Có những bữa ăn “nhà nghèo” đầy chất thơ: râu tôm nấu với ruột bầu, chồng chan vợ húp gật đầu khen ngon. Có những bữa ăn “thừa mứa” đến phí phạm, đầy châm biếm: kẻ ăn không hết người lần chẳng ra. Chiều thứ năm hôm nay, người kitô hữu chúng ta được mời dự phần vào “bữa tiệc” với thầy trò Giêsu, đầy cảm xúc: “sau bữa ăn tối, Đức Giêsu chỗi dậy, cởi áo, lấy khăn thắt lưng, rồi đổ nước vào chậu, rửa chân cho các môn đệ”. Phêrô, đại diện cho số các học trò lên tiếng: “lạy Thầy, Thầy định rửa chân cho chúng con ư ?” Sau khi được giải thích, được giáo huấn, các môn đệ im lặng, từ từ cùng cảm nhận về bài học Thầy đã thực hiện. Bữa tiệc chiều hôm đó không chỉ là ăn uống, là cử hành bữa tiệc vượt qua thời cựu ước, nhưng đã được mặc thêm cho một ý nghĩa: “tiệc bác ái”.

Tiệc vui, tiệc sầu, nghe quen quen, rất thường gặp, tiệc bác ái, bữa tiệc mà chỉ những ai đang sống hiệp thông, họ mới đủ lý do dể hiểu đó là tiệc yêu thương, Đức Giêsu thiết đãi cả nhân loại, người thánh thiện, người tội lỗi đều được mời gọi tham dự. Bước vào “tam nhật thánh”, phụng vụ tha thiết mong chúng ta đến gặp Đức Giêsu, Đấng vừa là Chủ tiệc vừa là Bàn tiệc, còn gọi là Đấng sáng lập “tiệc bác ái”. Ngày hôm nay, rất ít người còn nhớ tới câu thành ngữ: khéo ăn thì no, khéo co thì ấm, có thể vì kinh tế ổn hơn, hoặc mọi người đã phát hiện ra, ngoài cơm bánh tự nhiên, nhân loại lúc nào cũng cần được no say tình yêu thương. Đức Giêsu đặt hành động yêu thương trong tiệc vượt qua, Ngài không đặt tiền, cũng không sử dụng quyền, Ngài chọn cung cách phục vụ, hầu diễn tả chữ tình trong tương quan giữa những ai sống đức ái kitô.

Nếu trong cuộc sống mọi người đều biết sắp xếp chữ tình đi liền với chữ yêu, trong tiệc vượt qua, người môn đệ của Chúa không cần phải gán ghép gì cả, mỗi người phải tự do hành động yêu thương, theo mẫu gương Thầy đã yêu. Người môn đệ của Chúa Giêsu hôm nay, ai cũng phải tự trả lời: tiệc bác ái có phải là tiệc sầu buồn không ? tiệc bác ái có phải ăn chay hãm mình không ? Xưa kia các môn đệ không đọc hết lý do “được Thầy rửa chân”, nhưng các ông không thể quên lời căn dặn: “nếu Ta là Chúa và là Thầy, mà còn rửa chân cho các con, thì các con cũng hãy rửa chân cho nhau”. Rửa chân cho nhau hoặc thường xuyên cử hành “tiệc bác ái” với nhau, phần nào đã cho thấy nét cơ bản “hãy yêu thương nhau” như Thầy đã yêu anh em.

Trong bàn tiệc, người ta có một kinh nghiệm: rượu nhạt uống mãi cũng say, trong tình yêu, khôn hay khờ cũng không thể tránh được vấp váp, với tâm trạng đầy bi quan: người khôn nói mãi dẫu hay cũng nhàm. Tiệc bác ái không thể đủ, hay đúng, không thể được hay đẹp, nếu người ta chỉ chú trọng đến lời yêu thương trên môi miệng, hoặc yêu thương dựa trên tính toán: có qua có lại mới toại lòng nhau. Đức Giêsu không có ý tắm rửa những dơ bẩn bên ngoài, mà là tẩy rửa vết xấu xa trong tâm hồn. Đức Giêsu muốn nhắc nhớ người môn đệ có thể đứng vững trước sóng gió cuộc đời là nhờ đôi chân khoẻ mạnh chứ không phải đôi chân sạch đẹp. Nếu tiếp tục đọc, người môn đệ phải nhận ra hành động yêu thương chỉ đúng và đủ, khi phục vụ theo tinh thần của Đấng dám hy sinh mạng sống mình vì người mình yêu.

Bàn tiệc “hãy yêu thương” nhau như Thầy đã yêu, sẽ không cứng ngắc một chiều, bàn tiệc có tình Chúa, có tình người, bàn tiệc phải được yêu thương cụ thể: cho cá thì cho cả cần câu. Trọng tâm của tiệc bác ái không phải là tiền của vật chất, cũng không phải là no say cơm bánh, đúng hơn là anh chị em chúng ta phải được no say niềm vui và bình an trong tình yêu của Đấng Kitô. Nếu các môn đệ sau khi được tẩy rửa vết nhơ tội lỗi: bán Thầy, chối Thầy, bỏ Thầy ; hẳn các ông sẽ nhớ các ông còn có bổn phận rửa chân cho nhau, nghĩa là từng ngày các ông phải yêu thương và tha thứ cho anh chị em mình. Cử hành tiệc bác ái theo tinh thần của Đức Kitô hôm nay, chắc không phải chỉ thực hiện một năm một lần vào dịp lễ vượt qua của người Do-thái. Hành động bác ái kitô hôm nay, không thể gọi là đúng ý Đấng đã thiết lập, Đấng ban phát “điều răn mới”, nếu hàng ngày mỗi người môn đệ của Chúa chỉ tìm cách rửa chân cho mình mà quên không rửa chân cho anh chị em đang sống chung quanh. Amen.

Về mục lục

CÚI ĐẦU KHIÊM CUNG

Lm.Jos Tạ duy Tuyền

Khi còn nhỏ có dịp cùng với ngoại ra thăm đồng lúa. Tôi hỏi ngoại: Ngoại ơi sao cây lúa mới trổ bông lại đứng thẳng mà lúc chín lại cúi rạp xuống nước? Ngoại trả lời: Khi hạt lúa mới phát triển nó đầy kiêu hãnh. Muốn khẳng định mình trước trời đất gió bão nên đứng thẳng, nhưng khi hạt đã đầy và chắc, chúng bắt đầu khiêm nhường cúi đầu xuống nhờ vậy mà nó mới bảo vệ được hạt lúa khỏi rơi rụng bởi gió bão hay chim trời. Ông ngoại nói tiếp: Trong đời, người cao nhân thực sự cần phải thấu hiểu đạo lý khiêm tốn, càng làm lớn càng phải biết “cúi đầu”.

Cúi xuống không đồng nghĩa với sự nhục nhã, luồn cúi thấp hèn. Cúi xuống ở đây chính là cung cách của những người có văn hóa, biết sống khiêm tốn để nương tựa vào nhau. Cúi xuống trong khiêm tốn mới sẵn lòng phục vụ mọi người. Kẻ không cúi mình sẽ không bao giờ biết phục vụ mà chỉ biết chỉ tay năm ngón hay ăn hại mà thôi!

Đức Thánh Cha Phanxico cũng là một con người biết cúi đầu. Ngay ngày đầu tiên trên cương vị giáo hoàng khi gặp các tín hữu, ngài đã nói: Ta muốn xin các con một ân huệ, trước khi cha ban phép lành, cha xin các con đọc kinh thay cho lời chúc lành của cộng đoàn dân Chúa cho vị tân giám mục Roma. Ngài cúi đầu để nhận sự chúc lành của các tín hữu.

Hình ảnh một vị giáo hoàng cúi đầu nhận sự chúc lành của giáo dân là một cử chỉ đầy lòng khiêm tốn. Khiêm tốn phải thực sự là căn tính đời sống của ngài nên Đức Thánh cha mới có thể sáng kiến ra cách biểu lộ lòng khiêm tốn ấy.

Quả thực trong suốt cuộc đời ngài luôn sống khiêm tốn. Ngài không ở trong tòa lâu đài giáo phận. Không có người phục vụ nấu nướng mà tự mình nấu ăn. Ngài còn đi đến tận của khiêm tốn là quỳ gối rửa chân cho các thanh thiếu niên phạm pháp tại thành Rô-ma.

Đây chính là cung cách mà ngài đã học nơi thầy Giê-su. Chúa Giê-su đến không để người khác hầu hạ mà chính Ngài cúi mình phục vụ mọi người. Ngài đã từng nói: “Con Người đến không phải để được người ta phục vụ, nhưng là để phục vụ và hiến dâng mạng sống làm giá chuộc muôn loài” (Mt 20, 28). Tinh thần hi sinh và phục vụ của Chúa Giêsu được biểu lộ trong suốt hành trình công khai của Ngài. Chúa Giêsu luôn phục vụ mọi thiện ích cho tha nhân. Người biến nước thành rượu ngon tại tiệc cưới Cana, Ngài chữa lành các bệnh tật, xua đuổi ma quỷ… Đức hi sinh và tinh thần phục vụ của Ngài không dừng lại ở một vài khoảnh khắc nhưng là suốt đời Ngài, cho đến hơi thở cuối cùng.

Trước khi bước vào con đường chịu nạn, Chúa Giêsu đã khiêm nhường quỳ xuống rửa chân cho các môn đệ trong bữa tiệc cuối cùng. Hành động này nói lên con người khiêm cung và phục vụ cao độ của Chúa Giêsu. Khi cúi xuống như thế, là Ngài đã cởi áo ra, rũ bỏ tước vị, rũ bỏ địa vị Thiên Chúa của mình. Ngài chấp nhận trở nên tôi tớ cho mọi người trong phục vụ và hiến dâng.

Hôm nay linh mục làm lại cử chỉ ấy như muốn nói người môn đệ Chúa phải thực sự biết cúi mình phục vụ. Linh mục nâng niu từng đôi chân đã lắm bụi đời của người anh em tín hữu như muốn nói lên sự đồng cảm những khổ đau của anh em. Linh mục đổ nước và rửa chân cho các tín hữu như muốn nói địa vị của mình là để phục vụ trong tinh thần khiêm nhu thẳm sâu. Linh mục cúi xuống hôn từng đôi chân như muốn nói từ nay không còn khoảng cách chủ tớ mà là của những tín hữu biết sống liên đới sẻ chia với nhau trong mọi vui buồn.

Mỗi người chúng ta cũng là một ky-tô hữu nghĩa là một Ky-tô khác nên cũng được mời gọi cúi mình để sống phục vụ tha nhân. Vâng, là môn đệ theo Thầy Giêsu, chúng ta cũng được mời gọi cởi bỏ tước vị, thế giá của mình để sống hòa nhập với mọi người, để trở nên mọi sự cho mọi người. Là người môn đệ của Chúa, chúng ta cũng được mời gọi bỏ đi cái tôi chật hẹp, ích kỷ của mình để cúi xuống phục vụ anh em bệnh tật, nghèo khó, ở bên cạnh chúng ta. Là người môn đệ của Chúa chúng ta cũng phải tập cúi mình để nhận ra sự yếu đuối của mình mà cần đến sự cảm thông của mọi người, nhất là tình thương tha thứ của Thiên Chúa.

Ước gì những nghĩa cử cao đẹp mà Thầy Chí Thánh Giêsu đã làm luôn tồn tại trong thế giới hôm nay, qua các nghĩa cử đầy yêu thương thắm đượm tình Chúa, tình người mà chúng ta trao tặng cho nhau. Ước gì lời nói “Hãy yêu thương nhau” không phải là khẩu hiệu hô cho vang trời dội đất mà là một lối sống đi sâu vào từng ngõ ngách cuộc đời khởi từ gia đình, xứ đạo và lan toả cho đến tận cùng trái đất. Xin cho chúng ta luôn biết cúi đầu để dấn thân mà không nề gian khó miễn sao danh Chúa được cả sáng. Amen

Về mục lục

YÊU LÀ TRAO BAN

Lm Inhaxiô Trần Ngà

“Để nghe tơ liễu run trong gió

và để xem Trời giải nghĩa yêu”(Hàn Mặc Tử)

Người ta đề cập rất nhiều về tình yêu, nhưng có lẽ không mấy ai hiểu cho đúng tình yêu là gì.

Ngay cả thi sĩ Xuân Diệu, người được xem là thi sĩ của tình yêu, có những cảm nhận rất tinh tế về tình yêu và tâm lý con người, nhưng cũng thú nhận là không thể giải nghĩa được tình yêu. Ông viết:

“Làm sao giải nghĩa được tình yêu

Có nghĩa gì đâu, một buổi chiều

Nó chiếm hồn ta bằng nắng nhạt

bằng mây nhè nhẹ gió hiu hiu.”

Và khi con người không lý giải được tình yêu thì có lẽ phải viện tới Trời. Vì thế, Hàn Mặc Tử, một nhà thơ tài hoa công giáo, khuyên chúng ta – qua bài “Đà Lạt trăng mờ” – như sau:

“Ai hãy làm thinh chớ nói nhiều,

để nghe dưới đáy, nước hồ reo

để nghe tơ liễu run trong gió

và để xem Trời giải nghĩa yêu.”

“Và để xem Trời giải nghĩa yêu!” Đúng vậy, Thiên Chúa là Tình Yêu. Tình Yêu là bản chất của Thiên Chúa nên chỉ có Thiên Chúa mới biết thế nào là yêu và chỉ có Ngài mới có đủ thẩm quyền để “giải nghĩa yêu.”

Chúa Giê-su “giải nghĩa yêu” khi bày tỏ cho ông Ni-cô-đê-mô biết: “Thiên Chúa đã yêu thương thế gian đến nỗi đã ban Con Một Người để tất cả những ai tin vào Con của Người thì không phải hư mất nhưng được sống đời đời” (Ga 3,16).

Chúa Giê-su cũng đã “giải nghĩa yêu” khi Ngài nói: “Không có tình yêu nào cao cả hơn tình thương của người đã hy sinh tính mạng vì bạn hữu mình.” (Ga 15, 13)

Thế là ý nghĩa của tình yêu giờ đây đã được sáng tỏ: yêu thương là trao ban, là hy sinh, là cống hiến, là cho đi…

Thiên Chúa Cha yêu thương thế gian nên đã trao ban Người Con Một cho thế gian; Chúa Giê-su đã yêu thương thế gian nên Ngài đã hy sinh tính mạng cho thế gian.

Nhưng Chúa Giê-su không chỉ giải nghĩa yêu bằng những lời hoa mĩ. Ngài thể hiện lòng yêu thương qua cuộc sống. Tin Mừng hôm nay cho biết rằng: “Ngài vốn yêu thương những kẻ thuộc về mình còn ở thế gian, và Ngài yêu thương họ đến cùng.. Ngài đứng dậy, rời bàn ăn, cởi áo ngoài ra, và lấy khăn thắt lưng. Rồi Đức Giê-su đổ nước vào chậu, bắt đầu rửa chân cho các môn đệ và lấy khăn thắt lưng mà lau.” (Ga 13, 1.4-5).

Thế mới hiểu rằng:

Yêu là hạ mình làm tôi tớ người khác, là “đổ nước vào chậu, bắt đầu rửa chân cho các môn đệ và lấy khăn thắt lưng mà lau.”

Yêu là bẻ thân mình làm bánh trao ban cho bạn: “Nầy là Mình Thầy sẽ bị nộp vì các con.”

