Nói theo ngôn ngữ giang hồ: đỉa bám chân ai người ấy gỡ; thân ai, nấy lo, hồn ai người ấy giữ. Theo phạm vi thiêng liêng: ngày nào có sự khốn khó của ngày ấy; một con ngựa đau, cả tầu bỏ bỏ; một chi thể đau, ít nhiều tinh thần cũng bị ảnh hưởng ! Cuộc đời có vui có buồn, có tốt có xấu, và ai cũng có tự do để chọn lựa cho mình một hướng đi thích hợp nhất. Vì yêu thương: cha mẹ chỉ dạy điều hay, con kêu lắm lời, bước chân vào đời ngớ nga ngớ ngẩn ! Vâng, cha mẹ là chứng nhân duy nhất trên cuộc đời này, thấu hiểu những điều người con muốn nói mà chưa thể nói được ! Tình yêu có sức biến điều vô nghĩa thành những gì có nghĩa, làm cho bất hạnh trở nên hạnh phúc. Trong giáo dục, tiền nhân cũng lưu ý hậu thế bằng một kinh nghiệm: dạy con trẻ vạn lời hay, không bằng nửa ngày làm gương, làm mẫu …

Sửa lỗi cho nhau, là bổn phận, là trách nhiệm, khi sống tình làng nghĩa xóm, vì người ta chỉ bị khuất phục bởi việc làm chân thành, nên các đấng bậc mới nhắn nhủ: một trăm câu nói hay không bằng một hành động thiết thực. Ở đời người ta thích bình luận, suy xét, về người khác, nhưng lại rất ngại phơi bày sự thật, nói thật về tâm trạng của mình. Muốn con hay chữ phải yêu lấy thầy; có yêu thầy mới được làm thầy. Khi nói đến việc sửa lỗi cho nhau, mỗi người phải ý thức sự chuẩn mực của mình, mới đủ lực để thuyết phục người khác thay đổi tâm tính, cách sống. Là cha mẹ, là con cháu, là thầy dạy, là học trò, hẳn vai trò và ví trí không giống nhau, nhưng ai cũng cần được tôn trọng, được khích lệ, hầu trọng trách và bổn phận mỗi người sẽ chu toàn tốt đẹp hơn.

Sống đẹp, hành động đáng yêu, điều mà ai cũng muốn thấy, muốn gặp, thực ra, để làm thầy thiên hạ, phải qua giai đoạn làm học trò, để sửa lỗi, để giúp nhau sống tốt, ta phải chuẩn mực, uy tín, mới đủ thuyết phục. Trong tư cách là thầy, Đức Giêsu chỉ dạy các học trò cư xử nhẹ nhàng, tế nhị, khi sửa lỗi anh chị em mình, nếu chưa kết quả thì hãy nâng lên mức độ cao hơn trước hai ba nhân chứng, hãy bình tĩnh, nhẫn nại. Đồng ý rằng, mang thân phận người ai cũng bất toàn, chẳng ai hoàn hảo, nhưng nếu đợi đến lúc tốt lành, thánh đức, có thể nhắm mắt xuôi tay chắc gì đã đạt tới mức độ thánh thiện hoàn toàn ? Cha ông ta nói: ai nên khôn mà chẳng dại dột đôi ba lần; có gan ăn cắp có gan chịu đòn. Xưa Tuân Tử dạy học trò: ai chê ta mà chê phải là thầy ta. Đúng, nếu không có bạn tốt, làm sao ta biết được những giới hạn của bản thân ?

Sống đẹp, sống đúng, sống tốt, chắc không phải chỉ là ước muốn của bậc sinh thành, không phải là “lập trình” của trời đất, mà do được thấm nhuần sự tự do chọn lựa và hành động nơi mỗi người. Ý thức mình không phải là thần thánh, cảm nhận được tình yêu thương của gia đình, xã hội, chăm sóc giáo dục, người ta sẽ không thể tự cao tự đại. Vì tình người, tình làng nghĩa xóm, có lẽ không ai nỡ lòng nhìn người anh chị em té ngã, lầm lạc, mà không tìm cách cứu giúp ! Vì tình Chúa, vì tình bạn, chẳng ai khoanh tay đứng ngoài cuộc, khi anh chị em mình đang gặp nguy hiểm đến tính mạng. Cuộc sống cho ta biết, bệnh nào cũng cần phải có thuốc chữa, dù đau tinh thần hay thể xác, cũng cần được cảm thông, nâng đỡ. Thầy Giêsu sẽ không vui, khi thấy ta dửng dưng, bỏ mặc, buông xuôi, không muốn cộng tác để sửa chữa tâm tính !

Sống đẹp, sống có tình có nghĩa, sống an vui, biết cư xử đẹp, luôn mãi là lời mời gọi từ sâu thẳm nơi mỗi người. Đức Giêsu làm sao có thể vui, khi một số người “vịn cớ” tôi là ai, tôi có thanh sạch tốt lành gì đâu mà dám nhắc nhở, sửa lỗi cho người khác ? Đụng chạm đến tật xấu tính hư của anh chị em mình, tưởng rằng trách nhiệm, bổn phận, nhắc nhau sống đẹp, sống đúng, sống tốt, thuộc về các đấng bậc ! Đức Giêsu trao quyền cầm buộc và tháo cởi cho các môn đệ, là gián tiếp trao cho toàn thể hội thánh trong đó chúng ta. Sứ mạng của người môn đệ, của những người theo Đức Giêsu vừa là để hoàn thiện mình, vừa là trọng trách nói lên tình hiệp thông, nếu đợi đến khi làm thầy, có thể người ta sẽ mất cớ hội làm con Chúa. Mang thân phận giới hạn bất toàn, người ta muốn được không muốn mất, muốn gặt hái thành quả hơn là gieo trồng !

Có hai ông bạn già nhiều năm xa cách, họ gặp nhau và lần lượt chia sẻ quãng đời đã qua trong hối tiếc ! ông già thứ nhất nói rằng: lúc còn trẻ đầy sức sống, tôi làm việc chỗ này chỗ kia, chỉ vì không hài lòng với sếp. Nhiều bạn bè khuyên, đừng tự ái, nhưng tôi cho rằng con người bình đẳng, lang thang mãi, rồi trở về quê hương trong chán chường không vợ không con ! Ông thứ hai chia sẻ: tôi nhỏ bé và ốm yếu, mẹ tôi cho đi học võ, vì nghĩ rằng nếu rèn luyện thế nào tôi cũng khoẻ mạnh. Ai ngờ ông thầy dạy võ cho tôi bài học là ném hết đống đá này đến đống đá khác. Tôi bực mình, ném chết ông thầy, thế là vào tù ! Chẳng có thành công nào mà không phải nỗ lực đến mệt mỏi, con người “nhân vô thập toàn”, đừng ảo tưởng, đừng chờ đợi “may hơn khôn”. Ai cũng có cơ hội nhận ra mình được thương yêu, được sống trong tình liên đới hiệp thông để sửa chữa và rèn luyện tâm tính, sống đúng, sống đẹp và sống tốt với mọi người. Amen.

Về mục lục

BÁC ÁI KITÔ GIÁO

Thiên San, MTG. Thủ Đức

Trong cuộc sống, để trở nên là người hơn, chúng ta cần sống trong tương quan với tha nhân. Không ai có thể phát triển cách toàn diện khi ở một mình. Mỗi người mang trong mình những nét rất riêng. Vô vàn những khác biệt, nét riêng ấy của từng người lại trở nên phong phú và bổ túc cho nhau trong đời sống chung. Lắm khi nó cũng trở nên những trở ngại khiến ta gặp khó khăn khi sống cùng và sống với người khác. Sống với nhau, chúng ta có cơ hội mở rộng tương quan, hiểu người và hiểu mình hơn. Để đi đến cái gọi là tương quan đích thực, chúng ta phải học cách yêu thương như Chúa mời gọi. Yêu thương nên chấp nhận thua thiệt, yêu thương nên dám đi bước trước để hòa giải, giúp nhau mỗi ngày nên tốt hơn, yêu thương nên dám liều mình yêu thương cả kẻ thù… Cách yêu đó còn gọi là “bác ái Kitô Giáo.

Đức Giêsu hiểu rằng, đời sống chung không hề dễ dàng. Đâu đó có lần Phêrô đã phải lên tiếng hỏi Thầy về việc tha thứ cho người anh em, hay có lần các học trò của Người “mặt nặng mặt nhẹ” với nhau chỉ vì “chỗ ngồi”. Đời sống chung có thể hiểu là đời sống cộng đoàn, gia đình hay mở rộng hơn là đời sống trong môi rường học đường, công sở… Một trong những bài toán khó nhất trong đời sống chung chính là việc sửa lỗi cho nhau. Khi nhận thấy người khác sai lỗi, chúng ta có nhiều kiểu phản ứng khác nhau. Có người sẽ vội vàng đưa lên mạng để “câu like”, có người kể cho người khác nghe, có người lại chọn cách nói cho đương sự biết về sai lỗi của họ… Cách phản ứng nào mới là cách phản ứng khôn ngoan, hợp tình hợp lý? Đức Giêsu đã cho chúng ta câu trả lời khi Ngài đích thân chỉ cho ta cách sửa lỗi cho người anh chị em của mình.

Theo Đức Giêsu: “Nếu người anh em của anh trót phạm tội, thì anh hãy đi sửa lỗi nó, một mình anh với nó mà thôi. Nếu nó chịu nghe anh, thì anh đã chinh phục được người anh em. Còn nếu nó không chịu nghe, thì hãy đem theo một hay hai người nữa, để mọi công việc được giải quyết, căn cứ vào lời hai hoặc ba chứng nhân. Nếu nó không nghe họ, thì hãy đi thưa Hội Thánh. Nếu Hội Thánh mà nó cũng chẳng nghe, thì hãy kể nó như một người ngoại hay một người thu thuế.” (Mt 18, 15-17). Có thể nói, đó là cả một quá trình đòi hỏi sự kiên nhẫn, tình thương, sự chân thành của ta dành cho người ta sửa lỗi. Bác ái Kitô giáo đòi hỏi chúng ta sửa lỗi cho tha nhân trong sự tôn trọng, yêu thương, tế nhị. Đừng bao giờ để cho việc sửa lỗi trở thành một vết thương nơi tha nhân.

Việc sửa lỗi là trách nhiệm của chúng ta nhưng việc thay đổi hay không là ở đương sự. Nói là trách nhiệm bởi vì chúng ta liên đới với nhau trong cùng một Cha trên trời. Chúng ta không được làm ngơ khi biết người khác sai lỗi, hãy giúp họ nhìn ra sai lỗi đó. Trong việc sửa lỗi, cái tế nhị nhất vẫn là mình ta với đương sự. Nếu họ chịu nghe thì mọi chuyện ổn còn nếu họ không chịu nghe thì ta phải nại đến sự giúp đỡ của hai hoặc ba người khác. Người khác ở đây là những người có trách nhiệm, những người khôn ngoan để cùng ta giúp đương sự nhìn ra vấn đề. Khi người đó vẫn không chịu thì ta phải thưa Hội Thánh. Còn nếu Hội Thánh mà họ không chụi thì kể họ như người thu thuế hay người ngoại. Thiết nghĩ, ngay cả khi ta coi họ như những người thu thuế, dân ngoại thì ta cũng không để họ ngoài sự quan tâm và trách nhiệm của ta. Bởi chính khi đó là ta đang trao họ vào bàn tay uy quyền và trái tim giàu lòng thương xót của Chúa. Việc tiếp theo của chúng ta có hay chăng là thêm lời cầu nguyện cho họ. Chính Chúa Giêsu đã hứa: “Nếu ở dưới đất, hai người trong anh em hợp lời cầu xin bất cứ điều gì, thì Cha Thầy, Đấng ngự trên trời, sẽ ban cho.Vì ở đâu có hai ba người họp lại nhân danh Thầy, thì có Thầy ở đấy, giữa họ.” (Mt 18, 19-20).

Người sửa lỗi cần lắm một sự chân thành, yêu thương thật, hết sức tôn trọng và kiên nhẫn với tha nhân. Người được sửa lỗi cần khiêm tốn đón nhận lời góp ý, sửa lỗi. Đón nhận không có nghĩa là chúng ta thừa nhận mình sai nhưng hơn hết là nhìn nhận cách nhìn của người khác về ta và về việc ta làm. Để cho tương quan của ta với tha nhân mỗi ngày thêm thấm được tình thương, cần lắm ở mỗi người sự chân thành, khôn ngoan, tìm đúng người, đúng việc và nói đúng lúc đúng nơi. Bác ái với nhau chẳng phải là như thế sao? Trước và sau khi sửa lỗi cho nhau, mỗi người hãy dành thời gian cầu nguyện cùng Chúa. Ngài sẽ soi sáng cho chúng ta phải biết làm thế nào trong việc thực hành bác ái Kitô giáo đúng nghĩa.

Về mục lục

ĐỨC TIN CẦN PHẢI TRẢ GIÁ

Emmanuel Nguyễn Thanh Hiền, OSB

Qua lời Tổng Nguyện của Tuần XXIII Thường Niên, Năm A này, các nhà phụng vụ muốn chúng ta ý thức rằng: Thiên Chúa đã cứu chuộc và đã nhận chúng ta làm nghĩa tử, nghĩa là, Người đã làm cho chúng ta được tự do và được hưởng gia nghiệp của Người. Điều kiện để được hưởng ơn cứu độ của Người là tin vào Đức Kitô, Con Một của Người.

Thật vậy, trong Đức Kitô, Thiên Chúa đã hòa giải thế gian với Người, và sai chúng ta đi công bố lời hòa giải đó, như câu Tung Hô Tin Mừng mà các nhà phụng vụ đã chọn cho ngày lễ hôm nay. Công bố lời hòa giải thật không dễ dàng chút nào, nó đòi buộc chúng ta phải có một đức tin vững mạnh, dám đương đầu với những thử thách cam go. Lời hòa giải thật khó công bố, nhưng, chúng ta cũng phải thực hiện và với ước mong, như vịnh gia, trong Thánh Vịnh 94 của bài Đáp Ca hôm nay: Ước gì hôm nay, các bạn nghe tiếng Chúa và đừng cứng lòng.

Trong bài đọc một của giờ Kinh Sách, ngôn sứ Giêrêmia đã công bố cho vua Xítkigiahu biết: Phải chịu thảm bại trước, rồi mới được cứu thoát sau. Chính vì không tin lời công bố này, mà Xítkigiahu đã chết trong lúc bị lưu đày. Thật vậy, chính trong những cơn gian nan, khốn quẫn, những lúc lo âu, những lúc chịu đòn vọt, tù tội, chúng ta mới cho thấy niềm tin của chúng ta đặt nơi Chúa, bởi vì, tất cả những ai muốn làm đẹp lòng Chúa, đều phải trải qua nhiều nỗi gian truân, mà vẫn một mực trung thành với Người. Điều này Chúa cũng cảnh báo cho ngôn sứ Êdêkien trong bài đọc một của Thánh Lễ: nếu ông sợ không dám lên tiếng cảnh báo đứa gian ác, thì nợ máu của nó, Chúa sẽ đòi ông. Lên tiếng nói lời cảnh báo những kẻ bất lương, sẽ có nguy cơ rước họa vào thân, như trong trường hợp của ông Gioan Tẩy Giả, chỉ những ai chấp nhận trả giá cho niềm tin của mình vào Chúa, mới dám thực hiện điều Chúa truyền dạy.

Trong bài đọc hai của giờ Kinh Sách, thánh Lêô Cả nói về đức khôn ngoan Kitô giáo qua việc diễn giải các mối phúc, điều mà thế gian sẽ cho là ngu dại và điên rồ. Tuy nhiên, điều mắt chẳng hề thấy, tai chẳng hề nghe, lòng người không hề nghĩ tới, thì Chúa lại thi thố trước mặt phàm nhân, cho những ai đặt niềm tin tưởng và tìm nương náu nơi Người.

Trong bài đọc hai của Thánh Lễ, thánh Phaolô cho thấy: cái giá phải trả cho đức tin vào Đức Kitô là thực thi giới luật yêu thương, yêu thương thì không làm hại người đồng loại, thấy điều có hại cho tha nhân thì phải giúp họ tránh, đó là yêu thương, yêu thương là chu toàn Lề Luật.

Trong bài Tin Mừng, Đức Giêsu mời gọi chúng ta phải lên tiếng khi chứng kiến những người xung quanh chúng ta phạm tội, và Người cũng đã dạy cho chúng ta thực hiện công việc này theo từng bước một. Cuối cùng, nếu không được, thì hãy xem đương sự như là người tội lỗi, người thu thuế. Tuy nhiên, đây không phải giới hạn cuối cùng, vô phương cứu chữa, chúng ta hãy chiêm ngắm Đức Giêsu đã đối xử thế nào với những người tội lỗi, và những thu thuế mà rút ra bài học. Nếu chúng ta đặt niềm tin tưởng nơi Chúa, thì không có gì là không thể, bởi vì, ở đâu có hai ba người họp lại nhân danh Thầy, thì có Thầy ở đấy, giữa họ, và rồi, xin bất cứ điều gì, thì Cha Thầy, Đấng ngự trên trời, cũng sẽ ban cho.

Trong Đức Kitô, Thiên Chúa đã hòa giải thế gian với Người, và sai chúng ta đi công bố lời hòa giải đó. Động lực đầu tiên thúc đẩy chúng ta thực hiện lệnh truyền này chính là tình yêu của Ðức Giêsu, Đấng đã yêu thương và thí mạng vì chúng ta. Chính tình yêu cứu độ này đã thúc bách chúng ta yêu Người mỗi ngày một hơn. Thử hỏi có tình yêu nào: mà người được yêu, lại không cảm thấy: có nhu cầu, cần phải nói cho người khác biết về người mình yêu. Muốn hưởng ơn cứu độ, chúng ta phải tin vào Đức Kitô. Đức tin thì cần phải được tinh luyện qua những thử thách, khi đối mặt với những khó khăn, có người sẽ bỏ cuộc, ngã lòng, bổn phận của những người vững mạnh là tiếp sức, sửa dạy để những ai đang lầm lạc biết quay về nẻo chính đường ngay, khi làm như thế, chúng ta phải chấp nhận trả giá như các ngôn sứ, như chính Đức Giêsu, Đấng đến để cứu chữa những gì đã hư mất và đã chấp nhận thí mạng để làm trung gian hòa giải chúng ta với Thiên Chúa.

Về mục lục

NGÔN SỨ CỦA NIỀM HY VỌNG

Tgm. Giuse Vũ Văn Thiên

Khi lãnh nhận Bí tích Thánh tẩy, người tín hữu được trao ban ba chức năng quan trọng, đó là: ngôn sứ, tư tế và vương đế. Chức năng ngôn sứ để rao giảng Lời Chúa; chức năng tư tế để thánh hoá bản thân và góp phần thánh hoá môi trường xã hội; chức năng vương đế để cộng tác trong việc quản trị và xây dựng cộng đoàn đức tin. Cả ba chức năng này làm thành vẻ đẹp của đời sống Kitô hữu. Nhờ ba chức năng này, người tín hữu giáo dân không chỉ là những thành viên thụ động, dửng dưng với những sinh hoạt chung, nhưng là những thành viên tích cực tham gia làm cho cộng đoàn Giáo Hội địa phương sinh động và phát triển.

Lời Chúa hôm nay nhấn mạnh đến chức năng ngôn sứ. Như vừa nói ở trên, chức năng này giúp chúng ta loan báo Lời Chúa. Ngôn có nghĩa là Lời; Sứ là được sai đi. Người tín hữu được Chúa sai đi để nói Lời Ngài trong mọi hoàn cảnh, lúc thuận lợi cũng như lúc gặp khó khăn.

Lịch sử và truyền thống Do Thái giáo ghi đậm dấu ấn từ giáo huấn của các ngôn sứ. Trong Cựu ước, Chúa dùng các ngôn sứ để ngỏ lời với dân riêng được tuyển lựa. Thông điệp của các ngôn sứ mang nội dung rất phong phú: khiển trách, cảnh cáo, lên án, báo trước tai hoạ, khen ngợi, tuyên dương. Dù được sai đi để chuyển tải sứ điệp nào, các ngôn sứ đều phải trung thành với nhiệm vụ được trao. Bài đọc I hôm nay ghi lại lời Chúa căn dặn ngôn sứ Egiêkien. Ông sống và thi hành sứ vụ ở thế kỷ thứ VI trước công nguyên. Chúa nói rõ với ông: “Ta đã đặt ngươi làm người canh gác cho nhà Israel”. Chúa cũng cảnh báo: phải trung thành với sứ mạng, và phải chuyển tải thông điệp một cách trung thực, không sợ hãi. Nếu ngôn sứ tránh né không dám nói sự thật, thì chính ông phải gánh chịu những hậu quả và tai ương. Egiêkien là ngôn sứ của niềm hy vọng. Ông chuyển tải cho dân chúng giáo huấn của Chúa nói về những bộ xương khô sẽ trở lại thành những con người sống động, những nấm huyệt sẽ được mở ra và những trái tim khô cằn chai đá sẽ được thay thế bằng trái tim bằng thịt biết yêu thương. Giáo huấn của ông đã góp phần nuôi dưỡng niềm hy vọng của dân Israel trong cảnh lưu đày, giúp dân chúng vững tin vào Chúa trong khi chờ đợi ngày trở về quê cha đất tổ (x.Ez chương 36 và 37).

Đối với chúng ta hôm nay là người Kitô hữu, đâu là nhiệm vụ của người ngôn sứ? Chúng ta có thể tìm thấy câu trả lời trong Tin Mừng. Thánh Mátthêu đã tổng hợp trong một đoạn văn ngắn giáo huấn của Chúa ở ba lãnh vực: sửa lỗi anh em, bao dung tha thứ, và cầu nguyện cộng đoàn. Mặc dù phân chia ba nội dung, nhưng đều có chung một ý tưởng, đó là sống với tha nhân, sống cho tha nhân và cùng cầu nguyện với tha nhân. Đây chính là nhiệm vụ của người ngôn sứ: nhắc nhở người khác trong tình bác ái khi họ làm điều sai lỗi, với sự khiêm nhường và với trái tim chân thành. Cộng đoàn xã hội cũng như cộng đoàn Đức tin luôn bao gồm những người tốt và những người chưa tốt. Chẳng ai có thể tự nhận mình là đã hoàn hảo. Mỗi chúng ta còn mang nhiều khiếm khuyết, mặc dù có thể hoàn hảo ở một khía cạnh nào đó. Chính vì vậy mà mỗi khi cử hành Thánh lễ, điều đầu tiên là chúng ta phải khiêm tốn nhìn nhận những lỗi lầm của mình và thân thưa với Chúa: Xin Chúa thương xót chúng con!. Việc sửa lỗi anh em là một nghĩa cử của đức bác ái, nên phải được thực hiện trong tình yêu thương như Chúa đã dạy. Người tín hữu vừa có bổn phận sửa lỗi người khác, vừa phải khiêm tốn lắng nghe những lời góp ý để hoàn thiện bản thân.

Con người sống trên trần gian không như những ốc đảo riêng biệt và khép kín, theo kiểu “đèn nhà ai nấy rạng”, nhưng liên đới với nhau và cùng chung chia hạnh phúc cũng như đau khổ. Một người sống vô trách nhiệm, hoặc không quan tâm đến ích chung sẽ làm cho những người xung quanh bị ảnh hưởng lây, giống như đại dịch Covid-19 đang hoành hành nhân loại, ảnh hưởng tiêu cực đến toàn xã hội. Ngày nay người ta cũng nói nhiều đến ô nhiễm môi trường do các công ty xí nghiệp tự tiện xả rác thải hoặc do nhiều người dân không có ý thức giữ gìn vệ sinh chung. Xã hội không chỉ ô nhiễm môi trường trong không gian, mà còn trong lãnh vực luân lý do lối sống buông thả và coi thường đạo lý. Hậu quả là ngày càng có nhiều vụ giết người cướp của, bạo lực và thù hằn ngay giữa những thành viên trong cùng một gia đình. Những đứa trẻ vừa sinh ra đã bị chính mẹ ruột của mình giết chết hoặc bỏ rơi. Tình mẫu tử đã khô cạn và tình nhân loại cũng không còn.

“Dưới đất, anh em ràng buộc những điều gì, trên trời cũng sẽ ràng buộc như vậy; dưới đất, anh em tháo cởi những điều gì, trên trời cũng sẽ tháo cởi như vậy”. Trong Tin Mừng Thánh Mátthêu, đây là lần thứ hai Chúa Giêsu nói đến “Cầm buộc” và “Tháo cởi”. Tuy vậy, dựa theo ngữ cảnh, thì hai lần Chúa nói mang ý nghĩa khác nhau. Lần trước Chúa trao quyền cho thánh Phêrô chìa khoá Nước Trời với lời tuyên bố: “Dưới đất, anh cầm buộc điều gì, trên trời cũng sẽ cầm buộc như vậy; dưới đất, anh tháo cởi điều gì, trên trời cũng sẽ tháo cởi như vậy” (Mt 16,19). Qua lời này, Chúa trao cho thánh Phêrô và Giáo Hội quyền lãnh đạo đoàn chiên của Chúa, duy trì kỷ luật và giúp các tín hữu nên hoàn thiện. Trong Tin Mừng hôm nay, Chúa Giêsu muốn nói đến sự tha thứ bao dung, như một nhân đức cần phải có nơi mỗi người tín hữu. Nếu họ cố chấp không tha thứ cho người khác, Chúa cũng sẽ không tha thứ cho họ. Lòng bao dung quảng đại đối với tha nhân là một điều kiện căn bản để đón nhận ơn tha thứ của Thiên Chúa. Đây cũng là ý nghĩa của lời cầu nguyện chúng ta vẫn đọc trong kinh Lạy Cha: “Xin tha nợ chúng con, như chúng con cũng tha kẻ có nợ chúng con”. Đó là nguyên tắc “gieo nhân nào gặt quả nấy” trong truyền thống Việt Nam, hoặc “đong đấu nào nhận đấu ấy” mà Chúa Giêsu đã dạy trong Tin Mừng. Nếu chúng ta khe khắt với anh chị em mình, thì Chúa cũng khe khắt với chúng ta.

“Yêu thương là chu toàn Lề Luật vậy” – Thánh Phaolô quả quyết với chúng ta như thế. Vị tông đồ dân ngoại có lý, vì luật yêu thương bao trùm tất cả. Chính tình yêu nâng tâm hồn chúng ta lên với Chúa và giúp ta sống hài hòa với anh chị em mình. Thánh Augustinô cũng nói với chúng ta: “Ama et fac quod vis”: Cứ yêu đi rồi sẽ làm được mọi sự”. Ở nơi khác, ngài cũng viết: “Tình yêu có đôi chân đến với người nghèo. Tình yêu có đôi mắt để thấy bất hạnh và thiếu thốn. Tình yêu có đôi tai để nghe được tiếng than thở của tha nhân”. Đó chính là hoa trái của Đức yêu thương. Tình yêu giúp chúng ta chiến thắng tất cả. Tình yêu là chu toàn Lề Luật.

Tình yêu đối với tha nhân còn là điều kiện để chúng ta được Thiên Chúa nhận lời chúng ta cầu xin. “Nếu ở dưới đất, hai người trong anh em hợp lời cầu xin bất cứ điều gì, thì Cha Thày, Đấng ngự trên trời, sẽ ban cho”. Lời cầu nguyện chung giữa hai hoặc nhiều người là lời cầu nguyện đặt nền tảng trên tình yêu thương. Đó là lời cầu nguyện đẹp lòng Chúa, đến nỗi Chúa Giêsu nhấn mạnh “Xin bất cứ điều gì” cũng được Chúa Cha nhận lời.

“Phần ngươi, hỡi con người, Ta đã đặt ngươi làm người canh gác nhà Israen…”. Trong bối cảnh xã hội hôm nay, Chúa đang đặt chúng ta làm “người canh gác”, tức là người có khả năng và có trách nhiệm cảnh báo cho người khác những nguy hiểm đang rình rập: có thể đó là lối sống buông thả, coi thường luân thường đạo lý. Có thể đó là sự dửng dưng với Thiên Chúa và những giá trị tâm linh. Đó còn là những mâu thuẫn, hận thù, dối trá, lừa lọc, chỉ nhìn những lợi lộc nhất thời trước mắt mà không chú ý đến tiếng nói của lương tâm và những ích lợi lâu dài. Một cuộc sống ngay thẳng, tốt lành của người tín hữu sẽ giống như lời nhắc nhở và cảnh báo đối với những người xung quanh. Họ giống như những biển báo giao thông được đặt hai bên đường, giúp người giao thông tránh những chỗ nguy hiểm, tuân thủ những quy định, hầu đem lại an toàn và hạnh phúc cho mọi người. Như ngôn sứ Egiêkien, mỗi chúng ta hãy trở nên ngôn sứ của niềm hy vọng, chiếu rọi ánh sáng của Chúa vào những góc khuất của cuộc đời và đem niềm vui của Chúa đến cho đồng loại hôm nay.

Về mục lục

HÀI HÒA TÌNH NGHĨA

Lm. Jos DĐH.

Phục thiện, quay lại với tuổi thơ: sống hồn nhiên, chân thành, nói tốt, nghĩ tốt và thực hành nghĩa cử yêu thương, thăng tiến bản thân, giúp tha nhân cùng gặt hái hạnh phúc, nhiều người đã và đang phấn đấu cách tốt nhất có thể. Phân biệt được điều xấu cần xa tránh, điều hay cần phát huy, biết thu hút con cháu bằng gương sáng, minh chứng được uy tín của mình với anh chị em, luôn là hành động đáng nể phục. Sự hùng vĩ ở đời này, chẳng ai nghĩ là do giầu sang, chức quyền, xinh đẹp tài giỏi, đúng hơn là được mọi tầng lớp xã hội kính trọng, mộ mến, để lại được “danh thơm tiếng tốt” cho quê hương đất nước. Tuy nhiên, để có sự cao đẹp toàn diện, ai cũng phải trải qua giai đoạn tập luyện, gọt giũa, phấn đấu bằng công sức, bằng mồ hôi nước mắt.

Tự do chọn lựa có phải là một cơ hội đẹp cho tất cả những ai khao khát thành toàn không ? Nếu các đấng bậc đạo đức cho bạn một sợi dây, bạn sẽ nghĩ đến việc việc trói buộc tội phạm, hay trói cột tính hư nết xấu của mình ? Kinh nghiệm cho thấy, cuộc sống không oán không thù, đều khởi đầu và kết thúc bằng chủ trương dĩ hoà vy quý ! Sợi dây theo cái nhìn hài hoà, còn được nói đến là công cụ thắt chặt tình đoàn kết, yêu thương, giữa các thành viên gia đình xã hội với nhau. Suốt 33 năm tại trần thế, Đức Giêsu không lạ gì tâm tính con người: tật nhiều hơn tài, lỗi lầm, sai phạm, nhiều hơn đức độ, mực thước bao dung. Đức Giêsu quá rõ về con người yếu đuối thiếu trung thực trong các tương quan: tốt khoe, xấu che, bảo thủ, giữ lập trường của mình đến cùng, mấy ai dám nhận lỗi sai sót về mình !

Hãy sửa lỗi cho nhau, hãy thu phục người anh chị em đang lầm đường lạc lối, giúp họ sớm trở về với gia đình đồng loại, lời kêu gọi của Đức Giêsu hẳn vẫn còn thiết thực cho tất cả chúng ta, vì đó là trách nhiệm, là bổn phận. Con người giới hạn, có thể sẽ đổ lỗi cho gia đình thiếu quan tâm, tại hoàn cảnh xã hội đưa đẩy, nên tôi khốn khổ: ông chẳng ra ông, thằng chẳng ra thằng ! Con người lý sự, hiếu thắng hơn hiếu hoà, sẵn sàng biện minh: kẻ biết suy xét cân nhắc đúng sai, sẽ sớm phục thiện, chẳng phải dài dòng giải thích, người đã cạn tình cạn nghĩa, không cần đến bạn bè, cần gì phải giải thích, khuyên can làm chi cho mệt, tốn công. Nếu tài giỏi thông thái, giầu có, khuynh hướng chung, ta không gian tham, không làm hại ai, nói đến sai lỗi, xin lỗi, làm gì ? Hoặc mang thân phận khó nghèo, tài không, đức không, làm sao dám nói đến sửa lỗi, dám nhắc nhớ một ai quay về đường ngay nẻo chính !

Hãy sửa lỗi cho nhau, hãy sống hài hoà tình nghĩa với nhau, lời mời gọi đó tưởng chừng lại là nghịch lý, bởi đại đa số chẳng ai muốn can dự vào đời tư của ai làm gì, là do sợ đủ điều, sợ mang tiếng: chân mình những lấm mê mê, lại cầm bó đuốc mà rê chân người. Nếu không phải vì yêu, không phải máu mủ ruột thịt, mấy ai đủ can đảm khuyên răn, nhắc nhớ, sửa lỗi cho người anh chị em mình ? Đầu không phải, phải tai ; làm ơn mắc oán, không phải là không xảy ra. Hài hoà tình nghĩa, ăn ngay nói thật, mọi tật mọi lành, vẫn mãi là thách thức đối với những ai dám hết tình, hết mình vì yêu quê hương, yêu đất nước, khi đồng lòng tin tưởng, cậy trông vào tình hiệp thông: “nếu ở đâu có hai hoặc ba người hiệp lời cầu nguyện, có Ta ở giữa”.

Thời đại “vàng thau lẫn lộn”, có người nhặt được của rơi, nhiệt tâm nhiệt tình kiếm tìm tới địa chỉ, trả cho người bị mất, ngoài câu cám ơn lạnh nhạt, người tốt ấy còn phải nghe một câu thật đắng lòng: dù sao cái ví cũng còn lại giấy tờ. Thời nào cũng có kẻ xấu, người tốt, đang sống chung với nhau, nhưng làm sao ta dám giúp đỡ, nhắc bảo kẻ xấu, nếu thiếu tình yêu, thiếu niềm tin ? Nếu không đủ ơn Chúa, cùng lắm người ta chỉ lặng thinh là giỏi rồi ! Sống hài hoà tình nghĩa, dám giúp anh chị em mình sửa đổi tính xấu tật hư, luôn luôn là bài thực hành khó, bởi tâm lý tự nhiên người ta dễ vịn cớ, tôi có tốt lành gì đâu, ổn định trật tự thuộc về xã hội, tư vấn, sửa lỗi, là việc làm của bề trên.

Điều đẹp lòng Chúa chắc chắn không phải là né tránh kẻ tội lỗi, kẻ sai phạm, mà là biết yêu thương, liên đới trách nhiệm với ơn gọi là môn đệ Đức Giêsu, là con Cha trên trời. Chúa Giêsu đưa ra 3 phương thế từ đơn lẻ tế nhị, đến sự rõ ràng nghiêm túc của cộng đoàn, đó là lòng nhiệt huyết, nhằm giúp người anh chị em của mình sửa lỗi, nhưng giải pháp tối ưu, vẫn là đặt tình yêu thương vào hành động. Chính việc sống hài hoà tình nghĩa, mới giúp người thanh niên thanh nữ tỉnh ngộ, biết mình được yêu thương. Chính tình yêu chân thành là tình yêu có Chúa, sẽ hàn gắn mọi tương quan gia đình xã hội sống hài hoà tình nghĩa. Cũng chính từ Đức Giêsu, mà mỗi người sẽ đủ sức mạnh nối kết tình hiệp thông, giúp nhau đủ nhạy bén sửa lỗi mình, cùng chu toàn ơn gọi và trách nhiệm của mình. Amen.

Về mục lục

CẦN LOẠI BỎ VĂN HÓA CHỬI

Lm.Jos Tạ Duy Tuyền

Hình như con người hôm nay mất dần tính kiên nhẫn để sửa dạy cho nhau. Ở nhà cha mẹ thấy con cái sai thì đánh. Ra nhà trường thầy cô thấy học trò sai thì mắng. Ở cơ quan thấy nhân viên sai thì chửi. Ra đường thấy người mắc lỗi thì la lối có khi còn phang nhau giữa phố đông người.

Điểm chung là con người Việt Nam hôm nay dễ nổi giận và chửi mắng nhau. Đi đâu ta cũng có thể thấy họ chửi bới lẫn nhau. Chửi nhau để trút cái bực của mình qua người khác rồi mặc kệ họ. Chửi cũng có muôn màu muôn vẻ: chửi từ ngoài đường vào trong nhà, từ nhà tới cơ quan,… chửi từ người cho tới vật, từ pháp luật tới chính sách Nhà nước, chửi cả Tàu cho tới Mỹ… Người chửi hoặc bị chửi có thể là trẻ trâu, già trâu, người lao động hay trí thức. Hình thức chửi có thể là công khai hoặc chửi sau lưng, dạng online hoặc offline. Lãnh đạo chửi nhân viên, nhân viên chửi phụ tá, phụ tá về chửi vợ/chồng/con; đứa con vừa bị cô giáo rày, bạn ăn hiếp lại thêm bị ba mẹ mắng, thế là trút giận lên bạn bè của nhau. . .

Thực ra, con người ai cũng có sơ sót và lầm lỗi. Đối với bản thân ta dễ cảm thông, bao dung với chính mình, nhưng đối với lỗi lầm của người khác, ta thường có hai thái độ, hoặc quá khắc nghiệt loại trừ, hoặc quá thờ ơ lãnh đạm. Cả hai thái độ đó đều thiếu xây dựng. Quá khắc nghiệt loại trừ sẽ khiến ta can thiệp thô bạo vào đời tư, sẽ gây ra bất mãn, đổ vỡ. Quá thờ ơ lãnh đạm sẽ buông thả mặc cho sự xấu tràn lan, sẽ làm cho cộng đoàn và xã hội suy thoái.

Người ta nói “ai nên khôn mà không dại một lần”. Lầm lỗi là không thể tránh khỏi. Vì thế, sống trong xã hội phải chấp nhận sống chung với những con người đang còn thiếu sót và đang còn hoàn thiện. Vì thiếu sót và đang hoàn thện nên việc sửa lỗi là cần thiết, nhất là đối với những lầm lỗi công khai ảnh hưởng đến đời sống cộng đoàn. Im lặng là đồng lão cho cái xấu lên ngôi. Chửi bới là đẩy xa anh em vào vòng tội lỗi. Nhưng góp ý và sửa lỗi cho nhau là cùng giúp nhau hoàn thiện và làm cho xã hội bình an.

Tin Mừng Chúa Nhật hôm nay Chúa Giê-su nói rằng: “Khi anh em ngươi sai lỗi” (Mt.18:15). Vâng, người sai lỗi đó không phải ai xa lạ. Đó là anh em tôi, là người nhà của tôi, là một thành phần của đời tôi. Dù họ là ai thì chúng ta cũng phải lấy tình yêu mà nhắc nhở họ về cái sai cần sửa. Nhắc nhở trong tế nhị và kín đáo. Thoạt tiên chỉ gặp riêng một mình. Gặp riêng là một thái độ tế nhị. Tếnhị là tôn trọng nhau, là đề cao nhau sẽ giúp cho người được sai lỗi dễ dàng tiếp thu lời góp ý chân thành. Sau đó là gặp có người làm chứng và sau cùng mới đưa ra cộng đoàn. (Mt.18:15-17).

Người ta nói rằng: “tình yêu thì luôn vun đắp cho nhau nên tốt hơn”. Nếu chúng ta yêu nhau thì hãy yêu cả cái xấu của nhau để có thể cảm thông tha thứ và giúp nhau loại bỏ dần tính xấu. Tình yêu cũng đòi hỏi chúng ta hoàn thiện mình cho xứng với kỳ vọng của người mình yêu. Nếu chúng ta muốn cho người mình yêu hạnh phúc thì chúng ta cũng cần khiêm tốn để đón nhận những lời góp ý mà thực tâm sửa đổi.

Cụ thể: nếu người chồng say sỉn, cờ bạc thì hãy thương vợ mà loại bỏ tật xấu để sống có trách nhiệm với gia đình. Người vợ thích an nhàn, lười làm việc, nếu yêu chồng hãy biết chăm sóc gia đình hơn là chăm sóc bản thân. Người con thích đua đòi, lao vào chốn ăn chơi, nếu yêu cha mẹ hãy nghĩ đến mồ hôi nước mắt mà các ngài bỏ ra vì mình mà bỏ chốn sa đoạ.

Xin Chúa là Đấng nhân từ chậm bất bình và rất mực khoan nhân giúp chúng ta luôn kiên nhẫn để sửa lỗi cho nhau, luôn lấy lòng bao dung để nâng đỡ sự yếu đuối của anh em, và xin Chúa giúp cho mỗi người chúng ta biết khiêm tốn để nhận sai và sửa sai, ngỏ hầu biết hoàn thiện mình nên tốt hơn xứng với tình yêu của Chúa và mọi người đã dành cho chúng ta. Amen.

Về mục lục

SỬA LỖI CHO NHAU

Lm Giuse Hoàng Kim Toan

Sống trong đời sống thường ngày, ít nhiều gì mình cũng mắc lỗi với mình và với người khác. Lỗi lầm thường đến qua lời nói, qua việc làm vô ý và có khi ở mức độ sâu xa hơn xuất phát từ lòng ghen ghét, thù hận…Sửa lỗi cho nhau làm sao có thêm tình thân mới, lòng yêu thương nhau thêm đậm sâu.

Sửa lỗi không phải là lúc lửa giận sôi sùng sục. Bao nhiêu lỗi lầm từ thưở nào cũng đưa ra để phán xử, trút nỗi giận hờn lên người khác. Có một câu chuyện vui hay kể rằng: Ông chồng nào muốn xét mình cho kỹ, nên chủ động làm cho người vợ tức điên lên. Giận lên, bà sẽ kể hết mọi thứ tội của ông, kể cả những tội ông chưa phạm và có ý định sắp phạm cũng được kể ra. Lúc đó, ông chồng nhớ ghi âm vào phone, đó là bản xét mình kỹ nhất có thể tưởng tượng ra được dành cho ông, để ông có thể đi xưng hết mọi tội do vợ xét mình giúp cho.

Sửa lỗi cho người khác không để lòng giận ghét bùng lên hoặc do lòng đố kỵ xui khiến, hoặc trút giận ở đâu đó về trong gia đình của mình. Có câu chuyện kể rằng. Người cha thường đi làm về, ông treo trước cửa nhà chiếc túi đen. Người nhà thắc mắc, tại sao ngày nào cũng thế, cha lại treo chiếc túi trước sân, dù chỉ là chiếc túi không. Người cha điềm đạm trả lời: Cha treo tất cả những buồn giận, lòng đố ky, ghen ghét của người khác, để không mang những thứ đó vào trong gia đình của mình.

Mở lòng ra trước đối với người phạm lỗi với mình. Tại bờ hồ Tibêria, Chúa Giêsu khi tha lỗi cho Phêrô, Người chuẩn bị cho ông bữa ăn cá và bánh nướng bên bên bếp lửa. Phêrô nghe Gioan nói “Chúa đó” sau mẻ cá đầy. Phêrô bơi ngay vào bờ để gặp Chúa. Chưa kịp mở lời, Chúa đã mở lời trước với Phêrô và dẫn chuyện từ từ đến câu hỏi: “Phêrô, anh có yêu mến Thầy không?”. Tế nhị và nhẹ nhàng!.

Điểm hẹn xưa. Là bạn bè, là vợ chồng, những lúc giận buồn nhau, muốn sửa lỗi cho nhau, có những điểm hẹn, kỷ niệm dấu yêu ngày xưa trong đời. Hẹn nhau đến đó, nói câu chuyện tâm tình, giúp nhau hoàn thiện. Khung cảnh xưa thân ái, những kỷ niệm đẹp xưa, sống lại ký ức thân tình, làm nhẹ bớt những gì đã làm nặng lòng nhau. Đó cũng là kinh nghiệm của Hôsê khi viết về Thiên Chúa sửa lỗi cho dân Israel bất trung: “Cho nên, này Ta dụ dỗ nó, đem nó vào sa mạc và kề lòng, Ta nói khó với nó.” (Hs 2, 16)

Sửa lỗi qua câu chuyện dụ ngôn. Là cách ngôn sứ Nathal sửa lỗi cho Đavit sau khi mắc tội tày đình. Là câu chuyện Chúa Giêsu kể một người mắc nợ mười ngàn nén bạc và người mắc một trăm nén. Dùng một lối kể chuyện là một phương cách độc đáo để sửa lỗi cho người khác, vừa tế nhị vừa kín đáo.

Theo tác giả Toan Ánh trong văn hóa người Việt xưa. Khi cha mẹ không còn, người anh hay người chị muốn sửa lỗi cho em mình. Trước tiên, dẫn em mình tới trước bàn thờ gia tiên, thắp lên nén nhang, xá lạy, xin phép cha mẹ quá cố cho phép anh hay chị được sửa lỗi cho em, bằng roi hay bằng lời nói. Có khi cảm động cả anh, chị, em sau sửa lỗi lại cùng nhau khóc trước bàn thờ gia tiên. Đó là cách giáo huấn ngày xưa trong gia đình đầy tràn tình thương.

Rất gần theo cách Chúa dạy, với văn hóa gia đình xưa. Cách tốt nhất sửa lỗi cho người khác là cầu nguyện chung với nhau. Người sửa và người được sửa lỗi đều cần được Chúa trợ giúp. “Ở đâu có hai, ba người họp lại nhân danh Ta, thì có Ta ở đó, giữa họ” (Mt 18, 20). Người sửa lỗi cũng đặt mình thành tâm với Chúa và người được sửa lỗi cũng thấy mình được Chúa chữa lành. Cả hai sẽ gắn kết với nhau hơn nhờ vào tình thương mến giúp nhau nên hoàn thiện.

Xin Chúa giúp chúng con biết kiên nhẫn, chịu đựng lẫn nhau, hy sinh cho nhau và tha thứ cho nhau, nếu người này lỗi phạm với người kia. Cùng với việc sửa lỗi cho nhau trong khung cảnh cầu nguyện để tình yêu của Chúa chữa lành cho chúng con..

Về mục lục

NHÂN DANH THẦY

Bông hồng nhỏ

Đã là người, ai cũng muốn mình được người khác yêu thương và tôn trọng, nhưng không phải ai cũng biết yêu thương và tôn trọng người khác đúng như ý Chúa muốn. Ai biết yêu thương chân thành sẽ biết tôn trọng người mình yêu. Khi biết một người anh em của ta trót phạm tội, ta phải làm gì? Lên án hay im lặng cho qua? Làm thế nào để ta có thể yêu thương và tôn trọng họ? Hôm nay, Thầy Giêsu dạy ta cách để yêu thương và tôn trọng người khác: từng bước sửa lỗi cho người anh em và kiên trì cầu nguyện. Ta không lên án hay im lặng cho qua, nhưng là cố gắng đưa người anh em ấy trở về với Chúa. Thầy Giêsu không để ta phải thực hiện điều ấy một mình.

Mang thân phận làm người đầy những yếu đuối và giới hạn, ta không tránh khỏi những lần trót phạm tội. Tội lỗi trói buộc ta trong những sợi dây vô hình của nó và làm cho ta xa cách Thiên Chúa. Tự sức mình, ta không thể nào vùng vẫy mà thoát ra được nếu không có ơn Chúa và sự giúp đỡ của người khác. Mỗi khi vấp ngã, đau đớn trong vết thương do tội lỗi gây ra, ta rất cần một bàn tay nâng đỡ, kéo ra khỏi hố sâu đen tối của tội lỗi. Là người có tội, ta cần phải khiêm tốn nhìn nhận sai lỗi của mình và quyết tâm chừa bỏ. Khiêm tốn lắng nghe khi được sửa lỗi và khao khát muốn bản thân mình được thay đổi là hai thái độ rất cần thiết để ta có thể trở về cùng Thiên Chúa. Thiên Chúa ban ơn cho những ai biết ăn ở khiêm nhường.

