CÁC BÀI SUY NIỆM CHÚA NHẬT 3 MÙA CHAY. NĂM C_2022

400

CHÚA NHẬT 3 MÙA CHAY_C

Lời Chúa: Xh 3,1-8a.13-15; 1Cr 10,1-6.10-12; Lc 13,1-9

——-

Mục lục

1. Thiên Chúa cảm thương (Tgm. Giuse Vũ Văn Thiên)

2. Sám hối  (Lm. Thái Nguyên)

3. Thời gian không còn nhiều (Jorathe Nắng Tím)

4. Từ sự kiện chiến tranh suy nghĩ về ơn sám hối (Giuse Phạm Đình Ngọc, SJ)

5. Chúa từ nhân  (Lm. Antôn Nguyễn Văn Độ)

6. Sai và sửa sai  (Lm. Giuse Nguyễn Hữu An)

7. Thêm thời gian  (Lm. Vũ Đình Tường)

8. Chúa Nhật 3 Mùa Chay_C (Lm. GB Phạm Hồng Thái)

9. Biết để sống (Lm. Jos DĐH. Gp. Xuân Lộc)

10. Hoa trái của sự sám hối  (Lm. Jos Tạ Duy Tuyền)

11. Sám hối để khỏi bị hủy diệt (Lm. Inhaxio Trần Ngà)

12. Sống dưới ánh mắt của Chúa (Bông Hồng Nhỏ, Học viện MTG.Thủ Đức)

13. Nếu không sám hối  (Thiên San, Học viện MTG.Thủ Đức)

14. Cơ hội sám hối tội đời  (Lm. Nguyễn Xuân Trường)

15. Thiên Chúa luôn đối lập với sự dữ  (Lm. JB Nguyễn Minh Hùng)

16. Kiên trì yêu thương (Trầm Thiên Thu)

 

THIÊN CHÚA CẢM THƯƠNG

Tgm. Giuse Vũ Văn Thiên

Từ ba tuần nay, chiến tranh bùng nổ tại Ucraina, một phần đất của Liên Xô cũ. Quốc gia gây hấn là Liên bang Nga. Đây là một cuộc chiến không cân sức, giữa một cường quốc và một đất nước nhỏ bé. Sau ba tuần kể từ khi chiến dịch quân sự do Nga phát động, máu người vô tội chảy khắp nơi. Hàng triệu người dân Ucraina phải rời bỏ nhà mình đang ở để đi lánh nạn ở các nước láng giềng. Không ai nghĩ máu chảy đầu rơi một cách thảm khốc trong một thế giới hiện đại và tự coi là văn minh. Đức Thánh Cha Phanxicô đã thân hành đến trước đại sứ Nga ở Rôma để phản đối chiến tranh và kêu gọi: hãy dừng lại. Cả thế giới đều chăm chú theo dõi cuộc chiến. Các tổ chức quốc tế đều can thiệp và mong muốn cuộc chiến tranh này sớm kết thúc. Con người đang huỷ diệt chính mình và huỷ diệt tương lai.

Với Đức tin và lòng phó thác nơi Thiên Chúa, người Kitô hữu chúng ta cùng cầu nguyện. Xin Chúa soi sáng các nhà lãnh đạo các quốc gia để cùng nhau đối thoại và xây dựng hoà bình. Lời Chúa của Chúa nhật thứ ba Mùa Chay giới thiệu với chúng ta: Thiên Chúa là Đấng cảm thương trước nỗi thống khổ của con người. Trong bụi gai rực lửa, Chúa tỏ cho ông Môisen biết ý định của Ngài, là sẽ giải phóng dân Do Thái, để đưa họ đến miền đất Ngài đã hứa cho ông Abraham và dòng dõi ông. Bài đọc I trích sách Sáng thế cho thấy đây là lần đầu tiên Thiên Chúa mạc khải cho con người về danh xưng của Ngài. Ngài vừa là “Đấng Tự Hữu”, có nghĩa là Đấng quyền năng, không phải do bất cứ ai tạo thành. Ngài cũng là Thiên Chúa của Abraham, của Isaac và của Giacóp, nghĩa là Đấng đã hành động trong lịch sử và đã thực hiện những điều tốt lành đối với các Tổ Phụ. Khi xưng mình là Thiên Chúa của Abraham, của Isaac và của Giacóp, Thiên Chúa diễn tả lòng từ bi của Ngài.

Nếu Thiên Chúa là Đấng giàu lòng xót thương, thì con người phải sám hối để xứng đáng đón nhận lòng xót thương của Ngài. Lời mời gọi sám hối được nhắc đi nhắc lại bởi chính Chúa Giêsu. Sám hối là từ bỏ tội lỗi, chân thành canh tân đổi mới cuộc đời. Tâm lý thông thường, chúng ta hay để ý đến những điều xảy ra rồi bình luận theo cái nhìn thiên kiến của mình. Hai sự kiện được Chúa nêu, là sự kiện Philatô tàn sát những người Galilêa và tháp Siloê sập đổ đè chết người. Theo giáo huấn của Chúa Giêsu, những gì xảy ra chung quanh chúng ta đều là những lời cảnh báo và kêu gọi chúng ta hãy nhìn lại mình. Bên cạnh chúng ta, bất kỳ lúc nào cũng có thể có những Philatô tàn sát và những cây tháp đổ sập. Nơi khác trong Tin Mừng, Chúa Giêsu kêu gọi chúng ta hãy luôn tỉnh thức sẵn sàng, vì không biết ngày nào giờ nào là lúc lâm chung của chúng ta. Những ai tỉnh thức và sám hối sẽ không bị bất ngờ khi Chúa đến.

Thiên Chúa là Đấng từ bi nhân hậu. Đó cũng là nội dung của Thánh vịnh 102 được hát trong phần Đáp ca. Ngài là Đấng nâng đỡ những người bị áp bức. Ngài giải phóng những người tù tội và ban ơn cho hết thảy chúng sinh. Mùa Chay nhắc cho chúng ta tình thương bao la của Chúa, đồng thời sám hối ăn năn để xin Chúa ban những ơn cần thiết, nhờ đó chúng ta có thể vượt qua những thử thách gian nan trên đường đời.

Thánh Phaolô nhìn sự kiện ra khỏi Ai cập với con mắt đức tin, để khẳng định: Chúa vẫn đang tiếp tục dẫn dắt chúng ta ra khỏi ách nô lệ của tội lỗi, không còn qua những trung gian hay phương tiện của thời Cựu ước xa xưa, nhưng nhờ Chúa Giêsu. Thời nào cũng vẫn có những người cứng lòng bất tuân lệnh truyền của Thiên Chúa. Người Kitô hữu phải học bài học của lịch sử, để nghiệm thấy rằng, mỗi chúng ta đều phải thận trọng khôn ngoan.

“Ta đã thấy nỗi thống khổ của dân Ta”. Chúng ta hãy cầu xin để nỗi thống khổ của những nạn nhân chiến tranh, ở Ucraina và trên thế giới, vang đến Chúa. Xin Ngài ra tay cứu giúp và ban cho thế giới được hoà bình. Đức Thánh Cha Phanxicô trong giờ đọc Kinh Truyền tin trưa Chúa nhật, ngày 13-3 vừa qua đã nói: “Với nỗi đau tận trái tim, tôi hợp với tiếng nói chung, kêu gọi hãy chấm dứt chiến tranh. Nhân danh Chúa, hãy lắng nghe tiếng kêu của những người đau khổ và chấm dứt các vụ đánh bom và tấn công! …Nhân danh Thiên Chúa, tôi kêu gọi: hãy dừng cuộc thảm sát này!”

Chiến tranh không phải là hình phạt của Thiên Chúa. Chiến tranh đến từ sự kiêu ngạo và ích kỷ của con người. Chiến tranh đi ngược lại với giáo huấn của Chúa Giêsu. Từ cuộc chiến tranh quân sự, chúng ta liên tưởng tới những xung đột trong gia đình, trong cộng đoàn và trong môi trường xã hội. Sám hối đích thực là cố gắng góp phần xoá bỏ những xung đột ấy, nhờ ơn phù trợ của Thiên Chúa.

Về mục lục

SÁM HỐI

Lm. Thái Nguyên

Suy niệm

Cùng một biến cố, nhưng người ta lại có những cái nhìn khác nhau. Mỗi cái nhìn nói lên quan niệm và thực chất của tâm hồn mình. Người ta không thể nhìn cao hơn nếu tâm hồn còn quá thấp; không thể nhìn rộng hơn nếu tâm hồn còn quá hẹp; không thể nhìn ra sự thật khi tâm hồn còn gian dối; không thể nhìn ra Chúa nếu tâm hồn vắng bóng Ngài. Mọi cái nhìn đều phản ánh tình trạng nội tâm, nhưng điều ngặt nghèo là đứng trước mọi biến cố, người ta hay phóng chiếu tình trạng tiêu cực của tâm hồn mình lên người khác, khiến cho cuộc sống thêm oan khiên.

Cũng vậy, hôm nay Chúa Giêsu nói đến cái nhìn rất sai lạc của người Do Thái, khi họ giữ một cái quan niệm cứng ngắt về “ác giả ác báo”. Khi Philatô ra lệnh xử tử một số người nổi loạn, thì người Do Thái cho rằng những người đó đáng chết vì họ là những người tội lỗi. Khi tháp Silôe đổ xuống làm một số người chết, thì họ cũng nói đó là những người xấu xa đáng bị Chúa trừng phạt. Sự thật có phải vậy không? Chúa Giêsu trả lời ngay:“Không phải thế, nhưng nếu các ông không sám hối, thì các ông cũng sẽ chết hết như vậy”. Câu trả lời cho thấy ta đừng suy đoán về người khác một cách hàm hồ, mà hãy coi những tai nạn đó là tiếng nhắc nhở ta xét lại lương tâm mình để sám hối.

Điều khiến chúng ta khó lòng xét lại bản thân mình là vì thấy mình nằm trong tình trạng an toàn, không bị tai họa gì. Đã an toàn nên có cảm tưởng mình không có tội, vì thấy mình không có tội nên chẳng cần sám hối. Thật ra, tình trạng an toàn đó nhiều khi là do sự chủ quan và ảo tưởng của mình. Cũng giống như trường hợp cây vả trong dụ ngôn nằm trong tình trạng an toàn. Nó không cho trái độc, không làm hại những cây cối xung quanh, không phá cảnh quang. Nó chỉ có một tội làm hại đất, tội sử dụng đất mầu mỡ mà không sinh trái. Tình trạng an toàn của chúng ta cũng giống như cây vả lá cành sum suê nhưng lại không sinh trái.

Tự hào vì mình không làm điều gì xấu, nhưng đã không làm điều tốt, những điều có thể làm và phải làm mà đã không làm. Không tích cực làm điều tốt lành thì rõ ràng là tiếp sức cho sự dữ tung hoành. Quả thực,“Thế giới phải chìm đắm trong đau khổ không phải vì tội ác của những kẻ xấu, mà vì sự im lặng của những người tốt.” (Napoléon). Một Kitô hữu chỉ lo sống an phận hoặc chỉ lo bao bọc cho bản thân mình là một phản chứng. Sống không phải là lo tránh tội, mà là lo thể hiện tình yêu. Chính tình yêu không cho phép chúng ta sống cằn cỗi, khô khan, biến mình trở thành kẻ vô ích giữa cuộc đời. Thế giới cần những Kitô hữu dám dấn thân để sống cho tha nhân. Chúng ta được kêu gọi góp phần để xây dựng Nước Chúa ngay trong cuộc đời này, nên phải sinh hoa kết quả như Chúa mong đợi, vì Đức Kitô đến là để mọi người được sống và sống dồi dào.

Sám hối, hoán cải, còn là biết đón nhận những săn sóc tế nhị của Chúa, là đừng lãng phí bao ơn lành Chúa ban. Sám hối không chỉ là nhận ra những lầm lỗi và thiếu sót của mình nhưng còn để thấy những cằn cỗi, khô khan, thờ ơ nguội lạnh, và vô tình của mình đối với những người xung quanh. Đang khi bao nhiêu người khác luôn phải cực nhọc lo việc chung, còn mình thì cứ sống ung dung hưởng thụ.

Dụ ngôn cây vả cho ta thấy khuôn mặt của Thiên Chúa là chủ vườn, Đấng kiên nhẫn trước tình trạng khô cằn của cây đời chúng ta. Quyết định chặt cây chỉ đến sau nhiều lần hụt hẫng, sau khi đã làm đủ cách để lay động trái tim ta. Chúa Giêsu, người làm vườn cũng kiên nhẫn không kém: “xin ông để lại một năm nữa”. Ngài tiếp tục nuôi hy vọng dù rất mong manh, là để “vun xới bón phân, may ra sang năm có trái”. Nhưng rồi ta đừng quên lời cuối cùng: “Nếu không ông chủ cứ chặt nó đi”. Chúa kiên nhẫn, hy vọng, chăm bón, chờ đợi, nhưng cũng đòi ta phải mau hoán cải.

Lịch sử đầy dẫy những thí dụ về những người nhờ được người khác kiên nhẫn cho thêm cơ hội nên về sau trở thành những vĩ nhân. Có nhiều người phát triển rất chậm và muộn màng, nhưng lại là những nhân tài. Những người như thế cần có ai đó tin tưởng họ, kiên nhẫn chờ đợi họ và tạo cơ hội cho họ. Nếu không, thì kho tàng tài năng của họ sẽ bị vùi dập và mai một đi. Chúa đã tạo cho ta thêm cơ hội, thì ta cũng hãy tạo thêm cơ hội cho người khác. Cuộc sống ý nghĩa biết bao khi biết sống cho mình mà lại vừa lo sống cho người khác.

Cầu nguyện  

Lạy Chúa!
Sám hối là điều không dễ dàng,
khi tâm hồn con chưa khiêm tốn,
khi thấy mình vẫn được an toàn,
chẳng có gì phải sợ sệt lo toan.

Con thấy bao người gặp cảnh tai ương,
con cho là hậu quả của tình trường,
phần con vẫn được luôn sung sướng,
nên nghĩ mình tội lỗi chẳng lụy vương.

Nhưng xem ra con chủ quan và ảo tưởng,
vì đã không suy xét lại cho tường,
cũng giống như cây vả trong vườn,
cánh lá xanh um nhưng lại không cho trái,
và như vậy chỉ làm hại đất đai.

Con cũng nghĩ mình không làm gì tội,
nên chẳng cần phải sám hối ăn năn,
nhưng tội đâu chỉ là làm điều xấu,
mà còn là đã không làm điều tốt,
những điều phải làm con đã không làm,
như thế là tiếp tay cho sự dữ lan tràn,
khiến bao người phải khốn khó lầm than,

Khi con chỉ lo cho mình được an toàn,
là con làm cho thế giới bất an,
cho cuộc sống thêm hoang mang bất ổn,
vì sống không phải là lo tránh tội,
mà là lo thể hiện tình yêu,
thiếu tình yêu nên con khô cằn suy yếu,
khiến quanh con nên hoang vắng tiêu điều.