Yêu là rót máu mình như rượu hiến ban cho người khác được sống còn: “Nầy là Máu Thầy sẽ đổ ra cho các con và nhiều người được tha tội.”

Yêu là nộp mình chết thay cho người mình yêu thương được sống: “Thà một người chết thay cho dân còn hơn là để toàn dân phải bị tiêu diệt” (Ga 11, 50).

Lạy Chúa Giê-su,

Thế ra lâu nay chúng con đã ngộ nhận rất nhiều về tình yêu.

Chúng con tưởng rằng yêu là say mê, là khai thác, là chiếm đoạt đối tượng mình yêu mến.

Hôm nay, nhờ bài học yêu thương Chúa dạy, chúng con mới hiểu rằng tình yêu đúng nghĩa là hy sinh, là quên mình để phục vụ, là cống hiến không ngừng cho tha nhân được hạnh phúc; và câu tỏ tình hay nhất, chân thật nhất, ý nghĩa nhất trên cõi đời nầy là câu tỏ tình của Chúa trong bữa tiệc ly:

“Nầy là Mình Thầy sẽ bị nộp vì các con… Nầy là chén Máu Thầy sẽ đổ ra cho các con và nhiều người được tha tội.”

Và hôm nay, khi mời gọi “các con hãy làm việc nầy mà nhớ đến Thầy”, Chúa tha thiết kêu mời chúng con hãy yêu nhau theo cách yêu của Chúa; Chúa muốn chúng con nói lời yêu thương theo cách thức Chúa đã tỏ bày, nghĩa là:

Nầy là thời giờ của tôi, sức lực tôi, tim óc tôi, xin hy sinh vì bạn.

Nầy là thân xác tôi, trọn cuộc sống tôi, xin cống hiến cho cha mẹ, cho người bạn đời, cho con cái và cho tha nhân.”

Về mục lục

HÃY RỬA CHÂN CHO NHAU

Lm. Antôn Nguyễn Văn Độ

Hôm nay Thứ Năm Tuần Thánh, chúng ta kỷ niệm ngày đầu tiên trong Lịch sử, ngày Đức Giêsu Kitô Chúa chúng ta cùng với các môn đệ cử hành lễ Vượt Qua. Người đã kiện toàn Lễ Vượt Qua của Giao Ước mới, bằng việc tự hiến chính thân mình làm của lễ cứu độ chúng ta.

Chính trong bữa Tiệc Ly Thánh này, cùng một thể thức ấy, Chúa Giêsu đã thiết lập Thiên Chức Linh mục. Để qua các linh mục, Thánh lễ được tiếp tục cửa hành cho đến muôn đời. Kinh Tiền của Thánh Lễ làm phép Dầu sáng nay mạc khải đầy đủ cho chúng ta ý nghĩa ấy : “Chúa đã lấy tình huynh đệ tuyển chọn một số người, để họ tham gia thánh vụ của Người nhờ việc đặt tay. Cha muốn họ nhân danh Người tái diễn hy lễ cứu độ, dọn cho con cái Cha bàn tiệc Vượt Qua, lấy tình thương dẫn dắt, lấy lời Cha nuôi dưỡng và dùng các bí tích bổi bổ dân thánh của Cha“.

Và cũng chính ngày Thứ Năm này, Chúa Giêsu nói : “Anh em hãy yêu thương nhau, như Thầy đã yêu thương anh em” (Ga 13,34), như thế, giới luật yêu thương đã được Chúa ban truyền. Xưa kia, tình yêu dựa trên sự đổi trác, hoặc thặc hiện một khế ước nào đã được định trước. Giờ đây, tình yêu kitô giáo được đặt trên nền tảng là Chúa Kitô : “Người vốn yêu thương những kẻ thuộc về mình còn đang ở thế gian, thì đã yêu thương họ đến cùng” (Ga 13,1). Người yêu thương chúng ta đến mức phải hy sinh mạng sống của chính mình: đây chính là thước đo tình yêu của người môn đệ đối với Thầy Giêsu và điều này cũng là dấu chỉ, đặc tính của sự nhận biết Kitô giáo : “Mọi người sẽ nhận biết anh em là môn đệ của Thầy ở điểm này: là anh em có lòng yêu thương nhau” (Ga 13, 35).

Con người chúng ta không có khả năng yêu đến như thế. Tình yêu không đơn giản chỉ là kết quả nỗ lực của con người, nó là quà tặng của Thiên Chúa. Hạnh phúc thay, Thiên Chúa là Tình yêu, đồng thời Ngài cũng là nguồn mạch của tình yêu, trao tặng cho chúng ta nơi Bí tích Mình Máu Thánh Chúa, Bí tích Tình Yêu.

Sau cùng, hôm nay chúng ta tưởng nhớ tới việc Chúa Giêsu rửa chân cho các môn đệ. Con Thiên Chúa làm người, là Đức Chúa, đã mặc lấy thái độ của người tôi tớ và quì xuống rửa chân cho các môn sinh của Người, đồng thời khuyên họ rửa chân cho nhau “Vậy nếu Ta là Chúa và là Thầy mà còn rửa chân cho các con, thì các con cũng phải rửa chân cho nhau. Vì Thầy đã làm gương cho các con để các con cũng bắt chước mà làm như Thầy đã làm cho các con” (Ga 13,13-14). Trong cử chỉ của Chúa Giêsu, Thầy Chí Thánh, chất chứa một bài học cao cả về sự khiêm nhường. Cử chỉ này báo trước sự tự hủy hoàn toàn trong cuộc Thương Khó mà Chúa Giêsu phải chịu để cứu độ thế gian.

Romano Guardini, một thần học gia nói rằng : “Thái độ của người tôi tớ quì gối trước ông chủ, đó không phải là khiêm tốn. Đơn giản là việc anh ta phải làm, hoàn toàn đúng. Một người xứng quì gối trước kẻ tiểu nhân mới là người khiêm nhường thật sự“. Chúa Giêsu một Vì Thiên Chúa đã làm như thế. Đó là lý do tại sao nói Chúa Giêsu là Đấng khiêm nhường tột độ. Vậy, đứng trước Chúa Giêsu Kitô, Đấng khiêm nhường này, các mô hình truyền thống bị phá vỡ. Chúa Giêsu đã đảo ngược các giá trị thuần túy của con người và mời gọi chúng ta noi gương Người để xây dựng một thế giới mới dựa trên sự phục vụ hy sinh. Vậy chúng ta hãy rửa chân cho nhau, nghĩa là phục vụ giúp đỡ nhau, giúp nhau cùng thăng tiến.

Chúng ta cầu xin Chúa cho Thánh lễ cử hành chiều hôm nay, đưa chúng ta vào trong mầu nhiệm của Bí tích Thánh Thể, mầu nhiệm của thiên chức Linh mục, và giới răn trọng nhất là bác ái yêu thương. Chúng ta cố gắng ghi nhớ những điều Chúa truyền dạy để đưa vào trong cuộc sống đạo hàng ngày của mỗi người chúng ta. Amen.

Về mục lục

NGẬP TRÀN YÊU THƯƠNG – THÁNH THIỆN

Lm. Giuse Đỗ Đức Trí

Vào dịp đầu tháng ba vừa qua, dư luận trong nước sôi lên về việc một phụ huynh vào trường học, bắt cô giáo chủ nhiệm của con ông phải quỳ gối bốn mươi phút, để xin lỗi ông trước mặt nhiều người. Hành động nhục mạ nhà giáo này đã bị dư luận phản ứng kịch liệt. Có nhiều bài viết của giới chuyên môn bình luận, phân tích về hành động quỳ gối nhục nhã của người thầy trước sự côn đồ của phụ huynh. Bài viết cho rằng: “Khi người thầy phải quỳ gối trước phụ huynh học sinh như thế, là lúc nền giáo dục của Việt Nam đã hoàn toàn đổ vỡ. Khi đầu gối của cô giáo chạm xuống đất trước mặt phụ huynh và học sinh là lúc cả nền đạo lý tôn sư trọng đạo của dân tộc Việt Nam bị lật đổ”. Khi cô giáo phải quỳ xin lỗi phụ huynh và học sinh cho thấy phẩm giá của người thầy bị xếp xuống ngang hàng với kẻ tội đồ.

Cách đây hơn hai ngàn năm, cũng đã có một người thầy là Giêsu, tự nguyện quỳ gối xuống trước mặt học trò của mình, không phải để xin lỗi, mà là để dạy cho học trò bài học yêu thương và phục vụ. Việc quỳ gối của Ngài cũng gây sốc cho các học trò, Phêrô đã phản ứng quyết liệt: “Thưa Thầy, không thể như thế! Thầy không thể rửa chân cho con như vậy được!”. Việc Đức Giêsu lấy nước đổ vào chậu, quỳ gối rửa chân cho từng học trò, cả đứa ngoan lẫn đứa phản bội, đã nêu lên một bài học sống động cho học trò biết thế nào là yêu thương, thế nào là phục vụ và hoàn toàn thay đổi quan niệm về cung cách phục vụ.

Tin Mừng cho thấy, bữa tiệc hôm nay như diễn tả trước hy lễ thập giá mà Chúa Giêsu sắp trải qua vì yêu thương nhân loại, cách riêng cho các tông đồ. Từng cử chỉ, từng hành động và lời nói của Chúa Giêsu lúc này mang những cảm xúc và những ý nghĩa đặc biệt, linh thiêng: “Chúa Giêsu biết đã đến giờ Người phải bỏ thế gian mà về với Chúa Cha. Người vẫn yêu thương những kẻ thuộc về mình và người yêu thương họ đến cùng”. Yêu đến cùng là không còn tiếc, cũng không giữ lại gì cho riêng mình, mà sẵn sàng trao ban tất cả con người, mạng sống của mình cho những người mình yêu thương. Trong bữa ăn linh thiêng này, Chúa Giêsu đã có một sáng kiến hết sức táo bạo, đó là trao ban mình máu Người, tức là cả sự sống và con người của Ngài để trở nên của ăn của uống cho các môn đệ. Ngài biến bánh và rượu trở nên máu thịt của Ngài và trao ban máu thịt ấy, làm của ăn của uống cho nhân loại. Với hành động trao ban máu và thịt mình cho các môn đệ, Chúa Giêsu đã chấp nhận bước vào cuộc tử nạn thập giá ngay từ giờ phút này vì yêu thương: “Đây là mình Thầy!… Đây là máu Thầy! Máu đổ ra cho muôn người được tha tội. Anh em hãy cầm lấy mà ăn, mà uống”. Trở nên của ăn của uống tức là trở nên lương thực nuôi sống con người. Chúa Giêsu muốn đi vào tận trong tâm hồn con người , trở thành dưỡng chất nuôi sống từng tế bào trong mỗi chúng ta. Nếu như lương thực vật chất là của ăn cần thiết thường ngày cho con người, thì khi ban máu thịt làm của ăn của uống, Chúa cũng muốn trở nên lương thực không thể thiếu cho đời sống thiêng liêng của nhân loại. Hơn thế nữa, lương thực thần linh này còn có sức mạnh tha thứ tội lỗi cho con người, chữa lành vết thương trong tâm hồn và là nguồn tăng lực cho tất cả mọi người trên hành trình trần thế.

Yêu đến cùng là dám đặt trọn con người của mình vào tay người mình yêu. Chúa Giêsu biết rất rõ các môn đệ là những con người yếu đuối tội lỗi, các ông còn mang nơi mình nhiều tính xấu, vậy mà Chúa vẫn tin tưởng trao cho các ông thiên chức linh mục: “Các con hãy làm như thầy vừa làm mà tưởng nhớ đến Thầy”. Chúa biết rõ Phêrô sẽ chối Chúa, các môn đệ khác sẽ hèn nhát bỏ trốn, vì các ông theo Chúa nhưng vẫn mong đợi danh vọng theo kiểu trần gian. Vậy mà, Chúa vẫn tin tưởng đặt trọn con người của Ngài vào tay các ông. Để từ đây, các ông tiếp tục cử hành bữa tiệc thánh này mỗi ngày mà tưởng nhớ đến Chúa: “Các con hãy làm việc này mà nhớ đến ta”.

Chúa Giêsu còn trao cho các tông đồ quyền chọn lựa những người kế vị các ông để cùng được tham dự vào chức linh mục của các ông. Nối tiếp các tông đồ, các giám mục và các linh mục cũng chỉ là những con người yếu hèn. Chức linh mục các ngài lãnh nhận không hề làm thay đổi bản tính con người nơi các ngài. Vì thế, chúng ta không lạ gì khi thấy các giám mục, linh mục vẫn yếu đuối, sa ngã và có khi bỏ cuộc. Nhưng qua sự yếu đuối của các môn đệ và các người kế vị sau này, chúng ta càng nhận ra được quyền năng và tình yêu Chúa dành cho nhân loại. Chúa Giêsu đã hoàn toàn tin tưởng vào các môn đệ của Ngài và những con người kế vị, để qua các ngài, Thiên Chúa có thể tiếp tục yêu thương và ở lại với nhân loại. Qua những con người này, Chúa lại tiếp tục thể hiện quyền năng của Ngài và mượn những con người yếu hèn này để Chúa có thể tiếp xúc, đụng chạm cách cụ thể đến mỗi tâm hồn.

Yêu cho đến cùng là dám phục vụ đến cùng vì yêu thương, dám tự nguyện quỳ gối để rửa chân cho các học trò. Giống như cha mẹ cũng quỳ gối để ôm con khi bị té, quỳ gối để lau lọt tắm rửa cho con, Chúa Giêsu cũng đã hành động như thế. Tin Mừng Gioan không kể về việc Chúa Giêsu lập Bí Tích Thánh thể, nhưng lại kể rất chi tiết về bài học yêu thương phục vụ này. Điều đó chứng tỏ bài học này mang ý nghĩa hết sức quan trọng. Tác giả thuật lại: “Chúa Giêsu đã biết đến giờ Ngài phải bỏ thế gian mà về cùng Cha, nên trong bữa ăn Người đứng dậy, rời khỏi bàn ăn, cởi áo choàng, lấy khăn mà thắt lưng. Rồi Chúa Giêsu đổ nước vào chậu, bắt đầu rửa chân cho các môn đệ và lấy khăn thắt lưng mà lau”. Chúa Giêsu biết đã đến giờ Ngài sẽ phải bước vào cuộc khổ nạn, cũng là giờ phải chia tay với các môn đệ, Người đứng dậy, rời khỏi bàn ăn. Chúa Giêsu đã chủ động rời khỏi vị trí của một người thầy, người chủ tiệc, giống như Người đã chấp nhận rời bỏ địa vị của một Thiên Chúa để bước đến với con người. Ngài không còn là một vị Thiên Chúa đứng từ xa để theo dõi con người, Ngài cũng không khư khư giữ cho mình vị trí là thầy, là Chúa, là chủ, mà đã chấp nhận một cuộc hoán đổi vị trí với con người: “Ngài cở bỏ áo choàng, lấy khăn thắt lưng…”. Cởi bỏ áo choàng không chỉ là trút bỏ địa vị, danh dự, mà còn là cởi bỏ cả con người, cả mạng sống vì các môn đệ và cho các môn đệ. Chúa Giêsu lấy khăn thắt lưng, tức là Chúa đã chấp nhận thắt đai lưng của một người nô lệ, đầy tớ. Vì chỉ có đầy tớ mới phải thắt lưng cho gọn để làm việc và phục vụ chủ. Chúa Giêsu đã từ vị trí của một người thầy, một người chủ tiệc, giờ đây lại hoán đổi để trở nên một đầy tớ phục vụ bữa ăn và quỳ xuống rửa chân cho các học trò, lấy thắt lưng mà lau. Các môn đệ đã không thể hiểu được hành động của Chúa Giêsu, Simon đã cực lực phản đối: “Thưa Thầy, không đời nào Thầy lại rửa chân cho con”. Chúa Giêsu đã giải thích cho các môn đệ: “Việc Thầy làm bây giờ các anh chưa hiểu, nhưng sau này sẽ hiểu. Nếu Thầy không rửa chân cho anh, thì anh không được chung phần với Thầy”. Như vậy, việc rửa chân này không chỉ là nêu gương phục vụ, nhưng Chúa Giêsu còn muốn nói đến một cuộc tẩy rửa cả con người và tâm hồn để được “chung phần” tức là được vào hưởng nước trời. Vì thế Simon mới thưa: “Thưa Thầy, vậy xin rửa chân, rửa tay và cả đầu con nữa”. Tức là, Simon xin Chúa thanh tẩy từng bước đi, từng hành động và cả suy nghĩ của mình để ông có thể được nên giống Thầy và được chung phần với Chúa.

