượt qua khoảng cách gần như vô tận giữa trời và đất, hạ mình xuống thế, trở nên người phàm để đi tìm kiếm từng người trong nhóm họ.

Cảm hoá: Thay vì tống giam các tội nhân vào ngục, bắt họ mang gông cùm xiềng xích để đền tội, Chúa Giê-su rất tôn trọng và quý mến tội nhân, tìm nhiều cách hoán cải họ; có khi Ngài còn đến ở lại trong nhà người tội lỗi, cùng ăn uống đồng bạn với họ, trở nên bạn bè của họ, nhằm lấy tình bạn mà cảm hóa họ trở về. (Luca 15,2)

Chết thay: Thay vì kết liễu mạng sống của các tội nhân ác nghiệt, bắt họ phải đền nợ máu họ đã gây ra như các tòa án nhân loại thường làm, Chúa Giê-su đã đổ máu châu báu của mình ra để chết thay cho họ, để rửa sạch họ khỏi muôn vàn tội lỗi và cho họ được sống đời đời.

Lòng thương xót của Thiên Chúa đối với tội nhân, ngay cả những tội nhân bầm dập, khốn cùng nhất, đã được Chúa Giê-su khẳng định trong Tin Mừng Mat-thêu: “Cây lau bị giập, Ngài không đành bẻ gãy, tim đèn leo lét, chẳng nỡ tắt đi, cho đến khi Ngài đưa công lý đến toàn thắng.” (Mt 12, 20 và Is 42, 3)

Lạy Chúa Giê-su,

Hôm xưa, Chúa đã rong ruổi tìm kiếm từng con chiên lạc để vác chiên về. Hôm nay, để tiếp tục sự nghiệp đó, Chúa đã dùng bí tích Thánh tẩy để tháp nhập chúng con vào Thân Mình Chúa, cho chúng con trở thành một chi thể sống động trong Thân thể Chúa để chúng con đồng hành với Chúa trên hành trình tìm kiếm và đưa về đàn nhiều con chiên lạc trong thôn xóm chúng con.

Xin cho chúng con trở nên đôi chân của Chúa, rảo bước không mệt mỏi trên vạn nẻo đường đời, để tìm kiếm và đưa về những anh em lạc xa đường Chúa.

Xin cho chúng con trở nên đôi vai của Chúa để làm chỗ dựa tinh thần cho những con người lâm cảnh khốn cùng đang cần một chỗ tựa nương. Amen.

Về mục lục

TÌNH THƯƠNG VÔ BIÊN

Lm. Giuse Nguyễn Hưng Lợi

Trong Tin Mừng của Chúa Giêsu, chúng ta luôn bắt gặp hạng người đa nghi, xét nét, dòm ngó người khác. Việc của người thì sáng, việc của mình thì quáng. Hạng người này, Chúa Giêsu rất ghét, Ngài chống đối họ khi họ tìm đủ cách để bắt bẻ và ám hại Ngài. Bất cứ Chúa Giêsu làm gì, nói gì thì người Pharisêu và Biệt phái cũng chống đối Ngài. Bởi vì, họ không bao giờ nghĩ tốt về Chúa. Họ cho rằng Chúa không làm theo ý họ và luôn làm ngược lại những điều họ ước muốn.

Thực tế, họ không thể bắt bẻ được bất cứ sự sơ hở nào trong lời giảng dạy của Chúa. Do đó, họ để ý, dò xét cử chỉ, việc làm và sự giao dịch của Ngài.Chúa không hề quan tâm đến những việc đó.Bởi Chúa đến để cứu sống, để giải cứu, giải thoát những hạng người tội lỗi. Chính vì thế, Chúa đã đi với những người thu thuế, đã tới nhà họ, đã đồng bàn với họ.Chúng ta thử đan cử một vài trường hợp trong Tin Mừng : Chúa đã vào nhà ông Giakêu, nhà ô Lêvi, Chúa đã đồng bàn với những người này và bạn bè của những người này. Giakêu và Lêvi là những người thu thuế.Một lần khác một người thu thuế mời Chúa Giêsu và các tông đồ của Ngài tới nhà ông ấy dùng bữa.Trong đám tiệc này có rất nhiều thu thuế bạn bè của nhà đãi tiệc cũng có mặt và rồi có một người đàn bà được coi là tội lỗi đem dầu thơm mà xức lên chân Chúa, nước thấm đầm chân Chúa, bà lại lấy tóc mà lau chân và hôn cả chân Chúa nữa. Cử chỉ và thái độ này của Chúa Giêsu đã làm những người Pharisêu và Biệt phái khó chịu, họ đã thốt lên :” Nếu quả thực Ông này là tiên tri thì đã biết người đàn bà đụng đến mình là ai, và thuộc hạng người nào : một đứa tội lỗi “ ( Lc 7, 39 ).Chúa quả thực là người Cha nhân từ, luôn giầu lòng thương xót. Chúa ghét tội lỗi nhưng lại yêu thương những người tội lỗi. Ngài không muốn họ hư đi nhưng luôn muốn cứu vớt họ, luôn luôn muốn cứu sống họ vv…Để giải thích cho thái độ của mình và để minh chứng lòng thương xót của mình đối với con người và để minh giải trước bọn chống đối, Chúa Giêsu đã đưa ra ba dụ ngôn thật cảm động, ấn tượng. Đây không chỉ là ba dụ ngôn nhưng thật ra chính là ba câu chuyện có thật, thực tế, đánh động lòng người và gây thức tỉnh những người tội lỗi, yếu hèn.

Những câu chuyện này là “ Con chiên lạc .Đồng bạc đánh mất và Người con hoang đàng trở lại.

Tất cả ba dụ ngôn này đều cho chúng ta hiểu lòng nhân từ bao dung của Chúa. Chúa luôn sẵn sàng tha thứ và chúc lành, ban ân huệ cho những người biết ăn năn trở về. Thiên Chúa thật vui mừng khi gặp lại những người hư mất sau bao nhiêu năm, bao ngày chờ đợi tìm kiếm. Vâng, Thiên Chúa, Đấng toàn thiện toàn hảo, uy quyền tuyệt đối lại vui mừng khi một người tội lỗi hối cải. Chúa đã cho chúng ta thấy rõ, Ngài vui mừng bỏ chín mươi chín con chiên để tìm kiếm con chiên lạc. “ Trên trời sẽ vui mừng vì một người tội lỗi sám hối, ăn năn, trở về “. Lòng nhân hậu, cách cư xử và thái độ tha thứ của Chúa giúp chúng ta hồi tâm hơn về cách cư xử, và thái độ của chúng ta đối với kẻ khác. Chúa đã dạy chúng ta :” Xin tha cho kẻ có nợ chúng ta như Chúa đã tha thứ cho chúng ta “ hoặc “ Phải tha thứ mãi mãi, luôn luôn, không ngừng chứ không phải chỉ tha bảy lần bảy “. Trên Thập giá, Chúa đã tha thứ cho những kẻ làm hại mình, giết mình. Chúa đã tha thứ và đưa vào Thiên Đàng kẻ trộm lành. Chúa đã tha thứ và tha thứ không ngừng cho tất cả mọi người tội lỗi biết ăn năn, thống hối, quay trở về với Ngài. Gương của Cha Kolbê đã chết thay cho một tử tù. Gương của thánh nữ Maria Goretti đã tha thứ cho Alexandre đã làm hại, và giết mình. Gương của Đức thánh Giáo Hoàng Gioan Phaolô II đã tha thứ cho Ali Agca đã bắn gục Ngài tại công trường thánh Phêrô. Câu chuyện người con trai hoang đàng trở về càng làm nổi bật tấm lòng thương xót, thứ tha của Thiên Chúa…

Lạy Chúa Giêsu, Đấng giầu lòng thương xót, xin ban thêm đức tin cho chúng con để chúng con luôn nhận ra tình thương bao la của Chúa, để chúng con luôn biết tha thứ cho những người làm hại, chống đối chúng con như Chúa đã tha thứ cho chúng con dù chúng con tội lỗi yếu hèn.Amen.

GỢI Ý ĐỂ CHIA SẺ :

1.Ba du ngôn trong Tin Mừng hôm nay của thánh Luca nói lên gì ?

2.Tại sao Chúa lại đồng bàn và giao du với những kẻ tội lỗi ?

3.Tại sao ông chủ lại bỏ 99 con chiên mà đi tìm con chiên lạc ?

4.Điều gì nói lên lòng thương xót của Chúa ?

Về mục lục

TÔI LÀ AI: ÔNG ANH HAY CẬU EM TRONG DỤ NGÔN?

Lm. Gioan Nguyễn Văn Ty

Chương 15 của Phúc âm Luca, một chương hoàn toàn nói về lòng thương xót của Thiên Chúa, có kể ba dụ ngôn. Dụ ngôn thứ ba tường thuật về một nhân vật mà mà truyền thống gọi là đứa con hoang đàng và coi anh như nhân vật chính của câu truyện. Ngày nay nhiều tác giả cho rằng người cha nhân hậu mới là nhân vật chính. Một nhân vật thứ ba được đề cập tới, và chắc chắn chỉ giữ vai phụ là người anh tuân phục. Khi kể câu chuyện dụ ngôn lừng danh này, ý của Đức Giêsu về các nhân vật rất rõ ràng: Người cha là Thiên Chúa nhân hậu và thứ tha, người con hoang đàng phải là những kẻ tội lỗi tiếp nhận Tin Mừng, còn người con cả để chỉ những người Do Thái, đặc biệt các Pharisêu, đang xầm xì phản đối.

Xét theo diện luân lý thông thường thì người anh tuân phục mới là diện mạo đáng được đề cao hơn cả. Là con trưởng trong nhà, không khi nào dám làm trái lệnh cha, hầu hạ cha trong mọi sự, không có gì đáng trách… anh đáng được thừa hưởng phần lớn gia tài của cha. Trước mặt mọi người xung quanh, anh thật đáng nể phục và kính trọng, đáng nêu gương cho mọi người. Ai có thể đòi hỏi nơi anh điều gì hơn nữa?

Còn cậu em thì ngược lại, cậu thật đáng cho mọi người khinh khi. Bất tuân lệnh cha và làm phật lòng người, chơi bời trác táng, sống mất nhân phẩm… cậu thật không đáng hưởng bất cứ phần gia tài nào của cha. Như thế cậu em này chẳng có gì đáng được đề cao để nêu gương cho hậu thế soi chung. Nói trắng ra anh chàng này chẳng có giá trị gì hết!

Thế nhưng khi kể câu chuyện dụ ngôn Đức Giêsu cho thấy có một yếu tố mới làm đảo lộn tất cả; yếu tố đó là điểm độc đáo đặc trưng nhất của Tin Mừng, đó là cảm nhận và sống trong lòng nhân ái của Cha. Cho dầu có hội đủ tất cả mọi điều được coi là tốt lành nhất, ông anh vẫn còn thiếu một điều gì đó để biến cuộc sống đúng khuôn phép trong gia đình của anh trở nên hạnh phúc. Còn cậu em, thì dầu đã đánh mất tất cả mọi điều được luân thường đạo lý cho là cao đẹp, nhưng may mắn đã khám phá ra được điều sẽ thực sự làm cho mối tương quan giữa anh với cha già từ đây trở nên sâu đậm, đó là nhận ra lòng nhân ái của cha. Đức Giêsu hình như muốn gói ghém trong câu chuyện này một điều gì quan trọng lắm mà Người gọi là Tin Mừng, là rượu mới. Nếu ông anh là hình ảnh của nhóm Do Thái Pharisêu trung thành thuộc Cựu Uớc thì chính cậu em mới là hiện thân của Kitô hữu Tân ước qua mọi thời.

Nhận ra điều này tôi mới thấy sững sờ. Hình như chính tôi và nhiều Kitô hữu đã dành quá nhiều thời giờ và sức lực để xây dựng cho mình, và cho những người mình được trao phó, hình ảnh một ông anh hơn là cậu em. Chúng ta đã chẳng dành quan tâm hàng đầu nhấn mạnh phải sống trung thành với luật Chúa, phải tuân phục cặn kẽ mọi qui tắc luân lý đạo đức… để vào Nước Thiên Chúa hay được lên thiên đàng… hơn là nhận biết và cảm tạ lòng nhân ái cứu độ của Cha trên trời hay sao? Chúng ta đã chẳng từng mong đợi được Chúa thưởng công cho sự công chính đạo đức của mình hơn là phó thác trọn vẹn cho lòng từ bi nhân ái của Người là gì? Thậm chí đôi lúc có người trong chúng ta còn cảm thấy ganh tị khi nghĩ rằng các cậu em tội lỗi kia sẽ được Cha nhân ái đối xử ngang bằng với mình hay hơn cả mình trên thiên quốc. Một người đã trọn đời dâng hiến và phục vụ trong tư cách là linh mục, tu sĩ, hay giáo dân lành thánh – lẽ ra phải được Thiên Chúa ưu đãi thưởng công xứng đáng hơn trên thiên đàng mới phải chứ!