Chúa kiên nhẫn để đời con sinh trái,
xin cho con hằng ngày biết hoán cải,
mở rộng trái tim thể hiện lòng nhân ái,
góp phần làm tươi đẹp cõi trần ai. Amen.

Về mục lục

THỜI GIAN KHÔNG CÒN NHIỀU

Jorathe Nắng Tím

Các bài đọc và Tin Mừng trong chúa nhật hôm nay rất phong phú, vì tất cả nối kết uyển chuyển, kết hợp chặt chẽ và dẫn đến lời kêu gọi khẩn thiết của Mùa Chay: Hãy trở về, vì thời gian không còn nhiều .

Trong bài đọc một, lần đầu tiên Thiên Chúa Giavê mặc khải Tên của Ngài: “Ta là Đấng Hiện Hữu” (Xh 3,14), khi Môsê thắc mắc: nếu Ítraen hỏi con: “Tên Đấng ấy là gì? Thì con sẽ nói với họ làm sao?” (Xh 3,13).

Môsê thật có lý khi hỏi Tên Thiên Chúa, vì biết chắc các bậc kỳ lão đứng đầu dân Ítraen trên đất Ai Cập sẽ hạch hỏi ông nhân danh ai mà đến với họ, cậy dựa vào uy danh của người nào mà dám đưa ra chương trình  dẫn toàn thể con cái Ítraen trốn khỏi đất nô lệ Ai Cập, mà về Đất Hứa?

Và kể từ giây phút Môsê được Thiên Chúa mặc khải Tên Ngài, thì Tên ấy đã trở thành bảo đảm tuyệt đối cho sứ vụ giải phóng Ítraen được Thiên Chúa trao phó và sai đi của ông, vì ông hiểu rõ Tên ấy có nghĩa: Thiên Chúa hằng có đời đời, vô thủy vô chung, vì Ta là Đấng Tự Hữu – tự mình mà có; Thiên Chúa luôn ở với và đồng hành với ông, như Lời Ngài hứa: “Ta sẽ ở với ngươi” (Xh 3,12), Thiên Chúa là Đấng trung tín và thương xót, vì “đó là danh Ta cho đến muôn thuở, đó là danh hiệu các ngươi sẽ dùng mà kêu cầu Ta từ đời nọ đến đời kia” (Xh 3, 15).

Trong bài đọc hai, thánh Phaolô cho chúng ta thấy tính duy nhất của Cựu Ước và Tân Ước, khi chỉ cho chúng ta chân lý mà không mấy người  quan tâm, đó là “Tân Ước được ẩn dấu trong Cựu Ước và Cựu Ước được  Tân Ước làm sáng tỏ”, nói cách khác, giữa hai Giao Ước có một sự kết hợp mật thiết, một liên kết thiết thân, như thánh Grêgôriô đã viết: “Cựu Ước là Lời Hứa, và Tân Ước  thực hiện Lời Hứa; Cựu Ước loan báo cách kín đáo và Tân Ước công bố  cách minh bạch, rõ ràng” như khi nhắc đến “phép rửa dưới đám mây và trong lòng biển”, “thức ăn linh thiêng” rơi xuống từ trời,  và  “nước chảy ra từ tảng đá linh thiêng” cho dân uống trên đường Vượt Qua, thánh tông đồ dân ngoại nhắc chúng ta bí tích Rửa Tội trong nước và Thánh Thần để trở thành người Kitô hữu, loan báo bí tích Thánh Thể là lương thực nuôi dưỡng linh hồn người tín hữu, và tuyên xưng “Tảng Đá  chính là Đức Kitô” (1 Cr 10,4), Nguồn Sống mới của nhân loại.

Đến lượt Tin Mừng thì dường như chúng ta được đẩy lên chót vót của thời kỳ viên mãn, thời kỳ cuối cùng, thời kỳ cấp bách, ở đó mỗi người được mời gọi “hãy mau mắn đứng lên, hãy trở về với Thiên Chúa, vì tất cả đang đối diện với tử thần, đang sống bên sự chết, khi Đức Giêsu nêu lên hai biến cố đẫm máu trong dân, đó là “chuyện những người Galilê bị tổng trấn Philatô giết”, cũng như chuyện “mười tám người kia bị tháp Siloác đổ xuống đè chết” (Lc 13, 1.4), mà Ngài dứt khóat khẳng định: những nạn nhân đã phải chịu số phận đau thương ấy không phải vì họ tội lỗi, hay mắc tội nặng hơn những người khác, và  phủ nhận luận điệu: nạn nhân của những tai ương, tai họa là những người bị Thiên Chúa trừng phạt, báo oán, trả thù (x. Lc 13,2-5), nhưng Ngài chỉ muốn mượn hình ảnh sự chết gần kề, sự kiện tử thần đang có mặt để nhắc nhở chúng ta phải gấp rút  sám hối, vì thời gian không còn nhiều.

Thời gian không còn nhiều vì Nước Thiên Chúa đã gần kề; không còn nhiều, vì Ngôi Hai Thiên Chúa đã nhập thể và ở giữa chúng ta; không còn nhiều vì Thiên Chúa không còn nói với chúng ta qua các ngôn sứ của Ngài nhưng chính Con Một của Ngài là Đức Giêsu Kitô, Ngôi Lời Thiên Chúa đang nói với chúng ta. Thời gian không còn nhiều, vì tất cả những gì biết được ở Chúa Cha, thì Chúa Con đã nói hết với chúng ta, như Đức Giêsu đã  nói với các môn đệ Ngài: “Lời anh em nghe đây không phải là của Thầy, nhưng là của Chúa Cha, Đấng đã sai Thầy. Các điều đó Thầy đã nói với anh em khi còn ở với anh em”(Ga 14,24-25); và không còn nhiều vì những gì Thiên Chúa hứa với dân Ngài trong Cựu Ước thì nay đã được thực hiện trong thời đại của chúng ta, thời đại mà nhiều người mong ước được sống, nhưng đã không được sống; việc kỳ diệu Chúa làm mà nhiều người ao ước được thấy, nhưng đã không được thấy như chúng ta đang sống và đang được nhìn thấy tận mắt.

Nhưng trước quỹ thời gian không còn nhiều, trước những thách đố khó vượt qua và thử thách nguy hiểm trên đường trở về, Thiên Chúa sẵn lòng ban cho chúng ta rất nhiều ơn, vì biết chúng ta yếu đuối, như lời quả quyết của thánh Phaolô: “Không một thử thách nào đã xảy ra cho anh em mà lại vượt qúa sức loài người. Thiên Chúa là Đấng trung tín: Người sẽ không để anh em bị thử thách qúa sức; nhưng khi để anh em bị thử thách, Người sẽ cho kết thúc tốt đẹp, để anh em có sức chịu đựng” 1 Cr 10, 13), miễn chúng ta biết siêng năng tôn vinh, ca ngợi danh Ngài, danh của Thiên Chúa, Đấng  luôn ở với chúng ta như Môsê, tôi trung của Ngài hằng tin tưởng “nhân danh” và tha thiết kêu cầu.

Xin Chúa cho chúng ta lòng khiêm tốn biết mình đang trong tình trạng nguy kịch, đang lâm hoàn cảnh bế tắc cần được giải thoát, cứu sống, cũng như tâm tình thống hối và niềm hy vọng của người con thứ hoang đàng trước giây phút quyết định “đứng lên, đi về cùng cha và thưa với người: “Thưa cha, con thật đắc tội với Trời và với cha, chẳng đáng gọi là con cha nữa” (Lc 15, 18-19), để được bất ngờ nhận lòng thương vô bờ bến, và ơn tha thứ vô điều kiện của Thiên Chúa là Cha nhân hậu, hay chạnh lòng xót thương  con cái trên đường trở về.

Về mục lục

TỪ SỰ KIỆN CHIẾN TRANH SUY GẪM VỀ ƠN SÁM HỐI

Giuse Phạm Đình Ngọc

Mấy tuần này cả thế giới đều hướng về tâm điểm của cuộc chiến tại Ukraina. Mỗi ngày trôi qua là biết bao hậu quả của cuộc chiến để lại. Chiến sĩ của cả hai bên thiệt mạng, dân thường bị thương vong, nhà cửa bị tàn phá, dòng người tị nạn mỗi lúc một gia tăng. Nền kinh tế của cả thế giới cũng đang và sẽ chịu những hậu quả trầm trọng từ việc các nước đang trừng phạt lẫn nhau.

 Không ai muốn chiến tranh, nhưng chiến sự đang xảy ra. Trước biến cố này, ai cũng dễ dàng nhận thấy một bức tranh ảm đạm sẽ bao trùm lên cả nhân loại ít là trong năm 2022 này. Cuộc chiến càng kéo dài và càng nhiều bên tham chiến, bức tranh ấy chắc chắn sẽ còn u ám hơn nhiều. Chúng ta tiếp tục cầu nguyện cho hòa bình thế giới, nhất là cầu nguyện cho những nhà lãnh đạo nhận được ơn hoán cải để chữa lành vết thương thù hằn, chấm dứt chiến tranh.

Trên đây là câu chuyện của thế giới chúng ta. Ở mức độ nhỏ hơn, trong Tin Mừng hôm nay chúng ta cũng thấy một câu chuyện tương tự. Số là tổng trấn Philatô với quyền trinh sát trong tay, ông đã giết một số người Ga-li-lê. Lịch sử ghi lại rất nhiều cuộc đổ máu tại Giêrusalem do chính Philatô gây ra. Chưa hết, thánh sử Luca còn dẫn chứng thêm một ví dụ về mười tám người bị tháp Si-lô-ác đổ xuống đè chết. Nhiều người cho rằng họ đáng tội chết. Từ hai ví dụ này, chúng ta thấy: 1. cái chết có thể đến từ con người, 2. hoặc từ tai nạn ngoài ý muốn. Cả hai đều gây nên nỗi kinh hoàng cho nạn nhân và gia đình.

Chúng ta sẽ ngạc nhiên về cách trả lời của Đức Giêsu trước hai câu chuyện trên đây! Ngài nói: “nếu các ông không sám hối, thì các ông cũng sẽ chết như vậy.” (Lc 13,3). Chúng ta cũng có quyền hỏi Chúa: “Tại sao? Chúng con đâu làm gì nên tội mà phải chịu cảnh chết chóc, khổ đau như thế?” Để trả lời cho câu hỏi này, chúng ta thử tìm hiểu một chút về từ “sám hối” mà Đức Giêsu mời gọi chúng ta trong Tin Mừng Chúa Nhật thứ ba mùa Chay.

Sám hối hay còn gọi là ăn năn. Minh nhiên thuật ngữ này liên quan đến tôn giáo. Chúng ta đã biết ăn năn là hối hận vì đã phạm tội, đã xúc phạm đến sự thánh thiện và tình yêu của Thiên Chúa, đồng thời dốc lòng chừa. Ngoài việc xưng thú tội lỗi của mình với vị linh mục giải tội, hối nhân còn được mời gọi làm việc đền tội, sửa đổi và nhất là quay về với Thiên Chúa. Những ai làm theo lời dạy của Chúa và sống theo giới luật yêu thương của Người thì đều được sống trong bình an. Lý do là Thiên Chúa sẽ bảo vệ họ một cách lạ lùng, vì vài lần chính Đức Giêsu đảm bảo rằng: “hãy đến cùng tôi, tôi sẽ cho nghỉ ngơi bồi dưỡng.” (Mt 11,28).  Hoặc nói như cảm nghiệm của Thánh Phanxicô Salêsiô: “Thiên Chúa đánh giá rất cao lòng sám hối. Chỉ cần có lòng sám hối một chút ở trần gian, miễn là thành thật, cũng làm Chúa quên hết mọi tội lỗi, đến nỗi dù là quỷ dữ Chúa cũng tha hết tội cho chúng nếu chúng có thể sám hối.” (Youcat 229)

Như vậy, sám hối là trở về với Thiên Chúa. Từ khởi đầu mới ngày, người ta cũng sẽ có tương quan tốt với anh chị em đồng loại và có được bình an trong tâm hồn. Trong những mối dây hài hòa này, có lẽ sẽ tránh được rất nhiều xung đột. Ở tầm mức rộng lớn hơn, các cộng đoàn, quốc gia sẽ tránh được thù hằn chiến tranh, nếu các nhà lãnh đạo nhận được ơn hoán cải sám hối này. Điều này nghe có vẻ lạ tai, nhưng chúng ta được mời gọi cầu nguyện cho chính mình, cho những nhà lãnh đạo các quốc gia biết yêu chuộng hòa bình, có tinh thần hoán cải để dựng xây một thế giới bớt đi thù hận chiến tranh.

Đừng quên, sám hối cũng là một ơn huệ của Chúa ban cho từng người. Chúng ta thấy điều này trong phần thứ hai của Tin Mừng hôm nay. Đức Giêsu kể rằng có một bác làm vườn ra cây vả để tìm trái. Bác làm vườn thất vọng lắm, vì đã ba năm nay bác ra tìm trái đều không thấy. Bác đề nghị chặt bỏ cây vả này đi, vì để chỉ tốn công chăm sóc và hại cho đất đai. Anh làm vườn khẩn cầu rằng: “Thưa ông, xin cứ để nó lại năm nay nữa. Tôi sẽ vun xới chung quanh, và bón phân cho nó. May ra sang năm nó có trái, nếu không thì ông sẽ chặt nó đi.” (Lc 13,8-9). Bác ta đã cho cây vả một cơ hội để hoán cải.

Cây vả chính là cuộc đời của mỗi người. Nếu tôi và bạn không hoán cải, không sinh hoa trái là những điều tốt đẹp, thì chúng ta có nguy cơ xa rời Thiên Chúa. Như thế thì khốn khổ vô cùng, vì chúng ta cũng sẽ bị tiêu vong, bị loại bỏ khỏi khu vườn hạnh phúc của Thiên Chúa. May mà Thiên Chúa là Đấng đầy lòng thương xót, rất giàu tình thương luôn kiên nhẫn chờ đợi chúng ta trở về. Không bao giờ là quá muộn cho một hối nhân. Mở ngoặc nơi đây, có nhiều người quan niệm rằng cứ ăn chơi thoải mái, đến khi gần chết thì sám hối, trở về với Thiên Chúa, cũng không muộn! Câu trả lời là chắc chắn sẽ muộn màng, bởi chúng ta không biết giờ chết. Như tháp Si-lô-ác đổ xuống bất cứ khi nào, thì chúng ta cũng có thể ra đi bất cứ giờ nào. Hơn nữa, không ai dám chắc sau một quãng đường dài sống trong tội lỗi và bất trung với Thiên Chúa, người ấy có thể đột ngột tin yêu Chúa hết lòng, hết tâm hồn, hết trí khôn. Do đó, sám hối là hành động của mỗi chọn lựa, mỗi ngày sống. Càng sám hối, chúng ta càng được hạnh phúc bình an. Nhất là người sám hối không sợ cái chết, và họ luôn sẵn sàng trở về với Thiên Chúa trong hân hoan.