Thưa quý OBACE, hành động quỳ gối rửa chân cho các môn đệ là một bài học hết sức sâu xa và lớn lao. Bài học này làm nên một ý nghĩa mới đích thực cho việc phục vụ và yêu thương: Phục vụ không tính toán, không so đo và yêu thương không giới hạn, không cân nhắc thiệt hơn, yêu cho đến tận cùng. Cử hành thánh lễ tiệc ly hôm nay, chúng ta được mời gọi chiêm ngắm, suy gẫm về tình yêu của Một vị Thiên Chúa đã yêu con người đến tận cùng, đã trao ban máu thịt làm của ăn, lương thực nuôi sống chúng ta. Chúa muốn chúng ta đáp lại ước muốn của Chúa là đón nhận, ăn Ngài mỗi ngày, để Ngài trở nên nguồn dinh dưỡng và sức mạnh cho hồn xác chúng ta, để chúng ta cũng có thể yêu anh em như Chúa đã yêu ta. Chúng ta được mời gọi để cởi bỏ tính tự ái, ích kỷ, cái tôi và cái sĩ của mình để có thể yêu thương, tha thứ và phục vụ. Chúng ta cần bắt đầu từ trong gia đình giữa vợ chồng, cha mẹ, con cái dám cúi xuống để rửa chân cho nhau, để phục vụ nhau, từ đó ta mới có thể phục vụ yêu thương người khác được.

Xin cho chúng ta thấm nhuần bài học yêu thương phục vụ của Chúa hôm nay để chúng ta cũng dám cúi xuống, quỳ gối để phục vụ và rửa chân cho anh chị em như Chúa mong muốn: “Hãy yêu như Thầy đã yêu và hãy làm như Thầy đã làm cho anh em”. Amen.

Về mục lục

VÌ YÊU, NÊN CHẤP NHẬN TẤT CẢ

Tu sĩ Jos. Vinc. Ngọc Biển

Chiều hôm nay, chiều mà Giáo Hội cử hành thánh lễ Tiệc Ly. Trong thánh lễ này, chúng ta thấy toát lên vẻ trầm buồn bởi cảnh ly biệt của người đi và kẻ ở!

Đức Giêsu sẽ ra đi để chịu chết chuộc tội thiên hạ. Các môn đệ sẽ ở lại để rồi mai đây sẽ tiếp bước trên con đường mà Thầy Giêsu đã đi.

Tuy nhiên, không chỉ dừng lại ở cảnh sầu ly chia ngả, nhưng nó còn đi xa hơn nữa để thấy được tình yêu của người ra đi và sự phản bội, bất trung của nhiều kẻ ở lại! Từ đó, chúng ta nhận ra lòng thương xót của Đấng là Chúa và là Thầy thì lớn lao vô bờ, trong khi đó, sự vô ơn, nhát đảm dẫn đến sự phản bội của người môn sinh lại cứ dần leo thang!

Điều tốt và xấu luôn tồn tại

Trong cuộc sống của con người, sự bất trung, vô ơn, phản bội, có lẽ luôn tồn tại song song với thời gian. Những thái độ, hành vi và lựa chọn tiêu cực ấy lại được diễn ra đây đó giữa cha mẹ với con cái; giữa vợ với chồng; giữa bạn bè, đồng nghiệp với nhau; giữa thầy với trò…, và, nhất là giữa con người với Thiên Chúa là Đấng luôn yêu thương ta.

Họ bội ước quên thề và phản bội với nhau có thể do động lực tiền bạc, tình cảm và chức quyền gây nên. Những sự vô ơn và phản bội như thế, dân gian người ta gọi những hạng người đó là kẻ: “Ăn cháo đá bát”; “lừa thầy phản bạn”; “qua cầu lướt ván…”

Với Đức Giêsu, từ khi đón nhận bản tính nhân loại nơi mình, Ngài cũng là con người giống như bao người, vì thế, Đức Giêsu cũng đã từng nếm trải những chuyện như: vô ơn, phản phúc, đổi trắng thay đen, nói không thành có… đến từ những người mà Ngài làm ơn làm phúc; những người mà Ngài đã cứu sống, và, nhất là đến từ các môn đệ là những người được chính Ngài tuyển lựa để ngày đêm ở với Ngài và được Ngài dạy dỗ nhiều điều!

Sự thật cay đắng này diễn ra trong bữa Tiệc ly buổi chiều năm xưa, mà hôn nay chúng ta đang tưởng niệm.

Điều này được thấy qua những nghi thức phụng vụ, nhất là Lời Chúa trong Tin Mừng hôm nay.

Kinh Thánh diễn tả buổi chiều hôm nay là một buổi chiều ly biệt giữa Thầy và trò.

Khung cảnh trầm buồn ấy cộng thêm những nét chấm phá hết sức ấn tượng diễn tả sâu sắc tình yêu thương của Thầy dành cho trò. Tuy nhiên, mặt trái của bức tranh tình yêu đó lại bị những vết đen phản bội, vô ơn và bất trung xen lấn, làm cho họa tiết lộ rõ sự hỗn độn, khiến cho người thưởng thức không khỏi khó chịu và xót xa!

Tất cả vì tình yêu

Câu chuyện diễn tả bản chất của Thiên Chúa là tình yêu, được khởi đi từ việc Đức Giêsu muốn ăn bữa tiệc vượt qua sau cùng với các môn đệ trước khi lên đường hy sinh mạng sống để cứu chuộc nhân loại. Vì thế, đây là một bữa tiệc mang nhiều ý nghĩa thâm sâu.

Đỉnh điểm của buổi họp mặt hôm nay giữa thầy và trò, đó là việc Đức Giêsu loan báo: Một người trong anh em sẽ phản bội. Một trong anh em sẽ chối Thầy, và, đêm nay anh em sẽ vấp phạm vì Thầy.

Từ lời loan báo trên, Đức Giêsu đã nói rất rõ ràng cho các môn đệ biết về sự vô ơn, hèn nhát và thiếu trung thành của các ông đối với Ngài.

Nhưng ngay lúc này, các ông rất hoang mang và nhiều người không thể ngờ được là: tại sao trong nhóm của mình lại có những kẻ “được cá bẻ đăng”, rồi hèn nhát và thiếu trung thành đến vậy…!

Chính vì thế, mà họ bắt đầu nhao nhao hỏi Đức Giêsu: “Thưa thầy, có phải con không?”.Đức Giêsu không nói rõ ai sẽ là người phản bội mình, Ngài chỉ đưa ra hành động ám chỉ: Thầy chấm miếng bánh trao cho ai, thì đó là người ấy. Rồi Giuđa là kẻ đã lĩnh miếng bánh trước mặt anh em. Sau khi đã nhận miếng bánh ân tình, ma quỷ đã nhập vào y và y đã quyết định rời khỏi nơi chốn tình yêu, không gian ánh sáng để tiến về vùng tối tăm của sự ác!

Đọc tiếp trang Tin Mừng, chúng ta còn thấy sự bất trung của các môn đệ khác được tìm thấy trong biến cố tại Vườn Cây Dầu. Các môn đệ đang ở với Đức Giêsu, khi thấy toán lính đến bắt Thầy mình, thế là họ đã bỏ chạy hết. Rồi sự hèn nhát của Phêrô, vị Tông đồ trưởng được diễn ra trong dinh Thượng tế, ông đã trối Thầy trước sự đe loi của đám lính.

Tuy nhiên, dù tội lỗi của các ông có lớn thế nào đi chăng nữa, thì ngay tại phòng tiệc ly, Đức Giêsu làm một loạt những hành vi và lời nói nhằm diễn tả tình yêu của vị Thầy khả kính dành cho môn sinh, qua đó giúp cho các ông tin và đi vào mối tương quan tình yêu với Ngài.

Chính vì yêu và yêu họ đến cùng, nên Đức Giêsu đã không ngần ngại, trao ban, hiến tặng tất cả, ngay cả mạng sống của mình cho con người. Điều này được thể hiện qua việc Ngài thiết lập Bí tích Thánh Thể. Không dừng lại ở đó, Đức Giêsu còn muốn ở lại với loài người mọi ngày cho đến tận thế, nên liền ngay sau đó, Ngài đã thiết lập thiên chức linh mục.

Để tình yêu thương được cụ thể, nên vào cuối bữa ăn, Đức Giêsu đã làm một hành động ngược đời đến kỳ quặc, đó là quỳ xuống rửa chân cho các môn đệ. Đây là hành động của nô lệ rửa chân cho ông chủ, trò rửa chân cho thầy. Khi làm ngược lẽ tự nhiên như vậy, Đức Giêsu muốn dạy các ông bằng hành động chứ không chỉ lời nói. Điều này đã gây nên sự ngỡ ngàng tột độ, khiến Phêrô đã phải thốt lên: “Lạy Thầy, Thầy định rửa chân cho con ư?”; “Không đời nào Thầy sẽ rửa chân cho con”.

Tuy nhiên, Đức Giêsu nói với ông: “Nếu Thầy không rửa chân cho con, con sẽ không được dự phần với Thầy”.

Sau đó Ngài đã dạy các ông: “Nếu Ta là Chúa và là Thầy mà còn rửa chân cho các con, thì các con cũng phải rửa chân cho nhau”.

Như vậy, việc Đức Giêus rửa chân cho các ông, Ngài muốn làm một cử chỉ sâu xa để diễn tả tình yêu của Thiên Chúa với nhân loại.

Bên cạnh đó, Ngài muốn gột rửa tâm hồn các ông thực sự. Bởi vì nơi các ông vẫn còn nhiều vấn vương bụi đời. Nào là tranh dành quyền lực; thích được phục vụ; ăn trên ngồi trước. Nào là chia rẽ nội bộ; nhát đảm, sợ sệt, ham tiền, hám lợi và phản bội….

Sứ điệp Lời Chúa

Ngày nay, vẫn còn đó những con người chẳng khác gì các môn đệ là bao. Họ vẫn mang trong mình những sự kiêu ngạo, ích kỷ, chia rẽ và thiếu trung thành, phản bội và vô ơn…!

Vẫn còn đó những kẻ chỉ vì miếng cơm manh áo mà bán đứng anh em của mình cho sự ác.

Lại có kẻ miệng thì nói tin Chúa, sống chết với đức tin, đạo giáo. Nhưng khi có lợi đến, hay bị thử thách, họ sẵn sàng từ chối thuộc về Chúa để được yên thân.

Và, cũng không thiếu những kẻ “khi hay thì vỗ tay vào, đến khi hoạn nạn thì lìa nhau ra”. Họ tin và theo Chúa chẳng khác gì trẻ con. Họ rất giống những người thiếu lập trường và bị hiệu ứng đám đông điều khiển!

Sứ điệp Lời Chúa và phụng vụ ngày lễ hôm nay mời gọi chúng ta hãy biết cảm tạ hồng ân của Thiên Chúa trong cuộc đời mình. Luôn sống tâm tình biết ơn Thiên Chúa ngang qua sự kiên trì và trung thành với đức tin của mình.

Cuối cùng, hãy sống bản chất của Bí tích Thánh Thể là Bí tích tình yêu, dấu chỉ hiệp nhất, mối dây bác ái; đồng thời luôn biết yêu thương nhau thật lòng như Chúa đã yêu, đó là một tình yêu bằng hành động, hướng tha, hy sinh và phục vụ.

Lạy Chúa Giêsu, hôm nay, Chúa đã thể hiện tình yêu trọn vẹn của Chúa dành cho nhân loại. Xin Chúa ban cho chúng con cảm nghiệm được tình yêu ấy và ra sức thi hành trong cuộc sống qua các mối tương quan với Chúa và tha nhân. Amen.

Về mục lục

CUỘC HÀNH TRÌNH THỰC SỰ CỦA HOÁN CẢI

JM. Lam Thy

“Mùa Chay là mùa ăn năn thống hối, cầu nguyện, bố thí, mùa chịu nạn, thương khó, chuẩn bị cho các tín hữu sẵn sàng cử hành mầu nhiệm vượt qua sau thời gian tiếp cận, gần gũi hơn với Lời Chúa và nồng nhiệt hơn trong sự cầu nguyện.” (Hiến chế về Phụng vụ Thánh “Sacrosanctum concilium”, số 109). Trong Sứ điệp Mùa Chay 2017, Đức Giáo hoàng Phan-xi-cô viết: “Mùa Chay dẫn đưa chúng ta vào một cuộc hành trình thực sự của hoán cải, qua đó chúng ta có thể tìm lại hồng ân Lời Chúa, được thanh tẩy khỏi những tội lỗi làm mờ mắt chúng ta, và phục vụ Chúa Ki-tô hiện diện nơi những anh chị em cùng quẫn của chúng ta.”

Sang đến Sứ điệp Mùa Chay 2018, ĐTC nhấn mạnh: “Nhất là tôi mời gọi các phần tử của Giáo Hội hãy nhiệt thành tiến bước trên hành trình Mùa Chay, được nâng đỡ nhờ các hoạt động làm phúc bố thí, chay tịnh và kinh nguyện. Nếu đôi khi lòng bác ái dường như bị tắt lịm trong bao nhiêu tâm hồn, thì nó vẫn không bị lịm đi trong con tim của Thiên Chúa! Ngài luôn ban cho chúng ta những cơ hội mới để chúng ta có thể tái bắt đầu yêu thương.” Như vậy, “cuộc hành trình thực sự của hoán cải” chinh là “hành trình Mùa Chay”. Xin được chia sẻ:

Bài Tin Mừng trong Thánh lễ chiều Thứ Năm Tuần Thánh (Ga 13, 1-15) trình thuật về “Bữa ăn cuối cùng của Đức Giê-su và các môn đệ”. Cùng đề tài, Thánh sử Mac-cô viết: “Hai ngày trước lễ Vượt Qua và lễ Bánh Không Men, các thượng tế và kinh sư tìm cách dùng mưu bắt Đức Giê-su và giết đi; vì họ nói: “Đừng làm vào chính ngày lễ, kẻo dân chúng náo động.” (Mc 14, 1-2); và Thánh Lu-ca viết: “Khi giờ đã đến, Đức Giê-su vào bàn, và các Tông Đồ cùng vào với Người. Người nói với các ông: “Thầy những khát khao mong mỏi ăn lễ Vượt Qua này với anh em trước khi chịu khổ hình. Bởi vì, Thầy nói cho anh em hay, Thầy sẽ không bao giờ ăn lễ Vượt Qua này nữa, cho đến khi lễ này được nên trọn vẹn trong Nước Thiên Chúa.” Rồi Người nhận lấy chén, dâng lời tạ ơn và nói: “Anh em hãy cầm lấy mà chia nhau. Bởi vì, Thầy bảo cho anh em biết, từ nay, Thầy không còn uống sản phẩm của cây nho nữa, cho đến khi Triều Đại Thiên Chúa đến.” (Lc 22, 14-18).