Thế đấy, chúng ta, vì chưa xác định được điều gì là độc đáo đặc trưng nhất của một Kitô hữu (và hơn nữa của linh mục, tu sĩ) nên có thể đã đặt cuộc sống mình sai trọng tâm chăng? Chính tôi vẫn thường nhắc nhở cho giáo dân: phải trung thành giữ các lề luật Chúa và Hội Thánh… và dựa vào tiêu chuẩn đó mà đánh giá giáo dân mình là tốt hay xấu. Vô hình chung tôi đang biến mình thành con người của Cựu Ước hơn là Tân Ước chăng, có khác chi chỉ là thay tên gọi Gia-vê thành Thiên Chúa? Câu chuyện dụ ngôn, và nhất là khi so sánh vai diễn của ông anh và cậu em, cho tôi thấy hiện rõ một chân lý mà từ lâu mình đã lãng quên: hãy sống triệt để Tin Mừng Tân Ước hơn qua việc đón nhận tình yêu tha thứ của Thiên Chúa được tỏ hiện nơi thập giá Đức Kitô, hơn là chỉ chăm chú vun quén một đời sống tốt lành đạo đức theo kiểu Cựu Ước. Hãy thâm tín sâu hơn nữa câu khảng định của Đức Giêsu: “Ta muốn lòng nhân chứ đâu cần lễ tế” (Mt 9,13). Giữ luật là quan trọng, nhưng nhận biết và sống lòng thương xót từ nhân của Thiên Chúa còn quan trọng hơn rất nhiều. Tóm lại hãy trở thành cậu em hơn là chỉ cố sống như ông anh. Đừng dừng lại mãi trong Cựu Ước một hãy thẳng tiến ngày càng sâu hơn vào Tân Ước của Tin Mừng.

Lạy Chúa, xin không chỉ hoán cải con trong một vài chi tiết tốt xấu luân lý của cuộc sống. Xin cho con được lột xác tận căn và chuyển bước dứt khoát từ Cựu Ước qua Tân Ước. Xin cho con, nếu đang được sống trong nhà như ông anh, thì cũng có được tâm tình và cảm nghiệm sâu xa của cậu em khi đi bụi trở về. Xin cho con biết ngước nhìn lên Thập giá Chúa Kitô để nhận ra Thiên Chúa không phải là người cha nghiêm nghị bắt phải tuân phục, nhưng trên hết là người cha đầy lòng nhân ái thứ tha. Xin cho con ơn trọng đại này để được sống hạnh phúc trong nhà Cha muôn đời. Amen.

Về mục lục

MẤT MÁT VÀ TÌM THẤY

Lm. JB Nguyễn Minh Hùng

Cả ba dụ ngôn trong Tin Mừng hôm nay có cùng nội dung: Mất mát và tìm thấy:

– Người chủ chiên, mất chiên, sau khi vất vả tìm kiếm đã tìm lại được con chiên lạc loài, bỏ bầy ra đi.

– Người đàn bà bị mất đồng bạc, đã nhọc công dùng mọi phương cách mà bà có thể nghĩ ra, tìm cho đến khi gặp lại đồng bạc.

– Người cha ngóng trông từng giờ, từng phút đứa con phản bội bỏ nhà ra đi. Khi cuộc đời đứa con tan nát, tà tạ, nó quay về với người cha tội nghiệp, lại cũng chính là lúc ông nhận ra nó “từ đàng xa”.

Cả hai nội dung “mất mát” và “tìm thấy” trong ba dụ ngôn, đều đặt vào bối cảnh của tình yêu hết sức lớn lao, hết sức triều mến, hết sức đậm đà toát ra từ người làm chủ (dù là chủ vật chất hay chủ gia đình):

– Người chủ chiên yêu chiên đến nỗi, khi tìm được nó, ông không một lời oán trách, không một hành động tỏ ra nghiêm khắc. Ngược lại, ông ôm chầm lấy nó, vác nó lên vai trở về. Ông còn mời bè bạn, lối xóm đến chung vui, sớt chia hạnh phúc.

– Thái độ của người đàn bà mất đồng bạc cũng thật lạ thường, nếu không đặt trong khung cảnh của lòng yêu thương, ta không thể hiểu nổi. Thực tế, làm sao có ai tìm được đồng bạc mất mà lại mở tiệc mừng. Bởi khi mở tiệc mừng, sự tốn kém quá chênh lệch so với đồng bạc bị mất.

Chỉ có lòng yêu thương dành cho những gì vuột khỏi tầm tay mình là lớn hơn tất cả, để người chủ không còn tính toán thiệt hơn, mà chỉ biết làm mọi cách để lòng yêu thương của mình lên ngôi và ngự trị.

– Còn người cha, từ sau khi đứa con bê tha bỏ nhà ra đi, ông đã nhìn thấy cuộc trở về của nó trước khi nó thực sự trở về. Ông ngóng trông qua từng thời gian nặng trĩu cứ trôi, nhưng không mòn mỏi, không hề nản chí, ngược lại càng dày thời gian càng đầy hy vọng: Cong ông sẽ trở về!

Bởi đã thấy trước cuộc trở về ấy, ông nhận ra nó tận đàng xa, trước khi nó nhận ra ông. Ông hạnh phúc tìm lại đứa con bị mất:

+ Cử chỉ của ông tha thiết: “Ôm cổ anh ta và hôn lấy hôn để”.

+ Thái độ của ông luýnh quýnh: “Mau đem áo đẹp nhất ra đây mặc cho cậu, xỏ nhẫn vào ngón tay, xỏ dép vào chân cậu, rồi đi bắt con bê đã vỗ béo làm thịt để chúng ta mở tiệc ăn mừng”.

+ Suy nghĩ của ông quá cảm động: “Con ta đây đã chết mà nay sống lại, đã mất mà nay lại tìm thấy”.

+ Và qua tất cả những bật thốt bên trên, cho thấy lời nói của ông đậm đặc tình yêu thương xót, đậm đặc tình yêu tha thứ.

Ông đã chuẩn bị cho ngày đón con ông trở về tự lúc nào. Sự chuẩn bị này, mọi người đều biết, thậm chí đầy tớ cũng biết. Ông bảo họ mang áo đẹp nhất, mang nhẫn, mang dép, và bắt con bê béo giết thịt đãi con ông, mà không cần phải cho biết chúng như thế nào, nằm ở đâu. Hình như đầy tớ thuộc nằm lòng sự xếp đặt của ông. Tất cả mọi sự đều nói lên tình thương không thể có đủ lời để diễn tả mà người cha dành cho đứa con đáng tội.

Cả ba dụ ngôn: Con chiên bỏ bầy, đồng bạc bị mất, đứa con hoang đàng chỉ là cái cớ để nhấn mạnh đến người tội lỗi và thái độ rất mực yêu thương của Thiên Chúa dành cho người có tội hồi tâm: “Giữa triều thần Thiên Chúa, ai nấy sẽ vui mừng vì một người tội lỗi ăn năn sám hối”.

Vì thế, dẫu trong từng dụ ngôn, có những điều, mà theo logic, chúng ta khó chấp nhận. Nhưng đặt trong bối cảnh của tình yêu mà Đấng Hằng Sống dành cho chúng ta, những điều tưởng chừng vô lý lại càng đẩy đi xa, lại càng tôn lên cao tình yêu của Thiên Chúa, một tình yêu ngút ngàng, một tình yêu dung thứ, một tình yêu trời không thể đo đất không thể dò, một tình yêu bền bỉ ngay cả khi con người chẳng những lỗi phạm mà còn lỗi phạm nặng.

Biết mình có tội, chúng ta không đánh mất hy vọng, nhưng can đảm trở về với tình yêu của Chúa. Trở về với lòng xót thương không bao giờ vơi cạn ấy, chúng ta sẽ hạnh phúc, sẽ bình an, sẽ thấy cuộc đời mình tràn ngập lẽ sống, lẽ yêu đương.

Tòa giải tội là nơi Chúa dùng để ban ơn tha thứ. Hãy tỏ lòng sám hối bằng việc quỳ bên tòa giải tội, khiêm tốn xưng thú tội lỗi để nhận ơn tha thứ của Chúa.

Trong đời sống thường nhật, biết mình hay va vấp, chúng ta xin Chúa tuôn đổ ơn giúp ta khôn ngoan phân định điều tốt, điều xấu, cái gì cần thiết, cái gì không cần thiết để ta luôn bền chí thực thi sự lành, và dù có chết cũng nhất quyết tránh xa điều dữ.

Chúng ta nguyện xin Chúa ban sức mạnh của Chúa để ta luôn luôn sống trong sự khiêm tốn, đơn sơ, luôn luôn gần gũi với mọi người, luôn luôn nhìn thấy và học tập những điều tốt lành nơi mỗi con người mà ta gặp gỡ hay tiếp xúc, để ngày càng dồi dào thêm kinh nghiệm sống, kinh nghiệm vươn lên sự thiện, vương đến ơn phần rỗi.

Sự nhiệt tâm sám hối phải là ý thức bền bỉ qua hết mọi ngày của đời sống mà ta được Chúa ban tặng. Nhờ tinh thần sám hối không ngơi nghỉ ấy, ta luôn thắm ơn Chúa, thắm tình yêu của Chúa, luôn tìm mưu ích cho đời, cho mọi con người xung quanh ta.

Trên tất cả mọi sự, từ nội dung của ba dụ ngôn hôm nay, chúng ta phải đinh rằng, Chúa luôn tìm kiếm chúng ta. Chúa muốn chúng ta luôn đặt mình trong tay của Chúa, lệ thuộc Chúa, để Chúa làm chủ và điều khiển cuộc đời chúng ta.

Về mục lục

HỐI CẢI

Lm. Giuse Trần Việt Hùng

Truyện kể: Một thầy giáo nói với các học sinh trong lớp: Các em hãy viết lại Dụ ngôn Con Chiên Lạc, qua đó, các em sẽ cảm nhận được ý nghĩa sâu sắc hơn. Một học sinh viết: Giả sử bạn hoàn thành đánh máy một luận án dài 100 trang. Bạn đã miệt mài nghiên cứu, tìm tòi và sửa chữa rồi đánh máy. Bạn cảm thấy sung sướng khi đã hoàn tất. Bạn thu thập các trang lại bấm ghim và dán bìa, khi đó bạn phát giác ra bị thiếu mất một trang. Tưởng tượng sự sợ hãi, hoang mang và cảm thấy bực bội, xôi bao tử. Bạn bỏ 99 trang đó và bắt đầu lục lọi tìm kiếm. Bạn mong tìm cho được trang giấy đã bị thất lạc. Vì thiếu một trang, cả luận án sẽ vô nghĩa và bị mất giá trị. Đột nhiên, đàng kia, nó rơi ở ngay góc phòng. Bạn phấn khởi, dời ghế, ném tung 99 trang và quỳ gối xuống, nhặt vội trang đã bị lạc mất.

Tội lỗi đã nhập vào thế gian. Lòng con người thường dễ hướng chiều về đàng dữ. Những kéo lôi thỏa mãn của dục vọng tội lỗi gọi mời con người đi ngược lại với ý muốn của Thiên Chúa. Thiên Chúa luôn kiên nhẫn đợi chờ lòng hối cải, chứ không tiêu diệt. Niềm vui của Chúa Giêsu và của thần thánh trên trời là người tội lỗi lầm lạc biết ăn năn hối cải trở về. Chúa nói: “Trên trời sẽ vui mừng vì một người tội lỗi hối cải hơn là vì chín mươi chín người công chính không cần hối cải (Lc 15, 7). Chúa đến để kêu gọi người tội lỗi. Biết rằng chỉ những bệnh nhân mới cần đến thầy thuốc. Chúa Giêsu có quyền tha tội và chữa lành cả thân xác lẫn linh hồn. Chúa mở rộng cửa đón nhận những người tội lỗi. Chúa không kết án hay bỏ mặc họ chìm đắm trong vũng bùn của tội nhơ. Chúa tạo cho họ có cơ hội sám hối trở về.