Cũng giống như ta, bất kỳ ai hễ trót phạm tội đều bị trói buộc trong tội và cần được giải thoát, cần được người khác giúp đỡ để trở lại cùng Thiên Chúa. Ai cũng là tội nhân cần được người khác giúp đỡ và ai cũng được Thiên Chúa trao cho nhiệm vụ làm “người canh gác” của Thiên Chúa để đưa người anh em trở về cùng Thiên Chúa (x. Ed 33, 7). Khi biết một người anh em của ta phạm lỗi, nếu yêu thương người ấy thật lòng, ta sẽ tìm cách để khuyên bảo họ. Theo lời Thầy Giêsu dạy, ta phải thận trọng tiến hành từng bước một: gặp riêng người anh em ấy để khuyên bảo họ, nếu họ không nghe thì tìm thêm hai hoặc ba người khác để “công việc được giải quyết, căn cứ vào lời hai hoặc ba chứng nhân”; nếu người anh em ấy vẫn không nghe thì đi thưa với Hội Thánh, nếu Hội Thánh mà nó cũng chẳng nghe thì hãy kể nó như một người ngoại hay một người thu thuế (x. Mt 18, 15-17). Việc sửa lỗi cần có sự tế nhị và thực hiện với lòng cảm thông, khoan dung và sẵn sàng tha thứ để hối nhân tìm thấy niềm hy vọng được quay trở về. Nếu được sửa dạy trong yêu thương, người ta sẽ thấy mình được tôn trọng và nhờ đó, họ muốn sửa lại lỗi lầm của mình.

Trước khi đến với một người đang cần được sửa lỗi, ta hãy cầu nguyện cùng Thiên Chúa. Thánh Giacôbê tông đồ khuyên nhủ: “Anh em hãy thú tội với nhau và cầu nguyện cho nhau để được cứu thoát. Vì lời cầu xin tha thiết của người công chính rất có hiệu lực… Nếu có người nào trong anh em lạc xa đường chân lý và có ai đưa người ấy trở về, thì anh em hãy biết rằng: kẻ nào làm cho một tội nhân bỏ đường lầm lạc mà trở về, thì cứu được linh hồn ấy khỏi chết và che lấp được muôn vàn tội lỗi của mình” (x. Ga 5, 16-19-20). Chính khi hiệp lời cầu xin nhân danh Chúa Giêsu, ta sẽ được Thiên Chúa nhậm lời, chính Chúa Giêsu là của lễ đẹp lòng Thiên Chúa. Như thế, dù là người được sửa lỗi hay là người đi sửa lỗi cho người khác, ta đều cần biết kiên trì cầu nguyện. Chỉ với ơn Chúa, ta mới có thể thực hiện cả hai điều ấy. Khi ai đó chưa bỏ được một sai lỗi nào đó, không phải vì họ không muốn bỏ, nhưng vì để bỏ một tội lỗi hay tật xấu nào, người ta phải vượt qua muôn vàn khó khăn, thử thách; họ sẽ thất bại nhiều lần. Nếu không được người thân hay bạn bè và những người có trách nhiệm yêu thương, tôn trọng và nâng đỡ, họ sẽ thất vọng và không thể thoát ra vòng kìm kẹp của tội. Ai cũng có thể cho người khác một cơ hội để sửa lại lỗi lầm của mình. Thầy Giêsu đã khẳng định rằng: “Thầy không bảo là tha đến bảy lần, nhưng là đến bảy mươi lần bảy” (Mt 18, 22). Yêu thương vô hạn là tha thứ vô hạn.

Lạy Chúa Giêsu! Đã bao lần con vấp ngã và được Chúa thứ tha, yêu thương và vực con trỗi dậy. Xin Chúa hãy dùng con như khí cụ bình an của Chúa (x. “Kinh hòa bình”, Thánh Phanxicô Assidi), nhân danh Chúa mà cầu nguyện trong mọi hoàn cảnh. Xin Chúa ban cho con một trái tim biết yêu thương và tôn trọng người khác như chính Chúa đã luôn yêu thương và tôn trọng con. Amen.

Về mục lục

MỐI DÂY HIỆP NHẤT

Anna Cỏ may

“Vì ở đâu có hai ba người họp lại nhân danh Thầy, thì có Thầy ở đó, giữa họ” (Mt 18,20)

Đây là lời Chúa Giêsu mời gọi các môn đệ sống đời sống huynh đệ cộng đoàn, đời sống này biểu lộ sự hiệp nhất qua đời sống cầu nguyện.

Sự hiệp nhất trong cộng đoàn không tự nhiên mà có nhưng đòi hỏi mỗi người phải nỗ lực xây đắp, cần có sự cộng tác và sự cố gắng của từng người và tất cả mọi người. Chúa Giêsu dẫn các môn đệ đến sự hiệp nhất trong hành trình yêu thương: nâng đỡ nhau bằng việc tha thứ và sửa lỗi cho nhau. Ngài nói rằng, nếu một người trong anh em trót phạm tội thì hãy đi sửa lỗi nó, một mình anh với nó; nếu nó không nghe thì đem theo một hay hai người nữa; nếu nó cũng không nghe thì thưa với Hội Thánh (x. Mt 18,15-17).

Việc sửa lỗi cho người anh em cần có một quá trình: kiên nhẫn, bác ái, yêu thương và nhất là nhìn thấy Chúa Giêsu nơi người anh em. Bởi vì, chúng ta rất dễ thấy tội của người anh em và kết án người anh em. Chúng ta khó sống bác ái và khó nhẫn nại với một người phạm tội. Mặt khác, những ai đã phạm tội và ở trong mặc cảm tội lỗi sẽ không dám đối diện với sự lầm lỗi của mình, không dám đón nhận những điều mình đã gây ra, cũng như không dễ đón nhận những lời góp ý của người anh em. Thư gửi tín hữu Do thái viết rằng: “Ngay lúc bị sửa dạy thì chẳng ai lấy làm vui thú mà chỉ thấy buồn phiền” (Dt 12,11b). Vì vậy, người sửa lỗi cho người anh em cần có một tình yêu, một cái nhìn của Chúa Giêsu và một ước muốn chân thành dành cho người anh em. Ngoài ra, người đó cần có sự can đảm nói lên sự thật như ông Gioan Tẩy Giả (x. Mc 6, 17-29). Như thế, họ mới có thể giúp người anh em nhận ra lỗi lầm cũng như khuyết điểm của mình. Đối với người được sửa lỗi, họ cần can đảm đón nhận những lỗi lầm của mình. Vì khi được sửa lỗi, chúng ta sẽ gặt được hoa trái là bình an và sự công chính, cùng được giải thoát khỏi những bóng đêm tội lỗi, hướng đến một cuộc sống thánh thiện trong Chúa Kitô. Mối tình huynh đệ nhờ đó mà ngày càng thêm ngọt ngào thắm thiết. Khi mỗi người tiến đến việc hiểu biết nhau hơn, họ sẽ đón nhận nhau, yêu thương nhau. Những giây phút cùng ngồi lại bên nhau để ca tụng Chúa sẽ làm tăng trưởng tình huynh đệ trong cộng đoàn. Như vậy, họ cùng nhau chu toàn luật Chúa mỗi ngày.

Nhìn lại chính mình, tôi là người sửa lỗi cho người anh em hay người được sửa lỗi? Tôi đang sống trong gia đình, trong cộng đoàn mình theo hướng nào? Chúa đang mời gọi tôi điều gì?

Lạy Chúa, Ngài là Đấng thấu suốt mọi sự. Xin Chúa hướng dẫn chúng con biết sống bác ái với nhau trong mọi việc làm. Để nhờ đó, chúng con luôn hiệp nhất trong Chúa Kitô và dùng lời kinh tiếng hát mà ca tụng Chúa mỗi ngày. Amen.

Về mục lục

TRONG CHÚA ĐẾN VỚI THA NHÂN

Maria Phạm Anh

Con người được dựng nên giống hình ảnh Thiên Chúa, chúng ta đang trong hành trình tiến tới sự hoàn thiện, theo khuôn mẫu là Thiên Chúa như lời mời gọi: “Anh em hãy nên hoàn thiện như Cha anh em trên trời là Đấng hoàn thiện” ( Mt 5, 48). Và, chúng ta là những thụ tạo đầy giới hạn, yếu đuối, và sai lỗi. Nên, chúng ta được Chúa Giêsu trao phó trách nhiệm cùng giúp nhau trở nên tốt hơn mỗi ngày qua việc sửa lỗi cho nhau: “Nếu người anh em của anh trót phạm tội, anh hãy đi sửa lỗi nó,…” (Mt 18, 15-16). Nhưng chúng ta không tự tin để thực hiện điều ấy, bởi khi nhìn về chính bản thân, chúng ta còn nhiều thiếu sót. Vậy đâu là tiêu chuẩn để chúng ta sửa lỗi cho nhau và chúng ta sẽ đến với tha nhân bằng cách nào?

Khi chứng kiến những hành động sai lỗi, chẳng hạn, con cháu của chúng ta nói năng thô lỗ, cọc cằn, thiếu lễ phép với người trên, … chúng ta không đành lòng nhìn thấy chúng trở nên như vậy. Hay những người chồng (vợ) thiếu quan tâm đến gia đình, trong chúng ta cảm thấy rất thương và mong muốn họ thay đổi nên tốt hơn. Có thể, khi chúng ta đến với họ, chúng ta sẽ nhận được một lời phản kháng rằng: anh dựa vào đâu mà bắt lỗi, sửa dạy tôi! Phải chăng chúng ta đang dựa vào những tiêu chuẩn của chúng ta đưa ra về những việc tốt xấu? Nếu chúng ta chỉ dựa theo quy định của loài người, chúng ta sẽ trở nên xét đoán và làm tổn thương đến tha nhân. Tiêu chuẩn ấy là chính Chúa, là Lề Luật của Chúa, tiếng nói của Chúa đang thúc giục trong lương tâm chúng ta. Với kinh nghiệm của tiên tri Ê-dê-ki-en, chúng ta là những khí cụ của Thiên Chúa dùng để đến với tha nhân, giúp họ nhận ra ý định của Thiên Chúa, để họ được hoán cải mà trở về với Người. Chúng ta không đưa ra ý kiến của cá nhân, nhưng là trung thành loan báo Thánh ý của Chúa: “Phần ngươi, hỡi con người, Ta đã đặt ngươi làm người canh gác cho nhà Israel. Ngươi sẽ nghe lời từ miệng Ta phán ra, rồi thay Ta báo cho chúng biết” (Ed 33, 7). Để nói lên ý định của Thiên Chúa mà không phải do sự chủ quan của chúng ta, đó là điều rất khó. Do vậy, chúng ta phải được ngụp lặn trong tình yêu của Chúa. Chính trong tình yêu ấy, chúng ta mới nhận ra những điều phải làm để mang lại lợi ích cho tha nhân. Chúng ta hãy chạy đến với Chúa Giêsu và thinh lặng, lắng nghe lời thì thầm của Chúa Thánh Thần đang hoạt động trong chúng ta.

Thật vậy, khi chúng ta mang trong mình tâm thức Thiên Chúa đang hiện diện, chúng ta sẽ có những hành động, lời nói khôn ngoan vừa thuyết phục được người khác mà lại không làm cho họ bị tổn thương. Theo cách thức mà Chúa Giêsu đã dạy, khi người khác sai lỗi, chúng ta đừng vội “rêu rao” cho làng trên xóm dưới biết, nhưng hãy ân cần và kín đáo chỉ một mình ta và người ấy. Khi họ cũng không chịu cải thiện, tình yêu của chúng ta dành cho người ấy tăng lên khi có hai hay ba người, hay được sự đón nhận của cả cộng đoàn trong bầu khí yêu thương. Như vậy, họ sẽ cảm thấy an tâm, tin tưởng và được biến đổi đời sống. Dân gian có câu: “uốn lưỡi bảy lần trước khi nói”. Chúng ta hãy suy nghĩ thật kỹ những điều chúng ta sẽ trao ban với họ, để những điều ấy sẽ sinh ích cho họ. Và một điều hết sức quan trọng là gương sống, chúng ta hãy trở nên những người kitô hữu thánh thiện ngay trong môi trường sống của mình. Đó là lời khuyên có sức thuyết phục nhất.

Lạy Chúa, con cám ơn Chúa đã trở nên mẫu gương, tiêu chuẩn cho chúng con trong tất cả mọi sự. Chúng con là những người đầy yếu đuối rất cần đến ơn Chúa và tình yêu thương của tha nhân qua việc sửa lỗi cho nhau. Xin cho chúng con luôn biết ở lại trong tình yêu của Chúa, nhờ đó, chúng con có thêm can đảm và tình yêu thương để đến với tha nhân, hầu mỗi ngày chúng con được lớn lên và triển nở trong ân sủng của Chúa. Amen.

Về mục lục

ĐỂ GẦN NHAU HƠN

Maria Nguyễn Huệ

Một xã hội, một cộng đoàn, một gia đình, tuy là “một” nhưng được góp nên từ sự hiện diện của biết bao người. Những con người thuộc về nhau, cùng sống chung dưới một mái nhà, cùng nâng đỡ, bổ túc cho nhau trong hành trình của phận người, cùng xây dựng xã hội, Giáo hội thêm tốt đẹp hơn. Vì là phận người nên không tránh khỏi những thiếu sót, yếu đuối, do vậy, không tránh khỏi những hiểu lầm. Đó là một trong những điều ngăn cản chúng ta trong hành trình liên kết, tiến lại gần nhau. Nhưng chúng ta sẽ không lùi bước trước khó khăn ấy. Vậy chúng ta phải làm gì?

Con người, ai cũng có những điểm mạnh và điểm yếu. Chúa Giêsu hiểu rõ những khía cạnh ấy khi chúng ta sống chung với nhau, nên Ngài đã giúp các môn đệ, cũng như chúng ta có những phương cách thích hợp để sống cùng anh em mình. Để khắc phục điểm yếu- những lỗi phạm, trước hết là sửa lỗi cho nhau theo mức độ lỗi của người ấy, từng bước giúp người anh em thay đổi. Việc sửa lỗi, ban đầu, chỉ có chúng ta với người ấy, theo cái nhìn của chúng ta; rồi đến, sửa lỗi theo tính khách quan bên ngoài, có nhân chứng (x. Mt 18, 15-17). Nhưng điều quan trọng là thái độ của chúng ta cần có khi sửa lỗi. Chúng ta đừng “gắn cái tội vào chính con người”, để chúng ta kết luận họ là xấu, nhưng phải tách biệt con người và những lỗi ấy. Vì chúng ta cũng như người ấy là những con người yếu đuối, nên chúng ta phải thông cảm và sống làm gương cho nhau. Đặc biệt, việc sửa lỗi còn phải được soi dẫn dưới ánh sáng đức tin. Đó là hiệp ý, cùng cầu nguyện cho nhau: “nếu hai người trong anh em hợp lời cầu xin bất cứ điều gì, thì Cha Thầy, Đấng ngự trên trời sẽ ban cho” ( Mt 18, 19). Chúng ta luôn tin tưởng rằng Đấng ngự trên trời luôn tha thứ cho chúng ta và mong muốn chúng ta trở về với Người, để được Người yêu thương, chăm sóc. Thiên Chúa có thể biến đổi những điều chúng ta tưởng là không tốt sẽ nên tốt nhất cho chúng ta, bởi, chính Người là Đấng Tạo Dựng nên chúng ta. Trong tình yêu thương và sự hiện diện của Chúa, chúng ta hãy mở lòng để đến với tha nhân qua việc khiêm tốn sửa lỗi và cùng hợp lại để cầu nguyện cho nhau. Dần dần, tương quan của chúng ta với tha nhân được xích lại gần nhau hơn.

Hãy nhìn sâu vào tận đáy lòng, chúng ta có đang sống gần anh em mình không? Hay tuy bề ngoài khoảng cách địa lý là gần nhưng tâm hồn thì lại xa cách, chúng ta biến chính mình thành những hòn đảo. Khi sửa lỗi cho ai đó thật là khó, vì mỗi chúng ta ai cũng có những giới hạn, và hoàn cảnh sống khác nhau. Chúng ta ngại ngần khi sửa lỗi cho người khác, vì, có thể sẽ dẫn đến mối tương quan của chúng ta với người ấy lại thêm xa cách. Chúng ta không muốn điều ấy, nhưng nếu thấy sai mà không giúp đỡ để cho người anh em sa ngã thì dường như chúng ta cũng đang cách xa nhau. Giống như một con tàu, nếu người lái tàu biết nó trật đường ray nhưng vẫn tiếp tục tiến về phía trước thì kết quả là con tàu sẽ lao xuống vực. Thật vậy, khi chúng ta thực sự đang sống gần nhau là chúng ta biết chân thành đến để cho “người sống cùng” biết về chính họ. Như thế, mỗi ngày chúng ta cùng nhau tiến đến mức hoàn thiện hơn như lòng Chúa mong ước.

Lạy Chúa, Chúa biết con là phận người yếu đuối, con có rất nhiều những sai phạm, xin Chúa thương xót và sửa dạy con theo Thánh ý Chúa. Con xin dâng lên Chúa tất cả các tội nhân, xin cho mỗi người chúng con biết can đảm từ bỏ con đường tội lỗi để quay về với Chúa. Vì chính nơi sự yếu đuối của chúng con, sức mạnh, quyền năng và vinh quang Chúa được thể hiện. Amen.

Về mục lục

NGHỆ THUẬT CHINH PHỤC

Thiên San

Thưa cha sở, thằng B con nhà ông A đầu xóm. Chúa nhật này, cha phải cho nó lên đứng trên cung thánh cho nó biết mặt, gọi cả cha mẹ nó lên đứng cùng cho cả xứ biết. Mới tí tuổi đầu mà trộm với cắp.
Cám ơn ông trùm, tôi biết rồi.

…

Thưa cha, sao cha lại cho cái thằng đó vào đội giúp lễ?
Chẳng phải ông bảo tôi cho nó lên cung thánh đứng đó sao? Như vậy chẳng tốt hơn sao?
Nhưng, thưa cha, không phải đứng theo kiểu đó.

Trong chúng ta, không ai có thể vỗ ngực cho mình chưa hề phạm một lỗi nào, dù nhỏ nhất. Đã là người, ai cũng có những bất toàn, thiếu sót. Đứng trước lỗi lầm của ta, của tha nhân, thái độ của ta như thế nào? Cảm thông hay lên án mỉa mai, trù giập? Qua bài Tin Mừng hôm nay, Đức Giêsu chỉ cho ta cách xử sự trước lỗi lầm của người anh em: “Nếu người anh em của anh trót phạm tội,thì hãy đi sửa lỗi nó…” (Mt 18,15).

Kinh nghiệm cho ta thấy, việc sửa lỗi không hề đơn giản. Đó là cả một nghệ thuật sống: Nghệ thuật chinh phục người anh em. Là nghệ thuật, bởi nó đòi hỏi sự khéo léo, tế nhị, phân định, và bác ái. Người góp ý phải hết sức can đảm, khiêm tốn, nhất là sự kiên nhẫn. Chắc hẳn trong chúng ta, ai cũng có kinh nghiệm sửa lỗi và được sửa lỗi. Ở đây, ta đang bàn đến việc sửa lỗi cho người anh em. Theo cách của Đức Giêsu, việc sửa lỗi phải từ từ, từng bước. Ban đầu chỉ có ta với người ấy, nếu người ấy không nghe, ta sẽ gọi thêm một hay hai người nữa, nếu không được nữa thì thưa với Hội thánh, và cuối cùng kể họ như một người ngoại và một người thu thuế (x Mt 18, 15-16). Thường chúng ta dễ mất kiên nhẫn khi sửa lỗi cho người khác hoặc ta dễ nóng lòng buộc người khác phải thay đổi. Chính những thái độ ấy làm cho người khác khó đón nhận và làm cho tương quan của ta với người ấy sẽ trở nên căng thẳng. Thế là, chúng ta cảm thấy mâu thuẫn trong chính mình, một đàng chúng ta muốn tháo lui, nhưng đàng khác, trong ta luôn bừng cháy lên khao khát, ước muốn cho tha nhân nên tốt hơn. Vậy chúng ta phải làm gì?

Thật vậy, nếu ta biết người anh em của ta phạm tội và tội ấy lại nghiệm trọng theo đức công bằng và tình liên đới, ta phải lên tiếng để giúp người anh em sửa lỗi. Bởi đó là trách nhiệm và bổn phận của chúng ta: “Nếu Ta phán với kẻ gian ác rằng: hỡi tên gian ác, chắc chắn ngươi phải chết mà ngươi không chịu nói để cảnh cáo nó từ bỏ con đường xấu xa, thì chính kẻ gian ác ấy phải chết vì tội của nó, nhưng ta sẽ đòi nợ ngươi đền nợ máu nó” (Ed 33, 8). Chúng ta không thể làm ngơ khi nhìn người anh em của ta lầm đường lạc lối! Khi ta biết sống tình liên đới với mọi người, chúng ta sẽ cảm thấy cuộc sống này thật hạnh phúc và đáng sống biết bao.

Sau khi mời gọi ta sửa lỗi cho nhau để ngày một nên hoàn thiện hơn, Chúa Giêsu tiếp tục mời gọi ta hiệp thông với nhau trong lời cầu nguyện. Bởi, chính Người ở giữa khi chúng ta cùng nhau cầu nguyện, và nhờ Người, Chúa Cha sẽ ban cho ta bất cứ điều gì ta xin (x. Mt 18,19-20). Theo truyền thống và lòng đạo đức, người giáo dân Việt Nam thường có thói quen đọc kinh gia đình vào mỗi tối, mỗi sáng. Nhưng hiện nay, truyền thống ấy đang dần bị mai một. Các gia đình ít dần các cuộc gặp mặt, các giờ kinh chung. Chính vì thế, các cuộc xung đột trong gia đình ngày càng gia tăng? Nếu có thể, ta hãy cố gắng giữ lấy truyền thống tốt đẹp ấy, để tình liên đới và sự hiệp thông của ta và mọi người trong gia đình thêm gắn kết. Trong tình thương và sự tin tưởng lẫn nhau, ta sẽ dễ dàng tha thứ, đón nhận nhau và nhất là dễ dàng sửa lỗi cho nhau.

Lạy Chúa Giêsu, Chúa đã làm gương cho chúng con khi Chúa yêu thương sửa lỗi cho các môn đệ, cho chúng con và cũng sẵn sàng tha thứ cho chúng con. Ước chi chúng con biết noi gương bắt chước Chúa để đến với nhau, sẵn sàng tha thứ, đón nhận nhau, đặc biệt kiên nhẫn sửa lỗi cho nhau trong tình bác ái huynh đệ. Để khi đó, chúng con có thể cùng nhau hợp lời tôn vinh, ca ngợi, tạ ơn Thiên Chúa ngay trong những khó khăn, yếu đuối của chúng con. Amen.

Về mục lục

SỬA LỖI THEO LỜI CHÚA DẠY

Lm Trần Bình Trọng

Muốn tìm điểm nổi bật nơi cộng đồng đức tin Kitô giáo, người ta phải tìm những giá trị tinh thần và thiêng liêng. Cộng đồng đức tin không chủ trương phe phái cũng không nhắm đến việc tranh chấp thắng bại. Cộng đồng đức tin chú tâm đến việc chữa trị cá nhân đã lỗi phạm cũng như chữa trị cộng đồng bị sứt mẻ vì lỗi phạm của cá nhân. Người Do Thái cổ xưa coi việc sửa trị như là phương thế giáo dục luân lý. Họ tin việc cha mẹ đưa con cái vào vòng kỷ luật là cần thiết. Vì thế trong sách Êdêkien, Thiên Chúa truyền cho vị ngôn sứ cảnh giác và sửa dạy dân chúng. Còn lời Chúa trong Phúc âm hôm nay dạy ta đi theo ba giai đoạn trong việc sửa lỗi khi người anh em phạm tội. Giai đoạn một là sửa riêng người súc phạm nhằm tránh làm mất mặt đương sự. Giai đoạn hai là gọi hai người làm chứng để thuyết phục phạm nhân. Giai đoạn ba là đưa vấn đề ra trình bày trước cộng đồng tín hữu để bảo toàn sức khoẻ tâm thần của cá nhân cũng như cộng đoàn (Mt 18:15-16).

Ðộng lực khiến người tín hữu sửa bảo người khác như Chúa dạy trong Phúc âm là động lực yêu thương. Có yêu thương và quan tâm, người ta mới sửa bảo. Sửa bảo người khác là bổn phận và trách nhiệm của người dân được chọn trong đạo cũ như sách ngôn sứ Êdêkien dạy: Nếu … ngươi không chịu nói để cảnh cáo nó từ bỏ con đường xấu xa, thì chính kẻ gian ác ấy sẽ phải chết, vì tội của nó, nhưng Ta sẽ đòi ngươi đền nợ máu nó (Ed 33:8). Lời Thánh kinh đây có nghĩa là người ta phải chịu trách nhiệm một phần vì đã làm thinh. Tình yêu Kitô giáo đòi người ta nhắc nhở cho người khác nhất là những người duới quyền giáo huấn của mình như con cái, học sinh nếu chúng đi vào đường lầm lỗi.

Nếu thời đại mà người ta đang sống là thời đại buông thả thì người ta coi nhẹ việc sửa bảo. Sống trong một văn hoá đề cao chủ nghĩa cá nhân, thì người ta thường không muốn sửa bảo, nhưng để mặc kệ người khác: ai có thân nấy lo. Sống trong một xã hội mà văn hoá của xã hội đó thiên về nhậy cảm, hoặc sống vào thời đại mà văn hoá của thời đại đó trở nên nhậy cảm, thì việc sửa bảo khó lòng được chấp nhận. Gặp người có tự ái cao, thì người muốn sửa bảo, cũng phải dè dặt khi nói động đến chân tơ kẽ tóc của họ, vì sợ họ nổi da gà hay rợn tóc gáy. Và nếu như vậy thì xét về phương diện thiêng liêng và luân lý sẽ không mang lại lợi ích thiêng liêng cho người phạm lỗi vì đương sự không được ai nhắc bảo. Người phạm lỗi không có cơ hội trở nên hoàn thiện như Chúa muốn người môn đệ trở nên hoàn thiện (Mt 5:48). Việc sửa sai là cần thiết nên người tín hữu không thể đợi tới khi mình trở nên hoàn thiện mới sửa người khác. Người được sửa lỗi phải hiểu rằng người làm việc sửa lỗi cũng có những khuyết điểm của họ, nhưng nếu thấy người khác làm lỗi, họ cũng có bổn phận theo trách nhiệm liên đới Kitô giáo, để nhắc nhở người làm lỗi. Chỉ khi người ta chịu để cho người khác xát xà bông thì mới tẩy rửa đươc những ghét gúa ra khỏi thân mình.

Một trong những điều khó khăn mà người ta gặp trong việc giao tế hàng ngày là khi phải nói ra cho ai điều mà họ không muốn nghe. Nếu trong gia đình mà từ nhỏ cha mẹ có khuynh hướng bênh con, thì sau này con cái có thể không muốn chấp nhận lỗi lầm, nhưng tìm cách biện hộ. Nếu còn nhỏ mà đứa con hay được khen thay vì khuyên răn không nên làm điều nọ chuyện kia – chẳng hạn như lấy của người khác đem về nhà dùng- thì sau này đứa con có thể mắc vào tật xấu đó. Xét trên bình diện giữa người với người thì người hay tự biện hộ thường là người ít có bạn thân. Người hay biện hộ cho mình trước mặt người khác cũng thường hay biện hộ cho mình trước mặt Chúa. Và khi người ta biện hộ cho mình trước mặt Chúa thì ơn Chúa khó thấm nhập vào tâm hồn được. Ðó là trường hợp của người Pharisêu đã biện hộ cho mình khi cầu nguyện trước mặt Chúa: Xin tạ ơn Chúa, vì con không như bao kẻ khác: tham lam, bất chính, ngoại tình, hoặc như tên thu thuế kia (Lc 18:11). Chúa bảo người này về nhà không được nên công chính (c. 14).

Ta thường nghe nói yên lặng là vàng. Tuy nhiên có những trường hợp mà không nói ra có nghĩa là dung thứ việc làm sai trái. Sửa bảo không phải là chuyện dễ làm vì có thể làm cho người được sửa bảo phải mất mặt và khiến cho người sửa bảo mất tình bạn hữu. Vì thế mà người làm việc sửa bảo cần làm trong tinh thần tế nhị và bác ái. Người làm việc sửa bảo cần cầu nguyện để xin ơn khôn ngoan trong việc sửa bảo.

Trong Phúc âm hôm nay, Chúa dạy: để có thể nhận ra lỗi lầm, người ta cần phải biết lắng nghe. Khi mà người ta không muốn nghe hay không muốn hiểu thì người khác có cố gắng cắt nghĩa, giải thích thế nào đi nữa cũng vô hiệu. Vậy ước gì hôm nay ta biết lắng nghe và suy gẫm lời Ðáp ca trong thánh lễ: Ước chi hôm nay anh em nghe tiếng Chúa! Anh em đừng cứng lòng (Tv 94:8).

Lời cầu nguyện xin được chấp nhận sửa sai:

Lạy Chúa là Ðấng hoàn thiện hoàn hảo.

Chúng con xin cảm tạ Chúa đã dạy bảo con

về đường lối thiện hảo của Chúa.

Chúa còn dạy loài người phải sửa lỗi cho nhau.

Xin ban cho con một tâm hồn khiêm tốn,

biết chấp nhận những yếu hèn và tội lỗi của mình

để con biết mở rộng tâm hồn khi được sửa lỗi.

Cũng xin cho con dược nhận thức rằng

việc trở nên hoàn thiện là lệnh truyền của Chúa. Amen.

Về mục lục

SỬA LỖI HUYNH ĐỆ

Lm Trần Thanh Sơn

Đoạn Tin mừng mà chúng ta vừa nghe được trích từ Tin mừng theo thánh Matthêu 18, 15-20. Theo bố cục của thánh Matthêu, thì đoạn này nói về: “Sinh hoạt trong Hội Thánh”. Một Hội Thánh vừa được thành lập sau lời tuyên tín của Phêrô.

Mọi sinh hoạt của Hội Thánh này được đặt trên nền tảng của tình yêu.

Mở đầu đoạn 18, Đức Giêsu cho biết “muốn vào Nước Trời, phải trở nên như trẻ nhỏ” (Mt 18, 1-5). Vì đời sống của Giáo Hội được xây dựng trên tình yêu nên Ngài nhắc nhở chúng ta đừng làm cớ vấp phạm cho bất cứ người nào, cho dù là một người bé mọn nhất ở giữa chúng ta (x. Mt 18, 6-11). Tình yêu đó còn được thể hiện qua hình ảnh người Mục Tử đi tìm con chiên lạc (x. Mt 18, 12-14). Và cũng trong tình yêu đó, hôm nay, Đức Giêsu hướng dẫn chúng ta cách sửa lỗi huynh đệ.

Có lẽ một trong những điều khó khăn nhất của chúng ta khi cư xử với người khác đó là việc sửa lỗi nhau. Đây quả là một việc làm rất tế nhị. Vì ranh giới giữa việc sửa lỗi huynh đệ và chỉ trích, phê bình chỉ là một sợi chỉ nhỏ.

SỬA LỖI, MỘT BỔN PHẬN CỦA NGƯỜI KITÔ HỮU:

Sửa lỗi anh em không là một việc làm tuỳ ý muốn của chúng ta, nhưng là một lệnh truyền của Thiên Chúa: “Nếu anh em ngươi lỗi phạm, hãy đi sửa dạy nó”. Trong lệnh truyền này của Thiên Chúa, chúng ta nghe Chúa nói: “nếu anh em ngươi”, nghĩa là trong Giáo Hội của Đức Kitô, mọi người đều là anh em với nhau. Tình huynh đệ này của chúng ta không chỉ dựa trên tình máu mủ, nhưng là do việc chúng ta cùng được tái sinh nhờ một phép Rửa và cùng nhận một Thiên Chúa là Cha. Do đó, ngay từ đầu, danh từ “anh em” đã trở thành một danh xưng thông thường để chỉ các kitô hữu. Và nếu là anh em, chúng ta có nhu cầu tự nhiên muốn cho anh em mình được trở nên tốt hơn. Do đó, với tư cách là một kitô hữu, việc sửa lỗi, hay nói cách khác, việc giúp cho anh em được hoàn thiện là một việc làm tự nhiên.

Hơn nữa, việc sửa lỗi này còn là một bổn phận như lời ngôn sứ Ezékiel: “Nếu ngươi không chịu nói để kẻ gian ác bỏ đường lối mình: thì chính kẻ gian ác sẽ chết trong sự gian ác của nó, nhưng Ta đòi máu nó bởi tay ngươi.”, nghĩa là chúng ta cũng có trách nhiệm liên đới với những lỗi lầm của anh chị em mình. Chúng ta không có quyền thờ ơ, hay vì muốn yên thân, hoặc vị nể mà không dám nói tới những điều sai trái của người anh em. Chúng ta có thể không sửa sai ngay, nhưng điều quan trọng, chúng ta phải nhớ là chúng ta có bổn phận xây dựng cho anh em cũng như anh em có bổn phận xây dựng cho chúng ta. Hay nói theo cách nói của thánh Phaolô trong bài đọc hai, mỗi người chúng ta đang mắc nợ anh chị em mình, một món nợ tình yêu: “Anh em chớ mắc nợ ai, ngoài việc phải yêu mến nhau”. Mà yêu nhau thì luôn muốn cho nhau nên tốt, mà muốn cho được tốt thì phải uốn nắn, sửa chữa những sai lầm của nhau, nếu có.

Tuy nhiên, để việc sửa lỗi này không phải là dễ dàng, muốn có hiệu quả và mang lại lợi ích thiết thực cho mọi người, Đức Giêsu đã chỉ cho chúng ta các bước tiến hành thật cụ thể như sau:

SỬA LỖI THEO TINH THẦN TIN MỪNG:

Trước hết, “Nếu anh em người lỗi phạm, hãy đi sửa dạy nó, riêng ngươi và nó thôi”. “Riêng ngươi với nói thôi”. Vâng điều này thật chí lý và cụ thể. Cha ông chúng ta vẫn thường khuyên dạy: “đóng cửa bảo nhau”. Trong cuộc sống đời thường, với kinh nghiệm bản thân, chắc hẳn quý ông bà anh chị em cũng nhận ra rằng: có những chuyện nói riêng sẽ dễ giải quyết và mang lại hiệu quả tích cực hơn rất nhiều so với khi đưa ra tập thể. Chính nhờ gặp gỡ riêng tư cách tâm tình, chúng ta dễ cởi mở với nhau hơn. Nhờ đó, chúng ta biết rõ sự việc, hiểu rõ hoàn cảnh của tha nhân, dễ dàng thông cảm với nhau, tránh được những chỉ trích phê bình phiến diện.

Đồng thời, khi gặp riêng, chúng ta cũng giữ được sự kín đáo, bảo vệ được danh dự của người sai lỗi. Nhờ đó, việc sửa lỗi sẽ dễ dàng hơn.

Kế đến, Đức Giêsu dạy chúng ta: “Nếu nó không nghe lời ngươi, hãy đem theo một hoặc hai người nữa, để mọi việc được giải quyết nhờ lời hai hay ba nhân chứng”. Mời thêm người không phải để làm áp lực, nhưng là để sự việc khách quan hơn. Đồng thời, cũng giúp cho người sai lỗi nhận ra tầm quan trọng của họ ở giữa cộng đoàn. Họ đang được sự quan tâm của rất nhiều người.

Bước thứ ba là đưa ra cộng đoàn để cùng nhau xây dựng. Và cuối cùng: “Nếu nó cũng không nghe họ, hãy kể nó như người ngoại giáo và người thu thuế”. Khi nói điều này, Chúa không dạy chúng ta loại trừ người anh em, nhưng Ngài muốn chúng ta cậy trông vào quyền năng của Thiên Chúa để Ngài hoán cải họ. Vì Đức Giêsu cũng đã nhiều lần đến đồng bàn với những người ngoại giáo, thu thuế và đĩ điếm, những người tội lỗi bị mọi người khinh bỉ. Hiểu như thế, chúng ta sẽ thấy thật ý nghĩa, khi phần sau của bài Tin mừng nói về việc hiệp nhất cầu nguyện trong cộng đoàn.

Tóm lại, khi sửa lỗi đòi hỏi người sửa lỗi phải dẹp đi tính tự ái kiêu căng, cho rằng mình là người đạo đức, tài giỏi hơn đi dạy dỗ người khác. Người sửa lỗi cần có cái gọi là “tâm thành” hay nói một cách khác cần có một tình yêu thương thật sự với anh chị em mình. Góp ý với anh em là để anh em trở nên tốt hơn và nên ghi nhớ: những gì mình góp ý với anh em, cũng là những điều mình cần sửa sai, vì chúng ta dễ dàng nhận ra nơi anh em những sai lỗi mà mình thường hay lỗi phạm nhất.

Còn phần người được sửa lỗi, chúng ta cần có thái độ khiêm nhường, lắng nghe với thiện chí như lời mời gọi của tác giả Thánh vịnh trong bài đáp ca: “Ngày hôm nay nghe tiếng Chúa, các ngươi đừng cứng lòng” (Tv 94).

Cuối cùng, trong mọi việc, kể cả việc sửa lỗi, chúng ta cũng hãy nhớ tới “Luật vàng” của Đức Kitô: “Điều anh em muốn người ta làm cho mình, thì hãy làm cho người ta như thế” (Mt 7, 12).

Sống Tin mừng hôm nay trong đời sống gia đình, vợ chồng cần khiêm tốn lắng nghe và giúp đỡ nhau sửa sai những khuyết điểm. Khi có những ý kiến bất đồng, chúng ta cần “đóng cửa bảo nhau” như kinh nghiệm cha ông chúng ta đã dạy và cũng là điều Đức Giêsu hướng dẫn chúng ta: “riêng ngươi với nó”. Trong khu xóm, xứ đạo khi có những xích mích, chúng ta cũng cần lắng nghe và khiêm tốn sửa sai với nhau. Mỗi người đều có những yếu đuối, lỡ lầm, điều quan trọng là chúng ta biết lắng nghe và sửa lỗi. Và một trong những điều chứng tỏ lòng quyết tâm sửa sai là chúng ta hãy mau chóng đến với bí tích Giao Hoà mỗi khi lầm lỡ.

Giờ đây, ý thức thân phận yếu đuối của mình, chúng ta cùng dọn mình sốt sắng lãnh nhận Thánh Thể, để nhờ sức mạnh Thần lương nâng đỡ, chúng ta đủ can đảm chỗi dậy sau mỗi lần sa ngã. Nhờ đó, chúng ta ngày càng sống xứng đáng là một thành viên trong Giáo Hội của Chúa Kitô. Amen.

Về mục lục

HẠNH PHÚC THẬT

Lm Vũđình Tường

Vui, buồn, sướng khổ là những cảm xúc xuất phát từ bên trong. Chúng gây nên bởi những điều mắt thấy, tai nghe. Từ đó chúng tạo nên cảm giác vui buồn cho con người. Chúng ta cảm thấy hạnh phúc, vui vẻ khi trong lòng thoải mái, thảnh thơi. Chúng ta lo lắng bồn chồn, mất ngủ khi trong lòng có lo lắng, bất an. Khi vui chúng ta mang niềm vui lại cho người khác. Khi đau buồn chúng ta là nguyên nhân gây đau khổ, lo lắng cho người chung quanh. Có nhiều lí do mang đến đau khổ, bài này chú trọng đến việc hoà giải khi có bất đồng. Để có được cuộc sống hạnh phúc, việc đầu tiên cần làm là đuổi ra khỏi, hay ít nhất kiềm chế điều từ bên ngoài vào làm cho ta đau khổ. Tha thứ đóng vai trò quan trọng trong việc sống vui. Tha cho người làm cho ta đau khổ không có nghĩa là trong ta hết đau, hết khổ. Tha thứ mang í nghĩa không để cho đau buồn lớn mãi trong ta; kiềm chế không cho phép chúng tiếp tục làm ta khổ hơn nữa. Khi tức giận, buồn khổ chúng ta thường nhai đi, nhai lại điều buồn phiền làm cho chúng lớn hơn thực tế. Cần kiềm chế chúng, chế ngự chúng, loại khỏi chúng ra khỏi đầu óc. Giữ chúng càng lâu trong người, tức giận, buồn khổ càng tăng. Cơ thể ta phản ứng lại nỗi buồn bằng cách tự tiết ra những độc tố làm cho buồn thêm. Độc tố này làm tăng nỗi buồn, gây chán nản, bất an và bất mãn, tạo cơ hội dẫn đến hận thù. Tha thứ là cách triệt tiêu những độc hại trên. Tha thứ có sức mạnh chữa lành, làm giảm cơn giận, xoa dịu vết thương lòng. Người ta chỉ có thể sống hạnh phúc khi người ta tiêu diệt các độc tố trên. Khi các độc tố trên bị tiêu diệt, tâm hồn trở nên thanh thản, cõi lòng trở nên yên lặng và tâm hồn vui tươi. Tha thứ khởi đầu từ nội tâm, từ trong tâm hồn. Khi tâm hồn ta được chữa lành cũng là lúc ta cảm thấy tha thứ dễ dàng hơn. Tha thứ chính là thước đo sức mạnh nội tâm. Sức mạnh nội tâm đến từ lòng khiêm nhường. Chính khiêm nhường là con đường dẫn đến tha thứ. Bởi khiêm nhường giúp nhận ra yếu đuối của chính ta, từ đó nhận ra yếu đuối của người. Vì họ yếu đuối, sa ngã, nên tha cho họ. Tha thứ chính là bước đi theo đường lối Chúa. Chính Ngài hoà giải với ta trước, dù biết rõ lỗi là lỗi của ta nhưng Thiên Chúa nhận lấy để giao hoà. Qua đó Thiên Chúa dậy chúng ta sống cuộc sống giao hoà với Thiên Chúa, và với tha nhân. Kinh Lậy Cha, Đức Kitô dậy các môn đệ và chúng ta là ‘Xin tha nợ chúng con, như chúng con cũng tha cho kẻ có lỗi với chúng con’. Mat 6, 11tt. Không thứ tha là loại cám dỗ kinh khủng, đáng sợ nhất trong cuộc sống. Sống trong thù hằn sẽ không biết niềm vui, hạnh phúc. Sống trong thù hận giết chết tình người. Giết chết hạnh phúc, bình an cuộc sống đời này và giết chết cuộc sống trường sinh. Tha thứ quan trọng đến độ trở thành Bí Tích Hoà Giải trong Giáo Hội. Bí tích Hoà Giải là nhịp cầu nối kết tình thân hữu, tình con người với con người; tình con người với Thiên Chúa. Bí tích Hoà Giải mang lại bình an, mang đến hạnh phúc, giải toả gánh nặng cuộc sống. Bí tích Hoà Giải giúp con người sống khiêm nhường. Trái với khiêm hạ là kiêu căng, tự cao, tự đại, tự mãn. Đó là lối sống của ma quỉ, chúng cổ võ, hỗ trợ, khuyến khích sống cao ngạo để tiếp tục làm nô lệ cho chúng sai khiến. Hoà giải để đón nhận Thiên Chúa vào trong cõi lòng. Không hoà giải là sống với bất mãn, đau khổ và mang chúng vào giường ngủ. Bài đọc hôm nay cho biết hoà giải giúp đón nhận thành viên cộng đoàn đức tin. Tiếng nói cộng đoàn quan trọng hơn tiếng nói cá nhân. Từ chối lời khuyên của cộng đoàn bởi tự nhận tiếng nói, í kiến cá nhân quan trọng hơn í kiến chung của cả cộng đoàn. Vì lí do đó mà tự mình tách khỏi cộng đoàn đức tin. Thiếu hoà giải cắt đứt liên hệ giữa cá nhân và cộng đoàn. Hoà giải giúp giải toả bức tường ngăn cách đó, nối kết lại tình thân trong cộng đoàn. Hoà giải còn nói lên lòng tin. Người làm lỗi nhờ giao hoà nhận biết được sai trái của mình để từ đó tiến lên tốt hơn.

Chúng ta xin ơn biết quí mến Bí Tích Hoà Giải.

Về mục lục

SỬA LỖI VÀ ĐƯỢC SỬA LỖI

Lm. JB Nguyễn Minh Hùng

Muốn sửa lỗi phải quan tâm điều này: Chúa không nói, hãy đi sửa lỗi cho người khác, nhưng lại nói: “Nếu anh em ngươi lỗi phạm, hãy đi sửa dạy nó…”.

Dù là người mắc lỗi, họ không phải ai xa lạ. Họ là anh em, là người thân thương, là thành phần không thể thiếu của đời tôi. Tôi không thể lạnh lùng khi thấy anh em sa ngã. Tôi không thể khoanh tay đứng nhìn một thành phần trong chính con người tôi đau ốm, bệnh tật. Bởi lẽ mọi người làm nên một thân thể. Vì thế, mỗi người mang vết thương của nhau. Cái đau của một phần thân thể là cái đau chung của cả thân thể.

Nhưng sửa lỗi cho anh chị em không phải dễ. Bởi thói thường, khó có ai muốn nhận lỗi về phía mình. Nếu có, vì cái tôi, vì bảo thủ, vì ngại mang tiếng là người phải sửa lỗi, khó có ai sẵn sàng chấp nhận thay đổi bản thân.

Mọi người cần khiêm tốn nhìn nhận sự thật này: là người, ai mà chẳng lầm lỗi. Nhờ đó, ta sẽ luôn mang trong tâm mình sự cảm thông khi có trách nhiệm sửa lỗi, và mang nơi cõi lòng thái độ hòa nhã, đón nhận khi được xây dựng, được góp ý nhằm chỉnh đốn và tiến tới hoàn thiện bản thân.

Không ai trên trần thế có thể tự hào mình vô tội dẫu là người sửa lỗi hay người được sửa lỗi. Chính thánh Gioan quả quyết: “Nếu chúng ta nói là chúng ta không có tội, chúng ta tự lừa dối mình và sự thật không ở trong chúng ta” (1Ga 1, 8). Nay ta can đảm sửa lỗi cho người, mai người sẽ có dịp chỉ ra sai sót của ta.

Đời sống chung cần sự sửa lỗi, hòng có thể giúp nhau nhận ra sai sót. Sửa lỗi huynh đệ là cần thiết. Nhưng nên nhớ:

– Người sửa lỗi: Cần cẩn trọng lời nói, ôn tồn, tôn trọng người mình sửa lỗi. Thái độ hết sức nhẹ nhàng, khôn khéo, thiện chí, chỉ nói đúng lúc, đúng chỗ. Người sửa lỗi không bao giờ được lên giọng, kẻ cả, uy quyền hoặc có thái độ chỉ trích, phê phán.

– Người được sửa lỗi: Không cố chấp, không tự ái, nhưng khiêm nhường đón nhận lời khuyên, và thiện chí nhìn nhận sai lầm, cùng can đảm để cố gắng sửa đổi bản thân.
Một đáng tiếc đang xảy ra trong đời sống chung: Sửa lỗi cho nhau hầu như càng lúc càng vắng bóng, không chỉ phương diện đời sống, kinh tế, tương quan…, mà còn phương diện đức tin, thứ phương diện thiêng liêng giúp nhau hiểu hơn về Nước trời, về thánh ý Chúa.