Như vậy là Đức Giê-su đã không ăn lễ Vượt Qua theo nghi thức Do Thái, mà là muốn nhân dịp này, Người từ biệt các môn đệ để bước vào cuộc Vượt Qua của chính mình. Bữa tiệc lễ Vượt Qua đã trở thành bữa Tiệc Ly. Trong bữa Tiệc Ly, Chúa Giê-su đã làm 2 việc mang ý nghĩa vô cùng sâu sắc:

1- Rửa chân cho các môn đệ: “Người đứng dậy, rời bàn ăn, cởi áo ngoài ra, và lấy khăn mà thắt lưng. Rồi Đức Giê-su đổ nước vào chậu, bắt đầu rửa chân cho các môn đệ và lấy khăn thắt lưng mà lau.” (Ga 13, 4-5). Sau đó, Người đã giải thích rõ ràng việc làm này: “Anh em có hiểu việc Thầy mới làm cho anh em không? Anh em gọi Thầy là “Thầy”, là “Chúa”, điều đó phải lắm, vì quả thật, Thầy là Thầy, là Chúa. Vậy, nếu Thầy là Chúa, là Thầy, mà còn rửa chân cho anh em, thì anh em cũng phải rửa chân cho nhau. Thầy đã nêu gương cho anh em, để anh em cũng làm như Thầy đã làm cho anh em. Thật, Thầy bảo thật anh em: tôi tớ không lớn hơn chủ nhà, kẻ được sai đi không lớn hơn người sai đi. Anh em đã biết những điều đó, nếu anh em thực hành, thì thật phúc cho anh em!” (Ga 12, 12-17).

Trong cuộc sống, vấn đề rửa chân chỉ có thể xảy ra khi người chủ hoặc vua chúa quan quyền bắt nô lệ, tôi tớ phục vụ, hoặc những con cháu tỏ lòng hiếu thảo rửa chân cho cha mẹ, ông bà khi các ngài già yếu bệnh tật… Ở đây Đức Giê-su là Thầy là Chúa mà lại quỳ xuống rửa chân cho các môn đệ, không những chỉ dạy cho người thế hiểu được cách sống khiêm tốn phục vụ, mà còn có tác dụng giáo dục về đức Mến (cao trọng nhất trong 3 nhân đức đối thần: Tin, Cậy, Mến). Anh yêu quý bản thân anh, tất nhiên anh muốn thân thể anh phải sạch sẽ. Cả thân thể sạch sẽ mà để đôi chân dơ dáy thì có coi được không? Vì thế, anh sẽ rất siêng năng rửa chân cho bản thân mình. Thiên Chúa lại dạy anh “Ngươi phải yêu mến Đức Chúa, Thiên Chúa của ngươi, hết lòng, hết linh hồn và hết trí khôn ngươi, ngươi phải yêu người thân cận như chính mình.” (Mt 22, 37). Như vậy, để yêu được tha nhân như yêu chính mình (“ái nhân như ái thân”), thì “anh em cũng phải rửa chân cho nhau” là điều đương nhiên rồi.

2- Lập Bí tích Thánh Thể: Trong đêm bị nộp, Chúa Giê-su cầm lấy bánh, dâng lời chúc tụng, tạ ơn, rồi bẻ ra và nói: “Anh em cầm lấy mà ăn, đây là Mình Thầy, hiến tế vì anh em; anh em hãy làm như Thầy vừa làm để tưởng nhớ đến Thầy.” Cũng thế, cuối bữa ăn, Người nâng chén và nói: “Đây là chén Máu Thầy, Máu đổ ra để lập Giao Ước Mới; mỗi khi uống, anh em hãy làm như Thầy vừa làm để tưởng nhớ đến Thầy.” (1Cr 11, 23-25). Trước đây, trên núi Si-nai, Thiên Chúa đã lập Giao ước và ban bia đá 10 Điều Răn (mến Chúa yêu người) cho Dân Người thông qua ngôn sứ Mô-sê (Xh 24, 12-18), thì giờ đây Đức Giê-su Thiên Chúa lại lập một Giao ước Mới, ban chính Thịt Máu mình làm hy tế Thập Giá cứu độ nhân loại, đồng thời làm của dưỡng nuôi linh hồn đoàn chiên tín hữu đến muôn đời muôn kiếp. Rõ ràng Thiên Chúa, thông qua Con Một Người, lại một lần nữa lập Giao Ước Tình Yêu với toàn thể nhân loại nói chung và cách riêng với những người tin (tín hữu).

Xét cho cùng, cả 2 việc Đức Ki-tô thực hiện trong đêm bị nộp đều nói lên Tình Yêu vô bờ bến của Thiên Chúa, Người luôn luôn mong mỏi con cái sống trọn vẹn trong Tình Yêu cao vời khôn vi đó. Mà nếu con cái của Người biết vâng nghe Lời Người thực hành đúng những điều Người truyền dạy, thì đó chính là sống quây quần đùm bọc lấy nhau, gắn kết với nhau nên một. Hóa cho nên trong bữa Tiệc Ly, Chúa Giê-su lại muốn các môn đệ, tín hữu “đoàn tụ” yêu thương nhau, như các chi thể hiệp nhất nên một Thân thể Ki-tô ở dưới thế, để rồi sẽ được đoàn tụ với nhau trong Nước Trời mai sau. Lời Đức Giê-su cầu nguyện cùng Chúa Cha (“Con không chỉ cầu nguyện cho những người này, nhưng còn cho những ai nhờ lời họ mà tin vào con, để tất cả nên một, như Cha ở trong con và con ở trong Cha, để họ cũng ở trong chúng ta.” – Ga 17, 20-21), cho thấy “những người này” là các Tông đồ và “những ai nhờ lời họ mà tin vào con” chính là những Ki-tô hữu. Nói rõ hơn là những người tin vào Con Thiên Chúa nhờ lời rao giảng của các Tông đồ đã được chính Đức Ki-tô Thiên Chúa cầu nguyện cho.

Như vậy là đã rõ, thông qua bữa ăn cuối cùng để từ biệt các môn đệ, Đức Giê-su Ki-tô lại muốn các môn đệ thực sự đoàn tụ, sống hiệp thông như các chi thể liên kết với nhau nên một thân thể duy nhất mà Đầu là Đấng Cứu Độ. Tóm lại, “Mùa Chay là mùa thuận lợi cho việc đổi mới cuộc gặp gỡ của chúng ta với Chúa Ki-tô, cho việc sống trong lời Ngài, trong các phép bí tích và nơi những người láng giềng của chúng ta. Chúa, là Đấng đã chiến thắng sự lừa dối của tên cám dỗ trong bốn mươi ngày trong sa mạc, chỉ cho chúng ta thấy con đường chúng ta phải đi… Chúng ta hãy cầu nguyện cho nhau để khi chia sẻ trong chiến thắng của Chúa Ki-tô, chúng ta có thể mở cửa lòng chúng ta đối với người yếu thế và người nghèo. Khi đó chúng ta sẽ có thể trải nghiệm và chia sẻ đầy đủ niềm vui Phục Sinh.” (“Sứ điệp Mùa Chay 2017”, phần kết luận).

Thánh Phao-lô đã quả quyết ”Các chi thể chăm sóc lẫn nhau” (1 Cr 12, 25). “Quả thế, thưa anh em, anh em đã được gọi để hưởng tự do. Có điều là đừng lợi dụng tự do để sống theo tính xác thịt, nhưng hãy lấy đức mến mà phục vụ lẫn nhau. Vì tất cả Lề Luật được nên trọn trong điều răn duy nhất này là: Ngươi phải yêu người thân cận như chính mình.” (Gl 5, 13-14). Ấy cũng bởi vì cuộc sống của chúng ta có liên hệ tới cuộc sống của người khác, trong điều thiện cũng như trong điều ác, tội lỗi cũng như những việc lành bác ái. Vì thế, nên sự sửa lỗi và khuyên nhủ nhau trong tinh thần khiêm tốn và bác ái phải là nền tảng đời sống của cộng đoàn Ki-tô hữu.

Đức Giáo hoàng Phan-xi-cô đã dạy: “Sau cùng, việc chay tịnh giải tỏa bạo lực của chúng ta, và là cơ hội quan trọng để tăng trưởng. Một đàng chay tịnh cũng giúp chúng ta cảm nghiệm điều mà nhiều người khác đang thiếu thốn, thiếu những điều cần thiết và bị đói. Chay tịnh biểu lộ tình trạng tinh thần của chúng ta, đang đói khát lòng từ nhân và sự sống của Thiên Chúa. Chay tịnh thức tỉnh và làm cho chúng ta chú ý hơn đối với Thiên Chúa và tha nhân, thúc đẩy ý chí vâng phục Thiên Chúa, là Đấng duy nhất có thể thỏa mãn sự đói khát của chúng ta.” (Sứ điệp Mùa Chay 2018). Mong rằng mọi sự sẽ được hoàn hảo khi chúng ta không những rửa chân mình mà còn sẵn sàng rửa chân cho nhau (giúp nhau thanh tẩy tội lỗi) để được tham dự vào bàn tiệc Thánh Thể, ngõ hầu cùng nhau đoàn tụ trên Thiên quốc. Ước được như vậy.

Ôi! “Lạy Chúa, trong bữa Tiệc Ly trọng đại, trước ngày tự hiến thân chịu khổ hình, Đức Giê-su đã trối cho Hội Thánh một hy lễ mới muôn đời tồn tại làm bằng chứng tình thương của Người. Chiều nay, chúng con đến tham dự yến tiệc cực thánh, như lời Người truyền dạy, xin Chúa cho tất cả chúng con được tràn đầy tình yêu và sức sống viên mãn của Người. Người là Thiên Chúa hằng sống và hiển trị cùng Chúa, hiệp nhất với Chúa Thánh Thần đến muôn thủa muôn đời. Amen.” (Lời nguyện nhập lễ Thánh lễ Tiệc Ly)

Về mục lục

THÂM TÌNH

Trầm Thiên Thu

THÁNH THỂ THẦN LƯƠNG TRAO BAN NGUỒN SỐNG

NHÂN GIAN TỘI LỖI ĐÓN NHẬN PHÚC VINH

Thánh Phanxicô Assisi nói: “Cần đốt lên LỬA YÊU THƯƠNG, bởi vì có yêu thương thì tự nhiên sẽ đối đãi tốt với mọi người, luôn nói những lời yêu thương, và tâm hồn sẽ tự nhiên thu hoạch được rất nhiều kết quả”. Còn “Đoá Hồng Nhỏ” Teresa Lisieux, một chuyên gia tình yêu, cho biết: “Mặc dù tôi chỉ là người nhỏ nhất không chuyên làm những việc khác, nhưng chuyên làm việc yêu mến Thiên Chúa và hy sinh bản thân mình”.

Không thể tưởng tượng nổi nếu thế gian này vắng bóng tình yêu thương. Ai cũng muốnn yêu và được yêu, dù biết rằng “yêu là chết trong lòng một ít”. Yêu là khổ, không yêu thì lỗ, thôi thì thà chịu khổ hơn chịu lỗ. Rất lô-gích. Và người ta có cách gọi đó là “thú đau thương”. Chính Chúa Giêsu cũng đã xác định:“Không có tình thương nào cao cả hơn tình thương của người đã hy sinh tính mạng vì bạn hữu của mình”(Ga 15:13). Sau những ngày tháng hoang đàng, Thánh Giám mục Tiến sĩ Augustinô đã hối tiếc và thốt lên: “Con yêu Chúa quá muộn màng”, và rồi ngài cho biết: “Mức độ yêu Chúa là yêu vô hạn”. Một mức độ kỳ lạ: mức-độ-không-giới-hạn. Thật thú vị!

Từ cổ chí kim, chắc hẳn chưa có một định nghĩa nào về tình yêu được coi là trọn vẹn nhất và có thể khiến người ta thỏa mãn. Chữ Yêu rất đơn giản mà cũng rất nhiêu khê. Chỉ có một tình yêu đích thực nhưng được nhìn với nhiều lăng kính, mỗi người yêu mỗi cách và mức độ cũng rất khác nhau.Nói chung, yêu là CHO nhiều hơn NHẬN, yêu đến quên mình, đó mới là Tình Yêu chân chính. Việt Nam có chuyện tình Đồi Thông Hai Mộ và chuyện tình Lan và Điệp, còn Tây phương có chuyện tình Romeo và Juliet. Những chuyện tình thật lãng mạn và đẹp, mà cũng đầy chất bi thương, thế nhưng vẫn có sự vị kỷ trong tình yêu đó!

DẤU CHỈ

Dù tốt hay xấu, sự gì cũng đều có dấu chỉ – dấu hiệu, triệu chứng, điềm báo,… Bề ngoài khả dĩ thể hiện bề trong, và bề trong khả dĩ biểu lộ ra bề ngoài. Lửa và khói có laa lẫn nhau.

Trình thuật sách Xuất hành (Xh 12:1-8,11-14) cho biết chi tiết về cách mừng lễ: Đức Chúa phán với ông Môsê và ông Aharon trên đất Ai Cập:“Tháng này, các ngươi phải kể là tháng đứng đầu các tháng, tháng thứ nhất trong năm. Hãy nói với toàn thể cộng đồng Ít-ra-en: Mồng mười tháng này, ai nấy phải bắt một con chiên cho gia đình mình, mỗi nhà một con. Nếu nhà ít người, không ăn hết một con, thì chung với người hàng xóm gần nhà mình nhất, tuỳ theo số người. Các ngươi sẽ tuỳ theo sức mỗi người ăn được bao nhiêu mà chọn con chiên. Con chiên đó phải toàn vẹn, phải là con đực, không quá một tuổi. Các ngươi bắt chiên hay dê cũng được. Phải nhốt nó cho tới ngày mười bốn tháng này, rồi toàn thể đại hội cộng đồng Ít-ra-en đem sát tế vào lúc xế chiều, lấy máu bôi lên khung cửa những nhà có ăn thịt chiên. Còn thịt, sẽ ăn ngay đêm ấy, nướng lên, ăn với bánh không men và rau đắng”.

Luật cũ chú trọng cách sống tự nhiên của con người, và cách hành lễ cũng cụ thể hơn ngày nay, nhưng đó là cách thể hiện đức vâng lời – vâng lời Thiên Chúa nghĩa là yêu mến Ngài, giữ luật Ngài.