Ngày xưa, Thiên Chúa đã chọn ông Môisen làm thủ lãnh dẫn Dân Do-thái ra khỏi nước Ai-cập. Giải thoát họ khỏi làm nô lệ cho người Ai-cập. Bước đầu của Chương trình cứu độ là đưa Dân Riêng vào miền Đất Hứa. Mới ra khỏi vòng nô lệ, lòng dân chưa được thuần thành. Tâm hồn họ còn bị ảnh hưởng bởi cách sống của dân ngoại. Nên khi có cơ hội, họ dễ quay trở lại thờ các thần do chính họ đúc thành. Họ đã nhiều lần phạm tội phản nghịch cùng Thiên Chúa. Khi ông Môisien lên núi cầu nguyện, thì dân chúng ở dưới chân núi đã hùa nhau gây rối và làm phản: Chúa phán cùng Môsê rằng: “Ngươi hãy đi xuống; dân mà ngươi dẫn ra khỏi đất Ai-cập đã phạm tội (Xh 32, 7). Dân chúng muốn tìm thỏa mãn ngay những nhu cầu hạ giới. Họ lo cho sự an toàn cuộc sống, lo cái ăn, cái mặc hiện tại, chứ không nhận biết đường đi nước bước mà Thiên Chúa sẽ dẫn đưa họ.

Phải mất rất nhiều thời gian để cải đổi thuần thành tâm hồn một nhóm dân đông đảo. Thiên Chúa đã yêu thương, bao bọc, chở che, dạy dỗ, sửa phạt và từ từ mạc khải về chương trình cứu độ. Dân Do-thái trên đường lữ hành đã đối diện với nhiều khó khăn thăng trầm. Cũng đã nhiều lần họ bỏ Chúa chạy theo tà thần: Chúng đã sớm bỏ đường lối Ta đã chỉ dạy cho chúng, chúng đã đúc tượng bò con và sấp mình thờ lạy nó; chúng đã dâng lên nó của lễ hiến tế và nói rằng: “Hỡi Israel, này là Thiên Chúa ngươi, Đấng đã đưa ngươi ra khỏi đất Ai-cập” (Xh 32, 8). Họ chưa nhận biết Thiên Chúa duy nhất, thánh thiện, nhân từ và công bằng vô cùng. Tâm trí của dân xưa chỉ nhìn nhận một Thiên Chúa vĩ đại, quyền uy, cao sang và sửa phạt công thẳng. Họ chưa cảm nghiệm được hình ảnh một Thiên Chúa đầy lòng xót thương và nhân hậu. Thiên Chúa luôn khoan dung kiên nhẫn đợi chờ.

Chúa Giêsu là hình ảnh Chúa Cha. Không ai biết Chúa Cha ngoài Chúa Con và không ai biết Chúa Con ngoài Chúa Cha. Chúa con là Ngôi Lời mạc khải. Ngài thi hành sứ mệnh Chúa Cha giao phó. Trước hết, Chúa mang ơn cứu độ cho các con chiên lạc nhà Israel. Thời đó, các vị chức sắc tôn giáo chưa nhận diện được sứ vụ của Chúa Giêsu. Họ càm ràm: Thấy vậy, những người biệt phái và luật sĩ lẩm bẩm rằng: “Ông này đón tiếp những kẻ tội lỗi, cùng ngồi ăn uống với chúng” (Lc 15, 2). Các biệt phái và luật sĩ rất bén nhậy quan sát cách hành xử của Chúa. Tư tưởng, cung cách sống đạo và thi hành lề luật của họ chỉ giới hạn nơi hình thức bên ngoài. Chúa Giêsu đi vào nội tâm khao khát của từng người. Chúa chữa lành và ban lại sự bình an cho mọi tâm hồn.

Chúa dùng nhiều thí dụ để nói lên niềm vui của tâm hồn. Chúa mong muốn những mảnh hồn đang bị xa lạc, tội lỗi, thương tích và tan nát được rửa sạch thay bằng trái tim lành mạnh đầy yêu thương. Chúa vui lắm khi một người tội lỗi biết ăn năn sám hối trở về. Tôi bảo các ông: Các Thiên Thần của Thiên Chúa sẽ vui mừng vì một người tội lỗi hối cải” (Lc 15, 10). Trên trời vui mừng, các Thiên Thần vui mừng và mọi người cùng hối nhân vui mừng. Sự mừng vui trong tâm hồn không thể trả giá. Vui của nước mắt ăn năn, vui của sự hối cải trở về và niềm vui của ơn cứu độ. Niềm vui an bình và thanh thoát của tâm hồn được kết hợp cùng Chúa.

Mỗi người có tiến trình trở về khác nhau. Người xa kẻ gần, người tốt kẻ xấu, ai ai cũng cần có những giây phút trở về. Đừng nghĩ rằng mình là người công chính thánh thiện không cần hối cải. Ai nói mình không phạm tội là người nói dối. Có thể chúng ta không hư thân mất nết, ăn chơi phung phí hết tiền của như người con phung phá để rồi cuối cùng mới trở về: Tôi muốn ra đi, trở về với cha tôi và thưa người rằng: ‘Lạy cha, con đã lỗi phạm đến Trời và đến cha (Lc 15, 18). Tự vấn, có thể chúng ta không đến nỗi sống tệ bạc như người bạn trẻ này, nhưng có khi chúng ta đã lạc xa Chúa qua những sự dối gian, ích kỷ, giận ghét, thù hận và kiêu căng khác. Những thói xấu này làm xói mòn đời ta hơn nữa. Tội lỗi âm ỉ như những con vi trùng ung thư lan tràn khắp châu thân. Tội như là những con vi khuẩn độc hại tàn phá từng ngày. Chúng ta phải luôn cảnh tỉnh xét mình qua lời nói, hành động và cách suy nghĩ. Sẽ không thừa thãi, chúng ta biết chạy đến bác sĩ để khám bệnh, phòng bệnh và chữa bệnh kịp thời.

Một tâm hồn biết hối cải sẽ là niềm vui chung. Trong dụ ngôn người con phung phá trở về, đã được cha mở tiệc ăn mừng. Cha nói: Nhưng phải ăn tiệc mừng, vì em con đã chết nay sống lại, đã mất nay lại tìm thấy (Lc 15, 32). Thật cảm động về tình cha nhân hậu! Cha không ngoái lại quá khứ để bắt bẻ, hạch hỏi hay la rầy. Cha đón nhận một tâm hồn thống hối với trái tim yêu thương rộng mở. Lòng xót thương của cha thật bao la vĩ đại. Cha ôm con vào lòng và thổ lộ rằng con ta đã bị lạc mất nay lại tìm thấy. Niềm vui vỡ òa. Con được đón nhận trở lại trong vòng tay âu yếm của cha. Của cải của cha giờ đây sẽ là của con. Sự giao hòa, tha thứ và yêu thương sẽ đan kết nên một tương lai an vui và hạnh phúc.

Thánh Phaolô không ngại nói về quá khứ bất hảo của mình. Khi được ơn trở lại, Phaolô đã sống trong ân sủng của Chúa. Thánh Phaolô tâm sự: Dù trước kia cha là kẻ nói phạm thượng, bắt đạo và kiêu căng, nhưng cha đã được Thiên Chúa thương xót, vì cha vô tình làm những sự ấy trong lúc cha chưa tin (1Tm 1, 13). Phaolô đã dũ bỏ qúa khứ lỗi lầm và bước đi trên con đường cứu độ. Ngài không ngừng rao giảng về Chúa Kitô chịu đóng đinh và phục sinh từ cõi chết để chuộc lại lỗi lầm của chúng ta. Chúa đến để cứu thoát những con người tội lỗi. Phaolô chấp nhận thân phận yếu đuối của mình: Lời nói chân thật và đáng tiếp nhận mọi đàng là: Đức Giêsu Kitô đã đến trong thế gian này để cứu độ những người tội lỗi, trong số ấy, cha là người thứ nhất (1Tm 1, 15). Noi gương thánh Phaolô, mỗi người chúng ta cũng tự xét mình, cúi đầu nhận lỗi và xưng thú lỗi lầm, ăn năn sám hối và xin ơn tha thứ.

Lạy Chúa, chúng con đã nhiều lần lạc xa và phạm tội mất lòng Chúa. Đôi khi chúng con tự cho mình là người thánh thiện và công chính. Xin cho chúng con biết cúi đầu đấm ngực ăn năn và hối lỗi trở về với Thiên Chúa là Đấng từ bi nhân hậu.

Về mục lục

THIÊN CHÚA LUÔN THA THỨ

Dã Quỳ

Ai trong chúng ta cũng mong muốn mình hoàn hảo, không sai lỗi… Chúng ta cố gắng sống tốt lành, hòa hợp với những người xung quanh, yêu mến Chúa và tha nhân. Nhưng với thân phận yếu hèn của kiếp người, càng cố gắng, ta càng hay lỗi phạm như lời thánh Phaolô nói “Sự thiện tôi muốn thì tôi không làm, nhưng sự ác tôi không muốn, tôi lại cứ làm.”(Rm 7,19) Và ngài khẳng định là “Do tội vẫn ở trong tôi.” Vâng, tất cả chúng ta là người tội lỗi, nhiều hay ít, chúng ta đều là tội nhân trước mặt Chúa. Thế nhưng, Chúa Giêsu- khuôn mặt của Thiên Chúa lại được nói đến như “Một người đón tiếp phường tội lỗi.” Chính vì thế, chúng ta tin tưởng vào Lòng Xót Thương Tha Thứ của Thiên Chúa mà Chúa Giêsu vén mở cho ta thấy qua ba dụ ngôn trong Tin Mừng hôm nay.

– Xót Thương nên hết lòng tìm kiếm. Sự tính toán của Thiên Chúa khác với chúng ta. Chúng ta luôn để ý tới số lượng. Còn Thiên Chúa, Ngài tính “Một” bằng “Chín mươi chín“. Mỗi người chúng ta có một giá trị cao quí. Đây là mầu nhiệm về sự tôn trọng của Thiên Chúa với mỗi người trong chúng ta. Chúa yêu chúng ta cách cá nhân và riêng biệt. Thế nên, chiên lạc mất, Người luôn nghĩ tới, lo lắng, đi tìm…cho bằng được. Đứa con thứ bỏ nhà ra đi, Người trông ngóng từng giây chờ nó trở về. Chúng ta có một Thiên Chúa không ngừng nghĩ đến những con cái sai lầm, lạc lối. Một Thiên Chúa yêu thương những đứa con không yêu Ngài. Một Thiên Chúa luôn lên đường tìm kiếm “Những con chiên bị mất” và vui mừng khi tìm thấy.

Mục tử hạnh phúc khi tìm thấy chiên “Tìm được rồi, người ấy mừng rỡ vác lên vai.” Một hình ảnh kỳ diệu chúng ta được chiêm ngắm. Mục tử cười rạng rỡ, hoan hỉ và vui mừng. Đó là Thiên Chúa mà Chúa Giêsu giới thiệu với chúng ta. Và qua chính Chúa Giêsu, Thiên Chúa đã đến, ở cùng chúng ta như vậy. Người đón tiếp, tìm kiếm những người tội lỗi. Vì thế, Thiên Chúa không ở yên chờ đợi nhưng lên đường tìm kiếm. Chúng ta là con, ta không bị bỏ rơi, lòng thương xót của Thiên Chúa luôn bao phủ chúng ta, tìm kiếm khi ta lạc lối và ôm ấp, dẫn chúng ta về. Niềm vui của Thiên Chúa là tìm thấy những con cái bị lạc mất và tha thứ cho chúng tất cả lỗi lầm.

– Xót Thương nên hết lòng Tha Thứ. Thật quan trọng đối với Thiên Chúa khi chỉ một người sám hối mà cả Nước Trời vui mừng. “Trên trời cũng thế, ai nấy sẽ vui mừng vì một người tội lỗi ăn năn sám hối, hơn là vì chín mươi chín người công chính không cần phải sám hối ăn năn.” Vậy ta hãy can đảm đến với Thiên Chúa, xin lỗi Ngài về các tội của ta vì Ngài luôn sẵn lòng tha thứ cho chúng ta.Thiên Chúa không bao giờ rời bỏ chúng ta. Dẫu cho ta có tội lỗi thế nào, Thiên Chúa nhìn con tim của ta, Người nhìn vào sâu thẳm hồn ta khi ta thực lòng nhận mình sai lỗi và xin tha thứ.