Bởi thông thường, tâm hồn người đã phạm lỗi rất mong manh, dễ chất chứa mặc cảm, tự ái. Một lời nói sơ sẩy, không khéo sẽ dẫn đến đổ vỡ. Một thái độ vô tình sẽ càng khơi thêm hố ngăn cách. Do đó ta dễ tránh xa việc sửa lỗi cho anh chị em mình để tìm an thân.

Ngoài ra, còn do chính bản thân ta muốn tránh đụng chạm, sợ mích lòng: Dại gì nói những chuyện không vui để mua thù chuốc oán. Đó cũng là lý do dễ làm ta né tránh việc sửa lỗi cho nhau, dù sửa lỗi thân tình trong huynh đệ.

Để tránh sự câu nệ chỉ vì ích lợi của bản thân, mọi người trong cùng một cộng đoàn cần ý thức mấy điều:

– Đặt quyền lợi của cộng đoàn, của Hội Thánh và danh dự của tôn giáo mình lên trên hết. Hãy nhớ, chỉ vì tất cả lợi lộc chung ấy mà tôi xây dựng đời sống cho anh chị em tôi.

– Sửa lỗi hoàn toàn được thúc đẩy do tình yêu với cộng đoàn, với mọi anh chị em, nhất là với cá nhân người phạm lỗi đang cần xây dựng. Chính bầu khí yêu thương là yếu tố quan trọng cho việc phát triển từng ngày của cộng đoàn, của từng cá nhân trong cộng đoàn ấy.

Mọi người đều yêu thương nhau, đó là một cộng đoàn lý tưởng. Bất cứ ai cũng mong được sống trong cộng đoàn yêu thương như thế. Nhờ đó, từng người sẽ yên tâm rằng, nếu lỡ ta có sai sót, ta biết mình không bị loại trừ nhưng được quan tâm giúp đỡ, thậm chí giúp đỡ chân thành, tế nhị, đầy cảm thông.

– Để sửa lỗi cũng cần can đảm. Can đảm đến với người lầm lỗi. Can đảm nói sự thật về chính họ. Can đảm chấp nhận rủi ro do việc sửa lỗi mang đến như bị giận, bị ghét, bị công kích, thậm chí bị chửi bới, bị trả thù, bị tấn công sau lưng…

– Không thể thiếu sức mạnh thiêng liêng mà người có trách nhiệm sửa lỗi phải ý thức. Đó là đời sống cầu nguyện. Chỉ có ơn Chúa, chỉ nhờ đồng hành cùng sức mạnh của ơn Chúa, ta mới có thể đến với anh chị em, và anh chị em mới có thể trở nên tốt.

– Cuối cùng, ta cần thường xuyên kiểm điểm đời mình. Hãy nhớ, cũng như người được sửa lỗi, người sửa lỗi vẫn là thụ tạo yếu đuối, dễ sa ngã, dễ phạm tội. Chân nhận mình còn đầy thiếu sót, yếu đuối, ta phải chỉnh đốn mình, phải làm mới mình trong ơn Chúa. Có như thế, cả người sửa lỗi lẫn người được sửa lỗi mới có thể tiến xa trên đường nên thánh.

Về mục lục

NGHỆ THUẬT NÓI

Lm Giuse Nguyễn Hữu An

Bài Tin Mừng hôm nay, Chúa Giêsu nói về người sửa lỗi. Chúa dạy, khi sửa bảo nhau cần có một trình tự theo bác ái qua bốn bước. Bước thứ nhất là “một mình anh với nó thôi”; “nếu nó không chịu nghe” thì qua bước thứ hai là “hãy đem theo một hay hai người nữa”; “nếu nó không nghe họ” thì bước thứ ba là “hãy đi thưa Hội Thánh”. Bước cuối cùng “Nếu Hội Thánh mà nó cũng không nghe, thì hãy kể nó như một người ngoại hay một người thu thuế”. Nhưng nên nhớ Chúa luôn coi trọng người ngoại và thu thuế ! Vì thế ta có thể nói, chỉ còn cách phó thác người đó cho Chúa mà thôi !

Trong những bước ấy, phải ưu tiên bước một: giữa hai người với nhau. Thông thường, chẳng ai thích bị “sửa lưng” hay “sờ gáy”. Thư gởi tín hữu Do thái nhận định như sau: “đã hẳn bị sửa dạy ngay tại trận thì hình như vui chẳng có, chỉ có buồn; nhưng về sau (mới thấy) nó sinh lợi cho những ai nhờ đó mà được luyện tập: tức là hoa quả bình an công chính” (Dt 12, 11).

Để việc sửa lỗi có kết quả, cần phải cho người ấy thấy là mình yêu thương họ, muốn họ nên tốt. Chính Chúa cũng làm như vậy: “vì Chúa thương ai, Người mới sửa dạy, con nào Người nhận, Người mới cho đòn” (Dt 12, 6).

Thiên Chúa là Cha giàu lòng thương xót nên Ngài không muốn cho kẻ có tội phải chết, nhưng muốn họ ăn năn sám hối và được sống (x.Ed 18, 23).

Sách Samuel 1 kể rằng: vì ghen tương, vua Saolô quyết tâm giết Đavit, nhưng hoàng từ Gionathan đã tìm cơ hội thuận tiện, rồi khôn khéo và chân thành trình bày với vua cha: “Thưa cha, con trộm nghĩ: Đavit không làm gì chống lại cha. Tất cả những điều anh ta làm đều tốt đẹp và hữu ích cho cha cũng như cho dân Israel… Chính cha đã thấy những việc anh ấy làm và cha đã vui mừng…”. Những lời nói chân thành và hợp tình hợp lý của Gionathan, khiến nhà vua suy nghĩ. Sau đó, nhà vua trả lời: “Vậy, nhân danh Thiên Chúa hằng sống, cha hứa sẽ không tìm giết Đavit nữa”.

Sách Samuel 2 kể câu chuyện hấp dẫn. Một buổi chiều nọ, vua Đavít tản bộ trên sân thượng và chợt thấy một phụ nữ xinh đẹp đang tắm, đó là bà Bat-shêba, vợ của tướng Uria. Vua sai người đưa bà đến với vua. Ít lâu sau, Bat-shêba báo tin cho vua hay là bà đã có thai với nhà vua. Đavít tìm cách ‘bán cái’ cho Uria. Vua cho triệu Uria từ mặt trận trở về, cho ông ăn uống no say rồi truyền cho Uria về nhà thăm vợ. Hai đêm liền, Uria nằm ngủ trong đền vua với những tên lính canh mà không chịu về nhà. Thấy kế hoạch ‘bán cái’ không xong, vua Đavít ra lệnh cho tướng Yôab mượn tay quân giặc giết chết Uria ngoài chiến trường.Sau đó, khi đã mãn tang chồng, Bat-shêba được vua Đavít đón vào cung làm vợ chính thức của nhà vua.(x.2 Sam 11 và 12).

Vua Đavít đã phạm tội đoạt vợ giết chồng, thế mà vẫn ung dung như không có gì xảy ra. Khi người ta không tự thấy được tội lỗi của mình để sám hối thì cần phải có ai đó đến nhắc bảo họ.Thế là Thiên Chúa sai tiên tri Natan đến cảnh tỉnh vua. Khuyên vua thì phải khôn ngoan lựa lời. Natan trình với vua: “Trong thành kia, có một người giàu sang phú quý có cả đến hàng ngàn chiên dê và bò, trong khi đó, một người nghèo bên cạnh chỉ có một con chiên nhỏ mà ông ta rất yêu quý, coi như đứa con gái của ông. Thế rồi khi người giàu có khách, ông tiếc của không dám bắt chiên mình đãi khách mà lại cho tôi tớ đi bắt con chiên độc nhất của người nghèo làm thịt”. Nghe đến đây, vua Đavít bừng bừng nổi giận. Vua quát: “Nó đáng chết, tên ác nhân đó! Nó phải bị trừng phạt và phải bồi thường gấp bốn vì việc nó đã làm”. Tiên tri Natan thưa: “Người ấy chính là vua. Nhà vua đã có nhiều thê thiếp lại còn nhẫn tâm giết chết Uria và cướp vợ của ông ta”. Bấy giờ vua Đavít mới nhận ra tội mình và ăn năn khóc lóc thảm thiết.Nếu không được tiên tri Natan cảnh tỉnh, vua Đavít đã không nhận ra tội lỗi của mình và không thể hối cải (Lm Ignatiô Trần Ngà).

Tiên tri Natan đã thành công khi sửa lỗi cho vua Đavit. Đó là cả một nghệ thuật nói năng khôn ngoan.

Suy niệm bài Tin Mừng hôm nay, Đức cha Bùi Tuần viết: tôi nhận thấy Chúa Giêsu dạy tôi về sự nói năng.

Chúa dạy tôi phải biết nghệ thuật nói với:

Để nói với tha nhân, Chúa dạy tôi phải nói lời xây dựng. Chúa dạy thật rõ ràng: “nếu anh em ngươi lỗi phạm, hãy đi sửa dạy nó”. Sửa dạy chứ không lên án, xây dựng chứ không loại trừ. Điều này đòi phải có lòng yêu thương và coi mọi người là anh chị em thân thiết của mình.

Để nói với tha nhân, Chúa cũng dạy tôi phải nói lời tế nhị. Khi góp ý với ai đó thì cần phải kín đáo “riêng ngươi và nó thôi”, bởi nếu không thì chuyện bé cũng sẽ xé ra to. Điều này cần sự tôn trọng, và tin tưởng lẫn nhau. Tôn trọng cái tốt vẫn luôn còn nơi mỗi người. Tin tưởng rằng ai, dù lỗi lầm đến đâu vẫn có khả năng hoán cải nên tốt hơn.

Để nói với tha nhân, Chúa còn dạy tôi phải nói lời đối thoại. Chỉ nói khi có “riêng ngươi và nó thôi” còn có nghĩa là biết trao đổi, biết đối thoại với nhau. Điều này cần có thái độ kiên nhẫn và biết sẵn sàng lắng nghe, biết chấp nhận khác biệt của nhau.

Chúa cũng dạy tôi phải biết nghệ thuật nói cùng, đúng hơn là phải cùng nhau nói với Chúa.

Khi nói cùng nhau tức là hiệp thông với nhau trong tình huynh đệ. Hiệp thông luôn là một lời mời gọi trong Giáo Hội, là dấu chỉ của Nước Trời. Càng hiệp thông với nhau, chúng ta gắn bó với Chúa và Giáo Hội.

Khi nói cùng nhau trong Chúa tức là cùng nhau cầu nguyện. Chúa Giêsu đã hứa: “Thầy bảo thật các con, nếu hai người trong các con, ở dưới đất mà hiệp lời cầu xin bất cứ điều gì, thì Cha Thầy, Đấng ngự trên Trời sẽ ban cho họ điều đó”.

Lời Chúa ngày hôm nay thật thiết thực với cuộc sống con người. Lời Chúa mời gọi tất cả chúng ta biết hoán cải, biết đổi mới trong cung cách nói năng hằng ngày: nếu như xưa kia chúng ta thường nói lời chỉ trích, thì nay Chúa mời chúng ta hãy nói lời xây dựng; nếu như xưa kia chúng ta thích nói lời gắt gỏng, thì nay Chúa mời chúng ta hãy nói lời tế nhị; nếu như xưa kia chúng ta chỉ muốn nói lời ra lệnh, thì nay Chúa mời chúng ta hãy nói lời đối thoại; và nếu ngày xưa chúng ta thường sống khép kín, thì hôm nay Chúa mời chúng ta hãy mở rộng tâm hồn để có thể cùng nhau dâng lên Người những lời nguyện cầu.

Sửa lỗi cho anh em là một hành vi tích cực của đức Bác Ái, mục đích là để cho anh em được nên hoàn thiện hơn. Lời nói góp ý xây dựng phải có nội dung, ý hướng và cung cách.

Nội dung lời nói phải là sự thực. Đã nói thì phải nói sự thực. Nhưng không phải sự thực nào cũng nên nói. Gán cho người điều xấu không có, đó là vu khống. Tiết lộ hay phổ biến điều xấu người ta có, đó là nói hành. Gièm pha, thêm bớt xuyên tạc, đó là những hình thức và mức độ khác nhau của vu khống và nói xấu.

Ý hướng lời nói phải là sự thiện.Nói để thông tri. Nói để xây dựng. Nhưng có khi nói sự thực với chủ ý phô trương, có khi nói đạo đức với thêm ý quảng cáo chính mình, có khi chỉ trích sự tội kẻ khác với thâm ý hại họ và đề cao bản thân, có khi bênh vực chân lý với hậu ý bênh vực tự ái.

Cung cách lời nói phải là lịch sự.Nói là truyền thông tư tưởng, nhưng cũng đã diễn tả chính mình.Có nhiều kiểu nói cộc cằn, biểu lộ tâm hồn thiếu tế nhị. Có những giọng nói hách dịch, tố cáo một khuynh hướng kiêu căng. Có những lời nói cứng cỏi phơi bày một tính tình nghèo thiện cảm.

Chọn lời mà nói. Chọn chữ mà dùng. Ăn phải nhai, nói phải nghĩ. Nói hợp với người nghe. Việc đó không dễ. Chắc không phải vô cớ mà thánh Giacôbê đã quả quyết: “Ai không lỗi trong lời nói, người đó là người hoàn toàn” (Gc 3, 2). (x. Nói với chính mình, Đức cha Bùi Tuần)

Lạy Chúa, xin giúp chúng con học bài học sửa lỗi cho nhau thật tốt đẹp trong mọi mối tương quan. Xin cho chúng con ơn phân định khôn ngoan để biết suy xét, nói năng và hành động khi sửa lỗi cho nhau. Amen.

Về mục lục

SỬA LỖI LÀ BỔN PHẬN VÀ LÀ MÓN NỢ PHẢI TRẢ

Lm. Đa-minh Trần đình Nhi

Chúng ta đều là những con người bất toàn, cần được người khác giúp sửa lỗi lầm. Khi còn nhỏ và trong gia đình, ta được cha mẹ sửa dạy và dễ dàng chấp nhận. Nhưng khi ta trưởng thành, việc sửa lỗi trở thành khó khăn dù ta sửa lỗi người khác hoặc chấp nhận người khác giúp ta nhận ra lỗi lầm. Qua các bài đọc hôm nay, Chúa cho chúng ta nhìn rõ vấn đề sửa lỗi như một bổn phận (bài đọc 1), một hành vi trả “món nợ tương thân tương ái” (bài đọc 2). Cụ thể hơn, Chúa Giê-su đã cho ta thấy những bước tuần tự trong việc sửa lỗi người khác, để việc sửa lỗi đem lại hiệu quả tích cực (bài Tin Mừng).

Thiên Chúa coi việc ngôn sứ sửa lỗi dân Chúa là một bổn phận. Như chúng ta thấy trong lịch sử dân Chúa, các ngôn sứ thường là những người Chúa sai đến với sứ mệnh thức tỉnh dân chúng và kêu gọi họ trở về đường ngay nẻo chính. Chúa xác định rõ ràng đâu là trách nhiệm của các ngài. Qua Ê-dê-ki-en, Chúa nhắc lại nhiệm vụ của ngôn sứ là “sẽ nghe lời từ miệng Ta phán ra, rồi thay Ta báo cho chúng biết”. Nói khác đi, ngôn sứ là người nói thay cho Thiên Chúa. Các ngài chuyển tải sứ điệp của Thiên Chúa cho dân chúng. Thay mặt Chúa, các ngài tố cáo lỗi lầm của dân chúng và kêu gọi họ thay đổi. Tuy nhiên Chúa lại ấn định rõ ràng đây là một bổn phận các ngôn sứ phải chu toàn, nếu không chính các ngài sẽ bị Thiên Chúa trừng phạt. Tại sao Chúa lại tỏ ra quá khắt khe như vậy? Là vì việc ngôn sứ cảnh cáo kẻ tội lỗi chẳng khác gì đưa nó từ cõi chết trở về cõi sống. Không những ngôn sứ đã cứu mạng sống của những kẻ tội lỗi đáng chết, mà ngài còn “cứu được mạng sống mình” vì ngài đã chu toàn sứ mệnh Chúa trao nữa! Chắc chắn những điều Chúa phán với ngôn sứ Ê-dê-ki-en về sứ mệnh của ngài không chỉ áp dụng cho riêng ngài, nhưng cũng áp dụng cho chúng ta, những ngôn sứ hôm nay, là những người có trách nhiệm với anh chị em mình trong bổn phận giúp nhau sửa lỗi.
Sửa lỗi trong tinh thần yêu thương là trả món nợ tương thân tương ái. Thấm nhuần tư tưởng của Chúa Giê-su về việc sửa lỗi anh em, thánh Phao-lô đã đem áp dụng vào đời sống cộng đoàn Ki-tô hữu. Trước hết ngài quả quyết: “Anh em đừng mắc nợ gì ai, ngoài món nợ tương thân tương ái”. Nghĩa là chúng ta đều mắc nợ nhau một điều duy nhất, đó là “tương thân tương ái”. Đúng vậy, là con cái Thiên Chúa và anh chị em với nhau, chúng ta có bổn phận phải giúp đỡ nhau trở nên tốt lành mỗi ngày một hơn. Mà một trong những phương thức giúp đỡ nhau là vì yêu thương anh chị em thật tình nên chúng ta không ngần ngại giúp họ nhận ra những sai trái để họ sửa đổi. Thực tế chúng ta ít khi phải giúp anh chị em sửa đổi trong những điều to lớn mà thánh Phao-lô nhắc đến, như các tội ngoại tình, giết người, trộm cắp, ham muốn…, nhưng giúp họ sửa đổi ngay trong những điều nhỏ nhặt của đời sống hằng ngày, thì cũng đã là “yêu người và chu toàn Lề Luật” rồi! Thánh Phao-lô còn đề cao phương thức sửa lỗi anh chị em, là “đã yêu thương thì không làm hại người đồng loại”. Phải, nếu ta vạch lỗi lầm của người khác cốt để họ phải nhục nhã, mất tiếng tốt… là ta thực sự “làm hại” chứ không phải xây dựng cho người đồng loại. Nói khác đi, làm như thế là ta “ghét” anh chị em và không chu toàn Lề Luật. Trái với giáo huấn của thánh Phao-lô, chúng ta vẫn thấy nhan nhản trong các cộng đoàn, giáo xứ và hội đoàn những nói xấu, tố cáo, bôi nhọ nhau làm cho giáo dân chia rẽ và chống đối lẫn nhau. Thật buồn. Nhưng chúng ta sẽ cố gắng “trả nợ” và thay đổi lối sửa lỗi tai hại này để xây dựng cộng đoàn Ki-tô đích thực.
Sửa lỗi là cách “chinh phục được người anh em”. Trước hết Chúa Giê-su dạy việc sửa lỗi anh em là một bổn phận. Chúng ta ai mà chẳng “trót phạm tội” vì yếu đuối con người! Cho nên Chúa dạy ta: “Anh hãy đi sửa lỗi nó”. Nhưng Chúa ơi, con phải sửa lỗi “nó” thế nào đây? Chính con đang mang cái xà trong mắt thì làm sao khều cái rác khỏi mắt anh em! Chúa dạy: OK, một mình anh với nó mà thôi. Tại sao vậy? Để dễ thông cảm và khiêm nhường với nhau. Nếu kẻ phạm tội lẫn kẻ sửa lỗi đều biết mình là thân phận tội lỗi thì không ai dám lên mặt dậy đời, mà là đang khiêm nhường và bác ái trả món nợ tương thân tương ái vậy. Tình yêu phải là nền móng cho việc sửa lỗi, không hẳn giữa hai người mà còn giữa kẻ trót phạm tội với một nhóm hai hay ba chứng nhân, thậm chí giữa kẻ ấy với cả Hội Thánh nữa. Bất cứ ở cấp độ nào, nền móng tình yêu và bác ái cũng không thể nào thiếu được. Hầu hết những vụ sửa lỗi thất bại là vì thiếu nền móng này. Làm sao xây dựng nền móng tình yêu này? Chúa Giê-su trả lời: “Ở đâu có hai ba người họp lại nhân danh Thầy, thì có Thầy ở đấy, giữa họ”. Cầu nguyện là nói lên chúng ta yêu mến Chúa và yêu thương anh chị em. Đâu có tình yêu thương, ở đấy có Đức Chúa Trời. Chúng ta vẫn hát như thế. Khi anh em chấp nhận việc chúng ta giúp họ sửa lỗi là ta “chinh phục được người anh em” như Chúa dạy. Ta không chinh phục người khác bằng sức mạnh, bằng truyền thông hoặc bằng thủ đoạn, nhưng duy nhất bằng tình tương thân tương ái.

Sống sứ điệp Lời Chúa

Chúng ta đã xác tín việc sửa lỗi anh em là một bổn phận và được dạy cách thức thi hành bổn phận ấy. Vậy hôm nay, chúng ta hãy thực hành ngay bài học thực tiễn này đi!

Về mục lục

SỬA LỖI

Trầm Thiên Thu

Cuộc sống vô cùng phức tạp, nhất là vấn đề sai lầm. Vì sai lầm mà phải sửa, gọi là tu thân – tu là sửa. Sai lầm liên quan lời nói: “Người càng nói nhiều càng sai lầm nhiều.” (Benjamin Franklin) Như vậy có nghĩa là nên nói ít để bớt sai lầm. Nói ít cũng giảm bớt mức phát tán và lây nhiễm vi khuẩn, nhất là trong tình trạng đại dịch covid lúc này. Nói ít là một dạng tự cách ly, lợi cho mình và ích cho người – cả về xã hội lẫn tâm linh.

Cuộc sống có tính liên đới. Chúng ta tạo nên sai lầm, chứ sai lầm không tạo nên chúng ta. Vì sai lầm mà phải sửa đổi, và cần có sự tha thứ của người khác. Đó là sự ràng buộc lẫn nhau về trách nhiệm và nghĩa vụ. Bất cứ cái gì cũng có tính liên đới, ngay cả tội lỗi cũng có tính liên đới. Thật vậy, khi một chi thể trong Nhiệm thể Chúa Kitô phạm tội, tất cả chúng ta đều chịu đau khổ, một số người ảnh hưởng trực tiếp. Tội của mình có ảnh hưởng tới người khác, tội của người khác có thể “dính líu” tới mình.

Con người có nam và nữ, tính cách khác nhau nên sai lầm cũng khác nhau. Cách phạm tội khác nhau thì cách sửa đổi cũng khác nhau: “Thay đổi lớn nhất trong bản tính phụ nữ đến từ tình yêu, và trong bản tính của đàn ông đến từ tham vọng.” (Rabindranath Tagore)

Bởi mang thân tro xác bụi, là phàm phu tục tử, tất cả chúng ta đều yếu đuối, mỏng giòn. Vì vậy, khi chúng ta muốn hòa giải với Thiên Chúa, chúng ta cũng phải hòa giải với Giáo hội, không chỉ với người này hay người nọ mà có thể chúng ta đã làm tổn thương, bởi vì “cấu trúc tội lỗi” cũng có “chiều kích xã hội.” Lý do là nó nằm trong cách mà chúng ta có thể phạm tội – không chỉ là hành động trực tiếp của mình, mà còn là động thái gián tiếp liên quan các tội lỗi do người khác vi phạm trực tiếp. Nói chung, dù là điều tốt hay xấu cũng đều có tính liên đới với nhau.

Việc sửa đổi cũng có tính liên đới: “Liên đới nhấn mạnh đặc biệt đến bản tính xã hội nội tại của con người, sự bình đẳng của mọi người về phẩm giá, các quyền và con đường chung của các cá nhân và các dân tộc hướng đến một sự hợp nhất ngày càng gắn bó hơn… Việc gia tăng tương thuộc giữa các cá nhân và các dân tộc cần phải được kèm theo những nỗ lực mãnh liệt không kém trên bình diện đạo đức xã hội, để tránh những hậu quả nguy hiểm của việc đưa bất công lên tầm mức toàn cầu. Việc tăng tốc tình trạng tương tác giữa các cá nhân và các dân tộc cần phải được đi kèm với những nỗ lực mãnh liệt không kém trên bình diện đạo đức xã hội, để tránh những hậu quả nguy hiểm của việc đem bất công lên phạm vi toàn cầu.” (Giáo huấn Xã hội Công giáo) Tính liên đới cũng là tình liên đới: “Tình liên đới phải góp phần vào việc thực hiện ý định của Thiên Chúa trên bình diện cá nhân lẫn bình diện của xã hội quốc gia và quốc tế.” (Gioan Phaolô II – Sollicitudo Rei Socialis, 1987, số 40)

Thời Cựu Ước, Thiên Chúa ân cần nhắn nhủ con người: “Phần ngươi, hỡi con người, Ta đã đặt ngươi làm người canh gác cho nhà Israel. Ngươi sẽ nghe lời từ miệng Ta phán ra, rồi thay Ta báo cho chúng biết.” (Ed 33:7) Đó là trách nhiệm của loài người, trong đó có mỗi chúng ta, không phân biệt nam, phụ, lão, ấu.

Được giao việc thì phải có trách nhiệm. Thiên Chúa khuyến cáo: “Nếu Ta phán với kẻ gian ác rằng: ‘Hỡi tên gian ác, chắc chắn ngươi phải chết,’ mà ngươi không chịu nói để cảnh cáo nó từ bỏ con đường xấu xa thì chính kẻ gian ác ấy sẽ phải chết vì tội của nó, nhưng Ta sẽ đòi ngươi đền nợ máu nó. Ngược lại, nếu ngươi đã báo cho kẻ gian ác phải từ bỏ con đường của nó mà trở lại, nhưng nó không trở lại thì nó sẽ phải chết vì tội của nó; còn ngươi, ngươi sẽ cứu được mạng sống mình.” (Ed 33:8-9) Rõ ràng chúng ta có trách nhiệm và bổn phận đối với nhau, kể cả việc chấn chỉnh lẫn nhau. Thấy điều sai trái thì phải lên tiếng (bằng cách này hay cách nọ, trực tiếp hoặc gián tiếp). Ai thấy điều sai trái mà im lặng, đó là đồng lõa hoặc hèn nhát. Thật vậy, chỉ là kẻ ích kỷ nếu muốn lên Thiên Đàng một mình. Như vậy là không có đức ái, nghĩa là không thể vào Thiên Đàng. Rất lô-gích.

Thật hạnh phúc khi chúng ta biết tôn thờ chính vị Thiên Chúa duy nhất, Ngài là Tình Yêu và Chân Lý, mà chỉ có sự thật mới giải thoát chúng ta mà thôi. (x. Ga 8:32) Niềm hạnh phúc đó không thể giấu kín trong lòng mà phải thể hiện và chia sẻ cho người khác cùng biết: “Hãy đến đây ta reo hò mừng Chúa, tung hô Người là Núi Đá độ trì ta, vào trước Thánh Nhan dâng lời cảm tạ, cùng tung hô theo điệu hát cung đàn.” (Tv 95:1-2) Bổn phận của chúng ta không chỉ là chúc tụng Ngài, mà chúng ta còn phải tôn thờ Ngài và vâng theo Thánh Ý Ngài: “Hãy vào đây ta cúi mình phủ phục, quỳ trước tôn nhan Chúa là Đấng dựng nên ta. Bởi chính Người là Thiên Chúa ta thờ, còn ta là dân Người lãnh đạo, là đoàn chiên tay Người dẫn dắt.” (Tv 95:6-7a) Chỉ có một Thiên Chúa thì cũng chỉ có Ngài là Đấng Cứu Độ, chắc chắn không còn ai khác.

Chúng ta chỉ là phàm nhân yếu đuối nhưng lại rất kênh kiệu, bướng bỉnh. Xơ gan là chứng bệnh quái ác. Xơ cứng bất cứ cơ phận nào cũng nguy hiểm. Xơ cứng lòng tin còn nguy hiểm hơn nhiều. Cứng lòng là cố chấp. Cố chấp là phạm tới Chúa Thánh Thần – loại tội không được tha cả đời này lẫn đời sau. (x. Mc 3:28-29; Mt 12:31-32) Thật đáng sợ vì thực sự rất nguy hiểm. Thượng sách là canh tân đời sống, không thể trì hoãn, thay đổi cách sống càng sớm càng tốt. Nhưng muốn canh tân thì phải vâng theo Ý Chúa.

Thiên Chúa vì thương xót mà Ngài vẫn tiếp tục nhắn nhủ chúng ta, Ngài thực sự không muốn ai cố chấp mà phải hư mất đời đời: “Ngày hôm nay, ước gì anh em nghe tiếng Chúa! Các ngươi chớ cứng lòng như tại Mơ-ri-va, như ngày ở Ma-xa trong sa mạc, nơi tổ phụ các ngươi đã từng thách thức và dám thử thách Ta, dù đã thấy những việc Ta làm.” (Tv 95:7b-9) Hoán cải ngay hôm nay, ngay bây giờ, thời hiện tại chứ không thuộc tương lai – dù là tương lai gần nhất. Đó là tính cấp bách trong việc sửa đổi.

Sửa đổi và yêu thương có liên đới với nhau. Trong tương quan đó, Thánh Phaolô khuyên: “Anh em đừng mắc nợ gì ai, ngoài món nợ tương thân tương ái; vì ai yêu người thì đã chu toàn Lề Luật.” (Rm 13:8) Yêu thương là chu toàn luật Chúa. Rất đơn giản và ngắn gọn, xem chừng dễ nhưng lại khó lắm, vì khi “xòe” chiếc-quạt-yêu-thương ra, chúng ta thấy cả một bầu trời bao la lắm, chỉ trong “hình quạt” đó thôi cũng chứa biết bao vấn đề liên quan chữ YÊU. Đó là sự liên quan, cũng là tính liên đới yêu thương, yêu thương liên quan việc sửa đổi – chính mình và lẫn nhau.

Thật vậy, Thánh Phaolô giải thích: “Các điều răn như: Ngươi không được ngoại tình, không được giết người, không được trộm cắp, không được ham muốn, cũng như các điều răn khác, đều tóm lại trong lời này: Ngươi phải yêu người thân cận như chính mình. Đã yêu thương thì không làm hại người đồng loại; yêu thương là chu toàn Lề Luật vậy.” (Rm 13:9-10) Cụm từ “không làm hại” cũng ẩn chứa biết bao điều liên quan thể lý và tinh thần, liên quan đức ái. Khó lắm, nhưng ai thực sự có lòng yêu thương của Đức Kitô thì có thể làm được.

Nói về tính liên đới tâm linh giữa những con người đối với nhau, Chúa Giêsu cho biết quy trình: “Nếu người anh em của anh trót phạm tội thì anh hãy đi sửa lỗi nó, một mình anh với nó mà thôi. Nếu nó chịu nghe anh thì anh đã chinh phục được người anh em. Còn nếu nó không chịu nghe thì hãy đem theo một hay hai người nữa, để mọi công việc được giải quyết, căn cứ vào lời hai hoặc ba chứng nhân. Nếu nó không nghe họ thì hãy đi thưa Hội Thánh. Nếu Hội Thánh mà nó cũng chẳng nghe thì hãy kể nó như một người ngoại hay một người thu thuế.” (Mt 18:15-17) Thấy điều sai trái không thể mặc kệ. Martin Luther King Jr. (1929-1968) nói: “Cuộc đời chúng ta bắt đầu kết thúc khi chúng ta im lặng về những điều lẽ ra phải lên tiếng.” Thánh Gioan Tẩy Giả là người dám nói sự thật, dù biết mình bị thiệt thòi.

Cái gì cũng có quy trình và mức độ. Việc sửa đổi cũng vậy, và có bốn giai đoạn: Nói riêng (nói nhỏ), nói bán công khai, nói công khai, và loại bỏ. Dạng “cấp bốn” là “hết thuốc chữa” – vì đối phương cố chấp, hết hy vọng họ thay đổi. Chấm hết!

Vốn dĩ giàu tình thương xót và muốn cứu tội nhân, Chúa Giêsu đã trao quyền tha tội cho các môn đệ qua thiên chức linh mục: “Thầy bảo thật anh em: dưới đất, anh em cầm buộc những điều gì, trên trời cũng cầm buộc như vậy; dưới đất, anh em tháo cởi những điều gì, trên trời cũng tháo cởi như vậy.” (Mt 18:18) Chúa Giêsu nói “cầm buộc” hoặc “tháo cởi” ở đây không có nghĩa là thích thì “cởi,” ghét thì “buộc,” mà là phải luôn cố gắng tìm cách “tháo cởi” cho người khác. Ngài thiết lập chức linh mục là để thay Ngài yêu thương và tha thứ, để phục vụ chứ không để hưởng thụ hoặc “chảnh,” (Mt 20:28) thật buồn khi vẫn có một số linh mục lại “thích” làm ngược lại điều Chúa dạy, với công thức 2H – Hống hách và Hưởng thụ. Cũng chỉ là phàm nhân bình thường, nhưng linh mục được Thiên Chúa tuyển chọn và được phép hành động nhân danh Đức Giêsu Kitô, là bình sành nhưng chứa đựng kho tàng của Thiên Chúa. (2 Cr 4:7) Thật kỳ diệu! Ước gì các linh mục biết sửa đổi suốt đời, không phải sau thời gian tu học rồi thôi, phải thực sự nghiêm túc với ý thức TU – vì tu là sửa, đừng ảo tưởng kẻo làm đau lòng Đức Kitô – Thầy Giêsu nhân lành.

Chúa Giêsu cũng đề cập việc hiệp nguyện: “Thầy còn bảo thật anh em: nếu ở dưới đất, hai người trong anh em hợp lời cầu xin bất cứ điều gì thì Cha Thầy, Đấng ngự trên trời, sẽ ban cho. Vì ở đâu có hai ba người họp lại nhân danh Thầy thì có Thầy ở đấy, giữa họ.” (Mt 18:19-20) Cầu nguyện là điều cần thiết và tốt lành, nhưng việc cầu nguyện chung được Chúa Giêsu đề cao. Việc cầu nguyện chung luôn cần thiết là “giờ kinh gia đình,” nhất là buổi tối, nhưng việc làm tốt lành này lại đang bị “xói mòn” vì người ta đưa ra nhiều lý do để biện hộ cho cái sự “quên lãng” của mình. Cầu nguyện là hơi thở của tín nhân. Thánh Isaak Syria nói: “Cầu nguyện là một chuyện, chiêm niệm trong cầu nguyện là chuyện khác… Cầu nguyện là gieo vãi, chiêm niệm là gặt hái, khi người thợ ngỡ ngàng nhìn thấy cảnh tượng tuyệt vời mở ra trước mắt: những quả bắp xinh đẹp trổ ra từ những hạt giống trần trụi bé nhỏ mà họ đã gieo vãi.”

Cầu nguyện còn là “cách xua tan mọi ưu tư trần thế.” (Thánh Mark khổ tu) Cần lưu ý: Có lẽ chúng ta thường chỉ cầu xin nhiều hơn cầu nguyện, và chúng ta cũng thường “quên” nhân danh Đức Giêsu Kitô, đúng như Ngài đã trách các môn đệ: “Cho đến nay, anh em đã chẳng xin gì nhân danh Thầy.” (Ga 16:24) Một lời trách nhẹ nhàng mà đau nhói. Đó cũng là lời trách mà Đức Giêsu Kitô đang nói với mỗi chúng ta hôm nay, nhất là lúc này. Ngài trách vì Ngài yêu thương chúng ta, muốn chúng ta sửa đổi để hoàn thiện như Cha trên trời. (Mt 5:48)

Lạy Thiên Chúa, chúng con đã là tội nhân ngay khi có hình hài trong bụng mẹ, xin giúp chúng con biết mình xấu xa để biết hoán cải không ngừng. Xin thúc giục chúng con yêu thương và tha thứ chân thành, biết quên mình mà hành động vì Thánh Danh Ngài và sẵn sàng nâng đỡ tha nhân. Chúng con cầu xin nhân danh Thánh Tử Giêsu Kitô, Đấng Cứu Độ duy nhất của nhân loại. Amen.

Về mục lục

ĐỨC ÁI CỦA NGƯỜI NGÔN SỨ

Gm. Giuse Vũ Văn Thiên

Ông Bà chúng ta đã dạy: “Yêu cho roi cho vọt, ghét cho ngọt cho bùi”. Những lời sửa dạy của ông bà cha mẹ hay bạn bè lối xóm, nếu được thực hiện cách tế nhị và đúng lúc, đúng chỗ, sẽ thể hiện đức ái, và đây là đức ái đích thực.

Con người sinh ra không phải tự nhiên biết mọi sự. Hành trình cuộc đời chính là hành trình của tôi luyện. Để trưởng thành và nên hoàn hảo, mỗi chúng ta phải chấp nhận những tập luyện cố gắng gian nan. Khiêm tốn đón nhận đóng góp ý kiến của người khác, sẽ giúp chúng ta hoàn thiện.

Theo quan niệm Thánh Kinh, nhắc nhở sửa lỗi người khác còn là một bổn phận. Từ thời Cựu ước, Ngôn sứ Êdêkien đã được Chúa trao trách nhiệm khuyến cáo người Do Thái trong cảnh lưu đày. Những người tha hương đang bị cám dỗ quên lãng cội nguồn, bỏ việc thờ phượng Chúa, ngả theo việc thờ lạy các thần ngoại và hấp thụ lối sống phóng túng không phù hợp với truyền thống Lề Luật. Chúa sai ngôn sứ đến với họ. Chúa nói rõ với ông Êdêkien: người được sai đi, tức là vị ngôn sứ, phải lo chu toàn trách nhiệm của mình. Lời kêu gọi và cảnh báo có hiệu quả hay không xem ra không quan trọng, miễn là ông truyền đạt trung thành những gì Chúa đã nói. Nếu dân cứng lòng không nghe, họ phải lãnh cái chết vì tội cứng đầu cứng cổ. Nếu vị ngôn sứ lẩn tránh trách nhiệm, thì ông phải gánh hình phạt của kẻ bất trung. Sứ mạng của vị ngôn sứ này là khuyến cáo dân lưu đày trước những nguy hiểm về đời sống đức tin, và mời gọi họ chấn chỉnh đời sống (Bài đọc I). Êdêkien cũng khẳng định: Thiên Chúa vẫn đang hiện diện giữa cảnh lưu đày để chăm sóc yêu thương họ.

Chúa Giêsu còn chi tiết và cụ thể hơn trong những giáo huấn về việc sửa lỗi anh em. Người dạy chúng ta đi từ nhỏ tới lớn, từ gần tới xa để cố gắng thuyết phục một người anh em lầm lỗi. Việc góp ý sửa lỗi những người bạn bè, phải dựa trên nền tảng của đức bác ái. Bởi lẽ không ai là người hoàn hảo trên trần gian. Mỗi người đều còn mang trong mình nhiều khuyết điểm. Thẳng thắn và chân thành góp ý với người khác, chúng ta cũng phải khiêm tốn đón nhận những đóng góp của họ. Lời góp ý chân thành và theo tinh thần của Tin Mừng khác với những lời gièm pha, hoặc phê phán ác ý. Sửa lỗi anh em cũng không phải là một thái độ trịch thượng kẻ cả khi thấy họ có lỗi. Chỉ những lời xuất phát từ trái tìm mới đến được với trái tim người khác và có tính thuyết phục.

Tin Mừng hôm nay cũng bao gồm lời giáo huấn của Chúa về sự tha thứ mà người môn đệ của Chúa Giêsu phải thực hiện trong mối tương quan với tha nhân. Tha thứ cho người khác là một điều kiện để chúng ta lãnh nhận ơn tha thứ của Thiên Chúa. Trong cuộc sống thực tế của chúng ta, có những người bị xúc phạm nghiêm trọng đến nỗi họ thề suốt đời không bao giờ tha thứ cho người đã làm tổn thương mình. Tuy vậy, nếu cứ tiếp tục căm ghét hận thù, thì chính chúng ta lại đang hành hạ bản thân mình. Sự hận thù như một loại mối mọt gặp nhấm hủy hoại cuộc đời của chúng ta, khiến chúng ta không tìm được niềm vui trong cuộc sống. Một tâm hồn quảng đại bao dung, khi cầu nguyện thì được Chúa nhận lời. Một tấm lòng đầy ghen ghét thù oán, lời cầu nguyện của họ sẽ trống rỗng mơ hồ. Chính Chúa hiện diện giữa chúng ta, khi chúng ta cầu nguyện chung với nhau. Cầu nguyện chung là thể hiện mối hài hòa với tha nhân.

Con người không sống đơn lẻ trên trần gian, nhưng họ sống với, sống cùng và sống cho người khác. Chỉ khi nào ý thức được điều này, chúng ta mới tìm được hạnh phúc, và cuộc sống mới thấm đượm niềm vui. Người Kitô hữu còn được Chúa trao phó cho sứ mạng ngôn sứ, để trở nên “người lính gác nhà Israen” như ngôn sứ Êdêkien, tức là người cộng tác phần mình làm cho cuộc sống được thanh bình, bác ái. Chức năng ngôn sứ chúng ta nhận được qua bí tích Thanh tẩy, để rao giảng Lời Chúa, khích lệ, khiển trách và truyền tải sứ điệp của Ngài. Cũng như các ngôn sứ thời xưa, người tín hữu loan báo sứ điệp Tin Mừng hôm nay chắc chắn sẽ vấp phải những phản đối của người đương thời, nhất là trong một xã hội dửng dưng với Thiên Chúa và chỉ coi vật chất là giá trị tối thượng.

“Yêu thương là chu toàn Lề Luật vậy” – Thánh Phaolô quả quyết với chúng ta như thế. Vị tông đồ dân ngoại có lý, vì luật yêu thương bao trùm tất cả. Chính tình yêu nâng tâm hồn chúng ta lên với Chúa và giúp ta sống hài hòa với anh chị em mình. Thánh Augustinô cũng nói với chúng ta: “Ama et fac quod vis”: Cứ yêu đi rồi sẽ làm được mọi sự”. Ở nơi khác, ngài cũng viết: “Tình yêu có đôi chân đến với người nghèo. Tình yêu có đôi mắt để thấy bất hạnh và thiếu thốn. Tình yêu có đôi tai để nghe được tiếng than thở của tha nhân. Đó chính là đức bác ái của người ngôn sứ.

Về mục lục

SỬA LỖI ANH EM

Tgm. Ngô Quang Kiệt

Con người ai cũng có lầm lỗi. Vậy mà thái độ ứng xử trước lầm lỗi của người khác lại không giản đơn. Đối với lỗi lầm của người khác, ta thường có hai thái độ, hoặc quá khắc nghiệt loại trừ, hoặc quá thờ ơ lãnh đạm. Cả hai thái độ đó đều thiếu xây dựng. Quá khắc nghiệt loại trừ sẽ khiến ta can thiệp thô bạo vào đời tư, sẽ gây ra bất mãn, đổ vỡ. Quá thờ ơ lãnh đạm sẽ buông thả mặc cho sự xấu tràn lan, sẽ làm cho xã hội suy thoái.

Giáo Hội là một cộng đoàn những con người. Lầm lỗi là không thể tránh khỏi. Vì thế muốn cộng đoàn phát triển, việc sửa lỗi là cần thiết, nhất là đối với những lầm lỗi công khai ảnh hưởng đến đời sống cộng đoàn.

Tuy nhiên sửa lỗi là việc khó. Không khéo thì lợi bất cập hại. Lời Chúa hôm nay đưa ra những hướng dẫn cần thiết giúp việc sửa lỗi có kết quả.

Muốn sửa lỗi phải quan tâm. Chúa nói: Khi anh em ngươi sai lỗi. Vâng, người sai lỗi đó không phải ai xa lạ. Đó là anh em tôi, là người nhà của tôi, là một thành phần của đời tôi. Nếu lầm lỗi giống như một cơn bệnh, làm sao tôi không lo lắng chạy chữa cho người thân, nhất là cho chính bản thân khi bị mắc bệnh? Nếu lầm lỗi giống như mất mát người thân, làm sao tôi không đau xót lên đường đi tìm ngay tức khắc?

Muốn sửa lỗi cần can đảm. Càng ngày người ta càng muốn tránh đụng chạm, mích lòng. Dại gì nói những chuyện không vui để mua thù chuốc oán vào thân. Vì thế, để sửa lỗi, cần phải can đảm. Can đảm đến với người lầm lỗi. Can đảm nói sự thật về lỗi lầm của họ. Can đảm chấp nhận những rủi ro do việc sửa lỗi đưa đến như sự giận ghét, sự công kích, chấp nhận bị phê bình ngược lại.

Muốn sửa lỗi phải trân trọng. Trân trọng vì người lầm lỗi đó là người anh em tôi, là đáng quí trọng đối với tôi. Trân trọng vì người anh em tuy có lầm lỗi, vẫn có khả năng sửa đổi. Sửa lỗi là tin vào thiện chí, vào mầm mống tốt đẹp Chúa gieo vào lương tâm mỗi người. Sự khinh miệt, lên mặt kẻ cả sẽ chỉ chuốc lấy thất bại.

Muốn sửa lỗi phải rất tế nhị. Tâm hồn người lầm lỗi rất mong manh. Vừa đầy tự ái vừa đầy mặc cảm. Một lời nói không khéo sẽ dẫn đến đổ vỡ. Một thái độ vô tình sẽ càng khơi thêm hố ngăn cách. Vì thế Chúa dạy tôi phải rất tế nhị khi sửa lỗi. Thoạt tiên chỉ gặp riêng một mình. Gặp riêng là một thái độ tế nhị. Sự tế nhị tạo nên cảm giác an toàn, kính trọng và yêu thương. Sự tế nhị tạo ra một bầu khí tín nhiệm thuận lợi cho việc cởi mở tâm tình, khai thông bế tắc. Sự tế nhị sẽ trở thành chiếc cầu đưa người lầm lỗi trở về cộng đoàn.

Sau cùng, muốn sửa lỗi phải kiên trì. Việc sửa lỗi không giản đơn. Không phải làm một lần là thành công ngay. Vì thế phải rất kiên trì và có nhiều phương án. Kiên trì để vẫn tiếp tục dù đã một lần thất bại. Có nhiều phương án để cương quyết đi đến thành công. Hôm nay Chúa đưa ra cho ta ba phương án để chinh phục người anh em: Gặp riêng, gặp có người làm chứng và sau cùng mới đưa ra cộng đoàn.

Như thế, việc sửa lỗi hoàn toàn là một việc làm được thúc đẩy do tình yêu. Chính bầu khí tin yêu đó sẽ khiến cộng đoàn phát triển. Ai cũng mong được sống trong một cộng đoàn yêu thương như thế. Vì khi lầm lỡ ta biết mình không bị loại trừ nhưng sẽ được quan tâm giúp đỡ, một sự giúp đỡ chân thành, tế nhị và đầy yêu thương.

Lạy Chúa, xin ban cho con tâm hồn bác ái đầy tế nhị của Chúa.

GỢI Ý CHIA SẺ

1/ Sửa lỗi anh em, góp ý phê bình, dễ hay khó?

2/ Khi biết anh em lầm lỗi, bạn làm gì? Vạch mặt chỉ tên hay giả điếc làm ngơ?

3/ Trong gia đình, trong xứ đạo bạn, đã có sự góp ý tốt đẹp chưa?

Về mục lục

TẾ NHỊ SỬA LỖI CHO NHAU

Lm.Jos Tạ Duy Tuyền

Nếu có lần nào trong cuộc sống chúng ta yếu đuối, vấp phạm, sai lỗi, chúng ta sẽ cần gì nơi tha nhân? Có lẽ điều cần nhất vẫn là lòng cảm thông tha thứ. Cảm thông để chúng ta không mặc cảm vì yếu đuối của mình. Tha thứ để chúng ta có cơ hội chuộc lại lỗi lầm. Cuộc đời nào mà không có lỗi lầm? Vì “nhân vô thập toàn” khiến con người vẫn luôn cần lòng thương xót của tha nhân. Chính lòng thương xót ấy sẽ sửa dạy và giúp đỡ nhau làm lại cuộc đời.