Cái gì cũng có nguyên tắc, và cách ăn cũng có luật riêng: lưng thắt gọn, chân đi dép, tay cầm gậy. Cách ăn “lạ” nhất là“phải ăn vội vã”, vì đó là lễ Vượt Qua mừng Đức Chúa. Ngay đêm ấy Thiên Chúa rảo khắp đất Ai Cập, sát hại các con đầu lòng trong đất Ai Cập, từ loài người cho đến loài thú vật, và sẽ trị tội chư thần Ai Cập. Nghe vậy chúng ta cảm thấy Chúa “dữ tợn” quá. Nhưng không phải vậy, vì luật cũ là luật tự nhiên, những gì là “đầu tiên” thì phải được dành ưu tiên cho Thiên Chúa, gọi là “của lễ đầu mùa” – kể cả con đầu lòng. Ngày nay, một số dân tộc cũng vẫn có cách mừng thu hoạch mùa màng như lễ mừng lúa mới, lễ mừng thu hoạch, lễ mừng cơm mới,…

Dịp lễ Vượt Qua, chính “vết máu bôi trên nhà” là dấu chỉ về việc “giữ luật”,là dấu chỉ của tình yêu thương, và những người trong nhà đó sẽ không bị tai ương tiêu diệt khi Thiên Chúa giáng họa trên đất Ai Cập.Ngày hôm đó được chọn làm ngày tưởng niệm, ngày đại lễ mừng Đức Chúa. Và Ngài xác nhận rằng “đó là luật quy định cho đến muôn đời”. Luật đó là hồng ân Chúa ban. Ngài ban đủ thứ ân sủng để con người đủ sức “vượt qua” biển đời. Thiên Chúa YÊU THƯƠNG nhiều vàTRAO BAN nhiều, còn chúng ta ĐÓN NHẬN quá nhiều, thế nên cảm thấy ngại. Nhưng chính lúc biết ngại như vậy là tỏ lòng biết ơn, và tự đặt vấn đề:

Lấy chi đền đáp Chúa đây

Vì baoân huệ chính Ngài đã ban?

(Tv 116:12)

Mặc dù chúng ta thật lòng muốn đền ơn đáp nghĩa đối với Thiên Chúa nhưng lại chẳng có gì để tiến dâng, nếu có thì cũng chỉ là những thứ bất xứng mà thôi. Thân tro phận bụi quá đỗi mọn hèn,nhưng vì tin yêu mà cả dám thân thưa:

Con nâng chén hồng ân cứu độ

Mà xưng tụng danh Chúa mãi thôi

(Tv 116:13)

Trong thời quân chủ, thần dân không được phép ngước nhìn Long Nhan, ai nhìn sẽ bị tội “khi quân” và phải chết. Thần dân muốn tâu trình điều gì đều phải quay hướng khác và không được tâu trực tiếp,chỉ được tâu với cái “bệ rồng” Vua ngồi: “Muôn tâu bệ hạ”. Thế nhưng, đối với Thiên Chúa là Vua các vua và Chúa các chúa, thân sâu bọ chúng ta lại được diện kiến Tôn Nhan thì quả là vô cùng diễm phúc: “Trước Thánh Nhan thật là quý giá, cái chết của những ai hiếu nghĩa với Ngài” (Tv 116:15). Chúng ta chỉ là tôi tớ Ngài, con của nữ tỳ Ngài, mà lại được diễm phúc như thế thì phải hết lòng ghi nhớ thâm ân:“Con sẽ dâng hiến lễ tạ ơn mà xưng tụng danh Chúa” (Tv 116:17),đồng thời phải luôn tự thề hứa: “Lời khấn nguyền với Chúa, con xin giữ trọn, trước toàn thể Dân Ngài” (Tv 116:18).

Chúng ta có làm vậy thì cũng là điều tất yếu mà thôi! Nhưng không thể yêu suông bằng lời nói, mà phải yêu bằng hành động cụ thể. Nói chưa đủ tin, làm mới thuyết phục.

CHỨNG TỎ

Hành động là thể hiện bằng việc làm, chia sẻ bằng cách nào đó. Thật vậy, Thánh Phaolô cho biết: “Điều tôi đã lãnh nhận từ nơi Chúa, tôi xin truyền lại cho anh em” (1 Cr 11:23).Rồi ngài kể lại việc Chúa Giêsu cầm lấy bánh, dâng lời chúc tụng tạ ơn, rồi bẻ ra và nói: “Anh em cầm lấy mà ăn, đây là Mình Thầy, hiến tế vì anh em; anh em hãy làm như Thầy vừa làm để tưởng nhớ đến Thầy”, và cuối bữa thì Chúa Giêsu nói: “Đây là chén Máu Thầy, Máu đổ ra để lập Giao Ước Mới; mỗi khi uống, anh em hãy làm như Thầy vừa làm để tưởng nhớ đến Thầy”(1 Cr 11:24-25).

Thánh Phaolô giải thích: “Từ nay cho tới ngày Chúa đến, mỗi lần ăn Bánh và uống Chén này, là anh em loan truyền Chúa đã chịu chết” (1 Cr 11:26), do đó mà chúng ta hằng ngày tuyên tín trong mỗi Thánh lễ:“Lạy Chúa, chúng con loan truyền Chúa chịu chết, và tuyên xưng Chúa sống lại, cho tới khi Chúa đến”, hoặc “Lạy Chúa, mỗi lần ăn Bánh và uống Chén này, chúng con loan truyền Chúa chịu chết cho tới khi Chúa đến”.

Không lâu trước dịp lễ Vượt Qua, Đức Giêsu biết “giờ của Ngài” đã đến, giờ mà Ngài phải bỏ thế gian mà về với Chúa Cha. Với nhân tính, Ngài cũng cảm thấy lưu luyến người thân, những người mà Ngài yêu thương đến giọt Nước và giọt Máu cuối cùng.

Là Thiên Chúa, Ngài biết rõ Giuđa nghĩ gì, tính toán ra sao, và sắp làm gì. Nhưng Thánh Ý Chúa Cha nhiệm mầu.Chúa Giêsu bởi Thiên Chúa mà đến, và Ngài sắp trở về cùng Thiên Chúa.Do đó, trong một bữa ăn tối, bữa mừng lễ Vượt Qua với các môn đệ, Ngài đứng dậy, rời bàn ăn, cởi áo ngoài ra, và lấy khăn mà thắt lưng. Rồi Ngài đổ nước vào chậu, bắt đầu rửa chân cho các môn đệ và lấy khăn thắt lưng mà lau. Chắc hẳn môn đệ nào cũng ngạc nhiên vô cùng khi thấy Sư Phụ có cách hành động “kỳ lạ nhất thế gian”.

Vì thế, khi Ngài đến chỗ Simôn Phêrô, ông liền thưa: “Thưa Thầy! Thầy mà lại rửa chân cho con sao?”(Ga 13:6).Theo lẽ thường, không hề có bề trên nào dám làm chuyện “ngược đời” và “động trời” như vậy. Nghe Phêrô nói, Đức Giêsu trả lời: “Việc Thầy làm, bây giờ anh chưa hiểu, nhưng sau này anh sẽ hiểu”(Ga 13:7).Ông Phêrô chưa thể hiểu nên lại thưa: “Thầy mà rửa chân cho con, không đời nào con chịu đâu!” (Ga 13:8a). Đức Giêsu đáp: “Nếu Thầy không rửa cho anh, anh sẽ chẳng được chung phần với Thầy” (Ga 13:8b).Nghe Thầy nói “không được chung phần” thì ông Phêrô liền thưa: “Vậy, thưa Thầy, xin cứ rửa, không những chân, mà cả tay và đầu con nữa” (Ga 13:9).Nhưng Đức Giêsu bảo ông: “Ai đã tắm rồi thì không cần phải rửa nữa; toàn thân người ấy đã sạch. Về phần anh em, anh em đã sạch, nhưng không phải tất cả đâu!”(Ga 13:10). Ông Phêrô cụt hứng, như bị tạt ca nước lạnh. Rõ ràng Ý Chúa hoàn toàn khác ý loài người.Ngài rất thâm ý nên mới nói: “Không phải tất cả anh em đều sạch”.

Sau khi rửa chân cho các môn đệ xong, Ngài mặc áo vào, về chỗ và thổ lộ tâm sự: “Anh em có hiểu việc Thầy mới làm cho anh em không?” (Ga 13:11). Hỏi vậy thôi, chứ Ngài biết tỏng là chẳng ai hiểu gì ráo trọi, bởi vì đệ tử nào cũng “mắt chữ O và miệng chữ A”, y như trời trồng hết thảy. Thế nên Ngài nói luôn:“Anh em gọi Thầy là Thầy, là Chúa, điều đó phải lắm, vì quả thật, Thầy là Thầy, là Chúa. Vậy, nếu Thầy là Chúa, là Thầy, mà còn rửa chân cho anh em thì anh em cũng phải rửa chân cho nhau. Thầy đã nêu gương cho anh em, để anh em cũng làm như Thầy đã làm cho anh em” (Ga 13:13-15).

Thật vậy, Thầy mà còn rửa chân cho đệ tử thì chắc chắn đệ tử không thể không rửa chân cho nhau. Thầy đã nêu gương cho đệ tử, để đệ tử cũng làm như Thầy đã làm cho đệ tử.Đó là Luật Yêu của Chúa. Luật nhẹ nhàng thế mà lại không dễ thực hiện, lời giản dị mà lại thâm thúy lắm. Và đó cũng là điều mỗi chúng ta phải suy nghĩ, bởi vì chính Chúa Tể muôn loài đã làm gương cho mọi người soi chung.

Xét theo Việt ngữ, chữ Yêu bắt đầu bằng mẫu tự Y có hình “ngã ba”, nghĩa là có 3 hướng: Hướng lên Thiên Chúa, hướng tới tha nhân, và hướng về chính mình. Yêu Chúa hết linh hồn và hết trí khôn, yêu người như chính mình, còn yêu mình ít thôi – không được yêu mình thái quá, vì sẽ biến thành“tự ái”(tự yêu mình thái quá)mà hóa thành vị kỷ (ích kỷ). Yêu có những hệ lụy quan yếu. Yêu là điều luôn có mối liên kết quan trọng: Cần Thiết ⇾Thiết Tha ⇾Tha Thứ. Đó là chu-trình-yêu-thương kỳ diệu vô cùng!

Và rồi phát sinh một hệ lụy khác: YÊU thì phải KÍNH (yêu kính), KÍNH thì phải NỂ (kính nể), NỂ thì phải TRỌNG (nể trọng), TRỌNG thì phải VỌNG (trọng vọng – vọng là mong), MONG thì thấy NHỚ (mong nhớ), NHỚ nghĩa là THƯƠNG (nhớ thương), tức là YÊU rồi đấy. Đó là vòng-tròn-tình-yêu bắt đầu và kết thúc bằng động từ YÊU. Chúa nhớ chúng ta và chúng ta cũng phải nhớ Chúa, mà NHỚ Ngài thì PHẢI THỰC THI Thánh Ý Ngài. Hoàn toàn hợp lý!

Tương tự, khi nói về gia đình, chúng ta áp dụng từ ngữ “hiếu đễ”. HIẾU thì phải ĐỄ (nhường), NHƯỜNG thì phải NHỊN. Nhờ đó mà gia đình luôn “trong ấm, ngoài êm”, tạo nên “tổ ấm” đích thực, đó làhạnh phúc gia đình.Đối với các mối quan hệ xã hội hoặc cộng đoàn cũng vậy. Nói chung, tất cả tóm gọn trong một chữ YÊU.Biết thương yêu cũng chính là biết thương xót theo ý muốn của Thầy Chí Thánh Giêsu.

Lạy Chúa Giêsu, xin thánh hóa và biến đổi trái tim chúng con nên giống Thánh Tâm Ngài, để càng ngày trái tim của chúng con càng chứa nhiều “máu yêu” hơn, nhờ đó chúng con biết thể hiện cách yêu Ngài qua việc yêu tha nhân, đồng thời cũng can đảm sống và hành động “ngược đời” như Ngài, hôm nay và mãi mãi. Xin làm cho chúng con xứng đáng và vui mừng đón nhận Nguồn Sống từ Thánh Thể Ngài, và xin Thánh Thể tăng lực cho những người đau khổ phần hồn và phần xác. Chúng con tin kính Ngài là Đấng hằng sống và hiển trị cùng với Chúa Cha, hiệp nhất với Chúa Thánh Thần đến muôn đời. Amen.

Về mục lục

VIỆC THẦY LÀM BÂY GIỜ, CON CHƯA HIỂU,

NHƯNG SAU CON SẼ HIỂU

Fx Đỗ Công Minh

Chiều nay, một buổi chiều ly biệt, con được chứng kiến bữa ăn cuối cùng của Chúa với các môn đồ của mình. Chính trong bữa ăn này mà Chúa thiết lập Bí Tích Thánh Thể và thiết lập Thánh chức Linh Mục trong Hội Thánh qua việc : “Người cầm bánh trong tay Thánh Thiện, dâng lời chúc tụng, bẻ ra trao cho các môn đệ với lời dạy: Đây là mình Thầy hiến tế vì anh em. Anh em hãy làm việc này mà tưởng nhớ đến Thầy (dâng lời tạ ơn, bẻ ra ) và cũng chính Người cầm chén rượu, trao cho môn đệ, Người nói :”Chén này là giao ước mới, lập bằng máu Thầy,vì anh em. “ (Lc 22, 19-20)”. Chúa rửa chân cho các tông đồ cho thấy hình ảnh vị mục tử trong Hội Thánh phải là người phục vụ, người tôi tớ : “đứng dậy rời bàn ăn, cởi áo ngòai ra, và lấy khăn mà thắt lưng. Rồi Đức Giêsu đổ nước vào chậu , bắt đầu rửa chân cho các môn đệ và lấy khăn thắt lưng mà lau “

Lời Chúa nhắc Thánh Phêrô, trước khi rửa chân cho ông cùng các tông đồ, giúp con khám phá thêm một điều mà qua bữa ăn cuối cùng với các ông, Chúa đã để lại cho con người hôm nay.

Thật thế, lạy Chúa, con đang tự vẽ lại khung cảnh của buổi chiều tối ngày xa xưa ấy. Hôm đó thầy trò họp nhau quanh bàn ăn. Chúa đã thể hiện một con người phục vụ, Ngài đã làm một cử chỉ không hề báo trước và đó không phải là hình thức, một cử chỉ mang tính biểu tượng, mà là giữ lễ nghi truyền thống của người Do Thái, tôi tớ rửa chân cho chủ, chuyện thật bình thường.

Lạy Chúa,

Nếu con có mặt ngày ấy bên các Tông đồ, Chúa ơi, thật hạnh phúc cho con biết bao. Con sẽ tựa vào lòng Chúa , dựa đầu vào trái tim Chúa để nghe tim Ngài thổn thức vì yêu thương nhân lọai chúng con. Con muốn dựa vào lòng Chúa để trái tim con nghỉ yên trong trái tim Chúa. Giờ đây, phút này giá như con được ngủ bên lòng Chúa, được Chúa đong đưa như người Mẹ ru con mình lúc thơ ấu. Xin cho con nếm được cảm giác ấy. Chúa ơi !

Các Tông đồ ngày ấy hẳn không như những vị đại diện giáo dân hôm nay đã được báo trước sẽ “được rửa chân”, để chuẩn bị đôi bàn chân trước từ nhà cho sạch, thậm chí có vị còn xức dầu thơm. Con sẽ đi giày, nếu không phải mới mua thì cũng chải cho bóng, hay đi Săng đan được lau chùi kỹ. Còn các Tông đồ ngày ấy, hẳn là có ông đi chân đất, có ông đi dép, có ông đi giầy nhưng chắc là đế đã mòn, mũi giầy đã cụt, do là những dân chài, lại đã theo Chúa cả ba năm trời. Có ông chân lành lặn nhưng cũng có thể, có ông chân chai sần, xây sát. Và đương nhiên chẳng ông nào đã tắm gội kỹ trước đó. Vì như Thánh Phêrô:” Xin Thầy không những chỉ rửa chân mà cả tay và đầu con nữa “. Vậy mà Chúa đã rửa chân, đã lau khô bằng dây thắt lưng của mình và còn hôn chân đồ đệ.