Thiên Chúa, Đấng rất mực xót thương, Người luôn tha thứ cho tất cả những ai đến van xin Người. Sự tha thứ của Thiên Chúa không có giới hạn, vượt quá sức tưởng tượng của chúng ta, dù cho ta có trở về vì quá đói khổ chứ chưa phải là vì yêu thương cha như người con thứ. Thế nhưng, Thiên Chúa- Cha nhân lành chỉ cần ta biết nhận ra sai lỗi của mình và trở về. Người trông ngóng và đón chờ để tha thứ, để bao phủ ta bằng lòng xót thương “Anh ta còn ở đằng xa, thì người cha đã trông thấy. Ông chạnh lòng thương chạy ra ôm cổ anh ta và hôn lấy hôn để.” Dù tội lỗi có ngập tràn cũng không ngăn cản được tình yêu, lòng xót thương tha thứ của Thiên Chúa dành cho chúng ta và mãi nhận ta là con cái của Ngài.

– Xót Thương nên phục hồi địa vị là con. Thiên Chúa đã tác tạo nên chúng ta với một phẩm giá cao quí, nhưng vì những vết nhơ tội lỗi, ta đã làm hoen ố phẩm giá của mình.Vậy hãy gượng đứng dậy, cất bước, lên đường trở về với Chúa vì Người luôn đang chờ đợi chúng ta. Người không màng tới tội lỗi của ta, cho dù ta có xưng thú, nhưng Người chẳng để ta nói hết câu, vì Người biết tất cả, biết tận cõi lòng ta chân thành sám hối hay không. Và với cung cách hành xử đầy lòng thương xót của Thiên Chúa, Người sẽ phục hồi cho chúng ta phẩm giá là con (x. Lc 15,22-24). Bởi vì, không có gì mạnh mẽ hơn lòng thương xót của Thiên Chúa.

Chúng ta là những tội nhân mà Thiên Chúa như người mục tử bỏ chín mươi chín chiên ngoan, đi tìm một chiên lạc; như người cha nhân lành đã chạy ra ôm lấy và thứ tha tất cả cho đứa con đi hoang và cả người con ở nhà; và như người phụ nữ “thắp đèn“,”quét nhà“, “moi móc tìm cho kỳ được“. Xin cho chúng ta cũng được ở dưới ánh đèn tình yêu của Chúa để Người thấy ta, đem ta về với Người. Chúng ta tin tưởng vào lời khẳng định của Chúa Giêsu “Tôi không đến để kêu gọi người công chính, mà để kêu gọi người tội lỗi.” Vậy ta hãy khiêm tốn trở về với Chúa và khẩn cầu “Lạy Chúa, xin thương xót chúng con“. Chúng ta hãy đến với Chúa trong Bí tích Hòa Giải, Người luôn chờ đợi để tha thứ tất cả những lỗi lầm của ta và để yêu thương ta. Qua Bí tích Hòa Giải, Chúa nắm lấy chúng ta, ôm chúng ta vào lòng và đổ tràn lòng thương xót của Người cho chúng ta. Sự trở về và được tha thứ là một niềm vui đối với chúng ta, nhưng còn là niềm vui mừng lớn lao hơn đối với Thiên Chúa và cả Nước Trời.

Trong Năm Thánh Lòng Thương Xót này, hơn bao giờ hết, mỗi người Kitô hữu chúng ta được mời gọi thực lòng trở về với Chúa vì Người đang tìm ta, trông chờ ta. Chúng ta hãy sống tâm tình của người con, luôn tin tưởng vào tình yêu và lòng bao dung tha thứ của Cha. Cha chúng ta là Thiên Chúa Tình yêu và chúng ta là con cái của Người. Vậy Chúa cũng mong chúng ta cộng tác với Người trong sứ mạng tìm kiếm anh em lạc đường và dẫn họ trở về với Chúa. Vì còn biết bao anh chị em đang lầm lạc, đi xa; đang đau khổ, đói nghèo tình yêu Chúa mà không biết lối quay trở về. Nhiều người còn đang sống trong thù hận, ghen tương, đố kỵ và ích kỷ với anh em mình dù chẳng xa đàn chiên. Thái độ và cách đối xử đó không phải là của những người con cùng một Cha, và không phải là lối sống của Kitô hữu. Vậy chúng ta hãy trở về với Chúa Cha Nhân Từ, ăn năn sám hối, cầu xin Người tha thứ và đổ tràn lòng xót thương trên chúng ta.

Lạy Chúa Giêsu- Dung Nhan Lòng Thương Xót của Thiên Chúa Cha, xin giúp chúng con biết tín thác vào lòng Chúa xót thương mà can đảm nhìn nhận tội lỗi và trở về với Chúa để được tha thứ và được sống trong vòng tay, trong mái nhà của Chúa Cha Nhân Hậu. Amen.

Về mục lục

HÒA GIẢI LÀ TỪ NGỮ MỚI CỦA THA THỨ

An Phong

Chủ đề Tin mừng Chúa Nhật 24 Thường Niên C là lòng thương xót của Thiên Chúa. Đức Giêsu đã nói với những người Pharisêu 3 dụ ngôn: dụ ngôn một con chiên lạc mất trong số 100 con chiên; dụ ngôn một đồng bạc bị mất trong số 10 đồng; và dụ ngôn người con hoang đàng (một trong hai anh em). Mức độ càng tăng từ cấp độ thứ nhất đến cấp độ thứ ba cho thấy lòng thương xót của Thiên Chúa đối với người tội lỗi thật lớn lao. Một trên một trăm( 1/100) và một trên mười (1/10) không đáng giá bằng một trên hai (1/2). Lòng thương xót của Thiên Chúa được thể hiện qua cung cách của người cha già luôn sẵn sàng mở rộng vòng tay đón người con hoang đàng trở về, tha thứ cho hắn trước khi hắn mở miệng xin lỗi Cha. Thiên Chúa luôn chờ đón mọi người chúng ta quay trở về trong vòng tay yêu thương của Người.

Khi bắt đầu sứ vụ của mình, Đức Giêsu đã long trọng tuyên bố trước mặt mọi người:

“Thánh Thần Chúa ngự trên tôi,

bởi Người đã xức dầu cho tôi

sai tôi đem Tin mừng cho người nghèo khó

ban bố ân xá cho kẻ tù đày

cho người đui mù được thấy

cho kẻ bị áp bức được giải oan

loan báo năm hồng ân của Chúa”

Niềm vui và hạnh phúc đến với những ai tội lỗi khi đã gặp được Đức Giêsu: – Với người bất toại: “Tội lỗi của anh đã được tha”; Với Lêvi, người thu thuế: “Tôi không đến để kêu gọi người công chính, mà là kẻ tội lỗi”; Với Giakêô: “Con Người đến để tìm kiếm những gì đã hư mất”.

Những người đau khổ, bé mọn cảm thấy mình được yêu thương nâng đỡ khi tìm gặp Đức Giêsu: Với người phung hủi: “Tôi muốn anh được sạch”; Với người nghèo: “Phúc cho những người nghèo”; Với các trẻ nhỏ: “Hãy để trẻ nhỏ đến cùng tôi, đừng ngăn cấm chúng, vì Nước Trời thuộc về những người giống như chúng”. Với người phụ nữ băng huyết: “Lòng tin của chị đã chữa chị, hãy đi bình an”.

+ Người không để người góa bụa cô thế cô thân ra về mà không một lời an ủi.

+ Người trả lại sự sống cho đứa con duy nhất của bà góa thành Naim.

+ Người ngợi khen bà góa bỏ hai đồng xu vào hòm tiền dâng cúng.

Cao điểm khuôn mặt dịu hiền của Đức Giêsu bộc lộ khi Người hấp hối trên thập giá: “Lạy Cha, xin tha cho chúng, vì chúng không biết việc chúng làm”.

Kitô hữu là người đứng bên bờ vực thẳm, nhích lên một milimét nữa là rớt xuống vực thẳm như: Vực thẳm của nạn ghiền ma túy; Vực thẳm của rượu chè, cờ bạc; Vực thẳm của nạn mại dâm.

Đó là vực thẳm mà NGƯỜI CON THỨ rơi vào.

Vực thẳm nguy hiểm hơn, khó nhận thấy hơn, là vực thẳm của NGƯỜI ANH CẢ: Khi cho rằng chu toàn lề luật là đủ; khi cho rằng mình phục vụ nhiều, nào đi học, dạy giáo lý, tập hát… cho mình quyền đòi hỏi. Đó là một điều ích kỷ khi phục vụ. Khi tưởng rằng mình thờ Thiên Chúa, nhưng thực ra là chỉ thờ một bức tượng khô cứng, bụi bậm. Và vì thế họ dễ phê phán người khác.

Lạy Chúa,

Ngài kêu gọi chúng con phải tha thứ cho nhau luôn mãi.

Mỗi ngày nhiều biến cố xảy ra,

nhiều sự hiểu lầm to và nhỏ khiến chúng con phiền lòng,

mỗi ngày vang lên tiếng kêu mời hãy tha thứ cho nhau.

Nhưng, lạy Chúa, con lại không muốn tha thứ,

vì con thấy phải hạ mình để tha thứ.

Thế rồi con nhìn Chúa trên thập giá,

Chúa đã phải can đảm lắm và yêu mến nhiều

thì mới có thể thốt lên lời “Lạy Cha, xin tha cho chúng…”.

Xin cho chúng con sức mạnh để tha thứ luôn mãi.

Về mục lục

TRỞ VỀ CỘI NGUỒN

Lm. Jos. DĐH

Hoa có tươi đẹp mấy đi nữa, rồi cũng héo tàn, nhiều tiền lắm của đến đâu, chúng vẫn chỉ theo ta đến cuối cuộc đời ; sức khỏe ta có như lực sĩ, rồi cũng xuống cấp theo tuổi đời. Nước chảy ngược, chảy xuôi, nước vẫn trở về nguồn ; con cái có vô tình bạc nghĩa, chúng vẫn không thể quên câu ca dao : công cha như núi thái sơn, nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra. Dù là vật vô tri vô giác, hay một con người đa tình đa cảm, tất cả đều mang một giá trị riêng, đang góp phần làm nên sự phong phú cho vũ trụ này.

Con cá nhớ nguồn, ngược về dòng sông, con chim nhớ cội, tìm về tổ ấm. Mang phận làm con, người xưa sánh ví một câu hết sức tình nghĩa : ngựa xa mới biết đường hay, có con mới biết, ơn dày mẹ cha. Nếu cá nhớ nguồn, chim nhớ cội, con người không thể không nhớ đến tổ tiên dòng tộc của mình. Từ việc hướng thiện, thích nghe những lời hay ý đẹp, người thu thuế tội lỗi hôm xưa, họ được cuốn hút để nghe lời giảng dạy của Thầy Giêsu. Vị Thầy Giêsu hôm đó dẫn mọi người tới đích điểm của cội nguồn, khi Ngài đưa ra liền một lúc ba dụ ngôn.

Ngạc nhiên nơi các đối tượng mỗi lúc một đông hơn, ban đầu chỉ có người thu thuế, tội lỗi, rồi đến các luật sĩ, biệt phái…, số đông được thuyết phục trước tình yêu tha thứ mỗi lúc một thực tế hơn. Một con chiên lạc, được Đức Giêsu so với 99 con chiên ngoan hiền, do nặng tình nặng nghĩa, người mục tử quyết lên đường tìm chiên, dù việc kiếm tìm ấy đầy khó khăn. Một đồng tiền nhỏ bé bị mất, tưởng không đáng gì, nhưng nhỏ bé nó vẫn là tiền, chứ không phải vì rơi rớt đồng tiền ấy biến thành sỏi đá. Sau nữa, một người sai phạm, lầm lỡ, anh ta vẫn mang hình ảnh con người được Đấng yêu thương tạo thành.

Khái niệm bị lạc, bị mất, và tìm thấy, tự bản chất đã mang một tâm trạng : buồn vì lạc mất, vui vì đã tìm lại được thứ quý giá. Chiên lạc, đồng tiền bị mất, hay đứa con hoang đàng, đều phản ánh lý do đáng tiếc xảy ra. Nhưng hy vọng luôn tràn đầy bởi tình yêu của người mục tử đi tìm chiên ; lòng nhẫn nại của người phụ nữ thắp đèn tìm đồng bạc bị rơi, bị mất ; và tấm lòng bao dung của người cha nhân hậu mở rộng đón nhận con trở về. Nỗi niềm trào dâng được Chúa Giêsu diễn tả bằng bữa tiệc vui với bà con thân thuộc, cùng với triều thần thánh trên trời mừng vui vì một người sám hối trở về với nguồn yêu thương.