Không ai muốn chiến tranh. Chúng ta chỉ muốn hòa bình. Thay vì “nếu muốn có hòa bình, hãy chuẩn bị chiến tranh”, Thiên Chúa dạy chúng ta một cách khác: “Nếu muốn tránh chiến tranh, hãy xây dựng hòa bình”[1]. Con đường hòa bình theo triết lý Phương Đông là: tu thân, tề gia, trị quốc, bình thiên hạ. Tu thân là sám hối, là ăn năn và là trở về với những điều thiện hảo. Là người Công giáo, chúng ta sám hối nghĩa là muốn sửa đổi đời sống theo ý muốn của Thiên Chúa. Càng tin yêu Thiên Chúa, người ta càng tiến gần đến hòa bình. Điều này vẫn luôn đúng cho mỗi cá nhân, mỗi cộng đoàn và cả trên bình diện quốc tế.

Chúng ta cùng cầu nguyện cho hòa bình tại Ukraina và cho thế giới:

Lạy Chúa từ nhân xin cho con biết mến yêu và phụng sự Chúa trong mọi người. Lạy Chúa xin hãy dùng con như khí cụ bình an của Chúa để con đem yêu thương vào nơi oán thù, đem thứ tha vào nơi lăng nhục, đem an hòa vào nơi tranh chấp, đem chân lý vào chốn lỗi lầm; để con đem tin kính vào nơi nghi nan, chiếu trông cậy vào nơi thất vọng; để con dọi ánh sáng vào nơi tối tăm, đem niềm vui đến chốn u sầu.

Lạy Chúa xin hãy dạy con tìm an ủi người hơn được người ủi an, tìm hiểu biết người hơn được người hiểu biết, tìm yêu mến người hơn được người mến yêu. Vì chính khi hiến thân là khi được nhận lãnh, chính lúc quên mình là lúc gặp lại bản thân; vì chính khi thứ tha là khi được tha thứ, chính lúc chết đi là khi vui sống muôn đời.

Ôi Thần Linh thánh ái xin mở rộng lòng con, xin thương ban xuống những ai lòng đầy thiện chí ơn an bình [2].

————–

[1] Nên biết là Sách Giáo lý Hội thánh Công giáo đặt đoạn “bảo vệ hòa bình” (số 2302-2306) trước đoạn nói về “tránh chiến tranh” (số 2307-2317).

[2] KINH HÒA BÌNH của Thánh PHANXICO ASSISI – Nhạc KIM LONG

Về mục lục

CHÚA TỪ NHÂN

Lm. Antôn Nguyễn Văn Độ

Thiên Chúa chúng ta tôn thờ là một Thiên Chúa từ bi nhân hậu, “chậm giận và giàu tình thương” (Tv 102, 8). Nếu không có lòng Chúa xót thương thì tất cả chúng ta hầu như hết đường sống.

Thiên Chúa của Israel là Đấng nhân từ

Môsê, người tôi tớ trung thành của Thiên Chúa xuất thân từ một gia tộc tư tế (x.Xh 2,1), và bản thân ông là tư tế (Tv 99,6) được Thiên Chúa phái đến giải cứu dân Ngài và truyền đạt cho dân mạc khải của Thiên Chúa là Cha nhân từ. Một nhiệm vụ mà ông cảm thấy mình không được trang bị đúng mức (x.Xh 4,10-17). Một hôm, Thiên sứ của Đức Chúa hiện ra với ông trong đám lửa từ giữa bụi cây. Ông Môsê nhìn thì thấy bụi cây cháy bừng mà không bị thiêu rụi. Thấy lạ, ông tự nhủ: “Mình phải lại xem cảnh tượng kỳ lạ này mới được: vì sao bụi cây lại không cháy rụi?” (Xh 3,3). Đức Chúa thấy ông lại xem liền gọi “Môsê! Môsê!”. Ông thưa: “Dạ, tôi đây!” (Xh 3,4). Người phán: “Chớ lại gần! Cởi dép ở chân ra, vì nơi ngươi đang đứng là ĐẤT THÁNH” (Xh 3,5).

Sau đó, Thiên Chúa lại phán: “Ta là Thiên Chúa của cha ngươi, Thiên Chúa của Ápraham, Thiên Chúa của Ixaác, Thiên Chúa của Gia cóp” (Xh 3,6). Ông Môsê phải che mặt đi, vì SỢ NHÌN PHẢI THIÊN CHÚA. Tại sao vậy? Không phải là Thiên Chúa dữ tợn hoặc dị dạng khó nhìn, nhưng vì Thiên Chúa là Đấng Thánh. Mắt phàm nhân không thể nhìn thẳng vào mặt trời thì làm sao nhìn Thiên Chúa, Đấng là Nguồn Sáng được? Biết vậy nên Đức Chúa liền trấn an ông Môsê: “Ta đã thấy rõ cảnh khổ cực của dân Ta bên Ai-cập, Ta đã nghe tiếng chúng kêu than vì bọn cai hành hạ. Phải, Ta biết các nỗi đau khổ của chúng. Ta xuống giải thoát chúng khỏi tay người Ai-cập, và đưa chúng từ đất ấy lên một miền đất tốt tươi, rộng lớn, miền đất tràn trề sữa và mật, xứ sở của người Canaan, Khết, Emôri, Pơrítdi, Khivi và Giơvút” (Xh 3,7-8).

Lúc đó, ông Môsê thân thưa với Thiên Chúa: “Bây giờ, con đến gặp con cái Ítraen và nói với họ: Thiên Chúa của cha ông anh em sai tôi đến với anh em. Vậy nếu họ hỏi con: Tên Đấng ấy là gì? Thì con sẽ nói với họ làm sao?” (Xh 3,13). Thiên Chúa xác nhận với ông Môsê: “Ta là ĐẤNG HIỆN HỮU. Ngươi nói với con cái Ítraen thế này: Đấng Hiện Hữu sai tôi đến với anh em” (Xh 3,14). Không vòng vo. Trực tiếp. Chính xác. Rõ ràng. Thiên Chúa lại phán với ông Môsê: “Ngươi sẽ nói với con cái Ítraen thế này: Đức Chúa, Thiên Chúa của cha ông anh em, Thiên Chúa của Ápraham, Thiên Chúa của Ixaác, Thiên Chúa của Giacóp, sai tôi đến với anh em. Đó là danh Ta cho đến muôn thuở, đó là danh hiệu các ngươi sẽ dùng mà kêu cầu Ta từ đời nọ đến đời kia” (Xh 3,15).

Khi đọc đoạn Kinh Thánh này và biết rằng Thiên Chúa mà chúng ta đang tin kính và tôn thờ là Đấng nhân hậu từ bi.

Hãy mau hoán cải

Hai biến cố thời sự, một là cuộc nổi loạn của vài người Galilê bị quan Philatô đàn áp giết chết; hai là ngọn tháp tại Giêrusalem bị sụp đổ làm cho 18 người thiệt mạng; hai bi thảm khác nhau, một do con người tạo ra, và một do tai nạn. Người đương thời với Chúa Giêsu nghĩ rằng, tai nạn đã đổ xuống trên các nạn nhân, bởi vì họ đã phạm lỗi trầm trọng. Thay vì kết luận đơn giản coi sự dữ như là hình phạt của Thiên Chúa, Chúa Giêsu phục hồi lại hình ảnh chân thực của Một Vì Thiên Chúa từ nhân, không muốn sự dữ; Người còn yêu cầu đừng coi những tai họa đó như là kết quả trực tiếp của tội lỗi cá nhân. Chúa Giêsu kết luận: “Không phải thế. Tôi nói cho các người biết, nếu các người không ăn năn hối cải, các người cũng sẽ phải chết như vậy” (Lc 13,3.5). Chúa Giêsu muốn dẫn những kẻ lắng nghe Người đến kết luận về sự cần thiết phải ăn năn trở lại.

Để làm rõ lời kêu gọi hoán cải, Chúa Giêsu dùng dụ ngôn cây vả. Đã ba năm nay, cây không sinh quả. Ông chủ tượng trưng cho Chúa Cha và người làm vườn là hình ảnh của Chúa Giêsu, còn cây vả tượng trưng cho loài người vô cảm, khô cạn và cằn cỗi. Chúa Giêsu cầu khẩn Chúa Cha cho con người, xin Người chờ đợi và thêm chút thời gian, với ước mong những hoa trái tình yêu và công bình sẽ trổi lên trong nó. Cây vả mà ông chủ trong dụ ngôn muốn loại bỏ muốn nói đến một cuộc đời không sinh hoa trái, không biết cho đi, không biết làm việc lành. Ðó chính là biểu tượng của một người chỉ biết sống cho mình, trong sự đầy đủ, êm đềm và thoải mái của riêng họ, mà không để mắt, để tâm đến những người xung quanh, những người đang sống trong đau khổ, nghèo đói, và thiếu tiện nghi. Thái độ ích kỷ và không sinh hoa trái thiêng liêng này đi ngược lại với tình yêu lớn lao mà người làm vườn dành cho cây vả: bác ta kiên nhẫn, chờ dợi, dành thời gian và công sức cho nó. Bác ấy hứa với ông chủ sẽ chăm sóc đặc biệt cho cái cây đang gây thất vọng ấy.

Chúa nhân từ cho chúng ta thời gian để hoán cải. Dù nhiều lần trong đời, chúng ta là thứ cây cằn cỗi, không sinh hoa trái, nhưng Thiên Chúa vẫn kiên nhẫn và cho chúng ta cơ hội để thay đổi, để tiến bộ mỗi ngày trên nẻo đường thánh thiện. Nhưng việc gia hạn cho đến ngày cây ra trái cho thấy việc hoán cải là điều cấp bách. Người làm vườn nói với ông chủ: “Xin cứ để nó lại năm nay nữa” (Lc 13,8).

Vậy hãy sám hối ngay ngày hôm nay để đón nhận lòng nhân từ Chúa. Amen.

Về mục lục

SAI VÀ SỬA SAI

Lm Giuse Nguyễn Hữu An

Phụng vụ Lời Chúa Mùa Chay hai tuần vừa qua nói về ý nghĩa của thử thách cám dỗ và vinh quang của Đức Kitô. Chúa nhật III, các bài đọc Kinh Thánh hướng về chủ đề ăn năn sám hối.

Ăn năn sám hối gồm hai giai đoạn. Ăn năn là cảm thấy ray rứt, bị giày vò vì lỗi lầm đã mắc phải. Cha Đắc Lộ giải thích: “Năn: thứ cỏ đắng; Ăn năn: ăn thứ cỏ đắng, theo lối nói ẩn dụ để chỉ sự thống hối” (Alexandre de Rhodes, Từ Điển Việt – Bồ – La, Roma, 1651). Ăn năn là nghĩ lại về bản thân mình, nhìn lại cuộc sống, nghĩ lại cách sống của mình trong nhiều môi trường khác nhau. Nghĩ lại và thấy mặt tốt mặt xấu của chính mình. Biết hối hận về những gì không tốt hay chưa tốt của bản thân, nơi cách mình sống. Con người vốn mỏng dòn yếu hèn và tội lỗi. Sám hối là quyết tâm thay đổi là thành tâm sửa chữa lỗi lầm, là cải thiện đời sống là canh tân tâm hồn là đổi mới tư duy là định hướng lại cách cư xử, là lên đường hoà giải với mình, với Chúa và với cộng đoàn.

Ăn năn sám hối là thấy sai và sửa sai.

Sai và sửa sai là một chuyện bình thường có tính quy luật. Bởi vì sai mà không sửa, sửa sai không kịp thời thì không những không có tiến bộ mà còn ngày càng lún sâu trong vực thẳm suy vong.Là con người, ai cũng có sai lầm, không trừ một ai. Chỉ có điều là có những người không có khả năng thấy được sai lầm, thậm chí còn cho rằng mình không thể phạm sai lầm, hoặc đã thấy mình sai lầm nhưng không chịu thừa nhận, hoặc có thừa nhận nhưng không chịu sửa chữa, hoặc có sửa chữa mà cũng không quyết tâm cho đến cùng.

Từ xưa, các bậc minh triết đã cho rằng việc thấy được sai lầm của bản thân mình, có dũng khí để công khai thừa nhận và có quyết tâm sửa chữa những sai lầm đó là những dấu chỉ của một con người chân chính, trung thực, đáng cho mọi người tin cậy và kính trọng.

Tin mừng Chúa nhật hôm nay kể hai sự kiện:

– Sự kiện vụ án Philatô giết người vô tội, Chúa Giêsu không ủng hộ những người quá khích trong cuộc đấu tranh của họ chống lại Roma. Sứ điệp của Người luôn rõ ràng và rất tập trung: “Thời giờ đã hoàn tất, Nước Thiên Chúa đã đến gần. Hãy ăn năm sám hối và tin vào Phúc Âm” (Mc 1,15). Chúa Giêsu cảnh tỉnh: “Nếu các ngươi không sám hối thì cũng bị chết như vậy” ( Lc 13,3.5).

– Sự kiện tháp Silôa đổ xuống đè chết mười tám người ở Giêrusalem. Cũng như trong trình thuật người mù bẩm sinh (Ga 9,2–3), Chúa Giêsu giải thích rằng “không phải vì anh ta,không phải vì cha mẹ anh ta đã phạm tội, mà anh ta sinh ra đã bị mù loà”. Ngài khẳng định nơi đây rằng, không ai trong bọn họ là nạn nhân của trừng phạt. Thiên Chúa không tìm trừng phạt mà là nâng dậy. Tuy nhiên, mỗi người chịu trách nhiệm về các quyết định của mình.

Nhân hai sự kiện thời sự, những người nổi loạn bị Tổng trấn Philatô giết và mười tám người bị tháp Silôa đè chết, Chúa Giêsu cảnh báo người đương thời phải sám hối. Ngài mạnh mẽ quả quyết: “Nếu các ngươi không sám hối thì các ngươi cũng sẽ chết như vậy”.

Người Do Thái thời xưa quen nghĩ “ác giả ác báo”. Trước hai tai nạn đột ngột làm chết nhiều người, họ kết luận ngay rằng, những nạn nhân ấy là “ác giả” cho nên bị “ác báo”. Chúa Giêsu khuyên, đừng hồ đồ suy đoán về người khác, nhưng mỗi người hãy coi các tai nạn đó là tiếng nhắc nhở, hãy xét lại lương tâm mình để lo sám hối. Ngài không vạch lá tìm sâu, không tìm những nguyên nhân tôn giáo, chính trị, kỹ thuật, càng không được kết tội ai. Trước những tai họa đó, Ngài nhấn mạnh cho chúng ta điều phải lo nhất là cái chết đời đời. Qua dụ ngôn cây vả không sinh trái, Chúa Giêsu bảo mỗi người hãy tận dùng thời gian gia hạn mà Thiên Chúa đã ban cho mình để sớm lo sám hối. Điều quan trọng phải lo là xét tội mình, phải đấm ngực mình để sám hối và cải thiện chính mình.

Mùa Chay là mùa đặc biệt dành cho sự trở về của người biết thấy sai và sửa sai. Ăn năn sám hối bắt đầu từ nội tâm với những bước cụ thể sau đây.