Việc Chúa làm ngày ấy, nếu con có được dự, con cũng chẳng thể nào hiểu được. Và cho đến hôm nay, dù đã được học hỏi trong Hội Thánh, con cũng chưa thể khám phá ra hết ý nghĩa của việc Chúa hạ mình phục vụ.

Lạy Chúa,

Nếu con có hiểu, thì con cũng chỉ mới hiểu qua nội dung câu chuyện. Con có thể kể lại cho bất cứ ai về nội dung chuyện diễn ra quanh bàn ăn của bữa ăn cuối cùng ấy. Còn qua hành động, qua cuộc sống đời mình, con vẫn chưa hiểu hết, hay cố tình không hiểu. Con cho rằng chỉ có Chúa mới làm được, còn con thì. . .. Chính vì vậy anh chị em con vẫn còn đau khổ, vẫn còn thiếu thốn. Con vẫn sống theo cách con chỉ biết con. Sống ích kỷ, kiêu căng, không nghĩ đến ai khác ngòai những người thân thiết, những người yêu mến, giúp đỡ con. Con chỉ sống theo ý riêng mình mà thiếu quan tâm đến người khác.

Xin cho con hiểu rằng, mỗi lần chứng kiến nghi thức rửa chân, con không xem đó như một màn kịch diễn lại, một họat cảnh minh họa cho đoạn Tin Mừng, nhưng là một lời nhắc nhở, một chỉ dẫn cho thái độ sống của con mỗi ngày nơi trần gian này. Con phải thay đổi cách sống, phải mở lòng mình ra đón nhận, phục vụ mọi người, chính là đón nhận phục vụ Chúa. Hãy cúi xuống, hãy hạ mình phục vụ mọi người, như Chúa đã cúi xuống, đã hạ mình . Đó chính là bức thông điệp ngày thứ năm tuần Thánh Người để lại cho con .

Lạy Chúa, Bài học phục vụ , con phải học suốt đời con. Chúa đã đến trần gian để dạy con bài học “Phục vụ hơn là đòi người khác phục vụ”. Chúa ngự trong Nhà tạm , hiện thân trong Thánh Thể là để dạy con biết yêu Chúa , yêu người . Chúa chỉ muốn con là NGƯỜI như Chúa đã làm người. Biết “Yêu như Thầy đã yêu thương “ . Xin Chúa giúp con. Amen.

Về mục lục

THỨ NĂM TUẦN THÁNH

Anton Lương Văn Liêm

Theo thánh Phaolô, sau khi trao bánh và rượu cho các thánh Tông Đồ trong bữa Tiệc Ly, Đức Giêsu đã phán:”Anh em hãy làm việc này mà tưởng nhớ đến Thầy”(x 1Cr.11,23-26). Lời này được quý Linh Mục lập lại trong nghi thức Truyền Phép.

Lời trên, trước tiên nhắc nhở quý Mục Tử nhớ và học cách sống của Đức Giêsu trong vai trò Mục Tử, kế đến là nhắc nhở mỗi người chúng ta khi tham dự thánh lễ biết cảm tạ, tri ân Chúa; học và thực thi những gì mà Chúa đã dạy qua Tin Mừng. Đặc biệt là giới luật yêu thương.

Tưởng nhớ, không chỉ là thắp ba nén hương tri ân và khắc ghi những công trạng…; tưởng nhớ không chỉ dừng lại việc kể cho nhau nghe về những thành quả, những công phúc, những lời răn, dạy… Nhưng, tưởng nhớ là ta cố gắng làm sống lại những gì mà Đức Giêsu đã sống và thực hiện qua cách sống của bản thân. Đức Giêsu, Ngài đã sống và thực hiện những gì? Xin thưa:

– Trong vai trò Mục Tử, Đức Giêsu, Ngài chính là Vị Mục Tử Nhân Lành luôn yêu mến đàn chiên, chăm lo cho đàn chiên lúc khỏe, lúc yếu; dong duổi tìm những con con lạc, băng bó chiên thương tích; hiến thân mình làm Thần Lương nuôi sống, Thần Dược chữa lành đàn chiên. Đặc biệt, Ngài đã thí mạng sống của mình cho và vì đàn chiên… Chính Đức Giêsu đã minh định điều ấy:”Tôi chính là Mục Tử nhân lành. Mục Tử nhân lành hy sinh mạng sống mình cho đoàn chiên…”(Ga.10,11).

– Trong vai trò và bổn phận người con nơi gia đình Thiên Chúa, Đức Giêsu đã vuông tròn chữ hiếu với Chúa Cha. Lời phán của Chúa Cha:” Đây là Con Yêu Dấu của Ta, đẹp lòng Ta mọi đàng”(Mt.3,17) nơi dòng sông Giodan đã minh chứng điều ấy; Ngài cũng chính là Người Con trung hiếu với cha mẹ của Ngài nơi gia đình trần thế, gia đình thánh, Tin Mừng đã trình thuật:”Sau đó, Người đi xuống cùng với cha mẹ, trở về Na-da-rét và hằng vâng phục các ngài…”(Lc.2,51).

– Trong mối tương quan bằng hữu và với mọi người, Đức Giêsu là chỗ dựa tinh thần, là cầu nối để giúp mọi người nhận và biết rõ về Dung Mạo Thiên Chúa; là tấm gương sống và thực thi Đức Ái một cách tròn đầy, là tiếng nói thay cho những mảnh đời bất hạnh, và chịu nhiều bất công; là Thần Y chữa lành hồn xác: Anh mù Bantime, người phong hủi, kẻ bất toại 38 năm, người phụ nữ còng lưng, người đàn bà bị băng huyết 12 năm… Ngài vực dạy những mảnh đời bị người cùng thời khinh khi ruồng bỏ, và bị liệt vào hàng tội lỗi: Mattheu, Gia kêu, Maria Mácđala, người phụ nữ phạm tội ngoại tình…

– Trong vai trò người Thầy dạy môn Nhân Bản, Nhân Văn, Đức Giêsu đã dạy: Hãy tha thứ, chớ xét đoán, chớ buộc tội; đừng để ý cọng rác nơi mắt anh em, nhưng hãy vứt bỏ cái xà nơi mắt chính mình; hãy có lòng xót thương, thực thi đức ái một cách vô vị lợi, chớ khinh khi anh em mình…

– Trong tư cách là Ngôn Sứ, là người thi hành chương trình mà Chúa Cha giao phó, Đức Giêsu đã thực hiện từ lời nói đến hành động dưới sự hướng dẫn của Chúa Cha. Đức Giêsu đã tuyên tín điều ấy trước người Do Thái. Đức Giêsu đã phán: “Thật, tôi bảo thật các ông: người Con không thể tự mình làm bất cứ điều gì, ngoại trừ điều Người thấy Chúa Cha làm; vì điều gì Chúa Cha làm, thì người Con cũng làm như vậy…”(Ga.5,19)

Hằng ngày khi tham dự thánh lễ, khi đón rước Mình Máu Thánh Chúa, là tôi được tháp nhập vào cuộc sống Thần Thiên của gia đình Ba Ngôi Thiên Chúa; tôi mặc lấy Con Người và sứ vụ của Đức Giêsu, tôi sống bằng sự sống của Đức Giêsu như lời tuyên tín của thánh Phaolô:” Tôi sống, nhưng không phải là tôi sống, mà là Đức Giêsu – Kitô sống trong tôi…”(Gl.2,20).

Vâng, nếu như Đức Giêsu thực sự sống trong tôi, thì tất cả từ lời nói đến hành động của tôi đều là bản sao của Ngài, là họa ảnh của Ngài. Thế nhưng, tôi có thực sự sống như Đức Giêsu đã nên gương cho tôi hay không lại là một dấu chấm hỏi!

Thứ Năm Tuần Thánh, ngày Giáo Hội mời gọi tôi chiêm ngắm Tình Yêu của Đức Giêsu khi Ngài cùng với các thánh Tông Đồ quây quần bên bàn tiệc,mời gọi tôi học và thực hành những gì mà Đức Giêsu đã dạy và nên gương cho tôi. Những bài học đó là:

– Không phản ứng thái quá, không chỉ mặt đặt tên người đang tâm phản bội và bán đứng Thầy chỉ vì 30 đồng bạc. Đức Giêsu biết rõ ý tâm địa của Giuda, nhưng Ngài vẫn ân cần niềm nở.

– Hạ mình để trở nên đầy tớ, qua việc Đức Giêsu cởi áo ngoài, cúi xuống rửa chân cho Môn Sinh.

– Dạy và nên gương về giới luật yêu thương.

– Chỉ vẽ phương thế trở nên môn đệ đích thực, và họa khắc Dung Mạo của Thiên Chúa qua lời phán:” Người ta sẽ biết anh em là môn đệ của Thầy. Đó là, anh em hãy yêu thương nhau…”(Ga.13,35).

Lạy Chúa Giêsu! Bao nhiêu tuổi đời là bấy nhiêu lần con cùng với mọi người tham dự thánh lễ Tiệc Ly vào Thứ Năm Tuần Thánh.

Thế nhưng, những gì con nghe, những gì con được tham dự chỉ dừng lại nơi bốn bức tường của nhà thờ, nhà nguyện.

Thế nên, những lời giáo huấn, những gương lành mà Chúa luôn mời gọi con thực thi trong cuộc sống, trong các mối tương quan con chưa và không thi hành.

Lạy Chúa, xin xót thương và nâng đỡ, xin giúp con ý thức hơn khi tham dự Ngày Thánh, xin Lời Chúa ở lại trong con và giúp con thực thi Lời Chúa mời gọi và xin giúp con thực trở nên môn đệ của Chúa giữa đời. Amen.

Về mục lục

RỬA TAY – RỬA CHÂN

Lm.Giuse Nguyễn Hữu An

Rửa tay

Hàng năm vào Tuần Thánh, mỗi khi nghe bài Thương Khó, ai ai cũng đều chạnh lòng thương cảm khi thấy cảnh tượng Chúa Giêsu bị kết án oan, và cảm thấy bất mãn khi quan tòa Philatô rửa tay rồi giao Chúa Giêsu cho quân dữ.

Trong phiên tòa Philatô xử Chúa Giêsu, rõ ràng ông đã tìm cách cho Chúa khỏi bị án tử hình. Philatô không chỉ đồng ý là Chúa Giêsu không những không có âm mưu chống lại đế quốc La Mã mà cũng không chống lại Hêrôđê Antipas, vua xứ Galilê, và không coi hành động của Chúa Giêsu là phản bội. Philatô nói rằng: “Tôi thấy người này không có tội” và yêu cầu những người Do Thái thả Ngài ra. Thế nhưng khi đám đông dân chúng nhất quyết kết tội thì Philatô sợ hãi, hèn nhát rửa tay thanh minh rằng mình vô tội trong việc đổ máu Chúa và ông buông xuôi trao Chúa cho họ hành động theo ý họ. Họ bắt Chúa vác thập giá, rồi đóng đinh vào thập giá. Và Chúa đã chết trên thập giá.

Tay là một chi thể trong thân thể có nhiều đặc tính và nhiều ý nghĩa biểu trưng liên quan đến quyền lực. Rửa tay bao hàm việc trốn tránh trách nhiệm một cách hèn mạt nhất. Rửa tay nói đến việc mình vô tội trong khi thi hành quyền lực như trường hợp Philatô là một hành vi kém nhất, phi nhân bản nhất trong lịch sử của con người.

Philatô né tránh trách nhiệm cá nhân bằng cách rửa tay để chứng tỏ mình vô tội trong cái chết của Chúa Giêsu. Con người thật của Philatô bị vạch trần. Để bảo vệ quyền lợi của mình, Philatô đành thí bỏ người vô tội. Philatô không dám xét xử theo sự thật, và không dám đứng về phía sự thật, mặc dầu đã có lúc ông muốn biết sự thật là gì. Rửa tay trong trách nhiệm này là kẻ hèn mạt, và biểu lộ sự lạm quyền để giết chết, bóp nghẹt, kềm hãm tự do người thuộc quyền. Thao túng quyền lực là cách minh chứng kẻ yếu kém nhất về mặt lãnh đạo, càng dùng quyền để lãnh đạo, người ta càng minh chứng rõ rệt hơn chính người lãnh đạo không có khả năng, thiếu mất một cánh tay, một bàn tay, là một người khuyết tật, chỉ mang trên thân mình một bàn tay thép, một cánh tay hủy diệt.

Những Philatô thời nay không những rửa tay mà còn rửa tai, rửa mắt để quay lưng lại với nỗi đau khổ của quần chúng lầm than.

Chúa Giêsu không rửa tay nhưng chấp nhận để đôi bàn tay mang lấy tất cả tội lỗi của nhân loại và đưa lên vai rồi chịu đóng đinh đôi bàn tay vào Thập Giá.

2. Rửa Chân

Trong bữa tiệc ly, Đức Giêsu cử hành nghi thức rửa chân một cách trang trọng. Đang ăn, Người đứng dậy, rời bàn ăn, cởi áo ngoài, lấy khăn thắt lưng, bưng thau nước, quì gối rửa chân cho các môn đệ. Đó là cử chỉ của người đầy tớ. Simon Phêrô hốt hoảng rút chân lại và la lên: “Thưa Thầy, không đời nào Thầy rửa chân cho con”. Đức Giêsu đáp: “Nếu Thầy không rửa chân con, con sẽ không có chung phần với Thầy”. Phêrô chất phác vội thưa: “Nếu vậy xin Thầy không những rửa chân, mà còn rửa tay và đầu con nữa”. Đức Giêsu đáp: “Kẻ đã tắm rồi, toàn thân đã sạch, không cần phải rửa lại” (Ga 13,4-10).

Đức Giêsu hạ mình rửa chân cho các môn đệ để dạy họ bài học khiêm nhường trong sứ mạng phục vụ tha nhân: “Anh em gọi Thầy là Thầy, là Chúa, điều đó phải lắm, vì quả thật, Thầy là Thầy, là Chúa. Vậy, nếu Thầy là Chúa, là Thầy mà còn rửa chân cho anh em thì anh em cũng phải rửa chân cho nhau. Thầy đã nêu gương cho anh em, để anh em cũng làm như Thầy đã làm cho anh em” (Ga 13,13-16).

Chúa Giêsu nhấn mạnh đến việc thực hành qua hành vi rửa chân: “Anh em đã biết những điều đó, nếu anh em thực hành, thì thật phúc cho anh em!” (Ga 13,17).

Phàm cái gì bẩn thì phải rửa, dù bẩn theo nghĩa đen hay nghĩa bóng. Vua Đavít cũng đã cầu nguyện: “Xin rửa con sạch hết lỗi lầm; tội lỗi con, xin Ngài thanh tẩy” (Tv 51,4).