Nhờ sự nỗ lực của người mục tử, con chiên lạc tìm thấy được niềm vui trở về, nhờ sự chăm chỉ, nhiệt tâm nhiệt tình, đồng tiền sớm được tìm thấy. Nhờ tấm lòng đầy nhân ái của người cha, con thứ con trưởng đều nhận biết mình bất xứng, rất mong ơn thứ tha, hầu có được giá trị tình yêu thuở ban đầu. Phản ánh cuộc sống thực tế cho thấy, những thứ lạc mất hay hư hỏng càng cao quý, giá trị, người ta càng nuối tiếc da diết, nên cụm từ kiếm tìm, hồi tâm, bao dung tha thứ sẽ không xa dời nhau.

Tục ngữ có câu : mất của dễ tìm, mất lòng khó kiếm. Những gì gần gũi thân thiết với ta, nếu hư mất nay tìm thấy lại được càng vui, càng hạnh phúc biết bao, Chúa Giêsu sánh ví : “cả triều thần thiên quốc đều vui mừng vì người tội lỗi sám hối”. Tính toán sai, đầu tư làm ăn thất bại, thời nào cũng cản trở người ta gặt hái thành công hạnh phúc. Thời gian làm lành mọi vết thương, hay nước mắt chảy xuôi, luôn là những câu thành ngữ nhắc nhớ ta đến tấm lòng bao dung tha thứ của đấng bậc sinh thành, con cháu hãy tin tưởng.

Người mục tử mong tìm được chiên lạc, người phụ nữ luôn hy vọng tìm thấy đồng tiền bị mất, người cha già mơ ước các con biết trở về với tình yêu thương, nhưng Thiên Chúa luôn thao thức tất cả mọi người đều được hưởng niềm vui với triều thần thiên quốc. Con người lầm lỡ, sai đường vì bất cứ hoàn cảnh nào, Thiên Chúa Ngài vẫn là Thiên Chúa yêu thương hơn là Thiên Chúa quở phạt. Dù ta tội lỗi bất xứng, Thiên Chúa vẫn tạo cơ hội để chúng ta trở về với cội nguồn yêu thương hơn là giết chết.

Đứa trẻ té ngã vì trẻ người non dại, thanh niên thiếu nữ có thể vấp váp thường vì thiếu kinh nghiệm, người trưởng thành, bậc đáng kính mà lỗi phạm sa ngã, nguyên nhân thường là do tự mãn kiêu căng. Chúa Giêsu đã thể hiện một tinh thần yêu thương không phân biệt nghèo hèn, tật nguyền, thân phận thu thuế hay tội lỗi, mọi thành phần đều có chỗ đứng bàn tiệc của Nước Chúa. Đức Giêsu muốn khẳng định : dù là chiên lạc, chiên ngoan, dù là đồng tiền bị rơi bị mất, người thánh thiện hay cứng lòng tin, mỗi người chúng ta đều là đối tượng của Đấng giầu lòng xót thương. Amen.

Về mục lục

BA MẶT MỘT LÒNG

Lm. Uyen Nguyen

Trong chương trình phát sóng ‘Nhìn ra Thế giới’, đài truyền hình Vĩnh Long, có giới thiệu đến người xem những Thành Phố cổ một thời nỗi tiếng của đất nước Do Thái. (Phim nước ngoài, thuyết minh Anh ngữ, phụ đề Hàn ngữ, thông dịch Việt ngữ). Một trong bốn thành phố cổ nổi tiếng là Qumran. Nơi đây có các hang động lừng danh về mặt lịch sử. Chính tại một trong các hang động ấy, Bộ sách Kinh Thánh cổ quý giá của đạo Công Giáo đã được tìm thấy trong một trường hợp hi hữu, bất ngờ và ly kỳ khó tin. Bộ Kinh Thánh không cố tìm mà gặp lại được, nhờ một hôm, người mục tử mất chiên đi vào trong các hang tìm con chiên lạc. Các hang động ở đây xưa nay thường dành làm chỗ trú ngụ cho đàn chiên, và từ lâu cũng là nơi của nhiều người chạy giặc ẩn náu, cũng có thể nói là nơi an toàn cất giữ nhiều cổ vật quý giá phòng khỏi đạo quân lân bang đánh phá, cướp bóc. Qua đó có sự tương hợp nối kết hai động thái gợi ý độc đáo này: đi tìm chiên lạc mà ngẫu nhiên phát hiện bộ Kinh Thánh đã mất. Có thể nói đi tìm chiên lạc là tìm thấy ý Chúa. Vì khi đi tìm chiên lạc gặp lại bộ Kinh Thánh đã lạc, mà KT bao gồm những lời và ý TC bày tỏ thánh chỉ Ngài dạy dỗ dân! Cũng có thể nói là tìm thấy Chúa.

Tường thuật Luca hôm nay ghi lại cuộc tranh luận giữa ĐGS và những người Pharisêu và kinh sư. Họ lên án Người thân gần với những người tội lỗi, những người thu thuế chẳng hạng, mà còn ăn uống với họ. Một cách khách quan để giúp họ hiểu và tránh khỏi quan điểm và thái độ tách biệt cố hữu lầm lạc xưa nay, Người đưa ra ba câu chuyện như ba bức minh họa để họ suy ngẫm. Chuyện một con chiên lạc xa đàn, đồng xu mất khỏi túi người phụ nữ chỉ có hơn mười đồng lẻ, và đứa con trai hoang đàng của người cha nhân hậu chung sống khôn ngoan đầy tình duy chỉ với hai đứa con trai.

Chiên lạc được chủ tìm gặp, âu yếm vác trên vai đưa về đàn, rồi mở tiệc mời bầu bạn thỏa tình vui mừng. Đồng xu lẻ cũng được người phụ nữ tìm thấy trong bao vất vả, cùng một cách, mở tiệc mời chị em bạn đến, ai nấy cùng vui mừng. Phần đứa con trai đi hoang đàng, sau một thời gian ngắn, nhận ra tình huồng tồi tệ đang xảy đến với mình, nhận ra ‘đời không là ông chủ hào hoa luôn quảng đại rộng vãi hào phóng hạnh phúc êm ái’, anh hồi tâm rụt rè quay về với cha; Người cha vui mừng tha thứ bằng vòng tay ôm choàng lấy con vào lòng, tận bên ngoài cổng, cùng với những nụ hôn nồng ấm thuở nào mà anh đã từng rất quen đón nhận. Người cha cũng đã mở tiệc linh đình cùng vui mừng với mọi người vì ‘con đã mất mà nay lại tìm thấy’. Tất cả những bức ảnh minh họa như thế đâu là ý tưởng then chốt mà ĐGS muốn truyền đạt vào những người Pharisêu, kinh sư và biệt phái tự hào là thiện hảo xa lánh người tội lỗi và thu thuế?

Biết rằng:‘không ai chỉ có một quá khứ mà không có tương lai’ (Hồng Y Phanxico Xavier Thuận). Ý tưởng này có hàm ý bộc lộ ý tưởng mà ĐGS lồng vào ba dụ ngôn như ba bức tranh trong ba câu chuyện minh họa.

Trước tiên, chân lý được khẳng định dứt khoát, với TC, không có gì do Ngài dựng nên mà không trong trật tự kỳ diệu và trọn hảo tốt đẹp. Cho dù là ‘vật vô tri như đồng xu’, ‘sinh động vật’ mang sự sống với bản năng xúc cảm ít niều cảm thức như con chiên lạc, ‘con người như đứa con hoang đàng, sinh vật cao trọng. Cả ba ba thí dụ là hình ảnh ba đại diện mang tính tổng hợp. Tất cả phân bổ theo đẳng cấp giá trị cao thấp theo nguyên lý của Đấng tạo dựng ấn định cho mỗi chủng loại hiện hữu, để tất cả lệ thuộc vào nguyên tắc sinh tồn và sự cân bằng sinh thái hài hòa vũ trụ. Vì thế Ngài không muốn những gì mà Ngài dựng nên bị mai một vì bất kỳ lý do gì. Tất cả, cho dù ở tôn ti đẳng cấp nào, vẫn được gìn giữ, chăm sóc, bảo tồn nguyên vẹn hoàn hảo, tốt đẹp, thế giá.

Điều thứ hai, ở cuộc đàm luận, ở đây hay nhiều nơi khác, người Pharisêu và kinh sư không thể hiểu ra hay chấp nhận Đấng họ đang đối diện như Người muốn ủy thác chính mình cho họ, Người là Đấng tìm chiên lạc! Vai trò và sứ mệnh đó là vai trò và sứ mệnh được ủy thác cho Người, chỉ còn việc hoàn tất, tuy hiện tại chỉ mới khởi đầu, bước tiền khởi sự tái tạo mọi sự đã và còn hư đi vì tội và vì quyền lực của quỷ thần gieo rắc. Điều như vậy người biệt phái chẳng hề muốn biết! Mà nếu ĐGS có nói để họ biết thì họ vẫn chẳng thấy tự thay đổi dược gì, trừ một số nhỏ như Nicôđêmô!

Điều thứ ba, ĐGS muốn những người Pharisêu, kinh sư khả thi tự hiểu mình ra làm sao trong ba câu chuyện mà Người nói với họ? mong họ đón nhận và đổi mới. Suy cho cùng, chính những người này thật sự là những con chiên đang ‘rất lạc’, nhưng không phải một con, mà ‘cả đàn lạc’. Nếu chỉ lạc thôi chưa hẳn đã mất hay sẽ mất, hoặc không giá trị nữa! Mất xác mất hồn hay tiêu tán giá trị chỉ khi không biết quay lại để về. Thứ làm ra lạc chính là cái gieo rắc đam mê. Tội thì làm cho kẻ vấp ngã ra vong thân, hoen ố danh giá, nhưng phẩm tính vẫn là hình ảnh TC hay họa phẩm TC vẫn không thế hủy diệt dẫu có bị mờ mịt. Giá trị vô song! chính là ân ban cao cả được mang bản tính người trong đời trần. Nhưng làm sao, để giữa ‘người’ với nhau, có ‘tầm nhìn’ nâng cấp đến toàn hảo mỗi khi nhìn người khác, bằng cả thực chất là bản tính đồng nhất. Đồng nhất trong cùng một ngôi nhà chung, đồng nhất trong ‘kiếp sống người’, chung hành tinh diệu kỳ, nhưng có tầm giới hạng, lại đầy thữ thách tấn kích cho dẫu mỏng dòn.

Nhân loại là đoàn dân Chúa dựng nên. Sau tội Adong, đã trở nên đàn chiên lạc. Thời ĐGS đi rao giảng, có Gioan Tiền hô làm chứng, vẫn có những người thuộc thành phần không tiếp nhận Người. Vậy có nên khám phá ra một thứ chiên mang hình thái thứ ba không? Chiên tốt, ai cũng nhận ra được: có khả năng nhận biết chủ, nghe biết tiếng chủ, đi theo chủ; kế đến chiên lạc, chiên rơi vào một bối cảnh nào đó thay vì nhận ra đen tối đằng sau vẻ hấp dẫn thì chỉ thấy toàn ánh hào quang ‘lóe mắt’ đâm ra vấp chân té ngã như chụp nắm lấy một ảo giác, tỉnh dậy vẫn có ân hận rất muốn quay về. Bác sĩ Seguin với ‘con chiên cái’ trong chuyện ngụ ngôn La Fontaine đã cho thấy có sự đồng tình trong suy nghĩ như vậy; sau cùng là ‘chiên không tên’, chiên không lạc mà đầy tự hào là chiên ‘tốt’!, sống trong tâm thế tự giáo điều, ‘chủ quản cực đoan’. Triệu chứng dễ nhận ra của họ là sống theo lối người đi vừa hát khúc ‘tình ca’: ‘đường ta ta cứ đi’, ngang nhiên bước đi tới dù tình huống có lâm trận ‘điếc không sợ súng’ hoặc không muốn thay đổi theo kiểu ‘ếch ngồi đáy giếng’ an vị, thay đổi thì sợ, vươn lên nơi khác biết có thành công hay rủi ro rơi lạc phải hiểm họa nào khác? Họ bế tắc khả năng cảm thức được tiếng Chúa mời gọi và mỏi mòn chờ đợi họ như người cha đợi mong con trở về cùng sống an bình trong hạnh phúc đoàn tụ.