  • Ý thức tội lỗi. Trong thâm sâu của cõi lòng, mỗi người thấy mình có tội, nhận ra tội lỗi của mình. Bản thân phán xét chính mình, nhận điều xấu mình đã làm. Đối với nhiều người, bước đầu tiên này đã là khó. Nhiều người trong thời đại hôm nay dù đã làm bao nhiêu điều xấu, vẫn không thấy mình có tội. Họ đã đánh mất ý thức tội lỗi, và đó là nguy cơ lớn nhất của nhân loại ngày nay.
  • Hối hận, đau buồn, ray rứt trong lòng vì những điều xấu mình đã làm. Sự đau buồn này là một liều thuốc đắng, chữa lành cho vết thương tội lỗi.
  • Gặp gỡ Thiên Chúa trong tin yêu. Khi đã lỡ phạm tội, nhiều người rất hối hận, vì yêu Chúa nên quyết tâm trở về. Mỗi người gặp gỡ Chúa, thú nhận tội lỗi với Chúa và xin Chúa tha thứ. Chắc chắn Chúa tha thứ và ban lại cho chúng ta niềm vui và sự bình an.
  • Quyết tâm thú nhận tội lỗi của mình, không những với Chúa, mà còn với Giáo hội. Đến với Bí tích Hoà giải, biểu lộ sự chân thực của lòng thống hối.
  • Thực sự sửa đổi đời sống. Dứt khoát với tình trạng tội lỗi mà mình đang mắc phải. Giai đoạn này đòi hỏi sự hy sinh, chiến đấu với chính mình, làm chủ được chính mình. Chính vì thế mà cần rất nhiều ơn Chúa trợ giúp.

Ăn năn sám hối là chiều kích nền tảng của đời sống đức tin.

Có nhìn nhận thân phận tội lỗi yếu hèn của mình con người mới nhận được ơn cứu độ và tình thương của Chúa. Có biết mình hay vấp ngã, con người mới dễ cảm thông với anh em. Như vậy, mến Chúa yêu người chỉ có thể được xây dựng trên nền tảng của sám hối mà thôi. Sám hối là việc làm mỗi ngày, vì không ngày nào lại không có lỗi; không lỗi nhiều thì cũng lỗi ít, không lỗi nặng thì cũng lỗi nhẹ, không lỗi trong hành động thì cũng lỗi trong tư tưởng, lời nói…. Sám hối cũng là việc làm liên lỉ thường ngày vì không ai biết trước được mình sẽ chết khi nào, cách nào… Dụ ngôn cây vả nói lên lòng kiên nhẫn của Thiên Chúa, đồng thời cũng nói lên tính cấp bách của việc sám hối. Ăn năn sám hối để đón nhận tình thương tha thứ của Thiên Chúa và giao hoà cùng anh chị em.

Mỗi biến cố xảy đến trong đời đều mời gọi con người ăn năn sám hối trở về với Thiên Chúa để đón nhận tình thương tha thứ của Ngài.

Vua Ðavít phạm tội ngoại tình với bà Bát Seva là vợ của tướng Urigia. Sau khi phạm tội, nhà vua cố tình che đậy tội lỗi của mình. Nhà vua sai chồng bà đang ở ngoài mặt trận về nhà với vợ. Tuy nhiên tướng Urigia nhất định không chịu về nhà vì ông là một tướng lãnh chiến trường, muốn sống chết với binh sĩ ngoài mặt trận. Giấu giếm bằng cách này không được, vua Ðavít lại toan che đậy tội lỗi của mình bằng cách lập kế và để cho vị tướng Urigia bị chết ngoài trận địa. Thiên Chúa sai ngôn sứ Nathan đến để thức tỉnh lương tâm của nhà vua. Ðavít liền ăn năn hối lỗi, trở về với Chúa. Nhà vua thốt lên: Tôi đã đắc tội với Thiên Chúa (2Sm 12,13). Vua tỏ lòng ăn năn sám hối và viết nên Thánh vịnh 51: “Lạy Thiên Chúa, xin lấy lòng nhân hậu xót thương con, mở lượng hải hà xoá tội con đã phạm. Xin rửa con sạch hết lỗi lầm, tội lỗi con, xin Ngài thanh tẩy. Vâng, con biết tội mình đã phạm, lỗi lầm cứ ám ảnh ngày đêm. Con đắc tội với Chúa, với một mình Chúa, dám làm điều dữ trái mắt Ngài…Nhưng ban lại cho con niềm vui vì được Ngài cứu độ” (c 3-6).

Kinh nghiệm đầu tiên mà Thánh Phêrô chia sẻ cho cộng đoàn Giáo Hội sơ khai là: anh em hãy sám hối. Ba lần chối Thầy vì yếu đuối bản thân chứ không phải vì không yêu mến Thầy. Phêrô đã biết lỗi lầm đó và ngài đã ăn năn bằng những giọt nước mắt sám hối chân thành. Phêrô đã sửa sai lầm bằng chính sự can đảm, thái độ hiên ngang,bằng một tình yêu nồng nàn với Thầy trong sứ vụ Tông Đồ của mình.Đối với Phêrô, sám hối là bước đi thứ nhất của hành trình lãnh nhận Thánh Thần. Không có sám hối thì không có ân huệ Thánh Thần. Đó là kinh nghiệm bản thân và cũng là gương sáng của Thánh Phêrô : “đừng lấy quyền mà thống trị những người Thiên Chúa đã giao phó cho anh em, nhưng hãy nêu gương sáng cho đoàn chiên” (1Pr 5,3). Gương sáng của Thánh Phêrô trước hết là gương sám hối, thấy sai và sửa sai đến cùng. Ngài muốn chia sẻ bài học thấm thía ấy với những người đang cùng mình giữ trọng trách mục tử.

Thánh Phaolô cũng bằng chính kinh nghiệm cuộc đời mình đã chia sẻ rằng : sám hối là làm hoà lại với Thiên Chúa. Phaolô, người lãnh đạo nhiệt thành bắt bớ Đạo Chúa, được ơn sám hối, đã sửa sai lỗi lầm, từ đó ngài làm hoà với Chúa để nên Tông Đồ dân ngoại. Theo Thánh Phaolô, tội lỗi đã phá huỷ những liên hệ hài hoà giữa con người với Thiên Chúa, sám hối là tái lập những liên hệ ấy. Thời gian sám hối là thời Thiên Chúa thi ân, thời Thiên Chúa cứu độ.

Mỗi người chúng ta đều có kinh nghiệm về sai lầm bản thân, về sự đỗ vỡ, sự bất hoà. Hai người bạn trở nên lạnh nhạt, hai người tình bỗng hoá xa lạ, hai vợ chồng trở thành dửng dưng. Đỗ vở bất hoà sinh ra hiểu lầm, đau khổ, tiếc nuối. Khi đỗ vở, phía nào thấy sai để sửa chữa, phía nào yêu nhiều hơn sẽ chủ động tìm cách làm hoà, hàn gắn lại. Không ai không phạm sai lầm. Người ta chỉ khác nhau ở chỗ đối xử với sai lầm của mình như thế nào mà thôi.

Sám hối và canh tân, nhận ra sai lầm và sửa đổi không chỉ là việc làm trong Mùa Chay mà là suốt đời người.

Ðể có thể ăn năn sám hối, chúng ta phải cầu xin cho được ơn biết kính sợ Chúa, không phải sợ mà không dám đến gần Chúa, nhưng sợ làm điều mất lòng Chúa như sách Huấn ca dạy: “Kính sợ Chúa là bước đầu của khôn ngoan” (Hc1,14). Ơn biết kính sợ Chúa là cần thiết để được hưởng nhờ ơn cứu độ.

Lạy Chúa Giêsu chí thánh! Chúa là Ðấng nhân từ hay thương xót.Chúa ghét tội, nhưng lại thương kẻ có tội.Xin dạy con biết khiêm tốn nhận ra tội lỗi mình và khơi dậy tâm tình ăn năn sám hối hầu được Chúa thương tha thứ. Amen.  

Về mục lục

THÊM THỜI GIAN

Lm Vũđình Tường

Phúc Âm hôm nay chia ra hai phần rõ rệt. Phần đầu nói về lối sống, cách suy nghĩ, giao tế hành xử giữa con người với con người. Lối sống xã hội hoàn toàn trái nghịch đường lối Chúa.
Cách hành xử, lối sống của con người gây tang thương thống khổ cho tha nhân. Chọn đi theo đường lối Chúa chính là chọn sống hạnh phúc bởi:

‘Chúa là Đấng từ bi, nhân hậu, chậm bất bình và giầu tình thương’ Tv103:8

Phần một trong bài Phúc Âm ghi lại hai biến cố tang thương. Biến cố thứ nhất toàn quyền Philatô lạn quyền giết đoàn hành hương về Thành Thánh Jêrusalem. Ông còn ác độc hơn khi trộn máu nạn nhân với máu chiên bò hiến tế bôi lên cột cổng. Biến cố thứ hai do một phần bức tường quanh thành thánh sập đổ giết chết mười tám người Galilê. Đây là tai nạn tự nhiên hay do sơ xuất khi kiến trúc tường thành. Cả hai biến cố nhắc nhở chúng ta về thân phận mỏng dòn của con người. Con người rất quí, linh thánh nhưng cũng dễ bị thương tật, chết bất ưng. Hai biến cố cho thấy cái tàn nhẫn con người trong giao tế xã hội. Thay vì thông cảm, tỏ lòng thương xót. Nhiều người, trái lại, kết án cho rằng những nạn nhân đó chết cũng xứng vì tội của họ. Xã hội con người quen thói xỉ vả, kết án nặng nề phạm nhân. Đức Kitô nhắc chung cho mọi người nhớ, tất cả ai cũng có tội không nặng thì nhẹ, không nhiều thì ít. Nguy hiểm hơn tội bóp nghẹt cuộc sống tâm linh. Tội âm thầm, kín đáo ngầm phá hoại tâm hồn. Bởi mắt thường không nhìn thấy nên con người coi thường mức độ tàn phá tội âm thầm hoành hành. Tội là do con người chọn sống ích kỉ. Thiên Chúa toàn năng không ngăn cản con người làm điều ác bởi Ngài tôn trọng quyền tự do chọn lựa. Khi con người làm điều tàn ác, Thiên Chúa không phạt ngay, nhưng ban cho họ cơ hội thống hối, trở về. Đức Kitô kêu gọi hãy đón nhận cơ hội thống hối đó bởi cơ hội đó có giới hạn về thời gian.

Phần hai của bài Phúc Âm giải thích rõ hơn về thời gian giới hạn ban cho. Từ chối thống hối là đi theo con đường dẫn đến diệt vong. Một khi con tim không còn tình thương cho tha nhân, con tim đó coi như chết bởi nó không biết yêu thương. Con tim đó giống như cây vả, tốn chỗ trồng mà không sinh hoa trái. Người chủ vườn nói với người làm vườn, ba năm rồi cây vả tôi trồng không sinh trái, chặt nó đi, để tốn chỗ dược ích gì?

‘Xin cho tôi thêm một năm, tôi vun xới, bón phân cho nó. Sang năm nếu nó không ra trái ông sẽ chặt nó đi’ Lc 13: 8

Người làm vườn xin chủ cho thêm thời gian. Cây vả sống sót do lòng tốt của người làm vườn. Người làm vườn không những đã xin cho cây vả sống thêm một năm mà còn ra công chăm sóc, xén tỉa bón phân. Nếu nó vẫn không sinh hoa trái, đời nó tàn. Thời gian có hạn, một năm. Sinh hoa trái nhiều ít, tốt xấu không xác định. Người làm vườn quí cây vả hết mình. Có trái nó được sống. Điều này biểu hiệu tình yêu vô bờ Chúa yêu ta. Sinh hoa trái tốt lành là được ơn cứu độ.

Thiên Chúa không để mặc con người cô đơn chiến đấu chống sự dữ. Ngài ban Đức Kitô cùng đồng hành với ta. Đức Kitô xin Chúa Cha cho ta thêm cơ hội, thời gian chờ mong ta thống hối, trở về đường lối Chúa. Tội là nguyên nhân của đau khổ nhưng chết bất ưng không phải do Chúa phạt bởi Ngài giầu tình thương. Đau khổ giúp ta nhận biết trong sự sống có mầm chết. Tin vào Chúa, trong chết có hy vọng phục sinh. Con người không kiểm soát được sự chết. Nhờ niềm tin ta có hy vọng Phục Sinh. Đức Kitô kêu gọi ta đừng bao giờ mất niềm tin vào Chúa. Ta cần ơn Chúa, bởi Ngài ban ơn thống hối. Thống hối ban sự sống trường sinh

Về mục lục

CHÚA NHẬT 3 MÙA CHAY_C

 Lm GB Phạm Hồng Thái

Sám hối là chủ đề chính yếu trong Mùa Chay này. Có những định nghĩa về sám hối rất hay nhưng tôi xin chọn định nghĩa đơn giản này: “Sám hối là hối hận về tội lỗi mình và trở về với Chúa”. Như vậy sám hối có hai bước:

– Bước I là có tâm tình hối hận về tội lỗi của mình như Vua Đavit trong TV 50, 5-6 đã thưa với Chúa: “Vâng, con biết tội mình đã phạm, lỗi lầm cứ ám ảnh ngày đêm. Con đắc tội với Chúa, với một mình Chúa, dám làm điều dữ trái mắt Ngài” hoặc như đứa con hoang đàng thưa với Cha mình: “Thưa Cha, con thật đắc tội với Trời và với Cha, con chẳng còn đáng gọi là con cha nữa”(Lc 15,18)

– Bước II là trở về với Chúa: Như đứa con hoang đã trở về nhà Cha, chúng ta sau khi hối hận về tội mình tiếp theo là trở về với Chúa. Chúa sẽ đón nhận ta như người cha dang tay đón nhận đứa con hoang đàng của mình