Đức Giáo Hoàng Bênêđíctô XVI viết: cảnh rửa chân cô đọng cuộc đời và cuộc khổ nạn của Đức Giêsu. Thiên Chúa bỏ qua một bên tấm áo choàng vinh quang, tự mặc tấm áo nô lệ, đứng bên cửa chờ đợi để hầu hạ. Thiên Chúa, với tình yêu thương vô điều kiện, cúi xuống rửa sạch những vết ô uế của con người, để con người có thể ngồi chung bàn tiệc với Thiên Chúa. Suy niệm về điểm đặc thù này, thần học nhận ra rằng biến cố rửa chân xảy ra trước khi Đức Giêsu thành lập nhiệm tích Thánh Thể. Như vậy rửa chân là dấu chỉ cho biết con người phải rửa sạch tội trước khi nhận lãnh Mình và Máu Chúa. (x. Đức Giêsu Thành Nazareth, Cuốn 2).

Như vậy, nghi thức rửa chân còn hướng tới một chiều hướng khác nữa. Khi Chúa nói: “Phải! các con đã sạch, nhưng không phải tất cả đều sạch hết đâu” (Ga 13,11), Người đã hướng chủ đề sạch sẽ thân xác qua chủ đề thanh sạch tâm hồn. Nhân đó Người hàm ý cảnh tỉnh Giuđa là kẻ đang có manh tâm phản bội Thầy. Lời cảnh tỉnh xa xôi nhưng đủ mạnh cho một tâm hồn thánh thiện. Đáng tiếc, lời ấy đã không được Giuđa lãnh hội. Đức Giêsu đau lòng nhìn Giuđa đứng lên bỏ bàn tiệc, lao mình vào đêm đen. Sau khi Giuđa ra khỏi phòng tiệc, Đức Giêsu nói với các môn đệ: “Nay các con đã được sạch, nhờ lời Thầy giảng dạy các con” (Ga 15,3). Đây là lời kết chan chứa tình cảm trong giờ chia ly. Hiển nhiên và công khai, Đức Giêsu hài lòng xác nhận tâm hồn của mười một môn đệ đã sạch, vì họ đã có đời sống kết hợp với đạo lý do Người truyền dạy.

Việc rửa chân là biểu tượng của tẩy uế tội lỗi nên Đức Giêsu nói quyết liệt với Simon Phêrô: nếu không chịu rửa chân sẽ không có kết hợp với Thầy.

“Kẻ đã tắm rồi, toàn thân đã sạch, không cần phải rửa (thân) lại”. Bởi vì khi đã chịu phép rửa, nguyên tội được sạch, linh hồn được tái sinh trong Thần Khí. Trở nên Kitô hữu, đời sống tâm linh được rửa sạch, chúng ta không cần rửa thêm một lần nào nữa. Tuy nhiên chúng ta vẫn còn mang trong người dòng máu Ađam truyền lại, vẫn còn tiềm năng phạm tội. Mỗi người không bao giờ có thể tự hoàn hảo thánh thiện. Đó là bản chất phàm trần bất toàn của mình. Con người luôn luôn có những bước chân lầm lỡ, dính những hạt giống tội lỗi, chờ dịp thuận tiện là nảy mầm. Thân có sạch nhưng chân vẫn dơ. Vì vậy con người vẫn cần phải rửa chân. Tuy nhiên chỉ những ai giữ được thân thể sạch sẽ mới quan tâm đến vết nhơ, dù nhỏ, dính ở ngón chân. Chỉ những ai đi trong ánh sáng Thiên Chúa mới có con mắt nhìn ra cái đốm đen ô uế bám vào vạt áo của linh hồn. Chỉ những ai có tâm hồn thanh sạch mới biết đau khổ vì tội lỗi. Cho nên những người này cần đến ơn giải tội. Bản chất tội lỗi chính là tình trạng xa cách, đóng của lòng, chống lại sự kết hợp với Thiên Chúa. Cho nên chúng ta cần Đức Giêsu trong ngôi vị Thiên Chúa, rửa chân (rửa tội) để được tha tội, và được kết hợp vì “Nếu Thầy không rửa chân con, con sẽ không có chung phần với Thầy”.

Hành vi phạm tội không hoàn toàn là một sự việc riêng tư đóng khung trong phạm vi cá nhân. Khi phạm tội, ta không thể tự mình tha tội cho mình. Chỉ có Thiên Chúa mới có quyền tha tội để nhờ đó ta mới có thể tái lập sự kết hợp với anh em và với Thiên Chúa. Vì vậy, chỉ có sống trong ánh sáng Thiên Chúa, ta mới thấy sự cần thiết của tình liên hệ, nên mới kết hợp với nhau. Kết hợp bằng cánh “rửa chân” cho nhau, trong ý nghĩa khiêm nhường phục vụ anh chị em có cùng một Cha. Ngoài rửa chân cho nhau, Kitô hữu bất cứ ở chức vị nào, cũng còn cần Đức Giêsu “rửa chân” cho chính mình, để tái lập sự thanh sạch linh hồn và kết hợp với Thiên Chúa.

Bao lâu con người còn sống nơi trần thế, con người vẫn phải đi trên những con đường dài đầy bụi bặm. Thân có sạch nhưng chân vẫn lấm dơ.

Tuy phạm tội, nhưng Phêrô vẫn sống trong ánh sáng Thiên Chúa, vì vậy ông đã vô cùng đau khổ bật khóc thảm thiết do hối hận. Phêrô không làm hại Thầy, nhưng đau khổ cho chính con người yếu đức tin của mình. Suy ra, đi trong ánh sáng Thiên Chúa vẫn còn phải tranh đấu với yếu đuối của mình trong suốt cuộc đời sống đạo. Nếu chúng ta sống trong sự sáng, như Thiên Chúa ở trong sự sáng, chúng ta kết hợp với nhau, máu của Đức Giêsu Kitô Con Thiên Chúa sẽ rửa sạch mọi tội lỗi chúng ta. Thánh Gioan kết luận, cuối đường chúng ta đều phải rửa bằng máu của Đức Giêsu mới được sạch hoàn toàn (x. Thân đã sạch vẫn cần phải rửa chân; Đỗ Trân Duy).

Chúa Giêsu đã mở ra cho nhân loại linh đạo tình thương kỳ diệu khi Người làm gương cúi xuống rửa chân cho các môn đệ. Người đã giang tay ra trên thập giá, gánh hết mọi tội lỗi nhân gian. Thánh Phaolô cảm nghiệm thật sâu xa: “Ðấng chẳng hề biết tội là gì, thì Thiên Chúa đã biến Người thành hiện thân của tội lỗi vì chúng ta, để làm cho chúng ta nên công chính trong Người” (2 Cr 5, 21).

Chính vì mang lấy tội lỗi nhân loại vào thân mình, trở thành “hiện thân của tội lỗi” nên Chúa Giêsu đã hòa mình với những tội nhân khác, xin Gioan Tẩy Giả làm phép rửa cho mình cùng với bao tội nhân khác tỏ lòng ăn năn sám hối và Người đã bị kết án chết thảm thương trên thập giá để cứu chuộc loài người tội lỗi, như lời thánh Phêrô: “Tội lỗi của chúng ta, Người mang vào thân thể mà đưa lên cây thập giá, để một khi đã chết đối với tội, chúng ta sống cuộc đời công chính. Vì Người phải mang những vết thương mà anh em đã được chữa lành” (1 Pr 2, 21-24).

Lạy Chúa Giêsu, khi cúi xuống rửa chân cho các môn đệ, Chúa mời gọi chúng con sống khiêm nhường phục vụ và yêu thương nhau thể hiện qua bàn tay lau sạch những thương tích và những lỗi phạm của nhau.

Lạy Chúa Giêsu, khi giang tay ra trên thập giá, Chúa đã đền tội cho nhân loại, xin tẩy rửa tâm hồn chúng con được thanh sạch để chúng con xứng đáng đón nhận Mình Máu Chúa trong phép Thánh Thể. Amen.

Về mục lục

HÀNH VI KÌ LẠ

Lm. Anphong Nguyễn Công Minh

Chương trình SV 96 (SV là Sinh Viên) là cuộc tranh tài giữa các trường Đại Học trên VTV. Nhiều mục để tranh, trong đó có một mục là “hành động kỳ lạ”. Kỳ lạ mang tính thách đố. Và phe đối phương phải giải thích hành động kỳ lạ đó.

Hôm nay trong bài Tin Mừng Chúa Giêsu cũng làm một hành vi kỳ lạ. Các môn đệ thắc mắc. Và rồi thầy Giêsu đã giải thích cho họ.

1. Hành vi kỳ lạ : Rửa chân

Rửa chân, không có gì lạ. Nhưng có 2 điều lạ ở hành động của Chúa Giêsu :

a) Trong khi ăn chứ không phải trước khi ăn. Trước khi ăn mà rửa cho sạch lên giường ăn thì cũng có lý. Bản Latinh còn nói mạnh là “sau khi ăn” nữa kìa (magna cena facta).

7 động tác của Thầy Giêsu được Gioan mô tả kỹ lưỡng: Đứng dậy – cởi áo – lấy khăn – thắt lưng – đổ nước vào chậu – rửa chân – lau sạch. Đang khi ăn mà làm như vậy sao không lạ, sao không gây thắc mắc cho đồ đệ ? Điều lạ thứ hai là :

b) Thầy rửa cho trò. Trò rửa cho thầy, đồ đệ rửa cho sư phụ, không ai thắc mắc, vì đó là lẽ thường. Làm ngược lại mới là khác thường, kỳ lạ. Chúa Giêsu là Thầy, Thầy thật. Các tông đồ là đồ đệ. Đúng. Vì thế đích thị là Thầy rửa cho trò. Một hành động kỳ lạ. Hành động này thế nào cũng gây thắc mắc.

2. Gây thắc mắc

Ban đêm đốt đèn soi đường chắc chắn chẳng ai thắc mắc gì – việc bình thường. Nhưng ban ngày mà cũng đốt đèn soi lối đi, như triết gia Diogène, thì thật khác lạ, khiến người ta thắc mắc. Và Diogène phải giải thích: Tôi đốt đuốc giữa ban ngày để đi tìm con người. Ý ông muốn nói: con vật hai chân hai tay thì nhiều, nhưng con người tôi tìm mãi không gặp.

Khi Chúa Giêsu là Thầy làm các hành động kỳ lạ, chắc chắn các đồ đệ phải thắc mắc. Ta dám quả quyết rằng : Phêrô là người trước tiên mà Thầy Giêsu đang bữa ăn, đã đứng dậy lấy khăn rửa chân cho. Bởi vì không lý gì rửa chân cho các tông đồ khác trước, mà không gặp phản ứng nào, mãi tới khi rửa cho Phêrô, Phêrô mới thắc mắc. Do đó, Phêrô là kẻ được Thầy Giêsu rửa cho trước tiên. Và Phêrô như là đại diện cho thắc mắc của anh em.

-Thầy mà lại rửa chân cho con sao ?

Đức Giêsu trấn an : “Việc Thầy làm, giờ anh chưa hiểu, nhưng sau sẽ hiểu”.

-Không, không đời nào Thầy lại rửa chân cho con.

Chúa Giêsu hù doạ : “Nếu Thầy không rửa cho anh, anh sẽ không được chung phần với Thầy…”

Phêrô xuống nước gỡ danh dự : “Cứ rửa, không những chân mà cả tay và đầu nữa !”

Và Chúa Giêsu chỉ rửa chân mà thôi !

Phêrô là đầu – đầu xuôi đuôi lọt. Và như thế, Chúa Giêsu rửa chân cho các đồ đệ trong lúc họ vẫn còn thắc mắc.

3. Giải thích

Mãi tới khi rửa chân hết lượt, Thầy Giêsu mặc áo lại, trở về bàn ăn, bấy giờ mới từ tốn giải thích hành động vừa làm cho các đồ đệ. Ta hãy xem cách giải của Chúa Giêsu và cách giải của các nhà thần học, tu đức.

a) Cách giải của Chúa Giêsu : Tin Mừng Gioan kể rõ cho chúng ta, Đức Giêsu là Thầy, là Chúa thật, mà đã rửa chân (chứ không gội đầu…). Rửa chân là nhiệm vụ của tôi tớ. Ngài muốn cho các đồ đệ thấy Ngài chính là Người Tôi Tớ mà sách Isaia đã nói bằng 4 bài ca về Người Tôi Tớ –tức là Ngài muốn hoàn tất điều Kinh Thánh đã nói về Ngài: Người Tôi Tớ. Mà người tôi tớ là người hầu, người phục vụ. “Nếu Thầy là Thầy là Chúa mà còn rửa chân cho anh em, thì anh em cũng hãy rửa chân cho nhau”.

Thánh Phanxicô hiểu rất rõ lời dạy này của Đức Giêsu, nên Phanxicô nói với các “bề trên” : “Người được đặt lên điều khiển kẻ khác hãy lấy đó làm vinh dự cũng như khi được rửa chân cho anh em. Và lúc bị cất chức quyền mà buồn hơn lúc được miễn công tác rửa chân, thì buồn càng buồn lại càng như chất chứa của phi nghĩa, có hại cho linh hồn.” Bề trên Cả, đứng đầu toàn Dòng, được Phanxicô gọi là Đầy tớ chung, Phục Vụ Tổng quát, Tổng Phục Vụ. Giám Tỉnh được Phanxicô gọi là anh Phục Vu. Bề trên nhà: anh giữ nhà.

Có một anh 60 tuổi, linh mục bề trên cộng đoàn khá lớn trong Dòng Phanxicô, tâm tình thế này : “Không lâu sau khi được đặt là Bề trên, tôi được nhắc nhở: làm bề trên là làm đầy tớ đó nghe ! Tôi tự nhủ điều này chẳng mới lạ gì, và Phanxicô đã dạy và người còn nói Bề trên tương đương với nhiệm vụ Rửa chân. Nhưng rửa chân tuy đơn giản mà không kém rắc rối.

“Có người thì sao cũng được : Rửa cũng được không rửa cũng được.

“Có người thích rửa bằng nước ấm, xà phòng nhiều sao cho thật sạch và thơm.

“Có người chỉ thích rửa cho mát – sạch hay không, không thành vấn đề

“Có người lại không thích rửa – Chân sạch hay dơ là chân của tôi, chứ không phải chân của anh.”

Anh (bề trên) tâm tình tiếp : người đầy tớ cụt hứng, không biết đàng nào mà chu toàn bổn phận Rửa chân. Chu toàn một bổn phận (Bề trên) Rửa chân, đã khó, huống hồ còn bổn phận lãnh đạo cầm đầu.

Trong một kỳ Tĩnh Tâm linh mục tại Nhatrang, (Thứ ba 2/4/96) với đề tài thảo luận, “Làm sao dung hoà hai bổn phận linh mục ‘đầy tớ’ và mục tử ‘lãnh đạo’ ?” Mà không phải chỉ linh mục, rất nhiều người trong chúng ta đã tập nắm quyền. Ngay từ tuổi có trí khôn đã biết cầm đầu một nhóm, một đội, hoặc đơn giản hơn là “trưởng” nữ, “trưởng” nam trong gia đình. Còn về người lớn, biết nói gì hơn: từ ông cảnh sát, đến nhân viên quèn, từ mẹ đến cha, cả chủ lẫn thợ : mỗi người đều có một phần làm chủ, lãnh đạo… và một phần phục vụ, làm tôi … . Mẹ lãnh đạo con, và là đầy tớ của con. Người đưa thư lãnh đạo một số phong bì, để phục vụ cho các địa chỉ. Một người thợ làm chủ một số thép, phục vụ cho một công trình. Một học sinh phải làm chủ bài vở để phục vụ cho kỳ thi… Tóm : Ai trong chúng ta cũng đều phải làm chủ và làm tớ.