Nhìn lại, ĐGS trong khao khát: những người Pharisêu, kinh sư hãy nghiền ngẫm để thấy chính họ qua thái độ phán ứng của người anh cả với em thứ trong câu chuyện để hồi tâm. Lời mời gọi của Người dành cho họ, hãy có tâm hồn rộng mở để đón nhận ít nhiều cảm thông như cảm thông đứa em hoang đàng trở về từ chốn sa đọa tội lỗi, là đại diện cho những người thu thuế, và tất cả những người tội lỗi khác trong thiên hạ. Câu chuyện được kể, mở đầu, gồm ba nhân vật, mà có tới ba mặt, ba lòng. Nhưng kết thúc, thì còn lại ba mặt, một tấm lòng. Kẻ tội nhân quay về để sống trong đàn chiên hợp nhất, kẻ lành biết yêu thương cảm thông, quên mình, đón nhận để có chung tâm tình đi đến hài hòa, chung niềm vui sướng trong cùng Nước Chúa hiển trị. Nếp sống đó hạnh phúc biết bao cho hôm nay và nhất là mãi đến muôn nghìn sau trong Nước Trời hằng sống!

Lạy CGS, Đấng tìm chiên lạc mang về đoàn tụ trong đàn chiên hợp nhất. Xin khắc ghi sứ mệnh cao cả ấy vào tâm khảm chúng con, sứ mệnh thiêng liêng đẹp tình con thảo Cha trên trời và đẹp tình làm người, đồng môn nhân loại trên thế. Biết là để thực hành. Xin Người hằng ở kề bên nâng đở!

Về mục lục

BAO DUNG NHÂN HẬU NOI GƯƠNG CHÚA CHA

Lm. Đan Vinh

I. HỌC LỜI CHÚA

TIN MỪNG: Lc 15,1-32

(1) Tất cả những người Thu thuế và những người tội lỗi thường đến gần Đức Giêsu mà nghe Người. (2) Còn những người thuộc phái Pharisêu và các kinh sư thì lẩm bẩm: “Ông này đón tiếp phường tội lỗi và ăn uống với chúng”. (3) Đức Giêsu mới kể cho họ dụ ngôn này: (4) Người nào trong các ông có một trăm con chiên mà bị mất một con, lại không để chín mươi chín con kia ngoài đồng hoang, để đi tìm cho kỳ được con chiên bị mất ? (5) Tìm được rồi, người ấy mừng rỡ vác lên vai. (6) Về đến nhà, người ấy mời bạn bè, hàng xóm lại và nói: “Xin chung vui với tôi, vì tôi đã tìm được con chiên của tôi, con chiên bị mất đó”. (7) Vậy, tôi nói cho các ông hay: “Trên trời cũng thế, ai nấy sẽ vui mừng vì một người tội lỗi ăn năn sám hối, hơn là vì chín mươi chín người công chính không cần phải sám hối ăn năn”. (8) Hoặc người phụ nữ nào có mười đồng quan, mà chẳng may đánh mất một đồng, lại không thắp đèn, rồi quét nhà, moi móc tìm cho kỳ được ? (9) Tìm được rồi, bà ấy mời bạn bè, hàng xóm lại và nói: “Xin chung vui với tôi, vì tôi đã tìm được đồng quan tôi đã đánh mất”. (10) Cũng thế, tôi bảo cho các ông hay: “Giữa triều thần Thiên Chúa, ai nấy sẽ vui mừng vì một người tội lỗi ăn năn sám hối”. (11) Rồi Đức Giêsu nói tiếp: “Mõt người kia có hai con trai. (12) Người con thứ nói với cha rằng: “Thưa cha, xin cho con phần tài sản con được hưởng”. Và người cha đã chia của cải cho hai con. (13) Ít ngày sau, người con thứ thu góp tất cả rồi trẩy đi phương xa. Ở đó anh ta sống phóng đãng, phung phí tài sản của mình. (14) Khi anh ta đã ăn tiêu hết sạch, thì lại xảy ra trong vùng ấy một nạn đói khủng khiếp. Và anh ta bắt đầu lâm cảnh túng thiếu, (15) nên phải đi ở cho một người dân trong vùng. Người này sai anh ta ra đồng chăn heo. (16) Anh ta ao ước lấy đậu muồng heo ăn mà nhét cho đầy bụng, nhưng chẳng ai cho. (17) Bấy giờ anh ta hồi tâm và tự nhủ: “Biết bao nhiêu người làm công cho cha ta được cơm dư gạo thừa, mà ta ở đây lại chết đói ! (18) Thôi, ta đứng lên, đi về cùng cha và thưa với Người: “Thưa cha, con thật đắc tội với Trời và với cha, (19) chẳng còn đáng gọi là con cha nữa. Xin coi con như một người làm công cho cha vậy”. (20) Thế rồi anh ta đứng lên đi về cùng cha. Anh ta còn ở đàng xa, thì người cha đã trông thấy. Ông chạnh lòng thương, chạy ra ôm cổ anh ta và hôn lấy hôn để. (21) Bấy giờ người con nói rằng: “Thưa cha, con thật đắc tội với Trời và với cha, chẳng còn đáng gọi là con cha nữa”. (22) Nhưng người cha liền bảo các đầy tớ rằng: “Mau đem áo đẹp nhất ra đây mặc cho cậu, xỏ nhẫn vào ngón tay, xỏ dép vào chân cậu, (23) rồi đi bắt con bê đã vỗ béo làm thịt để chúng ta mở tiệc ăn mừng! (24) Vì con ta đây đã chết mà nay sống lại, đã mất mà nay lại tìm thấy”. Và họ bắt đầu ăn mừng. (25) Lúc ấy người con cả của ông đang ở ngoài đồng. Khi anh ta về gần đến nhà, nghe thấy tiếng đàn ca nhảy múa, (26) liền gọi một người đầy tớ ra mà hỏi xem có chuyện gì. (27) Người ấy trả lời: “Em cậu đã về, và cha cậu đã làm thịt con bê béo, vì được lại cậu ấy mạnh khỏe”. (28) Người anh cả liền nổi giận và không chịu vào nhà. Nhưng cha cậu ra năn nỉ. (29) Cậu trả lời cha: “Cha coi, đã bao nhiêu năm trời con hầu hạ cha, và chẳng khi nào trái lệnh. Thế mà chưa bao giờ cha cho lấy được một con dê con để con ăn mừng với bạn bè. (30) Còn thằng con của cha đó, sau khi đã nuốt hết của cải của cha với bọn điếm, nay trở về, thì cha lại giết bê béo ăn mừng!”. (31) Nhưng người cha nói với anh ta: “Con à, lúc nào con cũng ở với cha, tất cả những gì của cha đều là của con. (32) Nhưng chúng ta phải ăn mừng và hoan hỷ, vì em con đây đã chết mà nay lại sống, đã mất mà nay lại tìm thấy”.

Ý CHÍNH:

Thấy Đức Giêsu gần gũi với những người thu thuế và tội lỗi, nhóm Pharisêu và kinh sư lên tiếng trách cứ Người. Bấy giờ Người đã dùng ba dụ ngôn diễn tả lòng thương xót và niềm vui của Thiên Chúa đối với những tội nhân biết hối cải là: “Con chiên bị lạc”, “Đồng bạc bị đánh mất” và “Người Cha nhân hậu”. Hai dụ ngôn đầu nhấn mạnh đến thái độ của Thiên Chúa không bỏ rơi nhưng luôn đi tìm kiếm kẻ có tội. Dụ ngôn thứ ba nhấn mạnh đến lòng thương xót của Thiên Chúa qua thái độ sẵn sàng khoan dung tha thứ và vui mừng đón nhận họ hồi tâm trở về.

CHÚ THÍCH:

– C 1-3: + Tất cả những người thu thuế và những người tội lỗi: Trong xã hội Do thái, những người thu thuế bị coi như tội nhân công khai. Hai hạng người thu thuế và gái điếm thường bị nhóm Pharisêu và kinh sư lên án (x. Lc 5,30; 7,34). Ở đây Luca ghi nhận những người thu thuế và tội lỗi thường đến nghe Đức Giêsu giảng. Điều này cho thấy Đức Giêsu không khinh dể xa lánh tội nhân, nhưng sẵn sàng đón tiếp để cứu độ họ.

– C 4-7: + Người nào trong các ông có một trăm con chiên mà bị mất một con…: Hình ảnh người mục tử với đàn chiên là một đề tài cổ điển của Cựu ước, nói lên quan hệ giữa Thiên Chúa và dân Người (x. Lc 12,32). Con chiên tìm lại được là biểu tượng về ơn cứu độ của Thiên Chúa (x. Mt 4,6-7). Luca cho thấy tình thương của Thiên Chúa luôn đi tìm và đem các tội nhân trở về đàn chiên (x. Lc 15,4-7). + Để chín mươi chín con kia ngoài đồng hoang, để đi tìm cho kỳ được con chiên bị mất: Ở đây phải hiểu ngầm là chín mươi chín con chiên trong đàn đã được mục tử nhốt ở một nơi an tòan trong hoang địa, trước khi đi tìm con chiên lạc. Tuy chỉ là một con chiên, nhưng đối với người mục tử cũng là một số lớn đến nỗi ông quyết tâm đi tìm bằng được. Điều này cho thấy lòng nhân từ của Thiên Chúa đối với tội nhân thật là lớn lao.

– C 8-10: + Người phụ nữ nào có mười đồng quan, mà chẳng may đánh mất một đồng…: Đồng quan là một đơn vị tiền tệ của Hy-lạp. Đơn vị tiền tệ này tương đương với quan tiền Rôma (x. Lc 7,41), là tiền công nhật của một nông nhân làm việc đồng áng (x. Mt 20,2). + Lại không thắp đèn, rồi quét nhà, moi móc tìm cho kỳ được ?: Nhà của người dân Pha-lét-tin làm bằng đất sét và có ít cửa nên bị tối. Do đó, dù giữa ban ngày, để tìm kiếm một vật nhỏ như một quan tiền, người ta cũng phải thắp đèn cầy. Trong dụ ngôn này, một phụ nữ vốn liếng chỉ có mười quan tiền, nên phải vất vả tìm kiếm bằng được đồng quan bị mất… Điều này ám chỉ tình thương của Thiên Chúa đối với tội nhân. Người không muốn bất cứ ai bị hư mất, nhưng muốn họ ăn năn sám hối và được sống. + Giữa triều thần Thiên Chúa, ai nấy sẽ vui mừng vì một người tội lỗi ăn năn sám hối: Thiên Chúa vui mừng và chia sẻ niềm vui với cả triều thần thánh trên trời khi thấy một người tội lỗi ăn năn hối cải trở về.

CÂU HỎI: 1) Những ai bị người Pharisêu và kinh sư khinh dể, nhưng được Đức Giêsu sẵn sàng đón tiếp ? 2) Thánh kinh thường dùng hình ảnh nào để diễn tả tương quan giữa Đức Chúa với Ít-ra-en là con dân của Người ? 3) Phải chăng chủ chiên bỏ mặc 99 con chiên giữa hoang địa cho sói dữ cắn xé, để đi tìm một con chiên bị lạc ? 4) Hai dụ ngôn nào diễn tả tình thương của Thiên Chúa luôn quan tâm đi tìm các tội nhân, và dụ ngôn nào cho thấy tình thương của Người sẵn sàng tha thứ và đón nhận tội nhân sám hối trở về ?

II. SỐNG LỜI CHÚA

LỜI CHÚA: “Trên trời cũng thế, ai nấy sẽ vui mừng vì một người tội lỗi ăn năn sám hối, hơn là chín mươi chín người công chính không cần phải sám hối ăn năn” (Lc 15,7).
CÂU CHUYỆN:

1) NOI GƯƠNG CHÚA ĐỂ BIẾT XÓT THƯƠNG NGƯỜI TỘI LỖI:

Một lần kia, các tu sĩ trong miền dẫn tới Đức Giám Mục Anmôna một thiếu nữ mang bầu xin ngài ra hình phạt. Nhưng Đức cha đã ban phép lành cho thai nhi, rồi ra lệnh ban cho cô sáu tấm vải bằng lanh mịn. Những kẻ tố cáo lại nói:

– Tại sao Đức Cha làm như thế? Xin ra cho nó một hình phạt.

Ngài ôn tồn bảo:

– Anh em thử nghĩ xem, cô ta đã đau khổ muốn chết được; tôi phải làm gì hơn nữa?

Nói thế rồi ngài cho cô ta về. Từ đấy không tu sĩ nào còn dám tố cáo ai nữa.

