Nhu cầu hiểu biết và làm cho mình được hiểu biết, được yêu mến là một nhu cầu quan trọng của con người, đặc biệt là các người trẻ, nên cần có sự chân thật khi sử dụng mạng xã hội này.
Internet là một công cụ giúp con người phát huy những tiềm năng và mở rộng sự hiểu biết, kết nối tương quan, chia sẻ và hiệp thông trong cuộc sống. Mạng lưới Net toàn cầu ngày càng gắn chặt và đi vào đời sống con người: Myspace, Flickr,, Netblog, Hi5, Orkut, Frienster, Blogs, Tvvitter và Facebook.
Hiện nay nhiều người tìm đến Facebook để chia sẻ thông tin và kết nối bạn bè từ khắp mọi nơi trên thế giới và nó trỏ thành một sân chơi mới trong thế giới người trẻ, một mạng xã hội lớn ngày càng thu hút nhiều người tham gia. Nhiều bạn trẻ thậm chí xem Facebook là ‘cuộc sống của chính mình’.
Facebook là gì?
Facebook được khai sinh vào tháng 2 năm 2006 khi Mark Zuckerberg, sinh viên khoa Tâm Lý Học của Đại Học Havarcỉ (USA), khởi xướng một chương trình Online cho nhóm bạn của mình (Chris Hughes, Dustin Moskovitz và Eduardo Saverin) đăng ký dữ liệu cá nhân. Chỉ trong vòng một tháng, một nửa số sinh viên đại học Havard lúc đó đã đăng nhập vào trang của nhóm này, tiếp theo đó là các trường đại học khác trên nước Mỹ, và với sự tiến triển không ngừng, mạng Facebook vượt quá ngưỡng cửa các trường đại học để vươn rộng đến nhiều lãnh vực khác nhau.
Ý tưởng ban đầu của Facebook chỉ là nối kết các sinh viên, đáp lại nhu cầu xã hội tính và nhu cầu hiểu biết trong thế giới người trẻ và trong việc học tập. Ngày nay, Facebook mang nhiều mục đích khác nhau: kết bạn, chia sẻ, thông tin, hiểu biết lẫn nhau, cầu nguyện, hướng dẫn, quảng cáo.
Với Facebook, một người có thể nối kết và tìm gặp bạn bè đã nhiều năm không có tin tức (bạn bè thời thơ ấu, bạn học thời tiểu học, những người biết đến qua một lần, những người cùng sở thích, cảnh ngộ, cùng lý tưởng hay cùng linh đạo).
Đăng nhập Facebook thật đơn giản, chỉ cần đăng ký email và passvvord (mật khẩu). Một khi đăng nhập rồi, thì có thể kết bạn với mọi người. Mạng lưới này cho phép mô tả bạn là ai với một dung mạo chân thật. Chấp nhận một người bạn trên Facebook có nghĩa là chấp nhận chia sẻ danh sách bạn bè của mình, qua đó có thể trao đổi, hiểu biết về cuộc sống và vẻ tương quan của nhau. Để những tương quan này đạt tính chân thật, thì cần thiết thêm vào đó những thông tin cá nhân, những ghi chú và hình ảnh của chính mình.
Có thể chia sẻ điều gì với bạn bè trên Facebook?
Trên trang chủ bức tường (wall) của chính mình, mỗi cá nhân có thể chia sẻ mọi điều, về muôn hình vạn trạng trong cuộc sống chẳng hạn những gì mình đang làm, những tâm tư tình cảm, tâm sự, những lời cầu nguyện, những dự tính tương lai, những khó khăn trong cuộc sống, chia sẻ tâm trạng của mình như chán nản, buồn, vui hay hân hoan.
Cũng có thể chia sẻ tư tưởng của một học giả, một câu nói yêu thích của một ai đó, hay ngay cả một đoạn sách thú vị mà mình đọc được; cũng có thể chia sẻ những đường dẫn (link) về một bài hát, một videoclip yêu thích, những hình ảnh hay những bài viết ý nghĩa, hoặc những kiến thức bổ ích trong cuộc sống sinh hoạt hàng ngày, trở thành cổ động viên (fans) cho thần tượng của mình. Cũng có thể tạo một trang Facebook cho một nhóm để kết nối, thông tin và liên lạc dễ dàng hơn.
Trong thời gian gần đây nhờ những chức năng đa dạng Ipad hay điện thoại di động, một người có thể cập nhật trang chủ và bức tường (wall) của mình cách thường xuyên và dễ dàng.
Đánh giá Facebook như thế nào?
Truyền đạt sự chân thật qua thế giới ảo là một thách đố kỳ diệu. Facebook cho phép con người tìm thấy tương quan trên mạng lưới Web toàn cầu và chỉ cần một cú click thì con người có thể chia sẻ về cuộc sống hằng ngày. Chỉ cần vào trang chủ (home) của mình, thì mỗi cá nhân có thể đọc được thông tin từ bạn bè, hay có thể Online để “chat” trực tiếp với nhau. Hơn nữa, Facebook cũng giúp cho mỗi cá nhân phát triển tương quan và cho phép người khác hưởng tương quan đến với mình, nghĩa là giúp cá nhân đi vào cuộc sống của người khác và để cho người khác đi vào cuộc sống của chính mình.