Trong chuyện Cổ Học Tinh Hoa có kể rằng: sau khi thắng trận, Sở Trang Vương mở đại tiệc khao tướng sĩ để thưởng công lao và lòng trung thành. Vua truyền cho các cung nữ của mình ra hầu tiệc. Đang ăn bỗng một trận gió làm đèn đuốc tắt hết. Lợi dụng bóng tối, một quan đại phu ôm chầm lấy người đẹp đang chuốc rượu cho mình và hôn. Người đẹp chính là nàng Hứa Cơ đang được nhà vua sủng ái nhất. Hứa Cơ bèn giật đứt giải mũ của vị quan ấy và đem trình vua xin Ngài trừng trị thích đáng.

Thay vì phẫn nộ, vua ra lệnh cho các quan đều bỏ giải mũ khi đèn sáng. Không ai hiểu tại sao ngoài ba người liên hệ. Sở Vương nói: “Trong nguy biến, các quan đã liều thân vì đất nước. Khi vui say, các quan quên lễ phép một chút, có sao đâu! Lẽ nào vì một chuyện nhỏ mà quên đi lòng hy sinh cao cả của người khác”.

Hai năm sau, nước Sở đánh nhau với nước Tần. Đánh luôn năm trận mà trận nào cũng chỉ là một viên quan võ liều sống liều chết xông ra phía trước, đánh rất dũng cảm làm cho quân Tần phải lui binh. Nhờ vậy, quân Sở đại thắng.

Sở Trang Vương lấy làm lạ bèn hỏi:

– Trẫm đãi khanh cũng như mọi người khác, cớ sao khanh lại hết lòng giúp trẫm như vậy?

Vị võ quan trả lời:

– Thần rắp tâm đem tính mạng dâng cho bệ hạ đã lâu, nhưng nay mới có dịp đáp đền nghĩa xưa. Thần đây chính là người ngày xưa đã bị giật đứt giải mũ mà bệ hạ không nỡ hành tội.

Hóa ra tha thứ mới có thể hoán cải lòng người. Sự tha thứ mang lại bình an cho người có tội. Sở Trang Vương là một vị vua có lòng khoan dung đại lượng. Ông đã tinh tế quảng đại trong cái nhìn về cuộc đời, và về đại cuộc hơn là chỉ xem xét những sự kiện bé nhỏ xảy ra trước mắt. Ông đã biết vượt qua cái tôi ích kỷ hẹp hòi của mình để chỉ nhìn thấy cái tốt nơi người khác. Ông không vì một lỗi lầm mà quên đi việc tốt lành mà các quan đã làm cho ông.

Hôm nay Chúa mời gọi chúng ta hãy sửa lỗi anh em cách kín đáo và trong tâm tình yêu thương. Không sửa lỗi trong giận dữ. Không sửa lỗi trong cách thóa mạ bêu xấu anh em, nhưng sửa dạy nhau trong yêu thương chân thành. Điều quan yếu là mong anh em được sửa đổi nên tốt hơn cho họ.

Nhưng đáng tiếc cho con người khi quá lạm dụng lòng thương xót của nhau. Nhiều người có tội nhưng không nhận ra tội của mình. Họ vẫn cho mình đúng, mình được quyền làm như vậy, mặc dù cách sống của họ đã gây nên đau khổ cho biết bao cuộc đời. Có người cha vẫn rượu chè bê tha nhưng vẫn cho mình quyền được uống rượu để tiếp tục chửi bới vợ con! Có người vợ chua ngoa luôn nói lời chia rẽ mất đoàn kết xóm làng nhưng vẫn cố chấp cho mình cái quyền được chửi bới người khác! Có những bạn trẻ lười biếng lại sa đọa nhưng vẫn cho mình cái quyền bắt mẹ cha phục vụ mình. Có người trong xứ đạo vẫn ghen ghét nhau rồi dèm pha, nói xấu gây mất tình hiệp nhất giáo xứ nhưng vẫn cho mình cái quyền được nói và làm mặc dù mình cho có chức quyền gì.

Có lẽ chúng ta cần phải học bài học của sự khiêm nhường như Chúa Giê-su đã dạy. Sự khiêm nhường thẳm sâu đến độ dám cúi mình tỏ lòng sám hối nơi sông Giordan. Sự khiêm nhường sẽ giúp chúng ta dễ nhận ra sự yếu đuối tội lỗi của mình mà sẵn lòng đón nhận lời góp ý, sửa lỗi của anh em. Vì “kẻ dám chê ta mới thật là thầy và là bạn ta, còn kẻ nịnh hót, tâng bốc ta chỉ làm hại cuộc đời ta”.

Xin Chúa soi lòng mở trí để chúng ta luôn dám nói sự thật với anh em, cho dẫu sự thật mất lòng nhưng là cách tốt nhất để kiện toàn anh em nên trọn hảo hơn. Amen.

Về mục lục

ĐẤNG LUÔN LẮNG NGHE

Anna Cỏ may

Ông bố đang sửa xe, thằng Tí tò tè đi nhẹ bước chân vào nhà. Ông bố gọi:

– Tí, hôm nay cha mặc áo màu gì?

– Dạ cha mặc áo màu trắng ạ!

– Thế bài Tin Mừng nói gì?

– Dạ, con nghe không rõ. Cái gì mà hợp hay tan rồi lời xin nhân danh Cha gì đó ạ.

– A, a! Đi lễ mà vậy à! Ngủ gật phải không?

– Đâu có.

– Đâu có mà vậy à. Ba không đi lễ mà còn biết nè, nghe đây “Ở đâu có hai ba người họp lại nhân danh Thầy, thì có Thầy ở đấy, giữa họ.” (Mt18,20).

– Bố ơi bố! Thế họp lại như mấy bữa nay mọi người đến đọc kinh cho bà phải không bố?

-Ùm. Con với chả cái.

Câu trả lời của ông bố cũng chính là lời Chúa hôm nay chúng ta được nghe. Vậy thế nào là cầu nguyện nhân danh Thầy hay còn gọi là nhân danh Chúa Giêsu? Trong tất cả các kinh nguyện của Giáo hội, kinh dâng lên Thiên Chúa chúng ta thường thấy hoặc nghe kết thúc bằng câu “Chúng con cầu xin nhờ Đức Giêsu Kitô, Chúa chúng con”. Từ “nhờ” là một lời nói hay hành động để diễn tả đến vai trò của một người trung gian. Chẳng hạn, chúng ta thường ngại xin cấp trên hay bề trên một điều gì đó, chúng ta sẽ đi nhờ người quen hay người thân với cấp trên giúp chúng ta. Đối với việc xin ơn hay cầu nguyện tâm tình với Chúa Cha, chúng ta cũng cần Chúa Giêsu chuyển lời cầu xin, lời cám ơn của chúng ta lên Chúa Cha. Chúa Giêsu không đòi hỏi nhiều nơi chúng ta, Ngài chỉ cần một sự tin tưởng phó thác vào Ngài khi cầu xin. Những lời cầu xin của chúng ta không thể lên tới Chúa Cha nếu không có Chúa Giêsu. Chúa Giêsu là trung gian, là cầu nối, giúp cho lời cầu của chúng ta lên tới Chúa Cha. Chính Ngài là Người Con mà Chúa Cha đã sai đến để cứu chuộc chúng ta. Ngài đã xuống thế làm người và sống ở giữa chúng ta. Kinh Thánh nói rằng “Chúa Giêsu, Đấng thâu góp những lời cầu của các thánh và dâng lên để ca ngợi tôn vinh Thiên Chúa” (Kh 4,1). Ngài hằng luôn và luôn không ngừng chuyển cầu cho chúng ta, là Đấng bầu chữa cho chúng ta trước mặt Chúa Cha. Điều đó, Ngài đã thực hiện ngay trên thập giá “Lạy Cha, xin tha thứ cho chúng” (Lc 23,32- 43).

Dừng ở đây, chúng ta đừng vội cho rằng Ngài là Đấng chỉ chuyển lời cầu xin cho chúng ta mà thôi. Ngài còn là Đấng mà chúng ta phải chúc tụng, ngợi khen và cám ơn Ngài. Kinh Thánh viết “Không ai biết Chúa Cha, trừ Người Con và kẻ mà Người Con muốn mặc khải cho” (Mt 11, 27). Và Ngài cũng đã làm rất nhiều phép lạ cho mọi người. Vâng, Chúa Giêsu là Người Con duy nhất của Chúa Cha, thì Chính Ngài là Đấng chuyển cầu cho chúng ta cách trọn vẹn và hoàn hảo nhất. Ngoài ra khi chúng ta cầu nguyện nhân danh Ngài là chúng ta được kết hợp mật thiết và đồng hóa với Ngài. Nhưng để được như vậy, khi cầu nguyện, chúng ta phải thành tâm tha thiết, tin tưởng và phó thác vào Ngài. Chúng ta phải khiêm tốn bởi sự yếu đuối, tội lỗi của mình. Như vậy, cầu nguyện nhân danh Chúa Giêsu là cầu nguyện với chính Chúa Giêsu. Nhờ đó, lời cầu của chúng ta sẽ được Chúa Cha đoái nhận.

Lạy Chúa, con không biết xin gì, chỉ mình Chúa biết rõ con cần gì. Xin Chúa cho con biết con cần gì mà con không biết. Chúa yêu con hơn con yêu con. Và chỉ có mình Ngài mới nâng đỡ, chuyển lời cầu xin của con lên Chúa Cha mà thôi. Bởi thế, xin Chúa đừng bỏ rơi con, xin hãy ở và đồng hành với con luôn mãi. Amen.

Về mục lục

THẦY Ở GIỮA ANH EM

Bông hồng nhỏ

Trong cuộc sống, chúng ta thường mắc nợ nhau một món nợ rất lớn: đó là món nợ tình thương. Chính tình thương yêu gắn kết và làm cho chúng ta thuộc về nhau, sống vì nhau. Khi mối tương quan này bị rạn nứt, nó sẽ để lại trong lòng mỗi người một vết thương khó chữa lành. Hôm nay, Chúa Giêsu dạy các môn đệ về trách nhiệm sửa lỗi cho nhau. Muốn sửa lỗi cho nhau, nhất quyết chúng ta phải có tinh thần cầu nguyện. Sức mạnh của cầu nguyện rất tuyệt vời. Cầu nguyện là cách chúng ta đến với Thiên Chúa và đến với nhau bằng con đường mang tên Giêsu.

Sửa lỗi cho nhau

Thiết nghĩ, một cuộc đối thoại đích thực được xây dựng trên tinh thần biết lắng nghe, không những lắng nghe mà còn lắng nghe một cách trọn vẹn. Bởi thế, khi đến với người anh em trong vai trò người “đi sửa lỗi” ta phải có một đôi tai biết lắng nghe cách trọn vẹn và một trái tim biết cảm thông. Không ai trong chúng ta chưa từng phạm tội. Ai cũng đã từng hơn một lần lầm lỗi. Chúng ta cũng trót phạm vì một phút yếu lòng, hay vấp phạm nhiều lần khiến lương tâm chai cứng thành quen. “Nếu người anh em của anh trót phạm tội, thì anh hãy đi sửa lỗi nó, một mình anh với nó mà thôi” (Mt 18, 15). Vì lòng bác ái ta mới có thể mở lời góp ý cho ai đó. Đi từ chính kinh nghiệm vấp ngã của bản thân để sửa lỗi cho người anh em (dù những lỗi lầm không giống nhau), ta mang một trái tim cảm thông. Sửa lỗi là trách nhiệm của mỗi người để tự bản thân nên trọn lành. Ta cũng có trách nhiệm “đi sửa lỗi cho người khác” vì tình bác ái đòi buộc ta, và hơn hết trong ngày sau hết, chính Thiên Chúa sẽ hỏi ta về sự vấp ngã của người anh em khi ta biết mà không cảnh cáo họ. Thầy Giêsu dạy ta phải kiên nhẫn, đi từng bước một. Nếu ta không chinh phục được người anh em ấy thì phải gọi thêm hai hay ba người khác giúp đỡ, vì mỗi người sẽ có cách khuyên giải riêng của mình. Dù đã cố gắng hết sức mà vẫn thất bại thì ta phải có trách nhiệm thưa với Hội thánh. Hội thánh sẽ dùng thẩm quyền của mình mà giải quyết sự việc. Sau cùng đến cả Hội thánh mà cũng “bó tay” thì “hãy kể nó như một người ngoại hay người thu thuế” (Mt 18, 17). Ta không được phép bỏ cuộc ngay từ bước đầu. Thiên Chúa đã ban cho ta tự do, chính vì thế ta không được bắt ép người khác làm theo ý mình. “Khi tạo dựng con, Chúa không cần hỏi ý kiến con, nhưng để cứu chuộc con, Ngài cần sự cộng tác của con” (T. Augustinô). Quả thật, khi giúp nhau sửa lỗi, ta sẽ gắn bó và yêu thương nhau hơn. Dựa sức mình thì tự ta không thể nên hoàn thiện được mà cần phải cậy nhờ ơn Chúa và sự nâng đỡ của anh chị em. Đó là tình liên đới.

Sức mạnh của cầu nguyện

Đứng trước một thử thách lớn, ta thường cầu nguyện để nài xin Thiên Chúa xót thương. Có Thầy Giêsu ở giữa chúng ta, lời cầu xin đẹp lòng Chúa Cha sẽ được nhậm lời. Khi muốn đến với người anh em, ta cũng cậy dựa vào ơn Chúa để ta biết làm chủ đôi tai và lắng nghe con tim mình. “Ở đâu có hai ba người họp lại nhân danh Thầy, thì có Thầy ở đó giữa họ” (Mt 18, 20). Lắm khi ta cũng cầu nguyện nhưng chỉ xin điều mình muốn, ta không xin cho được biết thánh ý Chúa, chọn ý Chúa. Chính Chúa Giêsu đã trải qua kinh nghiệm đấu tranh cam go để chọn ý Chúa Cha. “Lạy Cha, nếu có thể được, xin cho con khỏi phải uống chén này. Tuy vậy, xin đừng theo ý con, mà xin theo ý Cha” (Mt 26,39). Chính trên thập giá, Ngài đã thực hiện lời giảng dạy của mình cách trọn vẹn nhất “Lạy Cha, xin tha cho họ vì họ không biết việc họ làm” (Lc 23, 34). Chính Chúa Giêsu đã tha thiết cầu nguyện cùng Cha, Ngài dạy ta cũng hãy cầu nguyện tha thiết như vậy. Chỉ có sức mạnh của tình yêu được kín múc từ Chúa, ta mới có thể nói lên lời tha thứ. Là người “đi sửa lỗi”, ta phải ý thức thân phận yếu hèn và cũng đầy tội lỗi của mình để cảm thông và lắng nghe người anh chị em đang vấp ngã. Ta đừng bao giờ nghĩ mình cũng hèn yếu như ai mà không giúp người khác sửa lỗi. Một người chị thương em không thể khoanh tay đứng nhìn khi thấy em té bầm dập và lấm bẩn. Dù đang bận rộn và lấm bẩn với công việc dọn phân trong chuồng heo, chị cũng phải bỏ công việc ở đó, rửa đôi tay mà nâng em dậy. Chính tình bác ái giúp ta vượt qua lòng ích kỷ nhỏ nhen.

Nhờ cầu nguyện, ta biết đi đúng đường để nâng đỡ người đang vấp ngã chứ không vùi dập bằng lời mắng chửi, xúc phạm hay hợp nhau lại để “xâu xé” người bị cho là “kẻ tội đồ”; cũng không lạm dùng quyền bính để hà hiếp và chèn ép những người vấp ngã. Bài học yêu thương là bài học ta phải học suốt đời. “Yêu thương là chu toàn Lề Luật” (Rm 13, 10b).

Lạy Chúa! Chúng con thường cầm buộc nhau dựa trên luật lệ nhưng lại thiếu tình yêu thương. Xin cho chúng con biết tháo cởi cho nhau bằng tình bác ái, yêu thương người đồng loại. Chúa muốn con trở thành người chủ động để tháo gỡ chuyện bất bình “Nếu khi anh sắp dâng lễ vật trước bàn thờ, mà sực nhớ có người anh em đang có chuyện bất bình với anh, thì hãy để của lễ lại đó trước bàn thờ, đi làm hoà với người anh em ấy đã, rồi trở lại dâng lễ vật của mình” (Mt 5, 23-24). Chỉ có sức mạnh của cầu nguyện, con mới biết lắng nghe và cảm thông vơi người anh em. Và trên hết, xin cho con biết chọn ý Chúa. Amen.

Về mục lục

SỬA LỖI CHO NHAU TRONG TINH THẦN ĐỨC ÁI

Lm. GB. Trần Văn Hào

Cộng đoàn Giáo hội gồm những con người thể hiện niềm tin vào Thiên Chúa. Nếu chúng ta xác tín Thiên Chúa là tình yêu như Thánh Gioan tông đồ đã viết (1 Ga 14,16), thì tình yêu phải là khung căn bản kết nối mọi người chúng ta nên một khi sống trong cộng đoàn này. Tình yêu sẽ xóa bỏ những dị biệt, lấp đầy những cách ngăn, làm cho đời sống cộng đoàn trở nên phong phú và giầu ý nghĩa. Các bài đọc Lời Chúa hôm nay vạch dẫn cho chúng ta con đường đức ái để xây dựng cộng đoàn trong tình yêu huynh đệ.

Đức ái, thẻ căn cước của mọi Kitô hữu

Trong bữa tiệc ly trước khi đi thụ nạn, Chúa Giêsu đã để lại di chúc thiêng liêng cho các học trò của mình bằng những lời tâm huyết đầy thân tình : “Anh em hãy yêu thương nhau như Thầy đã yêu thương anh em. Cứ dấu này, mọi người sẽ nhận ra anh em là môn đệ Thầy, là anh em hãy yêu thương nhau” (Ga 13,34). Tình yêu là ‘thẻ căn cước’, là thẻ ID mà chúng ta luôn phải mang nơi mình. Thẻ căn cước đó không phải là một tờ giấy, nhưng là cách hiển thị đức ái cách cụ thể trong cuộc sống của tất cả những ai nhận mình là Kitô hữu. Những ai thuộc về Chúa Giêsu, thuộc về Giáo hội, thuộc về Nước Trời, luôn phải lấy đức ái làm quy chuẩn, và đức ái chính là luật sống tối thượng cho tất cả mọi người chúng ta.

Trong bài Tin Mừng hôm nay, Chúa nói với các học trò : “Ở đâu có 2 hoặc 3 người tụ lại nhân danh thầy, thì Thầy ở đấy giữa họ” (Mt 18,20). Nơi nào có Chúa hiện diện, nơi đấy chính là Thiên Đàng. Giáo hội là nhiệm thể Chúa Kitô, nên Đức Giêsu luôn hiện diện trong Giáo hội. Ngài trao quyền cầm buộc hay tháo cởi cho Hội thánh, để Hội thánh thực thi năng quyền và diễn bày tình yêu của Thiên Chúa cho con người (Mt 18,18). Sống hiệp thông trong Giáo hội và thực thi đức ái, chúng ta sẽ thể hiện tính cách môn đệ của Chúa Giêsu một cách tròn đầy.

Sửa chữa lỗi lầm cho nhau để thăng tiến cộng đoàn

Chúng ta vẫn tuyên tín : “Tôi tin Giáo hội duy nhất, thánh thiện, công giáo và tông truyền”. Giáo hội tự bản chất là thánh thiện, nhưng Gíao hội hữu hình lại bao hàm những con người đầy yếu đuối và tội lỗi. Sống trong lòng Giáo hội, chúng ta cũng cần chung tay góp sức làm cho Giáo hội ngày càng trở nên tinh tuyền, không tì vết, để xây dựng cộng đoàn trong tinh thần đức ái. Bài học rất cụ thể mà Chúa Giêsu nêu ra hôm nay là cách thực hành đức ái trong việc sửa chữa lỗi lầm cho nhau hầu giúp nhau hoàn thiện. Chúa đưa ra ba tiến trình. Bước đầu là gặp gỡ thân tình giữa cá nhân với cá nhân. Bước thứ hai là có thêm sự trợ giúp của người khác và bước cuối cùng là đem ra cộng đoàn.

Việc gặp gỡ cá nhân để giúp nhau thăng tiến là bước quan trọng khởi đầu. Đức Thánh Cha Phanxicô nhấn mạnh khá nhiều đến nền ‘văn hóa gặp gỡ’ (culture of encountering) của thời đại hôm nay. Nền văn hóa ấy chính là nghệ thuật đồng hành (art of accompaniment), thiết lập mối tương quan nhân vị giữa chúng ta với cận nhân. Một vị linh hướng có bổn phận hướng dẫn người khác về đời sống thiêng liêng đặc biệt trong quá trình đào luyện, vẫn được gọi là vị ‘Đồng hành thiêng liêng’ (spiritual accompaniment). Vị linh hướng sẽ đóng vai trò như một người bạn, cùng đồng hành để trợ giúp đối nhân thăng tiến. Việc đồng hành này thể hiện qua sự gặp gỡ, đối thoại và giúp nhau trong tinh thần đức ái. Hai ngàn năm trước, Chúa cũng nêu gương cho chúng ta về hình thái này. Ngài trò chuyện thân tình với Nicôđêmô để hướng dẫn ông trên lộ trình tìm kiếm chân lý. Ngài cũng đàm đạo với thiếu phụ Samari bên bờ giếng Giacóp để khải thị cho chị về Đấng Messia. Người phụ nữ này cuối cùng đã được biến đổi. Chị bỏ lại vò nước bên bờ giếng và chạy về làng công bố cho mọi người tin mừng mà chị mới được mặc khải. Nicôđêmô cũng được biến đổi trong hành trình đức tin như thế. Đức tin đó đã trở nên hoàn hảo khi ông giang rộng đôi tay đón xác Chúa từ trên Thập giá và tin nhận con người bị đóng đanh ấy chính là Đấng Messia.

Kế tiếp, việc sửa chữa lỗi lầm cho nhau cần có sự tương trợ của cộng đoàn. Đưa ra cộng đoàn không phải là để lập một tòa án nhằm luận tội hay đấu tố người khác. Các cụ ngày xưa vẫn còn nhớ về một giai đoạn lịch sử khi người ta tổ chức những màn đấu tố để giết hại lẫn nhau, thậm chí con cái đấu tố cả cha mẹ, vợ đấu tố chồng, chồng đấu tố vợ… Trong Giáo hội, cộng đoàn của sự hiệp thông và đức ái, chúng ta không bao giờ được hành xử như vậy. Đưa những người mắc lỗi lầm trở về với cộng đoàn chỉ nhắm đến một mục tiêu duy nhất là giúp họ biến đổi và đi vào sự thông hiệp trọn vẹn. Thánh Giacôbê đã viết : “Chỉ có một Đấng ra lề luật mới có quyền xét xử, còn bạn là ai mà dám xét đoán tha nhân” (Gc 4,11). Đức Thánh Cha Phanxicô cũng đã từng cảnh báo một thói xấu vẫn thường hay xảy ra nơi các cộng đoàn Kitô hữu, đặc biệt là giữa các anh em linh mục, đó là thói hay xầm xì hoặc chỉ trích, nói hành nói xấu nhau để cuối cùng dẫn đến việc kết án tha nhân. Ngài gọi đó là 1 hình thái khủng bố (terrorist) vẫn hay xảy ra trong Giáo hội.

Nghệ thuật sửa lỗi

Sửa chữa lỗi lầm cho nhau là một nghệ thuật. Việc giúp nhau thăng tiến trên con đường tu đức hướng tới sự thánh thiện, chính là một nghệ thuật mang tính thánh thiêng. Người được sửa lỗi phải biết khiêm tốn lắng nghe và quyết tâm vươn lên. Người có trách nhiệm sửa lỗi cần ý thức mình chỉ là công cụ của Thiên Chúa chứ không phải là một quan tòa. Chỉ có Chúa Thánh Thần mới là ‘Đấng sửa lại mọi sự trong ngoài chúng tôi’, còn chúng ta chỉ là những con người được thừa ủy trách nhiệm. Con người ai cũng có lầm lỗi. Từ các bề trên đến bề dưới, từ ‘các đấng các bậc’ trong Giáo hội đến giáo dân, không ai là những con người hoàn hảo. Trước khi sửa lỗi cho người khác, chúng ta cần ý thức về những giới hạn và bất toàn nơi mình. Điều quan trọng là chúng ta cần phải học hỏi nghệ thuật đồng hành hơn là dùng quyền bính để cai trị. Trong bài đọc hai của phụng vụ hôm nay, thánh Phaolô cũng nhắc lại một tiêu chí căn bản và quan trọng hơn tất cả mọi tiêu chí khác. Ngài viết : “Yêu thương là chu toàn lề luật” (Rm 13,10). Lề luật duy nhất cần phải tuân giữ chính là luật của tình yêu.

Kết luận

Có một giai thoại kể lại cách ứng xử khôn khéo của cha Trần Lục, chánh xứ nhà thờ đá Phát Diệm. Ngài có nuôi một cậu giúp lễ và thỉnh thoảng cậu ta hay la cà ra ngoài để say xỉn. Một bữa kia sau khi đánh chén no nê, anh ta khất khưởng trở về nhà xứ và gọi mở cửa. Đích thân cụ Sáu ra mở cổng để dìu anh ta vào. Trong lúc nửa tỉnh nửa say, anh ta không nhận ra Ngài, tưởng là người làm bếp. Anh ta còn nói : “Ông kín miệng nhé, đừng nói cho cụ Sáu biết”. Cha Trần Lục không hề mở miệng trách móc hay la rầy. Sáng hôm sau, chàng thanh niên mới vỡ lẽ. Anh ta đến xin lỗi cụ Sáu và dần dần từ bỏ nết xấu.

Đức ái chính là chìa khóa giúp ta làm được mọi công việc cho dầu khó khăn đến mấy, đặc biệt trong nghệ thuật sửa chữa lỗi lầm cho nhau để giúp nhau nên hoàn thiện.

Về mục lục

SUY NIỆM CHÚA NHẬT 23 THƯỜNG NIÊN_A

Lm. Giuse Nguyễn Văn Nam

Sửa lỗi cho nhau trong tình huynh đệ bác ái là chủ đề của bài Tin mừng hôm nay. Sửa sai cho nhau là một việc rất tế nhị và quan trọng trong cuộc sống chung giữa anh em với nhau. Mục đích của việc can thiệp sửa sai là để xây dựng, thuyết phục người anh em trở lại với cộng đoàn, giúp anh em nên tốt hơn, chứ không phải để luận tội, kết án anh em mình, sửa lưng hay lên lớp anh em. Giải pháp mà Chúa Giêsu đưa ra là luôn sửa lỗi trong tinh thần yêu thương và tha thứ.

Trong xã hội hay trong đời sống cộng đoàn, việc sửa sai là một việc làm rất tế nhị, khó khăn, nhưng rất cần thiết, tế nhị về phía người sửa lỗi. Sự thật thì mất lòng, ai cũng có tự ái, không muốn tiết lộ tật xấu, tội lỗi của mình. Về phía người sửa sai rất ngại nói đến tật xấu của anh em vì sợ mất lòng. Hơn nữa, ai cũng là người “nhân vô thập toàn”, ai cũng có khuyết điểm cũng như ưu điểm. Nếu không khôn ngoan, thì dễ bị anh em phản đối mắng lại:

“Chân mình thì lấm mê mê

Lại cầm bó đuốc mà rê chân người”.

Thậm chí có khi lại bị anh em dùng chính lời Chúa mà phang lại:

“Hãy lấy cái đà khỏi mắt anh đã,

Rồi mới lấy cái rác nơi mắt anh em”.

Việc sửa lỗi anh em quả thật tế nhị và vô cùng khó khăn cả về hai phía. Lời Chúa hôm nay xác định rõ ràng: Sửa lỗi anh em là một hành vi tích cực của đức bác ái, vì muốn anh em mình thêm hoàn thiện, đạo đức hơn. Đối với người có trách nhiệm như cha mẹ, bề trên sửa lỗi người dưới còn là điều cần thiết và là một bổn phận nữa.

Chúa Giêsu đưa ra cách thế sửa lỗi như sau:

+ Trước hết gặp gỡ tay đôi để đối thoại trong tinh thần anh em, xây dựng trong tinh thần yêu thương huynh đệ: “Anh hãy đi sửa lỗi nó, một mình anh với nó mà thôi”.

+ Nếu tay đôi không thành công, thì phải nhờ cộng đoàn, nhiều nhân chứng, nhiều ý kiến khôn ngoan để lời nói có uy tín, có thế giá để thuyết phục anh em ăn năn sám hối.

+ Giải pháp cuối cùng là nhờ Hội thánh với những vị hữu trách giúp đỡ, khuyên răn, an ủi và nếu cần có thể dùng biện pháp chế tài, biện pháp mạnh. Nếu không thành công thì phải bó tay. Không có cách nào khác bởi vì thái độ ương ngạnh, lì lợm của con người. Có lẽ Thiên Chúa cũng phải bó tay vì Ngài luôn tôn trọng tự do của con người: “kể họ như dân ngoại hay người thu thuế”. Biện pháp cuối cùng xem ra khắc nghiệt và có tính loại trừ? Không, Thiên Chúa không bao giờ loại trừ ai, Ngài luôn yêu thương và muốn mọi người hạnh phúc. Thái độ ngoan cố, không nhận lỗi, không sửa sai là tự loại trừ mình, tách biệt mình ra khỏi cộng đoàn.

Hai từ ngữ quan trọng trong bài Tin mừng hôm nay là: “Anh em” và “Cha”. Chúa Giêsu dạy: “Nếu hai người trong anh em họp nhau để cầu xin gì cùng Cha, thì Cha Thầy sẽ ban cho. Vì ở đâu có hai, ba người họp nhau nhân danh Thầy, thì Thầy ở đấy giữa họ”.

Tất cả là anh em với nhau và Thiên Chúa là Cha mọi người (Mt 18, 20).

Sau cùng để cho việc sửa sai anh em có kết quả tốt đẹp, cần phải cầu xin với Thiên Chúa Cha. Cùng với Chúa, cả cộng đoàn tha thiết cầu xin cho người anh em trở lại, thì họ sẽ trở về với Chúa.

Chúng ta cầu xin Chúa cho chúng ta được đầy tràn Thánh Thần tình yêu Thiên Chúa, vì chỉ có Chúa Thánh Thần mới là Đấng duy nhất “sửa lại mọi sự trong ngoài chúng tôi”.

Về mục lục

SỬA LỖI CHO ANH EM THEO TINH THẦN CỦA CHÚA

Tu sĩ Jos. Vinc. Ngọc Biển

Khi đảm nhận vài trò sửa lỗi cho anh chị em, hẳn chúng ta đều cảm thấy quá khó! Khó là vì không ai muốn nhận lỗi về mình, và nếu có nhận ra lỗi của mình thì cũng khó lòng chấp nhận sửa sai vì cái “tôi” quá lớn.

Tại sao vậy? Thưa! Đơn giản là vì tâm lý chung của mọi người đa phần là bảo thủ nên dễ nhận thấy lỗi của người khác hơn là lỗi của mình, còn người khác thì dễ nhận ra lỗi của ta hơn là lỗi của họ.

Hôm nay, Đức Giêsu đã dạy cho các môn đệ của mình hãy sửa lỗi cho anh em. Tuy nhiên, theo lẽ thường, muốn thành công, người môn đệ phải có được tâm tình như: yêu thương chân thành, tôn trọng, tế nhị, kiên trì và cầu nguyện. Bỏ một trong các bước trên, thành công là điều khó có thể xảy ra!

Sửa lỗi nhau trong yêu thương chân tình:

Trước tiên, khi muốn sửa lỗi cho người khác, chúng ta phải luôn tâm niệm rằng: “Nhân vô thập toàn” và lỗi của người anh em đôi khi cũng là lỗi của mình. Chính thánh Gioan đã quả quyết: “Nếu chúng ta nói là chúng ta không có tội, chúng ta tự lừa dối mình, và sự thật không ở trong chúng ta” (1Ga 1,8). Khiêm tốn nhận ra mình tội lỗi, yếu đuối và bất toàn sẽ mang lại cho ta bài học về sự thông cảm, nhẹ nhàng và bao dung. Ngược lại, nếu không khiêm tốn, ta dễ rơi vào tình trạng vô cảm, dửng dưng với người tội lỗi. Và như một lẽ tất yếu, hẳn chúng ta không những không được Thiên Chúa tha thứ cho chính mình, nhưng Người sẽ đòi nợ ta theo lẽ công bằng. Lúc ấy, chúng ta cũng là những người sẽ bị kết án vì sự bất nhân của mình với anh chị em đồng loại.

Điều này được quảng diễn qua dụ ngôn người mắc nợ không biết thương xót, ông chủ đã lên án con người “cạn tình ráo máng” này khi nói: “Tên đầy tớ độc ác kia, ta đã tha hết số nợ ấy cho ngươi, vì ngươi đã van xin ta, thì đến lượt ngươi, ngươi không phải thương xót đồng bạn, như chính ta đã thương xót ngươi sao? Rồi tôn chủ nổi cơn thịnh nộ, trao y cho lính hành hạ, cho đến ngày y trả hết nợ cho ông” (Mt 18,32-34).

Như vậy, khi sửa lỗi cho nhau dựa trên tình yêu nhờ động lực của đức ái, chúng ta mới có thể đi vào tình yêu của Thiên Chúa để đón nhận sự tha thứ cho chính mình và diễn tả tình yêu đó cho người khác trong khi sửa lỗi cho họ.

Sửa lỗi trong tâm sự nhẹ nhàng, kín đáo, tế nhị và tôn trọng:

Thứ đến, là sửa lỗi cho anh chị em mình trong tâm sự nhẹ nhàng, kín đáo, tế nhị và tôn trọng: Đức Giêsu đã nói rất rõ: “Nếu người anh em của anh trót phạm tội, thì anh hãy đi sửa lỗi nó, một mình anh với nó mà thôi. Nếu nó chịu nghe anh, thì anh đã được món lợi là người anh em mình” (Mt 18, 15).

Thường thì con người dễ nghe những lời tâm sự, kín đáo, tế nhị, chân tình hơn là những sự nạt nộ, kết tội… hơn nữa, một mình ta với người được sửa lỗi nói lên tính riêng tư và mang lại cảm giác an toàn, kính trọng vì họ đang được yêu thương.

Thật vậy, nếu không có sự tôn trọng, nhẹ nhàng, tế nhị và kín đáo, chúng ta không thể hiểu được tâm trạng của người tội lỗi!!! Bởi vì, thường những người phạm tội luôn mang hai trạng thái, một là tự ái, hai là mặc cảm, xấu hổ. Mặt khác, người sai lỗi thường rơi vào tình trạng bất ổn về lương tâm, nên tinh thần, thái độ của họ rất mỏng dòn, yếu đuối và dễ buông xuôi. Chỉ cần một lời nói thiếu tế nhị là có thể đổ bể mọi vấn đề… và vô tình, chúng ta lại đào thêm hố ngăn cách cho anh chị em, làm cho sự việc trở nên trầm trọng hơn. Thiếu đi sự tôn trọng thì chỉ còn những lời chỉ trích, nguyền rủa. Có được sự tôn trọng, chúng ta sẽ nhẹ nhàng, khiêm tốn khi sửa lỗi.

Như vậy, cần phải có thái độ trân trọng với người mà tôi đang muốn giúp đỡ họ. Trân trọng vì người lầm lỗi đó là người anh em, là bạn, và trên hết là hình ảnh Thiên Chúa. Trân trọng nữa là vì nơi họ vẫn còn đó những suy tưởng tích cực và lương tâm chân chính thủa ban đầu mà Thiên Chúa đã phú bẩm nơi tâm hồn họ, vì thế, tận sâu thẳm của tâm hồn, họ vẫn được tiếng nói lương tâm thúc đẩy để “làm lành lánh dữ” và cách nào đó họ vẫn khao khát tìm về Chân, Thiện, Mỹ.

Mặt khác, khi chúng ta nhẹ nhàng để chỉ cho người anh chị em của mình thấy được lỗi của họ mà sửa, ấy là lúc biểu hiện của tâm hồn một người thánh thiện, chân thành chứ không phải nhân cơ hội này, mình hạ thấp nhân phẩm và nhấn chìm họ xuống để mình được vươn lên trong sự huênh hoang, tự mãn… Hãy mặc lấy tâm tình của một người bạn hơn là người chỉ giáo; có tâm tình của một người cha hơn là một quan tòa…

Làm được điều đó, chúng ta sẽ loại bỏ điều oán ghét, giận hờn… để chỉ vì một động lực duy nhất là tình yêu, một mục đích nguyên tuyền là muốn cho người anh chị em chúng ta được trở nên tốt hơn mà thôi.

Sửa lỗi trong kiên trì và cầu nguyện:

Cuối cùng, khi thi hành việc sửa lỗi là cả một quá trình. Chuyện liên quan đến toàn thể con người, nó đụng đến tận gốc rễ của cái “tôi”, vì thế, không phải là chuyện làm một lần là xong. Cần phải có nhiều phương án. Đức Giêsu đã vạch ra cho chúng ta những phương án như sau: gặp riêng, gặp có người làm chứng và sau cùng mới đưa ra cộng đoàn (x. Mt 18,15-17). Hãy nhớ lại sự kiên trì của thánh nữ Mônica với thánh Âu tinh!

Tuy nhiên, kiên trì là điều cần, nhưng không thể đóng vai trò quyết định. Thật vậy, mọi chuyện sẽ không thể thành công và sẽ trở thành “công dã tràng” nếu phủ nhận ơn Chúa và cậy dựa vào khả năng thuần túy của ta.

Như thế, đời sống cầu nguyện, kết hợp với hy sinh là điều quan trọng để quyết định thành công hay thất bại. Chúng ta nên nhớ rằng sửa lỗi là việc của chúng ta, nhưng kết quả là việc của Chúa. Chúng ta không có khả năng để thay đổi người khác. Bởi vì: “Mưu sự tại nhân, thành sự tại Thiên”.

Bên cạnh đó, người sửa lỗi phải có sự can đảm chấp nhận sự thiệt thòi về mình khi dám nói lên sự thật, bởi vì đôi khi bị hiểu lầm, ghen ghét, ganh tỵ và bị trả thù ngang qua những sự thật mà ta đã nâng đỡ…

Mong sao, khi đứng trước lỗi lầm của người khác, chúng ta đừng rơi vào tình trạng: khắt khe hoặc vô cảm. Bởi vì khắt khe, chúng ta sẽ hướng chiều về sự loại trừ khi can thiệp cách thô bạo nhằm đẩy lui người anh chị em vào bóng tối. Còn thờ ơ, chúng ta lại rơi vào tình trạng lãnh cảm, tức là không cần quan tâm, bỏ rơi. Tất cả những điều đó hoàn toàn là một“tấm vải đen”, “một bầu trời u ám” cho cả người sửa lỗi và người được sửa lỗi.

Lạy Chúa Giêsu, xin cho chúng con biết ý thức mình cũng là con người bất toàn nên cần đến ơn Chúa trợ giúp. Đồng thời, xin cho chúng con biết sửa lỗi anh chị em trong tinh thần khiêm tốn và thánh thiện. Xin Chúa cũng ban cho chúng con ơn can đảm, trung thành trong sự thật khi thi hành công việc khó khăn này. Amen.