2) SỨC MẠNH HOÁN CẢI CỦA SỰ THA THỨ:

Ngày 13-5-1981, giữa lúc hàng chục ngàn người chen chúc nhau tại quảng trường thánh Phêrô để đón đức thánh cha Gioan Phaolô II, thì một tiếng nổ chát chúa vang lên làm mọi người đứng tim. Đức thánh cha đã ngã gục trên chiếc xe mui trần, máu vọt lên tung tóe. Lần đầu tiên trong lịch sử nhân loại, một vị giáo hoàng bị mưu sát. Ali Agaca, hung thủ tội ác, đã bị bắt ngay tại chỗ. Sau đó hung thủ người Thổ Nhĩ Kỳ này đã bị giam tại nhà tù Rebiblia ở Rôma. Cả thế giới đều kinh hoàng về tội ác tày trời này. Năm 1984, thế giới còn kinh ngạc hơn nữa. Đức Gioan Phaolô II, người bị thảm sát đã đến thăm và nói chuyện với kẻ sát hại mình tại nhà tù. Không ai biết hai bên nói gì với nhau, nhưng qua hệ thống truyền thông, mọi người đều rất cảm động khi thấy Đức Thánh Cha bắt tay Ali Agaca, với nụ cười trìu mến. Phải chăng đây là hình ảnh sống động nhất về tình yêu của Đức Giêsu khi Người niềm nở đón tiếp các tội nhân.

Ít lâu sau, vợ của kẻ sát nhân đã đến Rôma để bày tỏ lòng biết ơn đối với Đức Thánh Cha, vì ngài đã sẵn sàng tha thứ cho chồng của mình. Còn chính hung thủ Ali Agca sau khi mãn hạn tù, cũng đã nài xin được nhập quốc tịch Vatican và tự nguyện xin làm đàn em của Đức Thánh Cha.

3) LOÀI NGƯỜI THÍCH KẾT ÁN HƠN LÀ CẢM THÔNG VỚI TỘI NHÂN:

Bệnh HIV AIDS (hay SI-DA) ngày nay đã trở thành một vấn đề lớn của nhân loại, một “căn bệnh của thế kỷ” mà đến nay loài người vẫn chưa tìm ra phương thế chữa trị hữu hiệu. Cách đây ít lâu, trên đài VTV3 có chiếu một bộ phim nhiều tập khá hay, nhan đề là “Gió qua miền tối sáng”. Bộ phim đề cập đến số phận của nhiều nhân vật bị lây nhiễm vi-rút liệt kháng (HIV-AIDS). Thái độ của các bệnh nhân đầu tiên thường là bàng hoàng, không tin là mình lại bị mắc chứng bệnh quái ác này. Rồi sau khi đã chấp nhận thực tế, một mặt họ tìm xem ai đã lây bệnh cho mình, mặt khác họ vẫn cố che giấu không để người chung quanh không biết mình đã bị mắc bệnh. Rồi trong số những người mắc bệnh, người thì chấp nhận hoàn cảnh để cố sống tốt đẹp và tránh lây bệnh cho tha nhân. Nhưng cũng có kẻ hận đời để sống buông thả, quan hệ tình dục bừa bãi, nhằm truyền bệnh cho nhiều người cùng chết với mình cho hả dạ. Còn quần chúng nói chung, do chưa hiểu về phương cách lây lan, nên khi vừa nghe người nào mắc phải thứ bệnh quái ác này là bắt đầu bàn tán xầm xì to nhỏ và cảnh giác cao độ, thể hiện qua thái độ xa lánh bệnh nhân… khiến người mắc bệnh cảm thấy cô đơn và tủi hổ. Cuối cùng người bệnh đành phải dời chỗ ở đến nơi không ai biết mình bị mắc chứng bệnh này.

Gần đây ở Philíppin cũng có chiếu một bộ phim tài liệu về việc phòng chống HIV AIDS. Phóng viên đã hỏi một thanh niên bị mắc bệnh AIDS thời kỳ chót: “Anh dự định thế nào về tương lai của anh ?” Chàng thanh niên đã thành thật cho biết như sau: “Tôi hy vọng sau khi tôi chết, hãng bảo hiểm nhân thọ sẽ trả cho tôi một số tiền để nuôi chú chó cưng của tôi. Vì từ khi tôi công khai cho biết về chứng bệnh này, tôi đã bị mọi người khinh dể xa lánh, kể cả những người thân trong gia đình ruột thịt của tôi. Chỉ có chú chó cưng là không thay lòng đổi dạ. Nó vẫn tiếp tục vẫy đuôi mừng rỡ mỗi khi gặp mặt như trước”.

4) LÒNG THƯƠNG XÓT CỦA THIÊN CHÚA CHIẾN THẮNG SỰ THÙ HẬN:

Cha PIÔ là một vị linh mục nổi tiếng thánh thiện. Ngày kia, ngài tới Rotondo và tình cờ gặp Cesare Festa, một kẻ đứng đầu phái Tam Điểm tại đây. Khi gặp ngài, ông ta ngạc nhiên và nói:

– Ngài cũng ở đây với chúng tôi, những người theo phái Tam Điểm hay sao?

Cha Piô đáp lại:

– Phải, thế các anh đã làm gì?

Ông ta trả lời:

– Chúng tôi chống lại Giáo hội.

Cha Piô cầm tay ông ta, nhìn ông ta bằng cặp mắt trìu mến, rồi kể lại cho ông ta nghe câu chuyện đứa con hoang đàng, hay câu chuyện tấm lòng của một người cha.

Một giờ sau, ông ta đã quì gối xưng tội. Rồi sau đó, ở mọi nơi và trong mọi lúc, ông ta sẵn sàng tuyên xưng lòng khoan dung và thương xót bao la của Thiên Chúa.

Riêng mỗi người chúng ta, hãy sám hối ăn năn trở về cùng Chúa để được hưởng nhờ ơn tha thứ, bởi vì tâm tình sám hối ăn năn chính là một thứ tiền để mua lấy ơn tha thứ.

SUY NIỆM:

Khi thấy Đức Giêsu tiếp đón và ngồi ăn đồng bàn với những người thu thuế tội lỗi thì các người Pharisêu và các kinh sư liền lẩm bẩm phê phán Người. Để trả lời cho họ, Đức Giêsu đã kể ra ba dụ ngôn về lòng thương xót của Thiên Chúa đối với tội nhân: Một là con chiên lạc, hai là đồng tiền bị mất và ba là người cha bao dung. Từ đó Người mời gọi mọi người hãy noi gương Thiên Chúa giàu lòng thương xót để đối xử bao dung nhân hậu với những tội nhân hầu đưa họ giao hòa với Thiên Chúa. Khi so sánh 3 dụ ngôn, ta thấy tỉ lệ mất mát ngày càng cao: Từ 1/100 đoàn chiên đến 1/10 số tiền vàng rồi ½ số con trai. Qua đó Đức Giêsu đề cao hình ảnh một Thiên Chúa giàu lòng từ bi thương xót: xót xa khi thấy một người đi lầm đường và rơi vào vòng tội lỗi. Từ đó Ngài tìm cách giải cứu tội nhân và tỏ ra vui mừng khi thấy một tội nhân biết hồi tâm quay về với Ngài trong đoàn chiên Hội thánh.

1) Lòng thương xót bao dung của Thiên Chúa đối với các tội nhân thể hiện qua hai thái độ của Đức Giêsu như sau:

a) Không bỏ rơi nhưng quyết tâm đi tìm chiên lạc:

Đức Giêsu là mục tử tốt lành biết rõ và gọi tên từng con chiên (x Ga 10,14), đến để cho chiên được sống và sống dồi dào (x Ga 10,10). Con người thật là đáng quí trước mặt Người. Người tìm kiếm con người và không muốn một ai bị hư mất. Như người mục tử tốt lành không đành bỏ rơi một con chiên lạc, nhưng quyết tâm đi tìm cho tới khi tìm thấy (x Lc 15,4); Như người đàn bà có mười quan tiền mà bị rớt một đồng, đã không bỏ mặc, nhưng đốt đèn, quét nhà quyết tìm bằng được (x Lc 15,8); Như người cha có hai đứa con trai, đã không bỏ mặc đứa con thứ bất hiếu đi hoang, nhưng hằng ngày mong chờ nó sớm hồi tâm trở về (x Lc 15,20).

b) Chia sẻ niềm vui khi tìm thấy: Đức Giêsu là hiện thân lòng từ bi thương xót của Thiên Chúa khi không muốn tội nhân bị hư mất nhưng muốn họ ăn năn sám hối để được sống. Người vui mừng đón tiếp những tội nhân biết hồi tâm trở về: như người mục tử tốt lành đi tìm chiên lạc, khi tìm được đã vui mừng vác nó trên vai và đưa về đàn. Về đến nhà, người ấy mời bạn bè, hàng xóm lại và nói: “Xin chung vui với tôi, vì tôi đã tìm được con chiên của tôi, con chiên bị mất đó” (Lc 15,5-6); Người cũng phản ứng giống như người đàn bà kia sau khi tìm thấy quan tiền bị mất, đã nói với người xung quanh: “Xin chung vui với tôi, vì tôi đã tìm được đồng quan tôi đã đánh mất” (Lc 15,9); Người còn có thái độ như người cha nhân lành trong dụ ngôn, hằng ngày chờ mong đứa con đi hoang trở về, và khi thấy bóng nó từ đàng xa, đã chạnh lòng thương, chạy ra ôm cổ nó và hôn lấy hôn để. Rồi không để cho nó nói hết câu, đã tha thứ và trả lại mọi quyền lợi nó đã bị mất khi bỏ nhà đi hoang: “Mau đem áo đẹp nhất ra đây mặc cho cậu, xỏ nhẫn vào ngón tay, xỏ dép vào chân cậu, rồi đi bắt con bê đã vỗ béo làm thịt để chúng ta mở tiệc ăn mừng ! Vì con ta đây đã chết mà nay sống lại, đã mất mà nay lại tìm thấy” (Lc 15,20-24).

2) Chúng ta phải làm gì ?

– Giá trị cao thấp là do tình thương nhiều ít: Thực ra con chiên lạc, đồng bạc mất và cả đứa con hoang đàng đều không đáng để chủ nhân phải có những hành động “điên rồ”: người chăn chiên phải bỏ lại chín mươi chín con chiên khác để lặn lội đi tìm con chiên lạc; người phụ nữ phải vất vả thắp đèn, quét nhà và moi móc từng góc nhà để tìm đồng mạc rơi mất; người cha phải suốt ngày đứng tựa cửa, héo hắt chờ đợi con hoang trở về. Nhưng ở đây phải xét theo giá trị tình thương: Sở dĩ con chiên, đồng bạc hay người con có giá trị lớn lao là nhờ tình thương của chủ nhân dành cho chúng. Nói cách khác: giá trị của chúng được đo bằng thước đo tình thương hơn bằng giá trị vật chất. Mối tương quan thân thiết và tấm lòng yêu thương của chủ nhân trong ba dụ ngôn trên đều phản ảnh lòng thương xót của Thiên Chúa. Dù chúng ta cố tình bỏ nhà đi hoang thì Thiên Chúa vẫn thương xót và không bỏ rơi chúng ta. Ngài đã dùng nhiều người và bằng nhiều cách để đi tìm chúng ta và hằng mong chúng ta hồi tâm sám hối mau trở về với Ngài. Ngài và cả triều thần thiên quốc đều vui mừng khi thấy các tội nhân thực tâm sám hối như người cha nói với anh con cả trong dụ ngôn: “Nhưng chúng ta phải ăn mừng và hoan hỷ, vì em con đây đã chết mà nay lại sống, đã mất mà nay lại tìm thấy” (Lc 15,32).

– Hãy biết cảm thông với tội nhân: Trong cuộc sống đời thường, chúng ta thường có thái độ giống như các biệt phái và Kinh sư khi hay xét đoán và kết án lỗi lầm của tha nhân. Tin Mừng hôm nay cho thấy thái độ của Đức Giêsu từ bi nhân hậu đầy lòng thương xót: Người cảm thông khi sẵn sàng đến ngồi đồng bàn với các người thu thuế tội lỗi. Người chọn một người thu thuế tên là Lêvi vào số mười hai Tông đồ. Người bênh vực người phụ nữ phạm tội ngoại tình khỏi bị ném đá chết. Chỉ có một tội không bao giờ được tha là “xúc phạm đến Chúa Thánh Thần” mà các người Pharisêu và Kinh sư Do thái đã phạm, khi cố chấp không tin Đức Giêsu là Đấng Thiên Sai và từ chối gia nhập vào Nước Trời do Người thiết lập.

– Hãy quảng đại tha thứ những xúc phạm của kẻ khác: Nếu Thiên Chúa đã tỏ lòng từ bi nhân hậu tha thứ tội lỗi chúng ta, thì Người muốn chúng ta cũng phải sẵn sàng tha thứ các tội xúc phạm của tha nhân đối với chúng ta, như người cha trong dụ ngôn đã yêu cầu người anh cả hãy tiếp nhận đứa em đã bỏ nhà đi hoang. Trong thực tế, người ta chỉ dễ tha thứ lỗi lầm của kẻ khác khi ý thức được tình trạng tội lỗi của mình. Có nhận mình cũng là tội nhân, người ta mới dễ cảm thông và tha thứ cho kẻ khác. Chúng ta đừng đòi kẻ có tội phải bị trừng phạt mới vừa lòng. Mục sư Máctin Luthơ Kinh (Martin Luther King) đã nói như sau: “Nếu cứ áp dụng luật “mắt đền mắt” thì chắc mọi người đều đã trở thành những kẻ mù lòa từ lâu rồi !”.