Trong Tin Mừng hôm nay, Chúa Giêsu thúc dục chúng ta sám hối qua lời như sau: “Nếu các ngươi không ăn năn hối cải, thì tất cả các ngươi cũng sẽ bị hủy diệt như vậy”. Việc quan Philatô giết mấy người Galilê, làm cho máu họ hòa lẫn với máu các vật họ tế sinh và  sự kiện 18 người bị tháp Siloe bất ngờ đổ xuống đè chết là  những cái chết thật thương tâm, nhưng Chúa Giêsu cho biết những người này chết không phải vì họ tội lỗi hơn những người khác. Chúa muốn dạy ta đừng qui trách họ có tội hơn mình, nhưng tốt hơn là mỗi người hãy lấy đó làm gương để xét mình và dục lòng ăn năn hối cải. Chúa Giêsu bác bỏ quan niệm của nhiều người Do thái đương thời và thậm chí ngày nay nhiều người vẫn còn quan niệm là khi thấy người nào gặp tai họa hay bệnh tật liền qui chụp là tại họ có tội nên bị Chúa phạt, chẳng hạn khi các tông đồ hỏi Chúa Giêsu về trường hợp người mù bẩm sinh: “Thưa Thầy, ai đã phạm tội khiến người này sinh ra đã mù, anh ta hay cha mẹ anh ta?” Chúa Giêsu trả lời:”Không phải anh ta cũng chẳng phải cha mẹ anh ta đã phạm tội, nhưng chuyện đó xảy ra là để các việc của Thiên Chúa được tỏ hiện nơi anh (Ga 9, 2-3)”. Những người chết trong hai trường hợp vừa nêu cũng vậy: Chúa Giêsu quả quyết không phải họ phạm tội nhiều hơn những người khác nhưng nhân cơ hội này, Chúa cho biết: nếu ta không ăn năn hối cải thì cũng sẽ bị hủy diệt như họ. Thời điểm hiện nay có rất nhiều người chết vì Covid hay chết do bom đạn trong chiến tranh giữa Nga và Ukraina mà Đức Giáo hoàng Fanxicô nói là một dòng sông máu đang chảy: không phải do tội của họ nhiều hơn những người khác nhưng đó cũng là một lời nhắc nhở mạnh mẽ cho chúng ta hãy ăn năn hoán cải trở về cùng Chúa, để Chúa thương cho dịch bệnh và chiến tranh qua đi, hầu chúng ta không bị chết như họ: không chết về phần xác và nhất là về phần hồn không bị tiêu diệt muôn đời

Hôm nay Chúa Giêsu cũng cho chúng ta nghe dụ ngôn Cây Vả. Cây Vả rất quen thuộc với người Do Thái. Bình thường cây vả trồng được 3 năm thì có trái. Cây vả này không biết đã trồng được bao lâu rồi, nhưng Chúa Giêsu  cho biết: đã 3 năm chủ vườn đến tìm quả ở cây vả này mà không có, nên ông ra lệnh cho người làm vườn hãy chặt nó đi kẻo nó ăn hại đất mà không được tích sự gì! Nhưng người làm vườn xin chủ gia hạn cho một năm nay nữa để anh ta đào đất, bón phân chung quanh hi vọng nó sẽ có trái. Bằng không thì năm tới dứt khoát nó sẽ bị chặt đi! Các tiên tri thường dùng hình ảnh cây vả để chỉ dân Israel. Cây Vả Israel đã không sinh trái, đáng lẽ bị chặt đi nhưng Chúa Giêsu xin Chúa Cha gia hạn cho một năm nữa! Ba năm Chúa Giêsu  nói trong dụ ngôn khiến ta liên tưởng tới ba năm Chúa đi rao giảng Tin Mừng nơi các thành thị, làng mạc nước Do Thái, nhưng số người đón nhận Lời Chúa ăn năn hoán cải thì không có nhiều. Chúa Giêsu đã phải khóc thương thành Giêrusalem vì đã không nhận biết thời giờ  được Thiên Chúa viếng thăm (Lc 19, 41)

Qua dụ ngôn này, Chúa Giêsu cũng muốn dạy chúng ta phải ăn năn hối cải và sinh ra hoa trái là những việc làm tốt của đời sống người kitô hữu như lời thánh Gioan Tiền hô dạy: ” Các anh hãy sinh hoa trái cho xứng với lòng ăn năn (Mt 3,9)” Chúa Giêsu  nhẫn nại xin gia hạn và dùng thời gian này để chăm bón cho cây vả, nhưng thánh Gioan Tẩy Giả thì quyết liệt hơn khi nói: “Cái rìu đã để sẵn ở gốc cây, cây nào không sinh trái tốt thì sẽ bị chặt đi và ném vào lửa (Lc 3,9)”

Mùa Chay là thời kỳ thuận tiện và thích hợp để chúng ta hối hận về tội lỗi của mình và trở về với Chúa. Chúng ta hãy coi thời gian này là thời gian Chúa gia hạn cho mình để sinh ra hoa trái tốt đẹp, để làm lợi nén bạc Chúa gởi, kẻo hết hạn kì và khi đã quá muộn tất nhiên sẽ phải chịu số phận như Chúa Giêsu nói: “Bằng không ông sẽ chặt nó đi!”

Mỗi người chúng ta hãy đón nhận lời Chúa dạy về sám hối ăn năn đặc biệt trong thời kì thuận tiện là Mùa Chay thánh này. Chúng ta cũng không quên lời Đức Mẹ nhắn nhủ ở Fatima là phải sám hối cải thiện đời sống để được thoát khỏi chiến tranh đang có nguy cơ ngày càng khốc liệt và lan tràn.

Lạy Chúa xin tha thứ tội lỗi chúng con vì chúng con đã xúc phạm đến Chúa. Amen

Về mục lục

BIẾT ĐỂ SỐNG

Lm. Jos DĐH.

Tình huống bất ngờ, những rủi ro không đáng có, những tính toán sai lầm, tai nạn nghề nghiệp, ai chẳng khiếp ! Câu thành ngữ quen thuộc: không ai chê đám cưới, không ai cười đám ma, hoặc không nên cười trên sự đau khổ của người khác, cho dù cười gọi là khích lệ: một nụ cười bằng 10 thang thuốc bổ. Hẳn không ai nghĩ người khôn ngoan sẽ né tránh được đau khổ, không phải các thầy thuốc giỏi sẽ trường sinh bất tử. Cũng chẳng ai vu vơ cho rằng những người nghèo, tại vì họ lười, hoặc kẻ đói khổ, là do không có chí khí làm ăn ? Và mấy ai dám nghĩ cứ sống lâu trăm tuổi là tài giỏi hơn người, cứ trường thọ là khôn ngoan, điều khiển được cả đất trời. Con người tự nhiên đều ý thức: có khôn có khờ, có tự do chọn lựa, nhưng đâu phải tất cả biết sử dụng tự do làm việc thiện, thực hành việc nghĩa, cùng giúp nhau sống tốt hơn.

Những cảnh báo về phận người mong manh, nay còn mai mất: già trẻ, có tài hay bất tài, chức tước bổng lộc nhiều, hay vô danh tiểu tốt, tất cả sẽ trở về bụi tro bất cứ lúc nào, nếu vô tình nhiễm covy – covid, hoặc gặp tai hoạ bất ưng ! Đức Giêsu hôm đó đã nói tới một sự thật: “các ngươi tưởng rằng, mấy người bị ngược đãi như vậy là những kẻ tội lỗi hơn những người khác ở Galilê ư ?” Liệu có ai “bình chân như vại”, trước “đại dịch covid-19”, có ai đủ bình tĩnh cười cợt chế giễu, khi vĩnh viễn chia tay người thân không ? Chắc cũng không ai vỗ tay vui mừng khi người anh chị em mình gặp tai nạn, cho dù đó là người xa lạ. Đức Giêsu đã cảnh báo hết sức rõ ràng: “nếu các ngươi không ăn năn hối cải, các ngươi sẽ bị huỷ diệt như vậy”. Tự mãn kiêu căng, gian dâm tội lỗi, chính là nguyên nhân đưa đến “sự chết” đời đời, thật đáng sợ.

Biết để không phải hổ thẹn, biết để tránh đối đầu với những sai lầm đáng tiếc, hay biết để sống và sống hạnh phúc là điều trân quý. Cổ nhân dạy: “phúc bất tận hưởng”, tạm hiểu là đừng vội mừng mà sống hưởng, đừng tưởng mình vô sự mà vội kết án anh chị em, khi phúc dừng thì hoạ sẽ đến. Có phải vì “cái biết” nông cạn nên người ta đang tâm chê bai, kết án kẻ vô tội không ? Có phải vì ngạo mạn ta đây, nên người ta vô tình vô duyên, phát ngôn bừa bãi không ? Đức Giêsu nhắc lại sự cố 18 người bị tháp Silôe đổ xuống đè chết, tai hoạ ấy không phải do họ tội lỗi hơn những người khác ở Giêrusalem. Vâng, bệnh từ miệng vào, hoạ từ miệng ra. Miệng có thể nhả ra hoa hồng, có thể nhả ra cây gai góc xấu xí. Quan trọng hơn, mỗi người phải biết thống hối để sống, biết mình đầy tội lỗi thiếu xót, rất cần đến lòng thương xót của Chúa.

Hiện tại có thể bạn giầu nhất thế giới, có thể hạnh phúc nhất trên đời, nhưng ngày mai thì chưa chắc, hôm nay bạn có thể bình an vô sự, nhưng ngày mai sao biết được, huống gì là tương lai ? Tai hoạ ở Galilê, ở Giêrusalem, đã xảy ra, Đức Giêsu cho biết một sự thật có thể là phũ phàng: “nếu các ngươi không ăn năn sám hối, các ngươi sẽ bị huỷ diệt như vậy”. Cổ nhân có câu: lòng dạ hẹp hòi là gốc dễ của tai hoạ, sự cởi mở là cánh cửa dẫn đến phước lành. Đừng ảo tưởng, cả nghĩ người anh em gặp hoạ là tội lỗi, còn ta trong sạch, thực ra, sám hối và làm việc thiện, ai cũng có cơ hội. Những suy nghĩ tiêu cực: hiểu nhầm, hiểu sai về tai nạn, dịch bệnh, thiên tai,… cho thấy cuộc sống quanh ta không có gì là êm ả, bảo đảm cho mình được bình an vô sự, được sống mãi ngàn thu chỉ là viển vông ! Thương thay nhất đời người là vào lúc chiều tà mới ngộ ra, mình đáng lẽ nên làm gì ?

Những người đứng lên khởi nghĩa bị dập tắt, 18 người bị tháp đè, những người cùng thời với Đức Giêsu và cả chúng ta hôm nay, đều mang chung thân phận phải chết, chỉ những ai biết sám hối ăn năn, mới có sự sống đời đời. Thời đại văn minh, hoàn cảnh khắc nghiệt, người ta đều biết: có công thì thưởng, có tội thì phạt, gieo trái đắng thì thu trái đắng. Theo phương diện tự nhiên, tai nạn nghề nghiệp, thiên tai bão lũ, ốm đau bệnh tật, tất cả đều nói lên kiếp người quả giới hạn, mong manh. Nghịch lý ở đời cho biết: con người dẫu có ngu xuẩn cực điểm, thì với thói hư tật xấu của người anh chị em, vẫn có thể kể ra rõ ràng, trong khi đó, tật xấu tính hư của mình thì lại mù mịt. Cũng vì thế mà ở đời, có thể ta không có học vị, nhưng không thể không có hiểu biết !

Để diễn tả lòng nhân hậu của Thiên Chúa, Đức Giêsu đã chia sẻ “cây vả 3 năm không sinh trái”. Ông chủ chấp nhận yêu cầu của người làm vườn: “xin ông để cho nó thêm một năm nữa, tôi sẽ đào đất chung quanh và bón phân, may ra nó có quả chăng, bằng không năm tới ông sẽ chặt nó đi”. Thiên Chúa hằng quan tâm soi sáng hướng dẫn, từng người trong chúng ta, vì con người chính là đối tượng lòng thương xót Chúa. Đức Giêsu là Thầy là Thiên Chúa cứu độ, Ngài rất mong chúng ta biết Chúa để yêu Chúa, biết mình giới hạn để khiêm tốn và giúp nhau sống yêu thương. Nếu không ăn năn sám hối, các ngươi sẽ phải chết, nhắc nhớ về thân phận con người đầy bất xứng, không thừa. Thiếu khiêm tốn, con người sẽ kiêu căng tự mãn và dẫn đến bất hạnh mà thôi. Xin đừng tiếc nuối những gì đã xảy ra trong quá khứ, đừng căng thẳng cho những việc chưa xảy ra ở tương lai, hãy sám hối, hãy sống trọn vẹn ở hiện tại, làm cho cuộc đời mình tươi đẹp và sống động hơn. Amen.

Về mục lục

HOA TRÁI CỦA SỰ SÁM HỐI

Lm.Jos Tạ duy Tuyền

Nhận lỗi và xin lỗi – hành động tưởng chừng như rất đơn giản ấy nhưng lại đang rất xa xỉ nơichúng ta, từ việc nhỏ đến việc lớn. Chính chúng ta hình như cũng rất nhiều lần hai chữ ấy mắc nghẹn nơi cuống họng, để rồi chỉ biết tự chất vấn bản thân, im lặng mà quay bước. Chúng ta có thể nói thật dài với cả ngàn ngôn từ làm đau lòng nhau nhưng khi phải nói hai từ “Xin lỗi” lại chẳng dễ nói chút nào!

Và trong thời gian qua, dù cộng đồng mạng xã hội có ra sức kêu gào, hò hét; dư luận xã hội có bức xúc yêu cầu một vị quan chức, một người có trách nhiệm nào đó phải đứng ra nhận lỗi về những chuyện không hay đã xảy ra trong đại dịch Covid thì mọi sự vẫn bị “bỏ ngoài tai”. . .

Hình như là bởi cái tôi quá lớn. Cái tôi tự cho phép mình được quyền làm người khác đau và cũng chính cái tôi ấy không muốn phải nhún nhường nhận lỗi. Cái tôi quá lớn nên chỉ nhận vinh quang của thành công và khi thất bại thì cái tôi ấy lại đổ lỗi, đổ thừa như câu vè xưa viết rằng: “Mất mùa thì tại thiên tai, được mùa thì tại thiên tài nước ta”.

Thực ra, “ai nên khôn mà không dại một lần”. Lầm lỗi là của con người, nhưng nhận lỗi và sửa sai mới là của người quân tử và của thánh nhân. Khi con người ý thức lỗi phạm của mình thì mới mong sửa sai và khắc phục những thiệt hại mà mình đã gây nên. Không ý thức, không nhận lỗi thì cái sai còn đó và có khi hệ lụy lại chồng chất những khổ đau cho tha nhân.

Lời Chúa hôm nay mời gọi chúng ta hãy sám hối khi thời gian còn thuận tiện. Thiên Chúa không phạt người này hay phạt người kia khi họ găp sự dữ hay phải ra đi trong đau khổ. Nhưng qua những cái chết bất thình lình là dịp để chúng ta nhìn lại sự mỏng dòn của đời người. Đời tạm này sẽ qua đi. Đời sau mới là vĩnh hằng. Nhưng để được hạnh phúc trong cõi vĩnh hằng điều cần thiết là: “Hãy sinh hoa kết trái xứng với lòng ăn năn thống hối”. Sự thống hối ăn năn phải bắt đầu sám hối từ trong gia đình. Vợ chồng biết nhìn lại trách nhiệm và bổn phận của mình, từ cách ăn ở, cư xử với nhau, những chỗ nào chưa tốt, cần khắc phục . Hãy sống hòa thuận với nhau mới có thể đi với nhau suốt dọc dài cuộc đời 100 năm vẹn nghĩa phu thê. Các bậc làm cha mẹ hãy dám nói lời xin lỗi đối với con cái khi mình làm sai. Con cái và anh em trong gia đình hãy sám hối và quyết tâm xây dựng bầu khí gia đình ấm cúng thuận hòa hơn, kính trên nhường dưới, tha thứ và thông cảm cho nhau, hãy quyết tâm để sống thảo hiếu kính trọng vâng lời cha mẹ, đó là những hoa trái của lòng sám hối. Khi biết sám hối thì mới biết chuộc lỗi bằng việc sống đẹp với nhau, nhất là sống có trách nhiệm chia sẻ, nâng đỡ nhau.