Về mục lục

SỐNG LIÊN ĐỚI VÀ CÓ TRÁCH NHIỆM VỚI ANH EM

Lm. Giuse Đỗ Đức Trí

Xã hội phát triển, dường như con người đánh mất tình liên đới với nhau. Tự do cá nhân được đề cao dẫn đến tình trạng con người không còn quan tâm đến nhau nữa. Nếp sống văn minh cũng đã phá vỡ mối liên hệ hàng xóm, làng xã. Người trong cùng một xóm, một làng cũng không biết nhau, bởi vì nhà nào cũng kín cổng cao tường, đi sớm về tối, không có cơ hội để gặp nhau. Cùng với tác động từ xã hội bên ngoài là sự dửng dưng, an phận từ trong mỗi người, khiến cho con người dường như trở nên xa lạ với nhau, không quan tâm đến cuộc sống của nhau. Ngày xưa khi làm việc gì, người ta cũng để ý xem xóm làng phản ứng thế nào, ngày nay dường như nhiều người đã bất chấp lời ra tiếng vào của xóm làng. Lối sống đó ngày nay ở Việt Nam gọi là “chủ nghĩa mackeno”, tức là mặc kệ nó.
Các tuần vừa qua chúng ta được nghe những đoạn Tin Mừng nói về Chúa Giêsu thiết lập cộng đoàn Giáo Hội và lời dạy của Ngài về đời sống trong cộng đoàn. Cộng đoàn Giáo Hội là cộng đoàn sống tình hiệp thông liên đới và yêu thương. Cuộc sống của người này có ảnh hưởng trên người khác và trên cộng đoàn. Vì thế, mỗi thành viên trong cộng đoàn cần phải sống tình liên đới và có trách nhiệm với nhau, cùng giúp nhau sống tốt mỗi ngày, giúp nhau sửa chữa những khuyết điểm sai lầm.
Tiên tri Ezêkien đã khẳng định: Thiên Chúa đã trao cho chúng ta trách nhiệm nói Lời Chúa cho anh em và khuyên bảo anh em đi theo đường công minh chính trực. Mỗi người sống trong cộng đoàn đều có trách nhiệm và liên đới một cách mật thiết đến đời sống và phần rỗi linh hồn của anh chị em mình. Chúa nói: Nếu Ta phán với người gian ác rằng : Hỡi kẻ gian ác, ngươi sẽ phải chết, mà người không lên tiếng cảnh cáo nhắc nhở nó từ bỏ con đường gian ác, thì kẻ gian ác phải chết, nhưng ta sẽ đòi ngươi đền nợ máu nó. Nếu ngươi đã lên tiếng cảnh báo nó, mà nó không trở lại đường công chính, nó sẽ phải chết vì sự cố chấp của nó, còn ngươi sẽ vô can.
Giúp cho anh chị em biết cái sai của họ và giúp họ sửa sai là trách nhiệm của tất cả chúng ta. Tuy nhiên, Tin Mừng hôm nay chỉ cho chúng ta biết phải làm cách nào để vừa giúp anh em từ bỏ sự xấu mà không tổn hại đến danh dự của họ. Chúa Giêsu chỉ cho chúng ta từng bước trong việc giúp anh chị em mình khi họ sai lỗi: Trước hết là gặp gỡ nhau trong tình thân và sự chân thành. Thông thường khi lên tiếng về sự sai trái của người khác, người ta dễ để mình rơi vào sự nôn nóng, bực bội, muốn nói ra cho thỏa sự bực bội của mình. Vì vậy lời nói lúc đó sẽ thiếu sự chân thành và người có lỗi cảm thấy như mình bị kết tội. Ở đây Chúa Giêsu dạy: Nếu người anh em của anh trót phạm tội, thì anh hãy đi sửa lỗi nó, một mình anh với nó mà thôi. Chúa Giêsu muốn chúng ta sửa lỗi anh em với một tâm hồn bình an và với cái nhìn cảm thông với người anh em đó.
Bước thứ hai: Nếu nó không nghe lời anh, thì hãy đem theo một hay hai người nữa, để công việc được giải quyết nhờ các nhân chứng. Mặc dù có thêm một hai người nữa đi cùng để giúp anh em sửa lỗi, thì việc sửa lỗi này vẫn phải đặt trên nền tảng là sự bác ái, thông cảm, chứ không phải là sự đôi co, tìm bằng chứng kết tội, cũng không phải để gây sức ép dồn anh em vào đường cùng.
Bước thứ ba: Nếu nó cũng không nghe những người làm chứng, thì hãy trình với Hội Thánh. Nếu nó cũng không nghe Hội Thánh thì hãy kể nó như một người dân ngoại. Bước thứ ba này cho thấy, nếu người làm điều xấu không thiện chí, không sửa đổi, không tôn trọng thẩm quyền của Hội Thánh, thì coi như họ đã tự mình tách ra khỏi Hội Thánh. Hội Thánh là cộng đoàn dân Chúa, là gia đình của Thiên Chúa, được Thiên Chúa quy tụ, có Chúa Giêsu là đầu và mỗi người là chi thể. Tất cả mọi thành viên của Hội Thánh đều được mời gọi nỗ lực hết mình mỗi ngày để nên thánh và phải sống thánh, mặc dù các thành viên trong Hội Thánh vẫn còn là những tội nhân.
Chúa Giêsu đã trao Hội Thánh cho Phêrô và các tông đồ lãnh đạo và trao cho các ông quyền cầm buộc và tha thứ: Dưới đất anh em cầm buộc trên trời cũng cầm buộc. Dưới đất anh em tháo cởi, trên trời cũng tháo cởi. Quyền này là để phục vụ anh chị em mình. Thiên Chúa hoàn toàn tín nhiệm vào các tông đồ, mặc dù các ông cũng chỉ là người phàm yếu đuối, giới hạn, tội lỗi. Thiên Chúa hoàn toàn “đặt mình dưới sự điều hành” của các ông kể cả việc tha thứ và cầm buộc. Chúa Giêsu còn khẳng định với các ông: Nếu ở dưới đất, hai người trong anh em hợp lời cầu xin bất cứ điều gì, thì Cha Thầy, Đấng ngự trên trời sẽ ban cho. Ở đâu có hai hay ba người họp lại nhân danh Thầy, thì có Thầy ở giữa họ. Điều đó Chúa Giêsu muốn nói đến tính cộng đoàn và sự hiệp thông hiệp nhất giữa các tông đồ và các thành viên trong Hội Thánh. Lời khẳng định của Chúa Giêsu cũng là lời hứa chắc chắn về sự hiện diện của Chúa khi các thành viên sống hiệp thông với nhau trong việc cầu nguyện và phụng thờ Thiên Chúa.
Để có thể sống tình gia đình Hội Thánh như thế, điều quan trọng là mỗi người biết đón nhận nhau, thông cảm và tha thứ cho nhau, sống khiêm tốn trước mặt Chúa và mọi người. Thánh Phaolô nhấn mạnh: Anh em đừng mắc nợ nhau điều gì, ngoài món nợ tương thân tương ái. Khi sống yêu thương là chu toàn lề luật, yêu thương thì không bao giờ muốn làm tổn thương người khác và cũng không làm gì ảnh hưởng đến Hội Thánh và đến người khác. Như thế, nền tảng của đời sống cộng đoàn phải là yêu thương – yêu Chúa và thương nhau. Yêu thương là chất keo kết dính, là chất hồ vững chắc để xây dựng nên tòa nhà Giáo Hội.
Thưa quý OBACE, ngày nay do ảnh hưởng lối sống dửng dưng, nhiều người đã bỏ quên trách nhiệm của mình đối với anh em và với gia đình Hội Thánh. Có nhiều người đã sống ngược lại điều răn của Chúa và lề luật của Hội Thánh; nhiều người cho rằng Hội Thánh có nhiều luật lệ, quá cổ hủ, lỗi thời, vì thế, họ tự tách mình ra khỏi sự hiệp thông hiệp nhất với Hội Thánh và quay lại chỉ trích Hội Thánh. Nhiều người sống trong Hội Thánh nhưng không quan tâm đến sinh hoạt của Hội Thánh, cũng không quan tâm đến đời sống và phần rỗi linh hồn của anh chị em. Là thành viên trong gia đình Hội Thánh, chúng ta cần xây dựng tình hiệp thông liên đới với nhau, chân thành giúp nhau sống thánh và thăng tiến, tránh mọi lời nói, việc làm gây tổn thương đến sự hiệp thông và nhất là tổn thương đến anh chị em; chân thành giúp nhau khắc phục những sai lỗi và cùng đồng hành với nhau trên con đường thánh thiện. Đừng bao giờ biến mình thành quan tòa kết tội anh em, cũng đừng đem cách suy nghĩ và cách hành xử theo thói đời vào trong Hội Thánh làm tục hóa Hội Thánh.
Mỗi người cũng cần ý thức thân phận yếu hèn hay sai lỗi của mình, để một đàng dễ dàng cảm thông với anh chị em khi họ sai lỗi; đàng khác cũng dễ dàng đón nhận sự sửa dạy của bề trên và sự góp ý sửa lỗi chân thành của anh chị em. Chúng ta không thể sống đơn độc một mình, cũng không thể lên thiên đàng đơn độc một mình, nhưng chúng ta có trách nhiệm và liên đới với nhau. Vì thế, chúng ta cần cầm lấy tay nhau, cùng nhau thờ phượng Thiên Chúa, cùng nhau bước tới và chung tay xây dựng sự hòa bình, tình yêu thương cho xã hội và cho thế giới hôm nay. Amen. SỐNG LIÊN ĐỚI VÀ CÓ TRÁCH NHIỆM VỚI ANH EM
Xã hội phát triển, dường như con người đánh mất tình liên đới với nhau. Tự do cá nhân được đề cao dẫn đến tình trạng con người không còn quan tâm đến nhau nữa. Nếp sống văn minh cũng đã phá vỡ mối liên hệ hàng xóm, làng xã. Người trong cùng một xóm, một làng cũng không biết nhau, bởi vì nhà nào cũng kín cổng cao tường, đi sớm về tối, không có cơ hội để gặp nhau. Cùng với tác động từ xã hội bên ngoài là sự dửng dưng, an phận từ trong mỗi người, khiến cho con người dường như trở nên xa lạ với nhau, không quan tâm đến cuộc sống của nhau. Ngày xưa khi làm việc gì, người ta cũng để ý xem xóm làng phản ứng thế nào, ngày nay dường như nhiều người đã bất chấp lời ra tiếng vào của xóm làng. Lối sống đó ngày nay ở Việt Nam gọi là “chủ nghĩa mackeno”, tức là mặc kệ nó.
Các tuần vừa qua chúng ta được nghe những đoạn Tin Mừng nói về Chúa Giêsu thiết lập cộng đoàn Giáo Hội và lời dạy của Ngài về đời sống trong cộng đoàn. Cộng đoàn Giáo Hội là cộng đoàn sống tình hiệp thông liên đới và yêu thương. Cuộc sống của người này có ảnh hưởng trên người khác và trên cộng đoàn. Vì thế, mỗi thành viên trong cộng đoàn cần phải sống tình liên đới và có trách nhiệm với nhau, cùng giúp nhau sống tốt mỗi ngày, giúp nhau sửa chữa những khuyết điểm sai lầm.
Tiên tri Ezêkien đã khẳng định: Thiên Chúa đã trao cho chúng ta trách nhiệm nói Lời Chúa cho anh em và khuyên bảo anh em đi theo đường công minh chính trực. Mỗi người sống trong cộng đoàn đều có trách nhiệm và liên đới một cách mật thiết đến đời sống và phần rỗi linh hồn của anh chị em mình. Chúa nói: Nếu Ta phán với người gian ác rằng : Hỡi kẻ gian ác, ngươi sẽ phải chết, mà người không lên tiếng cảnh cáo nhắc nhở nó từ bỏ con đường gian ác, thì kẻ gian ác phải chết, nhưng ta sẽ đòi ngươi đền nợ máu nó. Nếu ngươi đã lên tiếng cảnh báo nó, mà nó không trở lại đường công chính, nó sẽ phải chết vì sự cố chấp của nó, còn ngươi sẽ vô can.
Giúp cho anh chị em biết cái sai của họ và giúp họ sửa sai là trách nhiệm của tất cả chúng ta. Tuy nhiên, Tin Mừng hôm nay chỉ cho chúng ta biết phải làm cách nào để vừa giúp anh em từ bỏ sự xấu mà không tổn hại đến danh dự của họ. Chúa Giêsu chỉ cho chúng ta từng bước trong việc giúp anh chị em mình khi họ sai lỗi: Trước hết là gặp gỡ nhau trong tình thân và sự chân thành. Thông thường khi lên tiếng về sự sai trái của người khác, người ta dễ để mình rơi vào sự nôn nóng, bực bội, muốn nói ra cho thỏa sự bực bội của mình. Vì vậy lời nói lúc đó sẽ thiếu sự chân thành và người có lỗi cảm thấy như mình bị kết tội. Ở đây Chúa Giêsu dạy: Nếu người anh em của anh trót phạm tội, thì anh hãy đi sửa lỗi nó, một mình anh với nó mà thôi. Chúa Giêsu muốn chúng ta sửa lỗi anh em với một tâm hồn bình an và với cái nhìn cảm thông với người anh em đó.
Bước thứ hai: Nếu nó không nghe lời anh, thì hãy đem theo một hay hai người nữa, để công việc được giải quyết nhờ các nhân chứng. Mặc dù có thêm một hai người nữa đi cùng để giúp anh em sửa lỗi, thì việc sửa lỗi này vẫn phải đặt trên nền tảng là sự bác ái, thông cảm, chứ không phải là sự đôi co, tìm bằng chứng kết tội, cũng không phải để gây sức ép dồn anh em vào đường cùng.
Bước thứ ba: Nếu nó cũng không nghe những người làm chứng, thì hãy trình với Hội Thánh. Nếu nó cũng không nghe Hội Thánh thì hãy kể nó như một người dân ngoại. Bước thứ ba này cho thấy, nếu người làm điều xấu không thiện chí, không sửa đổi, không tôn trọng thẩm quyền của Hội Thánh, thì coi như họ đã tự mình tách ra khỏi Hội Thánh. Hội Thánh là cộng đoàn dân Chúa, là gia đình của Thiên Chúa, được Thiên Chúa quy tụ, có Chúa Giêsu là đầu và mỗi người là chi thể. Tất cả mọi thành viên của Hội Thánh đều được mời gọi nỗ lực hết mình mỗi ngày để nên thánh và phải sống thánh, mặc dù các thành viên trong Hội Thánh vẫn còn là những tội nhân.
Chúa Giêsu đã trao Hội Thánh cho Phêrô và các tông đồ lãnh đạo và trao cho các ông quyền cầm buộc và tha thứ: Dưới đất anh em cầm buộc trên trời cũng cầm buộc. Dưới đất anh em tháo cởi, trên trời cũng tháo cởi. Quyền này là để phục vụ anh chị em mình. Thiên Chúa hoàn toàn tín nhiệm vào các tông đồ, mặc dù các ông cũng chỉ là người phàm yếu đuối, giới hạn, tội lỗi. Thiên Chúa hoàn toàn “đặt mình dưới sự điều hành” của các ông kể cả việc tha thứ và cầm buộc. Chúa Giêsu còn khẳng định với các ông: Nếu ở dưới đất, hai người trong anh em hợp lời cầu xin bất cứ điều gì, thì Cha Thầy, Đấng ngự trên trời sẽ ban cho. Ở đâu có hai hay ba người họp lại nhân danh Thầy, thì có Thầy ở giữa họ. Điều đó Chúa Giêsu muốn nói đến tính cộng đoàn và sự hiệp thông hiệp nhất giữa các tông đồ và các thành viên trong Hội Thánh. Lời khẳng định của Chúa Giêsu cũng là lời hứa chắc chắn về sự hiện diện của Chúa khi các thành viên sống hiệp thông với nhau trong việc cầu nguyện và phụng thờ Thiên Chúa.
Để có thể sống tình gia đình Hội Thánh như thế, điều quan trọng là mỗi người biết đón nhận nhau, thông cảm và tha thứ cho nhau, sống khiêm tốn trước mặt Chúa và mọi người. Thánh Phaolô nhấn mạnh: Anh em đừng mắc nợ nhau điều gì, ngoài món nợ tương thân tương ái. Khi sống yêu thương là chu toàn lề luật, yêu thương thì không bao giờ muốn làm tổn thương người khác và cũng không làm gì ảnh hưởng đến Hội Thánh và đến người khác. Như thế, nền tảng của đời sống cộng đoàn phải là yêu thương – yêu Chúa và thương nhau. Yêu thương là chất keo kết dính, là chất hồ vững chắc để xây dựng nên tòa nhà Giáo Hội.
Thưa quý OBACE, ngày nay do ảnh hưởng lối sống dửng dưng, nhiều người đã bỏ quên trách nhiệm của mình đối với anh em và với gia đình Hội Thánh. Có nhiều người đã sống ngược lại điều răn của Chúa và lề luật của Hội Thánh; nhiều người cho rằng Hội Thánh có nhiều luật lệ, quá cổ hủ, lỗi thời, vì thế, họ tự tách mình ra khỏi sự hiệp thông hiệp nhất với Hội Thánh và quay lại chỉ trích Hội Thánh. Nhiều người sống trong Hội Thánh nhưng không quan tâm đến sinh hoạt của Hội Thánh, cũng không quan tâm đến đời sống và phần rỗi linh hồn của anh chị em. Là thành viên trong gia đình Hội Thánh, chúng ta cần xây dựng tình hiệp thông liên đới với nhau, chân thành giúp nhau sống thánh và thăng tiến, tránh mọi lời nói, việc làm gây tổn thương đến sự hiệp thông và nhất là tổn thương đến anh chị em; chân thành giúp nhau khắc phục những sai lỗi và cùng đồng hành với nhau trên con đường thánh thiện. Đừng bao giờ biến mình thành quan tòa kết tội anh em, cũng đừng đem cách suy nghĩ và cách hành xử theo thói đời vào trong Hội Thánh làm tục hóa Hội Thánh.
Mỗi người cũng cần ý thức thân phận yếu hèn hay sai lỗi của mình, để một đàng dễ dàng cảm thông với anh chị em khi họ sai lỗi; đàng khác cũng dễ dàng đón nhận sự sửa dạy của bề trên và sự góp ý sửa lỗi chân thành của anh chị em. Chúng ta không thể sống đơn độc một mình, cũng không thể lên thiên đàng đơn độc một mình, nhưng chúng ta có trách nhiệm và liên đới với nhau. Vì thế, chúng ta cần cầm lấy tay nhau, cùng nhau thờ phượng Thiên Chúa, cùng nhau bước tới và chung tay xây dựng sự hòa bình, tình yêu thương cho xã hội và cho thế giới hôm nay. Amen.

Về mục lục

RÀNG BUỘC

Trầm Thiên Thu

Ràng buộc là phải làm theo một khuôn khổ nào đó, theo nội quy hoặc luật lệ, không thể làm khác – cũng gọi là “bắt buộc”. Sự ràng buộc trái ngược với sự tự do, tương tự cũng có hai động thái “buộc” (cột, thắt) và “cởi” (tháo, gỡ).

Trong các mối quan hệ đã mặc nhiên có sự ràng buộc lẫn nhau về trách nhiệm và nghĩa vụ. Sự ràng buộc lẫn nhau mang tính liên đới – liên đới cả với điều đúng hoặc sai. Thật vậy, bất cứ cái gì cũng mang tính liên đới, ngay cả tội lỗi cũng có tính liên đới. Chẳng hạn, khi một chi thể trong Nhiệm thể Chúa Kitô phạm tội, tất cả chúng ta đều gián tiếp chịu đau khổ, một số người có thể ảnh hưởng trực tiếp. Tội của mình có ảnh hưởng tới người khác, tội của người khác có thể “dính líu” tới mình. Có lẽ có một số người cảm thấy “lạ” về tính liên đới đó. Nhưng đó là sự thật.

Là phàm nhân, tất cả chúng ta đều là những người yếu đuối, luôn cần được nâng đỡ. Do đó, khi chúng ta muốn hòa giải với Thiên Chúa, chúng ta cũng phải giải hòa với Giáo hội, không chỉ với người này hay người nọ mà có thể chúng ta đã làm tổn thương. Vì thế, “cấu trúc tội lỗi” cũng có “chiều kích xã hội”. Tại sao? Vì nó nằm trong cách mà chúng ta có thể phạm tội – không chỉ là hành động trực tiếp của mình, mà còn là động thái gián tiếp liên can các tội lỗi do người khác phạm trực tiếp.

Nói chung, dù là điều tốt hay xấu cũng đều có tính liên đới với nhau theo một cách nào đó. Trong “Tóm lược Học thuyết Xã hội của Giáo hội Công giáo” (gọi tắt là Giáo huấn Xã hội Công giáo – GHXHCG, Compendio della Dottrina Sociale della Chiesa, Compendium of the Social Doctrine of the Church), có đề cập Bảy Nguyên Tắc: [1] Tôn trọng con người, [2] Cổ vũ gia đình, [3] Bảo vệ quyền tư hữu, [4] Lao động vì công ích, [5] Tuân giữ nguyên tắc bổ trợ, [6] Tôn trọng lao động và người lao động, [7] Theo đuổi hòa bình và chăm nom người nghèo. Và được “rút gọn” thành bốn nguyên tắc chính: [1] Nhân phẩm, [2] Công ích, [3] Bổ trợ, [4] Liên đới.

Trong đó, sự liên đới được coi là một nguyên tắc “cốt lõi” của GHXHCG: “Liên đới nhấn mạnh đặc biệt đến bản tính xã hội nội tại của con người, sự bình đẳng của mọi người về phẩm giá, các quyền và con đường chung của các cá nhân và các dân tộc hướng đến một sự hợp nhất ngày càng gắn bó hơn… Việc gia tăng tương thuộc giữa các cá nhân và các dân tộc cần phải được kèm theo những nỗ lực mãnh liệt không kém trên bình diện đạo đức xã hội, để tránh những hậu quả nguy hiểm của việc đưa bất công lên tầm mức toàn cầu. Việc tăng tốc tình trạng tương tác giữa các cá nhân và các dân tộc cần phải được đi kèm với những nỗ lực mãnh liệt không kém trên bình diện đạo đức xã hội, để tránh những hậu quả nguy hiểm của việc đem bất công lên phạm vi toàn cầu” [Hội đồng Giáo hoàng Công lý và Hòa bình, Tóm lược Học thuyết Xã hội của Giáo Hội Công giáo (2005), số 192].

Tình liên đới xã hội cũng đã được Thánh Giáo Hoàng Gioan Phaolô II đề cập: “Tình liên đới phải góp phần vào việc thực hiện ý định của Thiên Chúa trên bình diện cá nhân lẫn bình diện của xã hội quốc gia và quốc tế” (Sollicitudo Rei Socialis, 1987, số 40).

Từ ngàn xưa, Thiên Chúa đã ân cần nhắn nhủ với con người: “Phần ngươi, hỡi con người, Ta đã đặt ngươi làm người canh gác cho nhà Ít-ra-en. Ngươi sẽ nghe lời từ miệng Ta phán ra, rồi thay Ta báo cho chúng biết” (Ed 33:7). Đó là trách nhiệm chung của mỗi chúng ta, không riêng của giới nào, giai cấp nào hoặc tổ chức nào.

Không chỉ vậy, Thiên Chúa còn nghiêm túc cảnh báo: “Nếu Ta phán với kẻ gian ác rằng: ‘Hỡi tên gian ác, chắc chắn ngươi phải chết’, mà ngươi không chịu nói để cảnh cáo nó từ bỏ con đường xấu xa thì chính kẻ gian ác ấy sẽ phải chết vì tội của nó, nhưng Ta sẽ đòi ngươi đền nợ máu nó. Ngược lại, nếu ngươi đã báo cho kẻ gian ác phải từ bỏ con đường của nó mà trở lại, nhưng nó không trở lại thì nó sẽ phải chết vì tội của nó; còn ngươi, ngươi sẽ cứu được mạng sống mình” (Ed 33:8-9). Rõ ràng tất cả chúng ta đều có trách nhiệm và bổn phận đối với nhau. Điều đó vừa là TÍNH liên đới vừa là TÌNH liên đới. Thấy điều sai trái thì phải lên tiếng (bằng cách này hay cách nọ, trực tiếp hoặc gián tiếp). Ai thấy điều sai trái mà im lặng, đó là đồng lõa hoặc hèn nhát. Hãy ghi nhớ điều này: Nếu bất cứ người nào chỉ muốn lên thiên đàng một mình thì đó là người ích kỷ!

Chí thánh chỉ một mình Thiên Chúa, Đấng là Tình Yêu và Chân Lý, Ngài xác định: “Sự thật sẽ giải phóng anh em” (Ga 8:32). Thật hạnh phúc khi chúng ta tôn thờ chính vị Thiên Chúa duy nhất này. Hạnh phúc đó không thể giữ trong lòng mà phải thể hiện ra cho mọi người khác cùng biết: “Hãy đến đây ta reo hò mừng Chúa, tung hô Người là Núi Đá độ trì ta, vào trước Thánh Nhan dâng lời cảm tạ, cùng tung hô theo điệu hát cung đàn” (Tv 95:1-2).

Trách nhiệm và bổn phận của chúng ta không chỉ là chúc tụng Ngài, mà còn phải tôn thờ Ngài và tuân thủ theo Thánh Ý Ngài: “Hãy vào đây ta cúi mình phủ phục, quỳ trước tôn nhan Chúa là Đấng dựng nên ta. Bởi chính Người là Thiên Chúa ta thờ, còn ta là dân Người lãnh đạo, là đoàn chiên tay Người dẫn dắt” (Tv 95:6-7a).

Là tội nhân, chắc chắn phàm nhân không thể thoát khỏi tính yếu đuối, thế mà lại luôn tỏ ra “chảnh” và bướng bỉnh. Ai cũng biết rằng xơ gan là chứng bệnh quái ác – gọi là ung thư gan. Không riêng gì gan, xơ cứng bất cứ cơ phận nào cũng nguy hiểm, nhưng đáng sợ nhất là “xơ cứng đức tin”. Cứng lòng là cố chấp. Cố chấp là phạm tới Chúa Thánh Thần. Mà tội phạm tới Chúa Thánh Thần thì không được tha cả đời này lẫn đời sau (x. Mc 3:28-29; Mt 12:31-32). Thật đáng sợ vì cực kỳ nguy hiểm! Vâng lời Chúa thì phải canh tân đời sống, không thể trì hoãn, phải thay đổi cách sống càng sớm càng tốt. Đó là vấn đề luôn nóng bỏng và cấp bách, chẳng riêng gì ai!

Chỉ vì yêu thương và thương xót, Thiên Chúa thực sự không muốn ai cố chấp mà phải hư mất đời đời nên Ngài vẫn không ngừng nhắn nhủ mỗi chúng ta – ngay bây giờ chứ không phải là lúc nào khác: “Ngày hôm nay, ước gì anh em nghe tiếng Chúa! Các ngươi chớ cứng lòng như tại Mơ-ri-va, như ngày ở Ma-xa trong sa mạc, nơi tổ phụ các ngươi đã từng thách thức và dám thử thách Ta, dù đã thấy những việc Ta làm” (Tv 95:7b-9). Hoán cải ngay hôm nay, ngay bây giờ, thời điểm hiện tại, chứ không là “sẽ” hoặc “sắp” của thì tương lai – dù là tương lai gần nhất.

Và trong mối tương quan của tình liên đới huynh đệ thuộc Nhiệm Thể Đức Kitô, Thánh Phaolô ân cần khuyên nhủ: “Anh em đừng mắc nợ gì ai, ngoài món nợ tương thân tương ái; vì ai yêu người thì đã chu toàn Lề Luật” (Rm 13:8). Yêu thương là chu toàn luật Chúa, Việt ngữ có thể chỉ dùng một từ: YÊU. Rất đơn giản và ngắn gọn, xem chừng dễ dàng nhưng cũng khó khăn lắm, bởi vì khi “xòe” chiếc-quạt-yêu-thương ra, chúng ta có thể thấy cả một “khoảng trời” bao la lắm – liên quan các đức đối nhân. Vâng, chỉ trong “hình quạt” đó thôi cũng chứa biết bao vấn đề liên quan chữ YÊU. Đó là sự liên quan, và cũng chính là tính liên đới vậy.

Thật vậy, Thánh Phaolô đã giải thích: “Các điều răn như: Ngươi không được ngoại tình, không được giết người, không được trộm cắp, không được ham muốn, cũng như các điều răn khác, đều tóm lại trong lời này: Ngươi phải yêu người thân cận như chính mình. Đã yêu thương thì không làm hại người đồng loại; yêu thương là chu toàn Lề Luật vậy” (Rm 13:9-10). Cụm từ “không làm hại” cũng ẩn chứa biết bao điều liên quan cả thể lý và tinh thần, minh nhiên liên quan đức ái. Khó lắm, nhưng ai thực sự có lòng yêu thương của Đức Kitô thì có thể làm được.

Nói về tính liên đới tâm linh giữa những con người đối với nhau, Chúa Giêsu cho biết: “Nếu người anh em của anh trót phạm tội thì anh hãy đi sửa lỗi nó, một mình anh với nó mà thôi. Nếu nó chịu nghe anh thì anh đã chinh phục được người anh em. Còn nếu nó không chịu nghe thì hãy đem theo một hay hai người nữa, để mọi công việc được giải quyết, căn cứ vào lời hai hoặc ba chứng nhân. Nếu nó không nghe họ thì hãy đi thưa Hội Thánh. Nếu Hội Thánh mà nó cũng chẳng nghe thì hãy kể nó như một người ngoại hay một người thu thuế” (Mt 18:15-17). Sửa dạy hoặc sửa trị là giáo dục, trong giáo dục có tính liên đới. Do đó, giáo dục là việc rất quan trọng, không thể xem thường, bởi vì giáo dục sai lầm có thể là băng hoại cả một thế hệ. Tại Việt Nam, hệ lụy này đã và đang cho chúng ta thấy nhãn tiền hậu quả của lối giáo dục coi nhẹ tính nhân bản, không theo lời dạy của tiền nhân: “Tiên học LỄ, hậu học VĂN”.

Theo phương pháp giáo dục của Chúa Giêsu, khi thấy điều sai trái thì phải lên tiếng. Có bốn giai đoạn: Nói riêng (nói nhỏ), nói bán công khai, nói công khai, cuối cùng là loại bỏ (coi như không có). Dạng “cấp bốn” là dạng “hết thuốc chữa” vì họ cố chấp, nói theo ngôn ngữ thời @ là BoTay.com, không còn hy vọng gì nơi họ nữa!

Chỉ vì thương xót và muốn giải cứu tội nhân, Chúa Giêsu đã trao quyền tha tội cho các môn đệ qua thiên chức linh mục: “Thầy bảo thật anh em: dưới đất, anh em cầm buộc những điều gì, trên trời cũng cầm buộc như vậy; dưới đất, anh em tháo cởi những điều gì, trên trời cũng tháo cởi như vậy” (Mt 18:18). Chúa Giêsu nói “cầm buộc” hoặc “tháo cởi” ở đây không có nghĩa là ai ưa thì “cởi”, ai ghét thì “buộc”, mà là phải luôn cố gắng tìm cách “tháo cởi” cho người khác – dù họ là ai. Ngài thiết lập chức linh mục là để thay Ngài yêu thương và tha thứ, để phục vụ chứ không để hưởng thụ hoặc “chảnh” (Mt 20:28), thật buồn khi vẫn có một số linh mục lại “thích” làm ngược lại điều Chúa dạy: Phục vụ ít, hưởng thụ nhiều! Linh mục chỉ là các phàm nhân bình thường, nhưng được Thiên Chúa tuyển chọn và được hành động nhân danh Đức Giêsu Kitô, là bình sành nhưng chứa đựng kho tàng của Thiên Chúa (2 Cr 4:7). Kỳ diệu quá! Ước mong sao các linh mục phải thực sự nghiêm túc với ý thức đó, đừng tự tôn mà làm đau lòng Đức Kitô!

Chuyện kể rằng tại một nguyện đường của tu viện St. Ann & St. Joseph ở Cordoba, Tây Ban Nha, có một Thánh Giá cổ được giáo hữu rất tôn sùng: Thánh Giá tha tội. Tượng này đặc biệt là có cánh tay phải rời khỏi Thập Giá và hạ thấp xuống.

Sở dĩ như vậy là vì vào một ngày nọ, có một tội nhân đến xưng tội với linh mục ngay bên cây Thánh Giá này. Như thường lệ, mỗi khi giải tội cho một hối nhân mắc nhiều tội trọng, linh mục này thường tỏ ra rất nghiêm khắc, ra việc đền tội nặng và ngăm đe nhiều điều.

Không bao lâu, người đó sa ngã và lại đến xưng tội. Linh mục đe dọa rằng đó là lần cuối cùng giải tội cho người đó. Sau một thời gian, anh ta lại đến xưng tội với linh mục cũng ngay bên Thánh Giá này, nhưng linh mục kia dứt khoát nói: “Ông đừng có đùa với Chúa. Tôi không thể ban phép giải tội cho ông nữa”.

Lạ thay, khi linh mục vừa khước từ hối nhân thì Chúa Giêsu liền rút tay phải ra khỏi Thánh Giá, rồi ban phép lành và tha tội cho hối nhân. Lúc đó, Chúa Giêsu thì thầm từ trên Thánh Giá: “Chính Ta là người đã đổ máu ra cho người này, chứ không phải ngươi!”.

Từ đó, bàn tay phải của Chúa Giêsu cứ ở mãi trong tư thế ấy, như không ngừng mời gọi con người đến để ban ơn tha thứ… Người ta hiểu sai và lạm dụng quyền “cầm buộc” và “tháo cởi” mà Chúa Giêsu đã trao (Mt 18:18), nghĩa là không thương xót. Thật là nguy hiểm biết bao! Còn đó lời Chúa Giêsu căn dặn phải tha “bảy mươi lần bảy” (Mt 18:21-22) và dụ ngôn “tên mắc nợ không biết thương xót” (Mt 18:23-25).

Đối với việc hiệp thông cầu nguyện, Chúa Giêsu dạy: “Nếu ở dưới đất, hai người trong anh em hợp lời cầu xin bất cứ điều gì thì Cha Thầy, Đấng ngự trên trời, sẽ ban cho. Vì ở đâu có hai ba người họp lại nhân danh Thầy thì có Thầy ở đấy, giữa họ” (Mt 18:19-20). Cầu nguyện là điều cần thiết và tốt lành, nhưng việc cầu nguyện chung được Chúa Giêsu đề cao. Việc cầu nguyện chung luôn cần thiết là “giờ kinh gia đình”, nhất là vào buổi tối, nhưng việc làm tốt lành này bị “xói mòn” vì người ta đưa ra nhiều lý do để biện hộ cho cái sự “quên lãng” của mình!

Chắc chắn rằng mỗi chúng ta vẫn có thể cầu nguyện riêng, và cần phải làm như vậy. Tuy nhiên, có điều cần lưu ý: Có lẽ chúng ta thường chỉ cầu xin nhiều hơn cầu nguyện, và chúng ta cũng thường “quên” nhân danh Đức Giêsu Kitô, đúng như Ngài đã trách các môn đệ: “Cho đến nay, anh em đã chẳng xin gì nhân danh Thầy” (Ga 16:24). Một lời trách nhẹ nhàng mà đau điếng. Và đó cũng là lời trách mà Đức Giêsu Kitô đang nói với mỗi chúng ta ngay hôm nay, ngay bây giờ!

Lạy Thiên Chúa, xin mở lòng con để con biết thật lòng yêu thương và tha thứ chân thành như chính Ngài đã nhân từ với con, xin giúp con hành động với cả con người của con, không chút gì vì háo danh hoặc tư lợi, mà chỉ mong cho danh Ngài cả sáng. Con cầu xin nhân danh Thánh Tử Giêsu Kitô, Đấng cứu độ nhân loại. Amen.

Về mục lục

XIN LỖI VÀ SỬA LỖI

L.m Giuse Hoàng Kim Toan

Vẫn biết con người không ai hoàn hảo, và vẫn biết ai cũng có lần làm phiền lòng và gây lỗi với người khác do hành vi cũng như lời nói của mình. Xin lỗi và cách thứa sửa lỗi người anh em mình, giúp cho chính mình tìm kiếm những khả năng mới và những tương quan mới là một bài học quan trọng.

Lỗi lầm và xin lỗi thật lòng:

Tin Mừng Thánh Luca: “Dù nó xúc phạm đến anh một ngày đến bảy lần, rồi bảy lần trở lại nói với anh: “Tôi hối hận”, thì anh cũng phải tha cho nó.” (Lc 17, 4).

Lỗi lầm là một thử thách hơn là một điều đáng chê trách. Lỗi lầm có nhiều nguyên nhân nhưng vẫn do một nguyên nhân chính là nơi mình. Không đổ lỗi cho hoàn cảnh, cũng chẳng phải vì những tác động ngoại lai hoặc do gien di truyền. Lỗi lầm luôn thường trức đâu đó trong hành động, nơi câu nói… Hạn chế được lỗi lầm là một bước đến thành nhân và hạnh phúc.

Xin lỗi thật lòng.

Là một hành ví quyết tâm sửa đổi lỗi lầm, chịu trách nhiệm về mình.

Ngỏ lời xin lỗi thường được khuyên không nên đặt vấn đề đúng sai, vì rất dễ rơi vào chủ quan, như Chúa Giêsu dạy: “Thấy cái rác nơi anh chị em mình, còn cái đà trong mắt mình thì không thấy” (Xem Mt 7, 4).

Sử dụng từ ngữ chủ thể “Tôi”. Khi dùng từ “tôi xin lỗi” luôn luôn chúng ta đứng về phía mình để tự nhận trách nhiệm và không phán xét người khác qua con mắt của mình và cũng không đổ lỗi cho hoàn cảnh hay người nào khác. Lời Chúa cũng dạy: “Tôi hối hận”, thì anh cũng phải tha cho nó.” (Lc 17, 4).

Không biện minh cho lỗi lầm hoặc bào chữ vì lúc đó sẽ cho người khác thấy mình không thật lòng xin lỗi. Nếu lỗi lầm ấy do chính mình sơ sót, cần sửa chữa ngay để tránh hậu quả dây chuyền, thì mau mắn nhận lỗi và sửa chữa, không để quá muộn. Chúng ta nhớ đến câu chuyện của người gian phi sám hối:

“Một trong hai tên gian phi bị treo trên thập giá cũng nhục mạ Người: “Ông không phải là Đấng Ki-tô sao? Hãy tự cứu mình đi, và cứu cả chúng tôi với! ” Nhưng tên kia mắng nó: “Mày đang chịu chung một hình phạt, vậy mà cả Thiên Chúa, mày cũng không biết sợ! Chúng ta chịu như thế này là đích đáng, vì xứng với việc đã làm. Chứ ông này đâu có làm điều gì trái! “Rồi anh ta thưa với Đức Giê-su: “Ông Giê-su ơi, khi ông vào Nước của ông, xin nhớ đến tôi! ” Và Người nói với anh ta: “Tôi bảo thật anh, hôm nay, anh sẽ được ở với tôi trên Thiên Đàng.” (Lc 23, 39 – 43).

Tôn trọng danh dự người khác.

“Nếu người anh em của anh trót phạm tội, thì anh hãy đi sửa lỗi nó, một mình anh với nó mà thôi. Nếu nó chịu nghe anh, thì anh đã chinh phục được người anh em.” (Mt 18, 5).

Trong đức ái, yêu thương sửa lỗi cho anh chị em mình là một hành vi Chúa Giêsu mời gọi tránh xúc phạm đến danh dự của người được sửa lỗi. Đây là bài học khó, vì lúc nào người ta cũng muốn trút giận, hả hê giận dữ hoặc sỉ vả người mắc lỗi.

Trường hợp muốn sửa lỗi người khác cần có:

Thời điểm – không công kích cá nhân – không lên lớp dạy đời người mắc lỗi – đem mình ra làm tiêu chuẩn. Tiếp tục đồng hành và chia sẻ trách nhiệm.

Vấn đề này, chúng ta hãy học nơi Chúa Giê su: (Xem Ga 21, 4 – 19)

Thời điểm Chúa chọn để gặp lại Phê rô khi chối Chúa, bên bờ hồ Tibêria, sau mẻ cá đầy, Phê rô đã nhận ra Chúa gần bên, vẫn lo lắng cho mình cái ăn, cuộc sống dù Phê rô chưa kịp nói lời xin lỗi.

Chúa Giê su không công kích lỗi lầm của Phê rô, Người chỉ muốn hỏi Phê rô ba câu hỏi rất dễ thương: “Con có yêu mến thầy không?”.

Chúa quên quá khứ lỗi lầm của Phê rô nhưng chính câu hỏi này khiến Phê rô cũng ân hận về việc đã chối Chúa ba lần và cũng ba lần khẳng định lại điều quan trọng nhất trong việc nối kết lại tương giao: “Chúa biết, con yêu mến Chúa”.

Chúa cũng không lên lớp mà chỉ nói về nhiệm vụ nặng nề sắp tới mà Chúa giao phó: “Con hãy chăm sóc, chiên con và chiên của Thầy”.

Điều cuối cùng, Chúa muốn tiếp tục đồng hành và chia sẻ trách nhiệm với Phê rô trong sứ vụ của ngài: “Hãy theo Thấy”.

Nhận ra lỗi lầm, sửa chữa lỗi phạm, và cách sửa lỗi cho anh chị em mình. Tất cả những điều đó, xin Chúa dạy cho chúng con, để chúng con luôn biết sống thân tình với Chúa và thân tình với anh chị em, tha thứ cho mình, cho anh chị em và sẵn sàng giúp nhau nên người, nên thánh.

Về mục lục

MỘT HỘI THÁNH THỨ THA

Lm. Gioan Nguyễn Văn Ty

Hội Thánh mà Đức Giê-su thành lập trên nền đá tảng Phê-rô, ngoài việc tuyên xưng niềm tin vào Giê-su ‘là đấng Ki-tô, Con Thiên Chúa hằng sống’, còn phải sống quên mình trong tinh thần tự hiến như Thầy Giê-su, Đấng ‘phải chịu nhiều đau khổ… rồi bị giết chết’. Chính vì lẽ đó mà trong Hội Thánh ấy, hành vi sửa lỗi ‘các người anh em trót phạm tội’, và thái độ khoan dung đối với tội nhân phải rất khác, so với các đoàn thể hoặc tổ chức khác của nhân loại. Đoạn Lời Chúa được đọc lên hôm nay tiếp liền ngay sau câu chuyện về tìm kiếm chiên lạc (Mt 18:12-14) mà theo tác giả Mát-thêu, không chỉ là dụ ngôn nói về lòng nhân hậu của Thiên Chúa như trong Lu-ca 15, mà còn về cộng đoàn Hội Thánh (đặc biệt hơn, các vị phụ trách) phải đặc biệt quan tâm đến những kẻ bé mọn, nhất là những ai đang gặp thử thách thất bại mọi mặt. Cũng như Cha trên trời, cộng đoàn Hội Thánh này không chấp nhận để cho bất cứ ai trong các kẻ bé mọn ấy, dù chỉ một mà thôi, phải hư mất (xem bình giải Mt 18:12 trong Christian Community Bible).

Trong mạch tư tưởng này, việc sửa lỗi ‘người anh em của anh trót phạm tội’, trong tất cả trình tự của nó, làm lộ rõ ý nghĩa cũng như nội dung của vấn đề. Qua trình tự rất hợp lý ấy, điểm nhấn không phải là thái độ của Hội Thánh chuyển từ bao dung tới nghiêm khắc trừng trị, mà là sự cố chấp của chính phạm nhân khước từ lòng thương xót tha thứ ngày càng chai lì, không chỉ đối với Thiên Chúa của lòng xót thương mà cả đối với Hội Thánh là tập thể hữu hình của Người. Mát-thêu lập lại ở đây câu tuyên bố Đức Giê-su đã nói khi thành lập Hội Thánh của Người (Mt 16:19): “Dưới đất, anh em cầm buộc những điều gì, trên trời cũng cầm buộc như vậy; dưới đất, anh em tháo cởi những điều gì, trên trời cũng tháo cởi như vậy”. Thương xót và tha thứ là quyền mà Chúa Cha đã trao cho Đức Giê-su, để rồi Người trao lại cho Hội Thánh; và nếu quyền tha thứ đó là vô tận nơi Thiên Chúa thì nó cũng phải là vô tận cả nơi Hội Thánh của Người. Ngược lại, kẻ nào cố chấp khước từ quyền tha thứ và thương xót của Hội Thánh, ‘nếu Hội Thánh mà nó cũng chẳng nghe’, thì kẻ đó cũng đồng thời chối bỏ ‘quyền thương xót’ này nơi chính Chúa Cha, Đấng đã trao nó cho Đức Ki-tô Giê-su.

Với khảng định điều này, Đức Giê-su cho thấy: mối liên kết bền chặt giữa Cha Ngài – Đấng giầu lòng thương xót và Hội Thánh của Người. Sự liên kết bền chặt được thể hiện qua cầu nguyện là hành vi then chốt mà Hội Thánh không ngừng thực hiện. Hội Thánh cầu nguyện, không chỉ để thờ lạy tôn vinh Đức Chúa như dân Ít-ra-en đã từng thực hiện nơi đền thánh Giê-su-sa-lem; mà còn để mở lòng đón nhận điều quan trọng và quí giá hơn nhiều từ nơi ‘Cha Thầy, Đấng ngự trên trời’, đó là lòng thương xót thứ tha. Theo Đức Giê-su, trong số các ân huệ Hội Thánh nhận được, trọng đại nhất chính là được tham dự vào lòng nhân từ của Cha; “Anh em hãy xót thương như Cha anh em trên trời là đấng thương xót” (Lc 6:36), Đấng “không muốn một ai trong những kẻ bé mọn này phải hư mất”. Như thế, nếu hiểu được vai trò chính yếu của Hội Thánh là: thể hiện lòng thương xót thứ tha của Chúa Cha, thì ta mới hiểu hết được sức mạnh của lời cầu nguyện mà Hội Thánh hằng dâng lên Cha để cầu xin cho các tội nhân; “Nếu ở dưới đất, hai người trong anh em hợp lời cầu xin bất cứ điều gì, thì Cha Thầy, đấng ngự trên trời, sẽ ban cho”.

Mỗi khi đọc câu “Vì ở đâu có hai ba người họp lại nhân danh Thầy, thì có Thầy ở đấy, giữa họ”, tôi liên tưởng ngay tới lời cầu nguyện của Đức Giê-su được Gio-an ghi lại trong chương 15: “Khi còn ở với họ, con đã gìn giữ họ trong danh Cha mà Cha đã ban cho con. Con đã canh giữ, và không một ai trong họ phải hư mất, trừ đứa con hư hỏng…” (Ga 15:12). Tôi tự hỏi: khi một cộng đoàn thật sự họp lại cầu nguyện nhân danh Đức Ki-tô Giê-su, và một khi đã có Người hiện diện giữa họ, thì điều gì chắc chắn sẽ phải xảy ra? -Thưa, cộng đoàn đó sẽ cầu nguyện để ‘các người anh em đã trót phạm tội’ sẽ được canh giữ, để không ai trong số họ phải hư mất… với niềm xác tín thâm sâu rằng: điều cầu xin đó chắc chắn sẽ được Cha của Đức Ki-tô Giê-su nhận lời ban cho. Điều này được bảo đảm kể cả trong những trường hợp bất khả kháng, khi mà Hội Thánh buộc phải công khai hóa sự cố chấp của một phần tử lỗi phạm, phải ‘kể nó như một người ngoại hay một người thu thuế’; vì chính những lúc đó, việc Hội Thánh cần làm nhất vẫn sẽ là kết hiệp với Đức Giê-su cầu nguyện… để ‘không một ai phải hư mất’.

Mong rằng Hội Thánh đích thực của Đức Ki-tô Giê-su, mong rằng mọi cộng đoàn mà Người qui tụ nhân danh Chúa Cha, nhất là các cộng đoàn tu sĩ và giáo xứ, sẽ luôn mãi là như thế: những cộng đoàn cầu nguyện để tha thứ và cứu vớt tội nhân!

Lạy Chúa Cha nhân từ, con cầu nguyện cho Hội Thánh, và cho chính con là một phần tử trong lòng Hội Thánh, được luôn biết kết hiệp với Chúa Giê-su, Con Cha trong lời cầu nguyện hàng ngày cho các tội nhân. Có lẽ chính con đã từng là đối tượng của lời cầu nguyện này, và vì thế mà giờ đây, con càng phải khiêm tốn hiệp thỉnh. Xin cho con được cùng Hội Thánh không ngừng dâng lên Cha lời khẩn nguyện tha thiết cho kẻ có tội, đặc biệt trong các trường hợp tuyệt vọng nhất. Trong Hội Thánh, một khi ‘hai ba người họp lại nhân danh Thầy’, con tin chắc rằng, ơn tha thứ Cha dành cho các tội nhân, nhân danh và cùng với Đức Ki-tô Con Cha, sẽ không bao giờ vơi cạn. A-men

Về mục lục

NGHỆ THUẬT SỬA LỖI

Lm Giuse Nguyễn Hữu An

Tuân Tử, một hiền triết Trung hoa đã nói rằng: Kẻ khen ta mà khen thật mới chỉ là bạn ta, kẻ chê ta mà chê thật là thầy ta, còn kẻ nịnh hót tâng bốc ta là những kẻ chỉ làm hại ta mà thôi.

Chê mà chê thật là sửa lỗi cho nhau trong tình huynh đệ. Là con người ai mà chẳng lầm lỗi. Không ai trên trần thế có thể tự hào mình vô tội. Chính Thánh Gioan đã quả quyết: “Nếu chúng ta nói là chúng ta không có tội, chúng ta tự lừa dối mình và sự thật không ở trong chúng ta” (1Ga 1,8). Thú nhận mình tội lỗi không có nghĩa là chấp nhận thất vọng. Ngược lại, ý thức được sự yếu đuối của mình sẽ giúp con người mạnh tin hơn. Thánh Gioan cũng viết: “Nếu ai phạm tội thì chúng ta có một Đấng Bảo Trợ trước mặt Chúa Cha: đó là Đức Giêsu Kitô, Đấng Công Chính” (1Ga 2,1b). Sửa lỗi huynh đệ là cần thiết để giúp nhau thăng tiến và trưởng thành. Vì thế sửa lỗi cho nhau là một nghệ thuật đòi hỏi người ta phải tuân theo một số kỹ thuật.

Trang Tin mừng hôm nay, Chúa Giêsu dạy nghệ thuật từng bước sửa lỗi cho anh em và mời gọi hãy cùng nhau cầu nguyện.

1. Sửa lỗi cho nhau:

– Bước 1: “Nếu anh em ngươi phạm tội hãy đi sửa lỗi một mình ngươi với nó”. Một mình với anh em là rất kín đáo. Sửa lỗi cá nhân, tôn trọng và giữ thể diện, biểu lộ sự tin tưởng giữa hai người không để người thứ ba đựoc biết. Đây là cuộc nói chuyện riêng tư, không phải hạ nhục người có lỗi nhưng là giúp người ấy nhận ra lỗi lầm của mình. Phải nói sự thật, nhưng có những sự thật không nên nói hết.

Sự góp ý huynh đệ này đòi hỏi phải tế nhị, xây dựng:

+ Người góp ý: Nhẹ nhàng, nói đúng lúc, đúng chỗ, khôn khéo, thiện chí, nếu không sẽ phản tác dụng, khi đó góp ý chỉ là chỉ trích, phê phán.

+ Người được góp ý: Khiêm nhường nhận lời khuyên, không nóng nảy tự ái, sẵn sàng đón nhận, nhận ra sai lầm, không cố chấp cứng đầu, can đảm sửa đổi. Có như thế việc sửa đổi cho nhau mới có kết quả.

– Bước 2: “Nếu nó không chịu nghe thì hãy đem theo một hay hai người nữa để mọi công việc được giải quyết, căn cứ vào lời hai hoặc ba nhân chứng”. Như thế, nếu bước một không đem lại kết quả mong đợi, sẽ đến bước hai là gặp gỡ có hai hoặc ba nhân chứng. Đây không phải là gây áp lực. Sự hiện diện của các chứng nhân bảo đảm cho tính khách quan và cộng đoàn. Luật Môsê dạy: “Một nhân chứng duy nhất không thể đứng lên buộc tội một người về bất cứ tội lỗi nào, phải căn cứ vào lời của hai hay ba nhân chứng, sự việc mới được cứu xét” (Đnl 19,15). Tuy nhiên chỉ thị của Chúa Giêsu nói đây không phải là nhân chứng buộc tội nhưng là những người trợ lực có uy tín để giúp tội nhân dễ dàng sữa lỗi. Cần kiên nhẫn đối vơi người cố chấp.

+ Người sửa lỗi chú ý hình thức xây dựng và bác ái. Có nhiều khuyết điểm có thể tự nhiên được sửa chữa qua tính trung gian, nhất là những khuyết điểm nhỏ.

+ Người được sửa lỗi chú ý nội dung được góp ý.

– Bước 3: “Nếu nó không chịu nghe họ thì hãy đi thưa Hội Thánh”. Hai bước không đạt kết quả, đưa ra trước cộng đoàn Hội Thánh địa phương vì Hội Thánh được Chúa ban cho quyền cầm buộc tháo cởi (x. Mt 18,18). Đưa ra Hội Thánh không phải để bị xét xử nhưng để tỏ lòng sám hối và sẽ được ân xá. Nhưng nếu kẻ đó vẫn cố chấp không chịu sữa lỗi thì tự loại mình ra khỏi Hội Thánh không còn thuộc về cộng đoàn.

– Bước 4: “Nếu Hội Thánh mà nó cũng chẳng nghe thì hãy kể nó như một người ngoại”. Cộng đoàn mà không chịu nghe thì phải chấp nhận thái độ tự cô lập của họ. Họ cố chấp không muốn ở trong Hội Thánh thì họ sống trong lầm lạc về đức tin và luân lý. Hội Thánh không còn trách nhiệm trực tiếp phải lo cho họ nữa, chỉ còn phó thác họ cho lòng nhân từ của Chúa mà thôi.

2. Hiệp lời cầu nguyện:

Nếu nhìn cách sửa lỗi anh em của Chúa Giêsu là một cách diễn tả tình yêu thì hiệp thông trong lời cầu nguyện lại là một diễn tả khác của tình yêu “Khi hai hoặc ba người họp lại nhân danh Thầy thì có Thầy ở giữa họ”.

Khi yêu ai, chúng ta không dửng dưng để mặc người ấy lún sâu vào sự dữ. Ta sẽ tìm dịp cảnh tỉnh, nhắc nhở, khuyên bảo, không “makeno”, không “đèn nhà ai nấy sáng”. Tương quan bác ái huynh đệ này rất cần trong cộng đoàn, trong Giáo xứ. Chúa Giêsu nhấn mạnh đến mục đích của việc sửa lỗi. Đó là chinh phục, cứu lấy anh em để nó đừng hư mất, liên đới trách nhiệm sữa lỗi cho nhau để nhờ đó cộng đoàn “lợi thêm một người anh em”. Thánh Giacôbê nhấn mạnh tới tình bác ái đáng khen của việc sửa sai huynh đệ “Ai đưa một người tội lỗi ra khỏi sai lầm của họ là đã cứu được linh hồn người ấy khỏi chết và đã bù đắp được vô số tội lỗi”.