– Phải tha thứ cho tội nhân như thế nào? : Một phóng viên đã hỏi Tổng thống LANHCÔN (A Lincoln) là ông sẽ đối xử thế nào đối với dân Miền Nam sau khi cuộc nội chiến tại Hoa Kỳ chấm dứt? Ông liền trả lời: “Tôi sẽ đối xử với họ như họ chưa bao giờ bỏ nhà đi hoang”. Đây cũng chính là cách đối xử của Đức Giêsu đối với các tội nhân. Người sẵn sàng tha thứ, “phục hồi trọn vẹn” cho Tông Đồ Phêrô, như thể ông chưa bao giờ phạm tội chối Thầy. Đây cũng chính là cách chúng ta phải cư xử với kẻ có lỗi với chúng ta: Phải sẵn sàng tha thứ vô điều kiện, cư xử với họ với một tình thương bao dung như Thiên Chúa đã bao dung với chúng ta, như lời cầu trong kinh Lạy Cha: “Và tha nợ chúng con như chúng con cũng tha kẻ có nợ chúng con” (Mt 6,12). Vì nếu chúng ta đối xử với tha nhân thế nào, thì Thiên Chúa cũng sẽ xử với ta như thế: “Anh em đong bằng đấu nào, thì Thiên Chúa cũng sẽ đong cho anh em đấu ấy” (Mt 7,2).

THẢO LUẬN:

Giả như bạn là người anh cả trong dụ ngôn hôm nay thì bạn sẽ làm gì: vào nhà cha để cùng tham dự bữa tiệc vui đón đứa em đi hoang trở về, hay đứng bên ngoài kêu trách lòng nhân hậu của Cha, như các người Pharisêu và kinh sư xưa đã làm?

NGUYỆN CẦU:

– LẠY CHA. Chúng con thường hay cư xử như người con thứ trong bài dụ ngôn khi muốn tự do bay nhảy ngoài vòng tay của Cha. Nhưng chính sự tự do ấy đã biến chúng con trở thành nô lệ cho ma quỷ, thế gian và xác thịt mình, và những hạnh phúc do thế gian ban tặng cuối cùng cũng chỉ là thứ hạnh phúc bọt bèo chóng qua. Cũng như người con thứ trong Tin Mừng hôm nay, chúng con bỗng cảm thấy mình bị rơi xuống hố sâu tội lỗi và nếm mùi đau khổ cùng cực.

– LẠY CHA đầy lòng từ bi thương xót. Xin dẫn dắt chúng con mau quay về với Cha, giúp chúng con năng điều chỉnh những sai lỗi. Xin hãy nâng đỡ chúng con biết mau trỗi dậy vì tin rằng tình thương của cha còn lớn gấp muôn ngàn lần những tội lỗi của chúng con. Ước gì vấp ngã sẽ làm chúng con trưởng thành hơn, thấy được sự mỏng dòn yếu đuối của mình và cảm nghiệm được lòng bao dung thương xót của Cha. Ước gì sau mỗi lần được Cha tha thứ, chúng con cũng biết đối xử thương xót đối với những kẻ đã xúc phạm đến chúng con.

X) HIỆP CÙNG MẸ MARIA.- Đ) XIN CHÚA NHẬM LỜI CHÚNG CON.

Về mục lục

CHÚA NHẬT 24 THƯỜNG NIÊN_C

Lm. Antôn

Ông bà anh chị em thân mến. Có một câu chuyện về một thiếu niên tên Thông bỏ nhà ra đi sống bụi đời một thời gian. Nhưng vì không thể nào chịu đựng được sự tàn nhẫn của cảnh bụi đời nữa, cho nên cậu viết một lá thư gửi về cho mẹ, bày tỏ niềm hy vọng sẽ được bố tha thứ, và cho phép cậu trở về nhà. Lá thư như sau: “Mẹ kính yêu, trong một vài ngày nữa con sẽ đi ngang qua nhà. Nếu bố bằng lòng nhận con trở lại, thì xin mẹ yêu cầu bố cột một miếng vải trắng lên cây táo ở trước nhà.

Vài ngày sau Thông lên xe buýt trở về nhà. Trong lúc xe buýt chạy gần đến nhà thì hai hình ảnh cứ chớp lòe liên tục hiện ra trong trí anh ta. Khi thì trên cây có cột một miếng vải trắng, khi thì trên cây chẳng có một miếng vải trắng nào. Xe buýt càng tiến gần nhà, trái tim của cậu càng đập nhanh hơn. Không còn bao lâu nữa cây táo sẽ hiện ra nơi khúc quẹo, nhưng Thông không dám tự mình nhìn, vì sợ nhỡ không có miếng vải trắng cột ở đó. Thế là cậu quay sang người đàn ông bên cạnh ấp úng nói: “Thưa ông, ông có thể làm ơn giúp cháu một việc không? Vào khúc quẹo bên tay mặt, ông sẽ thấy một cây có nhiều cành. Ông làm ơn cho cháu biết trên cành cây có cột một miếng vải trắng không nhé.”

Khi xe buýt từ từ lướt qua cây táo, Thông nhìn chăm chăm về phía trước, và với giọng run run cậu hỏi người đàn ông: “Thưa ông, có một miếng vải trắng treo ở một cây nào đó không?” Ông ta sửng sốt trả lời: “Ồ này cậu bé, cành cây nào tôi cũng thấy có cột một miếng vải trắng cả, và hình như trong nhà đang chuẩn bị tiệc vui.”

Ông bà anh chị em thân mến. Câu truyện trên đây và những câu truyện trong những bài Kinh thánh Lời Chúa hôm nay cho chúng ta sự hiểu biết về Thiên Chúa là một người cha nhân từ yêu thương và những hành động của Người. Thiên Chúa biết rõ từng người chúng ta và những tội lỗi của chúng ta hơn chúng ta biết chúng ta. Mặc dầu vậy, Người vẫn luôn yêu thương chúng ta với một tình yêu bao la vô bờ bến hơn chúng ta và những người thân thuộc yêu thương chúng ta, và với lòng nhân từ và thương xót, Thiên Chúa sẵn sàng tha thứ cho chúng ta hơn lòng chúng ta ước mong nơi Chúa.

Bài đọc một trích sách Xuất hành cho chúng ta thấy lòng nhân từ và sự tha thứ của Thiên Chúa cho sự phản bội và bất trung của dân Người. Sau khi dân Do thái được Chúa cứu thoát khỏi cuộc sống nô lệ bên Ai cập đang trên đường về Đất hứa, và vừa ký Giao ước trung thành với Thiên Chúa, họ đã quay lại phản bội Chúa. Trong khi Chúa gọi Môi-sê trở lên núi Si-nai để nhận mệnh lệnh, thì ở dưới dân chúng đúc và thờ thần bò vàng của dân ngoại giáo Ca-na-an. Thiên Chúa đã nổi cơn thịnh nộ định tiêu diệt dân này để lập một dân khác trung thành hơn, nhưng nhờ lời khẩn cầu của Môi-sê, xin Chúa nhớ lại những việc lạ lùng Chúa đã làm cho dân mà thương xót và tha thứ cho họ. Chúng ta được biết Chúa đã nguôi giận, mở rộng lòng thương xót và sẵn lòng tha thứ cho họ.

Trong bài đọc 2, thánh Phao-lô minh chứng cho chúng ta về tình yêu, lòng nhân từ và thương xót của Chúa đối với chính ngài, một người tội lỗi tày trời. Từ một người tội lỗi sống trong lầm lạc, bắt bớ và hành hạ những người theo Ki-tô giáo, ngài đã được chính Chúa Giê-su Ki-tô Phục sinh thương xót tha thứ, và biến đổi trở thành tông đồ, giao phó sứ vụ rao giảng Tin mừng của Người cho những người ngoại giáo. Thánh Phao-lô xác tín rằng: “Ðức Giêsu Kitô đã đến trong thế gian này để cứu độ những người tội lỗi.”

Bài Tin mừng hôm nay cho chúng ta biết Chúa Giê-su bị những người Biệt phái và Pha-ri-sêu phê bình và chỉ trích về việc liên hệ với những người tội lỗi, cho nên Người đã kể 3 dụ ngôn tuyệt đẹp để minh chứng Người là sứ giả tình yêu và lòng thương xót của Chúa Cha cho mọi người, nhất là những người tội lỗi và lầm lạc. Tôi biết ông bà anh chị em đã nghe 3 dụ ngôn này nhiều lần và đã được giải nghĩa qua nhiều ý tưởng, cũng như bài Tin mừng dài và ý nghĩa rõ ràng: Thiên Chúa yêu thương và quan tâm đến tất cả mọi người, và Người không muốn bất cứ một ai phải hư mất, cho nên tôi chỉ muốn chia sẻ 2 điểm ngắn gọn thôi.

Điểm thứ nhất mà tôi muốn nhấn mạnh là trong 2 dụ ngôn đầu “Chiên lạc” và “Đồng tiền đánh mất”, người đàn bà và chủ chiên không ngại khó nhọc và thời giờ đi tìm đồng bạc và chiên lạc cho đến khi tìm được. Trong khi dụ ngôn mà chúng ta thường gọi “Người con hoang đàng”, người cha không đi tìm và bắt con phải trở về. Người cha chỉ đơn giản kiên nhẫn chờ đợi và hy vọng người con sớm quay trở về với ông mà thôi. Trong một tình huống, Thiên Chúa dùng mọi phương cách đi tìm và dẫn dắt chúng ta về với Người khi chúng ta tội lỗi và sống xa lìa Người. Trong tình huống khác, Chúa kiên nhẫn chờ đợi chúng ta quay trở về với Người. Chúa kiên nhẫn chờ đợi cho đến khi chúng ta tự do quyết định quay trở về với Người. Cũng như Chúa tôn trọng sự tự do của chúng ta nếu chúng ta quyết định tách xa, sống xa Chúa, cho đến khi như bài Tin mừng nhấn mạnh chúng ta “hồi tâm” quay trở về với Người. Cầu xin và hy vọng, chúng ta còn có thời gian và cơ hội quay trở về với Chúa.

Điểm thứ hai mà tôi muốn chia sẻ với ông bà anh chị em là chúng ta có thể tự hỏi: “Tại sao Chúa quá sẵn sàng tha thứ tội lỗi cho chúng ta?” Thưa vì Chúa yêu thương và muốn chúng ta sống trong bình an, hạnh phúc và ân sủng của Người. Chúa biết khi chúng ta thành tâm mở rộng tâm hồn với Chúa, chỉ điều đó đã mang lại cho chúng ta an bình và hạnh phúc, và đó cũng là lý do tại sao Chúa đã tạo dựng nên chúng ta.

Điểm cuối cùng tôi muốn nhấn mạnh là khía cạnh vui mừng chứa đựng trong cả 3 dụ ngôn. Thiên Chúa đầy sự vui mừng khi đồng bạc, con chiên và người con hoang đàng đã tìm lại được. Tôi tin chắc Thiên Chúa cũng sẽ vui mừng khi tìm lại được chúng ta, hay khi chúng ta “hồi tâm” trở về với Người.

Về mục lục

Các Bài Suy niệm Chúa Nhật 24 Thường niên _ C

TIN LIÊN QUAN

BÀI VIẾT MỚI

Họp mặt Ban Giáo Dục Năm 2024

Các bài suy niệm Chúa Nhật 2 Mùa Vọng Năm C

Lời nguyện tín hữu – Chúa Nhật I Mùa Vọng_C

Các bài suy niệm lễ Đức Mẹ Vô Nhiễm Nguyên Tội...

Các bài suy niệm Chúa Nhật 3 Mùa Vọng Năm C

SUY NIỆM

Các bài suy niệm Chúa Nhật 2 Mùa Vọng Năm C

Lời nguyện tín hữu – Chúa Nhật I Mùa Vọng_C

Các bài suy niệm lễ Đức Mẹ Vô Nhiễm Nguyên Tội...

Các bài suy niệm Chúa Nhật 3 Mùa Vọng Năm C

Lời nguyện tín hữu – Chúa Nhật Lễ Đức Kitô Giêsu...