Hôm thứ Tư 17/5/2023, Codex Sassoon – bản Kinh Thánh tiếng Híp-ri (được gọi đơn giản là tiếng Do Thái) có từ hơn 1.000 năm đã được bán với giá 38,1 triệu đô-la tại New York và đã lập kỷ lục về bản viết tay có giá trị nhất từng được bán đấu giá.
Codex Sassoon
Codex Sassoon – có niên đại từ cuối thế kỷ thứ 9 đến đầu thế kỷ thứ 10 – là bản Kinh thánh tiếng Do Thái gần như hoàn chỉnh lâu đời nhất vẫn còn tồn tại và được biết đến.
Codex Sassoon được đặt theo tên của chủ sở hữu trước đó là David Solomon Sassoon (1880-1942), người đã tập hợp bộ sưu tập tư nhân quan trọng nhất về các văn bản Do Thái cổ đại trên thế giới. Bản Kinh Thánh này chỉ mới được giới thiệu một lần trước công chúng vào năm 1982 tại British Library ở London.
Codex Sassoon là một trong hai bản chép tay, chứa tất cả 24 cuốn sách của Kinh thánh tiếng Do Thái còn tồn tại đến thời hiện đại.
Sotheby’s cho biết, về cơ bản, bản này hoàn chỉnh hơn Codex Aleppo và lâu đời hơn Codex Leningrad, hai bản Kinh thánh tiếng Do Thái lâu đời nổi tiếng khác.
Theo phương pháp xác định niên đại bằng carbon-14, Codex Sassoon có trước và hoàn chỉnh hơn Codex Aleppo vốn được viết ở Galilê vào thế kỷ thứ 10 và được đưa đến Israel vào những năm 1950 sau khi được tìm thấy ở thành phố Aleppo của Syria.
Codex Sassoon cũng được cho là có trước Leningrad Codex, bản sao chép lâu đời nhất của toàn bộ sách Kinh thánh Do Thái còn sót lại, có niên đại vào đầu thế kỷ thứ mười một.
Đấu giá
Giá trị ước tính trước khi bán đấu giá của Codex Sassoon là từ 30 triệu đến 50 triệu đô-la.
Codex Sassoon đã được bán bởi Sotheby’s sau cuộc đấu giá kéo dài bốn phút giữa hai người trả giá. Sotheby’s cho biết bản Kinh Thánh này được ông Alfred Moses, một đại sứ dưới thời Tổng thống Bill Clinton, mua thay mặt cho một tổ chức phi lợi nhuận của Mỹ và tổ chức này sẽ tặng bản Kinh Thánh này cho Bảo tàng ANU của Người Do Thái ở Tel Aviv, Israel.
Kỷ lục bán bản Kinh Thánh tiếng Do Thái này đã vượt qua con số 30,8 triệu đô la mà ông Bill Gates đã trả cho bản thảo Codex Leicester của Leonardo da Vinci vào năm 1994, như là tài liệu viết tay đắt nhất từng được bán đấu giá.
Tài liệu lịch sử đắt giá nhất đến nay vẫn là một trong những bản in đầu tiên của Hiến pháp Hoa Kỳ, được Sotheby’s bán với giá 43 triệu USD vào tháng 11/2021.
(Ucanews 18/05/2023)
Theo Hồng Thủy – Vatican News (18/5/2023)