Làm chủ, làm thày kẻ khác thật là dễ, chỉ cần vài lời thêm cái lên giọng, thế là được. Nhưng làm chủ bản thân, trong riêng tư, không lên giọng, mới là khó.

Chỉ dẫn cho người khác phải đúng giờ, lịch sự, phục vụ, nói thật, biết xin lỗi, trật tự, trong khi đó ta lại lười biếng, bất lịch sự, ích kỷ, ba hoa, lộn xộn, gian dối, tham ăn, mê uống… thì như vậy không phải là tiếm quyền hay sao ?

Vì thế có lẽ cái dung hoà tốt hơn hết giữa 2 nhiệm vụ làm ‘chủ’ và làm ‘tôi’, đó là : Hãy làm chủ bản thân và hãy làm tôi kẻ khác.

Thầy đã rửa chân cho anh em, anh em cũng phải rửa chân cho nhau.

Đó là lời giải thích của Chúa Giêsu về hành động kỳ lạ Người làm, là rửa chân cho đồ đệ. Và cũng đã lấn sân nói thêm lời giải thích của các nhà tu-đức, giảng thuyết về hành vi rửa chân.

[có thể bỏ phần b) dưới đây]

b) Lời giải của các nhà Thần học, ảnh hưởng các thánh giáo phụ

Rửa chân là hình ảnh của 2 Bí tích:

– BT Rửa tội : hạ mình xuống (từ trời) để rửa sạch muôn dân. Trước đây thánh Augustino đã từng gọi rửa chân là bí tích: bí tích Rửa chân. Rửa là tẩy sạch, và vì rửa chân phải cần nước, nên rửa chân nhắc nhớ tới bí tích Thánh tẩy, chứ không phải là hình bóng của bí tích Giải tội.

-Bí tích Thánh Thể : Tấm bánh không phải để thờ, mà bẻ ra cho mọi người. Ngày xưa người ta gọi Thánh Lễ là lễ Bẻ Bánh. Bẻ ra không phải cho nhỏ để dễ ăn, dễ nuốt, mà là để chia sẻ, phục vụ. Phục vụ tức là làm tôi tớ.

Với lời giải thích của Chúa Giêsu, chắc chắn chẳng ai ngạc nhiên khi vị chủ sự rửa chân cho một số vị. Chớ gì chúng ta nhớ lời giải của Chúa : Thầy rửa chân cho anh em, anh em phải rửa chân cho nhau.

Về mục lục

TỰ HẠ

Lm. JB Nguyễn Minh Hùng

Thánh Phaolô đã từng ca ngợi sự khiêm nhường của Chúa Kitô: “Ngài vốn dĩ là Thiên Chúa mà không nghĩ phải nhất quyết duy trì địa vị ngang hàng với Thiên Chúa, nhưng hoàn toàn trút bỏ vinh quang, mặc lấy thân nô lệ” (Pl 2, 6-7).

Sự khiêm nhường của Thiên Chúa không chỉ đơn thuần là ‘quên’ đi cái ‘tôi’, như khi người ta nói ông A, bà B khiêm nhường, cho dù ông A, bà B có khiêm nhường thật. Sự khiêm nhường của Con Thiên Chúa là sự khiêm hạ của Đấng là Thiên Chúa trở nên người phàm. Đó là sự KHIÊM HẠ đúng nghĩa. Người hạ mình để đến nỗi trở thành loài thụ tạo mà chính Người dựng nên.

Bởi nếu con người khiêm nhường thì trước sau họ vẫn là con người. Còn Thiên Chúa khiêm hạ đã trở thành người thật sự. Người là người như chúng ta là người. Người là người không hề “khác người”. Người trở nên một trong những con người, sống giữa xã hội loài người như chính con người là con người.

Thứ năm tuần Thánh, sống lại hành động rửa chân của Chúa Kitô, chúng ta như được chính Người minh chứng cách cụ thể sự hạ mình của Người. Qua sự hạ mình trong vai trò của một đầy tớ, Chúa Kitô để lại sứ điệp mà ngàn đời chúng ta không được phép quên. Đó là: Hãy hạ mình và phục vụ lẫn nhau.

“NẾU THẦY KHÔNG RỬA CHO ANH…”.

Có ai trong chúng ta thương con tằm, con bướm đến nỗi trở nên bất thường, muốn hóa kiếp thành tằm, thành bướm nhằm thông cảm và chia sẻ cái kiếp làm tằm, làm bướm của chúng? Nếu yêu như thế, sẽ bị xem là đặt tình yêu sai chỗ, nặng hơn, là khó hiểu đến mức điên dại. Nhưng suy cho cùng, dù là loài người hay loài tằm, loài bướm, tất cả đều là thụ tạo. Có khác chăng là do chúng ta là thụ tạo bậc cao mà thôi. Một thụ tạo bậc cao muốn chia sẻ kiếp sống với thụ tạo bậc thấp lại bị coi là bất thường…

Vậy mà Thiên Chúa đã yêu chúng ta bằng tình yêu mà chính chúng ta cho là điên dại ấy. Bởi Người là Đấng Tạo Hóa đã hóa thân trở nên loài thụ tạo do chính mình dựng nên!! Một tình yêu tuyệt vời, một tình yêu vượt trên tất cả mọi thứ tình yêu, vượt trên mọi suy nghĩ, mọi thanh âm, Chúa Kitô yêu chúng ta bằng tình yêu của một vì Thiên Chúa đã làm người.

Chính vì yêu, Chúa Kitô trở thành Lời chung quyết của Tình yêu tự hạ nơi cung lòng Chúa Cha. Một tình yêu bí nhiệm đến nỗi, thánh Phêrô phải thốt lên: “Thầy mà lại rửa chân cho con sao?” (Ga 13, 8a). Thánh Phêrô đâu biết rằng, tình yêu tự hạ của Thiên Chúa cần lắm. Cần đến nỗi: “Nếu Thầy không rửa cho anh, anh không được dự phần với Thầy” (Ga 13, 8b).

Vâng, chúng ta rất cần, cần lắm một tình yêu tự hạ như thế. Vì chỉ có một tình yêu tự hạ phát xuất từ Thiên Chúa, con người mới được cứu độ. Chỉ có một tình yêu tự hạ ấy, con người mới được tham dự vào Thiên tính của chính Thiên Chúa. Và chỉ có một tình yêu tự hạ như thế, con người mới được sống trong hạnh phúc đời đời.

Lạy Chúa Giêsu Thánh Thể, Tình yêu của Chúa mạnh hơn, lớn hơn sự chết. Không ai đứng ngoài tình yêu ấy, lại có thể sống. “Nếu Thầy không rửa chân anh”, nếu Chúa không tự hạ, không yêu như thế, trần gian đã không còn là trần gian của hôm nay.

Xin làm cho trái tim nhân loại, và trái tim của mỗi chúng con biết rung trong nhịp đập của tình yêu Thiên Chúa, để chúng con biết yêu tất cả những gì thuộc về chúng con theo mức độ và bằng cách thức Chúa muốn.

“VÌ THẦY LÀ THẦY VÀ LÀ CHÚA…”.

Không ít lần trong cuộc đời, chúng ta gặp phải những bi thương, mất mát. Có những bi thương, mất mát như muốn nhận chìm đời mình, làm cho mình suy sụp tưởng như chẳng còn gì…

Biết bao nhiêu gia đình đang sum họp, bỗng dưng người vợ hay người chồng phản bội, rẽ sang hướng khác. Gia đình đang sung túc, bỗng dưng một người thân ra đi vĩnh viễn, mà người thân đó có khi là cột trụ của đời sống, của kinh tế gia đình. Mất mát thật to, nỗi buồn càng lớn. Hay con đường tương lai của mình đang rộng mở, sự thành công đang ở trước mặt, bỗng dưng một biến cố đau thương xảy đến, làm mất hết tất cả. Hoặc hy vọng đang ngời ngời sáng phía trước, bỗng dưng mất mát người thân yêu nhất đời mình…

Những lúc bi đát đến cùng cực ấy, tâm hồn chúng ta không còn bình an, vì thế đức tin dễ chao đảo, có khi còn oán trách Thiên Chúa.

Những lúc như thế, chúng ta hãy tìm gặp Chúa Giêsu, Đấng đã từng khẳng định: “Anh em gọi Thầy là Thầy và là Chúa thì phải lắm, vì quả thật, Thầy là Thầy và là Chúa”, để lấy lại can đảm, tìm lại nghị lực cho mình.

Gặp gỡ Chúa, ta sẽ thấy ánh sáng từ cuộc đời của Chúa, gương sống của Chúa dòi dọi chiếu tỏa và lan tỏa trong cuộc đời và trên nỗi đau của ta.

Bởi “Thầy” và “Chúa” nơi Chúa Giêsu, không phải là “thầy” ở phía trên thiên hạ, cũng không phải là “chúa” cai trị mọi người, mặc dù Chúa Giêsu có tất cả quyền hành đó. Vì Chúa là “Thầy” và là “Chúa” nghĩa là “Thầy” và “Chúa” ấy cúi xuống “rửa chân cho các môn đệ và lấy khăn thắt lưng mà lau”.

Chúa cúi xuống trên thân phận con người không phải chỉ khi rửa chân, nhưng ngay từ khi bỏ trời cao mặc lấy kiếp người, chấp nhận sinh ra và lớn lên thiếu thốn, nghèo nàn đến cùng cực.

Người đã cúi xuống đến mức chấp nhận chết như một tên tử tội, để chia sẻ đến cùng cái cùng cực, bi thương của thân phận làm người.

Chúa Giêsu vẫn cúi xuống trong từng ngày sống của cuộc đời chúng ta, khi chấp nhận làm tấm bánh bẻ ra cho chúng ta.

Hôm nay, trong bữa tiệc ly, trước khi rời xa các môn đệ, bằng hành động rửa chân cho các ông, Chúa như đúc kết thành bài học, kết hợp với lời, để nói về tình yêu tự hạ trải dài cả cuộc sống trần gian của Người, dạy ta bài học của yêu thương, khiêm nhường và chấp nhận hiến dâng đến mức hao mòn sức lực, hao mòn thời gian, hao mòn cuộc sống và hao mòn cả đến sự sống của bản thân ta.

Đúng! Chúa Giêsu là Thầy và là Chúa. Là Thầy và là Chúa, Chúa Giêsu đã làm cho chức vị “Thầy” và “Chúa” của mình nổi bậc, không phải do quyền hành, nhưng do lòng yêu thương, một tình yêu xuất phát từ trái tim Thiên Chúa làm người.

Lạy Chúa Giêsu Thánh Thể, nơi Chúa, chúng con bắt gặp hình ảnh một Người Thầy rất cao cả, nhưng cũng rất gần gũi, có thể xoa dịu mọi vết thương lòng, mang lại bình an thật cho chính tâm hồn chúng con.

Bởi những gì chúng con gặp phải hôm nay, chính Chúa đã tự nguyện gánh lấy để chia sẻ đến cùng cái bi ai đang gieo rắc trong cuộc đời chúng con. Chúng con nguyện xin cho chúng con, sau khi đã tìm gặp Chúa, cũng biết cúi xuống để đem yêu thương chia sẻ cho anh chị em xung quanh, nhằm mang lại bình an, niềm hạnh phúc cho tất cả những ai chúng con gặp gỡ.

Xin cho chúng con vững tin, dù gặp phải bất cứ hoàn cảnh nào trong cuộc sống. Xin Chúa nâng đỡ bao nhiêu người, họ là anh em của chúng con, đang quằng quại trong nỗi đau của cuộc đời này.

“ANH EM CŨNG PHẢI RỬA CHÂN CHO NHAU…”.

“Anh em chớ mắc nợ nhau điều gì, trừ ra tình thương mến”. Thánh Phaolô gọi bổn phận yêu thương là “nợ”. Mà nếu là nợ thì phải trả.

Nhưng điều thánh Phaolô nói, đã là điều Chúa Giêsu dạy: “Nếu Thầy là Chúa, là Thầy, mà còn rửa chân cho anh em, thì anh em cũng phải rửa chân cho nhau”.

Không ai có thể đi vào quỹ đạo của tình yêu Thiên Chúa mà lại khước từ bổn phận yêu thương đồng loại. Nếu Thiên Chúa đã tự hạ thì con người cũng phải khiêm nhường.

Bài học của nhập thể, của thập giá, của bí tích Thánh Thể, ngàn đời vẫn còn đó để con người tra vấn về lòng mến của mình. Họ phải yêu như Chúa là Thiên Chúa của họ. Họ phải hy sinh cho nhau như chính Người hy sinh cho họ.

Trong những ngày này, người ta vẫn còn xôn xao về vụ cháy chung cư Carina ở quận 8, Sài Gòn (phát cháy khoảng 1 giờ 30 đầu ngày 23.3.2018). Trong câu chuyện, người ta không quên nhắc đến người bảo vệ chung cư là Trần Văn An, 43 tuổi, đã vĩnh viễn nằm lại trong lửa khó, sau khi đã tri hô báo cháy giữa đêm và hoàn thành nhiệm vụ cứu nhiều người sống sót.

Không biết người anh hùng bảo vệ ấy có phải là người mang niềm tin Công giáo? Nhưng anh đã hy sinh mình để cứu người. Hình ảnh hiến mình của anh đẹp quá. Lại là hình ảnh diễn ra đúng vào những ngày cận tuần Thánh, càng mang lại chiều ý nghĩa cho tất cả mọi người Công giáo.

Bởi như Chúa Giêsu đã hoàn thành cuộc đời dương thế của Người để cứu loài người. Chúng ta cũng phải họa lại đời sống của Chúa bằng chính những hy sinh từng ngày trong bổn phận của chúng ta như Chúa.

Tấm gương của người anh hùng bảo vệ Trần Văn An mà mọi người vẫn đang ngưỡng mộ là bằng chứng của lòng hy sinh, của sự hạ mình, của tình yêu mến mà chúng ta cần học lấy để sống chính lời dạy của Chúa: “ANH EM CŨNG PHẢI RỬA CHÂN CHO NHAU”.

Lạy Chúa Giêsu, xin ban cho chúng con một trái tim mới, một trái tim biết đau nỗi đau của người khác, biết vui trong hạnh phúc của người bên cạnh. Xin cho chúng con biết bắt chước Chúa mà hạ mình xuống phục vụ đồng loại theo Lời Chúa dạy: “Thầy đã nêu gương cho anh em, để anh em cũng làm như Thầy đã làm cho anh em”.

Về mục lục

CÁC BÀI SUY NIỆM THỨ NĂM TUẦN THÁNH_2018

TIN LIÊN QUAN

BÀI VIẾT MỚI

Kết nối trong Giêsu

Lời nguyện tín hữu – Lễ Cầu Cho Các Tín Hữu...

Lời nguyện tín hữu – Lễ Các Thánh Nam Nữ (1/11)

Mừng lễ thánh Têrêsa Giêsu – Bổn mạng Học viện

Vườn địa đàng mới

SUY NIỆM

Lời nguyện tín hữu – Lễ Cầu Cho Các Tín Hữu...

Lời nguyện tín hữu – Lễ Các Thánh Nam Nữ (1/11)

Lời nguyện tín hữu – Chúa Nhật 30 Thường niên

Suy niệm Lời Chúa- Lễ cầu cho Các Tín hữu đã...

Suy niệm Lời Chúa – Lễ Các Thánh Nam Nữ (1/11)