Chúa Giêsu còn xác định rằng: “Thầy bảo thật các con: nếu ở dưới đất hai người trong anh em hiệp ý cầu xin bất cứ sự gì, thì Cha Thầy, Đấng ngự trên trời sẽ ban cho họ”. Đây không đơn thuần là một giải quyết giữa anh em loài người, nhưng là cùng nhau đến trước tình yêu Thiên Chúa. Sự hiện diện của Chúa sẽ xóa giải mọi bất hòa giữa anh em. Chúng ta tin và can đảm sống điều đó “Vì ở đâu có có hai ba người họp lại nhân danh Thầy, thì có Thầy ở đấy, giữa họ”.

Trong Đạo Phật người ta thường nói “Phật tại tâm”. Trong Đạo Thiền, người ta sống cuộc sống con người cách đơn sơ thanh thản, không chấp mê, sống tự nhiên như bông hoa nở, như dòng suối chảy, như áng mây bay, như làn gió thổi. Sống an bình với chính mình an hoà với tha nhân, là “phá chấp ngã” nghĩa là không chấp, không chấp cả cái không chấp.

Đạo lý Chúa Kitô tự bản chất sâu xa là Đạo nhân, Đạo của lòng nhân ái, Đạo của tình thương. Tình thương không phải là một tư tưởng, cũng chẳng phải là một học thuyết. Tình thương là con đường ta phải đi, một tình yêu để ta sống, để chia sẻ với người khác. Không yêu thương chân thật thì mọi cách sửa lỗi đều vô hiệu. Không có tấm lòng sẽ gây nên phản kháng và chống báng. Càng yêu thương nhau thì việc sửa lỗi cho nhau càng hữu hiệu.

Đức Kitô đã làm người để chia sẻ tình yêu của Chúa Cha cho chúng ta. Người mời gọi chúng ta chia sẻ lại tình yêu ấy cho anh em. Tất cả đạo lý của Chúa Kitô hàm chứa trong điều răn mới: “Anh em hãy yêu thương như Thầy đã yêu thương anh em”, và lời mời gọi nên thánh: “Anh em hãy nên hoàn thiện như Cha trên trời là Đấng hoàn thiện”. Sự hoàn thiện nào cũng đòi hỏi phải sửa đổi và điều chỉnh liên tục mới đạt đến nhân đức và sự thánh thiện.

Lạy Chúa Giêsu, xin ban ơn can đảm để con nhận sự sửa lỗi của anh em, và ban cho con ơn khôn ngoan để con biết chân thành sửa lỗi cho nhau, nhờ đó con xứng đáng nhận được lòng nhân từ Chúa xót thương.

Lạy Chúa Giêsu, trước khi sửa lỗi ai, xin Chúa nhắc con nhớ rằng con cũng là tội nhân, cũng yếu đuối và hay lầm lỗi, có khi còn nặng nề hơn họ. Nếu vì bổn phận, con phải sưả lỗi cho người khác, xin cho con biết lấy tinh thần bác ái và tôn trọng nhân vị mà cư xử, nâng đỡ hơn là chỉ trích thoá mạ anh em. Xin cho con luôn biết rộng lượng, bao dung với người khác vì con biết chắc rằng Chúa vẫn tha thứ cho con từng ngày. Amen

Về mục lục

CÁCH SỬA LỖI NHAU

Lm. Giuse Nguyễn Hưng Lợi

Đời con người là một cuộc đấu tranh không ngừng để càng lúc càng hoàn thiện hơn. Bởi vì, con người vốn không hoàn hảo, không bao giờ sai lỗi hay không bao giờ lầm lỗi, thiếu sót, do đó, chỉ bảo cho nhau, sửa lỗi cho nhau, sửa lỗi lẫn nhau là một việc làm cần thiết. Nhưng phải giúp nhau sửa chữa thế nào cho phù hợp, sửa chữa thế nào cho tốt lại là một việc cần suy nghĩ, cần học hỏi ?

Chúa Giêsu hiểu rõ con người, biết con người thường xuyên sai sót, hay phạm lỗi và sửa sai người khác không đơn giản, không dễ dàng mà cần phải có nghệ thuật, cần biết cách vv…Chúa Giêsu đã chỉ cho chúng ta một cách sửa chữa nhau rất hay, rất tế nhị và rất đẹp. Nên, muốn sửa lỗi ai, mọi người hay chính chúng ta phải ý tứ làm từng bước như Chúa chỉ dạy thì mới có kết quả và thành công.Trong đoạn Tin Mừng của thánh Matthêu hôm nay, Chúa Giêsu nói đến bổn phận và cách sửa lỗi người anh em. Ngài đề ra những bước sau : thứ nhất, chúng ta có bổn phận phải sửa lỗi người anh em lỗi phạm, chứ tuyệt đối chúng ta không được giả điếc làm ngơ để họ tiếp tục sai lỗi. thứ hai khi sửa lỗi ngươi anh em thì phải thật khéo léo, khôn ngoan, tế nhị bởi vì Chúa Giêsu hiểu rõ tâm lý của những người phạm lỗi. Khi mắc lỗi, đặc biệt khi lỗi phạm nặng người có lỗi thường hay mặc cảm, tự ái. Nên, việc sửa lỗi người phạm lỗi thường phải chân thành, tế nhị, kín đáo, đến công khai, từ riêng tư nghĩa là mình với người anh em phạm lỗi, đem theo một hoặc hai người, sau đó mới thưa với cộng đoàn anh em, với Hội Thánh. Mục đích của việc sửa lỗi là giúp người lỗi phạm nhận ra sai lầm của mình để sửa chữa hầu sống đẹp hơn, tốt hơn, chứ không phải là để trù dập. làm mất phẩm giá của người anh em, giữa lúc người đó đang hoang mang vì tâm hồn tan nát.

Sửa lỗi là một việc làm thật khó khăn, tế nhị nhưng rất cần thiết vì ai cũng có lỗi lầm, khuyết điểm cần khắc phục để trở nên tốt hơn. Tuy nhiên, con người thường có mặc cảm, tự ái, chính vì thế, một lời nói, một thái độ, một cử chỉ thiếu khôn ngoan, thiếu tế nhị, sáng suốt, thiếu cởi mở,chân thành sẽ dễ gây thêm tình trạng căng thẳng, trở nên xấu hơn, khó giải quyết hơn. Bên cạnh sự khôn ngoan, khéo léo, chân thành của người sửa lỗi, chúng ta cần cầu xin Chúa soi sáng, hướng dẫn và thánh Thần Chúa tác động trí lòng để chúng ta biết lựa lời, biết khôn khéo, tế nhị dùng những lời bác ái, đầy xây dựng và tình thương để sửa lỗi người anh em phạm lỗi và đồng thời cũng xin Chúa mở lòng để người phạm lỗi biết lắng nghe lời góp ý, sửa lỗi chân thành của chúng ta để họ sửa đổi, sống tốt hơn và hoàn hảo hơn vv…Chúng ta hãy ghi nhớ lời của một nhà giáo dục nói :” Người ta khen ta mà khen phải, đó là bạn ta, người ta chê ta mà chê đúng, đó là thầy ta, những người nịnh hót ta, đó là cừu địch hại ta, những người đối lập ta, đó là thầy dạy ta mà không lấy tiền “.

Việc sửa lỗi giúp nhau thăng tiến, giúp nhau sống đẹp, sống tốt hơn là việc làm cần thiết nhưng chúng ta luôn phải khéo léo, khôn ngoan theo cách của Chúa mới có giá trị, hiệu quả và đẹp lòng Chúa, đẹp lòng người.

Lạy Chúa, xin ban cho chúng con thêm đức tin để chúng con biết giúp nhau sửa đổi chân thành, bác ái và đẹp lòng Chúa. Amen.

Gợi ý để chia sẻ :

1. Có cần phải sửa lỗi nhau không ?
2. Chúa Giêsu đã chỉ cho chúng ta cách thức sửa lỗi nhau làm sao ?
3. Có nên làm ngơ giả điếc khi anh em phạm lỗi hay không ?
4. Khôn ngoan, khéo léo và chân thành có cần trong khi sửa lỗi nhau không ?
5. Người lỗi phạm thường hay có tính khí như thế nào ?

Về mục lục

LỖI LẦM

P.Trần Đình Phan Tiến

Vâng, kính thưa quý vị, thưa các bạn Đoạn Tin Mừng Chúa Nhật 23 TN hôm nay (Mt 18, 15 -20), tưởng chừng là vấn đề đơn giản, nhưng thật không giản đơn. Bởi vì, nó là mầm họa cảu “chiến tranh”, chúng ta thừơng nghe nói :” Chén đĩa trong chạn cũng khua nhau , huống chi là con người “. Vâng, vì thế, sống chúng với nhau , cùng gia đình, cùng khu xóm, cùng mái trường, cùng công sở, cùng giáo xứ, cùng dòng tu, cùng chủng viện, không môi trường nào thiếu vắng sự bất hòa, có chăng là ít, hay nhiều mà thôi. Vì vậy, Lời Chúa hôm nay cho chúng ta một chủ đề là “Sửa lỗi anh em”, và “Hiệp thông cầu nguyện”.

Vâng, vấn đề thật là khó, nhưng chính Chúa Giêsu day cho chúng ta, vậy chúng ta cứ theo Lời Chúa mà làm.

Nhân thế cũng thường nói :”Qúa tam ba bận”, cái gì cũng vậy, chỉ có ba lần thôi. Nếu chúng ta làm đủ ba lần, thì coi như “hết trách nhiệm”, hay nói nôm na là “hết cách” , hay hết thuốc chữa”. Vì, ở đời là :”Nhân vô thập toàn”. Tuy nhiên, khi người mắc lỗi, thường là họ “bị lầm”, tức sai lầm, vì lần lẫn , nên “trót “ phạm, đây là bước thứ nhất, “trót “ phạm, khi trót phạm, mà có người khác nhắc nhở, mà họ biết nhận ra, thì thật là quá tốt. Bước thứ nhất, đầy bác ái, tức là họ “lỡ” phạm, không cố tình, chúng ta đừng vội chỉ trích, hay kết án.

Nhưng, nếu họ không nghe mình, thì lúc đó, mình mới đi nói với một hai người nữa để họ làm chứng. Và làm cho vấn đề đó minh bạch hóa ra , đừng che đậy nữa. Nhưng, nếu người ấy cũng không nghe, thì mình đi thưa Hội Thánh. Nếu, nó không nghe Hội Thánh, thì kể như không có người ấy.

Vâng, giải pháp xử lý theo Chúa Giêsu, thật là hoàn hảo và nhân từ, không có chiến tranh. Vì , kẻ lầm lỗi là người “ mù quáng”, bởi vì họ mù , họ mới làm trái. Sự bao dung của chúng ta, làm cho họ tỉnh ngộ, nhận ra “lỗi lầm” và sửa chữa. Vì, “lỗi” bao giờ cũng đi với “lầm”, vì “lầm “ mà mắc “lỗi”, vâng, từ ngữ Việt Nam rất phong phú, Chúa Giêsu cũng dựa trên sự “hợp lý” “hợp tình” giống như ngôn ngữ tiếng Việt.

Mặc nhiên, không phải ai cũng nhận ra lỗi lầm ngay, vì, khi mắc lỗi là có tác động của thế lực ma quỷ, tác động của tà thần xúi giục, chứ không phải do chính mình.

Theo đó , Lời Chúa hôm nay, tuy ngắn, nhưng có ba phần:

Phần thứ nhất : Sửa lỗi anh em ( c 15 – 17)
Phần thứ hai : Chúa trao quyền cho Giáo hội ( c 18)
Phần thứ ba: Hiệp thông cầu nguyện ( c 19 -20)

Vâng, phần thứ hai, là phần mà Chúa nhắc lại câu “trao quyền “ cho thánh Phê-rô, quyền tối thượng thay mặt Chúa ở trần gian là : “Quyền“ của Hội Thánh. Tiếng nói của Hội Thánh là tiếng nói sau cùng.

Nhưng, giải pháp “tuyệt hảo” là “cầu nguyện “, cầu nguyện trong sự hiệp thông, làm cho mọi sự trở nên tốt đẹp, bởi vì ơn Chúa sẽ xuống trên sự hiệp thông. Điều nầy làm rõ nghĩa ý thứ nhất. Bởi vì, khi hiệp thông cầu nguyện, Chúa Thánh Thần sẽ nối kết “tình huynh đệ” lại với nhau. Thiên Chúa không muốn chia rẽ, nhưng muốn hiệp nhất.

Vì vậy, khi làm việc cho Chúa, dứt khoát không nên chia rẽ, làm việc vì Chúa, cho Chúa, là công việc của Chúa, theo đó, người ta thường nói : “ Chọn Chúa, chứ không chọn công việc của Chúa”. Vâng, thưa quý vị, nếu phần thứ nhất của Lời Chúa hôm nay cho chúng thấy sự “mắc lỗi” của anh em, là một sự “phiền phức”, thì phần thứa ba, là một giải pháp “hoàn hảo”, bởi vì : “Ở đâu có hai, ba người họp lại nhân Danh Thầy, thì Thầy ở giữa họ” ( c 20).

Như vậy, phần thứ ba hôm nay ( c 19 -20) là phần đáng suy niệm, bởi vì, chúng ta cầu nguyện một mình, Chúa không thích bằng cầu nguyện chung. Đó là giờ kinh Phụng Vụ, Thánh Lễ, hay chia sẻ Lời Chúa.Thiên Chúa thích “cái chung”, bởi vì, có nhiều người chúc tụng Thiên Chúa, thì lời cầu nguyện càng đáng giá. Đây chính là Công giáo tính, có nghĩa tinh thần Công giáo. Nói như vậy, không có nghĩa, cầu nguyện cá nhân không tốt, bởi vì , cầu nguyện cá nhân mang tính thiểu số, nhưng, Thiên Chúa cũng dựng nên cộng đồng bằng bởi từng cá nhân. Cá nhân xây dựng cộng đồng thì tốt, cá nhân xây dựng cho riêng mình thì không tốt. Như, câu tục ngữ của xã hội : ” mình vì mọi người, chứ đừng bắt mọi người vì mình”.

Có ai đó đã nói : “ Thiên Chúa muốn cứu rỗi hết mọi người, chứ Thiên Chúa không cứu rỗi những ai chia rẽ thiếu liên kết”.

Bài Đọc II hôm nay (Rm 13, 8 -10) thánh Phao-lô nói :” Yêu thương là chu toàn lề luật” . Thật vậy, “ Khi bạn không có oán thù, thì bạn sẽ có niềm vui.”.

Công thức phục vụ của mẹ Teresa Calcutta là :” Thinh Lặng sinh ra Cầu Nguyện

Cầu Nguyện sinh ra Đức Tin

Đức Tin sinh ra Tình yêu

Tình Yêu sinh ra Phục Vụ

Phục Vụ sinh ra Bình An”.

Theo đó, cũng có thể hiểu, muốn không có xung đột, thì “hãy phục vụ” vô vị lợi.

Như vậy, Thinh lặng chính là đầu mối Bình An. Vâng, đấy là tâm tình của một vị thánh lớn, còn thánh Teresa Hài Đồng, thì :” Khi bạn nhặt một cọng rác , vì lòng yêu mến Chúa Giêsu, dâng lên cho Người sự hy sinh nhỏ bé ấy, cũng đủ để cứu một linh hồn.”

Khởi đi từ bài đọc I hôm nay (Ed 33, 7 -9), không phải chúng ta thấy thấy kẻ ác làm điều ác, mà làm ngơ, lúc đó Chúa sẽ hỏi tội chúng ta. Như vậy, Chúa giao trách nhiệm rất lớn cho người có trách nhiệm, nếu làm ngơ trước cái sai, cái xấu, thì người đó phải trả lẽ trước mặt Chúa. Nhưng , nếu răn dạy nó, mà nó không nghe, thì người lành vô can.

Tháng 06 vừa qua, tại Giáo Phận Xuân Lộc, chúng ta thấy,vấn đề thuyên chuyển Linh Mục chánh xứ, tại một giáo xứ nọ, vì quá “yêu mến” cha xứ của mình, mà giáo dân làm phiền lòng Đức Giám Mục. vâng, Đức cha đã thể hiện đúng mức vai trò mục tử của mình. Đây, cũng là lần đầu tiên trong sứ vụ giám mục của ngài, nhưng, nhờ ơn Chúa, và tài khéo léo căn cứ vào Lời Chúa hôm nay, vị giám mục đã an bài tốt đẹp.

Theo đó, chúng ta thấy, hiệu quả của Lời Chúa như thế nào : “Lời Chúa là ngọn đèn soi cho con bước, là ánh sáng giọi đường con đi ” ( Tv 118) là như thế.

Lạy Chúa Giêsu, Chúa là Đường, là Chân Lý, là Tình Yêu, xin cho chúng con biết noi theo hầu khỏi lạc lối ./. Amen

Về mục lục

RẤT CẦN TÌNH BÁC ÁI HUYNH ĐỆ

Lm. Antôn Nguyễn Văn Độ

“Bác ái huynh đệ trong cộng đoàn tín hữu” là chủ để nổi bật hơn cả của Chúa Nhật tuân này. Quả thật, “hiệp nhất nhân danh Chúa Giêsu”, bác ái, tha thứ cho nhau và giúp nhau thăng tiến là điều ai cũng muốn và cần làm. Đây không đơn giản chỉ là tương quan xã hội trong cuộc sống hàng ngày. Việc sửa lỗi huynh đệ đã có trong sách Lêvi : “Ngươi không được để lòng ghét người anh em, nhưng phải mạnh dạn quở trách người đồng bào, như thế, ngươi sẽ khỏi mang tội vì nó ” (Lv 19, 17). Vì bác ái với dân Israel, Chúa đã làm cho Êdêkiel “trở nên người lính canh nhà Israel”, và truyền ông phải nói cho “kẻ gian ác bỏ đường lối mình”, để được sống, nếu không “thì chính kẻ gian ác sẽ chết” (x. Ed 33, 7-9).

Thánh Phaolô nói : “Anh em chớ mắc nợ ai ngoài việc phải yêu mến nhau” (Rm 13, 8). Thì ra chúng ta phải mắc nợ nhau về tình mến. Cùng một thân thể mầu nhiệm Đức Kitô, thánh Phaolô mời gọi ta mặc lấy tâm tình của Đức Kitô, sống hiền lành, khiêm nhường và liên đới với nhau. Bởi tất cả đều do Thiên Chúa tạo dựng, được Đức Giêsu Kitô cứu chuộc, chúng ta là anh em với nhau trong Chúa, nên hãy đối xử với nhau bằng tình yêu và lòng mến, vì toàn bộ luật của Thiên Chúa được nên trọn trong tình yêu, kể cả Mười Điều Răn “và nếu có điều luật nào khác, thì cũng tóm lại trong lời này là: Ngươi hãy yêu mến kẻ khác như chính mình” (x. Rm 13, 8-10).

Lời thánh Phaolô trong bài ca đức ái: ” Lòng yêu thương không làm hại kẻ khác ” (1Cr, 9), cho thấy Giáo hội được qui tụ làm thành Thân Thể Chúa Kitô, lãnh nhận sứ mạng bày tỏ Thân Thể này theo ý muốn của Thiên Chúa. Chúng ta là những chi thể của cùng một Thân Thể, tuy khác nhau, nhưng cùng qui về Giáo hội, liên đới với nhau như một bản giao hưởng tình bác ái. Nên ai phạm lỗi, người ấy thiếu tình bác ái không chỉ với một người, mà con đối với toàn thân thể.

Cứ sự thường ai xúc phạm đến ta, ta không can thiệp gì hết. Viện cớ : nó đã xúc phạm đến tôi ! Tôi sẽ không nói gì hết, dứt khoát là không. Vậy làm gì bây giờ ? Nó đã xúc phạm đến tôi : Mắt đền mắt, răng đền răng ư ? Đây không phải là giải pháp, làm thế sự xấu sẽ xấu hơn. Tôi sẽ đi gặp anh em và nói: Anh đã làm tổn thương tôi, không được ! Anh được Thiên Chúa tạo dựng, vì tình bác ái, tôi phải kéo anh về. Chúng ta không loại trừ vì lỗi cá nhân họ, nhưng giúp họ sửa mình để trở nên xứng đáng trong cộng đoàn mà họ là thành viên.

Sửa lỗi, cụ thể hơn là phê bình hiệu quả hay góp ý xây dựng là những cụm từ đã từ lâu trở nên quen thuộc trong nghệ thuật giao tiếp. Bị người khác phê bình, cho dù đó là góp ý hay chỉ trích, cũng đều cho chúng ta thấy bản thân mình có khiếm khuyết. Đã là con người thì chắng mấy ai muốn thật lòng thừa nhận điều đó. Cho dù ta thuộc tuýp người nào đi chăng nữa thì lời phê bình cũng là thứ mà không ai mong muốn được nghe. Làm được điều đó không phải là chuyện dễ bởi chúng ta cần có cả sự tự tin lẫn đức khiêm tốn để thừa nhận chúng ta đã lầm lỗi. Đồng thời, phải nhìn nhận mặt sáng trong mỗi người. Phê bình là vì chính lợi ích của chúng ta, chứng tỏ tình yêu huynh đệ chất chứa trách nhiệm hỗ tương.

Chúa Giêsu đưa ra các cấp độ hành xử với anh em trong cộng đoàn, dựa trên sự tôn trọng và yêu thương lẫn nhau miễn sao lợi được người anh em. Tin Mừng (Mt 18, 15-20) cho thấynếu anh em có lỗi, tôi phải thể hiện tình yêu với họ, trước hết, nói chuyện riêng với anh về sai lầm mà anh đã nói hay làm là không tốt. Hành vi này được gọi là sửa lỗi huynh đệ: đây không phải là phản ứng đối với hành vi người phạm lỗi, nhưng là cử chỉ yêu thương dành cho người anh em.

Và nếu nó không chịu nghe ngươi? Cấp tiếp theo, hãy nói chuyện về anh ta với hai hoặc ba người để giúp anh ý thức hơn về những gì anh đã làm; nếu anh ta vẫn bỏ ngoài tai, bất chấp điều này, phải nói cho cộng đoàn; và nếu anh ta không nghe cộng đoàn, thì phải làm cho anh ta nhận ra rằng chính anh tự tách biệt khỏi cộng đoàn Hội Thánh. Đặt ra khỏi cộng đoàn thành viên không chịu hối cải, không có nghĩa là lên án. Chúng ta cần phải giữ liên hệ với nhau, vì đây là mối liên hệ do Thánh Thần thêu dệt. Chúng ta bước vào trong cộng đoàn và xây đắp bình an để mang lại cho sức sống cho cộng đoàn. Dù giới hạn cũng như khuyết điểm cá nhân ta, chúng ta vẫn được mời gọi đón nhận sửa lỗi nhau trong tình huynh đệ và giúp đỡ người khác qua việc sự tế nhị này. Đây trách nhiệm sống của chúng ta với nhau.

Khi áp dụng hết mọi cách, vẫn không có hiệu quả, chúng ta hãy phó thác người anh em cho lòng nhân hậu của Thiên Chúa : “Lòng yêu thương không làm hại kẻ khác. Vậy yêu thương là chu toàn cả lề luật ” (Rm 13, 10).

Hoa quả của đức ái trong cộng đoàn là cầu nguyện : ” Ở đâu có hai hoặc ba người tụ họp nhân danh Thầy, thì Thầy ở giữa những người ấy “(Mt 18, 19-20). Chúng ta quả quyết : Ở đâu có tình yêu, ở đó có Chúa Cha, Chúa Con và Chúa Thánh Thần ngự trị. Cầu nguyện cá nhân chắc chắn là quan trọng, cần thiết, nhưng Chúa bảo đảm sự hiện diện của mình trong cộng đoàn ngay cả cộng đoàn nhỏ, vì nó qui chiếu vào sự hiệp thông hoàn hảo của Thiên Chúa Ba Ngôi. Origen nói rằng “chúng ta phải thực hiện bản giao hưởng này” nghĩa là sự hòa hợp trong cộng đoàn tín hữu.

Nhờ sự chuyển cầu của Đức Trinh Nữ Maria, Mẹ Thiên Chúa và là Mẹ chúng ta, xin Chúa liên kết chúng ta trong tình yêu Chúa. Amen.

Về mục lục

SUY NIỆM CHÚA NHẬT XXIII THƯỜNG NIÊN. NĂM A

Lm. Anthony Trung Thành

Thánh Phaolô đã thú nhận: “Tôi ăn ở như một người ngu, còn sự lầm lạc của tôi thì vô kể” (Ep 4,11). Đúng như người ta thường nói: “nhân vô thập toàn”. Thực tế là như vậy, nhưng để nhận ra sự bất toàn của mình, chấp nhận mình có tội không phải là chuyện dễ dàng. Câu chuyện Vua Đa-vít là một ví dụ. Ông đã phạm tội ngoại tình, gian dối, giết người. Vậy mà ông vẫn che dấu và không nhận ra tội lỗi của mình. Bằng chứng là sau khi nghe tiên tri Na-than kể câu chuyện “người giàu cướp chiên của người nghèo” (x. 2Sm 12,1-4), ông còn “bừng bừng nổi giận với người ấy và nói với ông Na-than: Có ĐỨC CHÚA hằng sống! Kẻ nào làm điều ấy, thật đáng chết! Nó phải đền gấp bốn con chiên cái, bởi vì nó đã làm chuyện ấy và đã không có lòng thương xót”(x. 2 Sm 12, 5-6). Cho đến khi Na-than nói thẳng: “kẻ đó chính là Ngài…”(x. 2 Sm 12, 7). Bấy giờ vua Đa-vít mới chấp nhận tội lỗi của mình và ăn năn thống hối.

Qua câu chuyện trên cho chúng ta thấy, vai trò của tiên tri Na-than hết sức quan trọng, đã giúp Đa-vít nhận ra tội lỗi của ông. Vì thế, trong cuộc sống chung, sửa lỗi cho nhau là một điều cần thiết và cũng là một trách nhiệm: Trách nhiệm của Cha mẹ đối với con cái; trách nhiệm của cha xứ đối với con chiên; trách nhiệm bề trên đối với bề dưới; trách nhiệm của thầy cô đối với học trò; trách nhiệm của mỗi người khi sống chung với nhau. Hơn nữa, là người kitô hữu, khi lãnh nhận bí tích Rửa tội, chúng ta lãnh nhận sứ mạng tiên tri. Vai trò của tiên tri là phải rao giảng Lời Chúa, phải lên tiếng để kẻ tội lỗi thay đổi đời sống của họ. Nếu tiên tri mà không lên tiếng để cho kẻ tội lỗi phải chết thì tiên tri phải chịu trách nhiệm về cái chết đó. Bài đọc I, tiên tri Ezêkiel đã nói rất rõ ràng rằng: “Nếu ngươi không chịu nói để kẻ gian ác bỏ đường lối mình, thì chính kẻ gian ác sẽ chết trong sự gian ác của nó, nhưng Ta đòi máu nó bởi tay ngươi. Còn khi ngươi loan báo cho kẻ gian ác bỏ đường lối nó, nếu nó không chịu bỏ đường lối nó, thì nó sẽ chết trong sự gian ác của nó, nhưng ngươi cứu được mạng sống ngươi” (Ed 33,8-9). Qua bài Tin mừng hôm nay, Đức Giêsu cũng mời gọi chúng ta: “khi thấy anh em lỗi phạm thì hãy đi sửa dạy nó…” (x. Mt 18,15).

Nhưng phải sửa dạy như thế nào? Nhìn vào cuộc sống, người ta thường dùng nhiều phương cách khác nhau để sửa lỗi kẻ khác. Những nhà cầm quyền thường sửa lỗi kẻ khác theo khung hình phạt qua một tòa án: án treo, tù có thời hạn, tù chung thân, tử hình. Họ cũng có thể sử dụng hình phạt như tra tấn, phạt kinh tế hay tịch thu tài sản.

Còn trong sinh hoạt đời thường của các gia đình hay cộng đoàn, tùy vào hoàn cảnh và phong tục người ta có thể dùng những hình thức khác nhau để sửa lỗi: Chẳng hạn, cha mẹ có thể dùng lời nói để dạy con cái, nhưng cũng có khi phải dùng roi để dạy con cái với châm ngôn “yêu con cho roi cho vọt”. Cũng vậy, bề trên có thể sửa dạy bề dưới một cách âm thầm hay công khai tùy vào sự khôn ngoan và tùy vào từng trường hợp cụ thể. Nhưng không phải người nào cũng biết sửa dạy kẻ khác một cách khôn khéo. Với danh nghĩa sửa dạy, người ta có thể tố cáo nhau, phơi bày tội lỗi của nhau nhằm mục đích bêu xấu, trù dập, hạ uy tín…

Đối với chúng ta là những người kitô hữu, là môn đệ của Đức Giêsu thì sao? Chúng ta phải sửa dạy nhau theo phương cách mà Đức Giêsu đưa ra qua bài Tin mừng hôm nay. Phương cách đó mang tính tiệm tiến, đi từ kín đáo đến công khai. Cụ thể có ba bước sau: Bước thứ nhất, giữa ta với người sai lỗi (x. Mt 18,15). Bước này phải hết sức kín đáo và tế nhị. Phải lựa lời mà nói: “lời nói không mất tiền mua, lựa lời mà nói cho vừa lòng nhau.” Phải khôn khéo giúp người anh em nhận ra sai lỗi của mình. Bước thứ nhất này hết sức quan trọng, nếu thành công thì quá tốt, ta được lợi người anh em. Nếu người anh em không nghe, lúc đó chúng ta mới dùng bước thứ hai: “Đem theo một hoặc hai người nữa, để mọi việc được giải quyết nhờ lời hai hoặc ba nhân chứng” (x. Mt 18,16). Thông thường để dễ thuyết phục, một hoặc hai nhân chứng này cần phải là người có uy tín trong cộng đoàn. Bởi vì, khi họ có uy tín thì tiếng nói, lời khuyên của họ mới dễ thuyết phục. Hy vọng bước thứ hai này, người sai lỗi sẽ chấp nhận sửa sai. Nhưng nếu người anh em không nghe thì chúng ta dùng bước thứ ba, tức là đưa ra cộng đoàn, nhằm mục đích gây áp lực cho người sai lỗi, để mong muốn người anh em chấp nhận sửa lỗi. Cuối cùng, nếu người anh em vẫn ngoan cố không chịu nghe thì hãy “kể nó như người ngoại giáo và như người thu thuế” (x. Mt 18, 17). Khi kể nó như người ngoại giáo hay như người thu thuế không có nghĩa là cắt đứt hay loại trừ nó một cách hoàn toàn. Nhưng còn một cách thế khác để chúng ta liên hệ và hy vọng nó sẽ thay đổi, đó chính là cầu nguyện. Chúng ta tiếp tục cầu nguyện cho người anh em đó, nhất là cầu nguyện chung trong cộng đoàn. Bởi vì, lời cầu nguyện chung của cộng đoàn dễ dàng được Chúa chấp nhận. Chính Đức Giêsu đã khẳng định: “Thầy lại bảo các con, nếu hai người trong các con, ở dưới đất, mà hiệp lời cầu xin bất cứ điều gì, thì Cha Thầy, Ðấng ngự trên trời, sẽ ban cho họ điều đó. Vì ở đâu có hai hoặc ba người tụ họp nhân danh Thầy, thì Thầy ở giữa những người ấy” (Mt 18, 19-20).

Trong thực tế chúng ta thường mắc phải hai sai lầm này: Sai lầm thứ nhất, chúng ta “công khai hóa” lỗi lầm của anh em với cộng đoàn, bỏ qua bước thứ nhất và bước thứ hai. Vì thế, người sai lỗi cảm thấy bẽ mặt, hậu quả là có nhiều người con phải bỏ nhà ra đi, nhiều thành viên phải bỏ cộng đoàn, nhiều giáo dân không dám đến nhà thờ nữa. Sai lầm thứ hai, sau khi xong bước thứ ba, chúng ta thường không còn quan tâm gì đến người sai lỗi nữa: Có những bậc cha mẹ loại trừ con cái một cách dứt điểm; Có nhiều bề trên không còn liên lạc gì với người bề dưới. Vì thế, người sai lỗi không còn có cơ hội để làm lại cuộc đời.

Tóm lại, sửa lỗi cho nhau đó là bổn phận của mỗi người chúng ta, và khi sửa lỗi cần theo sự chỉ dẫn của Đức Giêsu. Mặt khác, trong tất cả những bước sửa lỗi trên đây phải thực hiện trong tinh thần yêu thương và kính trọng. Nghĩa là mong muốn cho người có lỗi sửa sai, thay đổi đời sống để trở thành con người tốt hơn. Người sửa lỗi không bao giờ được phép có những hình thức nào đó mang tính trù dập hay loại trừ người anh em sai lỗi.

Lạy Chúa Giêsu, xin cho mỗi người chúng con luôn có trách nhiệm sửa lỗi cho anh em theo phương cách của Chúa chỉ dạy. Đồng thời, xin cho chúng con luôn biết nhận ra sự sai lỗi của mình, nhờ đó mỗi người chúng con ngày càng trở nên tốt hơn. Amen.

Về mục lục

SỬA LỖI

Lm. Trần Việt Hùng

Con người yếu đuối lầm than,
Mê say sắc dục, dối gian ở đời.
Xét mình tội lỗi trong đời,
Tội trong tư tưởng, nói lời gian ngoa.
Làm sao kết nối giao hòa?
Bao nhiêu hành động, mù lòa lạc sai.
Ghen tương thù hận chê bai,
Nói hành nói xấu, công khai hại người.
Chúa khuyên sửa dậy từng lời,
Trước là kín đáo, mở lời khuyên răn.
Âm thầm chỉ dậy can ngăn,
Không nghe từ chối, tận căn giúp người.
Hai người góp ý gọi mời,
Sửa sai giải quyết, đẹp đời biết bao.
Cứng lòng bất chấp ra sao,
Cộng đoàn giúp đỡ, ngọt ngào bảo ban.
Lắng nghe hối cải hiền ngoan.
Trở về xum họp, hân hoan cả nhà.
Nơi nào tụ họp hai, ba,
Có Thầy ở giữa, mưa sa phúc lành.

Chúng ta là con người yếu đuối và tội lỗi. Ai trong chúng ta cũng là người có lỗi lầm. Có nhiều cách để sửa lỗi. Chúng ta có thể xét mình dựa vào các giới răn, luật lệ và những lời khuyên bảo và góp ý xây dựng

Khi tự biết mình sai, chúng ta có thể sửa sai. Tự chúng ta nhận biết lỗi và sửa lỗi mình thì dễ hơn. Nhưng để người khác sửa lỗi, đôi khi chúng ta khó chấp nhận. Chúng ta là con cháu của Adong và Evà mà. Nhớ khi xưa, Thiên Chúa hỏi tội Adong, ông đã đổ tội cho bà Evà và Chúa hỏi tội bà Evà, bà lại đổ tội cho con rắn. Đổ lỗi cho người khác đó là yếu điểm của con người. phản ứng tự nhiên, trước hết để bảo vệ thanh danh và tiếng tốt của mình, chúng ta từ chối. Ít khi chúng ta muốn nhận sự sai trái về phía mình.

Muốn sửa lỗi anh em, trước hết hãy tìm hiểu nguyên do trước khi quy lỗi. Chúng ta cần có sự hiểu biết rõ ràng với lòng thành và sự tôn trọng. Rồi gặp gỡ riêng tư để đối thoại và góp ý. Anh em sửa lỗi nhau trong âm thầm và kín đáo. Người có lỗi dễ dàng nghe và sửa mình. Đôi trường hợp, với ý không ngay lành, chúng ta lại muốn bêu diễu, hạ thấp uy tín, gây tổn thương và xúc phạm. Đừng khi nào đem truyện của anh em làm quà cho người khác nói là yêu thương xây dựng. Điều này khó thuyết phục người anh em nhận và sửa lỗi.

Để sự sửa lỗi có sức thuyết phục, chúng ta cần cầu nguyện. Chúa phán: Nơi đâu có hai ba người tụ họp nhau cầu nguyện nhân danh Chúa, Chúa sẽ ở giữa họ. Góp ý và sửa lỗi luôn luôn đi với sự cầu nguyện. Nghĩa là, có Chúa hiện diện giữa chúng ta. Trong gia đình, vợ chồng và con cái hay trong nhóm nhỏ tụ họp cầu nguyện, Chúa sẽ ở giữa họ và họ có thể hòa giải dễ dàng. Xin Chúa chiếu dọi vào tâm trí của chúng con sự hoàn thiện của Chúa.

Lạy Chúa, chúng con đều là tội nhân, nhưng lại muốn người khác xem là công chính. Xin cho chúng con biết can đảm nhìn nhận lỗi lầm của chính mình để biết sửa sai và hòan thiện hơn mỗi ngày. Xin Chúa thương nâng đỡ tâm hồn yếu đuối của chúng con.

Về mục lục

SỐNG CHỮ TÌNH

Lm. Jos. DĐH.

Nếu quan tâm tới đức thảo hiếu, hẳn chúng ta đã có lần nghe đến câu ca dao: đố ai đếm được vì sao, đố ai đếm được công lao sinh thành. Biết bao người được xem là có đức có tài, nhưng họ vẫn cho là họ chưa đủ bình tĩnh, rất cần được an ủi khích lệ, ít nhiều gì thì lời nói, suy nghĩ, tự thâm tâm mỗi người đang cho thấy: nhân vô thập toàn. Thánh Phaolô lưu ý chúng ta, anh em đừng mắc nợ ai, ngoài việc phải yêu mến nhau, và thánh nhân đã quả quyết: vì ai yêu người thì đã chu toàn lề luật. (Rm 13, 8). Trong đối nhân xử thế, tiền nhân vẫn lưu ý con cháu: một sự nhịn, chín sự lành. Quảng đại, tha thứ, cảm thông, nhường nhịn nhau, đó vẫn là những cụm từ cần thiết để xoa dịu mọi khổ đau, hỗ trợ nhau sống chữ tình, chữ hiếu.

Chữ tình mà thông thường người đời hay nói tới, đó là tình vợ chồng, tình cha nghĩa mẹ: duyên hội ngộ, đức cù lao ; bên tình bên hiếu, bên nào trọng hơn. (Nguyễn Du). Thực ra, cuộc sống còn có tình huynh đệ, tình làng nghĩa xóm chi phối, cũng từ việc quan tâm đến chữ tình chữ hiếu, người ta sẽ thấy rõ hơn như thế nào là thiếu trách nhiệm, sống chưa tốt, chưa đúng, chưa đẹp. Trong đời sống thiêng liêng, tội lỗi là nguyên nhân đưa đến sai phạm: mâu thuẫn vợ chồng, vô ơn với bậc sinh thành, căng thẳng, mất tình nghĩa anh chị em, và không thể trung thành với giáo huấn của Thiên Chúa. Chỉ khi con người được trưởng thành trong đức tin, người ta mới biết cầu nguyện đúng, sống đầy đủ đức công bình, sống thật cao đẹp đức ái.

Chữ tình mà Thiên Chúa mong chờ theo phụng vụ hôm nay, đó là tinh thần trách nhiệm, dù làm thầy, là cha mẹ, là người có khả năng, phải nhắc bảo, sửa lỗi, giúp nhau trở nên thánh thiện trước Thiên Chúa và tha nhân. Có thể trong đời sống tự nhiên, chúng ta sẽ không dám “làm thầy thiên hạ, không dám lên mặt dạy đời anh chị em mình”, vì nhiều lý do tế nhị, đúng thế, nếu ta chưa đủ ý thức sống trách nhiệm và chưa dám sống đức yêu thương của Chúa. Đồng ý là con người bất toàn, chúng ta đầy khiếm khuyết tội lỗi trước nhan Chúa, nhưng nếu đợi khi là thánh rồi mới nhắc bảo sửa lỗi cho con cháu, người thân của mình, e rằng cơ hội đó không có.

Chắc chắn điều hợp lý mà người ta chấp nhận được, đó là không phải đợi đến lúc giầu ăn không hết rồi mới làm việc bác ái, chia sẻ giúp người thiếu ăn thiếu mặc. Cũng không thể đợi đến lúc anh chị em mình sắp tắt thở rồi mới khuyên họ sám hối tội lỗi. Điều đẹp lòng Chúa, chắc chắn là khi ý thức sống “tốt đạo đẹp đời”, mỗi người hãy lấy tình bác ái để giúp nhau, sửa lỗi cho nhau, trong tinh thần khiêm tốn, tin tưởng vào ơn Chúa tác động. Chúa Giêsu đã hé mở hy vọng cho chúng ta: “nếu hai người trong các con ở dưới đất, mà hiệp lời cầu xin bất cứ điều gì, thì Cha Thầy, Đấng ngự trên trời, sẽ ban cho họ điều đó”. Kinh nghiệm thực tế, tuy chúng ta chưa là thánh, nhưng chúng ta cũng có điểm tốt, vì thế, sửa lỗi, bổ túc giúp nhau trở thành con cái Nước Trời, đó là bổn phận, là nghĩa vụ của người tin theo Chúa.

Nếu nhiều người chúng ta đã từng lý sự theo kinh nghiệm: cha mẹ sinh con, trời sinh tính, hẳn chúng ta cũng nên cân nhắc câu nói đầy ý nghĩa của tiền nhân: mẹ dạy thì con khéo, bố dạy thì con khôn. Thân xác, linh hồn, thơ dại, trưởng thành, hiện tại hoặc tương lai, Thiên Chúa luôn tạo cho con người có cơ hội, có tinh thần trách nhiệm với bản thân, với quỹ thời gian, con người không thể quên sống chữ tình, chữ hiếu. Sửa lỗi cho người anh chị em, cũng là ý thức để sửa lỗi cho mình, có trách nhiệm với bản thân, cũng là đang sống trách nhiệm với người thân quen bằng tình yêu thương mà giáo huấn của Chúa gợi mở.

Một tình yêu đích thực không thể “phớt lờ” đi chữ tình, chữ hiếu, đối với đấng bậc sinh thành và anh chị em, một người tốt đạo không thể chỉ có hình thức trang trọng bên ngoài mà thiếu tính chất đẹp bên trong. Được gọi là kitô hữu, không thể chỉ biết vì dấu, đọc kinh, đến nhà thờ, nhưng còn phải biết thể hiện niềm tin, sống mến Chúa yêu người, biết giữ tâm hồn trong sạch, thì cũng phải biết giúp đỡ anh chị em mình cùng nên thánh thiện. Chỉ sống chữ tình, mà bỏ qua chữ hiếu, ai dám tự hào là mình đức độ ; biết yêu mình, mà làm ngơ trước nhu cầu cần được chăm sóc yêu thương của anh chị em, liệu có đáng gọi là tôi đang sống đạo làm người, đạo làm con Chúa không ?

Nếu chúng ta đã từng nghĩ: có qua, có lại, mới toại lòng nhau, có thể ta đã khám phá ra ơn gọi làm con Chúa không thể là đơn lẻ, cá nhân, “nếu anh em người lỗi phạm, hãy đi sửa lỗi nó…”, kẻ được ơn Chúa, thì cũng phải sống ơn Chúa ban. Đứng trước hành vi tội lỗi của người anh chị em mà ta nhìn nhận được, điều đẹp lòng Chúa phải là chân thành yêu thương, cậy trông vào sức mạnh của lời cầu nguyện để chia sẻ, giúp đỡ nhau quay trở lại với tình yêu Chúa. Sống chữ tình là sống đức yêu thương, sống chữ tình không phải chỉ là sống tình vợ chồng, tình gia đình, chính xác hơn, sống chữ tình, là đang sống tình Chúa và đang sống tình người. Có thể ảo tưởng về con người hoàn thiện của mình là sai, chắc chắn làm ngơ trước sai trái, tội lỗi của anh chị em mình, rồi sống co cụm khép kín, từ chối yêu thương giúp họ lại càng sai hơn. Xin tình yêu Chúa giúp chúng ta biết khiêm tốn, đừng cậy dựa vào tâm lý hiểu biết của mình, nhưng luôn cậy trông tin tưởng vào tác động của ơn Chúa ban, hầu chúng ta đáng được gọi là con cái Chúa. Amen.

Về mục lục

SỬA LỖI CHO NHAU

JM Lam Thy.

Bài Tin Mừng hôm nay (CN.XXIII/TN-A – Mt 18, 15-20) trình thuật Lời Đức Giê-su dạy các môn đệ về vấn đề sửa lỗi cho nhau trong cách xử thế: “Nếu người anh em của anh trót phạm tội, thì anh hãy đi sửa lỗi nó, một mình anh với nó mà thôi. Nếu nó chịu nghe anh, thì anh đã chinh phục được người anh em. Còn nếu nó không chịu nghe, thì hãy đem theo một hay hai người nữa, để mọi công việc được giải quyết, căn cứ vào lời hai hoặc ba chứng nhân. Nếu nó không nghe họ, thì hãy đi thưa Hội Thánh. Nếu Hội Thánh mà nó cũng chẳng nghe, thì hãy kể nó như một người ngoại hay một người thu thuế.” (Mt 18, 15-17). Về vấn đề sửa lỗi anh em, sẽ có hai trường hợp xảy ra: hoặc người anh em nghe lời mà tỉnh ngộ nhận ra sai lầm của mình, hoặc cũng có thể người được sửa lỗi không nhận ra khuyết điểm, thậm chí còn chống đối lại.

Khi đã “kể nó như một người ngoại hay một người thu thuế”, thì cũng kể như là buông xuôi, mặc cho kẻ có lỗi ra sao thì ra, không còn để ý tới nữa. Tâm lý thông thường người đời cũng vậy, và nếu đã như thế thì tại sao tiếp liền theo đó, Đức Giê-su lại dạy: “Thầy bảo thật anh em: dưới đất, anh em cầm buộc những điều gì, trên trời cũng cầm buộc như vậy; dưới đất, anh em tháo cởi những điều gì, trên trời cũng tháo cởi như vậy.” (Mt 18, 18)? Bình tâm đọc lại bài Tin Mừng, vấn đề sẽ sáng tỏ ngay. Vâng, trước hết phải xét cho kỹ xem có thật là người anh em mình phạm lỗi hay không. Khi đã thấy đúng sự thật, lúc đó mới tới sửa lỗi và chỉ nên có “một mình anh với nó mà thôi”. Tại sao lại thế? Đó chính là một cách giao tế khôn khéo, một cách phê bình tế nhị, phê bình để giúp anh em nhận ra sự sai sót của mình mà sửa đổi. Còn nếu chưa gì mà đã lu loa, mồm năm miệng mười, đòi công khai hoá lỗi phạm của người ta, thì dù cho người bị phê bình có thật sự sai phạm, họ cũng chẳng chịu nhận. Không những thế, coi chừng người phê bình sẽ bị “lỗ mũi ăn trầu”. Hãy tuần tự nhi tiến, nếu bước một không kết quả, thì bước 2 sẽ nhờ cộng đoàn hỗ trợ (“căn cứ vào lời hai hoặc ba chứng nhân”). Đã có nhân chứng để tăng thêm phần thuyết phục, mà họ vẫn không nghe ra, thì đành phải trình với Hội Thánh (Giáo quyền) giải quyết vấn đề. Đến như thế, mà người anh em vẫn ngoan cố không chiu nghe, thì đành chỉ còn một nước “bó tay chấm com” (“botay.com”), “kể nó như một người ngoại hay một người thu thuế” (Mt 18, 17).