Mùa chay mời gọi chúng ta nhận ra thân phận bui tro đầy yếu đuối của mình, đồng thời biết sinh hoa trái xứng với lòng sám hối qua đời sống yêu thương như Chúa đã yêu thương chúng ta. Biết sống cho đi để được nhận lại. Biết chết đi những đam mê ích kỷ của mình để trở nên khí cụ mang tin yêu và hạnh phúc gieo vào nhân thế hôm nay. Amen

Về mục lục

SÁM HỐI ĐỂ KHỎI BỊ HỦY DIỆT

Lm. Inhaxiô Trần Ngà

Khi bàn đến việc sám hối, một số người cho rằng: “Thôi! Sám hối làm chi cho mệt! Sám hối thì phải hy sinh, hãm mình để dứt bỏ tội lỗi, phiền lắm! Nếu có phạm tội thì đi xưng tội là xong, thật đơn giản, nhẹ nhàng! Xưng tội xong, nếu có phạm lại, thì xưng tiếp…”

Thế là cuộc sống của họ cứ đong đưa qua lại như người đu dây: phạm tội – rồi xưng tội, xưng tội – rồi phạm tội… Và lối sống đong đưa kiểu này cứ tiếp diễn mãi suốt cả cuộc đời, chẳng tạo nên công phúc gì.

Suy nghĩ như trên thật là sai lầm, tai hại và đi ngược lại giáo huấn của Chúa Giê-su.

Chúa Giê-su kêu gọi sám hối

Sám hối là giáo huấn quan trọng hàng đầu, được Chúa Giê-su nhấn mạnh và nhắc lại nhiều lần, từ lúc bắt đầu rao giảng cho đến khi lên trời.

Lời đầu tiên Chúa Giê-su trực tiếp nói với nhân loại khi bắt đầu công cuộc rao giảng là lời kêu gọi: “Anh em hãy sám hối vì Nước Trời đã gần đến” (Mt 4,17).

Trước đó ít lâu, khi Gioan Tẩy giả bắt đầu rao giảng, thì sứ điệp đầu tiên mà Gioan gửi đến mọi người cũng là lời kêu gọi sám hối: “Anh em hãy sám hối, vì Nước Trời đã đến gần” (Mt 3, 2).

Và lời cuối cùng Chúa Giê-su gửi gắm cho nhân loại trước khi lên trời cũng là sám hối. Ngài truyền cho các môn đệ “hãy đi giảng dạy cho muôn dân để họ sám hối và được ơn tha tội” (Lc 24,47).

Trong suốt ba năm rao giảng, Chúa Giê-su thường kêu gọi mọi người hãy ăn năn sám hối qua nhiều dụ ngôn khác nhau.

Không ăn năn hối cải sẽ bị huỷ diệt

Chúa Giê-su kịch liệt lên án những người cứng lòng không chịu sám hối.

Trước hết, Ngài nhắc họ rằng: Xưa kia dân thành Ni-ni-vê, một dân phạm nhiều tội lỗi, đáng bị án phạt nặng nề, nhưng nhờ nghe lời ngôn sứ Giô-na rao giảng và thực lòng sám hối sửa mình nên được Thiên Chúa thứ tha. Còn hiện nay, Ngài là Thiên Chúa cao cả từ trời xuống thế, tận tình dạy dỗ, mà họ không nghe. Vì thế, Ngài lên án họ gắt gao:

“Đến ngày phán xét, dân thành Ni-ni-vê sẽ đứng lên tố cáo và lên án dòng giống này, vì họ đã sám hối theo lời Gio-na giảng, nhưng ở đây còn có người hơn Gio-na nữa” (Lc 11,32).

Và đặc biệt, nhân sự kiện có một số người Ga-li-lê bị Phi-la-tô tàn sát cách man rợ, Chúa Giê-su cảnh báo: “Nếu các ngươi không ăn năn hối cải, thì tất cả các ngươi cũng sẽ bị huỷ diệt như vậy” (Lc 13, 3).

Chúa Giê-su cũng nêu lên trường hợp mười tám người bị tháp Si-lô-ác đổ xuống đè chết thình lình, để cảnh báo: “Nếu các ngươi không ăn năn hối cải, thì tất cả các ngươi cũng sẽ bị huỷ diệt như vậy” (Lc 13, 5).

Chúa Giê-su còn cho biết số phận của người không sám hối, không cải thiện đời sống… chẳng khác gì số phận cây vả không sinh trái, chẳng được tích sự gì… Chủ vườn sẽ chặt nó đi, không để nó choán đất vô ích.

Chúa Giê-su cũng răn đe những người không ăn năn hối cải, không cải thiện cuộc đời bằng nhiều dụ ngôn khác.

– Như ngư phủ kéo lưới lên bờ, tuyển chọn cá tốt và vứt bỏ cá xấu, thì đến ngày tận thế, “các thiên thần sẽ tách biệt kẻ xấu, (là người không sám hối), ra khỏi hàng ngũ người công chính, rồi quăng chúng vào lò lửa. Ở đó, chúng sẽ phải khóc lóc nghiến răng” (Mt 13, 47-50).

– Và người không sám hối bị xem như cỏ lùng mọc chung với lúa tốt, đến cuối mùa sẽ bị gom lại và đốt đi (xem Mt 13,30).

Như vậy, sám hối là chuyện sống còn: Phải sám hối để khỏi bị hủy diệt.

Lạy Chúa Giê-su,

Hậu quả của việc không sám hối thật là khủng khiếp.

Xin giúp chúng con quyết tâm sám hối ngay từ hôm nay, quyết tâm từ bỏ tội lỗi, hầu có thể tránh thoát hậu quả khủng khiếp sau nầy và được hưởng phúc thiên đàng với Chúa muôn đời. Amen.

Về mục lục

SỐNG DƯỚI ÁNH MẮT CỦA CHÚA

Bông hồng nhỏ

Hôm nay, có mấy người đến thuật lại cho Đức Giêsu nghe chuyện những người Galilê bị tổng trấn Philatô giết, khiến máu đổ ra hòa lẫn vơi máu tế vật họ đang dâng. Nghe chuyện, Người cảnh cáo họ về cái chết cũng có thể đến với họ bất cứ lúc nào, và Người khuyên họ hãy ăn năn sám hối. Sau đó, Người còn kể cho họ nghe dụ ngôn về cây vả không ra trái.

Con người thời nay cũng không khác những người cùng thời với Chúa Giêsu, họ thích bàn tán và kể cho nhau nghe về những tin tức thời sự, về cái chết của một ai đó, đặc biệt là về cái chết của một người nổi tiếng. Khi nghe những thông tin ấy, phản ứng của ta là gì? Ta hãy dừng lại, lắng nghe và suy gẫm về những gì Chúa Giêsu đã nói: “Các ông tưởng mấy người Galilê này phải chịu số phận đó vì họ tội lỗi hơn mọi người Galilê khác sao? Tôi nói cho các ông biết: không phải thế đâu; nhưng nếu các ông không sám hối, thì các ông cũng sẽ chết hết như vậy. Cũng như mười tám người kia bị tháp Silôác đổ xuống đè chết, các ông tưởng họ là những người mắc tội nặng hơn tất cả mọi người ở thành Giêrusalem sao? Tôi nói cho các ông biết: không phải thế đâu; nhưng nếu các ông không chịu sám hối, thì các ông cũng sẽ chết hết y như vậy” (Lc 13, 2-5).

 Trước cái chết của một người, Chúa Giêsu mời gọi ta hãy nhìn về thân phận của mình, ý thức về bản tính yếu đuối, dễ bị tổn thương của mình. Không ai có thể kéo dài tuổi thọ của mình dù chỉ một gang tay, vì thế hãy sống giây phút hiện tại sao cho ý nghĩa. Người dạy ta hãy nhìn sâu vào lòng mình để thấy được tội lỗi của mình mà sám hối. Người đánh thức ta khỏi sự mê muội của tâm hồn, khỏi sự ru ngủ của ảo tưởng thấy mình tốt hơn người khác, khỏi tính kiêu ngạo vẫn thường khiến ta dễ hạ thấp người khác, coi thường người khác vì nghĩ rằng họ xấu xa, tội lỗi hơn ta. Người để cho ta thấy được nỗi khao khát được sống trong ta, Người cũng làm cho ta thấy được rằng, điều quan trọng không phải là ta sống được bao lâu nhưng hệ tại ở việc ta đã sống như thế nào. Ta có sống đúng với ơn gọi mà Thiên Chúa đã dành riêng cho ta? Thánh Phaolô cũng nhắc ta: “Ai tưởng mình đang đứng vững, hãy coi chừng kẻo ngã (1 cr 10,12).

Chúa Giêsu đã kể cho họ nghe dụ ngôn “cây vả không sinh trái”. Mỗi một cây khi được trồng trong vườn đều có một nhiệm vụ riêng: cây thì dùng làm thuốc, cây thì để làm cảnh, có cây thì cho trái. Cây vả được trồng trong vườn là để sinh trái. Vì thế, khi nó không cho trái thì sẽ bị chặt đi. Cuộc đời của mỗi người cũng có một ơn gọi rất riêng. Ta có khám phá ra ơn gọi mà Thiên Chúa đặt để trong cuộc đời mình không? Thiên Chúa vẫn ân cần chăm sóc ta, lo lắng cho ta. Người vẫn dõi theo ta, ánh mắt của Người chẳng rời khỏi ta bao giờ. Thiên Chúa lắng nghe mọi lời than van, cầu xin của từng người.

Ngoài kia có tiếng rao hàng của một người bán xôi đêm, có tiếng bước chân mệt nhoài của người phu quét rác; ở đây có tiếng ho của người đang bị ốm, có tiếng thở nhịp nhàng của một người khác đang chìm vào giấc ngủ. Thiên Chúa lắng nghe tất cả những âm thanh ấy, Người nhìn thấy từng khuôn mặt ấy, Người thấy rõ tình cảnh của từng người, Người cưu mang tất cả trong trái tim mình. Người cũng đặt để nơi từng người niềm hy vọng của mình là thấy mỗi người được hạnh phúc.

Lạy Thiên Chúa là Cha giàu lòng thương xót! Xưa Chúa đã cho vọt ra từ tảng đá mạch nước làm thỏa cơn khát của dân Chúa. Xin Chúa ban cho con dòng lệ ăn năn sám hối chảy từ trái tim chai cứng của mình, để nhờ ơn Chúa con biết thay đổi đời sống mà sống sao cho đẹp lòng Chúa hơn. Amen.

Về mục lục

NẾU KHÔNG SÁM HỐI

Thiên San

Có mấy người đến kể lại cho Đức Giêsu nghe chuyện những người Galilê bị tổng trấn Philatô giết, khiến máu đổ ra hòa lẫn với máu tế vật họ đang dâng. Nghe vậy, Đức Giêsu cảnh báo và chỉ cho họ thấy rằng: “Các ông tưởng mấy người Galilê này phải chịu số phận đó vì họ tội lỗi hơn mọi người Galilê khác sao? Tôi nói cho các ông biết: không phải thế đâu; nhưng nếu các ông không sám hối, thì các ông cũng chết hết như vậy.” (Lc 13, 2-3). Chuyện những người bị thác Silôác đổ xuống đè chết cũng vậy. Sau khi cảnh báo cho họ xong, Đức Giêsu kể dụ ngôn “Cây vả không ra trái” để nói cho họ biết về lòng nhân hậu của Thiên Chúa khi Ngài luôn cho con người có cơ hội ăn năn sám hối.

Trước hết, chúng ta có thể thấy một sự thật rằng, cuộc sống này thật mong manh, ngắn ngủi. Dường như chúng ta không thể nào nắm giữ vận mệnh của mình. Mới hôm nay còn vui cười mà mai đã đi về với Chúa. Mới hôm nay còn tính chuyện tương lai mà hôm mai chỉ còn chút tro bụi. Chúng ta càng thấy rõ sự thật về sự mong manh của phận người ngang qua cơn đại dịch Covid, kéo dài hơn ba năm qua. Biết bao người đã ra đi không lời từ biệt, biết bao người đã không còn một người thân nào. Chúng ta quá hãi hùng vì những gì cơn đại dịch mang đến. Thiên Chúa cũng đang nói với mỗi người chúng ta cùng một lời như ngày xưa Người đã nói với đám người đến thuật lại chuyện những người Galilê bị giết chết. Bởi đó, chúng ta phải luôn luôn sống tỉnh thức, sám hối để biết sinh hoa trái.

Thiên Chúa luôn thăm viếng chúng ta như ông chủ thăm viếng cây vả trong dụ ngôn “Cây vả không sinh trái”. Người luôn mong chờ có thể thu hoạch được hoa trái trên mỗi người chúng ta. Chúng ta cũng hãy xin Chúa cho chúng ta thêm cơ hội để có thể kịp thời sinh hoa trái. Để có thể sinh hoa trái, chúng ta cần thực hiện đầy đủ các công việc như “người làm vườn” đã khéo léo hướng dẫn: “Tôi sẽ vun xới chung quanh, và bón phân cho nó. May ra sang năm nó có trái, nếu không thì ông chặt nó đi” (Lc 13, 8-9). Việc chúng ta cần làm là lo vun xới lại cuộc đời mình, bón phân đầy đủ để mong cây đời mình sinh trái. Quả thực, nếu không sinh trái thì cây đời ta sẽ bị chặt đi. Vậy cây đời ta có đang sinh hoa trái?

Đời sống Kitô hữu là đời sống được mời gọi tháp nhập vào sự sống của Đức Kitô, hút nhựa sống từ chính gốc rễ là Đức Kitô. Sự vun xới và bón phân của chúng ta phải được thực hiện trong Đức Kitô. Nghĩa là được thực hiện trong tình yêu. Kết quả sẽ là gì nếu không phải là bác ái, hoan lạc, bình an, nhẫn nại, nhân hậu, từ tâm, hiền hòa, tiết độ? Đó là hoa trái được sinh ra bởi Thánh Thần Thiên Chúa. Sự vun xới của chúng ta rất quan trọng. Vì chúng ta vun xới, chăm bón thế nào thì cây đời ta sẽ ra thế ấy. Vậy chúng ta hãy vun xới và chăm bón bằng chính hành động của tình yêu, những gì là thiện hảo, tốt đẹp từ Lời Chúa dạy. Nếu lòng chúng ta cưu mang những điều xấu xa, và ngày ngày chúng ta chăm bón cây đời mình chỉ toàn chuyện tranh chấp, cướp bóc, gian tà thì thử hỏi làm sao cây đời ta sinh trái tốt được? Cũng vậy, nếu ta chỉ lo chăm bón bằng sự dễ dãi khiến cho cây tươi tốt, cành lá xum xuê nhưng không sinh trái thì cũng chẳng ích gì. Muốn cây sinh trái, chúng ta cần kết hợp cả việc cắt tỉa. Chúng ta phải có khả năng chịu sự cắt tỉa, bỏ đi những điều không cần thiết, gây hại cho việc sinh hoa trái. Thiết nghĩ, đó là những điều cần thiết để cây đời ta sinh trái.