Với sự ảnh hưởng rộng rãi của mình, Facebook có mặt gần như ở bất kỳ nơi đâu trên mạng internet, cho phép người dùng chia sẻ và thậm chí sử dụng các dịch vụ, diễn đàn thông qua mạng xã hội này. Không những thế, các thông tin của người dùng cũng được sử dụng triệt để giúp tạo mối liên hệ trong cộng đồng Facebook.
Chính vì sở hữu hàng loạt thông tin cá nhân từ tên thật, địa chỉ, số điện thoại đến sở thích, nhiều người lo ngại Facebook sẽ đưa chúng vào trong việc kinh doanh. Hơn nữa, vẫn còn có ở đó những nguy cơ giới hạn người trẻ vào chỗ chỉ vui chơi, lãng phí thì giờ, xa rời thực tế và sống hời hợt trên bề mặt của mọi sự việc.
Chiều kích tâm linh và tôn giáo trên Facebook?
Như tất cả mọi thực tại trên mạng lưới Web toàn cầu diễn tả cuộc sống, tâm tư, ước muốn, tương quan con người; Facebook cũng là nơi có thể diễn tả và bộc lộ niềm tin tôngiáo. Hình thức diễn tả và bộc lộ thật đa dạng qua sự hiện diện của vô số linh mục, tu sĩ, của các dòng tu, hay của những tâm hồn đạo đức sùng kính các thánh trên Facebook.
Có thể kể ra đây hàng loạt các trang công giáo khác nhau trên Facebook chẳng hạn như trang của Đức Thánh Cha Bê-nê-đíc-tô XVI, Đức Thánh Cha Phanxicô hay những trang của Dòng Đa-minh có I love Dominicans, Gioventù Domenicana (giới trẻ Đa- minh); Dòng Tên cóJesuits on Facebook, Dòng Tên Việt Nam; Dòng Don Bosco có Famiglia Salesiana (gia đình Sa-lê-diêng), Salesians of Don Bosco, Don Bosco Viet Nam, Don Pascual Chavez Villanueva; chẳng hạn như những trang Bible, Praybook lưu trữ và chia sẻ những tài liệu về kinh thánh, kinh phụng vụ và những lời kinh cho mọi người; những trang cầu nguyện như Prayers, Phút Cầu Nguyện, Phút Hồi Tâm, Kinh Nguyện Hằng Ngày, Sống Lời Chúa, cho phép người Công giáo cầu nguyện chung với nhau, hay có những ý chỉ cầu nguyện cho nhu cầu cần thiết trong cuộc sống, v.v…
Các mục tử Sa-lê-diêng cần đến với người trẻ, hiểu biết và yêu mến chúng. Người trẻ có mặt ỏ đâu? ở trong Internet, trong các chương trình như Facebook và các chỗ khác nữa. Như thế, các mục tử cần hiện diện và cũng cần người trẻ giúp họ hiện diện.
Sự hiện diện của các linh mục tu sĩ trên Facebook thật quan trọng cho người trẻ. Con người là một hữu thể tâm linh và người trẻ mang trong mình nhu cầu tâm linh, hướng đến niềm tin và hy vọng: niềm tin vào cuộc sống, niềm tin lẫn nhau, niềm tin và hy vọng vào một tương lai tốt đẹp. Họ cần được đồng hành và hưởng dẫn trong lối đi của cuộc đời. Các linh mục tu sĩ cần nhận thức tầm quan trọng về vai trò linh hưống của họ để giúp cho giới trẻ trong sự trưởng thành của con người, biết sống tốt và có thể đáp trả lời mời gọi của Thiên Chúa: “Lạy Chúa, xin hãy phán, vì tôi tớ Chúa đang lắng tai nghe” (1 Sam 3,10). Đó chính là khao khát và tìm kiếm sự Thiện tuyệt hảo và vĩnh cửu, bởi lẽ chẳng có gì ỏ trần gian này dường như có thể làm thỏa mãn được con người.
Sử dụng cách khôn ngoan Facebook
Nhu cầu hiểu biết và làm cho chính mình được hiểu biết là một nhu cầu quan trọng của con người, đặc biệt là giới trẻ. Nhu cầu này chính là nhu cầu yêu và được yêu. Tuy nhiên, những mối tương quan được thiết lập qua mạng lưới Facebook cần mang tính chân thật, nghĩa là phải gắn liền với thực tại cuộc sống. Những ai tham gia vào mạng lưới Facebook( thì cũng cần thiết “dẹp bỏ sự gian dối, mỗi người hãy nói thật với tha nhân vì tất cả chúng ta là chi thể của nhau […]. Đừng để sự xấu xa nào thoát ra khỏi miệng anh em, mà chỉ nói những lời xây dựng, hầu sinh ơn ích cho người nghe“ (Ep 4, 25-29). Như thế, con người có thể đạt đến một nền văn hóa của đối thoại, tôn trọng và thân hữu, cách đặc biệt là giữa những người trẻ.
Cần sử dụng cách khôn ngoan các phương tiện internet, vì chúng “phục vụ con người” và như thế cần phải tuân thủ những chuẩn mực đạo đức, đặc biệt là phải trung thực. Đức Giêsu chính là khuôn mẫu và chuẩn mực cho các tương quan của con người.
ĐÌNH PHƯỚC SDB
Chuyên đề Don Bosco số 17