Tiếp liền lời dạy sửa lỗi anh em, Đức Ki-tô tiếp tục dạy “Hiệp lời cầu nguyện”. Đọc lướt qua thì tưởng chừng như 2 vấn đề trong bài Tin Mừng hôm nay (“Sửa lỗi anh em”, “Hiệp lời cầu nguyện”) chẳng ăn nhập gì với nhau; nhưng suy nghĩ cho kỹ sẽ thấy tuy là 2 vấn đề có hai chiều hướng khác nhau (một bên là “nói với anh em”, còn một bên là “nói với Chúa”), nhưng chúng vẫn gắn liền với nhau. Vấn đề “Sửa lỗi anh em” tưởng chừng như đã bị bó tay, không còn lối thoát, thói thường thì hay bị buông xuôi. Tuy nhiên, cũng đừng vội nản chí, bởi vẫn còn một cứu cánh cuối cùng là bàn tay của Chúa (Chúa Thánh Thần). Muốn được vậy, thì tất nhiên phải biết “nói với Chúa”. Chúa đã từng dạy “Yêu thương cả kẻ thù”, huống hồ đây cũng là người anh em của mình dù đã sai lỗi và ngoan cố không chịu sửa đổi. Vậy thì hãy “cầu nguyện” cho họ. Đắc sách nhất trong trường hợp này là hãy “hiệp lời cầu nguyện” cho người anh em phạm lỗi, bởi “Thầy còn bảo thật anh em: nếu ở dưới đất, hai người trong anh em hợp lời cầu xin bất cứ điều gì, thì Cha Thầy, Đấng ngự trên trời, sẽ ban cho. Vì ở đâu có hai ba người họp lại nhân danh Thầy, thì có Thầy ở đấy, giữa họ.” (Mt 18, 19-20).

Ba đặc tính của cộng đoàn Ki-tô hữu “sửa chữa cho nhau, cầu nguyện cho nhau, cầu nguyện với nhau” luôn gắn kết chặt chẽ với nhau như câu ca dao Việt Nam khẳng định: “Một cây làm chẳng nên non, Ba cây chụm lại nên hòn núi cao”. Cầu nguyện cho nhau thì tương đối dễ thực hiện, cầu nguyện với nhau khó hơn vì phải đồng tâm nhất trí, nhưng sửa chữa cho nhau là điều khó hơn cả. Sửa chữa lỗi lầm cho nhau không phải và không thể là phê bình bới lông tìm vết, là xét đoán, kết án nọ kia, mà đòi hỏi phải thực sự xuất phát từ “món nợ Tình Yêu”, như lời Chúa trong thư Thánh Phao-lô gửi tín hữu Rô-ma: “Anh em đừng mắc nợ gì ai, ngoài món nợ tương thân tương ái; vì ai yêu người, thì đã chu toàn Lề Luật. Thật thế, các điều răn như: Ngươi không được ngoại tình, không được giết người, không được trộm cắp, không được ham muốn, cũng như các điều răn khác, đều tóm lại trong lời này: Ngươi phải yêu người thân cận như chính mình. Đã yêu thương thì không làm hại người đồng loại; yêu thương là chu toàn Lề Luật vậy.” (Rm 13, 8-10).

Sai lỗi là vi phạm Lề Luật, thì khi “sửa lỗi cho nhau” chính là chu toàn Lề Luật vậy. Vâng, trang trải thoả đáng được “món nợ Tình Yêu” (“cho đi”), thì kết quả thu được (“nhận về”) sẽ thật mỹ mãn. Tóm lại, đừng vội làm phê bình gia, làm quan tòa, khi chưa lấy được cái xà trong mắt mình. Hãy nhìn lại mình mà “sửa mình” trước, nhiên hậu mới “sửa lỗi anh em”. “Sửa mình” tất nhiên là một trách nhiệm bất khả thay thế, nhưng “sửa lỗi anh em” cũng phải được coi là một trách nhiệm bất khả từ nan. Cũng bởi vì “Nếu Ta phán với kẻ gian ác rằng: “Hỡi tên gian ác, chắc chắn ngươi phải chết”, mà ngươi không chịu nói để cảnh cáo nó từ bỏ con đường xấu xa, thì chính kẻ gian ác ấy sẽ phải chết vì tội của nó, nhưng Ta sẽ đòi ngươi đền nợ máu nó. Ngược lại, nếu ngươi đã báo cho kẻ gian ác phải từ bỏ con đường của nó mà trở lại, nhưng nó không trở lại, thì nó sẽ phải chết vì tội của nó; còn ngươi, ngươi sẽ cứu được mạng sống mình.” (Bài đọc 1: Ed 33, 8-9).

Khi đã ý thức được tất cả đều là con cái của Thiên Chúa mà Trưởng Tử chính là Đức Giê-su Ki-tô, đã hiểu được tất cả đều là anh em (“tứ hải giai huynh đệ”), thì dứt khoát phải yêu người như yêu chính mình (“ái nhân như ái thân”). Nói tóm lại, người Ki-tô hữu phải coi lời dậy “Người phải yêu mến Đức Chúa, Thiên Chúa của ngươi, hết lòng, hết linh hồn, hết trí khôn và hết sức lực ngươi. Người phải yêu người thân cận như chính mình.” (Mt 22, 36-38; Mc 12, 30-31) là kim chỉ nam, là đường lối duy nhất và nền tảng của Giáo hội Công giáo. Bản thân mình sai lỗi, ao ước được Thiên Chúa thứ tha như thế nào, thì cũng phải ao ước cho người anh em sai lỗi cũng được tha thứ như vậy. Chỉ có như thế mới hy vọng “cứu được mạng sống mình” và được Trưởng Tử Giê-su dang rộng vòng tay đón vào cõi phúc.

Ôi, lạy Chúa! Con khao khát được Chúa tha thứ mọi lỗi phạm của con với Chúa và với anh em; đồng thời con cũng khao khát Chúa sẽ nghe chúng con hiệp lời cầu nguyện cho những anh em của chúng con đã lỗi phạm cùng Chúa. Chúng con cầu xin, nhờ Đức Ki-tô, Chúa chúng con. Amen.

Về mục lục

HÃY SỬA LỖI CHO NHAU

Fx Đỗ Công Minh

Bài Tin mừng CN XXIII thường niên, Chúa chỉ cho con một cách xử thế ở đời mà cũng là trong đạo. Chơi với nhau trong quan hệ bè bạn, cùng một cơ quan và ngay cả mối quan hệ trong một gia đình: cha mẹ con cái, anh chị em ruột với nhau. Rồi trong Hội Thánh, giữa những người đồng đạo, trong cùng một tập thể, một cộng đoàn hay chỉ là một nhóm nhỏ 2,3 người cùng sống với nhau trong một nhà xứ, tu viện. . .khi ít khi nhiều cũng có lúc người này gây phiền hà cho người kia. Người này, người khác vi phạm qui định chung hay những giao ước với nhau, khiến cho bầu khí sinh hoạt trở nên nặng nề, gây khó chịu lẫn nhau. Trong những lúc như thế, khi nào và lúc nào cũng sẽ có ai đó tự cảm thấy phải lên tiếng. Hoặc vì trách nhiệm, hoặc vì bổn phận, và cao hơn là lòng bác ái mong muốn người có lỗi nhận ra khiếm khuyết của mình, bởi “Tam nhân đồng hành, tất hữu ngã sư”. Bài học xử thế không phải hôm nay mới có, không phải đợi các nhà tâm lý giáo dục, các nhà Sư Phạm học mới nghĩ ra gần đây, trong các loại sách học làm người, dạy nhân bản. . . mà chính là phát xuất từ lòng yêu thương của Thiên Chúa với con người, như Thánh Gioan đã diễn tả “ Thiên Chúa đã yêu thương thế gian đến nỗi đã ban con một của Ngài”.Bài học sửa lỗi, Đức Giêsu, Ngài đã chỉ cho chúng ta từ hơn 2000 năm nay vẫn còn nguyên giá trị .

Sai lầm là bản chất của con người. “ Nhân chi sơ, tính bản thiện “, cái gốc của con người là tính THIỆN. Nhưng ngay từ khi cái ác gieo vào thế gian, khởi đi từ nguyên tổ, rồi CAIN, con người bị cám dỗ dẫn đến ganh ghét, ghen tị, ích kỷ, tham sân si. . .khiến người này bất bình với người kia. Do vô tình hoặc yếu đuối con người có thể lúc nào đó sa ngã, mắc lỗi lầm . “Ai trong anh em là người vô tội ? “, Lời Đức Giêsu vẫn nhắc nhở. Vậy sửa lỗi cho nhau là tất yếu .

Sửa lỗi cho nhau là một việc phải diễn ra thường xuyên trong cuộc sống. Không chỉ là người trên sửa lổi người dưới theo một trật tự đã được xếp đặt. Không chỉ là người có quyền chức thì được phép chỉ ra lỗi của người dưới quyền, người thấp cổ bé miệng, mà là sửa lỗi cho nhau. Sửa lỗi với mục đích là giúp cho người có lỗi nhận ra chân lý, nhận ra lẽ phải một cách khách quan và sẵn sàng tự nguyện bỏ lỗi. Không sửa lỗi theo ý chủ quan của mình, theo ý cấp trên hay nhóm lợi ích hay để vừa lòng tập thể theo kiểu “Dĩ hoà vi qúi “. Không sửa lỗi theo kiểu ai cũng có lỗi, mỗi người nhịn đi một ít cho có hoà khí với nhau. Không hẳn chỉ sửa lỗi cá nhân mà còn có lỗi cũa tập thể. Khi đó, có thể bản thân, cá nhân bị qui là có lỗi lại là người đứng lên sửa lỗi cho anh em mình . Xem ra việc sửa lỗi cho nhau không đơn giản, không dễ dàng .

Ngày hôm nay, sống trong một xã hội mà nhiều giá trị chân lý vĩnh cửu bị dần mai một, con người lại càng dễ mắc sai lầm. Sai lầm là những hành vi, tư tưởng không phù hợp với chân lý đích thực của nhân loại chứ không là của một chủ nghĩa, một chế độ, một tôn giáo . . .bởi có triết gia đã từng nói “ Chân lý bên này dãy Py-Rê-Nê, bên kia là sai lầm “. Vậy đâu là sống chân lý đích thực? Đó là lòng nhân ái, là” ăn ở tốt lành, thật thà, ngay thẳng, không gian dối, yêu thương giúp đỡ mọi người. Không làm hại ai, chu toàn mọi bổn phận của một người tín hữu và của một người công dân, Không ích kỷ, sống hoà hợp với mọi người “( Xem Thiện Cẩm-CGvDT số 1823) . Nhưng “trong cuộc đời trần thế, con người phải đối diện với tha nhân, và những hoàn cảnh khác nhau, thậm chí có thể đối nghịch. Con người thì bá nhân bá tánh, hoàn cảnh, đặc biệt là chính trị, kinh tế xã hội có khi trái nghịch nhau. Cùng một hành vi, một thái độ, có khi bị đánh giá trái ngược, tuỳ theo quan điểm của người đối diện với chúng ta. Cái khó là mỗi thời, mỗi nơi, người ta đều có những quan điểm chính trị, xã hội khác nhau. . .”(xem Bđd). Không nên chỉ vì người khác có quan điểm khác mình là người có lỗi, không cùng đứng về phía mình là có lỗi, hay không cùng có chung một mục tiêu nhắm tới của mình là có lỗi; rồi từ đó, mệnh danh là sửa lỗi để mạt sát, vu cáo, thêu dệt, nói xấu, thậm chí kết án. Có khi còn vận dụng lời Chúa để biện minh cho thái độ kẻ cả của mình . . .Lời dạy của các bậc tiền nhân trong văn hoá Việt Nam vẫn còn đây:”Chân mình thì lấm bê bê, lại cầm bó đuốc mà rê chân người “. Đức Giêsu cũng dạy : Đừng chỉ thấy cái dằm trong mắt anh em mà quên đi cái xà trong mắt mình .

Xin Chúa ban ơn cho con biết luôn tìm được ý Chúa trong cuộc sống, trong mối quan hệ với cộng đồng con được Chúa sai đến; để sống cùng, sống với anh chị em mình. Biết hợp sức để sửa lỗi cho nhau, bổ túc cho nhau, nhận nhau là anh em, là con một Cha. Biết đau nỗi đau của anh chị em mình khi vấp phạm. Biết đặt mình vào hoàn cảnh những người mắc lỗi để tìm cách cứu vớt lẫn nhau, hầu tất cả trở nên dần hoàn thiện như Cha trên Trời.

Xin cho con luôn nhớ rằng khi sửa lỗi cho nhau chúng con không quên hợp nhau cầu nguyện cho người mắc lỗi như lời Chuá dạy:”Nếu ở dưới đất , hai người trong anh em cầu xin bất cứ điều gì, thì Cha Thầy, đấng ngự trên trời Người sẽ ban cho “AMEN .

Về mục lục

GIÚP NHAU SỬA CHỮA LỖI LẦM

Lm. Inhaxiô Trần Ngà

Đôi khi với tinh thần xây dựng, ta chỉ cho người khác biết lầm lỗi của họ; thế rồi, thay vì được người khác biết ơn, bản thân ta lại bị họ oán hờn: Họ sẽ giận hờn ta, xa lánh ta, ghét bỏ ta… Quả là “làm ơn mắc oán.”

Những lần sau, vì sợ hậu quả như thế xảy ra, ta tự nhủ lòng: “Thôi, ai lầm lỗi thì mặc người ta, hồn ai người đó giữ”; đôi khi ta cũng có chọn lựa như Ca-in khi trả lời với Thiên Chúa: “Tôi đâu phải là người canh giữ em tôi!”

Thế là vô tình, ta trở thành người dửng dưng, vô cảm, ngoảnh mặt làm ngơ trước những sai phạm của người khác.

Đây là cách hành xử tai hại, vì làm như thế sẽ tạo đà cho lầm lỗi và tội ác gia tăng. Thái độ nầy cũng đi ngược lại với lòng yêu thương bác ái và bổn phận xây dựng trần thế của người ki-tô hữu.

Khó nhận ra lầm lỗi của mình

Con người có mắt nhìn ra mà không có mắt nhìn vào nên việc nhận ra lầm lỗi của bản thân mình là điều rất khó. Có người ví von rằng mỗi người đều mang một gùi đầy tội sau lưng và một gùi công đức trước ngực. Vì thế, người ta chỉ thấy công đức mà không thấy được lầm lỗi của mình.

Ông Dale Carnegie, một học giả trứ danh người Mỹ, tác giả của nhiều cuốn sách nổi tiếng được dịch ra nhiều thứ tiếng trên thế giới, quả quyết rằng: “Tôi đã bỏ ra gần 70 năm trong đời để khám phá ra sự thật nầy, là dù người ta có lỗi nặng đến đâu, thì trong 100 lần phạm lỗi thì có tới 99 lần người ta tự cho mình là vô tội.” Vì nhiều người không nhận ra lầm lỗi của mình nên việc giúp họ nhận biết được tội lỗi của bản thân để sửa mình là một việc làm rất cần thiết.

Sửa lỗi cho người khác là một bổn phận

Đối với các tín hữu của Chúa, thì việc sửa lỗi cho người khác không những là việc cần làm mà còn là một bổn phận bắt buộc, không được thoái thác.

Lời Chúa trong sách ngôn sứ Ê-dê-kiên đòi buộc cách quyết liệt như sau: “Nếu ngươi không cảnh cáo kẻ gian ác, giúp nó từ bỏ con đường gian ác, thì chính nó phải chết vì sự gian ác của nó, nhưng còn máu nó, Ta sẽ đòi ngươi” (Edêkien 33, 7-9). Và qua bài Tin mừng hôm nay, Chúa Giê-su truyền dạy: “Nếu anh em của ngươi trót phạm tội, thì anh hãy đi sửa lỗi nó …” không phải một lần mà nhiều lần, cách nầy không được thì phải vận dụng cách khác, cố sao giúp người anh em sửa được lỗi mới thôi (Mát-thêu 18,15).

Cần sửa lỗi cách tế nhị và đầy lòng yêu thương

Nếu chúng ta thực hiện việc sửa lỗi người khác cách tế nhị và với tình yêu thương thì việc sửa lỗi sẽ không trở thành chuyện “làm ơn mắc oán” hay phát sinh nguy cơ “lời thật mất lòng”.

Khi người phạm lỗi được ta nhắc nhở bằng những lời lẽ đượm tình yêu thương thì người đó không cảm thấy bị tổn thương, không tỏ ra buồn phiền hay oán hận, nhưng sẵn sàng đón nhận với tấm lòng biết ơn và hoán cải.

Vậy thì trước khi giúp người khác sửa chữa lỗi lầm, ta hãy nguyện xin Chúa cho chúng ta thực hành việc tế nhị này với tất cả lòng trân trọng và yêu thương.

Lạy Chúa Giê-su,

Nhiều lần chúng con muốn sửa lỗi cho người khác nhưng lại ngần ngại không làm vì sợ gây tổn thương hay làm phiền lòng người khác hoặc sợ người khác oán ghét mình.

Làm như thế thì khác gì thấy nhà người khác đang bốc cháy mà không báo động, không ra tay cấp cứu.

Xin cho chúng con có đủ yêu thương để xây dựng, có đủ can đảm để cứu giúp những người anh chị em lỗi phạm, để mỗi người chúng con được trở nên tốt lành thánh thiện và sống đẹp lòng Chúa hơn.

Về mục lục

TA SẼ ĐÒI NGƯƠI ĐỀN NỢ MÁU NÓ

Lm. Giuse Nguyễn Văn Nghĩa

Tin Mừng Thánh Matthêu chương 18 tập chú vào chủ đề đời sống cộng đoàn. Thoặt nghe bài Tin Mừng Mt 18,15-20 với những lời căn dặn của Đấng Cứu Thế về việc sửa bảo anh em, chúng ta dễ liên tưởng đến việc cần có thái độ tế nhị tôn trọng anh em trong khi sửa bảo nhau. Điều này thì không ai chối cãi. Yêu thương và tôn trọng là hai động thái tất yếu phải sánh đôi. Tuy nhiên, qua những lời dạy của Thầy Chí Thánh, chúng ta còn phải lưu ý đến tính triệt để của việc sửa sai, dạy bảo nhau. Nghĩa là khi thấy anh em, thấy tha nhân sai lỗi thì cần phải tích cực sửa bảo nhau cách triệt để, tức là cho đến cùng.

Số phận của tha nhân cũng là số phận của chính ta:

Ngôn sứ Êdêkiel đã minh nhiên lời dạy của Thiên Chúa: “Ngươi sẽ nghe lời từ miệng Ta phán ra, rồi thay Ta nói cho chúng biết. Nếu Ta phán với kẻ gian ác rằng: “Hỡi tên gian ác, chắc chắn ngươi phải chết”, mà ngươi không chịu nói để cảnh cáo nó từ bỏ con đường xấu xa, thì chính kẻ gian ác ấy sẽ phải chết vì tội của nó, thì Ta sẽ đòi ngươi đền nợ máu nó” (Ed 33,8). Không ai được phép vào Nước Trời một mình. Thiên Chúa không phải là Cha của mình tôi. Người là Cha của “chúng ta”, của mọi người (x.Kinh Lạy Cha). Thái độ dửng dưng, kiểu sống mặc kệ nó, là kiểu sống, là thái độ không xứng với người con cái Chúa.

Người ta có thể không ghét bỏ tha nhân, không tìm cách mưu hại tha nhân, thế nhưng chính khi không màng đến số phận của tha nhân cũng là khi ta góp phần làm hại tha nhân cách gián tiếp. Đã nhiều lần Chúa Kitô nhấn mạnh chân lý này khi Người trách cứ tấm lòng dửng dưng của những luật sĩ biệt phái trước bao nỗi khổ của đồng loại. Thấy anh em đang sai lỗi cũng như thấy anh em đang đứng bên bờ vực thẳm mà ta không lên tiếng cảnh báo hay sửa sai thì chính ta đã vô tình, đúng hơn là đã vô tâm để người anh em rơi xuống vực. Không cứu người theo khả năng và hoàn cảnh của mình là đã giết người. Dưới cái nhìn này chúng ta mới hiểu những lời đanh thép của Thiên Chúa qua miệng Ngôn sứ Êdêkiel ở trên: “Ta sẽ đòi ngươi đền nợ máu nó”.

Khi vạch rõ lộ trình sửa bảo anh em, bắt đầu từ hình thức cá nhân đến cộng đoàn, thì ngoài việc tôn trọng phẩm giá, danh dự người có lỗi, Chúa Kitô đã minh nhiên dạy ta tích cực sửa bảo người anh em cho đến cùng. Khi người anh em lỗi phạm không nghe cộng đoàn thì hãy xem họ như người ngoại giáo hay người thu thuế thì vẫn không là buông xuôi mà là trao phó cho Chúa, Đấng không có sự gì là không thể (x.Mt 19,26). Ngay cả khi trao phó người anh em lỗi phạm cho Chúa thì ta vẫn còn đó bổn phận góp phần bằng lời cầu nguyện. Để làm rõ hiệu quả của lời cầu, thì liền sau đó Chúa Kitô đã khẳng định: “Thầy còn bảo thật anh em: nếu ở dưới đất, hai người trong anh em hợp lời cầu xin bất cứ điều gì, thì Cha Thầy, Đấng ngự trên trời, sẽ ban cho. Vì ở đâu có hai ba người họp lại nhân danh Thầy, thì có Thầy ở đấy, giữa họ” (Mt 18,20).

Chúng ta cần phân biệt các hành vi sai trái mang tính cá nhân và hậu quả của hành vi lỗi phạm thì hạn chế với những sai lầm mang tính tập thể và hậu quả di hại cho xã hội là rộng lớn và lâu dài khó có thể khắc phục ngày một ngày hai hoặc hành vi lỗi phạm của cá nhân trở thành gương xấu gương mù cho xã hội, cho những kẻ bé mọn. Cung cách hành xử của Chúa Kitô thật rõ ràng. Nguời từ tâm, nhân hậu với những trường hợp đầu mà trái lại rất thẳng thắn và cương quyết với những trường hợp sau. Người tỏ lòng nhân hậu với chị phụ nữ phạm tội ngoại tình. Người thật khoan dung với sự yếu hèn của Phêrô khi chối Người, nhưng Người lại nghiêm khắc trước sự sai trái cũng của chính Phêrô khi ông ngăn cản Người lên Giêrusalem để thực thi công trình cứu độ bằng sự khổ nạn. Và với nhiều vị lãnh đạo Do Thái giáo hay các bậc vị vọng thời bấy giờ là Biệt Phái, Luật sĩ… thì thái độ của Chúa Kitô là rất thẳng thừng và cương quyết. Tuy nhiên dù cương quyết hay nhân hậu, dù nghiêm khắc hay dịu dàng thì các hành vi của Chúa Kitô đều ắp đầy lòng xót thương. Đến trần gian, một sứ mạng của Đức Kitô là mạc khải cho nhân trần chân dung của Thiên Chúa, Đấng từ bi và hay thương xót, Đấng không muốn bất cứ một ai phải hư mất.

Đức ái là động lực, là hình thức và là mục đích của việc sửa sai nhau:

Chúng ta dễ dàng chân nhận sự cần thiết của việc sửa bảo nhau. Tuy nhiên cần biết sửa bảo nhau vì yêu thương nhau, muốn cho nhau đổi thay và nên tốt lành, thánh thiện hơn, bằng những hình thức, những phương thế chính đáng và phải đạo. Làm sao minh chứng được động cơ và mục đích của việc ta sửa bảo nhau là vì yêu thương nhau? Quả là khó khi thẩm định những gì thuộc chiều sâu của tâm hồn. Với lời mạc khải, qua tấm gương của các ngôn sứ, đặc biệt của Chúa Kitô chúng ta có thể xác định rằng đức ái chính là động cơ và mục đích của việc sửa bảo nhau dựa vào một vài dấu chỉ sau:

– Có nhổ thì có trồng; có phá thì có xây: Ta không chỉ nói lên cái sai trái, sự lầm lỗi của nhau mà ta còn vạch ra cách thế sửa đổi, còn đề xuất phương hướng khắc phục cho nhau.

– Sẵn sàng đón nhận những sự hiểu lầm, những nghịch cảnh và cả những ngược đãi khi ta chân thành sửa bảo nhau bằng lòng khoan dung, tha thứ.

“Anh em đừng mắc nợ gì ai, ngoài món nợ tình yêu” (Rm 13,8). Đã mắc nợ là phải trả. Một trong những món nợ tình yêu chúng ta cần phải trả liên lĩ đó là món nợ liên đới trong lỗi tội của nhau. Để trả món nợ này, chúng ta không chỉ can đảm đón nhận các hậu quả do tội lỗi của nhau mà còn phải tích cực sửa bảo nhau trong đức ái. Nếu ngươi không sửa bảo kẻ có tội thì “Ta sẽ đòi ngươi đền nợ máu nó” là một lời cảnh báo thật đáng sợ. Tuy nhiên để cho việc sửa bảo nhau đạt kết quả thì chúng ta đừng quên rằng ngoài việc cầu xin ơn Chúa soi sáng, nâng đỡ, thì bản thân chúng ta trước hết cần làm thanh sạch bản thân mình một cách nào đó. Vì khi đã lấy cái xà ra khỏi mắt mình thì mình mới thấy rõ và biết cách lấy cái rác ra khỏi mắt anh em (x.Mt 7,1-5). Xin đừng viện cớ rằng tôi chưa hoàn thiện, nghĩa là vẫn còn vương nhiều lầm lỗi, nên tôi không được phép sửa bảo ai. Ngoại trừ Mẹ Maria, chúng ta thảy đều là tội nhân, mức này, mức kia. Hãy nhớ lời dạy của thánh Giacôbê: “Thưa anh em, nếu có người nào trong anh em lạc xa chân lý và có ai đưa người ấy trở về, thì anh em hãy biết rằng: kẻ nào làm cho một tội nhân bỏ đường lầm lạc mà trở về, thì cứu được linh hồn người ấy khỏi chết và che lấp được muôn vàn tội lỗi của mình”(Gc 5,19-20).

Về mục lục

SỬA LỖI TRONG CỘNG ĐOÀN

Lm. Đan Vinh

I. HỌC LỜI CHÚA

TIN MỪNG: Mt 18,15-20

(15) Nếu người anh em của anh trót phạm tội, thì anh hãy đi sửa lỗi nó, một mình anh với nó mà thôi. Nếu nó chịu nghe anh, thì anh đã được món lợi là người anh em mình. (16) Còn nếu nó không chịu nghe, thì hãy đem theo một hay hai người nữa, để mọi công việc được giải quyết, căn cứ vào hai hoặc ba chứng nhân. (17) Nếu nó không nghe họ, thì hãy đi thưa Hội Thánh. Nếu Hội Thánh mà nó cũng chẳng nghe, thì hãy kể nó như một người ngoại hay một người thu thuế. (18) Thầy bảo thật anh em: dưới đất, anh em cầm buộc những điều gì, trên trời cũng cầm buộc như vậy. Dưới đất, anh em tháo cởi những điều gì, trên trời cũng tháo cởi như vậy. (19) Thầy còn bảo thật anh em: Nếu ở dưới đất, hai người trong anh em họp lời cầu xin bất cứ điều gì, thì Cha Thầy, Đấng ngự trên trời, sẽ ban cho. (20) Vì ở đâu có hai ba người họp lại nhân danh Thầy, thì có Thầy ở đó, giữa họ”.

Ý CHÍNH: NẾP SỐNG CỦA MỘT CỘNG ĐOÀN KI-TÔ HỮU.

Các thành viên trong Cộng đoàn Hội thánh phải tế nhị sửa lỗi cho nhau và cầu nguyện chung với nhau: Khi có ai sai lỗi, thì cần sửa lỗi qua 4 bước như sau: Trước hết phải gặp riêng nhắc nhở kẻ có lỗi. Nếu họ không nghe thì sẽ đưa thêm hai nhân chứng. Nếu họ vẫn cố chấp thì sẽ đem họ ra trước Cộng đoàn. Nếu họ không nghe Cộng đoàn thì sẽ kể họ như người ngoại và phó thác họ cho lòng thương xót của Thiên Chúa. Lời cầu nguyện nếu muốn được Chúa nghe thì cần cầu chung giữa Cộng đoàn, vì Chúa Giê-su hứa sẽ luôn hiện diện khi có hai ba người hiệp lời cầu xin nhân danh Người.

CHÚ THÍCH:

– C 15-16: + Người anh em: Anh em nói đây là anh em cùng một Cộng đoàn đức tin (x. Mt 23,8; 28,10). + Phạm tội: Không nhất thiết phải là tội phạm đến người sửa lỗi, nhưng là những lỗi nặng nề, công khai, gây gương mù gương xấu và làm tổn thương cho Cộng đoàn. Câu này cho thấy Hội Thánh không chỉ bao gồm những người hoàn thiện, mà còn có cả những tội nhân nữa. + Hãy đi sửa lỗi nó: Ở đây Đức Giê-su dạy phải đi sửa lỗi cho kẻ có tội do đòi hỏi của đức bác ái. Vì mỗi thành viên trong Cộng đoàn đều có trách nhiệm liên đới với đời sống đạo đức của anh em mình. Sự sửa lỗi này không mâu thuẫn với lời dạy về việc phải tránh xét đoán anh em và đừng đòi lấy cái rác ra khỏi mắt anh em, đang khi có cả cái xà trong mắt mình (x. Mt 7,1-5). Như vậy sửa dạy không phải là sự khiển trách hay la mắng miệt thị, mà là do tình yêu thương thúc bách. Cần tạo điều kiện để tội nhân tự nhận ra lỗi của mình và thành tâm sám hối. + Một mình anh với nó mà thôi: Đây là sửa lỗi cá nhân, nhằm tôn trọng và giữ thể diện cho kẻ có tội. Nếu cách này không hiệu quả thì mới sử dụng các cách khác. + Được món lợi là người anh em mình: Món lợi ở đây không có nghĩa là “có lời” thêm được một người bạn hay là chiến thắng được một đối thủ. Nhưng là giúp cho Hội Thánh khỏi bị mất đi một thành viên. + Còn nếu nó không chịu nghe thì hãy đem theo một hay hai người nữa: Chỉ thị này nhấn mạnh đến sự kiên nhẫn phải có đối với những tội nhân bướng bỉnh cố chấp. Việc đem theo một hay hai người nữa là để giúp tội nhận ý thức hơn về tội của mình, như luật Mô-sê dạy: “Một nhân chứng duy nhất không thể đứng lên buộc tội một người về bất cứ tội lỗi nào. Phải căn cứ vào lời của hai hay ba nhân chứng, sự việc mới được cứu xét” (Đnl 19,15). Tuy nhiên, chỉ thị của Đức Giê-su nói đây không phải là nhân chứng buộc tội, nhưng là những người trợ lực có uy tín, để giúp tội nhân dễ dàng sửa lỗi.

– C 17-18: + Đi thưa Hội thánh: vì Hội thánh đã được Chúa ban cho quyền cầm buộc và tháo cởi (x. Mt 18,18). Đưa ra Hội Thánh không phải để xét xử, nhưng để tội nhân có dịp tỏ lòng sám hối để được tha. + Kể nó như một người ngoại: Nếu kẻ có tội cố chấp không muốn ở trong Hội Thánh, thì sẽ được kể là “dân ngoại hay người thu thuế”, nghĩa là người đang lầm lạc về đức tin và luân lý. Từ nay Hội Thánh không còn trách nhiệm trực tiếp đối với họ nữa và chỉ còn biết phó thác họ cho lòng thương xót của Thiên Chúa. + Dưới đất anh em cầm buộc những điều gì: Đức Giê-su trao cho Nhóm Mười Hai cũng một thứ quyền cầm buộc và tháo cởi như đã ban cho Phê-rô trước đó (x. Mt 16,19). Nhờ đó, Hội Thánh có thể thiết lập luật lệ cho các tín hữu. Khi trao quyền cầm buộc tháo cởi cho Nhóm Mười Hai, Đức Giê-su không bãi bỏ quyền của Phê-rô để ban lại cho Hội Thánh. Nhưng Người chỉ muốn các môn đệ liên kết với Phê-rô là đầu. + Dưới đất, anh em tháo cởi những điều gì…: Mọi phán quyết của Hội thánh về đức tin và luân lý được Công Đồng Chung bàn thảo biểu quyết và được Đấng kế vị thánh Phê-rô chính thức công bố ở trần gian, thì sẽ được ơn bất khả ngộ và được phê chuẩn ở trên trời như lời Chúa hứa.

– C 19-20: + Nếu ở dưới đất, hai người trong anh em họp lời cầu xin bất cứ điều gì: Lời cầu nguyện riêng của mỗi người trong phòng kín là cách cầu nguyện khiêm tốn đẹp lòng Chúa (x. Mt 6,6). Nhưng lời cầu nguyện chung của Cộng đoàn càng đẹp lòng Chúa hơn và dễ được chấp nhận hơn. Cầu nguyện chung là một phương thức duy trì đức ái và sự hiệp nhất của Cộng đoàn. Khi hội họp, các tín hữu cần lưu ý hai điều quan trọng: một là phải hội họp trong tình bác ái và hiệp nhất. Hai là phải nhân danh Đức Giê-su, nghĩa là nhằm xây dựng Hội thánh, làm cho Tin mừng của Chúa Giê-su ngày một lan rộng. + Vì ở đâu có hai ba người họp lại nhân danh Thầy: Đây không phải là họp nhau để ăn nhậu mang tính thế tục, nhưng nhân danh Chúa Giê-su, để được nghe lời Người dạy dỗ nhờ ơn Thánh thần soi sáng hướng dẫn. + Có Thầy ở đấy với họ: Trong thời Cựu ước, Đức Chúa luôn hiện diện giữa dân Người qua hình cột mây đậu trên Nhà Tạm che nắng ban ngày và cột lửa chiếu sáng vào ban đêm (x. Xh 40,34-38). Người cũng hứa sẽ hiện ra nói với dân Ít-ra-en trên nắp thi ân của Hòm Bia Giao Ước (x. Lv 16,2). Đến thời Tân Ước, không những Đức Giê-su hứa sẽ hiện diện mỗi khi Cộng đoàn họp nhau cầu nguyện, mà cả những khi họ họp nhau nhân danh Người. Người hiện diện để giúp họ xây dựng tình yêu thương hiệp nhất, sửa lỗi cho nhau, hòa giải những bất hòa chia rẽ và duy trì sự hiệp thông giữa Cộng đoàn.

CÂU HỎI:

1) Phải chăng Nước Trời là Hội thánh trần gian chỉ gồm những thành phần tốt lành thánh thiện ? 2) Các tín hữu cần đối xử thế nào đối với những thành viên mắc phải lỗi lầm nghiêm trọng ? 3) Cần phải sửa lỗi cho nhau qua mấy bước thế nào? 4) Tại sao ta phải đi thưa kẻ có tội với Hội Thánh ? 5) Hội thánh ra vạ tuyệt thông cho những loại tội nhân nào và ra vạ nhằm mục đích gì ? 6) Phải chăng ở đây khi cũng trao cho Nhóm Mưới Hai quyền cầm buộc và tháo cời (x Mt 18,18), Chúa Giê-su đã gián tiếp truất quyền đã trao cho Tông đồ Phê-rô trước đó (x Mt 16,19) ? 7) Tại sao lời cầu nguyện chung của Cộng đoàn lại có giá trị hơn lời cầu nguyện riêng của cá nhân trong phòng kín ? 8) Đức Giê-su hứa sẽ hiện diện giữa Cộng đoàn trong những trường hợp nào ?

II. SỐNG LỜI CHÚA

LỜI Chúa: “Nếu người anh em của anh trót phạm tội, thì anh hãy đi sửa lỗi nó, một mình anh với nó mà thôi. Nếu nó chịu nghe anh, thì anh đã được món lợi là người anh em mình” (Mt 18,15).
CÂU CHUYỆN:

1) THÁI ĐỘ KHÔN NGOAN CỦA NA-THAN KHI SỬA LỖI CHO VUA ĐA-VÍT :

Ngày nọ Đức Chúa đã sai ngôn sứ Na-than đến với vua Đa-vít. Ông vào gặp vua và nói với nhà vua: “Có hai người trong cùng một thành, một người giàu và một người nghèo. Người giàu thì có chiên dê và bò nhiều lắm. Còn người nghèo chẳng có gì cả, ngoài con chiên cái nhỏ độc nhất ông đã mua. Ông nuôi nó và nó lớn lên ở bên ông, cùng với con cái ông. Nó ăn chung bánh với ông, uống chung chén với ông, ngủ trong lòng ông, ông coi nó như một đứa con gái của ông. Một hôm người giàu có khách đến thăm. Ông ta không bắt chiên dê hay bò của mình mà sai gia nhân đi bắt con chiên cái của người nghèo kia mang về làm thịt đãi khách”. Vua Đa-vít bừng bừng nổi giận với kẻ giàu có ấy và nói với ông Na-than rằng: “Có Đức Chúa hằng sống! Kẻ nào làm điều ấy thật đáng chết ! Nó phải đền gấp bốn con chiên cái, bởi vì nó đã làm chuyện ấy và vì đã không có lòng thương xót”.

Bấy giờ Na-than mới nói với vua Đa-vít: “Kẻ đó chính là ngài ! Đức Chúa, Thiên Chúa của Ít-ra-en phán thế này: “Chính Ta đã xức dầu phong ngươi làm vua cai trị Ít-ra-en. Chính Ta đã giải thoát ngươi khỏi tay vua Sa-un. Ta đã ban cho ngươi nhà của chúa thượng ngươi, và đặt các người vợ của chúa thượng ngươi vào vòng tay ngươi. Ta đã cho ngươi nhà Ít-ra-en và Giu-đa. Nếu bấy nhiêu mà còn quá ít, thì Ta sẽ ban thêm cho ngươi gấp mấy lần như thế nữa. Vậy tại sao ngươi lại khinh dể lời Ta mà làm điều dữ trái mắt Ta ? Ngươi đã dùng gươm đâm chết U-ri-gia người Khết. Vợ của y thì ngươi đã cướp lấy làm vợ ngươi. Còn chính y thì ngươi đã dùng gươm của con cái Am-mon mà giết. Ấy vậy, gươm sẽ không bao giờ ngừng chém người nhà của ngươi, bởi vì ngươi đã khinh dể Ta và cướp vợ của U-ri-gia người Khết làm vợ ngươi”. Đức Chúa phán thế này: “Ta sắp dùng chính nhà của ngươi mà gây họa cho ngươi. Ta sẽ bắt các vợ ngươi trước mắt ngươi mà cho một người khác, và nó sẽ nằm với các vợ của ngươi giữa thanh thiên bạch nhật. Thật vậy, ngươi đã hành động lén lút, nhưng Ta, Ta sẽ làm điều ấy trước mặt toàn thể Ít-ra-en và giữa thanh thiên bạch nhật”. Bấy giờ vua Đa-vít nói với ông Na-than: “Tôi thật đã đắc tội với Đức Chúa” (x 2 Sm 12,1-13).

2) TRÁCH NHIỆM SỬA LỖI CON CÁI CỦA CHA MẸ :

Có một đứa trẻ kia từ nhỏ đã có sở thích ăn trộm. Một hôm, nó đi học về, trong cặp có thêm một hộp bút vẽ. Mẹ nó hỏi:

– Sao con lại có thêm một hộp bút vẽ vậy ?

Đứa con đáp:

– Một cái là của bạn cùng lớp với con. Con đã lấy được của nó đấy.

Bà mẹ vui mừng nói:

– Con của mẹ giỏi thật. Bây giờ với hai hộp bút thì con sẽ tha hồ dùng.

Ít lâu sau, đứa con lại mang về một cái áo da, trị giá 50 quan tiền. Đứa con đưa chiếc áo da biếu cho mẹ, mẹ nó lại khen:

– Con trai của mẹ thật hiếu thảo. Hãy cho mẹ thơm con một cái nào.

Đứa con trai ngày càng lấy trộm thêm những thứ có giá trị hơn, như người ta thường nói : “Còn bé ăn trộm con gà, lớn lên ăn trộm con bò”, bà mẹ luôn khen ngợi mỗi khi nó mang về một món đồ ăn cắp. Trong nhà thiếu thứ gì, bà mẹ cứ bảo là nó lại ăn trộm mang về khỏi tốn tiền mua.

Rồi một hôm, thằng con leo vào nhà người giàu có nhất vùng ăn cướp, và đã dùng dao đâm chết chủ nhà, bị dân làng vây bắt giải lên quan phủ xét xử. Vì là tên trộm cướp chuyên nghiệp, lại kèm thêm tội giết người nên hắn đã bị quan xử tội chết. Hôm thi hành án, tên cướp bị trói hai tay và được quân lính áp giải ra pháp trường. Mẹ hắn luôn theo sau con khóc lóc thảm thiết. Tại pháp trường, trước khi bị chém, tên cướp yêu cầu viên quan cho hắn được nói riêng với mẹ vài lời. Khi bà mẹ bước tới gần ghé sát tai nghe con nói, hắn liền cắn đứt tai mẹ, khiến bà đau quá la to :

– Mày là đứa con bất hiếu, phạm tội bị chết chưa đủ hay sao mà còn muốn làm hại mẹ hả ?

Đứa con liền nói với mẹ như sau :

– Hôm nay tôi bị chết như thế này là do lỗi của bà. Lần đầu tiên tôi ăn trộm hộp bút vẽ, lẽ ra bà phải đánh tôi một trận và dạy dỗ bảo ban tôi thì tôi đâu có phạm tội mang án chết như hôm nay.

Câu chuyện trên cho thấy: Trách nhiệm của các bậc cha mẹ là phải dạy dỗ giáo dục con cái nên người tốt và hữu ích. Bổn phận của bạn bè là phải giúp người anh em mình sửa đổi lỗi lầm nếu có. Nếu người trên không chu toàn trách nhiệm bảo ban dạy dỗ người dưới là đã lỗi bổn phận và phải liên đới chịu trách nhiệm về các thiệt hại do người dưới gây ra.

3) MỘT CÁCH SỬA LỖI TẾ NHỊ CỦA VỊ HỒNG Y :

Ðức Hồng y Roncalli, sau này là Giáo hoàng Gioan 23, một hôm được mời tham dự buổi tiếp tân ngồi bên một nữ công tước. Bà này mặc một chiếc váy cực kì ngắn. Trong suốt bữa tiệc, ngài làm như không biết đến bà. Đến cuối bữa tiệc, để giúp bà sửa lỗi, ngài cầm một trái táo trên bàn ăn và quay sang đưa cho bà. Rất hân hạnh, bà nói:

– Tôi không biết phải cám ơn ngài thế nào. Bởi đâu mà tôi lại được ngài ưu ái như thế ?

Ngài chăm chăm nhìn bà rồi nói:

– Sau khi Evà ăn quả táo, bà ta mới nhận ra là mình thiếu quần áo !

4) THÁI ĐỘ BÁC ÁI PHẢI CÓ KHI SỬA LỖI ANH EM :

Trong quyển sách về truyền thống của các vị ẩn tu có thuật lại câu chuyện như sau : Một hôm, khi Đức Giám mục A-MO-LA đi thăm mục vụ tại một xứ đạo miền quê, dân chúng trong làng đã thưa với ngài cáo tội của một ẩn sĩ trên núi, vì ông ta đã công khai lỗi lời khấn khiết tịnh khi sống chung nhà với một phụ nữ. Họ nói: với vị giám mục : ”Hôm nay ngài đã đến đây thì ngài phải giải quyết dứt khoát tình trạng bê bối gây gương xấu của vị ẩn tu kia”. Sau khi nghe những lời kết án gay gắt của dân làng, Đức Giám mục quyết định cùng dân làng leo lên núi. Vị ẩn tu thấy đám đông kéo đến gần túp lều của mình thì hoảng sợ và bảo người phụ nữ trốn trong một chiếc thùng rỗng.

Đức Giám mục là người đầu tiên đến túp lều và cũng là người đầu tiên bước chân vào lều. Ngài đưa mắt nhìn chung quanh và hiểu ngay tình hình. Ngài ung dung đi thẳng đến chiếc thùng gỗ và ngồi trên đó, rồi bình thản gọi dân làng vào trong lều và bảo : ”Vào đây, anh chị em hãy vào và lục soát túp lều để tìm người phụ nữ như anh chị em đã tố cáo”. Họ lăng xăng lục lọi, nhưng không tìm đâu ra bóng dáng người đàn bà kia. Khi ấy, Đức Giám mục mới nói : ”Bây giờ anh chị em phải qùy xuống xin lỗi Thiên Chúa vì đã vô cớ nói xấu vị ẩn tu này”. Rồi khi mọi người đã kéo nhau xuống núi hết, vị giám mục đã tiến lại gần vị ẩn tu, nắm chặt hai bàn tay của ông, đưa mắt nhân từ nhưng cương nghị nhìn sâu vào mắt ông và chậm rãi nói : ”Hỡi người anh em, hãy cẩn thận giữ mình kẻo mất linh hồn đấy”.

5) THÁI ĐỘ KHÔN NGOAN CỦA MỘT CẬN THẦN KHI CAN GIÁN VUA:

Vua Cảnh Công nuớc Tề, có một con ngựa qúi, giao cho một người hầu chăn nuôi. Một hôm con ngựa tự nhiên lăn ra chết. Vua giận lắm, cho là người hầu kia đã giết ngựa, liền sai quân đến bắt mang về kết án phanh thây và sai lính thi hành. Án Tử ngồi chầu, thấy thế vội ngăn lại và hỏi nhà vua :

– Vua Nghiêu, vua Thuấn xưa phanh thây người thì bắt đầu từ đâu trước ?

Cảnh Công ngơ ngác nói :

– Thôi hãy buông ra, đem giam hắn xuống ngục để sẽ trị tội sau.

Án Tử nói rằng :

– Tên này chưa biết rõ tại sao mình phải bị chết, nên có thể sẽ nghĩ mình bị chết oan. Tôi xin vì vua kể rõ tội nó r trước đã, rồi hãy tống ngục cũng chưa muộn.

Vua nói :

– Phải.

Án Tử kể tội rằng : ”Nhà ngươi có ba tội đáng chết. Vua sai nuôi ngựa mà để ngựa chết là một tội đáng chết. Lại để chết con ngựa rất qúi của vua, là hai tội đáng chết. Để vua mang tiếng, vì một con ngựa mà giết chết một mạng người, làm cho trăm họ nghe thấy ai cũng oán vua, các nước nghe thấy ai cũng khinh vua. Ngươi làm chết một con ngựa mà để cho dân chúng oán giận vua, nước ngoài dòm ngó thôn tính nước ta là ba tội đáng chết. Ngươi đã biết chưa ? Bây giờ hãy tạm giam ngươi vào ngục…”.

Cảnh Công nghe xong ngậm ngùi than rằng :

– Thôi, hãy tha cho nó ! Kẻo ta sẽ mang tiếng là kẻ bất nhân.

Qua câu chuyện trên ta thấy người xưa có những cách sửa lỗi khôn ngoan sâu sắc, có thể tóm lại như sau : Chân thành kính trọng người được sửa lỗi; Luôn ý thức giữ thể diện cho họ chứ không chà đạp tự ái của họ; Cần khiêm tốn nhận mình cũng có nhiều lỗi lầm để họ không bị mặc cảm; Đừng kết tội ngay mà hãy đặt câu hỏi giúp họ tự nhận ra lỗi lầm, rồi kiên nhẫn lắng nghe và khích lệ họ sửa lỗi.

SUY NIỆM:

Hội thánh gồm các tín hữu có đức tin và đã được thánh hóa nhờ các bí tích. Nhưng bao lâu còn ở trần gian, các tín hữu vẫn có nhiều sai lỗi giống như bao người khác. Họ có thể sai lầm và phạm phải nhiều tội lỗi, gây gương mù gương xấu và nên cớ vấp phạm cho người lương. Tuy nhiên, không phải bề trên hễ thấy người dưới sai lỗi là xử phạt ngay. Bài Tin Mừng hôm nay gợi cho chúng ta thái độ phải có đối với những kẻ sai lỗi trong Cộng đoàn thế nào, để vừa giữ được đức bác ái lại vừa giúp tội nhân nhận ra lỗi lầm mà sám hối.