Thiên Chúa chẳng bao giờ dồn chúng ta vào bước đường cùng. Người luôn mở cho chúng ta những cơ hội để sám hối, thay đổi. Mùa Chay Thánh là dịp thuận lợi để cho mỗi người chúng ta ăn năn, sám hối. Ăn chay, bác ái và cầu nguyện là những việc được đề ra trong Mùa Chay Thánh. Thiết nghĩ, nếu chúng ta thực sự tin tưởng vào tình yêu và sự tha thứ của Thiên Chúa, biết làm tất cả mọi việc trên với một lòng sám hối ăn năn thực sự thì Thiên Chúa sẽ chẳng thua sự nỗ lực của chúng ta. Chúa sẽ vui thích những ai thực thi các việc làm khởi đi từ một cõi lòng thống hối thực sự. Và khi ấy, cây đời ta ắt sẽ sinh hoa trái.

Về mục lục

CƠ HỘI SÁM HỐI TỘI ĐỜI

Lm. Nguyễn Xuân Trường

Có người chết! Có người chết! Thế giới nhiều người chết do dịch bệnh, do chiến tranh. Phúc Âm kể những người chết do bị giết, do tháp đổ đè bẹp. Sợ quá! Và Chúa cảnh báo: “Nếu không chịu sám hối, thì các ông cũng sẽ chết hết như vậy.” Chết vì tội. Muốn thoát chết, chúng ta phải sám hối thôi.

1. Nguy Hiểm. Tội gây nguy hiểm chết người. Thánh Phaolô đã nói: “án phạt của tội lỗi là sự chết.” Chúa Giêsu cũng cảnh báo: “nếu không chịu sám hối, thì các ông sẽ chết.” Tội lỗi làm người ta chết cả xác lẫn hồn, chết cả đời này lẫn đời sau. Đã nguy hiểm thì phải tránh xa.

2. Nguy Cơ. Con người tội lỗi nhưng lại có nguy cơ tưởng mình không có tội. Chúng ta thường tưởng thiên hạ tội lỗi, còn mình thì ngon lành lắm. Thậm chí, có người phát động chiến tranh chết chóc mà còn biện minh là mình làm đúng. Nhất là khi điều xấu tràn lan, người ta càng có nguy cơ coi nhiều điều xấu xa là chuyện bình thường, không thấy tội lỗi hay áy náy lương tâm.

Hơn nữa, khi kể dụ ngôn cây vả không trái có nguy cơ bị chặt, Chúa muốn nói rằng: không chỉ làm điều xấu mới phạm tội, nhưng khi người ta không làm điều tốt đã là có tội rồi. Một vị hoàng đế đã nói:“Thế giới chìm trong đau khổ không phải vì tội ác của những kẻ xấu, mà vì sự im lặng của những người tốt.”

3. Cơ Hội. Tội gây nguy hiểm chết người. Phúc đức thay, Chúa là Đấng từ bi nhân hậu, luôn kiên nhẫn tha thứ và chữa lành. Cho dù chúng ta như cây vả đã 3 năm không sinh trái, thì Chúa như người làm vườn vẫn kiên nhẫn cho ta thêm cơ hội để sám hối, để sinh hoa trái.

Xin tạ ơn Chúa thương cho chúng ta cơ hội để sám hối đổi mới cuộc đời. Xin cho mỗi chúng ta thay vì phán xét người, thì hãy xét mình để nhận ra tội lỗi và những điều thiếu sót, rồi cố gắng làm trổ sinh nhiều hoa trái tin yêu trong đời. Amen.

Về mục lục

THIÊN CHÚA LUÔN ĐỐI LẬP VỚI SỰ DỮ

Lm. JB Nguyễn Minh Hùng

Kể từ khi Nga rải trên nhiều thành phố, nhiều làng mạc, nhiều cơ sở vật chất, kể cả cơ sở tôn giáo và dân sự, đồng thời dội lên đầu người dân Ucraina vô tội, không biết cơ man nào là vũ khí, và là vũ khí tối tân, đã khiến máu đổ, người của cả hai phía từ quân nhân đến dân thường chết hay thương vong, triệu triệu người đói rét, lâm cảnh màn trời chiếu đất, triệu triệu người phải ly tán, phải sống trong bất ổn, trong tâm trạng lúc nào cũng hoang mang, sợ hãi…

Đã có bao nhiêu trường học, cơ sở y tế, cơ sở phúc lợi đổ sập. Đã có quá nhiều trẻ em bị giết chết. Đã có bao nhiêu người mất tích, lạc mất người thân, lạc mất gia đình trong ly loạn, hay trên đường chạy trốn khỏi biên giới…

Chiến tranh luôn là sự tàn bạo hãi hùng, luôn là nổi ám ảnh đớn đau, luôn gây ra thảm cảnh và để lại hậu quả thương đau khó có thể nói hết.

Dù đã qua nửa thế kỷ, hơn ai hết, người Việt thấu nỗi đau của chiến tranh là gì. Người Việt, vì thế càng cảm thông, đoái thương và cầu nguyện thật nhiều cho cảnh bi thương mà đất nước và người dân Ucraina đang hứng chịu.

Giữa những khủng hoảng mà cả thế giới đang chứng kiến, giữa cảnh vô số người lành, người vô tội phải trân mình hứng chịu khổ đau, chúng ta lại nghe trong Chúa nhật thứ III mùa Chay lời đầy xót thương và an ủi của Thiên Chúa.

Nội dung bài đọc I kể chuyện Chúa gọi Môsê. Lúc ấy, người Dothái đang trong thân phận nô lệ cho người Aicập. Họ bị dân Aicập tước đoạt tự do, cũng có nghĩa là tước đoạt phẩm giá cao quý.

Chính trong hoàn cảnh ấy, Thiên Chúa hiện đến cùng ông Môsê từ giữa bụi gai, dưới hình ảnh bụi gai cháy ngùn ngụt mà chính bụi gai không bị thiêu rụi.

Quang cảnh lạ thường khiến ông tò mò chạy đến xem. Càng kỳ diệu hơn, khi ông đến gần, từ giữa bụi gai, Thiên Chúa bắt đầu trò chuyện với ông.

Chúa nói bằng những lời rất con người: “Ta thấy dân Ta phải khổ cực… Ta nghe tiếng chúng kêu than… Ta biết nỗi đau khổ của chúng… Ta xuống giải thoát chúng…”.

Bằng cách nói như nhân: “Ta thấy”, “Ta nghe”, “Ta biết”, “Ta xuống”, Thánh Kinh vừa cho biết Thiên Chúa là Đấng gần gũi, thấu hiểu, cảm thông với con người, vừa bày tỏ khuôn mặt của Ngài là Đấng giàu lòng xót thương. Chúa luôn khao khát sự cứu độ, sự giải thoát mà mình dành cho con người.

Dẫu ngày ấy, Thiên Chúa muốn ông Môsê đại diện Ngài lãnh đạo toàn dân giải phóng họ về mặt chính trị, kinh tế. Nhưng điều quan trọng mà Thiên Chúa nhắm không dừng ở phương diện chính trị, kinh tế mà là nội tâm con người.

Bằng chứng là thời Chúa Giêsu, Ngài không mấy quan tâm đến chính trị nhưng quan tâm đến việc rao giảng Nước trời, đến sự thống hối ăn năn.

Nghe chuyện tổng trấn Philatô giết người Galilê, Chúa không phản đối sự bất bình về cái ác đang có nơi người kể chuyện cho Chúa, nhưng cũng không muốn họ dừng ở nỗi bất bình, mà mời gọi họ sám hối. Chúa mặc cho lời mời gọi hình thức đe dọa để nhấn mạnh hơn, đòi phải ăn năn quyết liệt hơn: “Nếu các ngươi không ăn năn hối cải, các ngươi cũng bị huỷ diệt”.

Hoặc như cây vả không sinh lợi ích, dù Thiên Chúa có kiên nhẫn đợi ngày trở về của kẻ tội lỗi, thì cũng phải đến lúc rời bỏ sự sống.

Trang Lời Chúa chứng minh cách hùng hồn, Thiên Chúa không bao giờ muốn sự dữ, càng không bao giờ làm ra sự dữ. Thiên Chúa mong muốn con người được giải phóng khỏi mọi ràng buộc của cái ác, cái xấu tận trong tâm hồn chứ không chỉ thân xác, cả sự sống đời sau chứ không dừng lại ở đời này.

Hơn nữa, chính Chúa Giêsu chấp nhận đồng hành với ta trong kiếp người, cùng sớt chia về mọi gian nan thử thách, cả cái chết bi ai, nhục nhằn đến tận cùng của kiếp người trong cái chết ấy.

Vì thế, khi đối diện cùng sự dữ, ta phải xác tín:

– Sự dữ và mọi hình thức mà nó gây nên, đều do chính con người. Lòng thù của họ dẫn đến không biết bao nhiêu oan khuất, thê lương: Philatô sát hại nhiều người; những trận bom và tên lửa dữ dội đang tàn phá nhiều nơi vô tội vạ.

– Sự dữ cũng có thể đến từ thiên nhiên. Nhưng nhiều trường hợp, sự cuồn nộ ấy có “góp sức” đáng kể của con người, bởi họ không sử dụng thiên nhiên để phát triển chúng, và mang lại lợi ích cho chính sự sống của họ.

– Sự dữ có thể ập đến do nhiều lý do: thù ghét nhau; con người không thể lường hết những rủi ro; thiếu năng lực; không nhìn thấy hết những bất cập; sự bất toàn của chính mình; hoặc tham lam, ước ao giàu có nhưng không bằng con đường lao động chân chính; những công trình khai phá thiên nhiên, những công trình mà con người nỗ lực dựng xây… không bảo đảm… đã và sẽ còn làm cho biết bao nhiêu người phải chết, phải thương tật, bệnh tật và nghèo đói suốt đời…

Điều quan trọng và cần thiết, khi chứng kiến sự dữ, chúng ta càng phải ăn năn thống hối như Chúa Giêsu dạy: “Nếu các ngươi không ăn năn hối cải, các ngươi cũng bị huỷ diệt”. Hoặc: “Hãy chặt nó đi, còn để nó choán đất làm gì!”.

Qua sự dữ, Chúa có thể giáo dục ta như người cha dùng roi đánh con mình. Qua sự dữ mà ta kiên trung chịu đựng, đức tin của ta sẽ mạnh mẽ hơn, lòng cậy trông sẽ vững vàng hơn, tình yêu mến sẽ ngày càng hoàn thiện hơn.

Chiến tranh là sự dữ đáng sợ. Chiến tranh xuất phát từ sự tàn ác và ích kỷ của lòng người. Không thể hiểu nổi, vì sao thế giới đã bước vào thế kỷ của nhiều thứ văn minh, nhiều công nghệ làm phát triển nhằm giải quyết xung đột bằng tình yêu, bằng việc xích lại gần nhau, bằng bao nhiêu phương tiện đàm phán và hòa giải mà người ta lại có thể nhẫn tâm đem vũ khí trút lên đầu nhau?

Mọi hình thức chiến tranh, dù quốc tế, quốc gia, sắc tộc, phe nhóm hay gia đình đều là những nguy hiểm mà mỗi chúng ta cần phải loại trừ.

Cùng Đức Thánh Cha, trong nỗi đau mà ngài liên tiếp bày tỏ: “Với nỗi đau tận trái tim, tôi hợp với tiếng nói chung, kêu gọi hãy chấm dứt chiến tranh. Nhân danh Chúa, hãy lắng nghe tiếng kêu của những người đau khổ và chấm dứt các vụ đánh bom và tấn công! …Nhân danh Thiên Chúa, tôi kêu gọi: hãy dừng cuộc thảm sát này!” (Kinh Truyền tin trưa Chúa nhật 13.3.2022), chúng ta không ngừng cầu nguyện cho chiến tranh vãn hồi, máu của mọi người ngừng chảy, các trẻ em, các người già, và nhiều thân phận nhạy cảm khác được bảo vệ.

Chúng ta nguyện xin cho việc đàm phán đi tới thành công, các lãnh đạo các quốc gia và thế giới dẹp bỏ mưu tính lợi lộc cho phe mình, quốc gia mình trong khi làm ngơ trước cái ác, trước sự tàn độc của những kẻ gieo rắc chiến tranh.

Chúng ta nguyện xin cho các lãnh đạo độc tài có chút lòng trắc ẩn để nhìn thấy những khổ đau, nghe thấy những rên xiết, thấm thía máu của bao nhiêu đồng loại mà dẹp bỏ sự kiêu ngạo, sự ích kỷ. Xin cho họ có chút lương tri nhằm tôn trọng sự sống đồng loại, tôn trọng nhiều giá trị lớn lao khác của thế giới, của loài người.

Về mục lục

KIÊN TRÌ YÊU THƯƠNG

Trầm Thiên Thu

Thánh Phanxicô Xaviê nhắn nhủ: Cần đốt lên lửa yêu thương, bởi vì có yêu thương thì tự nhiên sẽ đối đãi tốt với mọi người, luôn nói những lời yêu thương, tâm hồn tự nhiên thu được rất nhiều kết quả. Phải thực sự kiên trì mới có thể đốt được ngọn lửa đó. Kiên trì là một nhân đức, ai kiên trì là người có phúc. (x. Gc 1:12; 5:11) Kiên trì và kiên nhẫn có vẻ giống nhau, nhưng chúng lại khác nhau.

Kiên trì (perseverance) là bất chấp khó khăn và thất bại, người ta vẫn tiếp tục cố gắng hành động với hy vọng đạt mục đích. Có thể có những trường hợp đòi hỏi sự kiên nhẫn, nhưng không có nghĩa là người đó không cần hành động.

Kiên nhẫn (patience, constancy) – hoặc nhẫn nại – là khả năng chấp nhận sự chậm trễ hoặc sự rắc rối mà vẫn bình tĩnh. Kiên nhẫn là khi chịu đau đớn, đau khổ, bất hạnh và những tình huống khó khăn khác mà vẫn khoan dung vì yêu thương.

Tóm lại, Kiên Trì chứng tỏ quyết tâm cố gắng đạt mục đích, còn Kiên Nhẫn chứng tỏ lòng khoan dung hoặc sự bền bỉ trong lúc khó khăn.

Kiên trì cần thiết trong mọi lĩnh vực, nhất là lĩnh vực tâm linh – sám hối Mùa Chay. Kiên trì vẫn cần kiên nhẫn nữa. Isaac Newton đặt vấn đề: “Nếu tôi có được khám phá giá trị nào, đó là nhờ chú ‎ý nhẫn nại hơn là bất kỳ tài năng nào tôi có.” Cato có cách so sánh cực cấp: “Nhẫn nại là đức tính lớn nhất trong mọi đức tính.” Nhẫn nại là nhẫn nhục chịu đựng khó khăn, quyết tâm kiên trì tới cùng, không bỏ cuộc, bình tĩnh chờ đợi. Nhẫn nại là thứ “cỏ quý” luôn cần đem bên mình như “thần hộ mệnh” vậy.