1) CÓ CẦN PHẢI SỬA LỖI CHO THA NHÂN KHÔNG ? :

– Cần sửa lỗi cho tha nhân vì đây là một hành vi bác ái : Một số người không dám lên tiếng sửa lỗi khi thấy kẻ khác làm sai vì sợ bị cho là kẻ hay gây chuyện : “Ăn cơm nhà đi vác tù và hàng tổng !”; Hoặc sợ bị kẻ ác trả thù. Nhưng Đức Giê-su dạy các môn đệ không được im lặng khi thấy anh chị em mình sai lỗi vì khi ấy “im lặng là đồng lõa !”, và cũng là lỗi đức bác ái như ngôn sứ Ê-dê-ki-en đã tuyên sấm : “Đức Chúa phán : Ta không muốn kẻ gian ác phải chết, nhưng muốn nó ăn năn sám hối và được sống” (Ed 18,23).

– Cần sửa lỗi cho tha nhân vì là trách nhiệm của người trên: cha mẹ trong gia đình, thầy dạy ở học đường, các mục tử trong Hội Thánh có trách nhiệm dạy dỗ người dưới quyền như người xưa dạy : “Nuôi con chẳng dạy chẳng răn, thà rằng nuôi lợn lấy lòng mà ăn”.

– Cần sửa lỗi cho tha nhân để tránh phạm tội “thiếu sót bổn phận”gây hậu quả nghiêm trọng: Thấy một người đang đi vào đường đến đầm lầy có nguy cơ bị sụt lún mà không lên tiếng cảnh báo, thì đó chính là một tội ác. Thấy một người làm sai, có thể gây thiệt hại lớn cho bản thân, gia đình và tập thể mà không can ngăn thì cũng là tội thiếu sót bổn phận: Thấy một đứa trẻ chơi đùa với diêm quẹt gần bình ga trong bếp hay gần bình xăng xe mà không can ngăn là đã gián tiếp phạm tội ác nếu chẳng may sự cố cháy nổ xảy ra.

2) PHẢI SỬA LỖI CHO THA NHÂN THẾ NÀO ? :

Sửa lỗi cho anh em là một nghệ thuật, đòi người sửa lỗi phải khéo léo thực hiện : Cũng giống như việc giải phẫu một khối u ác tính : Nếu bác sĩ phẫu thuật thiếu kinh nghiệm, thao tác không đúng kỹ thuật, thì không những không chữa lành được bệnh mà có thể còn gây ra thiệt hại lớn lao hơn cho bệnh nhân. Tin Mừng hôm nay đề ra ba điều kiện ta phải có khi sửa lỗi cho anh em :

+ Một là phải sửa lỗi cách tế nhị : Tự đặt mình vào hoàn cảnh của người có lỗi, để biết khi nào nên gặp gỡ nói chuyện và nên nói cách nào để người bị sửa lỗi dễ dàng chấp nhận.

+ Hai là phải sửa lỗi cách kín đáo : Tránh để cho người ngoài biết chuyện sửa lỗi để người có lỗi không bị mất thể diện và khỏi mang mặc cảm.

+ Ba là sửa lỗi với sự kiên nhẫn: Tránh sự nóng vội và đừng đòi đạt kết quả ngay, nhưng cần biết kiên nhẫn chờ đợi để kẻ có lỗi có đủ thời gian suy nghĩ và quyết định đổi mới cuộc sống.

3) BỐN BƯỚC CẦN THEO KHI SỬA LỖI THA NHÂN :

Trong Tin Mừng hôm nay, Đức Giê-su dạy các môn đệ bốn bước phải theo khi sửa lỗi tha nhân:

+ Một là hãy gặp gỡ riêng giữa ta và họ.

+ Hai là nếu họ không sửa lỗi thì sẽ mang theo một hoặc hai nhân chứng, không phải để làm áp lực mà để mọi việc được sáng tỏ nhờ lời của các nhân chứng. Người ta thường gọi bước này là “ba mặt một lời”.

+ Nếu họ vẫn cố chấp không nghe, thì sang bước thứ ba là đưa họ ra Cộng đoàn. Không phải để bị kết án, nhưng nhờ thế giá của tập thể mà kẻ có lỗi sẽ hồi tâm sửa mình (x. Mt 18,20).

+ Nếu họ vẫn cố chấp không nghe Cộng đoàn, thì tức là họ đã tự loại mình ra khỏi Hội thánh. Từ đây họ không còn là thành viên của Hội thánh nữa. Những tội nhân cố chấp trong sự sai lạc về đức tin sẽ bị liệt vào thành phần “dân ngoại và người thu thuế”, nghĩa là không còn thuộc về Hội thánh nữa. Từ đây Hội thánh chỉ còn biết phó thác họ cho lòng thương xót của Thiên Chúa.

4) THÀNH TÂM SÁM HỐI KHI LỠ XÚC PHẠM ĐẾN THA NHÂN ?

Khi “trót dại gây tổn thương đến danh dự và xúc phạm đến tự ái của anh em, chúng ta thường e ngại khi phải công khai xin lỗi. Bấy giờ chúng ta nên thực hành theo lời trong kinh cáo mình :

– Khiêm tốn và thành tâm nhận lỗi : Đầu tiên hãy ý thức sự sai lỗi là của mình chứ không đổ lỗi cho người khác, như kinh Cáo mình : “Tôi đã phạm tội nhiều trong tư tưởng, lời nói, việc làm và những điều thiếu sót. Lỗi tại tôi, lỗi tại tôi, lỗi tại tôi mọi đàng”. Hoặc kinh Ăn Năn Tội : “Mà con đã cả lòng phản nghịch lỗi nghĩa cùng Chúa, thì con lo buồn đau đớn, cùng chê ghét mọi tội con trên hết mọi sự”.

– Rồi quyết tâm sửa chữa lỗi lầm: Điều quan trọng là chúng ta cần thành tâm khắc phục hậu quả : Nếu làm hư hỏng tài sản của ai đó, chúng ta hãy đề nghị sửa chữa hoặc thay mới cho người bị hại. Điều quan trọng của việc sám hối là : Phải quyết tâm xa lánh dịp tội nghĩa là không gặp gỡ tiếp xúc với người hay đến nơi khiến ta dễ phạm tội lại. Rồi còn phải bồi thường thiệt hại cách tương xứng như kinh Ăn Năn Tội : “Con dốc lòng chừa cải, và nhờ ơn Chúa thì con sẽ lánh xa dịp tội, cùng làm việc đền tội cho xứng. Amen”.

THẢO LUẬN:

1) Bạn cảm thấy thế nào và nên làm gì khi nghe người khác nói hành hay công khai phê bình về các sai lỗi của mình ? 2) Ta nên góp ý sửa lỗi cho cấp trên thế nào để vừa đạt được hiệu quả, lại vừa tránh gây căng thẳng trong quan hệ với cấp trên về sau ? 3) Khi phát hiện có thâm lạm công quỹ trong tập thể, là nhân viên ta nên làm gì ?

NGUYỆN CẦU:

LẠY CHÚA GIÊ-SU. Dù giữa chúng con có những khác biệt, nhưng xin Chúa ban cho chúng con hiệp nhất nên một trong tình yêu của Chúa. Xin cho chúng con biết thật tình yêu thương nhau, biết chia sẻ cho nhau những niềm vui nỗi buồn, biết nâng đỡ an ủi nhau mỗi khi bị thất bại, biết động viên khen ngợi nhau trong những thành công, luôn khích lệ nhau cố gắng vươn lên, và nhất là sẵn sàng góp ý xây dựng để cùng thăng tiến. Xin cho chúng con năng học hỏi suy niệm và sống Lời Chúa, để trở nên bạn hữu nghĩa thiết của Chúa và của anh em.

X) HIỆP CÙNG MẸ MA-RI-A.- Đ) XIN CHÚA NHẬM LỜI CHÚNG CON.

Về mục lục

NỢ TÌNH

Lm. Bosco Dương Trung Tín

“Anh em đừng mắc nợ gì ai ngoài, món nợ tương thân tương ái” (x.Rm 13,8)

Nói đến mắc nợ ai cũng sợ. Nợ đây là nợ tiền. Nợ tiền mà không trả là có chuyện. Sẽ bị la, bị mắng, bị đánh đập, bị xiết nhà, bị phát mãi, bị thanh lý. Mượn tiền, vay tiền mà không trả đúng hẹn người ta sẽ tính tiền lời, tiền lãi. Rồi lãi mẹ đẻ lãi con, riết tiền lãi gấp mấy lần tiền nợ gốc. Vả lại, mượn tiền mà không trả còn là một sự bất công, bất hợp pháp.

Người mà không mắc nợ gì ai thì thật là thoải mái, sống khỏi phải lo, khỏi phải sợ. Để được vậy, có bao nhiêu thì ta làm bấy nhiêu, sau này ta sẽ khếch trương thêm, đừng có ham to làm lớn. Vì càng làm to, làm lớn bao nhiêu thì càng lỗ to, lỗ lớn bấy nhiêu. Hoặc có bao nhiêu thì mình xài bấy nhiêu, đừng có đua đòi cho bằng chị, bằng em hay bằng người ta làm chi, kẻo phải đi vay, đi mượn mà mắc nợ chi cho khổ. Nhà có chỗ ra chỗ vào; có công ăn việc làm hằng ngày và có của ăn hằng ngày dùng đủ là tốt rồi; có một mái ấm gia đình là hạnh phúc rồi, không cần phải có nhà lầu xe hơi; không cần phải cao lương mỹ vị; không cần phải làm giám đốc, có nhiều tiền mới được. Cứ không mắc nợ ai là hạnh phúc nhất trên đời.

Thế nhưng, có một thứ nợ mà ta phải nợ, theo thánh Phao-lô đó là NỢ TÌNH. Nợ gì thì trả đó. Nợ tiền thì trả bằng tiền. Có khi nợ tiền trả bằng “tình” cũng được. Nhưng nợ tình không trả bằng tiền được. Vì tình không mua hay đổi bằng tiền được. Nợ tình phải trả bằng tình mới được. “Nợ tình” ở đây là “yêu người”, mà người ta gọi nôm na là “Nợ đời”.

Khi ta yêu thương ai thì người đó mắc nợ ta. Mà mắc nợ thì phải trả, có nghĩa là người đó phải yêu thương lại ta. Người mà yêu thương ta, ta lại mắc nợ họ, nên ta phải trả, phải yêu thương lại họ. Cứ thế mà người ta yêu thương nhau. Tình yêu thương này không áp dụng cho tình yêu đôi lứa hay tình yêu nam nữ.

Mình yêu một người thì không có luật nào bắt người kia phải yêu mình cả. Tình yêu Nam Nữ là hoàn toàn tự do. Tình yêu đó chỉ thực sự là tình yêu khi cả hai bên cùng đồng tình, mới có hạnh phúc; mới có một tổ ấm; mới thành một gia đình; mới nên một xương một thịt được. Cho nên ai yêu thương một người mà bắt người đo phải yêu thương mình, phải lấy mình là một sự bất công, bất chính và bất nhân.

Tình yêu mà thánh Phao-lô nói đây là “Tình người”. Tình yêu này là “Yêu người như chính mình” (x.Rm13,9); là điều răn trọng nhất (x.Mt22,39). “Yêu người như chính mình là không làm hại ai”(x.Rm13,10). Điều đó được thể hiện quan các điều răn như: không được ngoại tình, không được giết người; không được trộm cắp; không được ham muốn,…

Mình có muốn người vợ hay người chồng mình đi ngoại tình không? Chắc là không chớ gì. Vậy thì ta đừng đi ngoại tình.

Mình có muốn người ta giết mình không ? Chắc là không chớ gì. Vậy thì ta đừng giết ai.

Mình có muốn người ta lấy tiền, lấy đồ gì của mình không ? Chắc là không chứ gì. Vậy thì ta đừng ăn cắp tiền hay lấy đồ của người khác.

Mình có muốn người khác ham muốn gì của mình không ? Chắc là không rồi. Vậy thì ta đừng có ham muốn gì của người ta.

Đó chính là yêu người thân cận như chính mình. “Mình không muốn người ta làm gì cho mình thì mình đừng bao giờ làm cho người ta”. Hoặc “Ta muốn người ta làm gì cho mình thì ta hãy làm cho người ta”. Đó là khuôn vàng thước ngọc của tình người.(x. Mt7,12)

Nói tóm lại là, tình người, yêu người là không làm hại bất cứ ai. Yêu người như vậy là đã chu toàn lề luật của Chúa.

Trong tình yêu người này có một việc khó, có thể nói là rất khó, đó là việc sửa lỗi cho anh chị em. Mình thấy người anh em hay chị em của mình làm sai, làm quấy, mà vì yêu thương nên phải nói, phải góp ý. Vì nếu ta không nói, không góp ý thì ta sẽ mắc lỗi trước mặt Chúa. Chúa sẽ đòi nợ ta đấy.

Chúa nói: “Ngươi không chịu nói để cảnh cáo nó từ bỏ con đường xấu xa thì chính kẻ gian ác sẽ phải chết, vì tội của nói. Nhưng Ta sẽ đòi ngươi đền nợ máu. Ngược lại, nếu ngươi đã báo cho kẻ gian ác phải từ bỏ con đường của nó mà trở lại, nhưng nó không trở lại thì nói sẽ chết vì tội của nó; còn ngươi, ngươi sẽ cứu được mạng sống mình”(x.Ed33,8-9).

Việc này rất khó vì cái tôi của người ta quá lớn, rất khó chấp nhận sai và sửa sai. Thường khi nghe đến việc đó là họ nổi điên lên ngay. Chỉ có những ai khiêm nhường thẳm sâu mới vui vẻ chấp nhận sai và sửa sai thôi.

Dầu vậy thì ta cũng phải nói, đó là bổn phận của ta, vì tình liên đới anh em một nhà, “tứ hải giai huynh đệ”; anh chị em cùng một Cha trên trời.

Vậy ta phải làm sao đây?

Như Đức Giê-su dạy trong bài Phúc Âm. Có ba giai đoạn cần làm. Trước hết chỉ riêng ta với người đó. Nếu họ nghe thì tốt; nếu họ không nghe thì cần thêm một hay hai người nữa. Nếu họ cũng không thay đổi thì đem trình lên Hội Thánh. Nếu Hội Thánh mà họ cũng không nghe thì coi như “hết thuốc” chữa, coi họ như không có.(x.Mt18,15-17)

Qua đó, nếu ta có góp ý với ai thì ta cũng làm đến lần thứ ba mà thôi. “Quá tam ba bận” mà. Nói đến lần thứ ba mà họ không nghe, coi như ta đành “bó tay”, coi như ta đã hết trách nhiệm; không nên nói nữa.

Ngày nay nhiều bậc ông bà, cha mẹ hay than van nói con cháu chúng chẳng nghe. Bảo chúng đi nhà thờ nhà thánh mà chúng chẳng đi gì, buồn quá. Các bậc ông bà, cha mẹ hãy nghe và áp dụng Lời Chúa hôm nay. Đối với con cháu từ một tuổi đến 17 tuổi, ta phải nói, phải dạy, có khi phải nghiêm khắc để dạy bảo chúng. Từ 18 tuổi trở lên hay đã lập gia đình, thì ta chỉ khuyên chúng thôi. Có chăng cũng đến lần 3 là cùng, đừng có nói nhiều; cũng đừng có lải nhải chi cho cực; rồi con cháu cũng bực. Tốt hơn hãy ầm thầm mà cầu nguyện cho chúng khi đi tham dự thánh lễ là được. Cứ âm thầm như thánh Mô-ni-ca ấy. Mấy chục năm trời ròng rã âm thầm khóc lóc mà không biết đến nào Augustino trở lại. Và vào một ngày đẹp trời Augustino đã trở lại và còn làm thánh lớn trong Giáo Hội nữa.

Các bậc ông bà, cha mẹ cũng hãy noi gương đó mà sống. Hãy luôn luôn cầu nguyện cho con cháu trong giờ cầu nguyện. Đó là việc bổn phận thứ nhất và quan trọng nhất. Đó chính là tình yêu thương nồng nàn nhất mà ta dành cho con cháu. Đó là tài sản quí báu nhất mà ta để lại cho con cháu đấy.

Đó là “cục nợ” của ta mà ta phải trả suốt đời của ta. Chúng mà nghe ta thì chúng là “cục cưng” của ta. Tuổi dạy bảo tốt nhất là từ khi tượng thai cho đến 7, 8 tuổi. Các bậc làm cha làm mẹ hãy chú ý mà dạo bảo chúng trong thời gian này, để sau này chúng dễ bảo và nên “cục cưng”, “cục vàng” của ta. Không thì chúng sẽ thành “cục nợ” của ta đấy.

Vậy Lời Chúa hôm nay cho ta biết, ta có một món nợ phải trả, phải chu toàn, đó là NỢ TÌNH. Ta đừng bao giờ làm hại người nào, nhưng hãy yêu thương, trân trọng và làm điều tốt cho nhau. Dù cho đó là việc sửa sai hay góp ý. Đó điều tốt nhất cũng là điều khó nhất mà ta phải làm cho anh chị em của ta; cho con cháu của ta, để họ nên thánh nên thiện chứ không lên lớp hay mạt sát. Có như thế ta mới nên thánh nên thiện và không bị Chúa đòi NỢ. A-men.

Về mục lục

GÓP Ý CHÂN THÀNH

PM. Cao Huy Hoàng

Bổn phận góp ý

Tiên tri Egiêkiel mở đầu phần Phụng Vụ Lời Chúa hôm nay CN 23 TN A, bằng một thông điệp của Thiên Chúa gửi cho dân Ngài, nghe cứng rắn như một tiếng sét kinh hoàng:

“Nếu ngươi không chịu nói để kẻ gian ác bỏ đường lối mình, thì chính kẻ gian ác sẽ chết trong sự gian ác của nó, nhưng Ta đòi máu nó bởi tay ngươi” (Ed 33,8)

Quả thực, nghe câu Lời Chúa này, có lẽ ai cũng phải khiếp kinh đến nghẹt thở mà nhìn lại đời sống của chính mình. Bởi vì, phải nói cách nào đây, “để kẻ gian ác bỏ đường lối của họ” trong khi chính mình chưa thực sự nên hoàn thiện, chính mình còn vương bao điều bất chính! Thật khó khăn. Bởi vì, câu Lời Chúa có một ý ẩn, và có một ý hiện. Ý ẩn là “hãy hoàn thiện” và ý hiện là “làm cho người khác hoàn thiện”. Đó không chỉ là bổn phận của công dân nước Chúa, mà còn là trách nhiệm, và là điều kiện để được cứu sống:

“Còn khi ngươi loan báo cho kẻ gian ác bỏ đường lối nó, nếu nó không chịu bỏ đường lối nó, thì nó sẽ chết trong sự gian ác của nó, nhưng ngươi cứu được mạng sống ngươi”.(Ed 33, 9)

Nghĩ cho cùng, thì thật hữu lý, vì khi mỗi tín hữu được tháp nhập vào thân mình Đức Kitô, vào cuộc sống chung trong Giáo Hội của Ngài, hẳn đã có một ước muốn trở nên hoàn thiện như Đức Kitô vô tội, Đấng trở nên con người hoàn toàn ngoại trừ tội lỗi, trở nên con cái của Thiên Chúa là Đấng Toàn Thiện, và cùng nhau hưởng phúc trường sinh do ơn cứu mạng của Chúa Giêsu Kitô. Như vậy, mỗi tín hữu phải là một chi thể không tỳ vết của Đức Kitô. Mỗi tín hữu trở nên thành viên, nên huynh đệ trong gia đình của Thiên Chúa chí thánh, chí thiện.

Tình huynh đệ thiêng liêng ấy đạt đạo đến mức thánh Phaolô phải thốt lên: “yêu thương là chu toàn cả lề luật”, nhưng là cách “yêu thương không làm hại kẻ khác” đồng nghĩa với việc “yêu thương là làm lợi ích cho kẻ khác”. Không có mối lợi nào bằng trở nên công chính để được ơn cứu độ. Không có quà tặng nào quí hơn sự sống trường sinh. Không có tình huynh đệ nào bền vững cho bằng tình huynh đệ của con cái Thiên Chúa. Vì thế, làm lợi cho anh em là làm cho anh em nên công chính, được sự sống trường sinh và xứng nên con cái của Thiên Chúa.

Góp ý chân thành

Tin Mừng Matthêu 18, 15-20, Chúa Giêsu hướng dẫn cụ thể hơn về mối tình thiêng liêng ấy bằng việc chu toàn bổn phận giúp nhau nên hoàn thiện: nếu “người anh em lỗi phạm” thì phải giúp anh em phục thiện bằng các bước sửa dạy như sau: chân thành góp ý riêng, hai ba người góp ý, và cộng đoàn cùng nhau góp ý cho anh em nhận ra lầm lỗi của mình, xây dựng cho anh em con đường trở về ơn gọi công chính.

Tại sao phải chân thành góp ý? Thiết tưởng, ngoài việc tự mình phải chu toàn bổn phận nên hoàn thiện, còn phải nghĩ đến cuộc sống Giáo Hội hôm nay và mai sau. Nếu không sống cùng, sống với, sống trong Giáo Hội ở trần gian, thì khó lòng mà bảo đảm được một cuộc sống trong Giáo Hội khải hoàn trên thiên quốc. Vì thế, tình yêu dành cho Giáo Hội cũng chính là tình yêu dành cho mọi thành phần trong Giáo Hội, kể từ các Đấng Bậc với vai trò chủ chiên: Đức Giáo Hoàng, các Giám Mục …đến thành phần bé nhỏ nhất là con chiên, và nhất là những con chiên lạc.

Như vậy, việc chân thành góp ý, giúp nhau hoàn thiện phải bắt nguồn từ tình yêu và là một động thái của tình yêu chân chính.

-Tình yêu thôi thúc việc “làm lợi cho anh em”.

-Tình yêu giúp sáng kiến khôn ngoan lựa lời tế nhị, chọn đúng lúc, đúng chỗ.

-Tình yêu giúp sức mạnh can đảm vượt qua cái nghiệt ngả của sự thực “lời thật mất lòng”.

-Tình yêu ấy giúp kiên trì, không nản lòng trước cảnh “lòng chai, dạ đá”.

-Tình yêu giúp củng cố niềm tin và lòng cậy trông để có quyền hy vọng về một phép lạ của tình bác ái.

-Tình yêu kết liên mọi người với nhau nên nghĩa tình thâm huynh đệ trong đức tin vững chắc rằng có Chúa Giêsu đang hiện diện nối kết.

-Và nhất là, tình yêu ấy giúp sống mầu nhiệm Giáo Hội Thánh Thiện, với những con người có thể là chưa hoàn thiện.

Vì đời sống cộng đoàn nhân danh Đức Giê-su

Chúa Giê-su nói: “Thầy lại bảo các con, nếu hai người trong các con, ở dưới đất, mà hiệp lời cầu xin bất cứ điều gì, thì Cha Thầy, Đấng ngự trên trời, sẽ ban cho họ điều đó. Vì ở đâu có hai hoặc ba người tụ họp nhân danh Thầy, thì Thầy ở giữa những người ấy” (Mt 18, 19-20).

Không ai sống một mình. Cuộc sống là cuộc sống chung. Với tín hữu công giáo, cuộc sống chung ấy là một cộng đoàn nhân danh Chúa Giê-su và tin chắc Chúa Giê-su hiện diện giữa cộng đoàn ấy. Vì thế, viecj góp ý chân thành, để giúp nhau hoàn thiện, là điều đẹp ý Chúa.

Tiếc là, có vẻ như xã hội đang thời kỳ mở cửa cho những đôi vợ chồng ly dị vì không thể sửa lỗi, góp ý xây dựng cho nhau một cuộc sống bền vững hơn, siêu nhiên hơn cái duy vật. Bởi họ không có chỗ cho Thiên Chúa, cho Chúa Giê-su, không có giáo hội, không có sự ràng buộc của tình yêu nhau và tình yêu cộng đoàn thánh thiện. Họ chỉ dừng lại ở chỗ góp ý cho nhau làm sao sống phù hợp với cuộc chạy đua kinh tế, chạy đua phương tiện hưởng thụ, chạy đua tự do quan hệ trong và ngoài hôn nhân. Sự yêu thương và tôn trọng nhau trong hôn nhân xã hội ngày nay hầu như chỉ nhắm đến vật chất và tự do cá nhân, mà không màng gì đến một cuộc sống chung thời vĩnh cửu.

Nhìn vào thực tế khá bi đát ấy, thiết tưởng, thông điệp của Lời Chúa hôm nay nhắc nhớ mỗi gia đình công giáo càng phải nồng nàn hơn, thắm thiết hơn trong tình yêu hôn nhân, một họa ảnh của tình yêu Chúa Kitô và Giáo Hội; và hơn thế nữa, là cơ hội cho các gia đình nhắm đến sự sum họp vững bền của chính gia đình mình trong Giáo Hội khải hoàn. Từ đó, trân trọng tình yêu của nhau mà đón nhận những góp ý chân thành để cùng nhau nên hoàn thiện. Việc hoàn thiện của vợ của chồng, của những người làm cha làm mẹ, là gương sáng bảo đảm cho việc hoàn thiện các con cái theo ý Chúa.

Cũng thế, nơi các cộng đoàn giáo xứ, mỗi người không thể dửng dưng đối với thành viên cộng đoàn, nhưng mặc lấy một phần trách nhiệm đối với “người anh em” tín hữu khác về việc trở nên một con chiên ngoan sống cùng đàn chiên trong một Chúa chiên. Trách nhiệm ấy được thôi thúc bởi tình yêu. Và lúc này đây, chuẩn mực của tình yêu đã được minh định: đem lại lợi ích thiêng liêng cho anh em, giúp anh em nên công chính. Từ đó, tất cả những cách yêu, lời yêu, làm hại kẻ khác, hại thanh danh, hại nhân phẩm, hại linh hồn, yêu nhau để mất linh hồn thì không phải là tình yêu chân chính nữa.

Thế thì

-Nhận được những góp ý chân thành, là cơ hội vàng cho mỗi chúng sửa lại những lầm lỗi mà ai cũng có thể mắc phải ít là bảy lần trong một ngày.

-Nhận được những góp ý chân thành, là cơ hội vàng cho những tâm hồn khát khao nên công chính.

-Nhận được những góp ý chân thành, là cơ hội cho mình khiêm tốn nhìn thấy mình dù ở chức vụ nào cũng thật mong manh, yếu đuối, thấp hèn trước mặt Thiên Chúa.

-Nhận được những góp ý chân thành, là cơ hội vàng cho chúng ta xác định được ai thù ai bạn, ai yêu ai ghét trong cuộc đời này.

-Nhận được những góp ý chân thành, còn là nhận được một quà tặng quí giá mà Chúa ban qua và trong đời sống Giáo Hội.

-Hãy đón nhận những góp ý chân thành với lòng khiêm tốn, và lòng biết ơn Chúa, biết ơn Giáo Hội, biết ơn những người anh em có trái tim đầy ắp tình yêu Thiên Chúa.

Lạy Chúa, xin cho chúng con biết biết khao khát nên công chính như lòng Chúa mong ước: “Ước chi hôm nay, các bạn nghe tiếng Chúa. Đừng cứng lòng nữa” (Tv 94,8).

Xin cho chúng con biết yêu mến Giáo Hội để sẵn sàng nghe tiếng Chúa gọi mời nên công chính, qua sự góp ý chân thành của anh em. A men.

Về mục lục

BA PHƯƠNG ÁN

Lm. Anphong Nguyễn Công Minh

Ngạn ngữ Tây Phương có câu “lầm lỗi là bản tính con người” (errare est humanum, to err is human). Còn ta thì có câu “nhân vô thập toàn.” Tức là thế nào cũng lầm lỗi. Vàng ròng mà cũng chỉ 4 số 9 (9999), chứ đâu có vàng 100, huống gì con người, thế nào cũng có lỗi.

Nhưng đứng trước lầm lỗi kẻ khác, trước thiếu sót của tha nhân, con người lại chia thành hai loại để đi đến hai cực : một là cực xa – hai là cực gần.

1. Cực xa : là ta chẳng để ý gì đến người khác cả. Nó muốn làm gì kệ nó. Mặc xác nó. Thái độ này người xưa gọi là Sống chết mặc bây, bây có linh hồn bây lo giữ lấy. Còn con người thời nay (thập niên 80, 90) gọi bằng tên có vẻ Tây : Markeno. Mặc kệ nó. Chủ nghĩa này, thái độ này ngự trị hầu hết ở thành thị. Đến độ nhà bên cạnh bị mất cắp, người trong nhà đó bị giết mà mình sát vách vẫn chẳng hay chẳng biết, huống gì là họ có lỗi này lầm kia ta đến để nhắc nhở họ. Vì thế ở sát vách mà vẫn cực xa.

Những người đó hãy nghe lại Bài đọc I trong Sách Ezekiel : Hỡi con người, Ta làm cho ngươi trở nên lính canh nhà Israel để ngươi loan báo cho kẻ tội lỗi ăn năn trở lại. Nếu ngươi không chịu nói, để họ bỏ đường tà qui chánh thì kẻ tội lỗi đó chết, Ta sẽ đòi máu nó ở nơi ngươi. Còn nếu ngươi đã nói rồi mà nó vẫn không cải tà sám hối thì nó chết trong sự gian ác, còn ngươi thì không sao cả.

Do đó, chúng ta là những tuần canh được Chúa đặt lên để gìn giữ linh hồn anh em.

2. Cực gần. Nhưng tuần canh cũng có nguy hiểm là đi quá sâu, canh quá sát, gác quá gần. Đây là hạng người “Cực gần” đối lại với “Cực xa” vừa nói trên kia.

Cực gần, là hạng người tò mò tọc mạch muốn biết hết chuyện nhà hàng xóm. Nhà họ có mấy con gà ; chân giường bốn cái lung lay cái nào mình cũng hay cũng biết. Người ta gọi hạng người này là kẻ “chõ mũi vào nhà người khác”. “xía mũi vào chuyện người ta”, dò xét từng hành vi tung tích của kẻ địch để rồi kiêm luôn nhân viên sở thông tin văn hóa loan báo cho cả làng. Hạng người “cực gần” này hay nấp ở thôn xóm. Hạng cực xa có hộ khẩu ở thành thị thì hạng cực gần có địa chỉ ở thôn quê. Vì canh chừng quá gần nên triết gia hiện sinh J.P. Sartre gọi người khác là hoả ngục của tôi. Hỏa ngục chính là người khác. Tôi là kẻ bị nhìn (regardé) mà không phải được nhìn để được nhìn nhận chăm sóc, mà bị nhìn bởi cặp mắt và suy nghĩ của người nhìn: nên cũng dễ bị bệnh chủ quan lệch lạc. Kinh Thánh đã nói đâu đó : Có ai đã đặt ngươi làm quan án trên dân đâu. Còn thư Giacôbê : “Ngươi là ai mà dám xét đoán tha nhân”.

3. Trung Dung. Cả hạng người “cực xa” lẫn lớp người “cực gần” đều không phải là mẫu người mà Chúa Giêsu muốn nói trong bài Tin Mừng hôm nay. Thái độ “trung dung” như quan niệm Đông Phương là đúng nhất, tức phải để ý, lưu tâm đến người và vẫn phải để người đó có trách nhiệm trên cuộc sống của họ nữa.

Bài Tin Mừng hôm nay chẳng những Chúa muốn nói điều đó, mà còn muốn chỉ dẫn chi tiết từng bước một trong việc sửa lỗi anh em. Vì thế bài Tin Mừng hôm nay Chúa Giêsu không có ý nói về người có lỗi mà nói về người sửa lỗi.

Con đường 3 bước mà người sửa lỗi phải đi theo có thứ tự ưu tiên như sau. Đúng ra là 3 phương án.

-Phương án 1 : Hai người với nhau thôi:

Nếu anh em ngươi phạm lỗi, hãy đi sửa dạy nó. riêng nó với ngươi thôi. Nếu nó nghe ngươi thì ngươi đã lợi được người anh em. Nếu thất bại, mới qua Phương án 2.

-Phương án 2 : thêm hai hay ba: Ta kêu thêm một hay hai người nữa để mọi việc được giải quyết êm đẹp. Thêm một, hai người không phải để gia tăng lời tố cáo mà là để, như kiểu chúng ta vẫn thường nói, “xin anh nói thêm cho một tiếng, xin chị khuyên can nó một câu, xin Sơ bảo nó một lời… . Ba mặt một lời có thể thuyết phục được hơn chăng ! Rồi nếu phương án này thất bại, ta có Phương án 3.

-Phương án 3 : trình với cộng đoàn. Tức là trình lên đại diện cộng đoàn, là “sửa lỗi trước đơn vị.” Mà nếu vẫn không thành công, thì, Phương án chót, hay đúng hơn không còn phương án nào khác, không còn trách nhiệm gì đến nó nữa. Xem họ như dân ngoại và thu thuế. Nhưng nên nhớ Đức Giêsu luôn coi trọng người ngoại và thu thuế ! Vì thế ta có thể nói, chỉ còn phương án phó thác người đó cho Chúa mà thôi !

Trong 3 phương án đó, ta phải ưu tiên phương án 1: giữa 2 người với nhau. Trong sách truyền thống các ẩn tu, người ta ghi rằng : Ngày kia, khi giám mục Ambonat đến thăm một làng nọ. Dân làng kéo đến tố cáo với giám mục về một vị ẩn tu trên núi: tu gì mà có một người nữ sống chung lén lút. Dân yêu cầu giám mục chấm dứt tình trạng đó. Giám mục nghe xong quyết định lên núi. Ngài đi đầu và dân chúng lũ lượt theo sau. Vị ẩn sĩ thấy rầm rập người tới thì hấp tấp bảo người nữ chui vào chiếc thùng gỗ trống để ẩn núp. Giám mục là người đến lều trước tiên. Ông bước vào và đưa mắt quan sát, quan sát vị ẩn tu lẫn túp lều, liền hiểu ngay. Giám mục đi thẳng tới thùng gỗ, ngồi lên đó và bình thản ra hiệu cho dân làng vào kiểm tra túp lều. Khi dân làng chẳng tìm đâu bóng dáng người nữ, giám mục liền nói : anh em hãy xin lỗi vì đã nghĩ không tốt cho vị ẩn sĩ đi.

Rồi chờ cho đến khi dân làng đã xuống hết, giám mục mới tiến lại người ẩn tu, nắm chặt tay ông, đưa đôi mắt nhân từ nhưng cương nghị và chậm rãi nói : “Hỡi người anh em, hãy giữ mình kẻo mất linh hồn.” Phương án 1 mà giám mục Ambonat đã thi hành, đúng là nhằm thực hiện Lời Chúa hôm nay.

Trong nghệ thuật sửa lỗi của nhau, các sách Học Làm Người cũng cho ta nhiều chỉ dẫn giá trị, như trong Đắc Nhân Tâm của Dale Carnegie, đã chỉ cho ta 9 cách để sửa lỗi người mà không làm cho người phật ý. Như, khen trước một câu ; như làm sao như thể là họ tự thấy khuyết điểm của họ, chứ không phải do mình nói ; như sửa lỗi mà không làm mất thể diện… . Tóm lại, làm sao cho họ không phật ý. Mà họ không phật ý là họ sẽ sửa sai.

Đức hồng y Roncalli (sau là giáo hoàng Gioan 23) ngày kia dự tiếp tân bên cạnh một nữ công tước mặc chiếc váy cực kì ngắn. Ngài tỏ vẻ khó chịu nên suốt bữa tiệc làm như không biết bà. Cuối bữa, ngài đưa cho bà một trái táo. Rất hân hạnh, bà nói : “Tôi không biết phải cám ơn ngài thế nào. Nhờ đâu tôi được ngài ưu ái như thế ?” ĐHY chăm chăm nhìn bà rồi nói một câu Kinh Thánh, sách Sáng Thế : “Sau khi Evà ăn quả táo, bà ta mới nhận ra là mình thiếu quần áo.”

Lạy Chúa Giêsu, trong bài Tin Mừng hôm nay Chúa dạy con nhiều điều. Điều trước hết là ai cũng có thể phạm lỗi để con không tự kiêu tự đại. Điều thứ hai là con cũng có trách nhiệm trên lỗi của kẻ khác để con biết tìm cách giúp người anh em sửa lỗi sửa sai, và điều thứ ba là đừng nóng vội đốt công đoạn trong việc sửa lỗi. Trước hết là phải giữa hai người với nhau mà thôi.

Lạy Chúa Giêsu, xin giúp con hiểu rõ Lời Chúa.

Về mục lục

CHÚA NHẬT 23 THƯỜNG NIÊN_A

Lm. Antôn

Ông bà anh chị em thân mến. Nếu chúng ta chân thành nhìn vào chính con người của mình thì chúng ta nhận rõ ra con người của chúng ta có nhiều lầm lỗi. Nếu chúng ta nghi ngờ điều đó thì hỏi ngay chính người sống bên cạnh chúng ta hằng ngày thì sẽ nhận được câu trả lời chính đáng. Thật vậy là con người ai cũng có lầm lỗi. Thế nhưng thái độ và phản ứng của chúng ta trước lầm lỗi của chính mình và của người khác lại không giản đơn. Đối với lỗi lầm của chính mình, hay của bạn bè và những người thân thuộc trong gia đình thì chúng ta che chở, bình thường hóa, không chú ý tới hay không nhận lỗi. Đối với lỗi lầm của người khác chúng ta thường quan trọng hóa, bắt bẻ và không tha thứ.

Sửa lỗi của mình và của người khác, nhất là những người thân thuộc là việc khó vì nếu thiếu tinh thần tế nhị sẽ đưa đến sự kiện mất tin tưởng và đưa tới mất lòng, chia rẽ và thù oán. Chúng ta biết sửa lỗi người khác rất khó, và biết nhận ra và sửa lỗi mình thì lại càng khó hơn, vì không ai muốn nhận lỗi của mình, và nếu có nhận ra lỗi của mình, thì cũng khó sửa đổi vì cái “tôi” quá lớn. Vì tự ái và tự cao nên chúng ta chú ý, dễ thấy lỗi của người khác hơn là lỗi của chính mình. Như vậy, nói về vấn đề sửa lỗi của mình và của người khác là chuyện rất khó! Tuy nhiên, trong bài Tin Mừng hôm nay, Chúa Giêsu bảo các môn đệ hãy đi sửa lỗi cho anh chị em, Ngài nói: “Nếu anh em ngươi lỗi phạm, hãy đi sửa dạy nó.”
Chúng ta biết Chúa có lý do, có ý định khi sai bảo các môn đệ sửa dạy anh chị em lầm lỗi. Chúa yêu thương tất cả mọi người kể cả người tội lỗi, và Chúa muốn mọi người sống trong ân sủng của Ngài, vì vậy Chúa Giêsu muốn các môn đệ phải có trách nhiệm trong việc sửa lỗi cho người khác, nhất là những anh chị em sống trong cùng một cộng đoàn. Để thi hành bổn phận đó, Chúa đưa ra những hướng dẫn cần thiết giúp việc sửa đổi có kết quả, đó là phải có sự tâm tình: quan tâm; tâm tình yêu thương; thái độ tôn trọng; tế nhị; kiên trì và sự cầu nguyện.
Thứ nhất, sửa lỗi với sự quan tâm. Chúng ta thấy Chúa nói: “Nếu anh em ngươi lỗi phạm.” Vâng, người sai lỗi đó không phải là ai xa lạ. Đó là anh chị em, con cái, cháu chắt tôi, là người nhà của tôi, là một thành phần của đời tôi, là một chi thể trong “Thân Thể Chúa Ki-tô.” Nếu lầm lỗi giống như một người bệnh, làm sao tôi không lo lắng, quan tâm, chạy chữa cho người thân của tôi được khỏi. Tôi không thể nào nhắm mắt làm ngơ để cho người thân của tôi sống trong đau khổ được.
Thứ hai, sửa lỗi nhau trong tâm tình yêu thương chân tình, đó là, khi muốn sửa lỗi cho người khác, chúng ta phải luôn tâm niệm rằng: lỗi của người anh chị em, nhiều khi cũng là lỗi của chính mình, và nhiều khi lỗi của mình còn nặng hơn của họ. Có thế, chúng ta mới dễ thông cảm và bao dung. Ngoài ra sửa lỗi trong những lời khuyên bảo nhẹ nhàng, kín đáo, đầy tình nghĩa trong sự yêu thương.
Thứ ba, sửa lỗi với thái độ tôn trọng. Khi sửa lỗi cho nhau mà thiếu đi sự tôn trọng thì chỉ còn là những lời chỉ trích, đổ lỗi và kết án. Có sự khiêm nhường tôn trọng thì việc sửa lỗi sẽ trở nên nhẹ nhàng và tạo được niềm tin.
Thứ tư, sửa lỗi với sự tế nhị. Thông thường những người phạm tội luôn mang hai trạng thái: một là tự ái, hai là mặc cảm, xấu hổ. Vì thế, nếu không tế nhị thì sẽ dễ dẫn đến thất bại, và đào thêm hố ngăn cách, làm cho sự việc trở nên trầm trọng hơn. Thứ năm, sửa lỗi trong sự kiên trì. Thi hành việc sửa lỗi là cả một quá trình, vì thế, không phải là chuyện làm một lần là xong. Hãy nhớ lại sự kiên trì của thánh nữ Mônica với thánh Âu-gút -tin con của ngài! Cuối cùng, sửa lỗi đi đôi với việc cầu nguyện. “Mưu sự tại nhân, thành sự tại Thiên.” Mọi chuyện sẽ trở thành “công dã tràng” nếu không biết cậy dựa vào ơn Chúa.
Chúng ta nên nhớ rằng trách nhiệm sửa lỗi là bổn phận của chúng ta nhưng kết quả là việc của Chúa. Tự chúng ta, vì cũng là những con người tội lỗi, chúng ta không có khả năng và sức mạnh để biến đổi hay thay đổi người khác. Chúng ta phải dựa và nhờ vào ơn Chúa qua lời cầu nguyện. Như thế việc sửa lỗi mới hoàn toàn là một việc làm được thúc đẩy bằng niềm tin vào tình yêu và lòng thương xót của Chúa.
Thánh Phi-líp-phê Nê-ri, một ngày kia, muốn sửa lỗi cho một người đàn bà có tật hay nói hành, nói xấu người khác. Ngài bảo bà ta mua một con gà rồi làm cho nó chết đi. Sau đó đem con gà đó đến gặp ngài, với điều kiện là phải vặt hết lông con gà trên đường đi. Người đàn bà hơi thắc mắc, nhưng vì lòng yêu mến thánh nhân, nên cũng vui lòng làm như ngài dạy. Khi tới nơi, ngài không khuyên lơn điều gì cả, mà lại ra lệnh cho bà đó trở về, vừa đi vừa lượm lại cho ngài hết số lông con gà mà bà đã vứt bỏ ở dọc đường.
Chúng ta thừa biết phản ứng của người đàn bà này như thế nào khi nghe sự đòi hỏi của thánh nhân. Sau đó thánh Phi-líp-phê đã cắt nghĩa cho bà biết như sau: “Những lời nói xấu, vu oan, cáo vạ cho người khác khi ra khỏi miệng cũng sẽ nhanh chóng loan truyền từ tai người này sang tai người khác như vậy, nhất là những người sống trong một cộng đoàn, khó mà có thể thu lại được, chẳng khác gì phải thu lượm lại những cái lông gà của con vậy.” Rồi ngài nói thêm: “Còn khi muốn nói về một người nào làm khổ mình thì chỉ nên nói với Chúa mà thôi. Hãy cầu nguyện cho họ để qua ơn Chúa họ biết sửa lỗi.”
Ông bà anh chị em thân mến. Là những Ki-tô hữu sống trong một cộng đoàn dân Chúa, chúng ta được liên kết với nhau như những chi thể trong “Thân Thể Chúa Ki-tô.” Chúng ta ca tụng Chúa đã làm cho chúng ta những điều kỳ diệu. Xin Chúa đừng để cho những lỗi lầm của chúng ta gây ra những sự tranh chấp, mất mát và chia rẽ. Xin cho tất cả chúng ta biết nhân danh Chúa để sống trong sự thật, và trong tình yêu thương hiệp nhất, để xây dựng giáo xứ và làm sáng danh Chúa. Xin Chúa giúp chúng ta ý thức mình cũng là những con người bất toàn, tội lỗi, cần đến ơn Chúa trợ giúp để sửa đổi, lấy cái đà ra khỏi mắt mình trước. Đồng thời, xin cũng cho chúng ta ý thức rằng: Chúa luôn muốn chúng ta cộng tác với Chúa trong việc thánh hóa anh chị em bằng việc sửa lỗi và tha thứ cho nhau trong tình yêu thương, để đời sống của chúng ta mỗi ngày mỗi tốt đẹp hơn, xứng đáng là người con của Chúa, xứng với tình yêu và những ơn lành Chúa ban cho chúng ta.

Về mục lục

Các bài suy niệm Chúa Nhật 23 Thường Niên Năm A

Đức Tin Cần Phải Trả Giá(Emmanuel Nguyễn Thanh Hiền, OSB)

Ngôn sứ của niềm hy vọng (Tgm. Giuse Vũ Văn Thiên)

Hài hòa tình nghĩa (Lm. Jos DĐH. Gp. Xuân Lộc)

Cần loại bỏ văn hóa chửi (Lm. Jos Tạ Duy Tuyền)

Sửa lỗi cho nhau (Lm. Giuse Hoàng Kim Toan)

Nhân danh Thầy (Bông Hồng Nhỏ, MTG.Thủ Đức)

Mối dây hiệp nhất (Anna Cỏ May, MTG.Thủ Đức)

Trong Chúa đến với tha nhân (Maria Phạm Anh, MTG.Thủ Đức)

Để gần nhau hơn (Maria Nguyễn Huệ, MTG.Thủ Đức)

Nghệ thuật chinh phục(Thiên San, MTG.Thủ Đức)

Sửa lỗi theo lời Chúa dạy (Lm. Trần Bình Trọng)

Sửa lỗi huynh đệ (Lm. Trần Thanh Sơn)

Hạnh phúc thật (Lm. Vũ Đình Tường)

Sửa lỗi và được sửa lỗi (Lm. JB. Nguyễn Minh Hùng)

Nghệ thuật nói (Lm. Giuse Nguyễn Hữu An)

Sửa lỗi là bổn phận và là món nợ phải trả (Lm. Đaminh Trần Đình Nhi)

Sửa đổi (Trầm Thiên Thu)

TIN LIÊN QUAN

BÀI VIẾT MỚI

Kết nối trong Giêsu

Lời nguyện tín hữu – Lễ Cầu Cho Các Tín Hữu...

Lời nguyện tín hữu – Lễ Các Thánh Nam Nữ (1/11)

Mừng lễ thánh Têrêsa Giêsu – Bổn mạng Học viện

Vườn địa đàng mới

SUY NIỆM

Lời nguyện tín hữu – Lễ Cầu Cho Các Tín Hữu...

Lời nguyện tín hữu – Lễ Các Thánh Nam Nữ (1/11)

Lời nguyện tín hữu – Chúa Nhật 30 Thường niên

Suy niệm Lời Chúa- Lễ cầu cho Các Tín hữu đã...

Suy niệm Lời Chúa – Lễ Các Thánh Nam Nữ (1/11)