Chắc chắn không ai nhẫn nại bằng Thiên Chúa. Thời gian là lúc Ngài nhẫn nại chờ đợi các tội nhân chúng ta biết ăn năn sám hối. Ngài luôn mời gọi ăn năn, chúng ta sám hối và xin lỗi Ngài, nhưng rồi lại tái phạm, chúng ta lại ăn năn và Ngài lại tha thứ. Cứ thế! Đối với phàm nhân chúng ta, chỉ “quá tam ba bận” là quá rồi, nói chi “bảy mươi lần bảy.” (Mt 18:22) Vì thế mà ai cũng phải kiên trì yêu thương nhau, nhẫn nại tha thứ lẫn nhau. Đó là ơn gọi của mọi Kitô hữu, nhất là mỗi dịp Mùa Chay – vì là “cơ hội thuận tiện.” (x. 2 Cr 6:2b)

Thiên Chúa kêu gọi và trao sứ vụ cho ông Môsê. Trình thuật Xh 3:1-8a. 13-15 cho biết rằng, bấy giờ ông Môsê đang chăn chiên cho bố vợ là Gítrô, tư tế Mađian. Ông dẫn đàn chiên qua bên kia sa mạc, đến núi của Thiên Chúa, là núi Khôrếp. Ông Môsê nhìn thấy bụi cây cháy bừng, nhưng bụi cây không bị thiêu rụi. Ông tiến đến xem cảnh tượng kỳ lạ này. Từ giữa bụi cây, Thiên Chúa gọi ông và ông thưa, nhưng Ngài nói: “Chớ lại gần! Cởi dép ở chân ra, vì nơi ngươi đang đứng là ĐẤT THÁNH. Ta là Thiên Chúa của cha ngươi, Thiên Chúa của Ápraham, Thiên Chúa của Isaac, Thiên Chúa của Giacóp.” Nơi nào có Thiên Chúa, nơi đó là Thánh Địa.

Ông Môsê đến Thánh Địa nhưng ông che mặt đi vì ông sợ nhìn phải Thiên Chúa. Tại sao lại sợ nhìn thấy Thiên Chúa? Ông Môsê biết mình là phàm nhân bất xứng với Ngài. Vả lại, mắt phàm nhân không thể chịu nổi ánh sáng phát ra từ Thiên Chúa. Đèn cao áp mà mắt chúng ta nhìn còn thấy chói huống chi ánh mặt trời, mà ánh mặt trời cũng chỉ là ánh sáng của thụ tạo, chẳng đáng gì so với ánh sáng phát ra từ Thiên Chúa.

Mặc dù Ngài là Đấng chí thánh nhưng Ngài rất yêu thương các thụ tạo chúng ta, vì thế Ngài muốn ở với chúng ta, muốn cứu độ và muốn chúng ta được hưởng vinh quang với Ngài.

Các ngôn sứ là những người được Thiên Chúa tuyển chọn để “nối kết” với Ngài. Một trong các vị đại diện đó là Môsê. Thiên Chúa giao sứ vụ và nói với ông: “Ta đã THẤY RÕ cảnh khổ cực của dân Ta bên Ai Cập, Ta đã NGHE tiếng chúng kêu than vì bọn cai hành hạ. Phải, Ta BIẾT các nỗi đau khổ của chúng. Ta xuống GIẢI THOÁT chúng khỏi tay người Ai Cập, và ĐƯA chúng từ đất ấy lên một miền đất tốt tươi, rộng lớn, miền đất tràn trề sữa và mật.”

Ông Môsê có trách nhiệm hướng dẫn dân chúng tiến về Khu Trù Mật mà Thiên Chúa đã hứa ban. Đặc biệt chính Ngài đã mặc khải Thánh Danh Ngài là Đấng tự hữu và hằng sinh. Ông Môsê thân thưa: “Bây giờ, con đến gặp con cái Israel và nói với họ: Thiên Chúa của cha ông anh em sai tôi đến với anh em. Vậy nếu họ hỏi con: Tên Đấng ấy là gì? Thì con sẽ nói với họ làm sao?” Ngài cho biết rạch ròi: “Ta là Đấng Hiện Hữu.” Rồi Ngài bảo ông Môsê cho dân Israel biết điều này: “Đấng Hiện Hữu sai tôi đến với anh em. Đức Chúa, Thiên Chúa của cha ông anh em, Thiên Chúa của Ápraham, Thiên Chúa của Isaac, Thiên Chúa của Giacóp, sai tôi đến với anh em. Đó là danh Ta cho đến muôn thuở, đó là danh hiệu các ngươi sẽ dùng mà kêu cầu Ta từ đời nọ đến đời kia.” Rõ ràng Thiên Chúa căn dặn phàm nhân phải kêu cầu Thánh Danh của Ngài, và Ngài sẽ lo liệu cho phù hợp với mỗi người.

Đó là mầu nhiệm quan phòng và tiền định của Thiên Chúa, chúng ta không thể nào hiểu hết, và cũng không thể diễn tả đầy đủ về Ngài, bởi vì trí tuệ và phàm ngôn không thể chính xác. Nhưng Ngài vẫn luôn trao ban mọi sự – từ vật chất đến tinh thần, ngay cả đau khổ cũng là tặng phẩm, mặc dù chúng ta không thể hiểu. Tất cả là mầu nhiệm hồng ân. Là thụ tạo, chúng ta chỉ biết chúc tụng và cảm tạ Lòng Thương Xót của Ngài, như Thánh Vịnh gia tự nhủ: “Chúc tụng Chúa đi, hồn tôi hỡi, toàn thân tôi, hãy chúc tụng Thánh Danh! Chúc tụng Chúa đi, hồn tôi hỡi, chớ khá quên mọi ân huệ của Người. Chúa tha cho ngươi muôn ngàn tội lỗi, thương chữa lành các bệnh tật ngươi. Cứu ngươi khỏi chôn vùi đáy huyệt, bao bọc ngươi bằng ân nghĩa với lượng hải hà.” (Tv 103:1-4)

Thiên Chúa nhân lành và công bình, không thiên tư tây vị ai – kể cả tội nhân xấu xa nhất. Ngài đặc biệt chú ý những kẻ hèn mọn, thấp cổ bé miệng, bị đồng loại đối xử bất công: “Chúa phân xử công minh, bênh quyền lợi những ai bị áp bức, mặc khải cho Môsê biết đường lối của Người, cho con cái nhà Israel thấy những kỳ công Người thực hiện. Chúa là Đấng từ bi nhân hậu, Người chậm giận và giàu tình thương.” (Tv 103:6-8) Quả thật, mãi mãi chúng ta không thể hiểu nổi Lòng Thương Xót của Ngài.

Giả sử chúng ta có thể quảng diễn theo cách này hoặc cách nọ thì cũng chỉ là phần nhỏ giúp nhau hiểu, và để mà cố gắng đối xử với nhau cho hợp tình hợp lý, phần nào tương xứng với ân tình bao la khôn dò của Thiên Chúa: “Như trời xanh trổi cao hơn mặt đất, tình Chúa thương kẻ thờ Người cũng trổi cao.” (Tv 103:11) Thật là nhiệm mầu khôn ví!

Quả thật, chính Đức Maria đã hân hoan xưng tụng từ ngàn xưa: “Đời nọ tới đời kia, Chúa hằng thương xót những ai kính sợ Người.” (Lc 1:50) Đó là sự thật minh nhiên hơn cả sự thật. Thánh Phaolô dẫn chứng cụ thể: “Tôi không muốn để anh em chẳng hay biết gì về việc này: là tất cả cha ông chúng ta đều được ở dưới cột mây, tất cả đều vượt qua Biển Đỏ. Tất cả cùng được chịu phép rửa dưới đám mây và trong lòng biển, để theo ông Môsê. Tất cả CÙNG ĂN một thức ăn linh thiêng, tất cả CÙNG UỐNG một thức uống linh thiêng, vì họ cùng uống nước chảy ra từ tảng đá linh thiêng vẫn đi theo họ. Tảng đá ấy chính là Đức Kitô. Nhưng phần đông họ không đẹp lòng Thiên Chúa, bằng chứng là họ đã quỵ ngã trong sa mạc. Những sự việc ấy xảy ra để làm bài học, răn dạy chúng ta đừng chiều theo những dục vọng xấu xa như cha ông chúng ta.” (1 Cr 10:1-6)

Chắc chắn không có cách khác để chúng ta chọn lựa, bởi vì tất cả chúng ta đều như nhau thì cũng phải nên một trong Đức Kitô Giêsu. Thiên Chúa rất kiên trì và nhẫn nại vì chúng ta, vậy chúng ta cũng phải đối xử với nhau như vậy – cho nhau và vì nhau. Nếu không thì chỉ là ảo tưởng, mà ảo tưởng thì không thể tồn tại: “Anh em đừng lẩm bẩm kêu trách, như một số trong nhóm họ đã lẩm bẩm kêu trách: họ đã chết bởi tay Thần Tru Diệt. Những sự việc này xảy ra cho họ để làm bài học, và đã được chép lại để răn dạy chúng ta, là những người đang sống trong thời sau hết này. Bởi vậy, ai TƯỞNG mình đang đứng vững thì HÃY COI CHỪNG kẻo ngã.” (1 Cr 10:10-12)

Kiên trì và nhẫn nại lẫn nhau là một cách sống lòng thương xót, rất đơn giản, không cầu kỳ, không xa lạ, có thể chỉ cần nhìn nhau bằng ánh mắt thân thiện là thể hiện lòng thương xót rồi, thế nhưng điều đơn giản đó lại không dễ chút nào! Nói lời ngọt ngào mà giả dối thì ích gì? Làm từ thiện khắp nơi mà không giúp đỡ người trong gia đình, không là giả hình sao? Quả thật, chúng ta phải thực sự kiên để tập sống nhẫn nại, không chỉ với người khác, mà với cả chính mình.

Mọi động thái đều cần kiên trì: sám hối, yêu thương, cảm thông, chịu đựng, tha thứ,… không thể khác đựợc. Thiên Chúa vui tính, dễ tính và thật thà, nhưng Ngài cũng rất thẳng thắn, cương trực, nghiêm túc. Điều đó được dẫn chứng qua trình thuật Lc 13:1-9.

Thánh sử Luca cho biết: Có mấy người đến kể lại cho Đức Giêsu nghe chuyện những người Galilê bị tổng trấn Philatô giết, khiến máu đổ ra hòa lẫn với máu tế vật họ đang dâng. Đức Giêsu nói ngay: “Các ông tưởng mấy người Galilê này phải chịu số phận đó vì họ tội lỗi hơn mọi người Galilê khác sao? Tôi nói cho các ông biết: không phải thế đâu; nhưng nếu các ông không sám hối thì các ông cũng sẽ CHẾT hết như vậy. Cũng như mười tám người kia bị tháp Silôác đổ xuống đè chết, các ông tưởng họ là những người mắc tội nặng hơn tất cả mọi người ở thành Giêrusalem sao? Tôi nói cho các ông biết: không phải thế đâu; nhưng nếu các ông không chịu sám hối thì các ông cũng sẽ CHẾT hết y như vậy.”

Điều kiện cách “nếu không… sẽ chết” như một điệp khúc được Chúa Giêsu nhắc đi nhắc lại để cảnh báo về sự ảo tưởng, mạo nhận về sự tốt lành hoặc đạo đức hơn người.

Có điều “trái khoáy” này: Khi thấy ai bị tai nạn hoặc tai ương, nếu nạn nhân là người “cùng phe” với mình thì người ta cho đó là “thánh giá Chúa gởi đến,” nhưng nếu nạn nhân “khác phe” với mình thì người ta nói đó là “quả báo” hoặc “bị Trời phạt.” Cũng một sự việc nhưng người ta nhìn bằng hai loại “kính” khác nhau.

Thật đáng sợ với kiểu nghĩ của phàm nhân! Thế mà Thiên Chúa vẫn kiên trì, vẫn nhẫn nại, tiếp tục im lặng mà không xen vào chuyện của người đời. Khi thấy người ta lý luận lươn lẹo, Chúa Giêsu kể dụ ngôn “cây vả không ra trái” để giáo huấn.

Ngài nói: “Người kia có một cây vả trồng trong vườn nho mình. Bác ta ra cây tìm trái mà không thấy, nên bảo người làm vườn: ‘Anh coi, đã ba năm nay tôi ra cây vả này tìm trái, mà không thấy. Vậy anh chặt nó đi, để làm gì cho hại đất?’ Nhưng người làm vườn đáp: ‘Thưa ông, xin cứ để nó lại năm nay nữa. Tôi sẽ vun xới chung quanh, và bón phân cho nó. May ra sang năm nó có trái, nếu không thì ông sẽ chặt nó đi’.” Dụ ngôn ngắn gọn nhưng súc tích, dễ hiểu, cho thấy Thiên Chúa rất yêu thương chúng ta, mặc dù chúng ta chẳng ra gì. Thế mà chúng ta vẫn chảnh và còn kiếm chuyện đủ kiểu.

Vì xót thương nên Thiên Chúa vẫn “nhẹ tay” với chúng ta. Thật vậy, Ngài “không muốn kẻ gian ác PHẢI CHẾT, nhưng muốn nó ăn năn sám hối và ĐƯỢC SỐNG.” (Ed 33:11) Ngài kiên trì và nhẫn nại vì muốn chúng ta trở về với Ngài, đồng thời cũng biết nhẫn nại với nhau: “Phúc thay những kẻ có lòng kiên trì.” (Gc 5:11) Kiên trì trong mọi thứ – cả việc chung và việc riêng, kiên trì với tha nhân và với chính mình nữa – vì cũng có lúc chúng ta cảm thấy thất vọng về mình.

Nếu Thiên Chúa không kiên trì thương xót, chúng ta chết lâu rồi: “Ôi lạy Chúa, nếu như Ngài chấp tội, nào có ai đứng vững được chăng?” (Tv 130:3) Ngài biết chúng ta là cát bụi, nhưng Ngài vẫn yêu quý vì là thụ tạo của Ngài, và “cây lau bị giập, Ngài không đành bẻ gãy, tim đèn leo lét, chẳng nỡ tắt đi.” (Mt 12:20) Thương nhiều, xót lắm, Ngài thực sự muốn chúng ta sám hối và quay về với Ngài càng sớm càng tốt. Mùa Chay là lúc thuận tiện nhất!

Lạy Thiên Chúa nhân hậu, xin giúp chúng con nhận biết Ngài và nhận biết chính mình để chúng con trọn niềm tin yêu Ngài, ăn năn và đền tội, chứng minh lòng mến Chúa bằng cách kiên trì và nhẫn nại với mọi người. Chúng con cầu xin nhân danh Thánh Tử Giêsu, Đấng Cứu Độ duy nhất của nhân loại. Amen.

Về mục lục